ROCZNIKI GEOMATYKI 2016 m TOM XIV m ZESZYT 3(73): 319–330
Plany zagospodarowania przestrzennego
w systemie geoinformacyjnym – INSPIRE i co dalej?
Local spatial development plan in a geoinformation system –
INSPIRE and what next?
Joanna Jaroszewicz1, Pawe³ Kowalski2, Andrzej G³a¿ewski2
Politechnika Warszawska, Wydzia³ Geodezji i Kartografii
1Katedra Gospodarki Przestrzennej i Nauk o Œrodowisku Przyrodniczym 2Zak³ad Kartografii
S³owa kluczowe: planowanie przestrzenne, plan miejscowy, INSPIRE, system geoinformacyjny Keywords: spatial planning, local spatial development plan, INSPIRE, geoinformation system
Wprowadzenie
Korzyœci wynikaj¹ce z zastosowania œrodowiska systemów informacji geograficznej, organizacji informacji przestrzennej w formie bazy danych i narzêdzi wizualizacji kartogra-ficznej do jej udostêpniania s¹ niepodwa¿alne. W procesie uchwalania dokumentu planu za-gospodarowania przestrzennego zarówno bogaty zasób gromadzonych informacji, zró¿ni-cowane formy ich publikacji dla poszczególnych grup u¿ytkowników, a wreszcie koniecz-noœæ daleko id¹cej standaryzacji, uzasadniaj¹ kompleksowe wykorzystanie systemów geoin-formacyjnych, a wœród nich narzêdzi geopartycypacyjnych (ang. Public Participation GIS – PPGIS). Narzêdzia te wspomagaj¹ pracê wielu grup u¿ytkowników nad dokumentami kartograficznymi udostêpnianymi w formie geoportalowej i mog¹ wspieraæ proces uchwala-nia projektu zagospodarowauchwala-nia przestrzennego.
Wykorzystanie w pe³ni mo¿liwoœci wspó³czesnych technologii w procesie formalno-praw-nym uchwalania projektu zagospodarowania przestrzennego wymaga opracowania standar-dów. W nawi¹zaniu do dyrektywy INSPIRE wprowadzono wytyczne techniczne dotycz¹ce formy i treœci udostêpniania informacji o planowanym zagospodarowaniu przestrzennym, a schemat UML „PLU” zaprojektowany do modelowania planowanego zagospodarowania przestrzennego mo¿e byæ wykorzystany do opracowania struktury bazy danych planistycz-nych. W artykule wykazano jednak, i¿ zakres informacji okreœlony w wytycznych nie jest wystarczaj¹cy dla procesu uchwalania planu zagospodarowania przestrzennego w warun-kach polskich. Standardy ISNPIRE nie obejmuj¹ równie¿ w sposób dostateczny kwestii prezentacji kartograficznej – która odgrywa kluczow¹ rolê w komunikacji informacji ze
spo-³eczeñstwem. Mapa staje siê p³aszczyzn¹ wymiany myœli w procesie planowania przestrzen-nego i uchwalania dokumentów planistycznych, wiêc zasady wizualizowania informacji pla-nistycznych powinny uwzglêdniaæ tak¿e potrzeby ró¿nych grup u¿ytkowników – uczestni-ków tego procesu. Celem artyku³u jest okreœlenie, na podstawie analizy stanu wyjœciowego oraz badañ literaturowych, kierunku dalszych niezbêdnych dzia³añ zmierzaj¹cych do opraco-wania standardów dla planoopraco-wania przestrzennego, uwzglêdniaj¹cych zarówno wspó³czesne technologie wizualizacyjne, jak i wielop³aszczyznowe uwarunkowania wystêpuj¹ce w pro-cesie uchwalania projektu planu zagospodarowania przestrzennego.
Zakres informacji planu miejscowego
Informacja zawarta w planie miejscowym dotyczy planowanej funkcji zagospodarowa-nia terenu oraz warunków zabudowy, które bêd¹ mia³y swoje skutki miêdzy innymi: ekono-miczne, spo³eczne, przyrodnicze i krajobrazowe. Proces uchwalania miejscowego planu za-gospodarowania przestrzennego sk³ada siê z wielu etapów, w których bior¹ udzia³ ró¿ni uczestnicy. Na ka¿dym z tych etapów dochodzi do wymiany informacji (Jaroszewicz, Ko-walski, 2014), której zakres oraz cel przekazu jest zró¿nicowany. Na etapie powstawania projektu i procedury jego uchwalania przekazywana informacja zwi¹zana jest z uzgodnienia-mi i opiniowaniem projektu. Kluczowe znaczenie w partycypacji spo³ecznej w procesie pla-nowania przestrzennego ma umo¿liwienie dyskusji nad przyjêtymi rozwi¹zaniami i umo¿li-wienie sk³adania uwag. Istotny jest taki przekaz informacji, który pozwala obywatelowi uczest-nicz¹cemu w tym procesie na zrozumienie „wizji planisty”, zrozumienie jakie zmiany s¹ proponowane i jakie prawdopodobnie wywo³aj¹ skutki. Dla inwestora kluczow¹ informacj¹ s¹ okreœlone w planie miejscowym ramowe warunki dla inwestycji (warunki zabudowy dzia³ki budowlanej). Jednak dla mieszkañców, co nale¿y zaznaczyæ, wa¿niejsze wydaje siê uzyskanie odpowiedzi na pytanie jak projektowana przestrzeñ bêdzie siê zmieniaæ zarówno pod wzglêdem krajobrazowym (jak bêdzie „wygl¹daæ”), jak i funkcjonalnym (skutki). Na etapie uchwalonego (obowi¹zuj¹cego) planu zagospodarowania przestrzennego, gdy stano-wi on akt prawa miejscowego, przekazywana informacja dotyczy wszystkich obostano-wi¹zuj¹- obowi¹zuj¹-cych ustaleñ planu. Celem przekazu tej informacji jest u³atwienie podejmowania decyzji doty-cz¹cych inwestycji. Inwestycje prowadzone zgodnie z ustaleniami planu powinny wywo³y-waæ przewidywane w planie skutki.
Sposoby udostêpniania informacji planistycznej
W trakcie uchwalania nastêpuje wy³o¿enie projektu do publicznego wgl¹du (ustalony termin i miejsce) oraz przeprowadzona zostaje dyskusja publiczna (ustalony termin, godzina i miejsce). Uwagi mog¹ byæ sk³adane tylko do wy³o¿onego projektu. W przypadku studium uwarunkowañ i kierunków zagospodarowania przestrzennego projekt musi byæ dodatkowo opublikowany na stronie internetowej gminy w trakcie okresu wy³o¿enia. Wymóg ten nie dotyczy planu miejscowego. Po uchwaleniu – uchwa³a publikowana jest w Dzienniku Urzê-dowym Województwa oraz na stronie internetowej gminy. Integraln¹ czêœci¹ uchwa³y s¹ „za³¹czniki graficzne”. S¹ one wykonywane na tle danych referencyjnych (MPZP – na tle mapy zasadniczej lub ewidencyjnej, SUiKZP – na tle mapy topograficznej w skali 1:10 000). Stanowi¹ zatem prezentacje kartograficzne, które na tle informacji referencyjnej prezentuj¹ informacjê tematyczn¹. Najczêœciej treœæ uchwa³y publikowana jest w formacie Word lub PDF, za³¹czniki graficzne w formatach PDF lub graficznych (JPG, TIFF, BMP itp).
W Polsce, coraz czêœciej informacja zawarta w planach miejscowych publikowana jest za pomoc¹ gminnych lub powiatowych serwisów mapowych. W tym przypadku jednak wystêpuje wci¹¿ du¿a dowolnoœæ dotycz¹ca: zakresu informacji, sposobu jej organizacji, prezentacji informacji, jak równie¿ funkcjonalnoœci serwisów. Niedotrzymanie standardów IT dla cyfrowej wymiany danych i wizualizacji planów zagospodarowania przestrzennego utrudnia instalacje us³ug elektronicznych, które mog³yby bardzo skutecznie wspomagaæ uchwa-lanie, zmiany i wykorzystanie planów zagospodarowania przestrzennego przez Internet (Müller, Siebold, 2007). Na potrzebê opracowania takich standardów zwraca uwagê bardzo wielu autorów (m.in. Fogel i in., 2008; Œliwiñski, 2008; Benner i in., 2009).
Modelowanie informacji o planowanym
zagospodarowaniu przestrzennym
Informacja o planowanym zagospodarowaniu przestrzennym ma zostaæ w³¹czona do IIP. Wynika to z realizacji dyrektywy INSPIRE, która obejmuje równie¿ temat zagospodaro-wanie przestrzenne. Specyfikacja techniczna D2.8.III.4 INSPIRE Data Specification on Land Use – Technical Guidelines (2013-12-10) opisuje zakres danych równie¿ dla planowanego zagospodarowania przestrzennego (model PLU – str. 50 specyfikacji). Podstawowe pytanie, na jakie trzeba odpowiedzieæ w fazie projektowania bazy danych dla zastosowañ planistycz-nych dotyczy mo¿liwoœci mapowania jej zawartoœci do struktury przewidzianej w specyfi-kacjach europejskich.
ZgodnoϾ ze standardem HILUCS
We wspomnianej wczeœniej specyfikacji technicznej funkcja zagospodarowania terenu okreœlana jest obligatoryjnie przez wybór jednej lub wiêcej wartoœci z listy kodowej HILUCS (Hierarchical INSPIRE Land Use Classification System). Porównuj¹c klasyfikacjê HILUCS ze stosowanymi okreœleniami funkcji zagospodarowania na polskich planach miejscowych (Jaroszewicz, Denis, Zwirowicz-Rutkowska, 2013), mo¿na wyci¹gn¹æ nastêpuj¹ce wnioski:
1. W wyró¿nieniach HILUCS nastêpuje uogólnienie klasyfikacji. Jest to szczególnie wi-doczne dla funkcji zwi¹zanych z zabudow¹ mieszkaniow¹; klasyfikacja HILUCS do-tyczy wy³¹cznie funkcji gospodarczej terenu, któr¹ odseparowano od innych funkcji (m.in. spo³ecznych, krajobrazowych, przyrodniczych). St¹d nie ma tam takich okre-œleñ jak np. „zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna rezydencjonalna” (zabudowa mieszkaniowa na du¿ych dzia³kach – po³¹czenie informacji gospodarczej z informacj¹ krajobrazow¹), a tereny cmentarzy przypisane s¹ wed³ug HILUCS do us³ug (funkcja gospodarcza) a nie do terenów zielonych (funkcja krajobrazowa, przyrodnicza); 2. Czêœæ funkcji terenów, zwi¹zana miêdzy innymi z przestrzeniami publicznymi
(funk-cja spo³eczna) w ogóle nie wystêpuje w klasyfikacji HILUCS.
Informacja o planowanym zagospodarowaniu przestrzennym wed³ug INSPIRE faktycz-nie dotyczy tylko funkcji gospodarczej terenu. Okreœla siê j¹ dla wydzielonych terenów oraz wprowadza siê informacjê o innych obiektach wystêpuj¹cych na danym obszarze, które na tê funkcjê oddzia³uj¹. Rozdzielenie informacji gospodarczej wydaje siê s³uszne z punktu wi-dzenia organizacji krajowej infrastruktury. Inne elementy, tj. spo³eczne, przyrodnicze, krajo-brazowe itd. mo¿na znaleŸæ w innych tematach – a wnioskowanie o szerszych, ³¹cznych
aspektach danego terenu mo¿e byæ przeprowadzone na podstawie dokonanych analiz prze-strzennych.
Jednak w przypadku procesu uchwalania projektu zagospodarowania przestrzennego ta-kie podejœcie budzi ju¿ pewne w¹tpliwoœci. Na polskich planach zagospodarowania prze-strzennego funkcja terenu zawiera równie¿ „zabarwienie” funkcji spo³ecznej, ekologicznej, a nawet elementów pokrycia terenu. Dokumenty te modeluj¹ i przedstawiaj¹ bardziej holi-stycznie planowane zmiany w przestrzeni geograficznej. Istnieje wiêc koniecznoœæ opraco-wania takiego modelu przestrzennej informacji planistycznej, aby mo¿liwe by³o zarówno opracowanie planów miejscowych, jak równie¿ zdefiniowanie regu³ abstrahowania z nich informacji potrzebnej dla tematu planowanego zagospodarowania przestrzennego.
Dostosowanie informacji do potrzeb u¿ytkowników
Opracowanie jednolitego modelu bazy danych planistycznych, a w efekcie mo¿liwoœæ u¿ycia standardów wymiany danych przestrzennych, u³atwi³oby profilowanie informacji dla poszczególnych grup u¿ytkowników. Model danych planistycznych, przyjêty w dokumen-tach standaryzacyjnych INPISRE, ze wzglêdów opisanych wy¿ej, z pewnoœci¹ powinien zostaæ znacznie rozszerzony. Zainteresowaniem planistów i przedmiotem ich wspó³pracy z kartografami, powinna byæ tak¿e objêta wizualizacja danych przestrzennych na ka¿dym etapie procesu planistycznego. Nale¿a³oby na przyk³ad rozwa¿yæ, czy integraln¹ czêœci¹ procesu uchwalania planu zagospodarowania przestrzennego nie powinien byæ dodatkowy za³¹cznik graficzny przedstawiaj¹cy symulacjê krajobrazow¹ pokrycia terenu, najlepiej w postaci kartograficznej wizualizacji pseudo-trójwymiarowej. Takie dwuaspektowe mode-lowanie informacji planistycznej widoczne jest w rozwi¹zaniach niemieckich. W Niemczech, w ostatnich latach zaproponowane zosta³y dwa standardy wymiany informacji geograficznej w³aœciwe dla przekazu informacji w planowaniu przestrzennym obszaru zurbanizowanego: CityGML oraz XPlanGML. Standard XPlanGML (Benner, Krause, 2007) reprezentuje plano-wane zagospodarowanie przestrzenne (2D) z prawnego punktu widzenia i oparty jest na przepisach niemieckiego prawa zwi¹zanego z planowaniem przestrzennym (Benner i in., 2009). Umo¿liwia uchwalanie planów zagospodarowania przestrzennego on-line pozwalaj¹c na sk³adanie uwag przypisywanych zarówno do tekstowego dokumentu planu, jak i do obiek-tów geometrycznych reprezentuj¹cych ustalenia zawarte w uchwalanym planie zagospoda-rowania przestrzennego. Dodatkowo, notatki mog¹ byæ lokalizowane na mapie przez wpro-wadzane przez u¿ytkownika elementy geometryczne (punkty, linie lub powierzchnie) i prze-chowywane w bazie danych za pomoc¹ OGC transactional Web Feature Service (WFS-T). Natomiast standard CityGML s³u¿y do reprezentacji krajobrazowej planowanych zmian (3D) i pozwala na lepsze zrozumienie i ocenê zapisów planu przez spo³eczeñstwo.
Rola prezentacji kartograficznej
w planowaniu przestrzennym
W opracowanej w 1990 roku przez Stainitz’a idei „geoprojektowania” (ang. geodesign) ogromn¹ rolê odgrywa symulacja skutków podejmowanych decyzji oraz dokonywana na tej podstawie ocena podejmowanych decyzji w projekcie (Steinitz, 1990). Geoprojektowanie jest wieloetapowym procesem ze sprzê¿eniem zwrotnym miêdzy wszystkimi jego
elementa-mi. Steinitz opisa³ szeœæ etapów – modeli: reprezentacji, przetwarzania, oceny, zmiany, od-dzia³ywania i decyzji. W póŸniejszych publikacjach opisa³ szczegó³owo ramy opracowanego procesu w technologii GIS (Steinitz, 2012). Z kartograficznego punktu widzenia proces geodesign definiowany jest jako planowanie uwzglêdniaj¹ce informacje pochodz¹ce z wie-dzy naukowej o tym jak funkcjonuje œwiat i wyra¿one przez symulacje oparte na analizach i metodach GIS. Zwraca siê równie¿ uwagê na rolê mapy – jako niezbêdnego elementu ka¿dego procesu projektowania przestrzennego (Goodchild, 2010).
Mapa jako narzêdzie komunikacji wizualnej
W planowaniu przestrzennym mapa (za³¹cznik graficzny, plansza, kompozycja mapowa w geoserwisie) pe³ni specyficzn¹ i wyj¹tkow¹ rolê. Mapa – jest integraln¹ czêœci¹ prezentacji ka¿dego planu zagospodarowania przestrzennego. U³atwia prowadzenie debaty publicznej nad przyjêtymi rozwi¹zaniami – zarówno w czasie spotkañ bezpoœrednich, jak i on-line z wykorzystaniem wspó³czesnych technologii (geopartycypacja). Mapa staje siê narzêdziem komunikacji jednokierunkowej – przedstawienia wizji planisty, lub dwukierunkowej – jeœli w³aœnie na ni¹ nanoszone s¹ uwagi dotycz¹ce planu. Interaktywne mapy mog¹ i powinny wspieraæ partycypacjê spo³eczn¹. Mapy s¹ nierozerwalnie zwi¹zane z planowaniem i stano-wi¹ wizualny jêzyk planowania przestrzennego (Crampton, 2001; Dühr, 2007), u³atwiaj¹ dojœcie do konsensusu w procesie zbiorowego uczenia siê (Soria-Lara i in., 2015). Van Herzele i van Woerkum (2011) zwracaj¹ uwagê na to, jak istotne jest zrozumienie, ¿e sama mapa (opracowana prezentacja kartograficzna) równie¿ „uczestniczy” w debacie publicznej i mo¿e na ni¹ oddzia³ywaæ. Mapa jest czymœ wiêcej ni¿ narzêdziem dla transmisji informacji i idei miêdzy uczestnikami procesu planowania. Sama wizualizacja kartograficzna wp³ywa na wiedzê i pomys³y lokalnej spo³ecznoœci przekazywane potem jako wnioski lub uwagi pod-czas debaty publicznej (Van Herzele, van Woerkum, 2011). Mapa zatem sama w sobie jest rodzajem argumentu w debacie planistycznej. Z kartograficznego punktu widzenia, jest wrêcz oczywiste, ¿e treœæ i forma prezentacji oddzia³uj¹ na odbiorcê i wp³ywaj¹ na jego postrzega-nie i ocenê prezentowanych informacji przestrzennych.
Sam proces redagowania mapy mo¿e byæ sposobem dochodzenia do konsensusu w pro-cesie planowania przestrzennego i zapewnia nie tylko wzajemn¹ wymianê myœli, ale te¿ zdo-bywanie wiedzy, wspólne uczenie siê (Elbakidzea i in., 2015).
Prowadzenie debaty on-line nad przyjêtymi w planie rozwi¹zaniami mo¿e byæ wsparte narzêdziami takimi jak: fora internetowe, mapy argumentacji lub geo-kwestionariusze. Rin-ner (2001) przedstawi³ ideê mapy argumentacji – rozumianej jako interaktywna mapa stano-wi¹ca zbiór przypisanych do danej lokalizacji komentarzy, uwag, w¹tków dyskusji. Analiza ich liczby, rozmieszczenia i oczywiœcie treœci mo¿e wspieraæ podejmowanie decyzji w pla-nowaniu przestrzennym. Rozwój technologiczny, w tym g³ównie Web 2.0 oraz narzêdzia PPGIS (Public Participation GIS), u³atwia wprowadzenie idei mapy argumentacji w prak-tycznym zastosowaniu (m.in. Rinner, 2001; Sidlar, Rinner, 2009; Rinner i in., 2008). Podob-ne podejœcie mo¿na zauwa¿yæ w opracowanym przez UNEP-GRID Geo Discussion PaPodob-nel (http://pspe.gridw.pl) oraz ostatnio w takich projektach jak „NaprawmyTo” oraz „Licz na zieleñ” (Czepkiewicz, 2013). Pewn¹ odmian¹ mapy argumentacji jest geo-kwestionariusz, w którym przypisane do lokalizacji lub szkicu s¹ wartoœci wpisane do okreœlonego formula-rza (Czepkiewicz i in., 2015). Takie podejœcie zapewnia strukturyzacjê debaty publicznej, przez co u³atwia analizê preferowanych wartoœci i uwzglêdnienie tych preferencji podczas etapu projektowania. Natomiast na etapie dyskusji nad przyjêtymi w projekcie rozwi¹zaniami
przydatnym rozwi¹zaniem mog¹ byæ aplikacje takie jak „geo-dyskusja” (Jankowski i in., 2016).
Proces opracowania i uchwalania projektu miejscowego planu zagospodarowania prze-strzennego przy zastosowaniu narzêdzi PPGIS mo¿e wygl¹daæ w sposób przedstawiony w tabeli. p a t E Rozwi¹zanie Serwis e i n e i w a t s d e z r P u n a t s o g e c ¹ j e i n t s i a i n a w o r a d o p s o g a z o g e c ¹ j e i n t s i a p a M u n a t s a i n a w o r a d o p s o g a z ¹ w o p a m e j c y z o p m o k e c ¹ z r o w t e n j y c n e r e f e r e n a d e c ¹ j e i n t s I a j c a r g e t n i a n z c e i n o k – a i n a w o r a d o p s o g a z u n a t s o g e c ¹ j e i n t s i , B i G E , L M N , 0 0 5 T O D B e i n w ó ³ g ,³ e d ó r Ÿ h c y n ¿ ó r z h c y n a d e n n i i T U S E G e n p ê t s W e i n e i w a t s d e z r p h c y c ¹ j e i n t s i ñ a w o k n u r a w u h c y c ¹ j u p ê t s y w a p a M e z r a z s b o m y n a d a n ñ a w o k n u r a w u -– i j c a t n e m u g r a a p a M S I G P P e i n a t s y z r o k y w i j c a z i l a u t k a o d ¹ w o p a m e j c y z o p m o k e c ¹ z r o w t e n j y c n e r e f e r e n a d e c ¹ j e i n t s I h c y n a d a j c a r g e t n i a n z c e i n o k -ñ a w o k n u r a w u h c y c ¹ j e i n t s i a i n e ¿ o r g a z y p a m : ³ e d ó r Ÿ h c y n ¿ ó r z h c y c ¹ z d o h c o p a i n e ¿ o r g a z a p a m , e z c i n l o r -o w o b e l g y p a m , o g e w o i z d o w o p . p t i m e s a ³ a h u l e c w – i j c a z i l a k o l o d h c y n a s i p y z r p y z r a t n e m o k æ œ o w i l ¿ o M ñ a w o k n u r a w u i j c a z i l a u t k a w ó k s o i n w e i n a d a ³ k S Mapaargumentacji Wnioskiprzypisanedodzia³kilubpunktuadresowego– e n a w o s e r e t n i a z o k a j e n o z d r e i w t a z y b o s o o k l y t i c œ o n z c e i n o k a z i l a n A y n a i m z e i n e i n d ê l g z w U e i n e i n d ê l g z w u e i n / w ó k s o i n w o d l a t r o p z e z r p o p j e n t o r w z i j c a m r o f n i e i n a k s y z U u k s o i n w o g e n a s i p y z r p h c a i n e i n d o g z u o P u i n a w o i n i p o i – h c a t r o s e r w ñ a w o k n u r a w u a p a m h c y c ¹ j u p ê t s y w a p a M e z r a z s b o m y n a d a n ñ a w o k n u r a w u z e z r p e n o z c r a t s o d e n a d i e n j y c n e r e f e r e n a d e c ¹ j e i n t s I ê j c y z o p m o k ¹ z r o w t – S I G P P e n a d e n a w o l o r t n o k s , y t r o s e r ñ a w o k n u r a w u I u n a l p t k e j o r P y n j y c a r o b a l o k p a t e – z s u i r a n o i t s e w k -o e G Geo-kwestionariuszpozwalaj¹cynawype³nienie y d a s a z h c y c ¹ j a l œ e r k o w ó k i n Ÿ a k s w i c œ o t r a w h c y n a w o r e f e r p a i n a w o r a d o p s o g a z I I u n a l p t k e j o r P i j c a l u m y s p a t e – a j c a l u m y s -o e G Wizualizacja3D–przedstawiaj¹caprawdopodobny i j c a z i l a e r u k i n y w w m e n a l p o g e t ê j b o a i n e z c o t o z a r b o j a r k u n a l p u t k e j o r p ñ e ¿ o ³ a z I I I u n a l p t k e j o r P i j c a z i l a u z i w p a t e – a j c a t n e z e r P a n z c i f a r g o t r a k e i k t s y z s w y n l e t y z c b ó s o p s w a c ¹ j a i w a t s d e z r p D 2 a p a M e n a z ¹ i w o p j e n j y c n e r e f e r i j c a m r o f n i e l t a n u n a l p a i n e l a t s u i m a t n e m u k o d i m y n n i i y ³ a w h c u ¹ i c œ e r t z a j s u k s y D Geo-dyskusja Natleprezentacjikartograficznejprowadzeniew¹tków u n a l p w ó t k e i b o b u l / i i j c a z i l a k o l o d h c y n o i s e i n d o i j s u k s y d a n e c O Mapaargumentacji Sk³adanieformalnychuwagprzypisanychdoobiektów o g e n a w o z i l a m r o f s æ œ o n z c e i n o k – u n a l p ñ e l a t s u i z d e i w o p d o o g e c ¹ j a i w t a ³ u a z s u i r a n o i t s e w k V I u n a l p t k e j o r P y n z c y t i l a n a p a t e – g a w u a z i l a n A Narzêdziaanalitycznedoanalizyliczby,lokalizacjiitreœci g a w u h c y n o i s e i n w y w o c ñ o k p a t E Tworzenieostatecznejwizualizacji2Disymulacji3D,abstrahowanieinformacji ) U L P l e d o m ( E R I P S N I i m y n z c i n h c e t i m y n z c y t y w z e i n d o g z h c y n a d y z a b o d
Uwarunkowania planistyczne procesu wizualizacji kartograficznej
Na przyk³adzie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, którego proces uchwalania przedstawiono w tabeli, mo¿na przeœledziæ zmieniaj¹c¹ siê rolê mapy, która w ró¿nych ods³onach wizualizacyjnych, przez portal geopartycypacyjny, jest noœnikiem ana-liz przestrzennych, w tym: planistycznych, prezentacji wniosków, uwarunkowañ, wizuaana-liza- wizualiza-cji poszczególnych etapów projektu, p³aszczyzn¹ dyskusji i oceny projektu. W tym procesie pierwszym typem wizualizacji kartograficznej jest mapa istniej¹cego stanu zagospodarowa-nia, powsta³a na drodze integracji wieloŸród³owych danych referencyjnych, a nastêpnym: mapa uwarunkowañ, która, poza informacj¹ referencyjn¹, prezentuje tak¿e zestaw danych zwi¹zanych z bie¿¹cymi uwarunkowaniami planistycznymi (zbiory tzw. suplementary regu-lations – SR, wed³ug schematu UML: PLU INSPIRE). Czêsto wykorzystywanym w proce-sie typem wizualizacji kartograficznej jest mapa argumentacji, która zawiera obok treœci zwi¹zanej z danym etapem projektowania (np. uwarunkowania wystêpuj¹ce na danym ob-szarze), tak¿e zlokalizowane komentarze (w nastêpnych etapach bêd¹ to zlokalizowane w¹t-ki dyskusji, wniosw¹t-ki i uwagi formalne) dodawane przez uprawnione grupy u¿ytkowników. Mapa ta jest typowym przyk³adem wykorzystania funkcjonalnoœci PPGIS – oznaczanie obiek-tów mapy, komentowanie zlokalizowane, wi¹zanie komentarzy/wniosków/uwag z elementa-mi treœci mapy. Z kolejnych etapów przygotowania projektu (s¹ to: etap kolaboracyjny, sy-mulacji i wizualizacji) tylko pierwszy korzysta z narzêdzi PPGIS, poniewa¿ powstaje w nim tzw. geo-kwestionariusz. Jest to rodzaj ankiety dotycz¹cej przestrzeni, pozwalaj¹cej na wy-pe³nienie preferowanych przez u¿ytkownika wartoœci wskaŸników okreœlaj¹cych zasady zagospodarowania terenów. Etap symulacji pos³uguje siê wizualizacj¹ pseudotrójwymiarow¹ (wykorzystanie obrazu trójwymiarowego na ekranie), przedstawiaj¹c¹ prawdopodobny kra-jobraz otoczenia objêtego planem, mo¿liwy do uzyskania w wyniku realizacji za³o¿eñ projek-tu planu. Etap wizualizacji natomiast koñczy siê opracowaniem mapy (2D) przedstawiaj¹cej wszystkie ustalenia planu miejscowego (na tle informacji referencyjnej) powi¹zane z treœci¹ uchwa³y. Na tle takiej prezentacji kartograficznej, w kolejnym etapie odbywa siê dyskusja u¿ytkowników – przez prowadzenie jej w¹tków odniesionych do lokalizacji i poszczegól-nych obiektów planu. W dyskusji tej pojawiaj¹ siê nowe elementy treœci mapy nanoszone przez u¿ytkowników oraz w kolejnym etapie, sformalizowane uwagi przypisane do obiek-tów planu, przy czym sk³adanie tych uwag odbywa siê przez zestandaryzowany formularz zgodny z formalnymi wymogami. Nastêpnie, przez funkcjonalnoœæ narzêdzi analitycznych, liczba, lokalizacja i treœci wniesionych uwag zostaj¹ poddane analizie (etap IV projektu), a jej efektem jest ostateczna wizualizacja ustaleñ planu oraz konwersja czêœci tej informacji (se-lekcja treœci) do formatu zgodnego ze standardami modelu PLU.
Aktualny pozostaje problem gotowoœci specjalistów, w tym planistów oraz pozosta³ych u¿ytkowników, w tym zainteresowanych MPZP, do wykorzystania mapy jako noœnika wszel-kich dzia³añ w procesie przygotowania i opracowania projektu MPZP. Mo¿na jednak wp³y-n¹æ na przezwyciê¿enie pewnych obaw, niechêci lub braku motywacji w tym wykorzystaniu przez:
m wyraŸne odró¿nienie etapów w przygotowaniu i opracowaniu MPZP i aktorów
bior¹-cych udzia³ w ich realizacji;
m dostosowanie treœci i formy opracowania kartograficznego do konkretnego etapu
m pos³ugiwanie siê funkcjonalnoœci¹ serwisu geoinformacyjnego w celu realizacji
ka¿-dego z etapów. Narzêdzia realizuj¹ce poszczególne funkcje pozostaj¹ zaprojektowane zgodnie z wymogami wysokiej u¿ytecznoœci (Kowalski, 2012);
m pozostawienie du¿ej swobody u¿ytkownikom, aktywnym na ka¿dym etapie
projekto-wania, w doborze treœci i formy mapy, podobnie jak jej zakresów skalowych i danych referencyjnych (wizualizacji treœci bazowej);
m zaprojektowanie wstêpnych (domyœlnych) wizualizacji kartograficznych zgodnie
z zasadami metodyki kartograficznej, w nawi¹zaniu do interaktywnoœci map i zakresu zadañ / kompetencji poszczególnych ich u¿ytkowników.
Poni¿ej przestawiono przyk³ady opracowañ kartograficznych wizualizuj¹cych wyniki dwóch etapów procesu planistycznego – po pierwsze: mapê wstêpnej prezentacji istniej¹-cych uwarunkowañ (mapa argumentacji z rys. 1) i po drugie: dwie wizualizacje projektu planu (rys. 2 i 3).
W procesie wizualizacji kartograficznej, prowadzonej przy u¿yciu aplikacji ArcMap z grupy ArcGIS, wykorzystano dane pañstwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego (ortofotomapa dostêpna przez us³ugê WMS z geoportal.gov.pl) oraz dane planistyczne, po-chodz¹ce z przyk³adowego opracowania projektowego MPZP z obszaru warszawskiej dziel-nicy Ochota, udostêpnionego na stronach Urzêdu Miasta st. Warszawy (dane pozyskane metod¹ wektoryzacji za³¹cznika do MPZP). Pozyskane dane uporz¹dkowano w geobazie osobistej (mdb), a nastêpnie dokonano ich wizualizacji kartograficznej przy u¿yciu wspo-mnianej aplikacji typu GIS, przygotowuj¹c w³asne biblioteki znaków kartograficznych i sto-suj¹c zasady reklasyfikacji obiektów, d¹¿¹c do uzyskania kompozycji kartograficznych, wy-stêpuj¹cych w tabeli „Etapy opracowania i konsultacji MPZP…” . Przyk³ady tych kompozy-cji zamieszczono i krótko scharakteryzowano poni¿ej.
Mapa prezentacji uwarunkowañ (zwana map¹ argumentacji) z rysunku 1 zosta³a przed-stawiona w formie hybrydowej – ³¹cz¹cej elementy baz danych referencyjnych i SR z obra-zem ortofotomapy. Do obrazu uwarunkowañ w skali szczegó³owej (fragment obszaru objê-tego projektem) do³¹czono obraz mapy ca³ego obszaru opracowania, na której wyró¿niono granicê opracowania. Z racji hybrydowej formy mapy, elementy wektorowe s¹ zaprezento-wane ze zró¿nicowan¹ transparentnoœci¹, a niektóre z nich (np. tereny dróg publicznych) pozbawione zosta³y wype³nienia barwnego i pokazane wy³¹cznie konturem. Taka forma pre-zentacji, dobrze funkcjonuj¹ca w portalach informacyjnych prezentuj¹cych referencyjne zestawy danych przestrzennych, sprzyja ³atwoœci odbioru informacji przez u¿ytkowników, zwiêksza pojemnoœæ informacyjn¹ przekazu i korzystaj¹c ze skojarzeñ odbiorcy ze znanym obrazem rzeczywistoœci, podnosi atrakcyjnoœæ wizualn¹ mapy.
Pierwsza wersja graficzna wizualizacji projektu planu (rys. 2) ods³ania dwie wersje mapy. Strona lewa rysunku ukazuje koncepcjê kartograficzn¹ prezentacji funkcji terenów wed³ug w³asnej symboliki, opracowanej w ramach projektu, natomiast prawa czêœæ ryciny zawiera graficzn¹ prezentacjê tych obiektów wed³ug klasyfikacji HILUCS, z wykorzystaniem sym-boliki zalecanej przez ten standard. Zestawienie tych dwóch ods³on wizualizacji projektu ukazuje znaczne ró¿nice generalizacyjne pomiêdzy obrazem wed³ug w³asnej koncepcji karto-graficznej, bazuj¹cej na klasyfikacji funkcji terenu planu (z braku standardu klasyfikacji kra-jowej) i obrazem uzyskanym przy u¿yciu klasyfikacji HILUCS.
Rysunek 3 zawiera dwie wersje portalowej prezentacji projektu w formie hybrydowej, o której zaletach wspomniano wy¿ej. Wersja pokazana w czêœci wschodniej obszaru (prawa czêœæ rysunku) zosta³a pozbawiona zasadniczego elementu projektu – funkcji terenów
uka-zanej w formie graficznej – zastosowano jedynie oznaczenia kodowe terenów w formie etykiet tekstowych, wyró¿niaj¹c w ten sposób informacjê referencyjn¹ i zestaw uwarunko-wañ. Zestawienie takie uzmys³awia odbiorcy mo¿liwoœci interaktywne prezentacji kartogra-ficznej w formie geoportalowej, w której kompozycja poszczególnych warstw wizualizacji formowana jest przez u¿ytkownika.
Podsumowanie
Dyrektywa INSPIRE wyznacza standardy dla informacji o planowanym zagospodaro-waniu przestrzennym w³¹czonej do infrastruktury informacji przestrzennej. Informacja prze-strzenna zwi¹zana z procesem uchwalania projektu zagospodarowania przestrzennego ma szerszy zakres i powinna pozwalaæ na zrozumienie holistycznych skutków proponowanych rozwi¹zañ. Dalsze prace powinny zmierzaæ do opracowania takich standardów planowania przestrzennego, które z jednej strony umo¿liwi¹ korzystanie z us³ug geoprzestrzennych, a z drugiej – pozwol¹ na proste mapowanie i w³¹czenie wymaganej przez dyrektywê INSPIRE informacji do IIP (rys. 4). Zmiany w prawie powinny obejmowaæ nie tylko standardy technicz-ne, ale równie¿ prowadziæ do umo¿liwienia wykorzystania wspó³czesnych technologii informa-cyjnych w procesie formalno-prawnego uchwalania projektu zagospodarowania przestrzennego. Zaprezentowana ogólna diagnoza stanu wyjœciowego, uzasadnienie teoretyczne komplek-sowego podejœcia do modelowania informacji planistycznej, a tak¿e przyk³ady rozwi¹zañ praktycznych w zakresie planowania przestrzennego, w tym propozycje w³asne wizualizacji danych w portalu geopartycypacyjnym, prowadz¹ do kilku wniosków ogólnych. Przedsta-wione wymagania dla zapisu dokumentu planu zagospodarowania przestrzennego w postaci bazy danych oraz regu³ standardowej wizualizacji kartograficznej wykraczaj¹ poza wymaga-nia techniczne okreœlone przez dyrektywê INSPIRE. Stanowi¹ one ich uzupe³nienie i uszcze-gó³owienie, niezbêdne dla funkcjonowania informacji planistycznej na gruncie krajowym. Zaproponowano treœæ i formê prezentacji kartograficznych informacji o planowanym zago-spodarowaniu przestrzennym, odpowiadaj¹cych poszczególnym etapom uchwalania planu miejscowego.
Proponowane zmiany w podejœciu do dokumentu planowania przestrzennego musz¹ i bêd¹ nastêpowa³y bardzo szybko. Systemowe podejœcie do organizacji i publikowania do-kumentów planowania przestrzennego mo¿e nie tylko u³atwiaæ dzia³ania w³adz samorz¹do-wych i centralnych, ale przede wszystkim – przez gminne (lub zorganizowane na szczeblu powiatowym dla grupy gmin) albo wojewódzkie portale partycypacji planistycznej – mo¿e zaktywizowaæ spo³ecznoœci lokalne, inwestorów i poszczególnych obywateli.
Literatura
Benner J., Eichhorn Th., Geiger A. Hafele K.-H., Krause K.-U., 2009: Public Participation and Urban Planning supported by OGC Web Services. Proceedings REAL CORP 2009, Tagungsband 22-25 April 2009, Schrenk M. & Popovich V.V. & Engelke D. & Elisei P. (eds.): 431-438.
Benner J., Krause K.-U., 2007: XPlanung – Ein GIS-Standard zum Austausch digitaler Bauleitpläne. Flächen-management und Bodenordnung (fub) Band 6/2007: 274-280.
Benner J., Eichhom T., Geiger A., Häfele K.H. & Krause K.U., 2009: Public participation and urban planning supported by OGC Web services. http://www.geomultimedia.eu/archive/CORP2009_31.pdf
Crampton J.W., 2001: Maps as social construction: Power, communication and visualization. Progress in Human Geography 25(2): 235-252. Dostêp 10.07.2015 r.
Czepkiewicz M., 2013: Geographic information systems in participatory management of nature in the city. Sustainable Development Applications no 4: 111-123.
Czepkiewicz M., M³odkowski M., Zwoliñski Z., Jankowski P., 2015: Eliciting residents’ preferences for urban function change using online geo-questionnaires. AGILE 2015 – Lisbon, June 9-12.
Dühr S., 2007: The Visual Language of Spatial Planning: Exploring Cartographic Representations for Spatial Planning in Europe. Routledge, New York.
Dyrektywa 2007/2/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 marca 2007 r. ustanawiaj¹ca infrastruktu-rê informacji przestrzennej we Wspólnocie Europejskiej (INSPIRE).
http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX:32007L0002
Elbakidzea M., Dawsonb L., Anderssona K., Axelssona R., Angelstama P., Stjernquistb I., Teitelbaumc S., Schlyterb P., Thellbro C., 2015: Is spatial planning a collaborative learning process? A case study froma rural-urban gradient in Sweden. Land Use Policy 48: 270-285.
Fogel P., Fogel A., Pawlak K., Kamiñski K., 2008: Badanie stanu rozwoju metod i technik informatyzacji planowania przestrzennego w Polsce oraz propozycje wprowadzenia rozwi¹zañ standardowych w ca³y proces planowania przestrzennego. [W:] Planowanie przestrzenne w Polsce po wprowadzeniu ustroju samorz¹dowego – diagnoza stanu i nowe propozycje (kierownik proj. badawczego: Anusz S.), Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa, Warszawa: 321-364.
Goodchild M.F., 2010: Towards Geodesign: Repurposing Cartography and GIS? Cartographic Perspectives, Number 66, Fall 2010: 7-22.
Jankowski P., Zwoliñski Z., Kaczmarek T., M³odkowski M., Czepkiewicz M., Wójcicki M., 2016: Raport z badania procesu konsultacji spo³ecznych przeprowadzonych przy pomocy narzêdzia internetowego geodyskusji dotycz¹cych zapisów projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego „Park Kasprowicza”. Poznañ, 18 stycznia 2016. Dostêp: 10.05.2016 r.
http://www.mpu.pl/download/raporty/ParkKasprowicza_Raport.pdf
Jaroszewicz J., Kowalski P.J., 2014: Koncepcja serwisu internetowego wspieraj¹cego udzia³ spo³eczeñstwa w planowaniu przestrzennym na poziomie gminy. [W:] Wspó³czesne uwarunkowania gospodarowania przestrzeni¹ – szanse i zagro¿enia dla zrównowa¿onego rozwoju. Spo³eczny wymiar gospodarowania przestrzeni¹, Maciejewska A. (red.): 61-78. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej.
Jaroszewicz J., Denis M., Zwirowicz-Rutkowska A., 2013: KATALOG OBIEKTÓW PLANISTYCZ-NYCH w zakresie tematu danych przestrzennych „zagospodarowanie przestrzenne, o którym mowa w rozdziale III za³¹cznika do Ustawy z dnia 4 marca 2010 roku o infrastrukturze informacji przestrzen-nej” (umowa nr 75/2013 z dnia 20.03.2013 r.) Wersja II. Dostêp 7.11.2015r.
https://www.mr.gov.pl/media/5589/Katalog_Obiektow_Planistycznych.pdf
Kowalski P.J., 2012: Mapa jako praktyczny interfejs serwisu internetowego. Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji vol. 23: 159-168.
Müller H., Siebold M., 2007: Land Use Control and Property Registration in Germany– procedures, Interre-lationships, IT Systems. FIG Working Week 2007 Strategic Integration of Surveying Services Hong Kong SAR, China, 13-17 May 2007, TS 7D – SDI for Land Management.
https://www.fig.net/pub/fig2007/papers/ts_7d/ts07d_01_mueller_siebold_1248.pdf
REAL CORP, 2009: Proceeding 14th International Conference on Urban Planning, Regional Development and Information Society: CITIES 3.0 – smart, sustainable, integrative – Strategies, Concepts and Technologies For Planning the Urban Future 22-25 April 2009 Centre de Disseny de Sitges Catalonia/Spain, Schrenk M., Popovich V., Engelke D., Elisei P. (eds.)
Rinner C., Bird M., 2009: Evaluating community engagement through argumentation maps a public participation GIS case study. Environment and Planning B: Planning and Design vol. 36: 588-601.
Rinner C., 2001: Argumentation maps: GIS-based discussion support for on-line planning. Environment and Planning B: Planning and Design vol. 28: 847-863.
Rinner C., Keßler C., Andrulis S., 2008: The use of Web 2.0 concepts to support deliberation in spatial decision-making. Computers, Environment and Urban Systems 32: 386-395.
Rozporz¹dzenie Ministra Infrastruktury z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie wymaganego zakresu projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Dz.U. 2003 nr 164 poz. 1587.
Sidlar C.L., Rinner C., 2009. Utility assessment of a map-based online geo-collaboration tool. Journal of Environmental Management 90: 2020-2026.
Soria-Lara J.A., Zúñiga-Antón M., Pérez-Campaña R., 2015: European spatial planning observatories and maps: merely spatial databases or also effective tools for planning? Environment and Planning B: Planning and Design advance online publication, doi:10.1068/b130200p Environment and Planning B: Planning and Design vol. 42.
Specyfikacje danych, 2013: D2.8.III.4 Data Specification on Land Use – Technical Guidelines.
http://inspire.ec.europa.eu/documents/Data_Specifications/INSPIRE_DataSpecification_LU_v3.0.pdf Steinitz C., 1990: A framework for theory applicable to the education of landscape architects (and other
environmental design professionals). Landscape Journal 9: 36-143.
Steinitz C., 2012: A framework for Geodesign, ESRI Press, Redlands, United States.
Œliwiñski A., 2008: Badanie stanu rozwoju metod i technik informatyzacji planowania przestrzennego w Polsce na tle doœwiadczeñ niemieckich oraz propozycje wprowadzenia rozwi¹zañ standardowych w ca³y proces planowania przestrzennego z wdro¿eniem otwartego systemu udostêpniania informacji o planach. [W:] Planowanie przestrzenne w Polsce po wprowadzeniu ustroju samorz¹dowego – diagnoza stanu i nowe propozycje (kierownik proj. badawczego: Anusz S.), Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa, Warszawa: 291-320.
Ustawa z dnia 4 marca 2010 r. o infrastrukturze informacji przestrzennej. Dz.U. 2010 nr 76 poz. 489 z póŸn. zm. Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Dz.U. 2015 poz. 199
tekst jednolity.
Van Herzele A., van Woerkum C., 2011: On the argumentative work of map-based visualization. Landscape and Urban Planning 100: 396-399.
Streszczenie
W artykule zaprezentowano znaczenie systemowego podejœcia do standaryzacji i wizualizacji infor-macji przestrzennej, u¿ytecznej w procesie uchwalania dokumentu planu zagospodarowania prze-strzennego. Korzyœci wynikaj¹ce z zastosowania œrodowiska systemów informacji przestrzennej oraz narzêdzi wizualizacji kartograficznej i funkcji geopartycypacyjnych uwidaczniaj¹ siê w ka¿dej fazie rozwoju systemu: od gromadzenia i organizacji informacji o planowanym zagospodarowaniu prze-strzennym, a¿ po publikacjê i wymianê informacji w formie interaktywnych map. Mapy te s³u¿¹ nie tylko udostêpnianiu lokalizacji obiektów i ich cech, ale te¿ wspomagaj¹ dyskusjê u¿ytkowników serwi-su geoinformacyjnego, wspieraj¹ ca³y proces uchwalania dokumentów planistycznych oraz daj¹ mo¿-liwoœæ wymiany myœli i przekazywania wiedzy nt. obszaru objêtego opracowaniem. Istotne jest sfor-mu³owanie regu³ opracowania standardowych prezentacji kartograficznych. Chodzi przede wszyst-kim o zastosowanie dynamicznej wizualizacji danych planistycznych, kontekstowego ujêcia treœci w odniesieniu do poszczególnych etapów procesu uchwalania planu oraz wykorzystanie narzêdzi umo¿liwiaj¹cych partycypacjê spo³eczn¹ on-line w procesie uchwalania planu. W artykule przesta-wiono przyk³ady takich prezentacji oraz zaproponowano schemat opracowania i konsultacji planu zagospodarowania przestrzennego przy u¿yciu PPGIS.
W zakresie modelowania informacji planistycznych zwrócono uwagê na rolê standardu HILUCS i jego ograniczenia oraz koniecznoœæ holistycznego podejœcia do tego modelowania, które uwzglêdnia tak¿e potrzeby ró¿nych grup u¿ytkowników serwisu na ró¿nych etapach procesu uchwalania. Sformu-³owane w tytule pytanie INSPIRE i co dalej? wskazuje na koniecznoœæ opracowania rozszerzonych standardów krajowych, obejmuj¹cych proces uchwalania projektu planu zagospodarowania prze-strzennego z wykorzystaniem wspó³czesnych technologii przy jednoczesnym zachowaniu standardów INSPIRE.
Abstract
The article discusses the importance of a systemic approach to standardization and visualization of spatial information useful in the process of passing of a spatial development management plan. Benefits resulting from application of spatial information systems, cartographic visualisation tools and geoinformation websites are revealed in each phase of the system development: from collection and organisation of information on the planned spatial development to publication and exchange of information in the form of interactive maps. The maps are used not only for presentation of objects locations and features, but also for supporting discussions of geoinformation website users. They support the entire process of passing the spatial development plans and provide users with a platform for communication and a source of knowledge on the area being the subject of the study. It is important to determine the rules of preparation of standard cartographic presentations. This particularly
invo-lves the application of a dynamic visualisation of planning data and a context-based approach to the content in reference to particular stages of passing of the plan, and application of tools permitting online social participation in the process of passing the plan. The article presents examples of such presentations and proposes a pattern of preparation and consultations of the spatial development plan with the application of PPGIS.
In the scope of modelling the structure of the data base, the HILUCS standard was emphasised. Its role and limitations were presented, as well as the necessity of holistic approach to such modelling, also considering the needs of various groups of users of the website at different stages of passing of the document. The INSPIRE question specified in the title – what’s next? suggests the necessity to develop extended national standards covering the process of passing the draft of the spatial development plan conside-ring the application of modern technologies and simultaneous maintenance of INSPIRE standards. The article discusses the importance of a systemic approach to standardization visualization of spatial information useful in the process of passing of a spatial management plan document. Benefits resulting from the application of the environment of spatial information systems, cartographic visualisation tools, and geoinformation websites are revealed in each phase of development of the system: from the collection and organisation of information on the planned spatial management to publication and exchange of information in the form of interactive maps. The maps are used not only for the disclosure of the location of objects and their features, but also for supporting the discussion of users of the geoinformation website. They support the entire process of passing of a spatial management plan documents, and provide users with a platform for communication and source of knowledge on the area subject to the study. It is important to determine the rules of preparation of standard cartographic presentations. This particularly involves the application of a dynamic visualisation of planning data, and a context-based approach to the content in reference to particular stages of passing of the plan, and application of tools permitting online social participation in the process of passing the plan. The article presents examples of such presentations, and proposes a pattern of preparation and consulta-tions of the spatial management plan with the application of PPGIS.
In the scope of modelling the structure of the data base, the HILUCS standard was emphasised. Its role and limitations were presented, as well as the necessity of holistic approach to such modelling, also considering the needs of various groups of users of the website at different stages of passing of the document. The INSPIRE question specified in the title – what’s next? suggests the necessity of development of extended national standards covering the process of passing of the draft of spatial management plan with the application of modern Technologies with simultaneous maintenance of INSPIRE standards.
dr in¿. Joanna Jaroszewicz j.jaroszewicz@gik.pw.edu.pl
dr in¿. Pawe³ Kowalski p.kowalski@gik.pw.edu.pl
dr in¿. Andrzej G³a¿ewski a.glazewski@gik.pw.edu.pl
wersja hybrydowa (z ortofotomap¹ w tle) w skali ogólnej – prezentacja granicy opracowania i w skali szczegó³owej – prezentacja wybranego obszaru (opracowanie w³asne)
projektu – wersja standardowa (lewa strona), zgodna ze specyfikacj¹ krajow¹ – symbolika w³asna, w porównaniu z wersj¹ HILUCS (prawa strona), zgodn¹ z wymogami dokumentów technicznych INSPIRE (opracowanie w³asne)
projektu – wersja hybrydowa, czêœæ prawa (wschodnia) nie zawiera graficznej prezentacji terenów planu (opracowanie w³asne)
