Metadane scenariusza
Ważniejsze gatunki paprotników z uwzględnieniem chronionych
1. Cele lekcji
a) Wiadomości Uczeń:− zna wybrane gatunki paprotników,
− wymienia paprotniki objęte ochroną prawną,
− zna środowiska ekologiczne, w których występują paprotniki,
− wymienia charakterystyczne cechy budowy zewnętrznej paprotników.
b) Umiejętności Uczeń potrafi:
− rozpoznawać wybrane gatunki rzadkich paprotników,
− określić biotopy wybranych gatunków,
− korzystać z różnych źródeł informacji (artykuł, książka, plansze).
2. Metoda i forma pracy
słowne (pogadanka), poglądowe (okazy zielnikowe, plansze), praca zbiorowa
3. Środki dydaktyczne
plansze z paprotnikami, atlasy wybranych paprotników, lektury pomocnicze, notatki uczniów
4. Przebieg lekcji
a) Faza przygotowawcza
Przypomnienie wiadomości o środowisku życia i budowie zewnętrznej narecznicy samczej oraz jej cyklu rozwojowym.
Wprowadzenie do lekcji – podział systematyczny paprotników, krótkie przedstawienie zagadnień omawianych na lekcji.
b) Faza realizacyjna
Omówienie wybranych gatunków paprotników w oparciu o przygotowany materiał zielnikowy, plansze, książki. Nauczyciel na tydzień przed planowaną lekcją ustala listę gatunków, które będą omawiane podczas zajęć. Uczniowie korzystają z materiałów, które przygotowali do lekcji. Na zajęciach uczniowie omawiają wybrane gatunki skrzypów, paproci oraz widłaków według następującego planu:
a) nazwa gatunku,
b) środowisko w którym żyje, c) rozmieszczenie,
d) budowa zewnętrzna, e) ciekawostki.
Uczniowie uzasadniają, dlaczego niektóre gatunki paprotników objęte są ochroną gatunkową.
c) Faza podsumowująca
Uczniowie otrzymują karty z 4 wybranymi paprotnikami. Mają podać ich nazwy i podkreślić, te, które objęte są ochroną gatunkową (załącznik 1).
5. Bibliografia
Według własnego pomysłu
Żródło wykorzystanych ilustracji: S. Gertlerowa, L. Ogrzebacz, Sprawdzanie i utrwalanie wiadomości z botaniki, WSiP, Warszawa 1986, s. 38, 41.
6. Załączniki
a) Karta pracy ucznia Załącznik 1.
Karta z wybranymi paprotnikami
Rozpoznaj wybrane gatunki paprotników i wpisz ich nazwy. Podkreśl te, które są objęte ochroną gatunkową.
1. 2.
……… ………
3. 4.
………. ………..
Załącznik 2.
Uzupełnij tabelę.
CHARAKTERYSTYKA WAŻNIEJSZYCH PAPROTNIKÓW
Nazwa gatunku paprotnika
Rysunek
schematyczny Środowisko
ekologiczne Rozmieszczeni
e Budowa zewnętrzna
salwinia
pływająca zbiorniki wodne łodyżka posiada liście płaskie po dwa w
okółku, które utrzymują roślinę na wodzie, a trzeci liść przekształcony jest w
rozgałęziony pęczek korzeniowy pod wodą języcznik
zwyczajny lasy liściaste i
mieszane, na wapieniach
Karpaty, Pogórze Sudeckie piórpusznik
strusi nad potokami,
na wilgotnych zboczach
pojedyncze, zielone, pierzaste liście tworzą lejek , z jego środka wyrasta krótki, brunatny liść zarodnionośny podrzeń
żebrowiec cieniste lasy
iglaste Sudety, Karpaty zielone liście tworzą kępę, z jej środka wyrasta dłuższy liść zarodniowy pola, łąki niż i góry pęd wiosenny – brunatny kłos
zarodnionośny, pęd letni – zielony, okółkowo rozgałęziony
skrzyp
olbrzymi niż i niższe
partie górskie pędy płonne, jasno zielone, do 2m wysokości, wiotkie, rozgałęzione, pęd zarodnionośny do 30 cm
niż i góry kłosy z liśćmi zarodnionośnymi po 2, rzadziej 3
b) Zadanie domowe
Uczniowie otrzymują tabelę (załącznik 2), którą muszą uzupełnić, wykonując schematyczny rysunek lub zapisując informacje dotyczące rozmieszczenia paprotników (tabelkę należy wkleić do zeszytu).
7. Czas trwania lekcji
45 minut
8. Uwagi do scenariusza
brak