Agnieszka Kozdroń
Coaching
Jak uzyskać szczupłą sylwetkę?
- 2 -
Agnieszka Kozdroń
www.agnieszkakozdron.pl email: amkozdron@gmail.com
Praca chroniona jest prawami autorskimi, obejmuje zakaz kopiowania, roz- powszechniania bez pisemnej zgody autora, zgodnie z ustawą o prawie au- torskim i prawach pokrewnych (Dz.U. nr 24 poz. 83 z 1994 - tekst jednolity Dz.U. nr 90, poz. 631 z 2006)
Rzeszów, 2021 Wydanie I
Projekt i wykonanie okładki: M.S.E., Agnieszka Kozdroń Grafika: Janusz Bil-Traciłowski
Copyright © by Agnieszka Kozdroń Rzeszów, 2021
Wszelkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie, przedrukowywanie i rozpowszechnianie całości lub fragmentów niniejszej pracy
bez zgody autora zabronione.
Spis treści
strona Wstęp
Informacja o coachingu
Jak uzyskać szczupłą sylwetkę? 5
Rozdział 1
Czy nadwaga, otyłość to tylko nadmiar kilogramów? 12 Rozdział 2
Dlaczego współczesne kobiety się odchudzają? 34 Rozdział 3
Czy dieta jest wynalazkiem czasów współczesnych? 44 Rozdział 4
Czy ciało prowadzi rejestr zachowań związanych z jedze-
niem? 57
Rozdział 5
Czy istnieje przyczyna przez którą kobiety tyją? 77 Rozdział 7
Coaching
Czy kobiecy samo koncept JA ma wpływ na nadwagę i oty-
łość? 89
Rozdział 8 Coaching
Jak odkryć źródło problemów z nadwagą? 98
8.1. Coaching
Czy nadwaga jest uwarunkowana społecznie? 99 Rozdział 9
Coaching
Jakie nawyki związane z jedzeniem prowadzą do nadwagi czy
otyłości? 109
Rozdział 10 Coaching
Jak zranienie emocjonalne, fizyczne przyczynia się do przy-
bierania na wadze? 115
- 4 -
Rozdział 11 Coaching
Czy instytucje, w których byłaś żywiona mają wpływ na twoje
zaburzenia wagi ciała? 126
Rozdział 12 Coaching
Kto ma prawo określać jak masz wyglądać fizycznie i ile masz
ważyć? 132
Rozdział 13 Coaching
Jaki jest twój plan związany z uzyskaniem szczupłej sylwetki? 139
Zakończenie 143
Bibliografia 148
Spis tabel i rysunków 152
- 5 -
Wstęp
Informacja o coachingu
Jak uzyskać
1szczupłą sylwetkę?
Coaching dotyczący uzyskania szczupłej sylwetki, a co za tym idzie sku- teczne rozwiązanie problemów z nadwagą czy otyłością, z którą zmaga się kobie- ta, to proces zmierzający do osiągnięcia przez kobietę CELÓW jakimi są:
• szczupłe zdrowe ciało
• inna mentalizacja
• odmienne schematy ruchowe
• korzystane dla organizmu nawyki żywieniowe w tym:
• poszerzenie percepcji dotyczącej zagadnień powiązanych z nadwagą czy oty- łością
• dotarcie do źródła doświadczeń połączonych z nawykami spożywania pokar- mów
• uświadomienie sobie indywidualnych nawyków żywieniowych ukształtowa- nych w okresie dzieciństwa, typowych dla kobiety i jej rodziny
• uświadomienie sobie jak w placówkach edukacyjnych realizowano sposób zaspokajania potrzeb biologicznych (żłobek, przedszkole, internat, akademik i inne placówki zbiorowego żywienia, itd.)
• odkrycie czasów obfitości pokarmu i braku pożywienia
• odkrycie indywidualnych nawyków związanych z jedzeniem, a wykształco- nych w okresie dorastania czy dorosłości
• wgląd w doświadczenia nasączone silnymi emocjami, których głównym ele- mentem było jedzenie
• wgląd w komunikaty werbalne artykułowane na okoliczność jedzenia
• wgląd w bezpośrednie komunikaty artykułowane do kobiety, nasączone bar- dzo silnymi emocjami, w zakresie jedzenia i cielesności
1 Uzyskać coś – otrzymać coś, co było przedmiotem starań – źródło:
https://sjp.pwn.pl/slowniki/uzyska%C4%87.html, data dostępu 3.01.2021.
- 6 -
• wgląd w okresy nadmiernego przybierania na wadze i decyzji o odchudzeniu oraz prób chudnięcia
ponadto coaching ma na celu:
• ukierunkowanie mentalizacji kobiety na realizację celów głównych i szczegó- łowych związanych z uzyskaniem szczupłej sylwetki
• aktywizację w obszarze zwiększenia aktywności fizycznej adekwatnej do sytu- acji osobistej i możliwości życiowych kobiety
• budowanie na zasobach kobiety jej zdrowego JA
• zbudowanie przez kobietę jej systemu wartości i stosowanie go do samooceny
• asertywność wobec wartościowania kobiety jako „produktu” o określonej wa- dze.
Reasumując celem głównym coachingu jest uzyskanie przez kobietę szczupłej sylwetki. Celami pobocznymi są: poszerzenie percepcji kobiety w za- kresie zagadnień związanych z funkcjonowaniem ciała, ze szczególnym naci- skiem na zaburzenia związane z wagą, obudzenie świadomości dotyczącej ciele- sności i mentalizacji. Zmotywowanie kobiety do większej otwartości na nowe idee, inne, bardziej ukierunkowane aktywności i zintensyfikowanie przez kobietę zachowań o pozytywnym wpływie na jej psychofizyczny dobrostan poprzez wzmocnienie jej asertywności wobec toksycznych myślokształtów innych osób.
Istotna jest intencja jaka stoi za decyzją o odchudzaniu, gdy jest nią płynące z serca pragnienie psychofizycznego zdrowia, wtedy wysiłki kobiety wzmocnione są jej wewnętrznym źródłem siły. Gdy motywacja zakorzeniona jest w intencji negatywnej i emocjach o ładunku ujemnym, osiągnięcie trwałych korzyści, może napotkać trudności.
Coaching nie jest poradą ani doradztwem, a zawarte treści teoretyczne, służą wyłącznie celom informacyjnym, a z racji ciągłego przyrostu wiedzy, oraz nieustannych odkryć w świecie nauki, należy przyjąć iż wiedza ta jest jeszcze nie- pełna.
W procesie coachingowym ważny jest proces zmiany mentalnych przeko- nań, który może dokonać się wyłącznie w akcie myślowym osoby, dążącej do re- alnej zmiany wyglądu i dobrostanu swojego ciała i bardziej innowacyjnego my-
- 7 -
ślenia. Mechanizmy: zaprzeczenia, przeniesienia oraz negacji, mogą utrudniać bądź uniemożliwić przemianę, której oczekuje kobieta rozpoczynająca pracę nad zdrowym i szczupłym ciałem. Każdy człowiek posiada swoiste nieuświadomione mechanizmy obronne, mentalne blokady, swój system przekonań oraz indywi- dualny charakter. Jak zauważył J. Swift „bezcelowe są próby wyperswadowania komuś czegoś, nad czym się nigdy nie zastanawiał”2. Ponadto przekonania men- talne, nawet gdy są szkodliwe i niekorzystne dla kobiety, mają ogromną moc, ponieważ za myśleniem i określonym działaniem stoi mocno utorowana w mó- zgu ścieżka, czyli szlak nerwowy, odpowiadający za automatyczną reakcję3. Zmiana wymaga więc otwartości na nowe idee i akceptacji własnej ograniczono- ści poznania. To także gotowość na to by problem został rozwiązany, przez odna- lezienie jego źródła i usunięcie głównej przyczyny. Czasami osiągnięcie zamie- rzonych celów, wymaga zmiany hierarchii wartości,. Nie można oczekiwać innych rezultatów nieustannie zachowując się w ten sam stary spo- sób, dlatego też coaching dotyczący uzyskania szczupłej sylwetki, jest procesem, w którym refleksja nad przeszłymi wydarzeniami i wysiłek intelektualny kobiety są tutaj kluczowe.
Zmiana nawyków jedzenia, napotyka dlatego tak wielki opór w samych za- interesowanych, ponieważ wiąże się z koniecznością zaakceptowania faktu ułomności ludzkiej natury oraz schematyczności działania ludzkiej biologii. Każ- de, często powtarzane zachowanie człowieka, prowadzi do reorganizacji ścieżek w mózgu, czasami spontanicznych mutacji genetycznych lub zmian fenotypo- wych, wywołanych jako odpowiedź na często powtarzające się bodźce i reakcje, zwłaszcza gdy towarzyszą temu silne emocje. To tak jakby wydeptywać przez lata ścieżkę na polanie, i po jakimś czasie, w tym miejscu, stworzy się dobrze udepta- ny trakt, w którym nie będzie rosła nawet trawa. Proces ten może zostać odwró- cony, a nowa ścieżka stworzona w innym miejscu. Nadmierne jedzenie staje się po wielu latach nie tylko nawykiem, ale także modyfikacją biologiczną, zarządza- ną przez wyryty w mózgu szlak nerwowy (przysłowiowy trakt), czasem też dość trwałym zapisem w komórkowej pamięci. Proces ten jest odwracalny a transfor- macja zachowania związana z pokarmem oraz trenowanie nowych umiejętności
2 Aronson E., Wilson T. D., Akert R. M. (2004) Psychologia społeczna. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka, s. 192.
3 Szczegółowy opis jak doświadczenie rzeźbi mapę mózgu, determinując zachowania, został opi- sany w książce: Kozdroń A. (2018) Trudne doświadczenia rodzinne. Jak się z nich wyzwolić i być szczęśliwym? Warszawa: Difin SA.
- 8 -
zarządzania jedzeniem, przyczynia się do powstania nowej ścieżki w mózgu i in- nej komórkowej pamięci. Proces ten wymaga: zrozumienia jak działa ciało, czasu do stworzenia właściwego mentalnego programu związanego z jedzeniem i tre- ningu. Świadomość jak kodują się zachowania w mózgu, także te nieprawidłowe, pomaga zrozumieć, iż nadwaga czy otyłość, to konsekwencja pewnych wyborów reakcji w odpowiedzi na czynniki środowiskowe.
Uzyskanie szczupłej sylwetki jest możliwe, gdy kobieta pozna mechanizmy sterujące jej biologią i otworzy się na nowe wzorce zachowania. Jak napisał H.
Gardner, cytując Keynesa z 1935 roku „prawdziwa trudność w zmianie ja- kiegokolwiek przedsięwzięcia polega nie na stworzeniu nowych idei, lecz na pozbyciu się starych”4. Kontynuując za H. Gardnerem „trudno jest wyplenić stare idee”5. Dlatego też w każdym obszarze ludzkiego zachowania, zwłaszcza, gdy życie jest pełne bólu i cierpienia, początkiem zmiany jest otwarcie umysłu na nowe idee i zakwestionowanie wszystkiego co się do tej pory poznało, po to, by po osobistym przeanalizowaniu faktów ze swojego życia, zachować to co rozwojowe, mądre, wartościowe, dobre, zdrowe i realnie dla osoby korzystne, odrzucając wszystko to co jest nośnikiem bólu i cierpienia. Przyjmując jeden wa- runek w pracy nad uzyskaniem szczupłej sylwetki, iż zmienia się wyłącznie sie- bie, a nie innych, biorąc wyłącznie za siebie pełną odpowiedzialność. Reakcja biologicznego ciała na nawyki żywieniowe, to tylko fragment całości, to tylko je- den z czynników odpowiedzialnych za problemy z wagą. Innym puzzlem w tej układance są: relacje interpersonalne rodzinne i rówieśnicze; biografia; społecz- ne trendy w tym: historia, kultura, polityka, religia a przede wszystkim korpora- cje czerpiące zysk z niewiedzy kobiet; osobnicze doświadczenia i reakcje kobiety na te wszystkie elementy.
Reasumując, czynniki środowiskowe które doprowadzają u kobiety do nadwagi i otyłości związane są z:
• osobniczymi doświadczeniami kobiety od jej najwcześniejszych lat
• relacjami interpersonalnymi z rodziną, rówieśnikami, ludźmi w społecznym świecie
• biografią rodzinną, w ujęciu kilku pokoleń
4 Gardner H. (2006) Inteligencje wielorakie. Warszawa: MT Biznes Sp. z o.o., s. 331.
5 Ibidem.
- 9 -
• społecznymi trendami kreowanymi przez: religię, kulturę, politykę, sąsiedz- two, media, koncerny, itd.
• reakcjami kobiety na te wszystkie doświadczenia, prowadzącymi do zmian najpierw mentalnych, potem reakcji a w konsekwencji zmian biologicznych.
Nadwaga, otyłość są wynikiem określonego stylu życia, często jako reakcja na doświadczenia egzystencjalne kobiety. Czynniki środowiskowe, w tym szero- kim rozumieniu, determinują sposób w jaki kobieta zarządza swoją cielesnością, jak ją postrzega i jak traktuje ciało oraz myśli o sobie, a przede wszystkim jak je.
Coaching w uzyskaniu szczupłego ciała, zawiera się w kilku prostych kro- kach:
1. Świadomości źródła problemu jakim jest nadwaga czy otyłość.
2. Zrozumienia jakie czynniki doprowadziły do problemów z wagą.
3. Refleksji, czyli zdania sobie sprawy z indywidualnych doświadczeń odpo- wiedzialnych za zaburzenia wagi.
4. Aktywowaniu odmiennych strategii zachowania.
5. Świadomych korekcji własnych wcześniejszych reakcji w odpowiedzi na przeszłe bodźce, wynikających z aktu woli i decyzyjności kobiety, która pragnie uzyskać szczupłą sylwetkę.
6. Powtarzania prawidłowych zachowań, do czasu aż staną się automa- tycznymi nawykami.
7. Akceptacji własnej indywidualności jako osoby biologicznej i men- talnej.
Coaching uzyskania szczupłej sylwetki, to proces zmierzający do tego by kobieta zrzuciła zbędne kilogramy, ale to też proces zmiany wyglądu i innej o ciele mentalizacji, jego skuteczność warunkowana jest dobrowolnym aktem świadomej woli kobiety i jej realnych starań.
Transformacja ciała zaczyna się w głowie, w decyzji o zmianie i działaniu, kluczem otwierającym te drzwi jest zmierzenie się z faktami. Z uwagi na to iż problem nadwagi czy otyłości przeważnie ma swoje źródło we wczesnodziecię- cych doświadczeniach lub w uwarunkowaniach rodzinnych w ujęciu kilku poko-
- 10 -
leń, wgląd w okres nawyków, zwyczajów i przekonań kobiety i jej rodziny, po- zwala odkryć wzory jedzenia, czy schematy zachowania związane z jedzeniem, powstałe w okresie dzieciństwa, nastoletnim, dorosłym. Odnalezienie a raczej uświadomienie sobie źródła niekorzystnych wzorców reakcji, nawyków, przy- zwyczajeń i wynikających z tego „korzyści” lub mechanizmów obronnych, pozwa- la zrozumieć zjawisko kodowania automatycznych reakcji, odpowiadających czę- sto za nieprawidłowe nawyki jedzenia. Świadomość rodzinnego i osobniczego dziedzictwa związanego z jedzeniem, udziału kobiety w tych doświadczeniach i jej pragnieniu, by transformować przeszłe schematy zachowania w nową wyższą jakość życia, będzie prowadziło do pożądanej przez nią trwałej zmiany kondycji jej ciała i lepszej mentalizacji życia.
Zdrowe ciało, to zdrowe organy wewnętrzne oraz waga, która według spe- cjalistów, prawidłową jest wtedy, gdy jest wagą uśrednioną dla osób o określonej płci i w podobnym wieku. Oznacza to dla każdej kobiety inny zakres prawidłowej wagi, zależny także od jej wzrostu. Dobrostan ciała, to zarówno racjonalne jedze- nie, ale także aktywność fizyczna i akceptowany społecznie jej wizerunek ze- wnętrzny. Te elementy typowe dla zdrowia biologicznego: wewnętrzny system ciała w tym prawidłowa praca kluczowych układów warunkujących życie, ze- wnętrzna powłoka cielesna oraz zewnętrzny wizerunek kreowany przez ubrania, makijaż, czystość ciała, nawet jego zapach są w wielkim skrócie wizerunkiem ko- biety, przez który jest postrzegana, oceniana i klasyfikowana. Procesy te, bez względu na to jak kobieta myśli o sobie i innych ludziach, determinują społeczne relacje.
Dobrostan „ducha”, czyli praca na celach umysłowych, od których rozpo- czyna się transformacja cielesna, to cytując B. Woynarowską to: „samoświado- mość, jakość relacji, system wartości, poczucie celu życia. (…) Zdolność do da- wania i brania, okazywanie ciepła, bezwarunkowa miłość, poczucie sensu i celu życia, uznawanie czynników transcendentalnych, wewnętrzna siła i spokój, pozy- tywne nastawienie, własne kredo życiowe, uznawanie istnienia czegoś, co istnieje poza naszym umysłem, otwartość na przeżycia duchowe”6.
6 Woynarowska B. (2010) Edukacja zdrowotna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 31.
- 11 -
Świadomość złożoności elementów związanych ze zdrowiem w wymiarze biologicznym i mentalnym kobiety, powinna skłaniać osoby zainteresowane uzy- skaniem szczupłej sylwetki, do zmiany myślenia o nadwadze czy otyłości. Z prze- konania, iż zmniejszona ilość pokarmu, zagwarantuje sukces, na świadomość iż praca nad trwałym uzyskaniem szczupłej sylwetki, to myślenie o zespole czynni- ków, które przyczyniły się do nadwagi i przez które nadwaga, otyłość może zostać wyeliminowana. Racjonalizm podsuwa dodatkowy argument sprzyjający trwałej poprawie zdrowia w wymiarze biologicznym i mentalnym. Nieprawidłowa men- talizacja o sobie, budowana była przez wiele lat, wynikiem czego doszło do przy- rostu masy ciała. Zakładanie, iż trwałe uzyskanie szczupłej sylwetki, dokona się w ciągu miesiąca, jest nierealne. Oczyszczenie umysłu i zmiana nawyków, potrze- bują czasu i właściwie dobranych doświadczeń dla każdej kobiety, będzie to inny zakres czasowy i inne doświadczenia.