• Nie Znaleziono Wyników

Święto Trzeciego Maja w 2020 roku. Ustawa Rządowa z dnia 3 maja

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Święto Trzeciego Maja w 2020 roku. Ustawa Rządowa z dnia 3 maja"

Copied!
18
0
0

Pełen tekst

(1)

Święto Trzeciego Maja w 2020 roku

Ustawa Rządowa z dnia 3 maja

(2)

Data wydania:

3 maja 1791 roku

(3)

Miejsce publikacji:

Warszawa

(4)

Uchwalenie Konstytucji 3 maja – obraz Jana Matejki, 1891

(5)

Konstytucja 3 maja - trójpodział władzy

Władzę ustawodawczą posiadał dwuizbowy parlament. W skład parlamentu wchodziła Izba Poselska na którą składało się 204 posłów (szlachta ziemiańska) oraz 24 plenipotentów reprezentujących miasta królewskie. Oraz Izba Senacka (132 członków), w której mogli zasiadać, senatorowi, wojewodzie, kasztelani, ministrowie oraz biskupi. Władzę wykonawczą posiadała rada królewska w skład której wchodzili Król jako przewodniczący, pięciu ministrów, prymas Polski (jako przewodniczący Komisji Edukacji Narodowej), oraz bez prawa głosu następca tronu, marszałek sejmu i dwóch sekretarzy. Ministrowie choć byli powołani przez Króla odpowiadali przed sejmem. Konstytucja 3 maja wprowadzała pięciu ministrów – ministra policji, ministra pieczęci (spraw wewnętrznych), ministra pieczęci spraw zagranicznych, ministra belli (wojny) i ministra skarbu. Akty prawne wydawane przez króla, wymagały kontrasygnaty ministra. Utrzymano zasadę mówiącą ,że król „nic sam przez się nie czyniący, za nic w odpowiedzi narodowi być nie może”.

(6)

Święto Narodowe Konstytucji 3 maja

Święto Konstytucji 3 maja obchodzono do ostatniego rozbioru. Świętowanie 3 Maja było zakazane we wszystkich zaborach, dopiero po I WŚ kiedy Polska odzyskała niepodległość Święto Konstytucji 3 maja zostało wznowione. Podczas II WŚ w czasie okupacji niemieckiej i radzieckiej Święto zostało zdelegalizowane. Dopiero w 1981 roku władza ludowa zezwoliła na obchody 3-majowe. Od 1989 roku Święto Konstytucji 3 maja – znów jest świętem narodowym a od 2007 roku obchodzone jest

również na Litwie.

(7)

Twórcy konstytucji

(8)

Stanisław August Poniatowski

Ostatni król Polski

Wprowadzony na tron dzięki poparciu Katarzyny II

Założył Szkołę Rycerską

Założył pismo Monitor propagujące reformy

Był mecenasem sztuki – na obiadach czwartkowych gościł przedstawicieli świata kultury i wybitne postaci polskiego oświecenia

Był jednym z autorów Konstytucji 3 maja

Przystąpił do konfederacji targowickiej

(9)

Hugo Kołłątaj

Czołowy ideolog polskiego oświecenia

Ksiądz

Rektor i reformator Akademii Krakowskiej

Działacz KEN i Towarzystwa do Ksiąg Elementarnych

Pisarz i publicysta: Do Stanisława Małachowskiego [...]

Anonima listów kilka (plan reform Konstytucji)

Przywódca pro-reformatorskiego stronnictwa Kuźnica Kołłątajowska

(10)

Ignacy Potocki

Czołowy działacz obozu reform w czasie Sejmu Wielkiego

Marszałek wielki litewski

Działacz KEN

Inicjator Towarzystwa do Ksiąg Elementarnych

(11)

Stanisław Staszic

Polski działacz oświeceniowy

Ksiądz, pisarz, publicysta: Uwagi nad życiem Jana

Zamoyskiego (jak uratować zagrożony utratą niepodległości kraj), Przestrogi dla Polski

Działał na rzecz rozwoju przemysłu

Propagator i zwolennik reform

(12)

Stanisław Małachowski

Polityk, marszałek Sejmu Czteroletniego

Zwolennik

W jego mieszkaniu (Pałacu Czapskiego) redagowano na tajnych zebraniach tekst konstytucji

(13)

Obalenie Konstytucji 3 Maja i Konfederacja Targowicka

Konstytucja 3 maja przetrwała czternaście miesięcy, prawa jego wprowadzała do zdemoralizowanej przez przywileje Rzeczpospolitej, były nie do zaakceptowania przez warstwę magnacką. To oni obok szlachty zagrodowej stracili najwięcej. Z dniem kiedy tzw gołota, została odsunięta od władzy państwowej, magnateria często na zlecenie agentów pruskich czy rosyjskich nie mogła kupczyć ustawami, czy zgłaszać liberum veto ustami przekupionych posłów. W dniu 27 kwietnia 1792 roku w

Petersburgu zawiązała się konfederacja później nazwana targowicką. Należeli do niej Szczęsny Potocki, Ksawery Branicki i Seweryn Rzewuski. Na ich „prośbę” połączone siły targowiczan 20 tysięcy i armii rosyjskiej w liczbie 97 tysięcy wkroczyły do Polski. Król zdołał wystawić tylko 37 tysięczną armię składającą się z rekrutów. Mimo kilku wygranych bitew , kiedy wojska rosyjskie dotarły pod Warszawę, król zdecydował się na kapitulację i przyłączenie do targowiczan. Armia polska poszła w rozsypkę a sen o wolności umarł na kolejny wiek.

(14)

Symbol wolności i dumy narodowej

Choć krótko po uchwaleniu ustawy zasadniczej Rzeczpospolita przestała istnieć na mapie, Konstytucja Majowa była przez lata symbolem wolności, dumy narodowej i patriotyzmu. Dokument ten jest przede wszystkim odzwierciedleniem tradycji

niepodległościowych państwa polskiego. Mimo rozbiorów Polski, pamięć o drugiej w dziejach świata konstytucji narodowej, pomagała podtrzymywać polskie dążenia do niepodległości. Rocznice jej uchwalenia były zawsze upamiętniane przez znajdującą się pod zaborami polską ludność.

Polakom nie zawsze było dane celebrowanie tego święta. Władze komunistyczne zakazały organizowania obchodów od 1946 aż do 1990 roku.

(15)

Cele Ustawy rządowej

● Zachowanie całości i suwerenności państwa

● Zagwarantowanie przywilejów szlachty, duchowieństwa i mieszczan

● Wprowadzenie nowej formy ustroju państwa

(16)

Reformy Ustawy rządowej

● Zmiany w sejmie- wybierany na dwa lata, w każdej chwili mógł być zwołany; zniesiono liberum veto, uchwały miały być podejmowane większością głosów; zakazano konfederacji

● Władza wykonawcza- król i Straż Praw (prymas i ministrowie odpowiedzialni przed sejmem)

● Straż Praw sprawowała władzę poprzez komisje: Policji, Wojska, Skarbu i Edukacji Narodowej- były one jednocześnie sądami w podległych im sprawach

● Zniesiono wolne elekcje- po śmierci Stanisława Augusta dziedziczny tron miał należeć do dynastii saskiej

● Wspomnienie sprawy chłopów- wziętych pod ochronę państwa

● Usprawnienie sądów

● Ustrój: burżuazyjno- szlachecka monarchia parlamentarna

(17)

Pamiętaj!

W tym roku jest trudna sytuacja na całym świecie, więc nie wychodź z domu i uczcij 229 rocznicę uchwalenia Konstytucji 3

Maja razem z najbliższymi bez wychodzenia.

(18)

Dziękuje za obejrzenie!

Autor:

Zuzanna Langowska

Cytaty

Powiązane dokumenty

9) Poziom ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji kierowanych do składowania oblicza się zgodnie przepisami wydanymi na podstawie z art. 11)

1) zmianę  obowiązującej  nazwy  Zakładu  na  „Samodzielny  Publiczny  Zakład  Opieki  Zdrowotnej  Ministerstwa  Spraw  Wewnętrznych  w Opolu”, 

15) wykonywanie działalności gospodarczej innej niŜ działalność lecznicza pod warunkiem, Ŝe działalność ta nie jest uciąŜliwa dla pacjenta lub przebiegu leczenia.

15) wykonywanie działalności gospodarczej innej niż działalność lecznicza, pod warunkiem, że działalność ta nie jest uciążliwa dla pacjenta lub przebiegu

Dz.U.2011.157.936 - Sporządzenie aktu pełnomocnictwa do głosowania w wyborach: do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, Prezydenta

7) nazwę lub rodzaj dokumentów przekazanych nabywcy, o których mowa w § 9 ust. Podstawą dokonania wpisu w księdze ewidencyjnej przeznaczonych do obrotu towarów koncesjonowanych,

4) wzór i tryb wydawania legitymacji emeryta-rencisty policyjnego. Organem właściwym do ustalania prawa do zaopatrzenia emerytalnego, wysokości świadczeń pieniężnych z tytułu

6. 1, ogłasza rekrutację, kierując ogłoszenie do funkcjonariuszy zajmujących stanowiska o wartości bezpośrednio niższej od war- tości stanowiska określonej w ogłoszeniu,