Krakowska Akademia
im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Karta przedmiotu
obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2013/2014 WydziałLekarski i Nauk o Zdrowiu
Kierunek studiów: Pielęgniarstwo Profil: Praktyczny
Forma studiów: Stacjonarne Kod kierunku: PIEL
Stopień studiów: I
Specjalności: bez specjalności
1 Przedmiot
Nazwa przedmiotu Psychiatria i pielęgniarstwo psychiatryczne
Kod przedmiotu WLINZ PIELP1S OS9 13/14
Kategoria przedmiotu Opieka specjalistyczna
Liczba punktów ECTS 9
Język wykładowy polski
2 Forma zajęć, liczba godzin w planie studiów
Semestr W C K S L I Zp Pz Sk
5 60 0 0 0 0 0 0 0 40
6 0 0 0 0 0 0 80 40 0
Legenda: W — WykładC — ĆwiczeniaK — KonwersatoriumS — SeminariumL — LaboratoriumI — Zp,pz,sk Zp — Zajęcia PraktycznePz — Praktyka ZawodowaSk
— Samokształcenie
Cel 1 Zdobycie wiedzy na temat zaburzeń psychopatologicznych, dotyczących sfery postrzegania, pamięci, myślenia, uwagi, uczuć i emocji oraz oceniania i różnicowania stanu psychicznego pacjenta, jego zdolności do komuni- kowania się i zaspakajania swoich potrzeb w różnych etapach procesu chorobowego.
Cel 2 ZP: Nabycie umiejętności oceny stanu pacjenta, zapewnienia zindywidualizowanej opieki choremu i jego ro- dzinie oraz zdolności udzielania wsparcia. PZ: Doskonalenie umiejętności potrzebnych do sprawowania opieki nad pacjentami z zaburzeniami psychicznymi.
4 Wymagania wstępne
1 Zaliczenie zajęć z podstaw pielegniarstwa, psychologii, anatomii,fizjologii, farmakologii.
5 Modułowe efekty kształcenia
MW1 Zna zasady diagnozowania w pielęgniarstwie psychiatrycznym. D.W.05
MW2 Zna zasady planowania opieki nad chorymi w zależności od wieku i stanu D.W.06
MW3 Charakteryzuje grupy leków i ich działanie na układ i narządy chorego we różnych schorzeniach w zależności od wieku i stanu z uwzględnieniem działań niepożądanych, interakcji z innymi lekami i dróg podania D.W.08 MW4 Charakteryzuje techniki i procedury pielęgniarskie stosowane w opiece nad chorym w zależności od jego wieku
i stanu zdrowia. D.W.09
MW5 Zna zasady przygotowania chorego do samoopieki w zależności od jego wieku i stanu.D.W.10
MW6 Różnicuje reakcje chorego na chorobę i hospitalizację w zależności od jego wieku i stanu zdrowia.D.W.11 MW7 Zna rolę pielęgniarki przy przyjęciu chorego do przedsiębiorstwa podmiotu leczniczego w zależności od wieku
i stanu zdrowia pacjenta.D.W.12
MW8 Zna swoiste zasady organizacji opieki specjalistycznej (psychiatrycznej)w Polsce.D.W.14
MW9 Różnicuje etiopatogenezę schorzeń wieku podeszłego: cukrzycy, chorób serca, nadciśnienia tętniczego, miaż- dżycy, zespołów otępiennych, zespołu Parkinsona, depresji.D.W.15
MU10 Dokumentuje sytuację zdrowotną pacjenta, jej dynamikę zmian i realizowaną opiekę pielęgniarską D.U.13 MU11 Rozpoznaje powikłania leczenia farmakologicznego, dietetycznego, rehabilitacyjnego, leczniczo-pielęgnacyjnego
D.U.20
MU12 Prowadzi rozmowę terapeutyczna D.U.22
MU13 Przekazuje informacje o stanie zdrowia chorego członkom zespołu terapeutycznego D.U.26
MU14 Prowadzi dokumentację opieki nad chorym: kartę obserwacji, zabiegów pielęgnacyjnych, raportów, kartę re- jestru zakażeń szpitalnych, profilaktyki i leczenia odleżyn, kartę informacyjną z zaleceniami w zakresie samo- opiekiD.U.28
MU15 Umie przewidzieć skutki postępowania pacjenta z określonymi zaburzeniami psychicznymi D.U.31 MU16 Przygotowuje chorego do badań diagnostycznych pod wzgledem fizycznym i psychicznym. D.U.12 MU17 Dostosowuje interwencje pielęgniarskie do rodzaju problemów pielęgnacyjnych.D.U.32
MU18 Prowadzi rehabilitację przyłóżkową i usprawnianie ruchowe oraz aktywizację z wykorzystaniem elementów te- rapii zajęciowej.D.U.24
MK19 szanuje godność i autonomię osób powierzonych opiece K.01 MK20 przestrzega praw pacjenta K.05
MK21 rzetelnie i dokładnie wykonuje powierzone obowiązki zawodowe K.06 MK22 zachowuje tajemnicę zawodową K.07
MK23 Współdziała w ramach zespołu interdysyplinarnego w rozwiązywaniu dylematów etycznych z zachowaniem zasad kodeksu etyki zawodowej. K.08
MK24 Przejawia empatię w relacji z pacjentem i jego rodziną oraz współpracownikami K.10 MW25 Zna metody , techniki i narzędzia oceny stanu świadomości i przytomności. D.W.26 MW26 Zna etiopatogenezę i objawy kliniczne podstawowych zaburzeń psychicznych. D.W.27 MW27 Zna zasady obowiązujące przy zastosowaniu przymusu bezpośredniego. D.W.28
MW28 Zna możliwości stosowania psychoterapii u chorych z zaburzeniami psychicznymi. D.W.29 MU29 Asystuje lekarzowi w trakcie badań diagnostycznych. D.U.27
6 Treści programowe
Wykład
Lp Tematyka zajęć Liczba godzin
Opis szczegółowy bloków tematycznych
W1 Psychopatologia i badanie psychiatryczne 4
W2 Etiologia i epidemiologia zaburzeń psychicznych. 3
W3
Obraz kliniczny zaburzeń psychicznych: - schizofrenia i inne zaburzenia psychotyczne -choroby afektywne -organiczne zaburzenia psychiczne -
zaburzenia nerwicowe
10 W4 Substancje psychoaktywne- symptomatologia wybranych zespołów uzależnień: -
narkotyki -alkohol 3
W5
Stany ostre w psychiatrii -czynniki ryzyka popełnienia samobójstwa -postępowanie z pacjentem pobudzonym, agresywnym -przyjęcie pacjenta do
szpitala psychiatrycznego bez zgody
4
W6 Metody diagnostyki i terapii w psychiatrii. 3
W7 Zasady psychoterapii indywidualnej, grupowej, terapii rodzin 3
W8
Specyfika opieki pielęgniarskiej nad chorym z zaburzeniami psychicznymi: - pojęcie, zasady, cele psychopielęgnacji - wywiad z chorym psychicznie cechy i warunki prawidłowo przeprowadzonego wywiadu - obserwacja chorego pod kątem występowania objawów psychopatologicznych - pielęgnowanie chorych
pobudzonych (zapewnienie bezpieczeństwa, obserwacja chorych
unieruchomionych) - pielęgnowanie chorych w stanach depresji - monitorowanie tendencji samobójczych - zasady pielęgnacji chorych z nerwicą
10
W9
.Terapeutyczne formy relacji: - założenia komunikacji pielęgniarka pacjent - techniki kontaktu terapeutycznego - fazy kontaktu terapeutycznego (orientacji,
identyfikacji, zgłębiania osobowości, zakończenia kontaktu) - etapy kontaktu terapeutycznego pielęgniarka podopieczny:
5
W10
Udział pielęgniarki w psychoterapii: - psychoterapia indywidualna (rodzaje oddziaływań, zasady psychoterapii elementarnej) - psychoterapia grupowa (formy organizowania grup terapeutycznych - przygotowanie podopiecznego do
udziału w terapii grupowej - czynniki leczące w terapii grupowej - terapia zajęciowa (formy terapii zajęciowej, aktywizacja chorych)
5
W11
Udział pielęgniarki w rehabilitacji chorych psychicznie: - zakres działania rehabilitacji chorych psychicznie (rehabilitacja lecznicza, społeczna, zawodowa -
współpraca pielęgniarki z członkami zespołu interdyscyplinarnego
4 W12 Pielęgnowanie pacjenta w wybranej jednostce chorobowej z uwzględnieniem
problemów, sposobów leczenia, rehabilitacji. 6
Razem 60
Zajęcia Praktyczne
Lp Tematyka zajęć Liczba godzin
Opis szczegółowy bloków tematycznych Zp1
Zapoznanie studenta ze specyfiką i organizacją pracy
oddziału psychiatrycznego: regulaminy, przepisy Bhp, dokumentacja prowadzona w oddziale prawa pacjenta, standardy, procedury.
8 Zp2 Nawiązanie kontaktu z chorymi z różnymi zaburzeniami psychicznymi, ich
rodzinami, zespołem terapeutycznym. 8
Zp3 Metody zbierania wywiadu, zasady planowania, realizacji i oceny
podejmowanych działań (prowadzenie procesu pielęgnowania) 8 Zp4 Udział w diagnozowaniu i kompleksowej terapii chorób psychicznych
z uwzględnieniem farmakoterapii, psychoterapii, terapii zajęciowej. 8 Zp5 Rozpoznawanie myśli i tendencji samobójczych u chorych, prowadzenie działań
zapobiegających realizacji tendencji samobójczych, dokumentowanie. 8
Zajęcia Praktyczne
Lp Tematyka zajęć Liczba godzin
Opis szczegółowy bloków tematycznych Zp6
Rozpoznawanie zachowań agresywnych; przestrzeganie podstawowych zasad kontaktu z pacjentem agresywnym; znajomość środków przymusu, zasad
i procedur ich stosowanie; dokumentowanie.
8
Zp7
Udział w psychoedukacji chorych psychicznie i ich rodzin (przekazanie informacji o zdrowiu psychicznym i zasadach higieny psychicznej; wskazanie możliwości radzenia sobie w sytuacjach zagrażających zdrowiu psychicznemu;
zmniejszanie napięcia psychicznego-aktywne słuchanie).
8
Zp8
Udział w prowadzeniu treningu umiejętności społecznych chorych z zaburzeniami psychicznymi (trening umiejętności prowadzenia rozmowy;
trening umiejętności rozwiązywania problemów w sytuacjach międzyludzkich;
trening w zakresie wyglądu zewnętrznego i higieny osobistej).
8
Zp9 Udział w rehabilitacji pacjentów psychiatrycznych z ukierunkowaniem na
psychoprofilaktykę nawrotów choroby. 8
Zp10 Przygotowanie pacjenta do wypisu do domu lub oddziału pobytu dziennego. 8
Razem 80
Praktyka Zawodowa
Lp Tematyka zajęć Liczba godzin
Opis szczegółowy bloków tematycznych
Pz1
Przyjęcie chorego do szpitala i oddziału psychiatrycznego. Przyjęcie chorego do szpitala i oddziału ze zwróceniem uwagi na prawa chorych psychicznie zgodne
z ustawą o ochronie zdrowia psychicznego. Zapoznanie chorego z nowym dla niego środowiskiem. Obserwacja pacjenta ukierunkowana na etapy adaptacji
w oddziale. Specyfika relacji pielęgniarka pacjent. Terapeutyczne i nieterapeutyczne zachowania wśród członków zespołu pielęgnującego. Kontakt
werbalny i niewerbalny z pacjentem psychicznie chorym.
10
Pz2
Obserwacja pacjentów pod kątem objawów psychopatologicznych. Sposoby przeżywania choroby i radzenia sobie w sytuacjach trudnych obserwacja chorych. Zbieranie informacji o chorych. Nawiązanie kontaktu z rodziną chorego
lub opiekunami. Ocena stanu psychicznego, fizycznego i sytuacji społecznej chorego na podstawie zebranych danych.
10
Pz3
Pielęgnowanie chorych z zaburzeniami psychicznymi. Ustalanie problemów pacjenta w ujęciu holistycznym. Opracowanie planu opieki pielęgniarskiej i realizacja zaplanowanych działań. Ocena stopnia realizacji
i efektów planu opieki. Sprawozdanie o stanie zdrowia chorych. Czynne reagowanie na sygnały zagrożeń zdrowia i życia pacjentów. Przygotowanie
chorego i jego rodziny do wypisu ze szpitala.
10
Pz4 Udział w różnych formach terapii chorych psychicznie. Uczestnictwo
w badaniach specjalistycznych wykonywanych w oddziale psychiatrycznym. 10
Razem 40
Samokształcenie
Lp Tematyka zajęć Liczba godzin
Opis szczegółowy bloków tematycznych
Sk1
Zaburzenia psychiczne w aspekcie psychologicznym. Potęgowanie zdrowia psychicznego. Rola pielęgniarki w rehabilitacji psychicznie chorych. Zaburzenia
psychiczne a samobójstwa - rola pielęgniarki w rozpoznawaniu i zapobieganiu zagrożeniom. Pielęgnowanie pacjenta w wybranej jednostce chorobowej
z uwzględnieniem problemów, sposobów leczenia, rehabilitacji.
40
7 Metody dydaktyczne
M16. Wykłady M5. Dyskusja M7. Konsultacje
M13. Studium przypadku
M17. Nauczanie przy łóżku chorego M18. Praktyka zawodowa
8 Obciążenie pracą studenta
Forma aktywności
Średnia liczba godzin na zrealizowanie
aktywności Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim, w tym:
Godziny wynikające z planu studiów 180
Konsultacje przedmiotowe 20
Egzaminy i zaliczenia w sesji 20
Godziny bez udziału nauczyciela akademickiego wynikające z nakładu pracy studenta, w tym:
Forma zajęć na których realizowane są godziny: Samokształcenie 40 Sumaryczna liczba godzin dla przedmiotu wynikająca z
całego nakładu pracy studenta 220
Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 9
9 Metody oceny
Studenta za zaliczenie: wykładów otrzymuje punkty 4 ECTS, Zajęć praktycznych punktów 4 ECTS, Praktyk zawo- dowych 1 punkt ECTS.
Ocena podsumowująca P7. Test jednokrotnego wyboru P10. Obserwacja
P11. Aktywność na zajęciach P15. Dzienniczek praktyk
Warunki zaliczenia przedmiotu
1 Zasady dopuszczenia do egzaminu: zaliczenie kolokwium, zaliczenie zajęć praktycznych, zaliczenie samoksztal- cenia (praca własna)
2 Zasady zaliczenia zajęć praktycznych: obowiązkowa 100% obecność na zajęciach, przestrzeganie regulaminu zajęć praktycznych, zaliczenie procesu pielęgnowania, zaliczenie efektów kształcenia wg dzienniczka i karty przedmiotu
3 Warunki zaliczenia praktyki zawodowej: obowiązkowa 100% obecność na zajęciach, przestrzeganie regulami- nu praktyk zawodowych, zaliczenie efektów kształcenia wg dzienniczka. Zaliczenie na ocenę przez opiekuna dydaktycznego praktyk w porozumieniu z opiekunem praktyk/pielęgniarką z ramienia zakładu pracy.
Kryteria oceny
Na ocenę 3
Efekty kształcenia opanowane na poziomie podstawowym. Wymaga ukierunkowania w zdobywaniu wiedzy, umiejętności, prowadzenia procesu pielęgnowania oraz w kształtowaniu kompetencji społecznych. Korzysta z podanego piśmiennictwa podstawowego w ograniczonym zakresie. Aktywność na zajęciach minimalna, w pracy zespołowej wymaga pomocy. Zaliczony proces pielęgnowania, 65-70% odpowiedzi poprawnych na teście
Na ocenę 3.5
Efekty kształcenia opanowane na poziomie podstawowym, usystematyzowane.
Wymaga niewielkiego ukierunkowania w zdobywaniu wiedzy, umiejętności, prowadzenia procesu pielęgnowania oraz kształtowaniu kompetencji społecznych.
Aktywność na zajęciach mała, w pracy zespołowej wymaga pomocy w niewielkim zakresie. Korzysta z podanego piśmiennictwa podstawowego w pełni. Zaliczony proces pielęgnowania, 70%-75% odpowiedzi poprawnych na teście
Na ocenę 4
Efekty kształcenia opanowane na poziomie ponad podstawowym,
usystematyzowane. Samodzielny w sytuacjach typowych, w zdobywaniu wiedzy, umiejętności, prowadzeniu procesu pielęgnowania oraz kształtowaniu kompetencji społecznych. Formułuje wnioski z podjętych działań. Aktywność na zajeciach zadowalająca, w pracy zespołowej nie wymaga pomocy w sytuacjach typowych.
Korzysta z podanego piśmiennictwa podstawowego w pełni, a z uzupełniajacego w ograniczonym zakresie. Zaliczony proces pielęgnowania, 76% do 85%
odpowiedzi poprawnych na teście.
Na ocenę 4.5
Efekty kształcenia opanowane na poziomie zadowalającym, usystematyzowane.
Wykazuje samodzielność w sytuacjach nowych w zdobywaniu wiedzy,
umiejętności, prowadzeniu procesu pielęgnowania oraz kształtowaniu kompetencji społecznych. Formułuje wnioski z podjętych działań. Aktywność na zajeciach duża, w pracy zespołowej nie wymaga pomocy w sytuacjach nowych. Sprawnie korzysta z podanego piśmiennictwa podstawowego i uzupełniajacego. Zaliczony proces pielęgnowania, 86% do 95% odpowiedzi poprawnych na teście
Na ocenę 5
Efekty kształcenia opanowane na poziomie wysokim. Wykazuje samodzielność w sytuacjach złożonych (problemowych) w zdobywaniu wiedzy, umiejętności, prowadzeniu procesu pielęgnowania oraz kształtowaniu kompetencji społecznych.
Formułuje wnioski z podjętych działań. Aktywność na zajeciach bardzo duża, w pracy zespołowej nie wymaga pomocy w sytuacjach nowych i złożonych.
Samodzielnie poszukuje informacji korzystając z piśmiennictwa z poza listy podstawowej i uzupełniajacej. Zaliczony proces pielęgnowania, 95% do 100%
odpowiedzi poprawnych na teście
10 Macierz realizacji przedmiotu
Modułowe efekty kształcenia dla
przedmiotu
Odniesienie do efektów kierunkowych
Treści programowe Metody
dydaktyczne Sposoby oceny
MW1 D.W.05 W6, W8, Zp4 M16, M17, M18 P7, P15
MW2 D.W.06 W8, W9, W12, Zp3,
Pz3
M5, M7, M13,
M17 P7, P10, P11
MW3 D.W.08 W6, W12, Zp4 M16, M17, M18 P7, P11, P15
MW4 D.W.09 W8, W12, Zp3, Zp4,
Zp8, Pz3
M16, M7, M13,
M17 P7, P11
MW5 D.W.10 W11, Zp7, Zp8, Zp9,
Zp10, Pz3 M16, M13, M17 P10, P11
MW6 D.W.11 W8, Zp3, Pz1 M5, M7, M13,
M17, M18 P10, P11
MW7 D.W.12 W8, Zp1, Zp2, Zp3,
Pz1
M16, M7, M17,
M18 P10, P11
MW8 D.W.14 Pz4, Sk1 M5, M7 P11
MW9 D.W.15 W1, W2, W3, Zp5 M16, M17 P7, P10
Modułowe efekty kształcenia dla
przedmiotu
Odniesienie do efektów kierunkowych
Treści programowe Metody
dydaktyczne Sposoby oceny
MU1 D.U.13 Zp3, Zp5, Zp6, Pz1,
Pz2, Pz3 M13, M17, M18 P10, P11
MU2 D.U.20 Zp3, Zp4, Zp7, Zp9,
Pz2, Pz3 M17, M18 P10
MU3 D.U.22 Zp2, Pz1, Pz2 M17, M18 P10
MU4 D.U.26 Zp2, Zp3, Pz1, Pz3 M17, M18 P10, P11
MU5 D.U.28 Zp5, Zp6, Pz1, Pz2 M17, M18 P10
MU6 D.U.31 Zp5, Zp6, Pz1, Pz2,
Pz3, Sk1 M17, M18 P10
MU7 D.U.12 Zp4, Pz4 M17, M18 P10
MU8 D.U.32
W8, W10, W11, W12, Zp4, Zp5, Zp7, Zp8,
Pz2, Pz3
M7, M13, M17,
M18 P10, P11
MU9 D.U.24 W6, W10, W11, Zp4,
Zp8, Zp9, Pz4, Sk1 M17, M18 P10, P11
MK1 K.01 W9, Pz1, Pz2, Sk1 M5, M17, M18 P10
MK2 K.05 Zp1, Zp2, Zp6, Pz1 M17, M18 P10
MK3 K.06 Zp1, Zp2, Zp3, Pz1,
Pz3, Pz4, Sk1 M17, M18 P10
MK4 K.07 Zp1, Zp2, Pz1 M17, M18 P10
MK5 K.08 Zp2, Zp5, Zp6, Pz1 M17, M18 P10
MK6 K.10 Zp2, Zp3, Zp5, Zp6,
Pz1, Pz3, Sk1 M17, M18 P10
MW10 D.W.26 W1, W3, W4, W6,
Zp4, Pz2 M16, M17, M18 P7, P10, P15
MW11 D.W.27 W1, W2, W3, W4,
W5, Zp5, Zp6, Pz2 M16, M17, M18 P7, P10, P11
MW12 D.W.28 W5, W8, Zp6 M17, M18 P7, P10
MW13 D.W.29 W7, W10, Zp7, Zp8,
Pz4 M16, M17, M18 P7, P10
MU10 D.U.27 Zp4, Pz4 M17, M18 P10, P11
11 Wykaz literatury
Literatura podstawowa:
[1] Jarema M., Rabe-Jabłońska J — Psychiatria.Podręcznik dla studentów medycyny., Warszawa, 2011, PZWL
[2] Bilikiewicz A. — Psychiatria kliniczna., Warszawa, 2004, PZWL [3] Czabała Cz. — Zdrowie psychiczne., Warszawa, 2000, IPiN
[4] Krupka-Matuszczyk I., Matuszczyk M. — Psychiatria. Podręcznik dla studentów pielęgniarstwa., Kato- wice, 2007, WydwnictwoŚląskiego Uniwersytetu Medycznego
[5] Wilczek-Różyczka E. — Komunikowanie z chorym psychicznie, Lublin, 2007, Czelej Literatura uzupełniająca:
[1] Bilikiewicz A., Pużyński S., Rybakowski J., Wciórka J. — Psychiatria. Tom I,II,III, Wrocław, 2003, Urban&Partner
[2] Golec S., Kokoszka A. — Postępowanie w nagłych zaburzeniach psychicznych., Kraków, 2002, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna
[3] Aleksandrowicz J. — Psychotedrapia., Warszawa, 2000, PZWL
12 Informacje o nauczycielach akademickich
Oboba odpowiedzialna za kartę dr Zofia Foryś (kontakt: zoftox@poczta.fm) Oboby prowadzące przedmiot
prof. dr hab. n. med. Antoni Florkowski (kontakt: florkowskiantoni@wp.pl) Małgorzata Jedynak