MaÙgorzataȱRakomickaȱ
IIIȱrokȱSS1ȱLogistykaȱInformatyczneȱWspomaganieȱDecyzjiȱLogistycznychȱ
AnnaȱWróblewskaȱ
IIIȱrokȱSS1ȱLogistykaȱInformatyczneȱWspomaganieȱDecyzjiȱLogistycznychȱ
Logistykaȱmiejskaȱȱ
naȱprzykÙadzieȱRódzkiegoȱRoweruȱPublicznegoȱ
Wst¿pȱ
Dynamiczneȱzmianyȱgospodarcze,ȱtechnicznoȬȱtechnologiczneȱorazȱspoÙeczneȱ determinujȱbardzoȱszybkiȱrozwójȱlogistyki,ȱwȱtymȱlogistykiȱmiejskiej.ȱSkÙadoweȱ logistykiȱ miejskiejȱ równieČȱ si¿ȱ zmieniaj,ȱ sȱ modernizowaneȱ iȱ unowoczeïniane,ȱ takȱ abyȱ miastoȱ bezȱ przeszkódȱ mogÙoȱ kontynuowa°ȱ swójȱ dziennyȱ cyklȱ Čycia.ȱ SprawnyȱiȱefektywnieȱdziaÙajcyȱtransportȱwȱaglomeracjiȱmaȱduČeȱznaczenieȱdlaȱ osóbȱ przebywajcychȱ naȱ jejȱ obszarze,ȱ jakȱ iȱprzedsi¿biorstwȱ prowadzcychȱ tamȱ swojȱdziaÙalnoï°.ȱIstniejeȱwieleȱzagroČeÚȱdlaȱïrodowiskaȱspowodowanychȱfunkȬ cjonowaniemȱ systemuȱ transportowegoȱ wȱ mieïcie,ȱ np.ȱ emisjaȱ spalin,ȱ haÙasȱ czyȱ wibracje.ȱProjektȱmiejskichȱrowerówȱpublicznychȱjestȱnowoczesn,ȱproekologiczȬ nȱkoncepcjȱpublicznegoȱïrodkaȱtransportu,ȱktóraȱwiČeȱsi¿ȱzȱrozwizywaniemȱ problemówȱdotyczcychȱnat¿Čeniaȱruchuȱwȱmieïcie.ȱCelemȱartykuÙuȱjestȱanalizaȱ wȱ jakiȱ sposóbȱ Ródzkiȱ Rowerȱ Publicznyȱ odpowiadaȱ naȱ potrzebyȱ mieszkaÚcówȱ Rodziȱwȱzakresieȱtransportuȱmiejskiego.ȱ
1.ȱIstotaȱlogistykiȱmiejskiejȱ
JedneȱwȱpierwszychȱdefinicjiȱlogistykiȱmiejskiejȱpojawiÙyȱsi¿ȱnaȱprzeÙomieȱXXȱ iȱXXIȱw.ȱUksztaÙtowanieȱtegoȱpoj¿ciaȱnastpiÙoȱwȱwynikuȱzaciekawieniaȱmiastem,ȱ jakoȱ systememȱ logistycznymȱ iȱ przepÙywami,ȱ procesamiȱ jakieȱ zachodzȱ naȱ jegoȱ terenie.ȱ
Logistykaȱ miejskaȱ polegaȱ naȱ zmianieȱ kryteriówȱ optymalizacjiȱ przewozówȱ wȱ miejȬ skimȱtransporcieȱlokalnym.ȱDotychczasȱoparteȱnaȱtrasachȱindywidualnychȱprzewoĊȬ nikówȱpotokiȱprzewozówȱmajȱby°ȱzastpioneȱprzezȱzorientowanyȱnaȱklienta,ȱskoorȬ dynowanyȱ pomi¿dzyȱ przedsi¿biorstwamiȱ lokalnyȱ systemȱ logistyczny,ȱ któryȱ byÙbyȱ szczególnieȱuwraČliwionyȱnaȱpotrzebyȱtakichȱstrefȱjakȱcentraȱmiasta.ȱAbyȱtakiȱsysȬ temȱ mógÙȱ przyczyni°ȱ si¿ȱ doȱ zÙagodzeniaȱ uciČliwoïciȱ transportu,ȱ przewoĊnicyȱ poȬ
winniȱpoÙczy°ȱswojeȱnieȱwȱpeÙniȱwykorzystaneȱpotencjaÙyȱprzewozoweȱiȱnast¿pnieȱ udost¿pni°ȱjeȱÙcznieȱnaȱpotrzebyȱdanegoȱobszaru1.ȱ
W.ȱAllemeyer,ȱH.ȱHolzheyȱ
Dynamiczneȱzmianyȱgospodarcze,ȱtechnologicznoȬtechniczneȱorazȱspoÙeczneȱ determinujȱ bardzoȱ szybkiȱ rozwójȱ logistyki.ȱ Wi¿kszoï°ȱ wykonywanychȱ wȱ miaȬ stachȱ dziaÙaÚȱ gospodarczychȱ iȱ spoÙecznychȱ wymagaȱ logistycznegoȱ wsparcia.ȱ Wieleȱ wspóÙczesnychȱ aglomeracjiȱ cechujeȱ si¿ȱ niewydolnoïciȱ komunikacjiȱ miejȬ skiejȱorazȱwyst¿powaniemȱkongestii,ȱcoȱrównolegleȱ prowadziȱdoȱ wzrostuȱkoszȬ tówȱzewn¿trznych2.ȱ
GÙównymȱ przedmiotemȱ analizyȱ logistykiȱ miejskiejȱ jestȱ przedeȱ wszystkimȱ przepÙywȱ ludzi,ȱ materiaÙówȱ orazȱ informacjiȱ wȱ aglomeracjachȱ miejskich.ȱ Wzrostȱ znaczeniaȱ logistykiȱ miejskiejȱ jestȱ zwizanyȱ zeȱ wzrostemȱ g¿stoïciȱ zaludnienia,ȱ dynamicznymȱrozwojemȱmiastȱorazȱrosncȱliczbȱzakÙadówȱprodukcyjnychȱorazȱ instytucjiȱpublicznych,ȱcoȱwymuszaȱodȱwÙadzȱmiejskichȱprzysposobieniaȱiȱzastoȬ sowaniaȱ odpowiednichȱ zasadȱ zarzdzaniaȱ logistycznego.ȱ Projektujcȱ takieȱ rozȬ wizaniaȱ wȱ mieïcie,ȱ naleČyȱ dysponowa°ȱ wiedzȱ naȱ tematȱ zachowaÚȱ logistyczȬ nychȱ podmiotówȱ gospodarczych3.ȱ Rysunekȱ 1ȱ przedstawiaȱ gÙówneȱ celeȱ logistykiȱ miejskiej.ȱ
Rysunekȱ1.ȱCeleȱlogistykiȱmiejskiejȱ
ródÙo:ȱ Opracowanieȱ wÙasneȱ naȱ podstawie:ȱ B.ȱ Tundys,ȱ Logistykaȱ miejska,ȱ Wydawnictwoȱ Difin,ȱ Warszawaȱ2008,ȱs.ȱ92.ȱ
1ȱȱ W.ȱAllemeyer,ȱM.ȱHolzhey,ȱLogistykaȱmiejskaȱwȱïwietleȱpolitykiȱekologicznejȱiȱtransportowejȱ[w:]ȱWspólnaȱ EuropaȱȬȱekonomiczneȱdylematyȱtransportuȱiȱekologii,ȱred.ȱH.ȱBrdulak,ȱSzkoÙaȱGÙównaȱHandlowa,ȱWarȬ szawaȱ1997,ȱs.ȱ167.ȱ
2ȱȱ B.ȱTundys,ȱLogistykaȱmiejska,ȱWydawnictwoȱDifin,ȱWarszawaȱ2008,ȱs.ȱ139ȱiȱnn.ȱ
3ȱȱ M.ȱ Szymczak,ȱ Oȱ istocieȱ iȱ funkcjachȱ logistykiȱ miejskiejȱ [w:]ȱ WspóÙczesneȱ kierunkiȱ rozwojuȱ logistyki,ȱ ÙaÚcuchȱ logistyczny,ȱOgólnopolskaȱKonferencjaȱNaukowa,ȱAkademiaȱMorskaȱwȱGdyni,ȱJurataȱ2003,ȱs.ȱ73ȱiȱnn.ȱ
Celeȱlogistykiȱmiejskiej
Odpowiednieȱrozmieszczenieȱmagazynówȱ iȱskÙadowisk
OdciČenieȱinfrastrukturyȱtransportowejȱ
Zwi¿kszenieȱjakoïciȱobsÙugiȱklientaȱ
ZadaniemȱlogistykiȱmiejskiejȱjestȱdostarczenieȱwÙaïciwychȱtowarówȱweȱwÙaȬ ïciweȱ miejsce,ȱ wȱ odpowiednimȱ czasieȱ iȱ poȱ jakȱ najmniejszychȱ kosztach.ȱ Obszarȱ wykorzystaniaȱkoncepcjiȱlogistykiȱwȱduČejȱmierzeȱdeterminowanyȱjestȱtymȱostatȬ nimȱczynnikiem.ȱWȱtymȱceluȱprzygotowujeȱsi¿ȱporównanieȱgotowoïciȱdoȱzapÙatyȱ zaȱïwiadczeniaȱzȱkosztamiȱichȱzrealizowaniaȱponoszonymiȱprzezȱspedytora.ȱWieȬ luȱpasaČerówȱjestȱgotowychȱuiïci°ȱdodatkowȱopÙat¿ȱzaȱprzyspieszenieȱrealizacjiȱ dostawy4.ȱ
MisjȱlogistykiȱmiejskiejȱjestȱutworzenieȱzeȱwszystkichȱpodmiotówȱgospodarȬ czychȱ funkcjonujcychȱ naȱ obszarzeȱ aglomeracjiȱ jednejȱ caÙoïciȱ iȱ zarzdzanieȱ niȱ wȱtakiȱ sposób,ȱ abyȱ zapewni°ȱ satysfakcj¿ȱ klientom,ȱ czyliȱ mieszkaÚcomȱ danegoȱ miasta.ȱ Doȱ celówȱ logistykiȱ miejskiejȱ moČemyȱ równieČȱ zaliczy°ȱ optymalizacj¿ȱ systemówȱorazȱprocesówȱlogistycznych,ȱuwzgl¿dniajcȱkosztyȱiȱkorzyïci,ȱktóreȱzȱ tegoȱ wynikajȱ dlaȱ sektoraȱ publicznegoȱ iȱ prywatnego.ȱ Kolejnymȱ zadaniemȱ logiȬ stykiȱmiejskiejȱjestȱefektywneȱzarzdzanieȱprzepÙywamiȱobejmujcymiȱterenȱcaÙejȱ aglomeracji.ȱIstniejȱbardziejȱszczegóÙoweȱceleȱtegoȱobszaruȱlogistyki,ȱaȱmianowiȬ cieȱprzesuni¿cieȱprodukcjiȱpozaȱaglomeracjeȱmiejskie,ȱodpowiednieȱrozlokowanieȱ oïrodkówȱhandlowych,ȱsportowych,ȱosiedliȱmieszkaniowychȱczyȱcentrówȱkultuȬ ry.ȱOdpowiednieȱopracowanieȱplanówȱfunkcjonowaniaȱoïrodkówȱmiejskichȱmoȬ Čeȱzapewni°ȱzmniejszenieȱuciČliwoïciȱzwizanychȱzȱtransportem.ȱ
Doȱ logistykiȱ miejskiejȱ zaliczaȱ si¿ȱ transport,ȱ przestrzennȱ konfiguracj¿ȱ sieci,ȱ magazynowanie,ȱsie°ȱtelekomunikacyjn,ȱgospodarowanieȱkomunalne,ȱutylizacj¿ȱ odpadówȱorazȱzaopatrzenieȱwȱnoïnikiȱwodyȱiȱenergii,ȱczyliȱwszystkieȱteȱdziaÙaȬ nia,ȱ dzi¿kiȱ którymȱ miastoȱ moČeȱ kontynuowa°ȱ swójȱ dziennyȱ cyklȱ Čyciaȱ wȱ przeȬ strzeniȱkulturowej,ȱspoÙecznejȱiȱekonomicznej.ȱ
2.ȱKomunikacjaȱmiejskaȱ–ȱtransportȱmiejskiȱ
Jednymȱ zȱ najwi¿kszychȱ brakówȱ zȱ punktuȱ widzeniaȱ dziedzinyȱ komunikacjiȱ miejskiejȱ jestȱ brakȱ jejȱ definicjiȱ odpowiadajcejȱ rzeczywiïcieȱ dziaÙajcymȱ sieciomȱ komunikacyjnymȱ aglomeracji.ȱ Zgodnieȱ zȱ art.ȱ 4ȱ ust.ȱ 1ȱ pktȱ 4ȱ ustawyȱ zȱ dniaȱ 16ȱ grudniaȱ2010ȱr.ȱoȱpublicznymȱtransporcieȱzbiorowymȱkomunikacjaȱmiejskaȱoznaȬ czaȱ gminneȱ przewozyȱ pasaČerskieȱ realizowaneȱ wȱ granicachȱ administracyjnychȱ miastaȱalboȱ(jeïliȱzostaÙoȱzawarteȱporozumienieȱalboȱzostaÙȱwykreowanyȱzwizekȱ mi¿dzygminnyȱ majcyȱ naȱ celuȱ wspólnȱ realizacj¿ȱ publicznegoȱ transportuȱ zbioȬ rowego)5:ȱ
± miastaȱiȱgminy;ȱ
4ȱȱ J.ȱ SzoÙtysek,ȱ Kryteriaȱ decydujceȱ oȱ wyborzeȱ przewoĊnika,ȱ „Spedycja,ȱ Transport,ȱ Logistyka”ȱ 2003,ȱ nrȱ10.ȱ
5ȱȱ Ustawaȱzȱdniaȱ16ȱgrudniaȱ2010ȱr.ȱoȱpublicznymȱtransporcieȱzbiorowymȱ(tekstȱjedn.:ȱDz.ȱU.ȱzȱ2011ȱr.ȱ Nrȱ5,ȱpoz.ȱ13).ȱ
± dwóchȱlubȱwi¿cejȱmiast;ȱ
± dwóchȱlubȱwi¿cejȱmiastȱiȱgminȱssiadujcych.ȱ
Komunikacjaȱ miejskaȱ wȱ wi¿kszejȱ cz¿ïciȱ krajuȱ obejmujeȱ aglomeracj¿ȱ miejskȱ wrazȱzȱterenamiȱprzylegÙymi.ȱTakieȱuksztaÙtowanieȱsieciȱkomunikacyjnejȱwynikaȱ zeȱspecyfikiȱpowizaÚȱmiastaȱzȱotaczajcymȱjeȱobszarem.ȱRóČnorodneȱrozmieszȬ czenieȱ zakÙadówȱ pracy,ȱ osiedliȱ mieszkaniowychȱ orazȱ szkóÙȱ przyczyniaȱ si¿ȱ doȱ powstawaniaȱpotrzebȱprzewozowych.ȱSpójnoï°ȱsiatkiȱkomunikacyjnejȱwewntrzȱ miastaȱorazȱpoÙczeÚȱzȱnajbliČszȱokolicȱpowodujeȱwieleȱkorzyïciȱdlaȱuČytkowȬ nikówȱtransportuȱzbiorowego,ȱm.in.:ȱ
± lepszȱobsÙug¿ȱobszarówȱpodmiejskichȱprzezȱzakupȱbiletuȱsieciowego,ȱdzi¿kiȱ któremuȱmoČnaȱsi¿ȱporusza°ȱpoȱwszystkichȱliniachȱdanejȱsieci;ȱ
± ograniczenieȱruchuȱkoÙowegoȱnaȱskutekȱpoprawyȱpozycjiȱtransportuȱzbioroȬ wego.ȱ
ZagadnieniaȱtransportuȱwȱlogistyceȱmiejskiejȱdotyczȱprzewozuȱosóbȱnaȱtereȬ nieȱmiasta,ȱ transportuȱzaopatrzeniowegoȱorazȱwywozuȱnieczystoïciȱiȱodpadów.ȱ ProblematykaȱtransportuȱmiejskiegoȱdotykaȱwȱduČejȱmierzeȱzagadnieÚȱtransporȬ tuȱpasaČerskiego,ȱwi¿cȱzwrotȱtenȱbywaȱuČywanyȱzamiennieȱzeȱzwrotemȱkomuniȬ kacjaȱmiejska6.ȱZeȱwzgl¿duȱnaȱuČytkowaneȱïrodkiȱtransportuȱpasaČerskiegoȱwyȬ odr¿bniaȱ si¿ȱ miejskiȱ transportȱ koÙowy,ȱ miejskiȱ transportȱ wodnyȱ iȱ miejskiȱ transportȱ szynowy.ȱ grodkiȱ transportuȱ doȱ przewozuȱ osóbȱ moČemyȱ podzieli°ȱ naȱ indywidualneȱïrodkiȱtransportuȱorazȱïrodkiȱtransportuȱzbiorowego7.ȱNaȱrysunkuȱ 2ȱprzedstawionoȱwspóÙczesneȱïrodkiȱtransportuȱzbiorowego.ȱ
ȱ Rysunekȱ2.ȱWspóÙczesneȱïrodkiȱtransportuȱzbiorowegoȱ
ródÙo:ȱ Opracowanieȱ wÙasneȱ naȱ postawie:ȱ W.ȱ Rydzkowski.,ȱ W.ȱ WojewódzkaȬKról.,ȱ Transport,ȱ PWN,ȱWarszawaȱ2008,ȱs.ȱ73.ȱ
Istniejȱ teČȱ indywidualneȱ ïrodkiȱ transportu,ȱ doȱ którychȱ zaliczamyȱ rowery,ȱ motorowery,ȱmotocykleȱiȱsamochodyȱosobowe.ȱȱ
6ȱȱ H.ȱ Babis,ȱ Transportȱ miejskiȱ [w:]ȱ Transport,ȱ red.ȱ W.ȱ Rydzkowski,ȱ K.ȱ WojewódzkaȬKról,ȱ PWN,ȱ WarȬ szawaȱ2008,ȱs.ȱ213–214.ȱ
7ȱȱ J.ȱSzoÙtysek,ȱCarȬpoolingȱwȱkoncepcjiȱpodróČyȱpasaČerskiejȱwȱmiastach,ȱ„Logistyka”ȱ2008,ȱnrȱ4.ȱ
Agencjaȱ badawczaȱ SWȱ Research,ȱ naȱ zlecenieȱ aplikacjiȱ mytaxi,ȱ wykonaÙaȱ baȬ danieȱ wïródȱ mieszkaÚcówȱ najwi¿kszychȱ polskichȱ miastȱ naȱ tematȱ komunikacjiȱ wȱaglomeracjach.ȱZȱbadaniaȱwynika,ȱiČȱPolacyȱnarzekajȱnaȱniedogodnoïciȱzwiȬ zaneȱzȱuČytkowaniemȱsamochoduȱ–ȱgÙównieȱzȱkorkamiȱorazȱbrakiemȱmiejscȱparȬ kingowychȱ–ȱjednakČeȱnieȱchcȱzrezygnowa°ȱzȱtegoȱïrodkaȱtransportu.ȱCoȱwi¿cej,ȱ kierowcomȱ nieȱ przeszkadzaȱ fakt,ȱ Čeȱ samochódȱ osobowyȱ toȱ najdroČszyȱ ïrodekȱ komunikacji8.ȱ Rysunekȱ 3ȱ przedstawiaȱ najcz¿ïciejȱ wybieraneȱ ïrodkiȱ transportuȱ codziennego.ȱ
ȱ Rysunekȱ3.ȱNajcz¿ïciejȱwybieraneȱïrodkiȱtransportuȱcodziennegoȱ
ródÙo:ȱ Opracowanieȱ wÙasneȱ naȱ podstawieȱ stronyȱ informacyjnej,ȱ www.transportȬpubliczny.pl/ȱ wiadomosci/polakomȬnieȬprzeszkadzaȬzeȬsamochodȬjestȬdrogiȬ53297.htmlȱ[dost¿p:ȱ23.10.2016].ȱ
WynikiȱbadaÚȱwskazuj,ȱiČȱnajcz¿ïciejȱwybieranymȱïrodkiemȱtransportuȱjestȱ komunikacjaȱ miejskaȱ orazȱ wÙasnyȱ samochódȱ (odpowiednio:ȱ 39%ȱ iȱ 26%,ȱ dalejȱ wÙasnyȱrowerȱ(10%)ȱiȱpublicznyȱrowerȱmiejskiȱ(2%),ȱ(rys.ȱ3).ȱȱ
Zȱ badaniaȱ „Komunikacjaȱ wȱ aglomeracjachȱ –ȱ sytuacjaȱ iȱ innowacje”ȱ wynikaȱ równieČ,ȱ iČȱ Polacyȱ negatywnieȱ oceniajȱ cenyȱ biletówȱ komunikacjiȱ miejskiej.ȱ ReȬ spondentówȱ (przebadanoȱ 800ȱ osóbȱ zȱ 15ȱ polskichȱ miastȱ powyČejȱ 200ȱ tys.ȱ mieszȬ kaÚców)ȱ zapytano,ȱ ileȱ wydajȱ wȱ ciguȱ miesicaȱ naȱ potrzebyȱ transportowe.ȱ Naȱ biletyȱkomunikacjiȱmiejskiejȱniecaÙeȱ60%ȱrespondentówȱwydajeȱnajwyČejȱ50ȱPLN,ȱ aȱ90%ȱprzebadanychȱwydajeȱnajwyČejȱ100ȱPLN.ȱZȱdrugiejȱstronyȱ57%ȱankietowaȬ nychȱwydajeȱnaȱwÙasnyȱsamochódȱponadȱ100ȱPLN,ȱaȱ13,5%ȱrespondentówȱponadȱ 300ȱPLN.ȱWartoȱwzi°ȱpodȱuwag¿ȱfakt,ȱiČȱrespondenci,ȱdeklarujcȱswojeȱwydatkiȱ naȱ wÙasneȱ auto,ȱ nieȱ braliȱ podȱ uwag¿ȱ kosztówȱ ubezpieczeniaȱ czyȱ przegldówȱ technicznych.ȱ PowyČszeȱ statystykiȱ pokazujȱ poïrednioȱ tendencj¿,ȱ którȱ zauwaȬ
8ȱȱ Stronaȱinformacyjna,ȱwww.transportȬpubliczny.plȱ[dost¿p:ȱ23.10.2016].ȱ
ČonoȱwȱwieluȱmiastachȱjuČȱjakiïȱczasȱtemuȱ–ȱkomunikacjaȱmiejskaȱnieȱjestȱwȱstaȬ nieȱwygra°ȱzȱprywatnymȱsamochodemȱosobowymȱcen,ȱponiewaČȱdlaȱwi¿kszoȬ ïciȱkierowcówȱkosztȱzȱtymȱzwizanyȱnieȱjestȱprzeszkod,ȱbyȱgoȱdalejȱeksploatoȬ wa°.ȱ Komunikacjaȱ publicznaȱ moČeȱ wygra°ȱ jedynieȱ szerokoȱ rozumianymiȱ udogodnieniami,ȱ np.ȱ wyČszymȱ komfortemȱ jazdyȱ czyȱ teČȱ znacznȱ poprawȱ doȬ st¿pnoïci.ȱȱ
grodkiȱ transportuȱ stajȱ si¿ȱ corazȱ bardziejȱ nowoczesne,ȱ aȱ coȱ zaȱ tymȱ idzie,ȱ sȱ bardziejȱ przyjazneȱ ïrodowiskuȱ naturalnemu.ȱ Naȱ ulicachȱ aglomeracjiȱ miejskichȱ moČnaȱspotka°ȱautobusyȱzȱnap¿demȱhybrydowym,ȱelektrycznymȱczyȱgazowym,ȱ sȱoneȱbardziejȱekologiczne9.ȱJednymȱzȱalternatywnychȱïrodkówȱtransportuȱmoČeȱ by°ȱ miejskiȱ rowerȱ publiczny,ȱ któremuȱ zostanieȱ poïwi¿conyȱ kolejnyȱ fragmentȱ artykuÙu.ȱȱ
3.ȱRódzkiȱRowerȱPublicznyȱ
Rowerȱpublicznyȱjestȱformȱtransportuȱpublicznego,ȱktóraȱodȱniedawnaȱskuȬ piaȱuwag¿ȱpasaČerów,ȱjakȱiȱorganizatorówȱtransportu.ȱTenȱalternatywnyȱïrodekȱ komunikacjiȱ jestȱ ekologiczny,ȱ spoÙecznyȱ orazȱ ekonomiczny.ȱ Rczyȱ onȱ transportȱ publicznyȱiȱrower.ȱJestȱzbieČnyȱzȱtransportemȱpodȱktemȱprzystanków,ȱnatomiastȱ róČnicȱjestȱindywidualnyȱdobórȱtrasy,ȱwybieranyȱwedÙugȱuznaniaȱuČytkownika.ȱ
Rowerȱ publicznyȱ wȱ Rodziȱ toȱ nowoï°,ȱ dziaÙaȱ odȱ 25ȱ kwietniaȱ 2016ȱ r.ȱ Wȱ cenȬ trumȱaglomeracjiȱorazȱwȱpobliČuȱuczelni,ȱszkóÙȱiȱwaČnychȱw¿zÙówȱkomunikacyjȬ nychȱrozlokowanoȱ100ȱbezobsÙugowychȱstacjiȱzeȱstojakamiȱorazȱterminalami.ȱOdȱ 25ȱkwietniaȱbieČcegoȱrokuȱdziaÙaȱoficjalnaȱstronaȱinternetowaȱRódzkiegoȱRoweȬ ruȱPublicznego.ȱWrazȱzȱniȱruszyÙaȱrejestracjaȱuČytkowników.ȱWȱceluȱskorzystaȬ niaȱ zȱ tegoȱ ïrodkaȱ transportuȱ naleČyȱ zarejestrowa°ȱ si¿ȱ wȱ systemieȱ wypeÙniajcȱ formularz.ȱ Istniejeȱ równieČȱ moČliwoï°ȱ poÙczeniaȱ kontaȱ zȱ„migawk”,ȱ kart,ȱ naȱ którejȱuČytkownicyȱÙódzkiejȱkomunikacjiȱmiejskiejȱkodujȱbiletyȱokresowe10.ȱKoȬ nieczneȱ jestȱ równieČȱ zaakceptowanieȱ regulaminuȱ iȱ doÙadowanieȱ kontaȱ opÙatȱ inicjalnȱwȱwysokoïciȱ20ȱPLN.ȱȱ
Wszystkieȱ czynnoïciȱ zwizaneȱ zȱ wypoČyczeniemȱ jednoïladuȱ uČytkownikȱ wykonujeȱsamodzielnie.ȱPierwszeȱ20ȱminutȱkorzystaniaȱzȱroweruȱjestȱbezpÙatne.ȱ Zaȱ nast¿pneȱ 40ȱ minutȱ naleČyȱ zapÙaci°ȱ zÙotówk¿,ȱ zaȱ drugȱ godzin¿ȱ –ȱ 3ȱ PLN,ȱ aȱkaČdaȱ nast¿pnaȱ kosztujeȱ 5ȱ PLN.ȱ Dlaȱ posiadaczyȱ „migawek”ȱ przewidzianoȱ zniČkiȱ –ȱ uČytkownicyȱ ciȱ b¿dȱ mogliȱ korzysta°ȱ zȱjednoïladuȱ bezpÙatnieȱ przezȱ 25ȱ minut.ȱZaȱnast¿pneȱ35ȱminutȱnaleČyȱzapÙaci°ȱzÙotówk¿,ȱzaȱdrugȱgodzin¿ȱjazdyȱ–ȱ 2ȱPLN,ȱaȱzaȱtrzeciȱiȱkolejnȱgodzin¿ȱ–ȱ3ȱPLN.ȱȱ
9ȱȱ StronaȱoȱtematyceȱpopularnoȬnaukowej,ȱwww.academia.eduȱ[dost¿pȱ23.10.2016].ȱ
10ȱȱ Portalȱinformacyjny,ȱwww.dzienniklodzki.plȱ[dost¿p:ȱ23.10.2016].ȱ
Odȱ czasuȱ inauguracjiȱ zȱ Ródzkiegoȱ Roweruȱ Publicznegoȱ (RRP)ȱ skorzystaÙoȱ 62ȱ862ȱmieszkaÚcówȱRodzi,ȱktórzyȱÙcznieȱdokonaliȱponadȱ1350ȱtys.ȱwypoČyczeÚ.ȱ TylkoȱpodczasȱtegorocznegoȱlataȱuČytkownicyȱskorzystaliȱzȱwypoČyczalniȱprawieȱ 700ȱtysi¿cyȱrazy11.ȱZaȱsprawȱaktywnoïciȱuČytkownikówȱwȱRodziȱzatwierdzonoȱ dwaȱwaČneȱrekordyȱwȱcaÙej,ȱmajcejȱkilkanaïcieȱlat,ȱhistoriiȱdziaÙaniaȱsamoobsÙuȬ gowychȱsystemówȱrowerowychȱwȱPolsce:ȱ
± dziennyȱrekordȱwypoČyczeÚ:ȱ12ȱmajaȱbieČcegoȱrokuȱuČytkownicyȱwȱciguȱ dobyȱskorzystaliȱzȱtychȱjednoïladówȱbliskoȱ17ȱ655ȱrazy;ȱ
± miesi¿cznyȱ rekordȱ wypoČyczeÚ:ȱ wȱ majuȱ bieČcegoȱ rokuȱ przezȱ caÙyȱ miesicȱ roweryȱwȱRodziȱzostaÙyȱwypoČyczoneȱponadȱ373ȱ000ȱrazy.ȱȱ
gredniȱczasȱwynajmuȱjednoïladuȱwȱRodziȱwynosiȱ15ȱminutȱiȱ51ȱsekund.ȱSpoȬ ïródȱ niemalȱ 1,4ȱ mlnȱ dotychczasowychȱ wypoČyczeÚȱ ponadȱ 80%ȱ byÙoȱ bezpÙatne.ȱ UČytkownicyȱzȱRodziȱnajch¿tniejȱkorzystajȱzȱsystemuȱwȱgodzinachȱ15:00–18:00,ȱ kiedyȱtoȱdochodziȱdoȱprawieȱ25%ȱwynajmówȱzȱcaÙegoȱdnia,ȱnatomiastȱwȱgodziȬ nachȱporannychȱ(7:00–9:00)ȱtychȱwypoČyczeÚȱjestȱponadȱ8%.ȱȱ
Wartoȱwspomnie°ȱoȱzaletachȱiȱwadachȱprojektu.ȱDoȱzaletȱRRPȱnaleČ:ȱzmniejȬ szenieȱ zatÙoczenia,ȱ odciČenieȱ infrastrukturyȱ transportowej,ȱ poprawaȱ jakoïciȱ powietrza.ȱ WÙadzeȱ miastaȱ proponujȱ wȱ tenȱ sposóbȱ alternatywnyȱ ïrodekȱ transȬ portu,ȱ któryȱ jestȱ ekologiczny,ȱ aȱ mieszkaÚcy,ȱ którzyȱ zȱ niegoȱ korzystaj,ȱ zamiastȱ siedzie°ȱ wȱ samochodzieȱ czyȱ tramwaju,ȱ przebywajȱ naȱ ïwieČymȱ powietrzuȱ orazȱ wzmacniajȱ swojeȱ mi¿ïnie.ȱ Dodatkowoȱ kosztyȱ realizacjiȱ sȱ stosunkowoȱ niskie,ȱ aȱczasȱ projektuȱ jestȱ krótki.ȱ Systemȱ przycigaȱ równieČȱ nowychȱ uČytkowników,ȱ poprawiaȱ toȱ wizerunekȱ miejskiegoȱ rowerzysty.ȱ Natomiastȱ doȱ wadȱ moČnaȱ zaliȬ czy°ȱkÙopotliweȱrozmieszczenieȱstacji.ȱWȱdzielnicachȱJanówȱczyȱRetkiniaȱnieȱzoȬ staÙaȱ utworzonaȱ aniȱ jednaȱ stacja,ȱ natomiastȱ naȱ ulicyȱ Piotrkowskiejȱ jestȱ ichȱ 13.ȱ UciČliweȱjestȱteČȱwypoČyczanieȱrowerów,ȱgdyČȱnieȱwszystkieȱjednoïladyȱzostajȱ
„uwolnione”ȱ zȱ mechanizmówȱ zamka,ȱ jednoczeïnieȱ naliczajcȱ zaȱ niegoȱ opÙaty.ȱ DuČaȱ cz¿ï°ȱ zamkówȱ musiȱ by°ȱ naprawianaȱ lubȱ usprawnianiaȱ zȱ powoduȱ wadȱ fabrycznych.ȱȱ
Projektȱ RRPȱ powstaÙȱ wȱ ramachȱ budČetuȱ obywatelskiegoȱ iȱ kosztowaÙȱ ponadȱ 12ȱmlnȱPLN.ȱWȱbieČcymȱrokuȱmieszkaÚcyȱRodziȱzgÙosiliȱwnioskiȱdotyczceȱrozȬ budowyȱ systemuȱ orazȱ wniosekȱ dotyczcyȱ rowerówȱ towarowychȱ dlaȱ Ródzkiegoȱ Roweruȱ Publicznego.ȱ Jednoïladyȱ towaroweȱ majȱ by°ȱ elementemȱ RRP,ȱ zatemȱ b¿dȱ wȱ systemieȱ juČȱ rozlokowanychȱ stacjiȱ naȱ terenieȱ caÙejȱ aglomeracji12.ȱ Dzi¿kiȱ temuȱ projektowiȱ uČytkownicyȱ korzystajcyȱ zȱ takichȱ jednoïladówȱ towarowychȱ b¿dȱwȱstanieȱprzewieĊ°ȱdrobneȱmeble,ȱzakupyȱczyȱurzdzi°ȱsobieȱrodzinnȱwyȬ cieczk¿.ȱȱ
11ȱStronaȱRódzkiegoȱRoweruȱPublicznego,ȱwww.lodzkirowerpubliczny.plȱ[dost¿p:ȱȱ23.10.2016].ȱ
6WURQD8U]ĊGX0LDVWDàRG]LZZZXPOORG]SO>GRVWĊS @ȱ
MieszkaÚcyȱ duČychȱ miastȱ wskazaliȱ najwaČniejszeȱ problemyȱ dotyczceȱ poȬ dróČowaniaȱ naȱ terenieȱ miast,ȱ doȱ którychȱ naleČ:ȱ wysokieȱ kosztyȱ biletów,ȱ brakȱ wygodnychȱïrodkówȱtransportu,ȱkorki,ȱniedogodneȱrozmieszczenieȱprzystankówȱ komunikacjiȱ miejskiej.ȱ Rowerȱ publicznyȱ jestȱ wȱ stanieȱ rozwiza°ȱ cz¿ï°ȱ probleȬ mów,ȱgdyČȱnaȱterenieȱRodziȱjestȱ100ȱstacjiȱiȱmajȱpowsta°ȱkolejne.ȱCenyȱwypoČyȬ czeniaȱroweruȱsȱniskie,ȱaȱkorzystanieȱzȱtegoȱïrodkaȱtransportuȱjestȱzdrowe,ȱgdyČȱ wzmacniaȱ mi¿ïnie.ȱ Jednoïladȱ jestȱ ekologicznymȱ ïrodkiemȱ transportu,ȱ jestȱ rówȬ nieČȱstosunkowoȱmaÙyȱwȱporównaniuȱzȱsamochodem,ȱwi¿cȱnieȱgenerujeȱduČychȱ korkówȱorazȱspalin.ȱ
Podsumowanieȱ
Konkludujc,ȱRódzkiȱRowerȱPublicznyȱprzyczyniaȱsi¿ȱdoȱzmniejszeniaȱnat¿Ȭ Čeniaȱ ruchuȱ samochodowego.ȱ Efektyȱ integracjiȱ systemówȱ transportowychȱ sȱ koȬ rzystneȱzarównoȱdlaȱorganizatorówȱtransportu,ȱjakȱiȱpasaČerów.ȱNaleČyȱpami¿ta°ȱoȱ rozbudowieȱ orazȱ modernizacjiȱ w¿zÙówȱ przesiadkowych,ȱ takȱ abyȱ uČytkownicyȱ mogliȱwsz¿dzieȱdojecha°.ȱTenȱïrodekȱtransportuȱumoČliwiaȱszybkieȱiȱzdroweȱdoȬ tarcieȱdoȱwczeïniejȱobranegoȱcelu.ȱDzi¿kiȱinwestycjomȱiȱrealizowaniuȱnowychȱproȬ jektówȱ RódĊȱ stajeȱ si¿ȱ bardziejȱ przychylnaȱ rowerzystom.ȱ Wybierajcȱ takieȱ ekoloȬ giczneȱrozwizanieȱwÙadzeȱmogȱzyska°ȱprzychylnoï°ȱopiniiȱpublicznej.ȱȱ
Bibliografiaȱ
Allemeyerȱ W.,ȱ Holzheyȱ M.,ȱLogistykaȱ miejskaȱ wȱ ïwietleȱ politykiȱ ekologicznejȱiȱ transportowejȱ [w:]ȱ Wspólnaȱ Europaȱ –ȱ ekonomiczneȱ dylematyȱ transportuȱ iȱ ekologii,ȱ red.ȱ H.ȱ Brdulak,ȱ SzkoÙaȱGÙównaȱHandlowa,ȱWarszawaȱ1997.ȱ
Babisȱ H.,ȱ Transportȱ miejskiȱ [w:]ȱ Transport,ȱ red.ȱ W.ȱ Rydzkowski,ȱ K.ȱ WojewódzkaȬKról,ȱ PWN,ȱWarszawaȱ2008.ȱ
RydzkowskiȱW..,ȱWojewódzkaȬKrólȱK.,ȱTransport,ȱWydawnictwoȱPWN,ȱWarszawaȱ2008.ȱ KaniukȱS.,ȱWitkowskiȱK.,ȱZadaniaȱinfrastrukturyȱtransportuȱmiejskiegoȱwȱlogistyceȱmiejskiej,ȱ
„Logistyka”ȱ2011,ȱnrȱ2.ȱ
SzoÙtysekȱJ.,ȱCarȬpoolingȱwȱkoncepcjiȱpodróČyȱpasaČerskiejȱwȱmiastach,ȱ„Logistyka”ȱ2008,ȱnrȱ4.ȱ SzoÙtysekȱ J.,ȱ Kryteriaȱ decydujceȱ oȱ wyborzeȱ przewoĊnika,ȱ „Spedycja,ȱ Transport,ȱ Logistyka”ȱ
2003,ȱnrȱ10.ȱ
SzoÙtysekȱJ.,ȱPodstawyȱlogistykiȱmiejskiej,ȱWydawnictwoȱAkademiiȱEkonomicznejȱwȱKatoȬ wicach,ȱKatowiceȱ2007.ȱ
SzymczakȱM.,ȱOȱistocieȱiȱfunkcjachȱlogistykiȱmiejskiejȱ[w:]ȱWspóÙczesneȱkierunkiȱrozwojuȱlogiȬ styki,ȱ ÙaÚcuchȱ logistyczny,ȱ Ogólnopolskaȱ Konferencjaȱ Naukowa,ȱ Akademiaȱ Morskaȱ wȱGdyni,ȱJurataȱ2003.ȱ
SzymczakȱM.,ȱLogistykaȱmiejska,ȱPoznaÚȱ2008.ȱ
KundysȱB.,ȱLogistykaȱmiejska,ȱWydawnictwoȱDifin,ȱWarszawaȱ2008.ȱ
Ustawaȱ zȱ dniaȱ 16ȱ grudniaȱ 2010ȱ r.ȱ oȱ publicznymȱ transporcieȱ zbiorowymȱ (tekstȱ jedn.:ȱȱ Dz.ȱU.ȱzȱ2011ȱr.ȱNrȱ5,ȱpoz.ȱ13).ȱ
Ustawaȱ zȱ dniaȱ 16ȱ grudniaȱ 2010ȱ r.ȱ oȱ publicznymȱ transporcieȱ zbiorowymȱ (tekstȱ jedn.:ȱ Dz.ȱU.ȱzȱ2015ȱr.,ȱpoz.ȱ1440).ȱ
www.academia.edu.ȱ www.dzienniklodzki.pl..ȱ www.logistyka.wnp.pl.ȱȱ www.portalsamorzadowy.pl.ȱȱ www.telix.pl.ȱȱ
www.lodzkirowerpubliczny.pl.ȱȱ www.transportȬpubliczny.pl.ȱȱ www.uml.lodz.pl.ȱȱ
Streszczenieȱ
WspóÙczeïnieȱ komponowanyȱ obrazȱ logistykiȱ miejskiejȱ jestȱ osadzonyȱ naȱ podstawachȱ logistycznych,ȱ zawieraȱ elementyȱ technologiczne,ȱ techniczne,ȱ spoÙeczne,ȱ informatyczne,ȱ jednoczeïnieȱ godzcȱ teȱ elementyȱ zȱ wymaganiamiȱ ïrodowiskaȱ naturalnego.ȱ Wȱ duČejȱ aglomeracjiȱmiejskiej,ȱgdzieȱfunkcjonujeȱkilkaȱpodsystemówȱtransportu,ȱwaČnaȱjestȱinteȬ gracja,ȱ dzi¿kiȱktórejȱ teȱ podsystemyȱ mogȱ si¿ȱ uzupeÙnia°.ȱCelemȱ tejȱ pracyȱ jestȱ przedstaȬ wienieȱprojektuȱRódzkiegoȱRoweruȱPublicznego,ȱktóryȱodȱniedawnaȱskupiaȱuwag¿ȱpaȬ saČerówȱ orazȱ organizatorówȱ transportu.ȱ Naȱ wst¿pieȱ pracyȱ zostanȱ przestawioneȱ podstawyȱ teoretyczneȱ logistykiȱ miejskiej,ȱ nast¿pnieȱ charakterystykaȱ komunikacjiȱ miejȬ skiejȱorazȱzaprezentowanyȱzostanieȱprojektȱRódzkiegoȱRoweruȱPublicznego.ȱȱ
SÙowaȱkluczowe:ȱlogistykaȱmiejska,ȱtransportȱmiejski,ȱrowerȱpublicznyȱ
URBANȱLOGISTICSȱONȱTHEȱEXAMPLEȱOFȱTHEȱPUBLICȱBICYCLEȱȱ INȱRÓDȱ
Summaryȱ
Inȱ ourȱ timesȱ theȱ arrangedȱ imageȱ ofȱ theȱ urbanȱ logisticsȱ isȱ plantedȱ onȱ logisticȱ bases,ȱ itȱ containsȱ elementsȱ ofȱ technological,ȱ technical,ȱ socialȱ information,ȱ simultaneouslyȱ reconȬ cilingȱ theseȱ elementsȱ withȱ requirementsȱ ofȱtheȱ naturalȱ environment.ȱInȱtheȱ largeȱ urbanȱ agglomeration,ȱ whereȱ theȱ fewȱ subsystemsȱ ofȱ theȱ transportȱ areȱ functioning,ȱ thanksȱ toȱ whichȱtheseȱsubsystemsȱcanȱcomplementȱeachȱotherȱisȱimportant.ȱPresentingȱtheȱplanȱofȱ theȱPublicȱBicycleȱinȱRódĊȱisȱaȱpurposeȱofȱthisȱwork,ȱwhich,ȱisȱonlyȱrecentlyȱgatheringȱtheȱ attentionȱ ofȱ passengersȱ andȱ organisersȱ ofȱ theȱ transport.ȱ Toȱ beginȱ withȱ ofȱ workȱ movedȱ theoreticalȱ basesȱ ofȱ theȱ urbanȱ logisticsȱ willȱ stay,ȱ nextȱ characteristicsȱ ofȱ theȱ publicȱ transportȱandȱaȱplanȱofȱaȱPublicȱBicycleȱIȱRódĊȱwillȱbeȱpresented.ȱ
