STRATEGIA ROZWOJU GMINY I MIASTA PRZEDECZ NA LATA

(1)

6

STRATEGIA ROZWOJU GMINY I MIASTA

PRZEDECZ NA LATA 2016 – 2026

P r z e d e c z 2 0 1 6

(2)

1

SPIS TREŚCI STRONA

I. ZAŁOŻENIA METODYCZNE 4

II. ANALIZA OBECNEJ SYTUACJI - RAPORT O GMINIE 7

2.1. NATURALNE UWARUNKOWANIA GOSPODARKI GMINY 7

2.2. DEMOGRAFIA I RYNEK PRACY 11

2.3. GOSPODARKA GMINY 17

2.4. MIESZKALNICTWO I INFRASTRUKTURA TECHNICZNA 22

2.5. INFRASTRUKTURA SOCJALNA 26

2.6. FINANSE GMINY 36

III. ANALIZA SWOT 40

3.1. ANALIZA PORÓWNAWCZA 44

IV. WIZJA I MISJA GMINY 50

4.1. WIZJA GMINY 50

4.2. MISJA GMINY 51

V. CELE STRATEGICZNE 54

5.1. CELE STRATEGICZNE I KIERUNKI ROZWOJU 57

VI. PROGRAMY I PROJEKTY STRATEGICZNE 62

6.1. ZAŁOŻENIA I MOŻLIWOŚCI KORZYSTANIA Z PROGRAMÓW I PROJEKTÓW W OPARCIU O CELE STRATEGICZNE

62 6.2. PROGRAMY I PROJEKTY KOMPLEMENTARNE Z STRATEGIĄ ROZWOJU POWIATU I WOJEWÓDZTWA

WIELKOPOLSKIEGO 72

VII. WDRAŻANIE STRATEGII ROZWOJU MIASTA I GMINY PRZEDECZ

75 7.1. WDRAŻANIE ZAPISÓW STRATEGII I MONITORING REALIZACJI STRATEGII

75 7.2. OCENA SKUTKÓW REALIZACJI STRATEGII (EWALUACJA) 80

VIII. SPIS WYKRESÓW 82

(3)

2

WSTĘP

Zarządzanie gminą wiąże się z podejmowaniem szeregu działań i decyzji ważnych dla lokalnej społeczności. Aby gmina mogła efektywnie nią zarządzać potrzebny jest wieloletni plan, który będzie wskazywać kierunki jej dalszego rozwoju. Działania właściwe ze strategicznego punktu widzenia mają większe znaczenie niż działania nastawione na przynoszenie natychmiastowych efektów. Zarządzanie strategiczne jest procesem zarządzania nastawionym na formułowanie i wdrażanie Strategii, które ma na celu sprzyjanie wyższemu stopniowi zgodności organizacji, w tym wypadku gminy, z jej otoczeniem zewnętrznym oraz zachowaniem spójności wewnętrznej, a co za tym idzie – osiągnięciem przyjętych celów strategicznych.

Głównym celem tworzenia dokumentu strategicznego, jakim jest Strategia Rozwoju, jest zdiagnozowanie priorytetowych kierunków rozwoju, zmierzających do rozwoju społeczno- gospodarczego. Strategia Rozwoju Miasta i Gminy Przedecz na lata 2016–2026 to długookresowy, bo dziesięcioletni plan działania, określający strategiczne cele rozwoju, zawierający kierunki oraz priorytety, które są niezbędne do realizacji przyjętych założeń.

Opracowanie Strategii Rozwoju pozwala na określenie najbardziej efektywnych działań mogących zapewnić dynamiczny rozwój całego obszaru, stworzenie dogodnych warunków dla rozwoju przedsiębiorczości oraz powstawanie nowych inicjatyw społecznych. Strategia stanowi ogół planowanych działań zmierzających do realizacji wyznaczonych celów rozwojowych. Jest to sposób w jaki gmina zamierza realizować swoją wizję i misję. Istotną cechą Strategii jest budowa wizerunku gminy. To właśnie jej wizerunek stanowi wizytówkę jednostki, jest źródłem informacji dla podmiotów gospodarczych, inwestorów i społeczności lokalnej o długoterminowych uwarunkowaniach rozwoju przyjętych przez gminę oraz o sposobach rozwiązywania przez nią pojawiających się problemów. Strategiczne planowanie polega przede wszystkim na wyeliminowaniu rozwiązań nierealnych. Każda Strategia jest inna, ponieważ endo- i egzogenny wkład w każdym programowanym przypadku jest inny. Za sprawą dokumentu strategicznego dana jednostka terytorialna może efektywnie wykorzystać własne zasoby, w tym zasoby finansowe, rzeczowe czy społeczne oraz określić sposoby przeciwdziałania pojawiającym się zagrożeniom.

Strategia powinna stanowić źródło zasad i zbiór rozwiązań. Niniejszy dokument zawiera informacje dotyczące kierunków rozwoju Miasta i Gminy Przedecz, działania związane z jej realizacją na lata 2016–2026. Horyzont czasowy, jaki Strategia Rozwoju Miasta i Gminy Przedecz na lata 2016–2026 został przyjęty dla niniejszej Strategii, wiąże się z perspektywą finansową

(4)

3

Unii Europejskiej na lata 2014–2020, która stanowi wyzwanie dla potencjalnych beneficjentów funduszy unijnych. Strategia potrzebna jest tam gdzie pojawiają się nowe wyzwania. Aby w pełni wykorzystać szanse, jakie dają środki unijne - w tym środki zewnętrzne - należy podjąć odpowiednie działania w chwili obecnej. Strategię opracowano w tym celu, aby stanowiła ona podstawowy dokument zawierający priorytetowe kierunki rozwoju Gminy Przedecz, obejmujące nowy okres programowania unijnego.

(5)

4

I. ZAŁOŻENIA METODYCZNE

Strategia w najbardziej ogólnym ujęciu oznacza sposób osiągania wyznaczonych celów przez sterowanie rozwojem. Cechą strategii jest podejście systemowe, wysuwając na pierwszy plan relacje zachodzące miedzy głównymi sferami jakimi są: sfera społeczna, produkcyjna, ekologiczna oraz infrastruktura techniczna stanowiąca ich szkielet funkcjonalno-przestrzenny.

Strategia rozwoju Miasta i Gminy Przedecz składa się z następujących elementów:

- diagnoza prospektywna,

- identyfikacja mocnych i słabych stron, szans i zagrożeń (analiza SWOT), - cele rozwoju gminy,

- strategiczne kierunki rozwoju, - zbiór programów i projektów, - monitoring realizacji strategii.

Diagnoza jest próbą odczytania przyszłości na podstawie stanu istniejącego.

Główny nacisk kładzie się w niej na czynniki determinujące dalszy rozwój, jak:

- bariery i ograniczenia rozwoju, - sytuacje konfliktowe,

- uwarunkowania zewnętrzne i wewnętrzne stanowiące podstawę przyszłego rozwoju.

W ujęciu działowym diagnoza obejmuje:

- sferę społeczną, - budżet gminy, - sferę gospodarczą, - rolnictwo i leśnictwo,

- otoczenie działalności gospodarczej, - sferę ekologiczną,

(6)

5

- infrastrukturę techniczną.

Przy analizie danych zawartych w diagnozie zastosowano metodę powszechnie stosowaną zwaną analizą SWOT, dzięki której zdefiniowano mocne i słabe strony, a także główne szanse i zagrożenia rozwoju Miasta i Gminy Przedecz.

W ocenie predyspozycji rozwojowych gminy zagrożenia zajmują pierwsze miejsce ze względu na ich realne istnienie i obiektywne oddziaływanie. Szanse mają charakter potencjalny, a ich wykorzystanie jest uznaniowe. Obie te kategorie w przeciwieństwie do słabych i mocnych stron zmuszają do podjęcia stosownych decyzji.

Do zagrożeń można zaliczyć:

- ograniczenia wynikające ze złej sprawności funkcjonowania układów przestrzennych bądź infrastruktury oraz trudności w wykorzystaniu możliwości tkwiących w rezerwach materialnych i intelektualnych,

- czynniki hamujące tempo przeobrażeń, oddziaływujące na całą gminę, powiat lub województwo,

- powstające nieprawidłowości w zagospodarowaniu przestrzennym, powodujące zakłócenia w prawidłowym funkcjonowaniu układów osadniczych.

Do szans zaliczyć można np.:

- stan posiadania mierzony walorami środowiska przyrodniczego, kulturowego, społecznego, poziom oraz jakość funkcjonowania struktur życia społecznego i gospodarczego,

- położenie w stosunku do głównych ciągów komunikacyjnych, drogowych i kolejowych,

- czynniki materialne i psychospołeczne w postaci ofert, wsparcia finansowego, stworzenie sprzyjających warunków działania bodźców i dostępnych informacji,

- czynniki wpływające na sposób wykorzystania stanu posiadania, usprawnienia organizacji i zarządzania, otwarcie na pozytywny wpływ otoczenia.

Po zakończeniu analizy, kolejnym zadaniem było powiązanie szans z mocnymi stronami, a także zagrożeń ze słabymi stronami. Na ich podstawie zdefiniowano cele strategiczne.

(7)

6

Następnym etapem prac nad strategią było wyznaczenie priorytetów oraz zadań i kierunków rozwoju.

Końcowym etapem było opracowanie propozycji programów i projektów zabezpieczających realizację wyznaczonych celów strategicznych.

W trakcie prac nad strategią przyjęto następujące ustalenia:

- zakres czasowy opracowanej strategii obejmuje lata 2016 – 2026, obejmuje teren miasta i gminy Przedecz wchodzący w skład powiatu kolskiego,

- opracowana strategia jest dokumentem otwartym i w miarę realizacji zadań i upływu czasu winna być modyfikowana i uzupełniania przy zachowaniu tego samego celu strategicznego, chyba że zmienią się uwarunkowania zewnętrzne rozwoju gminy,

- głównym podmiotem w realizacji strategii jest Burmistrz Miasta i Gminy Przedecz, - opracowanie ma charakter praktyczny i nie aspiruje do pracy naukowej,

- strategia powinna być wykorzystana jako platforma współpracy i współdziałania takich podmiotów jak: administracja samorządowa powiatowa i gminna, instytucje pozarządowe, podmioty gospodarcze i społeczeństwo.

UKŁAD STRATEGII

Strategia będzie zorganizowana na kilku poziomach - strukturą swoją przypomina piramidę, której wierzchołek stanowią wizja oraz misja.

Rysunek 1: Układ strategii. Opracowanie własne.

(8)

7

II. ANALIZA OBECNEJ SYTUACJI - RAPORT O GMINIE 2.1. NATURALNE UWARUNKOWANIA GOSPODARKI GMINY

W regionalizacji krain fizyko – geograficznych gmina Przedecz leży na obszarze zaliczanym do podprowincji Niziny Środkowopolskiej na pograniczu Wysoczyzny Kutnowskiej i strefy marginalnej fazy leszczyńskiej.

Budowę geologiczną, rzeźbę terenu oraz typ krajobrazu na obszarze gmin uformowało działanie zlodowacenia bałtyckiego. Wpływ lądolodu i jego wód roztopowych przejawia się w równinnym charakterze terenu gminy oraz stosunków wodnych, jakości i rozmieszczeniu gleb.

Krajobraz gminy jest mało urozmaicony, sprzyja natomiast rozwojowi komunikacji i produkcji.

Położenie gminy

Gmina Przedecz położona jest na północno - wschodnim krańcu powiatu kolskiego i województwa wielkopolskiego.

Źródło: http://www.przedecz.konin.lm.pl/polozenie.html.

Gmina graniczy:

- od północy i północnego wschodu z gminą Chodecz w województwie kujawsko-pomorskim, - od wschodu z gminą Dąbrowice w województwie łódzkim,

- od południa z gminami Kłodawa i Chodów, - od zachodu z gminą Babiak,

(9)

8

- od północnego zachodu z gminą Izbica Kujawska w województwie kujawsko- pomorskim.

Kraj: Polska

Województwo: wielkopolskie Powiat: kolski

» Babiak

» Chodów

» Dąbie nad Nerem

» Grzegorzew

» Kłodawa

» Koło

» Kościelec

» Olszówka

» Osiek Mały

» Przedecz

Źródło: https://www.osp.org.pl/hosting/katalog.php?id_w=16&id_p=315&id_g=2333.

Siedzibą władz gminy jest miejscowość Przedecz położona w odległości 30 km od siedziby powiatu Koła i około 160 km od miasta Poznania.

Z racji położenia gmina ma liczne powiązania gospodarcze i historyczne z miejscowościami położonymi w sąsiadujących powiatach na terenie województwa kujawsko- pomorskiego i łódzkiego. Gmina ma kształt wydłużony ze wschodu na zachód i zajmuje powierzchnię 76,5 km².

Komunikację na terenie gminy i z otoczeniem zapewnia droga wojewódzka nr 269 Izbica Kujawska – Włocławek, 6 dróg powiatowych i sieć dróg gminnych.

Na terenie gminy mieszka 4292 osoby, w tym 2169 kobiet. Podstawową sieć osadniczą tworzą miasto Przedecz i 14 wsi sołeckich: Arkuszewo, Chrustowe, Dziewczopólko, Dziwie, Holenderki, Jasieniec, Józefowo, Katarzyna, Kłokoczyn, Łączewna, Nowa Wieś Wielka, Rybno, Zalesie, Żarowo.

Na obszarze gminy brak jest większych cieków wodnych. Sieć hydrograficzną tworzy Jezioro Przedeckie i cieki zasilające jezioro.

(10)

9

Warunki klimatyczne

Klimat na obszarze gminy należy do strefy klimatu umiarkowanego w obszarze wzajemnego przenikania się wpływów morskich i kontynentalnych.

Lato trwa około 70- 100 dni ze średnią temperaturą około 18C. Zima trwa około 90 dni ze średnią temperaturą -1,-2C. Są to warunki średnie, podobne jak w całym kraju.

Niższe od przeciętnych są roczne sumy opadów, które wynoszą około 500 mm.

Gmina leży na obszarze o najniższych opadach w skali kraju. Dominującymi są wiatry zachodnie i południowo zachodnie.

Pewne zróżnicowanie warunków klimatycznych występuje w obrębie granic gminy.

Najkorzystniejsze warunki występują we wschodniej i centralnej części gminy, gdzie są dobre warunki nasłonecznienia i przewietrzania. W rejonie występowania rynien i dolin w zachodniej części gminy mają miejsce częste zmiany temperatur, występowanie mgieł i słaba przewietrzalność.

Gleby

Gleby na terenie gminy należą w większości do urodzajnych. Większą część terenu gminy zajmują dobre gleby bielicowe, brunatne i czarne ziemie drugiego i czwartego kompleksu glebowego.

Wskaźnik bonitacji gruntów ornych wynosi 0,95 i jest wprawdzie nieco niższy niż w gminach sąsiednich (1,09), ale wyższy niż w powiecie (0,93).

Udział poszczególnych klas gleb w użytkach rolnych ogółem kształtuje się następująco:

Źródło: Urząd Miasta i Gminy Przedecz.

KLASY MIASTO GMINA OGÓŁEM

Klasa I i II Klasa III Klasa IV Klasa V Klasa VI

nie występują 13,0 72,2 11,6 3,2

nie występują 11,3 61,1 19,5 8,1

nie występują 11,4 61,5 19,1 8,0

(11)

10

Wykres 1 użytki rolne w podziale na poszczególne klasy gleb

Klasa III Klasa IV Klasa V Klasa VI

Źródło: Opracowanie własne.

Przy uwzględnieniu właściwości fizykochemicznych, w strukturze jakościowej gleb w gminie udział kompleksów pszennych wynosi 16,25%, natomiast kompleksów żytnich 65,11%.

Charakterystyka hydrologiczna

Obszar gminy jest dość ubogi w wody powierzchniowe. Jedynym większym zbiornikiem naturalnym jest Jezioro Przedeckie o powierzchni 1,2 km², bardzo płytkie – średnia głębokość wynosi 0,9 m, z tendencją do eutrofizacji. Z tych powodów nadaje się ono praktycznie jedynie do hodowli ryb.

Jezioro Przedeckie leży w obrębie Rynny Przedeckiej, w której znajdują się niewielkie stawy. Zasoby wód powierzchniowych uzupełniają drobne cieki zasilające jezioro oraz przepływająca przez jezioro rzeka Noteć.

Sztucznym ciekiem jest Kanał Dzieżbicki, który spełnia zadania w systemie melioracji użytków rolnych.

Podobnie jak na terenie całego subregionu, wody podziemne na terenie gminy występują na dwóch poziomach – w utworach czwartorzędowych i trzeciorzędowych. Wody z utworów czwartorzędowych są dość znacznie zanieczyszczone.

Zasoby naturalne

Jedynym bogactwem naturalnym gminy są lasy. Występują one w trzech kompleksach:

- W północnej części gminy na powierzchni 850 ha, z rezerwatem przyrody Rogoźno, - We wschodniej części gminy na powierzchni 350 ha,

- W południowej części gminy na powierzchni 200 ha.

(12)

11

Oprócz tego w gminie występują również niewielkie lasy prywatne. Łącznie lasy zajmują 1051,19 ha; w tym lasy publiczne 984,53 ha, co stanowi 13,8% lesistości obszaru gminy.

W południowo zachodniej części gminy znajdują się znaczne obszary torfowisk, które jednak nie są przeznaczone do eksploatacji gospodarczej.

Ochrona środowiska naturalnego

Brak większych zakładów produkcyjnych powoduje, że źródłami zagrożenia środowiska na terenie gminy są:

- tereny zurbanizowane, - główne szlaki komunikacyjne, - oczyszczalnia ścieków.

Wody powierzchniowe i podziemne w tym Jezioro Przedeckie są zanieczyszczone przede wszystkim w wyniku spływów wód powierzchniowych.

Źródłem zagrożenia dla wód powierzchniowych są również środki chemiczne wykorzystywane w produkcji rolnej.

Zanieczyszczenia powietrza pochodzą głównie za spalin samochodowych oraz ze spalania węgla w paleniskach i kotłowniach domowych.

Do obszarów, które charakteryzują się wysokimi walorami przyrodniczymi i winny być chronione w sposób szczególny zalicza się:

- rezerwat leśny „Rogoźno”, - Jezioro Przedeckie z otoczeniem,

- doliny boczne oraz krawędzie i zbocza dolin,

- cieki i rowy melioracyjne oraz oczka wodne w zagłębieniach bezodpływowych, - torfowiska.

2.2. DEMOGRAFIA I RYNEK PRACY

Liczba i struktura ludności

Na koniec 2014 roku na terenie gminy Przedecz mieszkało 4292 osoby, w tym 1753 osób w mieście Przedecz i 2539 osób na terenach wiejskich.

(13)

12

Na przestrzeni lat liczba mieszkańców przedstawiała się następująco:

Źródło: Urząd Statystyczny w Poznaniu (stan na grudzień 2014 r.).

Powyższe liczby wykazują, ze w ciągu ostatnich lat liczba ludności gminy stale maleje.

Tendencja ta dotyczy zarówno mieszkańców miast, jak i wsi oraz kobiet i mężczyzn.

Średnia gęstość zaludnienia na terenie gminy Przedecz na koniec 2014 roku wynosiła 56 osób/1 km², tj. znacznie mniej niż średnia w powiecie sięgająca 88 osób/1 km².

Stopień zurbanizowania gminy (udział ludności miasta w ogólnej liczbie populacji) wynosił 40,77%.

Struktura ludności według wieku w gminie Przedecz przedstawia się następująco:

Wyszczególnienie

Ludność w wieku

przedprodukcyjnym produkcyjnym poprodukcyjnym

razem w tym

kobiet razem w tym kobiet

z razem w wieku mobilnym

razem w tym kobiet

Przedecz 827 414 2710 1237 1625 777 537

w tym miasto 316 145 1123 535 647 320 221

Największa liczba osób w gminie Przedecz jest w wieku produkcyjnym 2710 osób, za to najmniej jest w wieku poprodukcyjnym 777 osób.

LATA LICZBA LUDNOŚCI

OGÓŁEM KOBIETY NA 100 MĘŻCZYZN

2012 4325 104

2013 4314 103

2014 4292 102

(14)

13

Ruch naturalny ludności

Małżeństwa

Urodzenia Zgony

Przyrost

naturalny Małżeństwa

Urodzenia Zgony

Przyrost naturalny

żywe

ogółem W tym niemowląt

żywe

ogółem W tym niemowląt

W liczbach bezwzględnych Na 1000 ludności

Przedecz 19 39 53 - -14 4,42 9,07 12,33 - -3,26

W tym

miasto 5 8 27 - -19 2,83 4,52 15,27 - -10,75

Tendencja zmniejszania się przyrostu naturalnego występuje na terenie całego powiatu kolskiego i można wnioskować, że jest jedną z przyczyn zmniejszenia się ilości mieszkańców gminy.

Migracje

Inną przyczyną zmniejszania się liczby ludności w gminie mogą być również migracje, czyli przemieszczanie się ludności gminy. Na przestrzeni lat ujemne saldo migracji występowało przede wszystkim na terenach wiejskich. W ostatnich latach ujemne saldo migracji miało miejsce zarówno na wsi jak i w mieście.

Wykres 2 sytuacja migracji ludności w Gminie Przedecz.

(15)

14

Przyczyny ujemnego przyrostu naturalnego oraz ujemnego salda migracji należy upatrywać w zmianach sytuacji gospodarczej zarówno w kraju jak i regionie. Ujemne saldo migracji na terenach wiejskich można ponadto wiązać z nadmiernym zatrudnieniem ludności w rolnictwie.

Rynek pracy

W ostatnich latach ilość pracujących w gminie stopniowo się obniża, podobnie jak w pozostałych gminach powiatu kolskiego. Spadek liczby pracujących w całym powiecie powoduje, że udział pracujących w gminie w ogólnej liczbie pracujących w powiecie utrzymuje się na tym samym poziomie.

Pracujący w gminie stanowią większy odsetek ogólnej liczby mieszkańców niż średnio w powiecie z wyłączeniem Koła i Kłodawy.

Coraz mniejsza liczba pracujących przekłada się bezpośrednio na wielkość bezrobocia na terenie gminy.

Struktura bezrobotnych na dzień 31 grudnia 2014 roku w gminie Przedecz przedstawia się następująco:

1 Bez podmiotów gospodarczych o liczbie pracujących do 9 osób oraz gospodarstw indywidualnych w rolnictwie.

WYBRANE DANE O RYNKU PRACY W 2014 ROKU

DANE POWIAT GMINA

Pracujący¹ 14009 262

Bezrobotni zarejestrowani 4945 239

w tym kobiety w % 57,1% 55,6%

Udział bezrobotnych zarejestrowanych w liczbie

ludności w wieku produkcyjnym w % 8,9% 8,9%

Udział zarejestrowanych bezrobotnych kobiet w

liczbie kobiet w wieku produkcyjnym w % 11,0% 10,9%

(16)

15

Przedstawione liczby wskazują, że liczba bezrobotnych na terenie gminy rośnie. Kobiety stanowią ponad 50% bezrobotnych w gminie i w tej grupie bezrobotnych tendencje są takie same jak w ogólnej populacji bezrobotnych.

Poziom i struktura bezrobocia w gminie i zmiany zachodzące w ramach tego zjawiska wykazują te same tendencje co w powiecie, subregionie i województwie wielkopolskim.

Przejawia się to również w strukturze bezrobotnych według stażu pracy i czasu pozostawania bez pracy. Najliczniejszą grupę bezrobotnych stanowią osoby o krótkim stażu pracy lub nie posiadające go w ogóle.

Wydłuża się również czas pozostawania na bezrobociu. Społeczną uciążliwość tego zjawiska na terenie gminy pogłębia niewielki odsetek bezrobotnych uprawnionych do zasiłku.

Istnienie bezrobocia i zjawisk mu towarzyszących stanowi jeden z podstawowych problemów gospodarki gminy.

Wykres 3 Przestępstwa stwierdzone w Przedczu w latach 2012-2014 kształtują się następująco:

Źródło: http://www.polskawliczbach.pl/Przedecz#wskaźniki-obciążenia-demograficznego.

Można zauważyć, że skala przestępstw ogółem maleje z roku na rok jednak przestępstwa przeciwko mieniu wzrosły w stosunku do roku poprzedniego o około 20%.

Przestępstwa stwierdzone w Przedczu w latach 2012-2014

2323

1006 2054

859

666 1652

259

848 34

431 699 1002

254 28

669 384 22

812

0 500 1000 1500 2000 2500

Przestępstwa ogółem Przestępstwa o charakterze kryminalnym

Przestępstwa o charakterze gospodarczym

Przestępstwa drogowe Przestępstwa przeciwko życiu i

zdrowiu

Przestępstwa przeciwko mieniu

2012 r.

2013 r.

2014 r.

(17)

16

Wykres 4 Wskaźnik wykrywalności sprawców przestępstw w Przedczu w latach 2012-2014

Wskaźnik wykrywalności sprawców przestępstw w Przedczu w latach 2012- 2014

88 74 97

86 100

73

88

100

77 91 99

86

0 35 70 105

Przestępstwa ogółem Przestępstwa o charakterze kryminalnym

Przestępstwa o charakterze gospodarczym

Przestępstwa drogowe

2012 r. 2013 r. 2014 r.

Źródło: http://www.polskawliczbach.pl/Przedecz#wskaźniki-obciążenia-demograficznego.

Poniższa tabela przedstawia dane statystyczne dotyczące przestępstw w Przedczu DANE STATYSTYCZNE DOT. PRZESTĘPSTW 2012 2013 2014

PRZESTĘPSTWA OGÓŁEM 88 86 86

Przestępstwa o charakterze kryminalnym 74 73 77

Przestępstwa o charakterze gospodarczym 97 88 91

Przestępstwa drogowe 100 100 99

Źródło: http://www.polskawliczbach.pl/Przedecz#wskaźniki-obciążenia-demograficznego

2.3. GOSPODARKA GMINY

Podmioty gospodarcze

Ilość podmiotów gospodarczych na terenie gminy Przedecz systematycznie rośnie.

Poniżej przedstawiamy dane na 2014 rok dotyczące podmiotów zarejestrowanych w rejestrze ROGON z terenu gminy Przedecz

PODMIOTY GOSPODARKI NARODOWEJ W REJESTRZE REGON W 2014 ROKU POWIAT GMINA

Ogółem 6839 233

(18)

17 Źródło: Urząd Statystyczny w Poznaniu (stan na grudzień 2014 r.).

Porównanie z danymi dotyczącymi ilości pracujących i poziomu bezrobocia pozwala wnioskować, że wzrost ilości podmiotów gospodarczych następuje w wyniku zmiany struktury tychże. Likwidacji ulegają większe podmioty lub miejsca pracy w tych podmiotach, a w to miejsce powstaje większa liczba podmiotów zatrudniających jedną lub kilka osób.

Tabela przedstawia podmioty gospodarcze w podziale na różnego rodzaju branże

Ogółem

Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo

Przemysł i budownictwo

Handel; naprawa pojazdów samochodowych;

transport i gospodarka magazynowa;

zakwaterowanie i gastronomia;

informacja i komunikacja

Działalność finansowa

i ubezpieczenio

wa; obsługa ruchu nieruchomości oraz pozostałe

usługi

Ogółem W tym kobiety

Przedecz 262 185 - 76 77 109

W tym miasto

233 182 - 73 51 109

W strukturze własnościowej dominują podmioty prywatne, wśród których największą liczbę stanowią podmioty osób fizycznych.

Najwyższy odsetek podmiotów na terenie gminy zajmuje się handlem pozostali zaś prowadzą działalność usługową. Usługi transportowe i murarskie świadczy po kilkanaście zakładów. Po kilka zakładów występuje w branżach stolarskiej, mechaniki pojazdowej, usług C.O., usług medycznych. Pozostałe kilkanaście branż reprezentowanych jest przez 1 – 2 zakłady.

w tym w sektorze: rolniczym 141 7

przemysłowym 591 23

budowlanym 880 41

na 10 tys. ludności 770 543

Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą na 10 tys.

ludności 617 443

(19)

18

Rolnictwo

Rolnictwo jest podstawowym działem gospodarki gminy Przedecz - stanowi podstawowe źródło dochodów mieszkańców. Z rolnictwa żyje tu ponad 70% mieszkańców. Gmina Przedecz chlubi się przede wszystkim bardzo dobrym rolnictwem. Na tym terenie jest wiele nowoczesnych gospodarstw.

Poniższa tabela przedstawia % dochody i wydatki budżetu gminy Przedecz na rolnictwo i łowiectwo w 2014 roku

ROLNICTWO I UŻYTKOWANIE GRUNTÓW

Powierzchnia Ogółem

Użytki Rolne (Stan 2014)

Lasy i Grunty

Leśne

Pozostałe Razem

W tym Grunty

Orne Sady Łąki Pastwiska

7 645 6 108 5 523 65 84 239 1 080 457

Przeważające klasy gruntów uprawnych to IVa i IVb stanowiące około 61,5%. Główne uprawy w gminie Przedecz to: żyto, kukurydza, rzepak, jęczmień i pszenica.

Liczba gospodarstw rolnych w gminie Przedecz ogółem – 780 szt.

W gminie Przedecz najwięcej gospodarstw rolnych zlokalizowanych jest w następujących miejscowościach: Żarowo, Dziwie, Rybno.

Niestety na terenie gminy nie istnieją żadne grupy producenckie i kółka rolnicze.

Rolnictwo w gminie Przedecz działa w niekorzystnych warunkach klimatycznych, podobnie jak w całym regionie, natomiast na lepszych - niż średnio w powiecie - glebach.

Wyniki produkcji roślinnej i zwierzęcej są lepsze od przeciętnych w powiecie szczególnie hodowla bydła i trzody chlewnej.

ROLNICTWO I ŁOWIECTWO DOCHODY BUDŻETU GMINY WYDATKI BUDŻETU GMINY

2012 2013 2014 2012 2013 2014

W % W %

7,2 3,1 5,4 4,0 6,1 3,3

(20)

19

Wśród gospodarstw rolnych dominują jednostki o produkcji mieszanej. Produkcja roślinna przeważa nad zwierzęcą.

O jakości produkcji rolnej na terenie gminy świadczy wysoki poziom produkcji towarowej. Znaczna ilość gospodarstw produkuje głównie na sprzedaż. Produkcja towarowa w przeliczeniu na 1 zatrudnionego, jak i na 1 ha UR jest wyższa od średnich w powiecie.

Ludność rolnicza

Dla oceny rolnictwa na terenie gminy, obok innych uwarunkowań, należy dokonać analizy cech demograficznych i społecznych ludności rolniczej, czyli właścicieli gospodarstw rolnych i zatrudnionych w gospodarstwach.

Z danych dotyczących poziomu i struktury ludności związanej z rolnictwem wynikają następujące wnioski:

- struktura ludności związanej z rolnictwem według płci była nieco inna niż całej populacji na terenie gminy. Wskaźnik feminizacji jest bardzo wysoki, co biorąc pod uwagę znaczenie kobiety dla funkcjonowania gospodarstwa rolnego nie jest zjawiskiem pozytywnym,

- struktura ludności związanej z rolnictwem według wieku jest następująca: osoby w wieku przedprodukcyjnym stanowiły niespełna 30%, w wieku produkcyjnym około 60% i w wieku poprodukcyjnym około 10-15%. Oznacza to, że wśród ludności związanej z rolnictwem osoby w wieku produkcyjnym stanowią podobny odsetek jak w populacji ludności gminy ogółem. Wyraźnie mniejszy jest udział osób w wieku poprodukcyjnym na korzyść osób w wieku przedprodukcyjnym.

- w strukturze wykształcenia ludności rolniczej przeważają osoby z wykształceniem podstawowym. Drugą co do wielkości grupę stanowią osoby z wykształceniem zasadniczym zawodowym, trzecią zaś osoby z wykształceniem średnim.

- gospodarstwa prowadzące działalność rolniczą utrzymują się w większości również z innych źródeł dochodów. W sytuacji spadku ilości miejsc pracy poza rolnictwem i dynamicznego wzrostu bezrobocia sytuacja ta ma określone konsekwencje społeczne.

(21)

20

Struktura agrarna

Na terenie gminy znajduje się około 780 gospodarstw rolnych. Użytki rolne wynoszą prawie 6108 ha i około 250 działek. Przeciętna wielkość gospodarstwa wynosi 8,7 ha i jest wyższa o co najmniej 1 ha niż średnia w powiecie i w subregionie konińskim.

STRUKTURA GOSPODARSTW ROLNYCH PRZEDSTAWIA SIĘ NASTĘPUJĄCO:

POWIERZCHNIA GOSPODARSTW W HA UDZIAŁ W OGÓLNEJ LICZBIE (%) GOSPODARSTW

1 – 2 34

2 – 5 16

5 – 10 26

10 – 20 13

Pow.20 11

Z powyższych liczb wynika, że dominującą grupą gospodarstw są gospodarstwa między 5 a 10 ha powierzchni użytków rolnych.

Struktura gospodarstw rolnych według powierzchni jest w gminie podobna jak średnia w powiecie, jednak przy wyższym udziale gospodarstw powyżej 10 ha.

Dominuje produkcja zbóż (plony ok. 40 q z ha) i kukurydzy oraz roślin przemysłowych, m.in. rzepaku. Zmniejsza się pogłowie trzody chlewnej a zwiększa pogłowie bydła mlecznego i bydła mięsnego.

Leśnictwo

Jedynym bogactwem naturalnym gminy są lasy, zajmujące 1051,19 ha tj. ponad 13%

powierzchni. Dominują w nich sosna, świerk, dąb, brzoza, klon, grab, lipa, olcha i jarzębina.

W leśnictwie Rogoźno istnieje rezerwat florystyczny, utworzony w 1958 roku dla ochrony lasu mieszanego. W południowo-zachodniej części gminy znajdują się znaczne obszary torfowisk.

Przemysł

Działalność produkcyjna na terenie gminy Przedecz w przeszłości związana była przede wszystkim z produkcją rolniczą i przetwórstwem rolno – spożywczym. Drugim kierunkiem była produkcja odzieży.

(22)

21

Obecnie na terenie gminy nie ma większych przedsiębiorstw produkcyjnych.

Zarejestrowany jest 1 podmiot gospodarczy reprezentujący branżę odzieżową, zatrudniający łącznie około 15 osób, oraz Zakład Transportowo-Betoniarski wraz ze sprzedażą materiałów budowlanych i sprzedażą wyrobów spawalniczych np. takich jak piece CO, zatrudnia on obecnie około 20 pracowników. Produkcja zakładów nie ma określonych kierunków zbytu.

Pozostała działalność wytwórcza prowadzona jest w drobnych osób fizycznych. I tak dla przykładu w małych warsztatach naprawia się samochody osobowe, ciągniki rolnicze, produkuję się wyroby betonowe oraz ogrodzenia ale również prowadzi się sprzedaż części do maszyn i urządzeń rolniczych, pasz i koncentratów znajdujący zbyt w śród hodowców. Tendencją jest całkowite zanikanie zakładów rzemieślniczych .

Usługi

Działalnością usługową na terenie gminy zajmuje się ponad 135 podmiotów gospodarczych wśród, których najliczniejszą grupę stanowią jednostki handlowe oraz usługowe.

W większości są to małe zakłady, zajmujące się stolarstwem, murarstwem, mechaniką pojazdową oraz przetwórstwem rolno-spożywczym, handel artykułami rolnymi, częściami do maszyn rolniczych i paszami dla zwierząt gospodarskich oraz powstała kilka lat temu i bardzo prężnie rozwijająca się firma cateringowa „CAT-MAR” zatrudniająca obecnie około 10 osób.

Pozostałe branże reprezentowane w usługach to:

- betoniarstwo, - usługi malarskie,

- usługi w zakresie napraw sprzętu AGD, tele i radiomechanika, - usługi weterynaryjne,

- pośrednictwo ubezpieczeniowe, - tłumaczenie z języka niemieckiego, - fryzjerstwo.

Ilość zakładów i branże reprezentowane w usługach podlegają częstym zmianom.

Wynikającym z popytu na rynku usług. Niski poziom dochodów ludności ogranicza zapotrzebowanie na usługi. W gminie Przedecz działa również jedna firma zajmująca się produkcją odzieży, która sprzedaje swoje produkty na terenie całego kraju.

(23)

22

2.4. MIESZKALNICTWO I INFRASTRUKTURA TECHNICZNA

Planem zagospodarowania przestrzennego została objęta cała Gmina Przedecz o powierzchni 7645 ha.

Warunki mieszkaniowe

Zasoby mieszkaniowe na terenie gminy na przestrzeni ostatnich lat nie uległy większej zmianie. Statystyka wykazuje, że na koniec 2014 roku na terenie gminy znajdowało się 1435 mieszkań o przeciętnej powierzchni użytkowej 81 m².

Gmina dysponuje 2 lokalami socjalnymi. Stan budynków mieszkalnych jest zróżnicowany. Wiele mieszkań i budynków, w tym również komunalnych wymaga remontów.

GOSPODARKA MIESZKANIOWA

STAN NA KONIEC 2014 ROKU (WARTOŚĆ ŁĄCZNA POSZCZEGÓLNYCH CZYNNIKÓW)

Ilość mieszkań 104

Liczba izb w mieszkaniach 228

Powierzchnia użytkowa mieszkań 3 775,25

UŚREDNIONA WARTOŚĆ NASTĘPUJĄCYCH DANYCH (STAN NA KONIEC 2014) Powierzchnia użytkowa jednego mieszkania 36,30

Powierzchnia użytkowa na 1 osobę 15,86

Liczba osób w mieszkaniu 2,3

Liczba izb w mieszkaniu 2,2

Liczba osób w 1 izbie 1,04

LICZBA MIESZKAŃ ODDANYCH DO UŻYTKU W LATACH 2013-2014

Mieszkania oddane do użytku 0

Przeciętna powierzchnia mieszkania 0 Przeciętna liczba izba w mieszkaniu 0 Źródło: Urząd Miasta i Gminy Przedecz.

W gminie Przedecz jest dostępnych 104 komunalnych lokali mieszkalnych o łącznej powierzchni 3775,25 m². Przeciętna powierzchnia 1 lokalu komunalnego stanowi około 36,30 m². W 2014

roku wypłacono około 380 dodatków mieszkaniowych oraz oddano do użytkowania 8 indywidualnych domów/mieszkań.

Drogi

Sieć drogową na terenie gminy tworzą drogi wojewódzkie, powiatowe i gminne. Siedzibą władz gminy jest miasto Przedecz położone 30 km od Kola i około 160 km od Poznania.

Długość dróg gminnych wynosi 86,20 km w tym długość ulic 7,1 km , z których duża ich część posiada nawierzchnie asfaltową.

(24)

23

Przez gminę przebiega odcinek drogi wojewódzkiej Izbica Kujawska – Włocławek o długości 4,72 km.

Łączna długość dróg powiatowych to 22,15 km. Jakość dróg na terenie gminy jest na średnim poziomie.

Sieć dróg gminnych i powiatowych jest rozłożona równomiernie na terenie gminy i zapewnia dobrą komunikację mieszkańców gminy z siedzibą władz gminy – Przedczem oraz z ośrodkiem powiatowym.

Wodociągi i kanalizacja

Zaopatrzenie w wodę na terenie gminy zapewniają 2 wodociągi grupowe wraz ze stacjami uzdatniania wody:

- Dziwie o wydajności 807 m³/dobę, - Żarowo o wydajności 260 m³/dobę.

Prawie wszystkie miejscowości są zwodociągowane, długość sieci wodociągowej wynosi około 93 km. W mieście Przedecz znajduje się oczyszczalnia ścieków typu „Lemna” o wydajności 300 m³/dobę wraz ze zbiornikiem zlewnym ścieków dowożonych z terenu gminy.

Oczyszczalnia zapewnia docelowo możliwość przyjęcia około 100% ścieków z terenu miasta. Obecnie dowiezione może być dziennie coraz mniejsza ilość ścieków i rozbudowa kanalizacji w mieście stopniowo ogranicza ilość ścieków przyjmowanych z zewnątrz.

W tej sytuacji problemem otwartym pozostaje odbiór i oczyszczanie ścieków na terenach wiejskich Przedepcz ich alternatywą mogą być przydomowe oczyszczalnie ścieków.

Gmina Przedecz 2013 roku wybudowała odcinek sieci wodociągowej z rur PVC fi 90 o dł. 330 mb w miejscowości Katarzyna.

GMINA PRZEDECZ

2012 2013 2014

Długość czynnej sieci rozdzielczej 92,8 93,1 93,1

Liczba przyłączy [szt.] 827 834 844

Poziom zwodociągowania [%] 98,5 99 99

Liczba osób korzystająca 4 308 4 336 4 375

Woda dostarczona gospodarstwom

domowym [tys. m³] 144 145 154

Źródło: Urząd Miasta i Gminy Przedecz i ZUW Odział w Kole.

(25)

24

SIEĆ KANALIZACYJNA (STAN NA KONIEC ROKU 2014)

SIEĆ KANALIZACYJNA 2014 Oczyszczalnia ścieków – parametry dane

techniczne

Oczyszczalnia ścieków typu LEMNA o przepustowości 300 m³/dobę

Ilość przepompowni ścieków 11 sztuk Ilość odbieranych ścieków (m3/doba) 210 m³/dobę Długość sieci kanalizacyjnej 15,5 km

Ilość przykanalików 400 sztuk

Łączna dł. przykanalików 4,2 km Źródło: Urząd Miasta i Gminy Przedecz i ZGKiM Przedecz.

Poniżej przedstawiamy miejscowości w gminie, które obecnie posiadają kanalizację sanitarną i % skanalizowania:

- Miasto Przedecz – 98%

- Katarzyna – 20%

Stopień skanalizowania gminy w (%):

- Miasto Przedecz - 98%

- teren wiejski - 3%

Ilość przydomowych oczyszczalni na terenie gminy to 7 szt.

Ilość bezodpływowych zbiorników – 610 szt.

Liczba ludności korzystającej z oczyszczalni ścieków w 2014 roku wynosi około 1500.

Sieć energetyczna

Cały obszar gminy jest zelektryfikowany. Większość miejscowości w gminie posiada oświetlenie uliczne.

Systematyczny wzrost zużycia energii zarówno dla celów gospodarczych jak i socjalnych wymaga jednak modernizacji linii energetycznych. Najbardziej narażone na awarie i przerwy

w dostawach prądu są wszystkie sołectwa w Gminie Przedecz ale częściowo także jeszcze i m. Przedecz .

Łączność

Na terenie gminy istnieje 1 placówka pocztowa, która świadczy podstawowy zakres usług. Biorąc pod uwagę średnią gęstość zaludnienia na terenie gminy można ocenić, że potrzeby mieszkańców gminy na usługi w tym zakresie są zaspokojone.

(26)

25

Na terenie gminy występuje dostęp do sieci szkieletowej Internetu szerokopasmowego, który został wybudowany w latach 2010-2011 na teranie całej gminy Przedecz.

Składowanie i utylizacja odpadów

Na terenie gminy brak jest składowiska odpadów stałych. Na terenie całej gminy prowadzona jest selektywna zbiórka odpadów komunalnych zmieszanych oraz segregowanych. Na terenie Zakładu Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej znajduję się Punkt Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych, z którego odpady odbierane są przez firmę zewnętrzną wyłonioną w drodze przetargu na świadczenie usług odbioru i zagospodarowania odpadów komunalnych z terenu całej gminy.

Usługi komunalne

Usługi komunalne na terenie gminy, a przede wszystkim w mieście, świadczy Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Przedczu, będący zakładem budżetowym Urzędu Miasta i Gminy. ZGKiM w Przedczu zatrudnia kilka osób i realizuje zadania w zakresie:

- administrowania mieszkaniami komunalnymi,

- dbanie o czystość i porządek oraz o zieleń w m. Przedecz,

- wywozu nieczystości stałych i płynnych oraz zarząd nad oczyszczalnią ścieków w Przedczu,

- prowadzenia oczyszczalni ścieków i obsługę Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych w Przedczu-PSZOK-u

- dowozu dzieci do szkół, - usługi stolarskie.

2.5. INFRASTRUKTURA SOCJALNA

Oświata i wychowanie

ŻŁOBKI 2012 2013 2014

Żłobki i kluby dziecięce - - -

Dzieci przebywające w żłobkach i klubach dziecięcych

(w ciągu roku) - - -

EDUKACJA 2012/13 2013/14 2014/15

Placówki wychowania przedszkolnego 2 1 1

w tym przedszkola 1 1 1

Miejsca w przedszkolach 60 75 75

Dzieci w placówkach wychowania przedszkolnego 82 86 78

w tym w przedszkolach 75 86 78

(27)

26

Szkoły podstawowe 2 1 1

Uczniowie szkół podstawowych 256 241 267

Szkoły gimnazjalne 1 1 1

Uczniowie szkół gimnazjalnych 138 141 123

Liczba uczniów przypadających na 1 oddział w szkołach:

podstawowych

15 20 21

gimnazjalnych 23 24 21

Na terenie gminy Przedecz jest jedno przedszkole gminne i jeden zespół szkół obejmujący (szkołę podstawową oraz gimnazjum). Do szkoły podstawowej uczęszcza 267 uczniów, a do gimnazjum 123 uczniów czyli średnio 21 uczniów przypada przeciętnie na 1 oddział zarówno w szkole podstawowej jak i w gimnazjum.

LUDNOŚĆ GMINY WEDŁUG EDUKACYJNYCH GRUP WIEKU W 2014 ROKU

0-2 LATA 122

3-6 LAT 190

7-12 LAT 283

13-15 LAT 135

Baza oświaty, jeśli chodzi o szkoły podstawowe i przedszkole jest wystarczająca, natomiast odnosząc się do dzieci do 2 lat to widoczny jest brak żłobka w gminie.

Na terenie gminy Przedecz znajduje się Miejsko Gminny Ośrodek Kultury, a także Miejsko-Gminna Biblioteka w Przedczu, która w 2014 roku zgromadziła około 415 czytelników.

Ochrona zdrowia

Usługi z zakresu ochrony zdrowia na terenie gminy świadczą:

1. Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Przedczu (tzw. lekarz rodzinny), w którym zatrudnieni są lekarze internista i pediatra oraz stomatolog. Zakład działa w ramach umowy z Narodowym Funduszem Zdrowia i świadczy usługi dla 4292 mieszkańców gminy.

2. Prywatne Gabinety Lekarskie, czynne są w określone dni tygodnia. NZOZ zatrudnia również personel pomocniczy, pielęgniarki, pomoc stomatologiczną, laborantkę, siostry środowiskowe oraz higienistkę szkolną.

Zakład funkcjonuje w budynku po byłej przychodni zdrowia.

(28)

27

Opieka społeczna

Zadania w zakresie opieki społecznej realizuje na terenie gminy Miejsko – Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Przedczu. Miejsko – Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Przedczu pomaga rodzinom i osobom potrzebującym, których dysfunkcja bierze się m. in. z długotrwałej choroby, bezrobocia, problemów wychowawczych, patologii oraz wielu innych przyczyn wymagających interwencji.

Pomoc dla osób potrzebujących realizowana jest w postaci wypłaty zasiłków oraz usług opiekuńczych, doradczych i innych.

W 2014 roku wydatki na pomoc społeczną i pozostałe zadania w zakresie polityki społecznej wyniosły 3051,5 tys. zł. W gminie ze środowiskowej pomocy społecznej korzysta około 10% ludności.

Zarówno w roku ubiegłym jak i bieżącym Ośrodek w pełni wywiązał się ze świadczeń obligatoryjnych, składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenia zdrowotne.

Kultura fizyczna i sport

Bazą kultury fizycznej i sportu na terenie gminy są sala gimnastyczna oraz otwarty w 2009 roku przy szkole podstawowej w Przedczu „Orlik 2012”, z kompleksem boisk do piłki nożnej, boiskiem wielofunkcyjnym do piłki ręcznej, koszykówki i siatkówki.

W Przedczu powstał również Ośrodek Sportu i Rekreacji z boiskiem piłkarskim i szatniami. Natomiast po oczyszczeniu brzegu jeziora z trzciny i uporządkowania terenu powstał park z alejkami, altaną, fontanną oraz pomostem, a dla lubiących czynny wypoczynek, zbudowano boisko do piłki siatkowej.

Działalność sportowa prowadzona jest przede wszystkim w ramach młodzieżowego zespołu sportowego „SALUS”, który posiada sekcje piłki ręcznej, siatkowej, koszykówki i tenisa stołowego.

W gminie Przedecz bardzo dynamicznie i prężnie rozwija się sport. Dzieci i młodzież uczestniczą w zawodach sportowych na wszystkich szczeblach osiągając bardzo wysokie lokaty.

Nauczyciele wychowania fizycznego nieustannie doskonalą proces treningowy umożliwiając swoim podopiecznym osiągnięcie coraz wyższej sprawności fizycznej. Zajęcia SKS dla dziewcząt i chłopców poświęcone są przygotowaniu młodzieży do zawodów sportowych na różnym szczeblu od szkolnego do wojewódzkiego. Rezultatem tych zajęć są wysokie lokaty uczniów w zawodach sportowych.

(29)

28

Turystyka, sport, rekreacja

Z Przedcza do Rybna można dostać się ścieżką rowerową o długości 1,6 km. Natomiast łączna długość ścieżek rowerowych na terenie gminy wynosiła w 2013 roku 2,8 km.

Ponadto wokół Przedcza występują 3 szlaki rowerowe:

 szlak rowerowy mała pętla

 szlak rowerowy średnia pętla

 szlak rowerowy duża pętla.

Szlaki powstały dzięki pozyskanym środkom unijnym w ramach PROW 2007-2013 oznakowano i wyposażono w małą infrastrukturę towarzyszącą trzy szlaki rowerowe:

1. Szlak rowerowy Solną Doliną Wokół Przedcza wraz z Centralną Przystanią Rekreacyjną – Amfiteatrem (mała pętla - 5,43 km).

2. Szlak rowerowy Solną Doliną Wokół Przedcza wraz z Centralną Przystanią Rekreacyjną – Amfiteatrem (duża pętla - 524,83 km).

3. Średni Szlak rowerowy Solną Doliną Wokół Przedcza wraz z Platanową Aleją Spacerową (średnia pętla - 13,26 km.)

Wykaz imprez kulturalno-rekreacyjnych organizowanych cyklicznie w gminie:

1. Dożynki Gminno-Parafialne

2. Kujawskie Sypanie Piaskiem (ostatni weekend czerwca).

Obiekty sportowe:

1. Kompleks boisk sportowych Orlik 2012

2. Ośrodek Sportu i Rekreacji- boisko do piłki nożnej i siatkowej plażowej.

Imprezy sportowe organizowane w gminie:

1. Eliminacje do mistrzostw powiatu Szkół Podstawowych w piłce nożnej (marzec/kwiecień).

2. Eliminacje do mistrzostw powiatu Szkół Gimnazjalnych w piłce nożnej (marzec/kwiecień).

3. Mistrzostwa powiatu w czteroboju lekkoatletycznym uczniów szkół podstawowych (kwiecień).

4. Szczypiorniak na orlikach szkół podstawowych (maj).

5. Gminne mistrzostwa w piłce nożnej i ręcznej odbywające się jesienią.

6. Turniej pokoleń piłki ręcznej.

(30)

29

Kluby i koła sportowe funkcjonujące na terenie gminy Przedecz:

1. Klub Sportowy BASZTA PRZEDECZ uczestniczący w rozgrywkach Konińskiej Okręgowej Ligi Piłki Nożnej – A klasa.

2. Uczniowski Klub Sportowy SALUS uczestniczący w rozgrywkach piłki ręcznej w wielkopolskiej III lidze.

Kultura i sztuka

Głównym inicjatorem i koordynatorem życia kulturalnego na terenie gminy jest mieszczący się w zabytkowym zamku Miejsko – Gminny Ośrodek Kultury w Przedczu.

W tym zabytkowym gmachu działa również Biblioteka Gminna oraz Regionalna Izba Muzealna, a imprezy kulturalne i gminne uroczystości odbywają się w mierzącej 600m² sali widowiskowej.

Przy Miejsko – Gminnym Ośrodku Kultury w Przedczu działa zespół ludowy „Przedeczanki"

oraz koło "Senior". Zespół swoimi występami uświetnia imprezy plenerowe w Przedczu, jakimi są coroczne "Dożynki”, „ Orszak Trzech Króli " czy Festyny Kujawskie "Kujawskie Sypanie Piaskiem" i "Puszczanie Wianków".

„Przedeczanki" bardzo czynnie uczestniczą z programem artystycznym i pieśniami prezentując z okazji corocznych: „Dni Seniora”, W.O.Ś.P., „Dnia Kobiet", „Niezwykłej Choinki Wigilijnej”,

„Misterium Wielkanocnego”, „Dni Działacza Kultury”, uroczystości rocznicowych i lokalnych, które można oglądać w pięknym zamku, będącym niewątpliwą wizytówką miasta Przedecz.

Ważną rolę w życiu gminy odgrywa Ochotnicza Straż Pożarna. Jest tu sześć jednostek OSP. Działa także strażacka orkiestra dęta.

Zabytki kultury materialnej

Historia pozostawiła na terenie gminy dość znaczną ilość zabytków, które skupione są przede wszystkim w samym mieście. Do podstawowych zabytków kultury materialnej na terenie gminy należą:

- teren średniowiecznego grodziska z reliktami zamku, - cmentarz ewangelicko – augsburski,

- cmentarz rzymsko – katolicki, - Kościół św. Rodziny w Przedczu, - dzwonnica z 1834 r.,

- ratusz z 1820r., - remiza z 1927r.,

(31)

30

- jatki miejskie z 1826r.,

- domy z połowy XIX wieku przy ul. 1 Maja, Rybackiej i Placu Wolności.

Wszystkie wymienione obiekty znajdują się w Przedczu.

Ponadto:

- cmentarz ewangelicko – augsburski w Nowej Wsi Wielkiej, - resztki parku dworskiego z XIX wieku w miejscowości Katarzyna.

Urząd Miasta i Gminy Przedecz

Źródło: Fotografia Urząd Miasta i Gminy w Przedczu.

Zamek w Przedczu dawniej…

Średniowieczny zamek wzniesiony został za czasów Kazimierza Wielkiego, prawdopodobnie przed rokiem 1360. Wzgórze zamkowe miało pierwotnie kształt kolisty o średnicy ponad 90 metrów. Sam zamek był murowany, a dookoła niego stały drewniane domy, tworząc wspólnie miasteczko otoczone wysokim na 11 metrów murem obronnym. Wejście było możliwe przez murowaną bramę oraz przez most zwodzony. Do wschodniej ściany warowni przylegała - istniejąca do dziś - okrągła wieża o średnicy 7,5 metra. Była to typowa wieża obronna (donżon), w której w razie zdobycia zamku, pewna grupa mieszkańców mogła schronić się i kontynuować walkę. W podziemiach mieściło się więzienie. Od wieży w kierunku jeziora ciągnął się mur, na którym co pewną odległość znajdowały się wieżyczki. Cała warownia była

(32)

31

otoczona była połączoną z jeziorem fosą. Fragment zamku zajmowała kaplica, w której, zgodnie poleceniem króla Kazimierza Wielkiego, do 1543 roku odprawiano trzy msze święte w ciągu tygodnia. Popuśćmy wodze wyobraźni i zagośćmy na zamkowym wzgórzu w czasach, gdy na tronie polski zasiadał Kazimierz Wielki.

Zamek w Przedczu dawniej i obecnie

Źródło:http://www.naszglos.info/wechiku-czasu/9845-porod-tajemnic-i-historii-zamku-w-przedczu

(33)

32

Kościół św. Rodziny w Przedczu – neogotycki kościół w parafii Przedecz. Powstał w 1909 roku.

Źródło: Fotografia Urząd Miasta i Gminy w Przedczu

(34)

33

Dzwonnica z 1834 roku w Przedczu - w 1918 roku zakupiono za 32 500 zł dzwon (stary został zarekwirowany przez Niemców) o wadze 287 kg.

Ratusz w Przedczu – zabytkowa siedziba Urzędu Miasta w Przedczu mieszcząca się przy południowej pierzei rynku (Plac Wolności). Jest to budowla wybudowana w 1820 roku w stylu klasycystycznym na planie zbliżonym do kwadratu. Ratusz został wpisany do rejestru zabytków 21 maja 1984 roku.

(35)

34

Ratusz z 1820 roku w Przedczu

Remiza z 1927 roku w Przedczu

(36)

35

2.6. FINANSE GMINY

Dochody oraz wydatki budżetu gminy

W 2014 roku dochody gminy na 1 mieszkańca wyniosły 3 357,00 zł, a wydatki 3 378,00 zł. Dochody własne stanowiły w dochodach ogółem budżetu gminy 33,4%, a udział wpływów z tytułu podatku od osób fizycznych w dochodach własnych wyniósł 22,1%. Środki w dochodach budżetu gminy na finansowanie i współfinansowanie programów oraz projektów unijnych w 2014 roku wyniosły 1,6 mln zł.

W gminie w 2014 roku 100% wydatków majątkowych przeznaczono na cele inwestycyjne. Wydatki majątkowe inwestycyjne stanowiły 24,6% wydatków ogółem budżetu gminy.

Wykres 5 Dochody oraz wydatki budżetu gminy

DOCHODY I WYDATKI GMINY PRZEDECZ

DOCHODY BUDŻETU GMINY WEDŁUG

DZIAŁÓW WYDATKI BUDŻETU GMINY WEDŁUG DZIAŁÓW

2012 2013 2014 2012 2013 2014

w % w %

Dochody ogółem 100,0 100,0 100,0 Wydatki ogółem 100,0 100,0 100,00 Rolnictwo i łowiectwo 7,2 3,1 5,4 Rolnictwo i łowiectwo 4,0 6,1 3,3 Transport i łączność 1,1 2,7 0,9 Transport i łączność 6,0 7,3 9,0

Gospodarka 0,2 0,3 0,1 Gospodarka 0,1 0,1 0,2

(37)

36 Źródło: Urząd Statystyczny w Poznaniu (stan na grudzień 2014 r.).

DOCHODY BUDŻETU GMINY WEDŁUG DZIAŁÓW

BUDŻET ROK 2014 (WYRAŻONY W %)

Dochody ogółem 100%

Rolnictwo i łowiectwo 5,43

Transport i łączność 0,90

Gospodarka mieszkaniowa 0,14

Administracja publiczna 0,49

Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa 0,18

Różne rozliczenia 43,02

Oświata i wychowanie 1,60

Pomoc społeczna i pozostałe

zadania w zakresie polityki społecznej

18,35

Edukacyjna opieka wychowawcza 0,56

Gospodarka komunalna i ochrona środowiska 1,42

mieszkaniowa mieszkaniowa

Administracja

publiczna 0,9 0,7 0,5 Administracja

publiczna 12,2 11,3 11,4

Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa

- - -

Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa

0,5 0,3 0,3 Różne rozliczenia 48,7 49,2 43,0 Różne rozliczenia - - - Oświata i wychowanie 1,0 1,3 1,6 Oświata i wychowanie 38,9 34,1 31,6 Pomoc społeczna i

pozostałe zadania w zakresie polityki społ.

18,8 17,8 18,3

Pomoc społeczna i pozostałe zadania w zakresie polityki społ.

27,8 19,7 21,0 Edukacyjna opieka

wychowawcza 0,4 0,6 0,6 Edukacyjna opieka

wychowawcza 1,5 1,4 1,4

Gospodarka

komunalna i ochrona środowiska

2,5 0,0 1,4

Gospodarka

komunalna i ochrona środowiska

2,8 3,4 17,2 Kultura i ochrona

dziedzictwa narodowego

0,5 0,3 4,2

Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego

3,1 9,4 3,1 Kultura fizyczna - 0,0 0,0 Kultura fizyczna 0,4 0,4 0,4 Dochody od osób

prawnych i od osób fizycznych

18,5 22,2 20,4

Działalność usługowa - - - Ochrona zdrowia 0,5 0,4 0,4

Pozostałe 0,0 2,0 3,6 Pozostałe 5,2 6,3 0,6

(38)

37

Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego 4,16

Kultura fizyczna

Dochody od osób prawnych i od osób fizycznych 20,35

Pozostałe 3,4

WYDATKI BUDŻETU GMINY WEDŁUG DZIAŁÓW

WYDATKI BUDŻETU GMINY WEDŁUG DZIAŁÓW: ROK 2014 (WYRAŻONY W %)

Wydatki ogółem 100%

Rolnictwo i łowiectwo 3,26

Transport i łączność 9,04

Gospodarka mieszkaniowa 0,19

Administracja publiczna 11,43

Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa 0,33

Różne rozliczenia 0,00

Oświata i wychowanie 31,56

Pomoc społeczna i pozostałe

zadania w zakresie polityki społecznej

21,04

Edukacyjna opieka wychowawcza 1,40

Gospodarka komunalna i ochrona środowiska 17,23

Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego 3,15

Kultura fizyczna 0,41

Działalność usługowa 0,00

Ochrona zdrowia 0,36

Pozostałe 0,60

(39)

38

DOCHODY I WYDATKI BUDŻETU GMINY WEDŁUG RODZAJÓW

DOCHODY 2014 WYDATKI 2014

MLN ZŁ MLN ZŁ

Dochody ogółem 14 419 949,14 Wydatki ogółem 14 507 767,45

Dochody własne 3 226 814,31 Majątkowe 3 566 514,04

Dotacje 4 994 112,83 W tym inwestycyjne 3 454 930,31 Subwencja ogólna 6 199 022,00 Bieżące 1 941 253,41 W tym na część

oświatową 3 748 545,00 W tym wynagrodzenia 4 403 979,32 Źródło: Urząd Statystyczny w Poznaniu (stan na grudzień 2014 r.).

(40)

39

III. ANALIZA SWOT

SWOT to narzędzie analizy strategicznej służące do określenia najlepszych kierunków rozwoju badanego obiektu. W danym przypadku wykorzystana została ona do oceny kluczowych kierunków rozwoju jednostki samorządu terytorialnego – Miasta i Gminy Przedecz.

Dokonana analiza określa uwarunkowania zewnętrze oraz wewnętrzne do realizacji Strategii Rozwoju Gminy oraz aktualną i perspektywiczną pozycję samorządu.

CZYNNIKI WEWNĘTRZNE (CECHY OBKIETU) SILNE STRONY

czyli to co stanowi atut, przewagę, zaletę analizowanego obiektu

SŁABE STRONY

czyli to co stanowi słabość, barierę, wadę obiektu

CZYNNIKI ZEWNĘTRZNE (CECHY OTOCZENIA) SZANSE

czyli to co stwarza dla analizowanego obiektu szansę

korzystnej zmiany

ZAGROŻENIA

czyli to co stwarza dla obiektu niebezpieczeństwo zmiany

niekorzystnej

SW O T — Analiza zasobów gminy i otoczenia zewnętrznego

Jest to metoda diagnozy sytuacji społeczności lokalnej. Nazwa techniki pochodzi od pierwszych liter angielskich słów:

S - Strengths - Silne strony, atuty Z ASOBY GM IN Y W - Weaknesses - Wady, słabe strony Z ASOBY

GM IN Y O - Opportunities - Okazje, szanse OT OCZ E N IE

GM IN Y T - Threats - Trudności, zagrożenia OT OCZ E N IE

GM IN Y

Technika ta oceniająca zarówno wewnętrzne, jak i zewnętrzne czynniki, mogące mieć wpływ na powodzenie planu strategicznego stanowi użyteczną pomoc prowadzącą do

(41)

40

dokonania analizy zasobów i otoczenia gminy oraz określenia priorytetów rozwoju. W celu uzyskania jasnej analizy traktuje się atuty i słabe strony jako czynniki wewnętrzne z punktu widzenia społeczności lokalnej, na które ma ona bezpośredni wpływ, a okazje i zagrożenia jako czynniki zewnętrzne, znajdujące się w bliższym i dalszym otoczeniu gminy, Zapisy analizy S WOT dla poszczególnych domen strategicznych Gminy Przedecz powstały w trakcie spotkań i konsultacji społecznych.

Prezentowana poniżej analiza dokonana została na podstawie dwóch podstawowych elementów:

- przygotowanego na potrzeby opracowania Strategii, aktualnego raportu o stanie społeczno- gospodarczym gminy, oceny stanu środowiska naturalnego oraz infrastruktury technicznej;

- wniosków ze spotkań i dyżurów konsultacyjnych prowadzonych w gminie;

MOCNE STRONY SŁABE STRONY

SPOŁECZEŃSTWO

 brak przemysłu mającego szczególnie uciążliwy charakter dla środowiska i życia mieszkańców

 stosunkowo dobrze rozwinięta działalność kulturalna

SPOŁECZEŃSTWO

 zła sytuacja na rynku pracy

 brak ofert aktywizacji osób starszych

 słabo rozwinięta baza usług dla społeczeństwa w zakresie infrastruktury i ochrony zdrowia

 niedostatecznie rozwinięta baza oświatowa

 słabo rozwinięta baza sportowo- rekreacyjna

GOSPODARKA

 dobre warunki dla rozwoju rolnictwa

 potencjalnie atrakcyjne tereny pod inwestycje

GOSPODARKA

 słaba promocja regionu

 braki w infrastrukturze technicznej

 słabo przygotowane tereny pod inwestycje

 słaba aktywizacja mieszkańców

 słaba promocja lokalnego produktu

ŚRODOWISKO NATURALNE

 czyste środowisko

 brak potencjalnych większych źródeł zanieczyszczenia

ŚRODOWISKO NATURALNE

 brak bogactw naturalnych

 słaba edukacja ekologiczna