Piękny świat roślin. Rośliny na łące i w lesie

Piękny świat roślin. Rośliny na łące i w lesie

1. Cele lekcji

• zna budowę rośliny,

• zna najważniejsze rośliny łąkowe i leśne.

b) Umiejętności Uczeń:

• potrafi rozpoznać podstawowe rośliny łąkowe,

• potrafi rozpoznać podstawowe rośliny leśne.

2. Metoda i forma pracy

Metoda pracy: wykład, pogadanka, praktyczne działanie, burza mózgów.

Forma pracy: zbiorowa, grupowa.

3. Środki dydaktyczne

Materiały plastyczne (flamastry, arkusz papieru, farbki plakatowe, pędzelki).

4. Przebieg lekcji

a) Faza przygotowawcza

Pogadanka na temat budowy rośliny (załącznik 1).

Nauczyciel na dużym arkuszu papieru rysuje kontur rośliny. Chętni uczniowie zaznaczają następujące części rośliny:

• korzeń,

• łodyga,

• owoc,

• liść,

• pąk,

• kwiat.

Nauczycie zwraca uwagę, że roślina składa się z części podziemnej, czyli z korzenia, i z części

nadziemnej, czyli pędu. Pęd to liście, owoce, łodyga, kwiaty.

Nauczyciel pyta uczniów, do czego służą wszystkie wymienione części rośliny.

b) Faza realizacyjna

1. Wykład: rośliny na łące i w lesie (załącznik 2).

Łąka to teren bez drzew i krzewów, porośnięty roślinami zielonymi, głównie trawami. Łąki występują tam, gdzie gleby przez część roku są wilgotne – w dolinach rzek, wśród pól i lasów, na zboczach górskich. Na łąkach rosną liczne zioła i trawy. Znane rośliny łąkowe to:

• koniczyna łąkowa,

• jaskier ostry,

• babka lancetowata,

• życica,

• tymotka,

• kostrzewa,

• rajgras.

Trawy kosi się w okresie kwitnienia. Skoszone i wysuszone na łące rośliny nazywamy sianem. Siano wykorzystuje się jako paszę dla zwierząt. Na wiosną i po każdym skoszeniu łąki rośliny ponownie odrastają.

Na glebie w lesie występuje warstwa wyścielająca podłoże zwana ściółką. Są to igły, liście, przegniłe gałęzie, szczątki obumarłych zwierząt.

W lesie występują trzy warstwy roślin: wysokie drzewa, podszycie, runo.

Runo – jest to najniższa warstwa lasu. W niej znajdują się między innymi: mchy, paprocie, borówki i grzyby.

Podszycie – występuje wyżej niż runo. Do tej warstwy zaliczamy różne krzewy: leszczyny, jeżyny, maliny, jałowce.

Drzewa – tworzą najwyższą warstwę. Ich korony układają się do słońca. Są drzewa liściaste lub iglaste.

Nauczyciel wzbogaca wykład ilustracjami roślin (załącznik 2).

2. Burza mózgów: znam rośliny.

Nauczyciel dzieli uczniów na cztero- lub pięcioosobowe grupy. Każdej grupie rozdaje kartę pracy (minitest). Po wypełnieniu kart liderzy grup odczytują swoje odpowiedzi.

c) Faza podsumowująca

Praktyczne działanie: praca plastyczna – łąka.

Uczniowie wspólnie na dużym arkuszu papieru malują łąkę.

5. Bibliografia

1. Cichy, G. Odechowska, Środowisko wokół ciebie. Środowisko społeczno-przyrodnicze.

Podręcznik dla klasy 3, Wydawnictwo JUKA, Warszawa 2000.

2. Źródła ilustracji:

http://pl.wikipedia.org/wiki/Grafika:Plantago_major3.jpg http://pl.wikipedia.org/wiki/Grafika:Flower_Rex_18.jpg

http://pl.wikipedia.org/wiki/Grafika:Kwiatostan_koniczyna_%C5%82%C4%85kowej_976.jpg http://www.frank-raj.pl/Bilder/Bilder_Byliny/kostrzewa%20siwa_f_g_1.jpg

http://www.raportrolny.pl/artykuly_pic/1284_1.jpg

http://www.atlas-roslin.pl/foto/bl/bl-f131-lolium-perenne-kloski2is.jpg http://www.gios.gov.pl/monlas/rok03/image/image013.jpg

http://www.jubi.buum.pl/i/g-kwiaty-botaniczny-2004/images/Paprocie-Botaniczny-03.jpg http://f1.grzyby.pl/foto-rosliny/sm/sm-3-vaccinium_vitis-idaea.jpg

http://www.konie-kosin.pl/zdjnatura/grzyby.jpg http://www.krakow.pios.gov.pl/alergia/leszczyna.jpg

http://f1.grzyby.pl/foto-rosliny/bg06/bg-2005_89-Rubus_kuleszae_2.jpg http://pl.wikipedia.org/wiki/Grafika:Malinka_czerwona.jpg

http://www.kpodr.pl/epoka/e1000/t12601f.jpg

6. Załączniki

Materiały dla nauczyciela do pogadanki na temat budowy roślin.

Elementy rośliny:

• korzeń – utrzymuje roślinę w podłożu (ziemi), czerpie z gleby wodę wraz z solami mineralnymi i prowadzi ją do pędów;

• pęd – odżywia roślinę oraz rozmnaża ją;

• łodyga – podpiera ciało rośliny, głównie liście, prowadzi wodę i sole mineralne z korzenia do liści;

• liść – ochrania roślinę przed nadmierną utratą wody;

• kwiat – jego podstawowym zadaniem jest rozmnażanie płciowe.

b) Załącznik 2

Ilustracje roślin do wykładu na temat roślin na łące i w lesie.

Rośliny na łące.

Babka lancetowata Jaskier ostry Koniczyna łąkowa

Kostrzewa Tymotka Życica

Rośliny w lesie Runo:

Mchy Paprocie

Borówki Grzyby

Podszyt:

Leszczyna Jeżyna

Malina Jałowiec

Źródła ilustracji:

http://pl.wikipedia.org/wiki/Grafika:Plantago_major3.jpg http://pl.wikipedia.org/wiki/Grafika:Flower_Rex_18.jpg

http://pl.wikipedia.org/wiki/Grafika:Kwiatostan_koniczyna_%C5%82%C4%85kowej_976.jpg http://www.frank-raj.pl/Bilder/Bilder_Byliny/kostrzewa%20siwa_f_g_1.jpg

http://www.raportrolny.pl/artykuly_pic/1284_1.jpg

http://www.atlas-roslin.pl/foto/bl/bl-f131-lolium-perenne-kloski2is.jpg http://www.gios.gov.pl/monlas/rok03/image/image013.jpg

http://www.jubi.buum.pl/i/g-kwiaty-botaniczny-2004/images/Paprocie-Botaniczny-03.jpg http://f1.grzyby.pl/foto-rosliny/sm/sm-3-vaccinium_vitis-idaea.jpg

http://www.konie-kosin.pl/zdjnatura/grzyby.jpg http://www.krakow.pios.gov.pl/alergia/leszczyna.jpg

http://f1.grzyby.pl/foto-rosliny/bg06/bg-2005_89-Rubus_kuleszae_2.jpg http://pl.wikipedia.org/wiki/Grafika:Malinka_czerwona.jpg

http://www.kpodr.pl/epoka/e1000/t12601f.jpg c) Karta pracy ucznia

Karta pracy: minitest.

1. Roślina składa się z części naziemnej, czyli… i z części podziemnej, czyli…

2. Pęd to łodyga, owoce i…

3. Teren bez drzew i krzewów porośnięty głównie trawami to…

4. Runo, podszycie, wysokie drzewa to warstwy…

5. Koniczynę łąkową, jaskier ostry można spotkać na…

6. Mchy, paprocie, malinę, jeżynę można spotkać na…

7. Czas trwania lekcji

2 x 45 minut

8. Uwagi do scenariusza

Scenariusz lekcji jest przeznaczony dla klasy drugiej szkoły podstawowej.