w P o l s c e : w a r u n k i m i e s z k a n i o w e, z d r o w i e, z a n i e c z y s z c z e n i e p o w i e t r z a

U b ó s t w o e n e r g e t y c z n e w P o l s c e :

w a r u n k i m i e s z k a n i o w e , z d r o w i e ,

z a n i e c z y s z c z e n i e p o w i e t r z a

J A K U B S O K O Ł O W S K I

F o r u m E n e r g i i 1 5 . 0 1 . 2 1

Ubodzy energetyczne nie są w stanie zaspokoić swoich potrzeb w zakresie ogrzania i oświetlenia mieszkania oraz korzystania z urządzeń elektrycznych

Ubóstwo energetyczne

Niska efektywność

energetyczna Wysokie wydatki na

energię Niskie dochody

1,3 miliona gospodarstw domowych (10%) w Polsce jest uboga energetycznie

Źródło: Sokołowski J., Lewandowski P., Kiełczewska A., Bouzarovski S. (2020). A multidimensional index to measure energy poverty: the Polish case, Energy Sources, Part B: Economics, Planning, and Policy, DOI: 10.1080/15567249.2020.1742817

Milion gospodarstw domowych zajmuje niewłaściwie ogrzewane budynki.

380 tys. ubogich energetycznie gospodarstw domowych korzysta z pieców na węgiel lub drewno.

900 tys. gospodarstw domowych zajmuje budynki z przeciekającym dachem, nieszczelnymi oknami i drzwiami lub wyraźnie występującą wilgocią.

Potrzebne są lokalne badania nad charakterystyką ubóstwa energetycznego, którego specyfika różni się w regionach w Polsce

Źródło: Sokołowski J., Lewandowski P., Kiełczewska A., Bouzarovski S. (2020). A multidimensional index to measure energy poverty: the Polish case, Energy Sources, Part B: Economics, Planning, and Policy, DOI: 10.1080/15567249.2020.1742817

Wielowymiarowe ubóstwo energetyczne (% ubogich energetycznie gospodarstw domowych)

Na wschodzie Polski dochody są

przeciętnie niższe, ale domy są nowsze

i subiektywne ubóstwo energetyczne występuje rzadziej Na zachodzie Polski

dochody są przeciętnie wyższe, ale domy

starsze.

Problemy z niskim standardem są bardziej

powszechne.

Ponad 1/3 osób z piecem na węgiel lub drewno w mieszkaniu cierpi na choroby układu oddechowego

36%

28% 27%

29%

21% 19%

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

40%

choroby układu oddechowego choroby układu ruchowego choroby układu krążenia

% chorych osób

piec na węgiel/drewno w mieszkaniu piec na węgiel/drewno w kotłowni

Źródło: Sokołowski J., Frankowski J., Lewandowski P. (2020). Energy poverty, housing conditions and self-assessed health: evidence from Poland. IBS Working Paper 10/2020.

Z ubóstwem energetycznym często wiążą się złe warunki mieszkaniowe i problemy zdrowotne

Zmniejszenie skali ubóstwa energetycznego przyczyni się do:

• zmniejszenia zanieczyszczenia powietrza,

• poprawy jakości życia osób ubogich, w tym ich zdrowia,

• zmniejszenia obciążenia systemu ochrony zdrowia.

100% finansowania termomodernizacji/wymiany pieca lub podłączenie do sieci to najskuteczniejsze instrumenty przeciwdziałania ubóstwu energetycznemu

• Wprowadzenie zasiłku celowego na czyste ogrzewanie doraźnie poprawi jakość życia osób ubogich,

• Pełne finansowanie termomodernizacji i wymiany źródła ciepła / podłączenie do sieci ciepłowniczej lub gazowej budynków wielorodzinnych ograniczy skalę

ubóstwa,

• Rewitalizacja to dobre rozwiązanie problemu ubóstwa energetycznego, wynikającego z niewłaściwych warunków mieszkaniowych.

Potrzebne są rekompensaty wyższych wydatków na energię wśród osób ubogich, szczególnie w dobie pandemii COVID-19

Źródło: Sokołowski J., Frankowski J. (2021). Jak poprawić jakość życia osób ubogich energetycznie? IBS Policy Paper 01/2021.

Liczba instrumentów wsparcia

Zakaz eksmisji Odroczenie, zawieszenie lub redukcja czynszu

Zmiany wsparcia finansowego dla najemców Zawieszenie płatności rat kredytów hipotecznych Zakaz odłączenia od prądu/gazu/ciepła Dodatki do płatności za energię

Opóźnienie płatności za rachunki Zamrożenie taryf energetycznych

Jakub Sokołowski

Ekonomista

jakub.sokolowski@ibs.org.pl