190
In Memoriam
Andrzej Ziabicki (9.09.1933 – 14.03.2019)
Wspomnienie
Do zespołu kierowanego przez, wówczas doktora, Andrzeja Ziabickiego dołączyłem w roku 1964 po studiach i krótkim okresie pracy na Uniwersyte-cie Warszawskim. W skład Zespołu, który z czasem przerodził się w Pracownię Fizyki Polimerów wchodzili wówczas: dr Andrzej Ziabicki, dr Rachela Takser-man-Krozer i technik Henryk Wajer. Moim zadaniem było rozpoczęcie prac nad rentgenografi cznym badaniem przemian strukturalnych w polimerach, podczas gdy pozostałe osoby były zaangażowane głównie w badania nad przędzalnością cieczy polimerowych, trochę doświadczalne, a przede wszystkim teoretyczne. Niedługo później, decyzją Władz, pracownia została rozwiązana. Po krótkim zamieszaniu, już wtedy docent Andrzej Ziabicki wraz z dr R. Takserman-Kro-zer znaleźli zatrudnienie w IPPT PAN. Dołączyłem do nich około roku później. Powstałą pracownią formalnie kierował prof. Stefan Zahorski, ale nasz zespół zachował własną tematykę badawczą i tendencję rozwojową dzięki pozyskiwa-niu doktorantów, głównie na skutek oddziaływania wykładów prof. Ziabickiego, prowadzonych w Katedrze Biofi zyki Uniwersytetu Warszawskiego.
Towarzyszyłem prof. Ziabickiemu w jego karierze naukowej, pamiętam habi-litację, jeszcze w IChO, osiągniecie tytułu profesora. Ważnym wydarzeniem była publikacja książki Fundamentals of Fibers Formation. Książka ta, szczególnie dobrze oddawała fi lozofi ę naukową prof. Ziabickiego – poznanie i matematyczne opisanie fi zycznych mechanizmów rządzących rzeczywistymi procesami prze-twórstwa tworzyw sztucznych, a także innych materiałów. Opis ten
niejedno-krotnie wymagał stosowania złożonego aparatu matematycznego, a doskonalenie umiejętności matematycznych było jedną z pasji prof. Ziabickiego. W okresie trwającej kilka dziesiątek lat współpracy nasze relacje od czysto służbowych przerodziły się w przyjazne również na gruncie towarzyskim. Niemal codzienna kawa w jego gabinecie była okazją do omówienia problemów naukowych, a tak-że politycznych, społecznych. Był niewątpliwie zainteresowany i zaangażowany w kształtowanie rozwoju nauki w Polsce. Niezmiernie silnie dbał o etykę nauko-wą, o uczciwość badawczą, o wysoką jakość publikacji.
Ta dbałość dotyczyła nie tylko jego własnych prac, ale także prac współpra-cowników. Był w pełni zaangażowany. Pamiętam, jak mówił o jednym z dokto-rantów, „ja już zrobiłem to co on powinien, teraz czekam, aż on to zrobi”. Miał więc pełny obraz poprawności wyników swego współpracownika. Jego dbałość dotyczyła również czystości i poprawności języka polskiego, niezależnie od tego, iż świetnie posługiwał się angielskim.
Profesor był wymagający, ale równocześnie przyjazny, życzliwy. Chętnie po-magał i bezinteresownie doradzał zainteresowanym, przybywającym z różnych instytucji i różnych stron kraju. Jego prace przyniosły mu światowe uznanie i dzięki temu częste wizyty zagranicznych gości. On sam też chętnie, jeśli tyl-ko otyl-koliczności pozwalały, odwiedzał różne laboratoria w innych krajach. Jego prace do dnia dzisiejszego nie straciły na aktualności, a fi lozofi a badania zjawisk zachodzących w rzeczywistych warunkach procesów przemysłowych zyskuje coraz większe uznanie i zainteresowanie nauki światowej, gdyż poznanie i rozu-mienie tych zjawisk jest drogą nie tylko do optymalizacji istniejących procesów produkcyjnych, lecz także tworzenia nowych.
W okresie zachodzących w Polsce przemian politycznych prof. Ziabicki ak-tywnie zaangażował się w ruch związkowy, a także tworzenie Towarzystwa Po-pierania i Krzewienia Nauk. Dzięki pobytowi w Japonii uniknął internowania w pierwszych dniach stanu wojennego. Po kilku miesiącach, od momentu powro-tu, nadal aktywnie uczestniczył w pracach konspiracyjnych. Nigdy jednak nie był zainteresowany objęciem jakichkolwiek politycznych stanowisk państwowych, pozostał wierny zainteresowaniom naukowym i pracy badawczej.
Nasze drogi zawodowe rozeszły się wkrótce po tym, gdy rozpocząłem pracę na Politechnice Białostockiej i podjąłem nieco inną tematykę badań naukowych.
Jego śmierć jest dla mnie wielką stratą, a szczególnie jest wielką stratą dla nauki polskiej i nauki światowej.
