Ceno numeru 10 groszy Opłocono gotówkąz góry
9£bó PcMitoi^ca
MMMMEMM—MMBB xdLoLXJtMUflK ^SCo-S WMBWMMMMBMBMMi
t
PISMO SPOŁECZNE, GOSPODARCZE, OŚWIATOWE I POLITYCZNE DLA WSZYSTKICH STANÓW
II
RQPONMLKJIHGFEDCBA wtorek dnia 15 sierpnia 1939 r.jl
Rok 2„Trzeba, aby każde polskie dziecko, ucząc się pierwszych słów pacierza, równocześnie uczy- r ło się kochać ideę żolnierstwa... Bo „Rzeczpos
polita nasza jest otworzysta", jak to powiedział jeden z kanclerzy polskich XVII wieku — i cóż postawimy da obrony jej granic, jeśli nie piersi żołnierskie...”
Edward Smigły-Rydz: Z mowy wygłoszo
nej 6 sierpnia 1935 na Sowińcu.
Święto Żołnierza, które dziś ob
chodzim y, zrodziło się z naj
głębszych uczuć całego narodu do własnego wojska, powstało z woli spo
łeczeństwa polskiego, które w tej da
cie upatrzyło widoczny znak najw ięk
szego polskiego 'zwycięstwa.
Święto Żołnierza sprzęgliśm y z da
tą o przełom owym i dla Polski i dla Europy znaczeniu: z „osiem nastą de
cydującą bitwą w dziejach św iata’4 — jak nasze sierpniowe zwycięstwo roku 1920-go określił Edgar Vincent wice
hrabia d’Abernon, am basador J. K. M.
Króla W ielkiej Brytanii w Berlinie, wysłany 25 lipca 1920 r. w misji nad
zwyczajnej do 'Polski i do 25 sierpnia świadek epokowych wypadków, zasz
łych na 'ziemiach polskich.
— „W roku 1920 — rozpoczyna d’Abernon swój w r. 1951 wydany w form ie książkowej pam iętnik -— sto
czona i w ygrana została bitwa równej doniosłości dla całego świata, a nie
m niej decydująca od Sedanu i M arny, przez swoje znaczenie dla kultury, wiedzy, religii i politycznego rozwoju ludzkości4.... „Gdyby wojska sowieckie przełam ały opór armii polskiej i zdo
były W arszawę, wówczas bolszewizm ogarnąłby Europę środkową, a być mo
że przeniknąłby i cały kontynent44...
„Rząd moskiewski, skupiając swe siły do walki z Polską, m iał cele o wiele rozleglejsze i djalej idące, jak samo zdobycie W arszawy. Jego am bicja roz
ciągała się na kraje, leżące na zachód od W isły i sięgała daleko poza granice Polski".
Tak w oczach angielskiego obser
watora przedstawia się znaczenie sier
pniowych dni, decyzji Józefa Piłsud
skiego i wykonania jej przez polskiego żołnierza.
Polska zaham owała napór sil od W schodu i Polska siała się — jak tylc- kroć w ubiegłych stuleciach — przed
murzem, o które rozbiły się zakusy o tak zasadniczym i przełom owym (by powtórzyć słowa d4Abcrnona) „znacze
niu dla kultury, wiedzy, religii i poli
tycznego rozwoju ludzkości44.
l płynęły od lego epokowego czy
nu niemal dwa dziesięciolecia.
I znów mamy przed sobą przedpo
le niemniej gigantyczny di zmagań, znów stanowim y przedm urze... Znów oczy całego św iata 'zw rócone są w stro
nę Polski. Znów rozgrywam y „decydu
jącą bitwę w dziejach św iata’4, bitwę o niernniejszym — jak w r. 1920 —
„znaczeniu dla kultury, wiedzy, reli
gii i politycznego rozwoju ludzkości’4.
Inny to dziś typ wojny, ale jedna
ki jej cci. limy typ, bo określony m ia
nem „wojny białej", „wojny nerwów”
— ale cel jednaki. Cel, który wyraził 6-go sierpnia w Krakowie M arszalek Smigły-Rydz, gdy stwierdził, że „nie żywim y w stosunku do nikogo agre
sywnych zamiarów ”, ale „przeciwsta
wimy się wszystkim i środkam i bez reszty każdej próbie bcizpośredniego lub pośredniego naruszenia interesów, praw i godności naszego państwa”.
Cel, który ma wszystkich przekonać, iż nie uznajem y i nigdy m e uznam y takiej definicji pokoju, która „dla je
dnych oznacza brać, a dla drugich da
wać44.
O zwycięstwo tej zasady zm aga
my się dziś w obliczu całego świata.
Dla ukoronowania zwycięstwa tej idei wzm acniam y i łączym y nasze siły.
Dla takiego zw ycięstw a — jak (o przy
kazał Kazimierz Sosnkowski starym żołnierzom Józefa Piłsudskiego — „je
dnoczą się oni w zwartej kolumnie i m aszerują tuż obok m łodych44. Dla takiego zwycięstwa wzbiera w naro
dzie ta sam a postawa duchowa, która znam ionowała i żołnierzy J. (Piłsud
skiego pod Łowczówkiem i żołnierzy E. Śmigłego-Rydza, gdy wykonywali słynny m anewr z nad W ieprza — po
stawa duchowa, będąca — jak to o- statnio przyświadczył gen. Sosnkowski przepięknym przykładem najw yż
szych cnót zbiorowych: ideowości i szlachetnej bezinteresowności, zjedno
czenia braterskiego i zaufania wzajem nego, dum y żołnierskiej i niezależno
ści m oralnej, pogardy dla wszelkich innych rekom pensat poza poczuciem spełnionego obowiązku, pochwałą W o
dza, dobrą pam ięcią O jczyzny44.
W sierpniu 1920 wygraliśm y ,,o- siemnastą decydującą bitwę w dzie
jach św iata44.
W ygrywam y teraz dziewiętnastą i w ygryw am y ją jako przedm urze
„kultury, wiedzy, religii i politycznego rozwoju 'ludzkości44.
Masowe rozpowszechnianie broszury antyhitlerowskiej w Gdańsku
Opinia francuska ocenia przemówienie Forstera w Gdańsku jako zwykły bluff
GDAŃSK. Onegdaj w Gdańsku do
starczona została m ieszkańcom m iasta broszura antyhitlerowska. W krótce po dostarczeniu jej przez pocztę gdańską, do adresatów zgłaszali się w kilku wy
padkach wywiadowcy gdańskiej poli
cji politycznej, żądając wydania o- trzym anej dopiero co broszurki. A- dresaci przeważnie już jej nie mieli, ponieważ [broszura poszła odrazu w obieg.
Broszurka atakuje ostro przewód- cę hitlerowców gdańskich Forstera, przedstawiając go, jako bardzo m łode
go jeszcze człowieka, który przybyw
szy do G dańska posiadał tylko w y
świechtane ubranko, a dziś jest w ła
ścicielem kilku kam ienic i willi. Na
stępnie broszurka zawiera w yjątki z antyhitlerowskiej broszury b. prezy
denta senatu gdańskiego dr. Rausch- ninga.
Nowa broszurka w ydana przez o- pozycję gdańska wywołała w kołach narodowo - socjalistycznych ogromne zakłopotanie. Policja polityczna gorli
wie tropi m ieszkańców G dańska, któ
rzy ją otrzym ali i grozi surowym i ka
ram i tym, ktprzy przyczyniają się do rozpowszechniania broszurki.
Bunt 600 uciekinierów żydowskich
STAM BUŁ. Prasa turecka donosi o niezwykłym w ypadku buntu 600 u- ciekinierów żydowskich, znajdujących się na pokładzie parowca „Patria”, któremu przed kilku dniami władze tureckie nie pozwoliły zawinąć do por
tu w Bosforze, W momencie, gdy kapi
tan statku po otrzymaniu decyzji, za
braniającej m u wstępu do portu, wy
dał polecenie podniesienia kotwicy ce
lem udania się w innym kierunku, pa
sażerowie rzucili się na załogę, zajętą przy urucham ianiu m aszyn i zagrozili wznieceniem pożaru na statku, jeśli kapitan nie nakaże zatrzym ania okrę
tu w porcie. K apitan zm uszony był wezwać pom ocy policji portowej. W
PARYŻ. Prasa paryska potrakto
wała przem ówienie przywódcy hitle
rowców gdańskich Forstera, jako zwy
kły występ agitacyjny. Argum enty p.
waz
razie powtórzenia się tego rodzaju in
cydentu, statek „Patria44 eskortowany będzie przez turecki okręt wojskowy.
Ujemna ocena przemówienia gen. Brauchitscha przez
prasę faszystowską
RZYM . Agencja Stefani donosi:
prasa włoska om awiając przemówie
nie wygłoszone przez głównodowodzą
cego armii niem ieckiej gen. Brauchit
scha, podkreśla, iż było to przem ówie
nie nic godne żołnierza, który ma po
czucie odpowiedzialności wobec siły dowodzonej przez siebie arm ii.
Forstera nie znalazły żadnego kredy
tu w opinii publicznej Francji, gdyż, jak podkreślają dziś dzienniki pary
skie. argumenty te pochodzą z arsena
łu zużytych już rekwizytów agitacyj
nych.
D’Orm eson na lam ach „Figaro44 pisze, że sposoby używane przez For
stera już nikogo nie nabiorą. W szyscy anglicy, francuzi i cały świat zdają sobie sprawę, że nie chodzi o żaden («dańsk. Stawka, o którą się toczy w tej chwili rozgrywka, w arta jest pory
wów wszystkich narodów, które nie dojrzały jeszcze do niewolnictwa. W każdym razie należy zanotować je
den fakt, że świat przejrzał kanclerza Hitlera i jego zam iary i odpowiada m u: „nie44.
Glaude Vivera w IlTArdne44 przy- znaje. że wszyscy zdają sobie sprawę, że G dańsk jest tylko pretekstem dla unicestwienia Polski. Polacy zdecydo
wani są bronić się do ostatniej kropli krwi.
Str.2 „GŁOS POMORZA0 Nr 9
Wędrówki podejrzanych
ttfpósr hnfiia misja pani Ciaoo
VUTSRQPONMLKJIHGFEDCBAS 1 A R A C 1 1 O W 1 C E . O s ta tn im i c z a sy w re jo n ie ( e iitra ln e g o O k rę g u P rz e m y ślo w eg o , a p rz e d e w s zy s tk im v% o - ś ro d k a c h p rz e m y s łu w o je n n e g o z a c z y
n a c o ra z w ię ce j k rę c ić się ró ż n y c h p o d e jrz a n y c h o s o b n ik ó w rz e k o m o p o sz u - k u jć |c y c h p ra c y . P rz y b y sz e c i w ę d ri ją p rz e w a ż n ie d o C . O . P . z o k o lic L o d z i, ii n a w et z P o z n a n ia. P o n ie w a ż n a n o c
---
le g u w je d n e j z g ro m a d w ie jsk ic h p rz y b y sz e z a b a rd z o in te re s o w ali się m ie j sc o w y m i s to s u n k a m i ja k n a p o trz e b u ją c y c h p ra c y , w y p a d ło so łty so w i g ro m a d y p rz y p o m o c y c h ło p ó w o d p ro w a d z ić „ c ie k a w sk ic h " d o m ie jsc o w e g o p o s te ru n k u p o lic ji, w y c h o d z ą c z z a ło ż e n ia ż e o s tro żn o ś ć n ig d y n ie z a w ad z i.
W e d łu g o p in ii, p a n u ją c e j w P a la zz o \e n ez ia. s ie d z ib ie M u sso lin ic g o . c ó rk a d y k ta to ra W ło c h . E d d a M u sso lin i, je s t le p s zą d y p lo m a tk ą n iż je j m ą ż. k tó ry — w e d łu g p o w sz ec h n e g o m n ie m an ia k ó ł n a jb a rd z ie j m ia ro d a j
n y c h — n ie d o ra s ta s w ej ż o n ie a n i ta le n te m . a n i z d o ln o ś c iam i d y p lo m a ty c z n y m i. n a w e t d o k o stek .
I o te ż, ile ra zy s z e f rz ą d u w ło sk ie
g o c łic e p rz ep ro w a d z ić ja k a ś s p e c ja ln a i w a ż n ą m isję , p o w ie rz a ją sw ej c ó rc e , la k b y ło o s ta tn io z d o ść n a g ły m y cy - ja z d e m E d d y d o B ra zy lii.
( h o d z iło o to . b y ys p ły n ą ć n a rz ą d o w e k o ła b rą z y lijs k ie w k ie ru n k u z ła g o d z e n ia , sto so w an e g o p rz e z p re z y d e n ta B ra z y lii \ a rg a sa . o stre g o k u rs u a n ty fa sz y sto y v sk ieg o . P o d o b n o , ja k ty v ie r d z ą yv R z y m ie, m isja to p o w io d ła się c a łk o y y icie .
RZECZYPOSPOLITEJ Z WYWCZASÓW PANA PREZYDENTA
P a n P re z y d en t R zeczy p o sp o litej sp ęd za w ra z z m a łż o n k ą w y w czasy le tn ie w . z a m e cz k u m y śliw sk im w W iśle. — N a zd jęciu p o lew ej — P a n P re z y d en t R . P . z m a łż o n k ą p o d czas o d p o czy n k u w zam eczk u m y śliw sk im w W iśle, p o p ra w e j — P a n P re z y d e n t R . P . p rzy p ra c y w sw y m g ab in ecie w W iśle. O b o k sto ją a d iu ta n c i P a n a P re z y d e n ta m jr.
H a rtm a n i k p t. K ry ń sk i. < . .... . -
— B IA Ł Y S T O K . O d e b ra n o ż y d o m s z e reg k o n c es ji n a k in a , s a le ta ń c ó w itp . W ' z w ią z k u z ty m p o p e łn ił n a - y v et s a m o b ó js tw o b o g a ty ż y d W a jn - s ta t. „ C z y stk a “ o b ję ła i ta m te jsz y m o c n o z a ży d z o n y o d d z ia ł ,,O rl)is u ".
— B A R A N OW IC Z E . P . N o w ic k a , y y la śc . m a ją tk u L eo n o y v szc z y zn a o fia ro w a ła d o m z p la c e m p rz y u l. N a ru to w ic za w B a ra n o y v icz a c h n a F O N .
W a rto ś ć n ie ru c h o m o ś c i ta k s u ją n a 2 5 ty s ię c y z ło ty c h .
— K O W N O . W ła d z e n ie m ie c k ie w p ro w a d z iły o g ra n ic z e n ia w m a ły m ru c h u g ra n ic z n y m z L itw a. C h o d z i m ia n o w ic ie o to , ż e o b e c n ie p o z w a la się z a b ie ra ć z R z e sz y d o L itw y je d y n ie 5 m a rk i. D o ty c h c z a s w o ln o b y ło z a b ie ra ć 1 0 m a rek .
— K O W N O . P ra s a d o n o si z K ła j p e d y , ż e k ie ro w n ic tw o p a rtii n a ro d o w o - s o c ja lis ty c z n e j n a k a z a ło z a m a lo w a ć d o k ła d n ie w s z y stk ie lite w sk ie sz y i d y i n a p is y ta k , a b y n ie p o z o s ta ło p o n ic h n a w e t ś lad u .
— H A M B U R G . D o sz ło tu d o k rw a w y c h ro z ru c h ó w ro b o tn ic z y c h . S a lic z n i ra n n i, w ty m d w ó c h p o lic ja n tó w . P o w o d em z a jść b y ła d e m o n s tra c ja ro
b o tn ic z a p rz e c iw k o re ż im o w i. D e m o n s tra n tó w u s iło w a ła ro z p ę d z ić p o lic ja.
— B IA Ł O G R Ó D . W tu te js z y c h k o ła c h p o lity c z n y c h p o n o w n ie k rą ż ą p o g ło sk i o p ro je k to w a n y m n a d ru g ą p o ło w ę b ie żą c eg o m ie sią c a z w o ła n iu p o s ie d z e n ia m in is tró w s p r. z a g r. E n te n ty B a łk a ń sk ie j, ja k o m ie js c e s p o tk a n ia m in istró w w y m ie n io n y je s t B ie d .
Z e s tro n y u rz ę d o w e j in fo rm a c jo m ty m się n ic z a p rz e c z a a n i te ż n ic m o ż n a u z y s k a ć ic h p o w ie rd z e n ia .
S L U IS . W o b o z ie u c h o d ź c ó w’ w S iu is w H o la n d ii, z m a rł J u liu sz v . S c h u s c h - n ig g , b ra t b . k a n c le rz a A u s trii. J u liu sz v . S c h u sc h n ig g u c ie k ł z o b o z u k o n c e n tra c y jn e g o w A u s trii p rz e d p o śc ig ie m a g e n tó w G e s ta p o . T o rtu ry , k tó ry m p o d d a n o g o w -k a to w n i g e s ta p o w c ó w , z ła m a ły o rg a n iz m m ło d e g o . 5 5 -le tn ieg o c z ło w ie k a . W o b o z ie w S lu is. u trz y m y w a n y m p rz e z K o m ite t K a to lic k i z U - tre c h tu , p rz e b y w a ł S c h u s c h n ig g c z te ry m ie sią c e .
— W E R S A L . Z w ło k i d y re k to ra b a n k u M e n d e lso h n n , M a n n h e im e ra . p o c h o w a n e z o s ta ły w p ią te k w ie cz o rem w p ro w iz o ry c z n y m g ro b o w c u n a c m e n ta rz u Y a u cre ss o n w W e rsa lu .
— P A R Y Ż . M in iste r B o n n e t p rz y ją ł o n e g d a j p o p o łu d n iu a m b a s a d o ra so w ie c k ie g o S u ric z a .
Państwa zachodnie przechodzą do porządku
dziennego nad słowami Foerstera
L O N D Y N . W z w ią zk u z h is to ry c z n y m i w s p o m in k a m i i h is te ry c z n y m i g ro ź b a m i, w y g ło s z o n y m i im „ p ro te s ta c y jn y m " w ie c u w d n iu 1 0 b m . p rz e z g a u lc ite ra F o rs te ra w G d a ń sk u , m o ż
n a s tw ierd z ić , ż e ta k o p in ia p u b lic z n a , ja k i c z y n n ik i p o lity c z n e p a ń s tw z a c h o d n ic h z a jm u ją z g o d n e s ta n o w isk o : p rz e jś c ia d o p o rz ą d k u d z ie n n e g o n a d p . F o rs te re m . Z d a n iem ty c h k ó ł, p . P o rste r n ie je s t ż a d n ą o so b ą u rz ę d o w ą , a n i m ia ro d a jn ą , n ie n a le ż y z a te m d o je g o o ś w iad c z eń p rz y p is y w a ć ż a d n ej w a g i.
Pobicie Polaków w Gdańsku za rozmawianie po polsku
G D A Ń S K . O n e g d a j p o b ic i z o sta li w ie c z o rcm n a u lic y D łu g ie j w G d a ń s k u P o la c y , o b y w a te le g d a ń s c y , b ra c ia J a n i A lo jzy B ło k o w ie z a to , ż e ro z m a w ia li z so b ą p o p o ls k u . W e z w a n a n a m ie j
sc e p o licja n ie z a a re sz to w a ła n a p a stn i
k ó w , le cz o b u P o la k ó w’.
J a k lo ja ln ie w p rz e c iw sta w ie n iu --- , --- ---
d o te g o w y p a d k u tra k tu je m y w P o ls c e d o k o n u je się ty lk o s p o ra d y c z n y c h fra n s N iem c ó w’, m ó w ią c y c h p u b lic z n ie p o ja k c y j.
n ie m ie c k u . I • •
Do czego prowadzi nierozważna polityka
J a k d o n o sz ą z A n g lii, p o łó w ś led z i s z k o c k ic h z b liż a się k u k o ń c o w i.
W y n ik i ty c h p o ło w ó w są ta k s ła b e , ż e p o s tan o w io n o w y s ła ć n a m o rz e lu g ry śle d zio w e ta k d łu g o , ja k b ę d z ie m o ż liw e. W o b e c w y c z e rp a n ia się z a p a só w m a tia só w s z k o c k ich c e n y ic h z a ró w n o w A n g lii, ja k i w G d y n i s ta le id ą w g ó rę . Z a d w ie p o łó w k i (b e c ze k ) p ła c o n o w G d y n i p o 1 4 0 z ł, c z y li o 2 5 zł d ro ż e j n iż w u b ie g ły m ty g o d n iu .
P o p y t n a ś le d zie je s t w d a ls z y m c iąg u d o b ry . Z m n ie js z y ł się z n a c z n ie d o w ó z im p o rto w a n y c h ś le d z i s z k o c k ic h . W s k u te k o b e cn e j p o lity k i c z y n n i k ó w h itle ro w s k ic h w G d a ń s k u n a s tą p ił n a g ły s p a d e k o b ro tó w im p o rtu ś le d z i u im p o rte ró w i n a le ż y lic z y ć się z je g o z u p e łn y m z a n ik ie m .
Sowieckie małpy jąda do Paryża
M O S K W A . O g ró d z o o lo g ic zn y w M o sk w ie z a w a rł u m o w ę z o g ro d e m z o - lo g ic z n y m w P a ry ż u o w y m ia n ie z w ie rz ą t. O n e g d a j p rz y b y ł d o L e n in g rad u s ta te k „ S y b ir" , k tó ry p rz y w ió z ł p ie rw s z ą p a rtię z w ie rz ą t z P a ry ż a d o M o s k w y .
W ś ró d p rz y w ie z io n y c h z w ie rz ą t z n a jd u ją się p ię k n a o k a z y n ie d ź w ie d z i m a la jsk ic h ,* ż y ra fa , z e b ra H a rtm a n a , a n ty lo p a a fry k a ń sk a i k ilk a n a ś c ie ro z m a ity c h m a łp . O b e cn ie o g ró d z o o lo g i
c z n y w M o sk w ie w y s ła ł z k o le i d o P a ry ż a p a rtię z w ie rz ą t, w ś ró d k tó ry c h n a jw ię k s z ą ilo ść s ta n o w ić b ę d ą ro z m a ite g a tu n k i m a łp .
Znowu zniżka cen za żyto za granicą
Z a ż y to e k s p o rto w e p ła c i się p a ry te t G d y n ia - G d a ń sk 1 4 ,8 0 — 1 4 ,9 0 (n o to w a n ie z d n ia 9 s ie rp n ia ). Z w . G o sp . S p ó łd z . R o ln . - H a n d l, p ła c ił w d n iu 5 s ie rp n ia 1 5 .2 0 . Z p o w o d u o b n iż k i c e n n a ry n k a c h z a g ra n ic z n y c h , o b e cn ie
teowrodaw - Zdrój odmładza siebie i kuracjuszów
In o w ro c ła w , p ra s ta ra s to lica K u ja w , k o le b k i p a ń s tw o w o ś c i p o ls k iej, s k ła d a się w la śc iw ie z d w ó c h c o p ra w d a z a z ę b ia ją c y c h się o sie b ie , le cz p o z a ty m z u p e łn ie s a m o d z ie ln y c h d z ie ln ic
— w ła ściw e g o , p u ls u ją c e g o ż y c ie m lia n d lo w y m i p rz e m y s ło w y m m ia s ta In o w ro c ław ia . o ra z z ro z w ija ją c e g o się z ro k u n a ro k . p ię k n e g o , b a rw n e g o i z d ro w io d a jn e g o In o w ro c ław ia - Z d ro ju , d z ie ln ic y w ill i p e n s jo n a tó w , n o w o c z e s n e j a rc h ite k tu ry , k o m p ila c ji z ie le n i d rz e w’, ró ż n o k o lo ro w y c h k w ia tó w i g la d k ic h a s fa ltó w . A w s z y s tk o to je st cizie łe m rą k i m ó z g ó w’ p o ls k ic h . Z d ro jo w i
s k o In o w ro c ła w z c z a s ó w n ie m ie c k ic h b o w ie m a d z is ie js ze m a się ta k d o sie b ie , ja k n ie m o w lę d o d o jrz a łe g o m ę ż c z y z n y w’ k w ie c ie w ie k u w p e łn i sił.
Z w ła sz c z a o s ta tn ie la ta z a z n a c z y ły s ię w’ In o w ro c ła w iu - Z d ro ju w ie l
k im ro z m ac h e m s z c ze g ó ln ie in ic ja ty w y p ry w a tn e j. W d z ie ln ic y S o la n e k p o w s ta ło s z e re g n o w y c h o k a z a ły c h b u d o w li k o m fo rto w y c h p e n s jo n a tó w i e le g a n c
k ic h w ill. W s a m y c h S o la n k a c h d o w s p a n ia le u rz ą d z o n y c h Z a k ła d ó w P rz y
ro d o lc cz n ic z y c h ja k o n o w y n a b y te k p rz y b y ła n o w o c z eś n ie u rz ą d z o n a k o t ło w n ia , k o s zte m 1 5 5 .0 0 0 z ł. P a rk z d ro jo w y , k ilk a k ro tn ie p o w ię k s z a n y , o b e jm u je d z iś c a ły c h 2 0 0 m o rg ó w o b s z a ru . S ta ra n n ie u trz y m a n y , o d z n a c z a się p ię k n y m i b o g a ty m d rz e w o s ta n e m .
W te j c h w ili p a rk m ie n i się ja k tę c z a od. w ie lu ty s ię c y ró ż n o k o lo ro w y ch k w ia tó w’.
K ie d y ś d o In o w ro c ła w ia z jeż d ż ali g łó w n ie c h o rz y , z w ła s z c z a re u m a ty c y , tu s p o d z ie w a ją c się u z d ro w ie n ia . Z d ro jo w is k o In o w ro c ła w B o w ie m s ły n ie z ra d io a k ty w n e j s iln e j s o la n k i p o d o b ro - m o w e j, ś w ie tn ie d z ia ła ją c e j n a g o ście c sta w ó w’ i m ię śn i (re u m a ty z m ), g o śc ie c z n ie k sz ta łc a ją c y , rw a k u ls z o w a (is- c h a is), p o u ra z o w e c ie rp ie n ia k o ści i s ta w ó w , s ta n y p o o p e ra c ja c h , c h o ro b y p rz e m ia n y m a te rii, ja k a rtre ty z m . p o d a g ra , o ty ło ść , c u k rz y c a , p rz e w le k łe s c h o rz en ia w ą tro b y i p rz e w o d u p o k a r m o w e g o , n ie d o m a g a n ia g ru cz . d o k re w - n y c h . c h o ro b y k o b ie c e , c h o ro b y d z ie c i ja k s la b y ro z w ó j, s k a z a w y c ie k o w a , s k ro fu lo z a i k rz y w ic a , c h o ro b y s e rca i
n a c z y ń k rw io n o ś n y c h , s k le ro z a , p rz e
w le k łe z a p a le n ie ż y ł, z a ch o rż e n ie d ró g o d d e ch o w y ch (g a rd ła , n o sa o sk rze li, m ig d a łó w’, u p o ś le d z e n ie lu b b ra k p o w o n ie n ia, o s ła b ie n ie s łu c h u , d y c h a w i c a o s k rz e lo w a p łu c , c h o ro b y n e rw o w e , p o ra ż e n ia , n e rw ic e , z a p a le n ia n e rw ó w i n e rw o b ó le, s ta n y o s ła b ien ia i w y c z e r
p a n ia n ie d o k rw is to ś ć , re k o n w a le s c e n
c ja . O c z y w iś c ie c h o ro b y te le c z y się w In o w ro c ła w iu p rz y p o m o c y n a jró ż n ie j s z y ch u rz ą d z e ń i w e d łu g n a jn o w sz y c h z d o b y c z y w ie d z y le k a rs k ie j.
W ie lk im u z n a n iem k u ra c ju sz y c ie
sz ą się z w ła s z c z a k o n c e rty o rk ie s try z d ro jo w e j w s ile p o n a d 2 0 m u z y k ó w’. B a tu tę p ro w a d z i ju ż c z w a rty ro k z rz ę
d u m io d y u ta le n to w a n y i b a rd z o p ra c o w ity k a p e lm istrz p . K a ro l K u le c k i. d łu g o le tn i k ie ro w n ik c h ó ró w’ i k a p e lm is trz o rk ie s try o p e re tk i b y d g o s k ie j, d z ie lą c y s w ó j ro k p ra c y p o m ię d z y B y d g o sz c z ą i In o w ro c ła w .
O rk ie stra z d ro jo w a k o n c e rtu je w S o la n k a c h p rz e d i p o p o łu d n iu , a d w a ra z y w ty g o d n iu ta k ż e w ie c z o re m . P o
z a ty m d a je k o n c e rty s p e c ja ln e , n p . w u b . c z w a rte k n a F Ó N ., p rz y u d z ia le m u z y k ó w’ z m ie js c o w e g o p u łk u p ie c h o ty . S o lis ta m i b y li p . K a ro l K u le c k i (fo r te p ia n ), k tó ry o d n ió sł w ie lk i s u k c es . K o n c e rta n ta o k la s k iw a n o ta k ż y w io ło w o , ż e z m u sz o n o g o d o o d e g ra n ia n a d p ro g ra m o w e g o S z o p e n a . D o b rz e z a p o w ia d a ją c y się m ło d y s k rz y p e k - w ir
tu o z p . L e n c z K a to w ic o d e g ra ł k o n c e rt s k rz y p c o w y B e e th o v e n a . W n ie d z ie lę o d b y ł się s p e c ja ln y k o n c e rt n a L . O . P . P . C o d z ie n n ie n a „ g rz y b k u "
n a d s ta w k ie m , o d b y w a się d a n c in g d la m ło d s z y ch k u ra c ju sz y , k tó ry c h d o In o w ro c ła w ia z ro k u n a ro k z je żd ż a c o ra z w ię ce j. W o g ó le o b e c n ie w S o la n k a c h s iln ie p rz e w a ż a m ło d z ie ż W s z ę d z ie p e ł n o je j ra d o sn e g o ś m ie c h u i ż y w io ło w e g o te m p e ra m e n tu . S ło w e m — In o w ro c ła w się o d m ła d z a — a o d m ło d z i się je
sz cz e b a rd z ie j, g d y w S o la n k a c h s ta n ie n o w o c z e s n y b a s e n k ą p ie lo w y . M a to ju ż , ja k s ły c h a ć n a s tą p ić w p rz y s z ły m ro k u , i to w n o w y m p a rk u , w m ie js c u g d z ie d z iś z n a jd u je się ła b ę d z i s ta w .
N r. 95 GŁOS POMORZA Str 3
Wiadomości Ciekawe z bliska i daleka
X Pomorza
T O R U Ń .
> (P ię ć la l w ię z ie n ia z a sz erz en ie n ie p ra w d z iw y c h w ie ści.) O b y w a tel n ie m ie c k i, L d w ard P e te rso n staw a ł p rz e d są d e m o k rę g o w \ m w lo rtin iu , o - sk a rżo n y o sz e rz en ie n ie p ra w d z iw y c h w ia d o m o śc i, sz k o d z ą c y c h in tere so m p a ń s tw a p o lsk ieg o . S ą d sk a z ał .N iem ca n a 5 la l w ię zie n ia .
R Y P IN .
I (N a p ad ra b u n k o w y n a k o b ie tę .) N a d ro d z e p o d w sią C ie sz ę w o , p o w ia tu ry p iń sk ie g o n a m ie sz k an k ę te j w si, K u n e g u n d ę L e w a n d o w sk i^ n a p a d ! L u c ja n M a łk a ze w si R u sin o w o , p o w . ry p iń sk ie g o i z a ż ą d a ł o d n ie j p ie n ię
d z y . G d y sp o tk a ł się z o d m o w ą , rz u c ił się n a L ew a n d o w sk ą , p o c z ą ł ją b ić . a n a stęp n ie z ra b o w a ł je j p ła sz c z o ra z p a n to fle i z b ie g ł.
P o lic ja M a łk a u ję ła i o sa d z iła w a re sz cie .
JA B Ł O N O W O .
) (S z cz u ry n isz c z ą p ta c tw o d o m o w e.) O k o lic ę Ja b ło n o w a n a P o m o rzu n a w ied z iła p la g a sz cz u ró w . N isz cz ą o - n e m a so w o m ło d e p ta c tw o d o m o w e i
k ró lik i. ;
B R O D N IC A .
> (A re sz to w an ie .) A resz to w a n o p o d z a rz u te m p o d p a le n ia g o sp o d a rstw a ż o n ę ro ln ik a W o jtk o w sk ieg o z G rz y b n a E w ę W . W y m ien io n a, k tó ra b y ła w ra z z m ę ż em w sp ó łw ła śc ic ie lk ą g o sp o d ar
stw a , a k tó re n a b y ł o statn io m istrz rz c - ź n ic k i p . B . B e rg m ań sk i z B ro d n ic y , d o p u śc ić się m iała c z y n u te g o ze z e m sty z a to , ż e p p . B . n a b y li g o sp o d a r
stw o , je j z d a n ie m z b y t ta n io . W . o sa d z o n o w tu t w ię zie n iu .
G R U D Z IĄ D Z .
> (W ó z z m iaż d ż y ł g ło w ę d z ie c
k a .) W R y c h n o w ie p o w . g ru d z ią d zk i u ro ln ik a B o m k e g o p rz eje c h an a z o stała n a ła d o w a n y m w o z e m 5 -letn ia L . S z y m k o w sk a c ó rk a ro b o tn ik a .
K o ła w o z u p rz esz ły p rz e z g ło w ę S z y m k o w sk iej p o w o d u ją c śm ierć n a m ie jsc u . R o d z ic e d z ie ck a z n a jd o w a li się p rz y p ra c y a d z ie ck o p o z o staw ili p o d o p ie k ą b a b k i.
T U C H O L A .
3 (B ia ły o rz eł w B o ra c h T u ch o l
sk ic h .) N a p o la c h z a u w aż o n o d u ż e g o b ia łe g o o rła. R o z p ię to ść sk rz y d eł te g o w sp a n iałe g o , a ta k rz a d k ie g o p ta k a w y n o si 2 m e try .
B Y D G O S Z C Z .
3 (U k a ra n ie z a d e fe ry z m ). B y d g o sk i S ą d O k rę g o w y ro z p a try w a ł s p ra w ę H e rb e rta K m itty , sy n a ro ln ik a z D ą b ró w k i p o d B y d g o sz c z ą , o sk a rż o n e g o o sz e rz en ie d e łe ty z m u w ro z m o w ac h z ro ln ik ie m n a te m at o b e cn e j s y tu ac ji p o lity c z n ej.
W w y n ik u ro z p ra w y , K m itty z o s tał s k a za n y n a je d e n ro k b e z w zg lę d n e g o w ię zie n ia .
Z a p o d o b n e p rz e stę p stw o I le rta F ig e lsk a z e S o lc a K u ja w sk ie g o , s k a z a n a z o stała n a 7 m ie się c y w ię z ie n ia .
O (P rze m y t s a ch a ry n y z N ie m ie c .) N a ła w ie o sk a rż o n y c h p rz e d b y d g o sk im S ą d e m O k rę g o w y m z a sia d ł z n a n y p rz e m y sło w ie c b y d g o sk i M . T o rn o w w ra z z ż o n ą M a rią o s k a rż o n y o p rz em y t s a c h a ry n y z N ie m ie c. S a ch a ry n ę z n ale z io n o p rz y o s k a rżo n y c h p o d c za s re w iz ji n a g ra n ic y p rz y p o w ro c ie z N ie m ie c.
W w y n ik u ro z p ra w y są d sk a za ł m a łż . T o rn o w p o 2 0 0 0 zł i p o n ie sien ie k o sz tó w są d o w y c h .
W Ł O C Ł A W E K .
3 (P o d cz a s k łó tn i m ą ż z a d a ł ż o n ie śm ierte ln ą ra n ę.) W d n iu 9 b m . w e A Y ło cław ^k u S z a tk o w sk i S ta n isła w ’ w d a śc ic iel sk le p u p o d c z a s k łó tn i z ż o n ą sw o ją K a ta rz y n ą z a d a ł je j ra n ę k łó tą w o k o lic ę se rc a . S z a tk o w s k a p o p rz e w ie zie n iu d o s z p ita la z m a rła . S z a tk o w sk ieg o a re sz to w a n o .
Strach „odważnych**
Niemców przed polskim wojskiem
K ljP N O . J a k b a rd z o N ie m c y p o ił- c h a n ą p a n ik ę : n a p o lu p o z o sta ły ty lk o p u ją c y c h a ra k te ry sty c z n y p o p ro stu z p o la d o d o -
ej p ra co - m o w . Z n ik li ta k ż e i s traż n ic y .
p o lu g ru J P o d o b n y ’ w y p a d e k w y d a rz y ł się ra n ic zn e j i ró w n ie ż w in n y m m ie jscu n a p o g ran i- p e łn ilo słu ż b ę d w ó c h s tra ż n ik ó w n ie - c z u . — A co b y b y ło , g d v b y la k isto t- m ie c k ic h . . n ie n ic p a tro l, a le ja k ieś z n a c z n ie jsz e
W p e w n ej c h w ili u k a z a ł się n a d ro n a sze o d d z iały u k a z a ły się n a g ra n ic y , d /e p rz y g ra n ic zn e j p a tro l n a sz y ch u la W id z im y z
n ó w o ra z k ilk a m a ły ch c z o łg ó w , o d - ty lk o je d n o jest ra c h . W y w o łało to w śró d lu d z i n ie sly -
siln e , o d w a ż n e i p o
2 cofej f'oJtsJkf
O S IK Ó W .
(5 lu d z i z g in ę ło w p ło n ą c y m d o m u .) P o d c z a s b u rz y , k tó ra p rz e sz ła n a d K o śc ieln ą \\ sią w p o w ie c ie o stro w sk im p io ru n u d e rz y ł w d o m m ie sz k a ln y , k tó
ry w je d n e j c h w ili s ta n ą ł w p ło m ie n ia c h . P rz eb y w a ła ta m sa m o tn ie s ta r
sz a k o b ie ta , M a g d a le n a D o p raw e k . K ilk u m ło d y c h lu d z i, są siad ó w D o p ra w k o w ej, p o sp ieszy ło n a ra tu n e k .
\\ s k u te k n ie w y ja ś n io n y c h p rz y c z y n c z te re c h z n ic h z g in ę ło w s z a leją c y c h p ło m ien ia c h w ra z z D o p ra w k o w ą . P o ił d o g a sa ją c y m i z g lisz c za m i z n a le z io n o p ię ć z w ę g lo n y c h tru p ó w .
śle d z tw o w y ja śn i m o ż e p rz y c z y n ę te j trag e d ii.
, w koszarach kobiety w polu
7 9
W B e rlin ie z a ję to z n ó w sz e re g sz k ó l d la w o jsk a , lo sa m o n a p o g ra n ic z u , (o ra z w ię c e j rą k ro b o c zy c h o d ry w a się o d w a rsz tató w p ra c y .— ro sn ą b a ta lio n y , a m a le ją z ało g i la b ry c z n e czy g ó r
n ic z e. J u ż o b e c n ie w y d o b y cie w ę g la w N ie m cz e ch je st o 1 0 p ro c e n t m n ie jsz e o d z a p o trz e b o w an ia . B ra k rą k ro b o c z y c h z a zn a c za się w e w szy stk ic h d /.ic d ż in ac h , a sz c ze g ó ln ie d o tk liw ie o d c zu w a n y je st w ro ln ic tw ic.
I n a w e t 4 0 .0 0 0 S ło w ak ó w . C z e
c h ó w , B u łg a ró w . C y g a n ó w i W lo ch ó w sy tu a c ji te j n ie z m ie n i. I o te ż k iero w n icy’ R zeszy ’ p o d a li ra z je szc z e re w iz ji sw e z a sad n ic z e p o g lą d y n a ro lę i o b o w ią z k i k o b ie ty , k tó ra w e d łu g p ie rw o t
n y cli k a n o n ó w p a rty jn y ch m ia ła b y ć o d d a n a c a łk o w icie d o m o w i i ro d z in ie
i z a p rz ę g ają ją c o ra z c z ę śc ie j d o p ra - c y w ro ln ic tw ie, p rz em y śle , b iu ro w o ś
ci, h a n d lu itp .
P o n iew a ż w ty m ro k u s p rzę t k a r
to fli p o d o b n ie ja k z b o ż a u le c m a p rz y śp ie sz e n iu , p rz y g o to w a n o ju ż sp isy k o
b ie t m ie jsk ic h , k tó re b ę d ą u ż y te d o ty c h ro b ó t. D o p ra c z a stęp c z y c h z m o b ilizo w a n e b y ć m a ją w sz y stk ie k o b ie ty o d la t 15 d o 7 0 .
D o ty c h c z a so w e d o św iad c z en ia z p ra c ą k o b ie t n ie d a ły je d n a k sp o d z ie w a n y c h w y n ik ó w . W y d a jn o ść p ra c y’
k o b ie c e j w y n o si p rz e cie k 5 0 , a w n a j
le p szy m ra zie 7 0 p ro c e n t w y d a jn o śc i p ra cy m ę sk ie j. D la teg o też p o sian o w io n o z w ię k szy ć k o b ie ce k a d ry ro b o c z e, w łą cz a ją c w n ie ta k ż e d z ie ci o d la t 15.
Ograniczenie swobody
uczniów polskich w Kwidzynie
B E R L IN . V \ z w ią zk u z p rz e k a za n ie m w ła d z y ’ n a d z o rcz e j n a d g im n a z ju m p o lsk im w K w id zy n ie d o rą k n a d p rez y d en ta p ro w in c ji w sc h ó d n io p ru s- k ie j w K ró le w c u , w y d a n e z o stały p rz ez p rz ed staw ic ieli n o w e j w ła d z y ’ n a d z o r
c z ej n a d g im n a z ju m k w id z y ń sk im m . in . n a st. z a rz ą d z e n ia: n ic w o ln o u rz ą-
d z a ć w y c ie cz e k z b io ro w y c h , z a ró w n o u c z n io m , ja k i p ro fe so ro m , n ie w o ln o z a b ie rać n a u lic ę a p a ra tó w ’ fo to g ra fic z n y c h . A n i u c z n io m , a n i p ro fe so ro m , a n i te ż ro d z ic o m n ie w o ln o o p u szc z a ć a ż d o o d w o ła n ia g ra n ic m . K w id zy n ia a n i sa m o c h o d e m a n i in n y m i śro d k a m i lo k o m o c ji.
Rozczarowanie i złość
G D A Ń S K . K o resp o n d e n t P . A . A ., k tó ry m iał m o ż n o ść słu ch a ć p rz e m ó w ie n ia g a u le ite ra F o rstera w d n iu 10 b m . in fo rm u je, ż e w y w o ła ło o n o w śró d G d a ń sz cz a n ro z c z aro w a n ie . N ie p rz y n io sło — z d a n iem słu c h a cz y , b a rd z o o - stro ż n ie u ja w n ia ją c y c h sw ó j są d o p rz e m ó w ie n iu — n ic n o w e g o . Z a le ca n ie d a lsze g o o c z ek iw a n ia co u c zy n i F iih rer
d e n e rw u je ju ż G d a ń sz cz a n . S z tu rm ó w c y b y li w rę c z n ic z a d o w o len i z to n u p rz e m ó w ie n ia, p o n iew a ż o c z ek iw a li k o n k re tn y c h ro z k a zó w ’, w z g lęd n ie o - św ia d cz c ń . N ie o b e szło się b e z tra d y c y j n y c h p o g ró ż e k , le cz d o ty c h G d a ń szc z a n ic p rz y zw y c z aili się. P e w n e m o m e n ty ’ p ro w o k a cy jn e b y ły o k la sk iw a n e ty lk o p rz e z sz tu rm o w có w .
Odłożenie wizyty kanclerza
w Budapeszcie
B U D A P E S Z T . W e w rze śn iu w z g lę d n ie w p a ź d z ie rn ik u , p ro jek to w an a b y ’ la w iz y ta k a n c le rza R z e sz y w B u d a p e szc ie. O b e cn ie , ja k się d o w ia d u je m y’
te rm in w iz y ty u le g ł o d ro cz e n iu n a c z as n ie o k reślo n y . N ie zw y k le c h a ra k te ry sty c zn e są p o w o d y ’ te g o o d ro cz e n ia. J a k się o k a z u je , k a n c le rz R z e sz y z a ż ąd a ł d la o c h ro n y sw ej o so by ’ 1 0 0 0 0 G e sta p o , z k tó ry ch i0 0 0 m ia ło to w a rzy sz y ć b e z
p o śre d n io k ła n c le rzo w i, k ilk a ty sięc y z a ś strz e c m ia ło tra sy ’ p rz e jaz d u k a n c le rz a n a z ie m i w ę g iersk iej, g d y re sz
ta m ia ła p e łn ić słu ż b ę w ’ sa m y m B u d a p e szc ie w sp ó ln ie z p o lic ją w ę g ie rsk ą .
D e z y d e ra ty te z a k o m u n ik o w a n e m ia ro d a jn y m c z y n n ik o m w ę g ie rsk im p rz e z H im m le ra w y w o ła ły w sto lic y w ę g iersk ie j z d u m ie n ie. W k o la c h w ę
g ie rsk ic h p o d k re ś la ją , że re g en to w i Jlo rth y w je g o p o d ró ży d o N ie m ie c to w a rzy sz y ło ty lk o d w ó c h u rz ę d n ik ó w słu ż b y ’ b e z p iec z eń stw a.
P o n ie w a ż w ła d ze w ę g iersk ie n ie m o g ły ’ się z g o d zić n a w p ro w a d z en ie p o d p o z o rem o sło n y o so b y k a n c le rz a R zeszy ’ c a łe j d y w iz ji n a W ę g ry , w iz y ta H itlera m u sia ła u le c o d ro c ze n iu .
W IL N O .
A (P szc z o ły sp o w o d o w a ły w y p a d e k .) tra g ic z n y w y p a d ek w y d a rzy ł się w ’ D a w id g ró d k u , p o w ia tu sto liń - sk ie g o .
J a n S ie m ie n iu k , m ie sz k a n ie c D a - w id g ró d k a , w ra ca ją c je d n o k o n n ą fu r
m a n k ą z łą k d o la su , w o d le g ło ści 7 k m o d D aw id g ró d k a , p o d je c h a ł d o rz e k i Ł lo ry ń w c e lu n a p o jen ia k o n ia. W p e w n e j ch w iii n a k o n ia n a p a d ły p sz cz o ly , k tó re g o p o c zę ły n ie lito śc iw ie g ry ź ć . R a tu ją c się p rz e d o w a d a m i, k o ń z a c z ą ł u n o sić w ó z w g łą b rz e k i, tra fił n a g łę b ię i p o c z ą ł to n ą ć . Z n a jd u ją c y się n a w o z ie S ie m ien iu k , n ie u m ie ją c p ły w a ć , u to n ą ł w raz z k o n ie m i w o z e m .
' '■♦'4. —...-Liz Ł. -a .u.-ł. ---- ... . . K R A K Ó W .
A (S trac e n ia sz p ieg a w K ra k o w ie .) P ra co w n ik fizy c z n y je d n e g o z o d d z ia łó w ’ w o jsk o w y c h w K rak o w ie M iec z y sław K o t z o stał sk a z a n y p rz ez w o jsk o
w y są d o k rę g o w y w K ra k o w ie n a k a rę śm ierc i z a z d ra d ę ta je m n ic n a rz e c z je d n e g o z p a ń stw ’ o śc ie n n y ch . W y ro k w y k o n a n o w d n iu 9 s ierp n ia 1 9 5 9 ro k u .
Z B Ą S Z Y Ń .
A (Ju ż ty lk o ty s ią c u c h o d ź có w ’ w Z b ą szy n iu .) W Z b ą sz y n iu stale z u m iej sz a się ilo ść u c h o d ź có w ’ ż y d ó w z N ie
m ie c. O b e c n ie p o z o sta je je szc z e w Z b ą sz y n iu p o n a d 1 0 0 0 ż y d ó w .
G D A Ń S K .
□ (B u rz ą k la szto r S S . E lż b ie ta n e k w G d a ń sk u .) N a R y n k u S iew n y m w G d a ń s k u ro z p o c z n ie się b u d o w a w ie l
k ie g o h o te lu . C e le m u z y s k an ia m ie jsc a p o d b u d o w ę h o te lu , m a b y ć z b u rz o n y ’ k la szto r S S . E lż b ie ta n e k . E lż b ie ta n k o m z a p ro p o n o w a n o ju ż o d szk o d o w a n ie w fo rm ie o d d a n ia d o ic h d y s p o z y c ji je d n e j z d u ż y c h k a m ien ic , z a b ran e j w m y śl ro z p o rzą d z en ia o k o n fis k a c ie m a jątk ó w ’ ż y d o w sk ic h — je d n e m u z ż y d ó w’.
□ (P ię ć m ie się cy w ię z ie n ia z a śp ię w a n ie p ie śn i p o lsk ie j.) S ą d d o ra ź n y’
s k a z ał n a 5 m ie się c y w ię zie n ia a re sz to w a n e g o p rz e d n ie d a w n y m c z a se m P o la k a — S te fa n a R ic h erta , z a śp ie w an ie w p o c ią g u p ie śn i p o lsk iej. R ic h ert ja d a ć p o c iąg ie m z G d v n i p o o d śp ie w a n iu p io sen k i w rę c zy ł te k st sw em u k o le d ze szk o ln e m u , k tó ry’ n a ty c h m ia st p o ro z u m ia ł się z p o lic ja g d a ń sk ą, d e n u n c ju ją c R ic h erta .
W R O C Ł A W .
□ (K im je st p o lsk i „ sp ea k e r'* w n ie m ie c k im ra d io ? ) G ło sic ie le m n a jro z m a itsz y c h b z d u r o P o lsce — z a p o ś re d n i
c tw em ra d ia n ie m ie c k ie g o w W ro cła w iu — n ie je st ż y d a n i U k ra in ie c, ja k p o d e jrz ew a n o , le cz „p o lsk i* * N ie m ie c
— p ro fe so r K u rtz .
R o d z ic e i b ra c ia p ro feso ra K u rtz a ż y ją n a p o lsk ie j z iem i i z a ż a d n e s k a r
b y’ n ie ć licą się w y p ro w a d zić d o N ie m ie c.
C z y to n ie je st d z iw n e p a n ie p ro fe
so rz e ? !
