Scenariusz zajęć
III etap edukacyjny, język polski
Temat: „Teatr jest tak nieodzowny jak szkoła…”
Treści kształcenia:
III. Tworzenie wypowiedzi.
2. Świadomość językowa. Uczeń:
11) operuje słownictwem z określonych kręgów tematycznych (na tym etapie rozwijanym i koncentrującym się przede wszystkim wokół tematów: rozwój psychiczny, moralny i fizyczny człowieka; społeczeństwo i kultura; region i Polska).
Cele operacyjne:
Uczeń:
● Poznaje wiadomości z zakresu wiedzy o teatrze,
● Dostrzega i odczytuje znaki teatru,
● Umie argumentować.
Nabywane umiejętności:
Uczeń:
● Potrafi wyrazić własną opinię na temat teatru i umotywować ją,
● Rozumie rolę teatru we współczesnym świecie,
● Umie formułować wnioski,
● Posługuje się słownictwem związanym z szeroko rozumianą kulturą.
Kompetencje kluczowe:
● Porozumiewanie się w języku ojczystym,
● Umiejętność uczenia się,
● Świadomość i ekspresja kulturalna.
Środki dydaktyczne:
● Zasób multimedialny: film „Adaptacja teatralna”,
● Sprzęt multimedialny: rzutnik, ekran, tablica interaktywna,
● Szary papier.
Metody nauczania:
● Problemowe: rozmowa kierowana, dyskusja,
● Eksponująca: film,
● Praktyczna: ćwiczenia.
Formy pracy:
● Zbiorowa,
1
● Indywidualna jednolita.
Przebieg zajęć:
Etap przygotowawczy
Na kilka dni przed zajęciami nauczyciel prosi uczniów o przeprowadzenie wśród znajomych krótkiej ankiety dotyczącej teatru (wystarczy pięć wypełnionych ankiet) i przyniesienie jej na lekcję.
Proponowane pytania do ankiety:
1. Jak często chodzi Pani/Pan do teatru?
a. Nie chodzę b. Rzadko c. Często
2. Kiedy ostatnio była Pani/był Pan w teatrze?
3. Dlaczego nie chodzi (rzadko chodzi) Pani/Pan do teatru?
4. Dlaczego chodzi Pani/Pan do teatru?
Etap wstępny
Nauczyciel wita się z uczniami i zapoznaje ich z tematem zajęć. Prosi o krótką relację na temat opracowanych ankiet: wszyscy wspólnie ustalają przeważające odpowiedzi; chętna osoba zapisuje wyniki na szarym papierze – arkusz zostaje zawieszony na tablicy.
Polonista inicjuje swobodną wymianę zdań na temat teatru i wrażeń związanych z wizytami w nim, obejrzanymi spektaklami, grą aktorską, rodzajem przedstawień, które uczniowie lubią/których nie lubią itp. Następnie zapoznaje klasę z celami zajęć.
Etap realizacji
Ankieta i jej wyniki stanowią punkt wyjścia do kolejnej dyskusji – tym razem na temat obecności lub braku kultury związanej z teatrem w życiu współczesnego człowieka. Na zakończenie rozmowy nauczyciel prosi o sformułowanie wniosków i zapisanie ich do zeszytu:
Wnioski (przykładowe):
1. Dzisiaj rzadko lub w ogóle nie chodzimy do teatru.
2. Wolimy korzystać z innych źródeł rozrywki (kino, telewizja, internet).
3. Brakuje nam czasu i pieniędzy na wyjścia do teatru.
4. Nie chce nam się.
5. Nie lubimy teatru, nudzi nas.
Uczniowie zastanawiają się nad społeczną niechęcią do teatru – podają swoje propozycje możliwych przyczyn tej tendencji; nauczyciel zapisuje je na tablicy. Młodzież odpowiada, czy we współczesnym świecie w ogóle potrzebna jest taka forma rozrywki; uzasadnia swoje poglądy. Próbuje także określić rolę teatru w dzisiejszej kulturze. Prowadzący pomaga im skonkretyzować wnioski, np.:
1. Teatr jest jedną z najstarszych instytucji kulturowych na świecie.
2. Każdy spektakl to niepowtarzalne zjawisko, ponieważ jest bezpośrednim spotkaniem aktora z widzem.
2
3. Teatr silniej niż inne sztuki oddziałuje na uczucia człowieka, zaspokaja jego potrzeby duchowe, wpływa na sferę emocjonalną i intelektualną, kształtuje postawy moralne i społeczne.
4. Czyni człowieka rozumniejszym i wrażliwszym, uczy go rozumienia świata i innych ludzi.
5. Rozwija wyobraźnię, uczy kreatywności i otwartości na świat.
6. Zaspokaja potrzebę obcowania ze sztuką i doznawania przeżyć estetycznych.
Prowadzący zaprasza uczniów do obejrzenia filmu (zasób multimedialny). Prosi, by zwrócili uwagę na inspiracje w tworzeniu spektaklu oraz na charakterystykę widowiska będącego adaptacją, o których mówi reżyser teatralny, Mikołaj Grabowski.
Po emisji materiału widzowie dzielą się wrażeniami, a następnie uzupełniają wcześniej zapisaną w zeszycie notatkę o roli teatru. Nauczyciel zadaje pytanie o charakterystyczne znaki przedstawienia, jakie reżyser wskazał w prezentowanym fragmencie (postaci, gra aktorska, scenografia, choreografia, adaptacja lub praca z nowym tekstem itp.). Pyta, które – ich zdaniem – mają największe znaczenie dla ostatecznego efektu scenicznego. Prosi o uzasadnienie odpowiedzi.
Etap końcowy
Nauczyciel poleca uczniom dokończenie zdania: „Teatr to dla mnie…”.
Zapis pracy domowej:
Zaprojektuj do wybranego fragmentu „Balladyny” Juliusza Słowackiego lub „Dziadów części II” Adama Mickiewicza scenografię, kostiumy lub dobierz do nich muzykę (efekty dźwiękowe).
3
