Rozpoznawanie figur geometrycznych
1. Cele lekcji
a) Wiadomości Uczeń:• zna nazwy podstawowych figur geometrycznych,
• zna cechy tych figur,
• wie, na czym polega różnica między prostokątem a kwadratem.
b) Umiejętności Uczeń:
• rozpoznaje i nazywa podstawowe figury geometryczne,
• kreśli według wzoru koło, prostokąt, trójkąt i kwadrat,
• przelicza ilość figur do 10,
• bada cechy figur,
• określa różnice między prostokątem a kwadratem,
• układa kompozycję z papierowych figur.
2. Metoda i forma pracy
Metody:
• czynnościowa.
Formy:
• praca zbiorowa,
• praca grupowa,
• praca indywidualna.
3. Środki dydaktyczne
Łukasik S., Petkowicz H., Dobrowolska H., Karaszewski S., Straburzyńska J., Witkowska E., Wesoła szkoła. Kształcenie zintegrowane w klasie 1. Karty pracy ucznia. Część 1. (Kp.) Koło, kwadrat, prostokąt i trójkąt wycięte z kolorowego papieru i koperty
Nakrywki do budowania modelu i schematu wyrazu na tablicy magnetycznej
Gumka, tacka z kaszą, pisak suchościeralny, kartka ze wzorem kreślenia koła, pisak suchościeralny dla każdego dziecka
Pędzle, farby, duży arkusz papieru Klocki rozwijające logiczne myślenie Patyczki
Figury geometryczne do losowania dla każdego dziecka Geoplany
Papierowe składanki: 2 pomarańczowe trójkąty prostokątne i 1 prostokąt, 1 prostokąt zielony i dwa zielone koła, jedno mniejsze koło żółte i 5 – 6 kół kolorowych do wykonania kwiatka Kartoniki z wszystkimi figurami geometrycznymi dla każdego dziecka oraz kartoniki z figurami z jednej strony i znakiem zapytania z drugiej dla nauczyciela
4. Przebieg lekcji
1. Rozpoznawanie figur prezentowanych przez nauczyciela.
• Nauczyciel w dużych kopertach ma ukryte koło, kwadrat, prostokąt i trójkąt, wycięte z kolorowego kartonu. Powoli wysuwa najpierw jedną figurę i prosi, by dzieci
rozpoznały, jaka figura ukryła się w danej kopercie. Ostatnią figura powinno być koło.
• Analiza wyrazu koło. Układanie modelu i schematu wyrazu na tablicy magnetycznej z białych, niebieskich i czerwonych nakrywek.
• Kreślenie koła ze zwróceniem uwagi na to, by dzieci zaczynały kreślić od prawej górnej strony (palcem w powietrzu, gumką na ławce, na tacy z kaszą, pisakiem suchościeralnym na koszulce foliowej z włożonym wzorem).
• Wykonanie dywanika z kół. Dzieci kreślą koła grubym pędzlem i różnymi kolorami farb plakatowych na jednym, dużym arkuszu papieru.
2. Rozpoznawanie figur geometrycznych w kształtach klocków logicznych. Chętne dzieci wybierają klocek i omawiają jego cechy, podając jego kształt, wielkość i kolor.
3. Rozpoznawanie kształtów figur geometrycznych wśród przedmiotów znajdujących się w sali lekcyjnej.
4. Kolorowanie figur geometrycznych według podanego kodu (zadanie 1 Kp. 8).
5. Swobodne wypowiedzi dzieci związane z rozpoznaniem pokolorowanych figurek zbudowanych z figur geometrycznych.
6. Rozpoznawanie wśród kolorowych figur prostokątów, kwadratów i trójkątów.
• Badanie ich cech.
• Układanie prostokątów i kwadratów z patyczków. Ustalenie, z jakiej najmniejszej ilości patyczków można zbudować kwadrat, a z jakiej prostokąt (zadanie 1 i 2 Kp. 8).
• Zwrócenie uwagi na przynależność tych figur do rodziny prostokątów. Wyodrębnienie różnic w bokach.
• Liczenie trójkątów w piesku i samolocie.
• Badanie cech trójkąta.
7. Zabawa ruchowa w dwóch grupach. Dzieci poruszają się swobodnie w rytmie wesołej muzyki. Gdy muzyka milknie, nauczyciel podnosi dowolną figurę. Dzieci w grupach ustawiają się tak, by ich ustawienie przypominało kształt figury wskazanej przez nauczyciela.
8. Przyporządkowywanie kształtu przedmiotów do szuflad z ukrytą figurą geometryczną (zadanie 3 Kp. 8).
9. Rozmowa figur – zabawa dydaktyczna.
• Dzieci losują figurę geometryczną, nie zdradzając, co wylosowały. Następnie wchodzą w rolę wylosowanej figury i przedstawiają się koledze z ławki. Zadaniem słuchającej osoby z pary jest zgadnięcie, jaka to figura.
10. Budowanie figur geometrycznych na geoplanach.
11. Kwiatek w doniczce – układanie kompozycji z papierowych składanek.
• Nauczyciel przygotowuje każdemu uczniowi:
- 2 trójkąty prostokątne dowolnego koloru i takiego samego koloru prostokąt, (na doniczkę),
- prostokąt zielony (na łodygę), - dwa zielone koła (na liście),
- mniejsze żółte koło (na środek kwiatka), - różnego koloru koła (na płatki),
- kolorową kartkę.
• Dzieci z prostokąta i trójkątów budują donicę i przyklejają ją na kolorowym papierze.
Ze złożonego prostokąta zielonego przyklejają łodygę. Zielone koła składają na pół.
Jedną połowę zewnętrzną smarują klejem i przyklejają jako liść obok łodygi.
Następnie przyklejają żółty środek, a wokół niego złożone na cztery koła. Tak złożone koła zabezpieczają przed rozłożeniem, sklejając od wąskiej części do połowy klejem.
To samo robią z pozostałymi kołami. Następnie nakładają klej na zewnętrzne ćwiartki koła i przyklejają je wokół żółtego środka.
12. Podsumowanie zajęć – zgaduj-zgadula.
• Nauczyciel porusza kartonikiem ze znakiem zapytania na jednej stronie i odpowiednią figurą geometryczną na drugiej. Po zadanej zagadce dzieci podnoszą kartonik z
rozpoznaną przez nie figurą z zagadki. Nauczyciel odwraca swój kartonik. Uczniowie porównują poprawność własnych rozwiązań.
Zagadki:
Nie mam rogów, nie mam kątów,
ani boków nie mam też.
Jam okrągłe, Jam pyzate –
– Kto ja jestem? Czy już wiesz?
Mam trzy kąty
i trzy boki. Trójgraniasty jestem też.
Nie okrągły, Lecz kanciasty.
Kto ja jestem? Czy już wiesz?
Dwa boki długie, dwa boki krótkie.
Cztery proste kąty też.
Duży, mały, Barwny, biały.
Kto ja jestem? Czy już wiesz?
Jam podobny do kolegi.
Proste kąty ja mam też.
Ale cztery boki równe.
Kto ja jestem? Czy już wiesz?
5. Bibliografia
1. Łukasik S., Petkowicz H., Hanisz J., Dobrowolska H., Karaszewski S., Straburzyńska J., Witkowska E., Wesoła szkoła. Kształcenie zintegrowane w klasie 1. Karty pracy ucznia. Część 1, WSiP, Warszawa 2000.
6. Załączniki
a) Zadanie domowe
Ułóż z papierowych figur geometrycznych jakąś figurkę i przyklej ją na kartkę.
7. Czas trwania lekcji
45 minut
8. Uwagi do scenariusza
Scenariusz zajęć matematycznych Rozpoznawanie figur geometrycznych jest przeznaczony do realizacji w klasie I nauczania zintegrowanego, pracującej z podręcznikiem Łukasik S., Petkowicz H., Hanisz J., Dobrowolska H., Karaszewski S., Straburzyńska J., Witkowska E., Wesoła szkoła. Kształcenie zintegrowane w klasie 1. Karty pracy ucznia. Część 1, WSiP, Warszawa 2000.