DRUK Nr 14
Uchwa a Nr ___/5/___/09 Rady Miejskiej w I owej z dnia ______________2009 r.
zmieniaj ca uchwa w sprawie uchwalenia regulaminu udzielania pomocy materialnej o charakterze socjalnym dla uczniów zamieszka ych na terenie gminy I owa
Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 14a ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorz dzie gminnym (tekst jednolity Dz.U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z pó n. zm.1) oraz art. 90f ustawy z dnia 7 wrze nia 1991 r. o systemie o wiaty (tekst jednolity Dz.U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z pó n. zm. 2) uchwala si , co nast puje:
§ 1. W uchwale Rady Miejskiej w I owej Nr 70/5/IX/07 z dnia 25 lipca 2007 roku w sprawie uchwalenia regulaminu udzielania pomocy materialnej o charakterze socjalnym dla uczniów zamieszka ych na terenie gminy I owa (Dz. Urz. Woj. Lubuskiego Nr 95, poz. 1302 oraz z 2008 r. Nr 6, poz. 163, Nr 49, poz. 925 i Nr 135, poz. 2155) w § 17 skre la si ust. 3.
§ 2. Wykonanie uchwa y powierza si Burmistrzowi I owej.
§ 3. Uchwa a wchodzi w ycie po up ywie 14 dni od dnia og oszenia w Dzienniku Urz dowym Województwa Lubuskiego.
__________________________________________
1
Zmiany tekstu jednolitego ustawy zosta y og oszone w Dz. U. z 2002 r. Nr 23, poz. 220, Nr 62, poz. 558, Nr 113, poz. 984, Nr 153, poz. 1271 i Nr 214, poz. 1806, z 2003 r. Nr 80, poz. 717 i Nr 162, poz. 1568, z 2004 r. Nr 102, poz. 1055, Nr 116, poz. 1203 i Nr 167, poz. 1759, z 2005 r. Nr 172, poz. 1441 i Nr 175, poz. 1457, z 2006 r. Nr 17, poz. 128 i Nr 181, poz. 1337, z 2007 r. Nr 48, poz. 327, Nr 138, poz. 974 i Nr 173, poz. 1218 oraz z 2008 r. Nr 180, poz. 1111 i Nr 223, poz. 1458.
2Zmiany tekstu jednolitego ustawy zosta y og oszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 273, poz. 2703 i Nr 281, poz. 2781, z 2005 r. Nr 17, poz. 141, Nr
94, poz. 788, Nr 122, poz. 1020, Nr 131, poz. 1091, Nr 167, poz. 1400 i Nr 249, poz. 2104, z 2006 r. Nr 144, poz. 1043, Nr 208, poz. 1532 i Nr 227, poz. 1658, z 2007 r. Nr 42, poz. 273, Nr 80, poz. 542, Nr 115, poz. 791, Nr 120, poz. 818, Nr 180, poz. 1280, Nr 181, poz. 1292, z 2008 r. Nr 70, poz. 416, Nr 145, poz. 917, Nr 216, poz. 1370 i Nr 235, poz. 1618 oraz z 2009 r. Nr 6, poz. 33 i Nr 31, poz. 206.
Zielona Góra, dnia 3 marca 2009 r.
Sygn. akt II Pa 11/09
Wojewódzki S d Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim
za po rednictwem Rady Miejskiej w I owej
ul. eromskiego 27 68-120 I owa
Skar cy: Prokurator Okr gowy w Zielonej Górze Organ administracji: Rada Miejska w I owej
SKARGA PROKURATORA
na uchwa Rady Miejskiej w I owej Nr 70/5/IX/07 z dnia 25 lipca 2007 roku, w sprawie uchwalenia regulaminu udzielenia pomocy materialnej o charakterze socjalnym dla uczniów zamieszka ych na terenie Gminy I owa
Na podstawie art.3 § 2 pkt 5, art. 50 § l i art. 53 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku Prawo o post powaniu przed s dami administracyjnymi (Dz. U. nr 153, póz. 1270 z pó n. zm.) oraz art. 5 ustawy z dnia 20 czerwca 1985 roku o prokuraturze (tekst jednolity Dz. U. nr 19, póz. 70 z 1994 r. z pó n. zm.)
zaskar am;
uchwa Rady Miejskiej w I owej Nr 70/5/IX/07 z dnia 25 lipca 2007 roku, w sprawie uchwalenia regulaminu udzielenia pomocy materialnej o charakterze socjalnym dla uczniów zamieszka ych na terenie Gminy I owa, w cz ci obejmuj cej § 9 ust. 4, § 15 ust. 3 i § 17 ust. 3 oraz Za czniki Nr l i Nr 2,
uchwale tej zarzucam:
1. ra ce naruszenie prawa - art. 40 ust. l ustawy z 8 marca 1990 roku o samorz dzie gminnym (tekst jednolity Dz. U. Nr 142 poz. 1591 z 2001 roku z pó n. zm.) w zw. z art. 90f pkt 3 oraz art. 90n ust. 2 pkt l ustawy z dnia 7 wrze nia 1991 roku o systemie o wiaty (tekst jednolity Dz. U. nr 256, póz.
2572 z 2004 roku z pó n. zm.) poprzez ustalenie w § 9 ust. 4 oraz w
Za czniku Nr l, i opinia dyrektora szko y stanowi integraln cze wniosku o udzielenie stypendium szkolnego i na enie w ten sposób na stron obowi zku jej uzyskania, w sytuacji gdy opinia dyrektora, o której stanowi art. 90n ust. 2 pkt l ustawy o systemie o wiaty jest stanowiskiem innego organu w rozumieniu art. 106 kpa, a o jej o jej wydanie w formie prawem przewidzianej powinien wyst pi po wszcz ciu post powania wójt (burmistrz, prezydent miasta), pomimo braku po stronie rady gminy upowa nienia do wydania przepisów prawa miejscowego modyfikuj cych w tym zakresie przepisy kodeksu post powania administracyjnego,
2. ra ce naruszenie prawa - art. 40 ust. l ustawy z 8 marca 1990 roku o samorz dzie gminnym (tekst jednolity Dz. U. Nr 142 poz. 1591 z 2001 roku z pó n. zm.) w zw. z art. 90f pkt 4 oraz art. 90n ust. 2 pkt l ustawy z dnia 7 wrze nia 1991 roku o systemie o wiaty (tekst jednolity Dz. U. nr 256, poz.
2572 z 2004 roku z pó n. zm.) poprzez ustalenie w § 15 ust. 3 oraz w Za czniku nr 2, i opinia dyrektora szko y stanowi integraln cze wniosku o udzielenie zasi ku szkolnego i na enie w ten sposób na stron obowi zku uzyskania tej e opinii, w sytuacji gdy opinia dyrektora, o której stanowi art.
90n ust. 2 pkt l ustawy o systemie o wiaty jest stanowiskiem innego organu w rozumieniu art. 106 kpa, a o jej o jej wydanie w formie prawem przewidzianej powinien wyst pi po wszcz ciu post powania wójt (burmistrz, prezydent miasta), pomimo braku po stronie rady gminy upowa nienia do wydania przepisów prawa miejscowego modyfikuj cych w tym zakresie przepisy kodeksu post powania administracyjnego,
3. ra ce naruszenie prawa - art. 40 ust. l ustawy z 8 marca 1990 roku o samorz dzie gminnym (tekst jednolity Dz. U. Nr 142 poz. 1591 z 2001 roku z pó n. zm.) w zw. z art. 90f pkt 3 i 4 poprzez ustalenie w § 17 ust. 3, i nie przyznaje si stypendium szkolnego lub zasi ku szkolnego je eli stwierdzono we wniosku podanie nieprawdziwych danych lub danych niepe nych, maj cych wp yw na wysoko pomocy materialnej, pomimo braku po stronie rady gminy upowa nienia do wydania przepisów prawa miejscowego modyfikuj cych w tym zakresie przepisy kodeksu post powania administracyjnego.
Na podstawie art. 147 § l ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku Prawo o post powaniu przed s dami administracyjnymi (Dz. U. nr 153, poz. 1270 z pó n.
zm.)
wnosz o;
stwierdzenie niewa no ci uchwa y Rady Miejskiej w I owej Nr 70/5/IX/07 z dnia 25 lipca 2007 roku, w sprawie uchwalenia regulaminu udzielenia pomocy materialnej o charakterze socjalnym dla uczniów zamieszka ych na terenie Gminy owa, w cz ci obejmuj cej § 9 ust. 4, § 15 ust. 3 i § 17 ust. 3 oraz Za czniki Nr
4/#14
l i Nr 2.
U Z A S A D N I E N I E
W dniu 25 lipca 2007 roku Rada Miejska w I owej podj a uchwa Nr 70/5/IX/07 w sprawie uchwalenia regulaminu udzielenia pomocy materialnej o charakterze socjalnym dla uczniów zamieszka ych na terenie Gminy I owa.
Jako podstaw prawn podj cia uchwa y wskazano przepis art. 90f ustawy z dnia 7 wrze nia 1991 roku o systemie o wiaty (Dz. U. nr 256, poz. 2572 z 2004 roku z pó n. zm.). Uchwa a ta zosta a opublikowana w Dzienniku Urz dowym Województwa Lubuskiego z dnia 20 wrze nia 2007 roku, pod nr 95, poz. 1302.
W § 8 ust. 4 w/w uchwa y Rada Miejska ustali a, e opinia dyrektora szko y stanowi integraln cz wniosku o przyznanie stypendium szkolnego i warunkuje jego rozpoznanie. Brak tej opinii wyklucza mo liwo zaj cia stanowiska w przedmiocie dania wniosku.
W § 15 ust. 3 postanowiono, e opinia dyrektora szko y stanowi integraln cz wniosku o przyznanie zasi ku szkolnego i warunkuje jego rozpoznanie. Brak tej opinii wyklucza mo liwo zaj cia stanowiska w przedmiocie dania wniosku.
Nadto w § 17 ust. 3 Rada Miejska w I owej postanowi a, e nie przyznaje si stypendium szkolnego lub zasi ku szkolnego je eli stwierdzono we wniosku podanie nieprawdziwych danych lub danych niepe nych, maj cych wp yw na wysoko pomocy materialne.
Nadto w stanowi cych Za czniki nr l i 2 do w/w uchwa y urz dowych wzorach wniosków do Burmistrza I owej o przyznanie stypendium szkolnego i zasi ku szkolnego zamieszczono rubryki zatytu owane „Informacje dyrektora o uczniu" oraz pouczenia, i wniosek o przyznanie stypendium szkolnego musi by przed jego z eniem do Burmistrza zaopiniowany przez dyrektora szko y do której ucze ucz szcza.
Analiza uchwa y Rady Miejskiej w I owej z dnia 25 lipca 2007 roku, w sprawie uchwalenia regulaminu udzielenia pomocy materialnej o charakterze socjalnym dla uczniów zamieszka ych na terenie Gminy I owa pozwala na ustalenie, i § 9 ust. 4, § 15 ust. 3 i § 17 ust. 3 oraz Za czniki Nr l i Nr 2 w/w aktu prawa miejscowego ra co naruszaj przepisy art. 40 ust. l ustawy z 8 marca 1990 roku o samorz dzie gminnym (tekst jednolity Dz. U. Nr 142 poz. 1591 z 2001 roku z pó n. zm.) w zw. z art. 90f pkt 3 i 4 oraz art. 90n ust. 2 pkt l ustawy z dnia 7 wrze nia 1991 roku o systemie o wiaty (tekst jednolity Dz. U. nr 256, poz. 2572 z 2004 roku z pó n. zm.).
Zgodnie z art. 18 ust. 2 pkt 14a i pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorz dzie gminnym (tekst jednolity Dz. U. nr 142, poz. 1591 z 2001 roku z
pó n. zm.) do wy cznej w ciwo ci rady gminy nale y podejmowanie uchwa w sprawie zasad udzielania stypendiów dla uczniów i studentów oraz stanowienie uchwa w innych sprawach zastrze onych ustawami do kompetencji rady gminy.
Jednocze nie zgodnie z tre ci art. 40 ust. l wy ej wymienionej ustawy, radzie gminy przys uguje prawo stanowienia aktów prawa miejscowego obowi zuj cych na obszarze gminy jedynie na podstawie i w granicach upowa nie zawartych w ustawach.
Regulacje rangi ustawowej okre laj ce kompetencje organów gminy w sprawach z zakresu udzielania pomocy materialnej dla uczniów zawiera ustawa z dnia 7 wrze nia 1991 roku o systemie o wiaty (tekst jednolity Dz. U. nr 256, poz. 2572 z 2004 roku z pó n. zm.).
Ustawa powy sza w art. 90f stanowi, ze rada gminy uchwala regulamin udzielania pomocy materialnej o charakterze socjalnym dla uczniów zamieszka ych na terenie gminy, kieruj c si celami pomocy materialnej o charakterze socjalnym, w którym okre la w szczególno ci:
1) sposób ustalania wysoko ci stypendium szkolnego w zale no ci od sytuacji materialnej uczniów i ich rodzin oraz innych okoliczno ci, o których mowa w art. 90d ust. 1;
2) formy, w jakich udziela si stypendium szkolnego w zale no ci od potrzeb uczniów zamieszka ych na terenie gminy;
3) tryb i sposób udzielania stypendium szkolnego;
4) tryb i sposób udzielania zasi ku szkolnego w zale no ci od zdarzenia losowego.
Nadto art. 90m tej samej ustawy stanowi, e wiadczenie pomocy materialnej o charakterze socjalnym przyznaje wójt, burmistrz lub prezydent miasta, przy czym zgodnie z art. 90n ust. l w sprawach wiadcze pomocy materialnej o charakterze socjalnym wydaje si decyzje administracyjne.
W art. 90n ust. 2 pkt l ustawodawca postanowi natomiast, i wiadczenia pomocy materialnej o charakterze socjalnym s przyznawane mi dzy innymi na wniosek rodziców albo pe noletniego ucznia, po zasi gni ciu opinii dyrektora szko y.
Odnosz c si do zakwestionowanych w niniejszej skardze § 9 ust. 4 i § 15 ust. 3 oraz Za czników Nr l i Nr 2 wskaza nale y, e art. 90n ust. 2 pkt l ustawy o systemie o wiaty jest przepisem, który wprowadza obowi zek wspó pracy organów administracji w sprawach wiadcze pomocy materialnej o charakterze socjalnym, a
w toku rozpoznawania wniosków o przyznanie takiej pomocy obowi zuje tryb okre lony w art. 106 kpa.
Zarówno stypendium szkolne jak i zasi ek szkolny nale bowiem do wiadcze pomocy materialnej o charakterze socjalnym, a co za tym idzie w sprawach tego typu pomocy wydaje si decyzje administracyjne. Oznacza to
6/#14
podporz dkowanie post powania w takich sprawach przepisom Kodeksu post powania administracyjnego.
Opinia dyrektora w sprawie stypendium szkolnego spe nia przy tym wymogi przedmiotowe stanowiska innego organu, o którym mowa w art. 106 kpa. W nie wydanie opinii jest jedn ze wskazanych w tym unormowaniu form wspó dzia ania, a nadto w art. 106 § l kpa i w art. 90n ust. 2 pkt l ustawy o systemie o wiaty to samo ustalony jest zwi zek pomi dzy rozstrzygni ciem
ównym (decyzj ) a czynno ci wpadkow - opini .
Zgodnie za z przepisami rangi ustawowej zawartymi w art. 106 kpk o zaj cie stanowiska (w tym wypadku o wydanie opinii) wyst pi winien organ za atwiaj cy spraw , a zaj cie stanowiska powinno nast pi w formie postanowienia, na które s y stronie za alenie.
Powy szy tryb post powania uzna nale y za. obligatoryjny, przy czym jako wprowadzony w drodze ustawy, nie mo e by on modyfikowany przepisami prawa ni szego rz du, w sytuacji braku jakiegokolwiek upowa nienia ustawowego do takowej modyfikacji.
Powy sze rozwa ania prowadz do jednoznacznego wniosku, e zakwestionowane przepisy skardze § 9 ust. 4 i § 15 ust. 3 oraz Za czników Nr l i Nr 2 zaskar onej uchwa y Rady Miejskiej w I owej s dotkni te istotnym naruszeniem prawa w rozumieniu art. 91 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorz dzie gminnym albowiem nak adaj na stron post powania
administracyjnego nie przewidziane prawem obowi zki oraz bez podstawy prawnej modyfikuj tryb post powania administracyjnego w sprawie przyznania wiadczenia pomocy materialnej o charakterze socjalnym i pozbawiaj stron mo liwo ci ewentualnego zaskar enia opinii dyrektora szko y.
Pogl d analogiczny jak w niniejszej skardze jest przy tym wyra any zarówno w orzecznictwie Naczelnego S du Administracyjnego (wyrok NSA z 23 pa dziernika 2009 r., sygn. I OSK 702/08, publikowany w Centralnej Bazie Orzecze S dów Administracyjnych) jak i doktrynie (np. Mateusz Pilich, Ustawa o systemie o wiaty. Komentarz, Dom Wydawniczy ABC 2006 r., teza 2 do art. 90n, Wojciech Maciejko artyku Wspó dzia anie wójta z dyrektorem szko y w zakresie pomocy socjalnej dla uczniów opublikowany w S ba Pracownicza Nr 3, poz. 15 z 2007 roku, tezy publikowane w Systemie Informacji Prawnej Lex nr 58622).
Odnosz c si do zakwestionowanego § 17 ust. 3 uchwa y z 25 lipca 2007 roku w pierwszym rz dzie wskaza nale y, i na podstawie art. 90f pkt 3 i 4 ustawy o systemie o wiaty rada gminy nie jest upowa niona do regulowania instytucji post powania administracyjnego, wobec braku jakiejkolwiek normy kompetencyjnej wprost wskazuj cej na uprawnienie do wprowadzenia wyj tków
od ogólnych zasad obowi zuj cych w post powaniu administracyjnym.
Do takich zasad ogólnych nale y wyra ona w art. 7 i art. 77 kpa zasada prawdy obiektywnej zgodnie, z któr organ administracji publicznej obowi zany jest w sposób wyczerpuj cy zebra i rozpatrzy ca y materia dowodowy.
W zakwestionowanym § 17 ust. 3 zaskar onej uchwa y Rada Miejska w owej wy czy a stosowanie w post powaniach administracyjnych w sprawie przyznania wiadczenia pomocy materialnej o charakterze socjalnym stosowanie zasady prawdy obiektywnej wprowadzaj c regulacj zgodnie, z któr przes ank odmowy przyznania wiadczenia, wzgl dnie jego przyznania nie s poczynione przez organ administracji ustalenia faktyczne co do zaistnienia prawem przewidzianych przes anek przyznania stypendium b zasi ku szkolnego, lecz ocena kompletno ci wniosku, wzgl dnie prawdziwo ci zawartych w nim informacji, weryfikacji których s ma przecie prowadzone post powanie administracyjne.
Przyjmuj c powy sz regulacj Rada Miejska w I owej wprowadzi a nieznan polskiemu systemowi prawa administracyjnego sankcj za z enie nierzetelnego lub niepe nego wniosku polegaj na zobowi zaniu organu administracji publicznej orzekaj cego w sprawie indywidualnej (cyt. „Nie przyznaje si stypendium szkolnego lub zasi ku szkolnego") do odmowy uwzgl dnienia wniosku strony tylko z powodu nierzetelno ci tego wniosku, nawet w sytuacji gdy strona faktycznie spe nia prawem przewidziane kryteria przyznania jej wiadczenia pomocy materialnej o charakterze socjalnym.
Przyjmuj c powy sze uregulowanie Rada Miejska w I owej uzale ni a nadto przyznanie pomocy materialnej o charakterze socjalnym od kryterium niezwi zanego z sytuacj materialn ucznia jakim jest prawdziwo , wzgl dnie kompletno wniosku, a wi c wykroczy a poza zakres kompetencji prawodawczej okre lonej w art. 90f ustawy o systemie o wiaty.
Zauwa nadto trzeba, i przyj cie przez Rad Miejska w I owej kryterium przyznawania stypendium szkolnego b zasi ku szkolnego wyra aj ce si w pozbawieniu prawa do tej pomocy uczniów, którzy niew ciwie - podaj c niepe ne dane maj ce wp yw na wysoko pomocy materialnej - wype ni wniosek stoi nadto w sprzeczno ci z art. 64 kpa, który to przepis w sposób szczegó owy reguluje przes anki pozostawienia podania strony bez rozpoznania, przy czym rada gminy nie posiada kompetencji do modyfikowania w tym zakresie przepisów rangi ustawowej.
Zgodnie bowiem ze wskazanym art. 64 kpa podanie strony (a taki charakter ma wniosek o przyznanie wiadczenia pomocy materialnej) nale y pozostawi bez rozpoznania tylko wówczas, gdy nie wskazano adresu wnosz cego i nie ma mo liwo ci ustalenia tego adresu na podstawie posiadanych danych. Natomiast je eli podanie zawiera dane personalne, a jedynie nie czyni zado innym
8/#14
wymaganiom ustalonym w przepisach prawa, nale y wezwa wnosz cego do usuni cia braków w terminie siedmiu dni z pouczeniem, e nieusuniecie tych braków spowoduje pozostawienie podania bez rozpoznania.
Nie przyznanie pomocy materialnej o charakterze socjalnym tylko z powodu nienale ytego wype nienia wniosku prowadzi de facto do finansowej odpowiedzialno ci za b d w asny lub opiekunów prawnych uczniów, którzy nie maja rodków na kszta cenie, a ponadto stoi w sprzeczno ci z przyj tym przez ustawodawc celem pomocy materialnej okre lonym w art. 90b ust. 2 ustawy o systemie o wiaty. Celem tej pomocy nie jest badanie poziomu inteligencji, bystro ci czy skrupulatno ci uczniów lub ich opiekunów prawnych w wykonywaniu zada , lecz przyznawana jest tylko i wy cznie w celu zmniejszenia ró nic w dost pie do edukacji, umo liwienia pokonywania barier dost pu do edukacji wynikaj cych z trudnej sytuacji materialnej ucznia.
Podkre li w tym miejscu nale y, i zgodnie z art. 87 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej ród ami powszechnie obowi zuj cego prawa Rzeczypospolitej Polskiej s : Konstytucja, ustawy, ratyfikowane umowy mi dzynarodowe oraz rozporz dzenia. ród ami powszechnie obowi zuj cego prawa Rzeczypospolitej Polskiej s na obszarze dzia ania organów, które je ustanowi y, akty prawa miejscowego.
Powy szy przepis, wraz z art. 88 - 93 Konstytucji, stanowi normatywne okre lenie róde prawa. ród a te nie maj jednakowej mocy prawnej tworz c swoist hierarchi . W ramach tej hierarchii ustawa ma pierwsze stwo przed aktami normatywnymi stanowionymi przez organy samorz du terytorialnego za materia uregulowana w samej ustawie nie mo e by regulowana w akcie prawa miejscowego. Inaczej mówi c niedopuszczalne jest powtarzanie w uchwa ach organów gminy uregulowa ustawowych czy te ich modyfikowanie, a co za tym idzie takie dzia ania rady gminy uzna nale y za istotne naruszenie prawa.
Reasumuj c wnosz o stwierdzenie niewa no ci § 9 ust. 4, § 15 ust. 3 i § 17 ust. 3 zaskar onej uchwa y oraz Za czników Nr l i Nr 2 jako ra co naruszaj cych przywo ane powy ej przepisy rangi ustawowej.
Za czniki:
- odpis skargi
