J. R.
Zasady nowego jugosłowiańskiego
prawa ubezpieczeniowego : [recenzja
artykułu A. Goldstajna
opublikowanego w "Zborniku
pravnogo fakulteta", 1962, nr 2]
Palestra 7/2(62), 86-87
1963
Z ag ran ic zn a p ra sa praum icza N r 2 (62)
Liczba rozw iedzionych m ałżeństw , które m iały dzieci, kształtuje się stosunkow o w ysoko, jak o tym przekonywa poniższa tabelka:
l
Rok Liczba % w ogólnej liczbie roz- Liczba dzieci
w iedzionych m ałżeństw
1958 13 230 57,1% 20 072
1959 14125 58,*.% 21764
1960 14 448 58,9% 22 214
Sytuacja ta stanow i m. in. w yn ik stale polepszającej się sytuacji m atki i dziec ka, k tórjm państw o zapew nia w szerokim zakresie pomoc i opiekę. Mimo jednak tej wzm ożonej działalności państw a socjalistycznego w powyższej dziedzinie na leży — zd. autorów — przedsięw ziąć odpowiednie kroki, aby zaham ować zjaw isko
wzrostu liczby rozw odzących się m ałżonków m ającjch dzieci.
Zw racając uw agę na w zrost procentow y orzeczonych rozwodów w stosunku do oddalonych powództw (w r. 1956 = 50,4%, w r. 1958 = 62,6%, w r. 1961 = 63,8%), autorzy podkreślają, że w niektórych okręgach sądowych procent ten był wyższy, a w innych znacznie niższy.
Eogaty w inne interesujące dane dotyczące rozpatrywanych przez sądy NRD spraw rodzinnych, om awiany artykuł stanow i w ym ow ne św iadectw o podjęcia po ważnych prac w celu zbadania problem atyki rozwodowej, po czym dopiero na podstaw ie w yników tych badań m ożliwe będzie podjęcie skutecznej w alk i z om a w ianym i zjaw iskam i i ich społecznie ujem nym i konsekw encjam i.
Zasady nowego jugosłowiańskiego prawa ubezpieczeniow ego
omawia na łam ach nru 2 z 1962 r. kwartalnika Z born ik pravnogo fa k u lteta u Z a-
grebu prof. A. G o l d ś t a j n .
Nowa ustaw a o instytucjach ubezpieczeniow ych w eszła w życie 20.VII.1961 r. Jej cechą charakterystyczną jest fakt, że uregulow ała ona w yłącznie organizacyjne spraw y instytucji ubezpieczeniow ych, natom iast nie zawiera ona nie om al w ogóle żadnych postanow ień w stosunku do um ów ubezpieczeniowych.
U stawa zam iast jednej państw ow ej instytucji ubezpieczeniowej przewiduje po w ołanie szeregu agencji stow arzyszonych w zrzeszenia ubezpieczeniow e w każdej z republik federacji, które z kolei tworzą Jugosłow iańskie Zrzeszenie U bezpie czeniowe. R easekurację tych agencji prowadzą zrzeszenia republikańskie i Jugosło w iańskie Zrzeszenie Ubezpieczeniowe. Tak w ięc w organizacji system u instytucji ubezpieczeniow ych w Jugosław ii dokonano daleko idącej decentralizacji (poszcze gólne agencje m ają praw ny m onopol ubezpieczeniow y na terytorium ich dzia
łalności).
U staw a zapew nia także ubezpieczonym udział w zarządzaniu agencjami. N aj w yższą ich w ładzą jest bow iem zgromadzenie składające się z osób wybranych przez ubezpieczonych i członków powołanych przez terenow e kom itety ludowe. U bezpieczeni m ają prawo decydow ania w sprawach operacji prowadzonych przez ich agencje.
Ubezpieczenie dokonywane jest na podstaw ie reguł ubezpieczenia w ydanych przez agencje za zezw oleniem m iejscowego kom itetu ludow ego oraz rządu repu
№ 2 (62) Zagraniczna prasa praw n icza 87
blikańskiego lub federalnego, je śli chodzi o postanow ienia wydane przez zrzesze- -tiia ubezpieczeniow e.
Jednolitość ubezpieczenia osiągnięta jest przez w łożenie na w szystk ie agencje ubezpieczeniow e obowiązku prowadzenia w szystkich rodzajów ubezpieczeń prze w id zian ych przez ustaw ę oraz takich obowiązków, jakie zostały wprowadzone przez Ju gosłow iań sk ie Zrzeszenie U bezpieczeniowe oraz republikańskie zrzeszenia ubez
p ieczeniow e.
Autor artykułu w ystęp u je z postulatem uregulow ania problem atyki um owy ubezpieczeniowej w yrażając pogląd, że ubezpieczającemu, mającem u w tej d zie dzinie całkow ity monopol, nie może być dana w ładza w yłączności w zakresie in i cjo w a n ia reguł um owy ubezpieczeniowej, m im o że postanow ienia te podlegają Ikontroli w yższych w ładz, zobowiązanych do w yrażenia sw ojej zgody w tym za
kresie. M onopolistyczny bowiem charakter ubezpieczeń i stosow anych w tej dzie d zin ie kontraktów adhezyjnych m oże zd. autora tylko w tedy służyć ubezpiecze n iu rozumianemu jako pomoc społeczna, gdy będą one dokonywane i kontrolow a n e na podstaw ie przepisów ustaw ow ych, które powinny w konsekw encji — przez
odpow iednie postanow ienia — zapew nić prowadzenie na tym polu jak najbardziej •efektywnej polityki.