Badania porównawcze nad oznaczaniem chemicznego zapotrzebowania tlenu wybranych substancji organicznych

(1)

ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ

S e r ie : INŻYNIERIA SANITARNA

2

^{. 21} Nr k o l . 575

________ 1979

M aria ZDY8IEWSKA, K a lin a KWIATKOWSKA E lż b ie t a GRABIŃSKA

BADANIA PORÓWNAWCZE NAD OZNACZANIEM CHEMICZNEGO

ZAPOTRZEBOWANIA TLENU WYBRANYCH SUBSTANC3I ORGANICZNYCH

S t r e s z c z e n ie . Omówiono w a ż n ie js z e metody stosowane do oznacza- n ia ChZT, z w raca jęc przede w szystkim uwagę na uzyskiw any s to p ie ń u- t l e n i s n i a , w o d n ie s ie n iu do te o re ty cz n e g o zapotrzebow ania tle n u (TZ T ), różnych s u b s t a n c j i o r g a n ic z n y c h . D la k ilk u n a s t u wybranych sub

s t a n c j i o rg a n ic z n y c h przeprow adzono o z n a cze n ia porów naw cze,przy z a  sto so w an iu sied m iu metod, t j . u t l e n i a l n o ś c i z KMn04 , 5 w ariantów me

to d y dwuchromianowej o ra z metody Jodanow ej. Uzyskane w y n ik i w yrażo

no w p ro ce n ta c h od TZT.

Rosnęce z a n ie c z y s z c z e n ia śro d o w is k a , a s z c z e g ó ln ie wodnego.wywołało ko

n ie c zn o ś ć z n a le z i e n ia metod m o żliw ie p r o s ty c h , a je d n o c z e ś n ie a z y b k ic h dla o k r e ś le n ia je g o s t o p n ia .

W przypadku ściek ów bytow o-gospodarczych problem ten J e s t stosunkowo p r o s t y , a k o m p lik u je s i ę d o p ie ro w przypadku ścieków p rzem ysło w ych .zaw ie- r a ję c y c h w ie lo k r o t n ie rów nież e u b e ta n c je n ie w yetępujęce w p r z y r o d z ie i tru d n o a ię b i o l o g i c z n i e r o z k ła d a ją c e lu b nawet o d d z ia łu j ą c e t o k s y c z n ie na normalnę b io c e n o z ę .

S tę d o z n a c ze n ie bioch em iczn ego zapo trzebow ania tle n u (BZTg) ma co ra z b a r d z ie j zawężony zak re s s to s o w a n ia . Natom iast u t le n i a l n o ś ć - o z n a cze n ie stosowane od ponad s t u l a t - p o sia d a w ie le mankamentów,a przede w szystkim d la w ię k s z o ś c i s u b s t a n c ji o rg a n icz n y ch d a je w y n ik i d a le k ie od te o re ty c z n e  go zap o trzeb o w a n ia t le n u (TZT), a ponadto stosowany u t le n i a c z , t j . nadman

g a nian potasu wykazuje w p o s t a c i ro z c ie ń c z o n y ch roztworów małę tr w a ło ś ć . Wobec te g o , od k i lk u Już d z i e s i ę c i o l e c i [21] trw a ję poszuk iw an ia metod, k t ó r e by p o z w o liły na m o żliw ie ś c i s ł e przew idyw ania zużyw ania tle n u w od

b io r n ik u wodnym lu b kon ie czn e i l o ś c i tle n u d o s ta rcz a n e do procesów o czy  s z c z a n ia ściek ó w .

Zarówno woda ja k i ś c i e k i stanow ię m ieszaninę s u b s t a n c j i chem icznych i d la te g o d la w ła ś ciw e j oceny d o k ła d n o ś c i metod w ie lu autorów u c ie k a s i ę do o z n a c z a n ia chem icznego zapotrzebow ania t le n u (ChZT) cz y s ty c h s u b s t a n c ji chem icznych i porównania do TZT.

P rzykładem może być praca H o lu ty i Hochm Ullera [ i ] , k tó rz y przeprow a

d z a l i te g o ro d z a ju o zn a cze n ia w o p a r c iu o metodę nadmanganianowę wg Kuba

l a , kombinowenę (w Ośrodku a lk a lic z n y m a n a s tę p n ie kwaśnym) o ra z z dwu

chromianem p o ta s u , w o b e c n o ś ci k a t a l iz a t o r a srebrow ego.

(2)

1 4 6 M. Z d v b le w s k a 1 i n n i

Wybrane w y n ik i d la 40 z 70 oznaczanych s u b s t a n c j i o rg a n icz n y ch z a c y to  wano w t a b e l i 1.

Bak wynika z t e j t a b e l i najw yższe w y n ik i uzyekiwano d la metody dwuchro

mianowej, c h o c ia ż n ie zawsze i w tym przypadku uzyskiwano 100% u t le n i e n ie . Jak np. d la benzenu, to lu e n u lu b nawet zerowego d la p iry d y n y (d la w szyst

k ic h cytowanych m etod),

B a z ja k in a [2] zwraca Jednak uwagę, że n ie k t ó r z y a u t o r z y , ja k n p .M e ln ck [3], podaję T Z T , l i c z ę c u t le n i e n ie o rg a n icz n y ch związków azotowych n ie do NH3 , . a l e z uw zględnieniem n l t r y f i k a c j i , a w ięc do N Oj, co u tru d n ia i n t e r  p r e t a c ję wyników.

W poszukiw aniu metod d a ję c y ch p rz y o zn a cza n iu ChZT m o żliw ie p ełn e u- t l e n le n ie , D z j a d i o

[

4

]

zaproponow ał zastoso w a nie Jodanu p o ta s u . Je dn ocze ś

n ie p rzep row ad zając o z n a c ze n ia porównawcze d la szereg u s u b s t a n c j i organicz

nych, w o p a r c iu o metodę z KMnO^ w oórodku kwaśnym i a lk a lic z n y m (wg Ku- b e la i wg S c h u lz e 's ) z K2C r 20 7 (wg T i u r i n a ) .

Bak wynika z t a b e l i 2 o b r a z u ją c e j te o z n a c ze n ia w ięk szo ść badanych sub

s t a n c j i , nawet n ie u le g a ją c y c h u t le n i e n iu p rz y u ż y c iu KMn04< J a k : g l i k o l , a la n in a , le u c y n a , kwas benzoesowy i bursztynow y, u le g a ły u t le n i e n iu Joda

nem potasu w bardzo w ysokia s t o p n iu , bo w g ra n ic a c h 95,3-103,0% .

Metoda ta p rz e z w ie le l a t b y ła wykorzystywana w ZSRR, a le wobec s z e r o  k ie g o sto so w a n ia w s k a l i św ia tow e j, różnych w ariantów metody dwuchromia

nowej, ta o s t a t n ia s t a ł a s i ę o bow iązująca w w ię k s z o ś c i ro z w in ię ty c h k ra  jów ś w ia t a .

Początkowo wzorowano s i ę na am e rykań skiej m etodzie standardow ej [5] i na t e j z a s a d z ie o p a rto metody stosowane na zachodzie E u ro p y , jak 1 w Związku R a d zie ck im o ra z k r a ja c h RWPG (6, 7, 8 , 9 , 1 0 ].

Również w P o ls c e obow iązująca norma o z n a cza n ia ChZT o p a rta j e s t o meto

dę dwuchromianową [ i l l •

Ponieważ Jednak uzyskiwane w y n ik i z a le ż n e b y ły p rzede w szystkim |jod t a  k ic h parametrów, ja k : i l o ś ć zużywanego u t le n ia c z a , dodanego k a t a l iz a t o r a , e t ę ż e n ia kwasu, czasu r e a k c j i , warunków og rzew ania, a w ięk szość metod

0

^-

z n a c z a n la z K2CrO? bazowała na standardow ej m etodzie a m e ry k a ń sk ie j, g d zie zarówno czas r e a k c j i (2 h) ja k i i l o ś ć stosowanych odczynników (przede w szystkim kwasu) u t r u d n ia ła sto sow a n ie w s k a l i masowej, z a c z ę to p o s z u k i

wać metod k r ó t s z y c h , nad ających s ię do badań rutynow ych, choćby kosztem ic h m n ie js z e j d o k ła d n o ś c i.

Z lic z n y c h opracowanych w ariantów , do t a k ic h z a l i c z y ć n a le ż y n ie w ą t p li

wie metodę opracowaną p rze z E c k e n fe ld e r a [l2] i czeską - B o g a t y r ie v a [13] . Celem n in i e j s z e j p racy b y ło przeprow adzenie oznaczeń porównawczych ChZT d la k ilk u n a s t u wybranych s u b s t a n c ji o rg a n ic z n y c h , p rz y zastosow aniu r ó ż  nych metod a n a lit y c z n y c h .

(3)

»

B a d a n ia p o r ó w n a w c ze nad o z n a c z a n ie m c h e m i c z n e g o . . . 1 4 7

Tabela 1 Porównanie efektów utlenienia wybranych substancji organicznych,

w zależności od zastosowanej metody [l] w % TZT

Substancja

Metoda oznaczenia

wg Kubela kombinowana *'K2Cr2°7 w obecności Ag

Alkohol etylowy 0.0 20.0 94,0

Kwae mrówkowy 10,0 90.0 97,0

Kwae octowy 0,0 2.0 99,0

Kwae oleinowy 8.0 33,0 88,0

Kwae azczawiowy 100.0 100.0 98,0

Kwae bursztynowy 0.0 8,0 97,0

Kwae funarowy 82.0 88,0 93,0

Kwae pirogronowy 25,0 84,0 88,0

Kwae winowy 73,0 84,0 98,0

Kwas cytrynowy 66,0 74,0 98,0

Mocznik 0.0 0.0 48,0

Gliceryna 21,0 88,0 97,0

Glukoza 32,0 95,0 99,0

Sacharoza 39,0 89,0 97,0

Rafinoza 12,0 73,0 83,0

Skrobia 3.0 71,0 85,0

Alanina 0.0 42,0 77,0

Lizyna 0.0 28.0 88,0

Treonina 0.0 22,0 94,0

Cystyna 36,0 51,0 95,0

Kwas glutaminowy 0.0 37.0 97,0

Fenyloalanina 0.0 18.0 93,0

Tyrozyna 83.0 84.0 93,0

Tryptofan 74,0 88,0 76,0

Histydyna 14,0 82,0 102,0

Benzen 0.0 0.0 24,0

Toluen 1.0 8.0 27,0

Styren 14.0 14,0 69,0

Naftalen 14,0 13,0 99,0

Fenol 84,0 99.0 97,0

O-krezol 64,0 83.0 95,0

Pirokatechina 77,0 80,0 97,0

Plrogallol 78,0 78,0 95,0

Kwaa benzoeeowy 2.0 8.0 93,0

Kwas ftalowy 4.0 16,0 97,0

Indol 80,0 90.0

^100,0

Skatol 61.0 86,0 95,0

Pirydyna

^{0 .0} ^{0 .0} ^{0 ,0}

C h in o lin a 31 ,0 37,0 6 5 ,0

A n i l i n a 8 0 ,0 83 ,0 9 5 ,0

(4)

T a b e l a 2

O zn a czan ie chemicznego zapo trzebow ania tle n u n ie k tó r y c h s u b s t a n c j i chem icznych [4]

S u b s t a n c j a

T e o r e t y c z . i l o ś ć

° 2 9 / 9

s u b s t.

(TZT}

Wg K ubela Wg S ch u lzeg o Wg

T i u r i n a

Z K003

°2 g/g s u b s t.

%

TZT

°2

9 / 9

s u b s t.

%

TZT

° 2

g/g s u b s t.

1!.A3

TZT

° 2

g/g s u b s t.

0//o

TZT

K r e a t y n i n a

0,8490 0,2115 24,91 0,1099 12,94 0,4856 57,20 0,8380 98,72

Kwas h i p u r o w y

1,6082 0,0238 1,48 0,0238 1 .42 0,3842 23,89 1,6012 99,56

Kwas moczowy

^0,2856 0,1388 48,60 0,2476 86,69 0,2285 80,01 0,2846 99,65

G l i k o k c l

0,6396 n ie u t l . 0 0,1957 30,59 n ie u t l . 0 0,6228 97,37

A l a n i n a

1,0779 n ie u t l . 0 0,4016 37,26 0,2245 20,83 1,0293 95.49

Leucyna

1,8305 n ie u t l . 0 0,2892 15,38 0.2228 1 2,17 1,7449 9 5 ,32

Gl u k o z a

1,0661 0,5581 52,34 0,7735 72,55 0,9895 92,81 1,0711 100,47

M a l t o z a 1 , 1 2 2 2

^0,4772 42,52 0,6760 60,24 0,9629 85,80

1 , 1 1 2 2

99,11

S a c h a r o z a 1 , 1 2 2 2

0,7480 66,65 0,7184 64.02 1,0315 91,92 1,1305 100,74

F e n o l

2,3818 2,0264 85,08 2,1360 89,68 2,0853 87,47 2,3785 99,86

Kwas b e n z o e s o wy

1,9664 n ie u t l . 0 n ie u t l . 0 1.4540 73,94 2,0251 102.99

Kwas b u r s z t y n o w y

0,9488 n ie u t l . 0 n ie u t l . 0 0,6941 73,15 0,9467 99,78

De k s t r y n a

1,1846 0,1465 12,37 0,3148 26,57 1.0812 91 ,27 1,1775 99,40

P e p t o n

1,0973 0,3160 28,80 0,2970 27,07 0,7294 66 ,47 1,0973 100,00

(5)

Wyniki badań porównawczych nad oznaczaniem ChZT wybranych substancji organicznych (n e 3- 8 serii oznaczeń)

Tabela 3

/

Lp. Substancja TZT

«ng02/g

Utlenlalnoéc

'Z K M n0 4 ) Standardowa

amerykańska Szybka

czeska [13] Amerykańska

skrócona [12] Chromian,

radziecka [l5] Polska

w PN Dodanowa mg02/g %

TZT m g O ^ g ^0/

TZT mgOg/g %

TZT rogo2/g %

TZT “>g02/g %

TZT "g02/g % TZT

m g O ^ g % TZT 1 Fenol 2383.0 2047.5 85,90 2280,0 95.3 2150,0 90,0 2160,0 90,6 2318,0 97.2 2819,0 118,0 2412,8 1 0 1 , 2

2 Mocznik 0 .0*

2133,0 ++ 0,46 0 ,0 2 212,7 1 0 , 0 9.43 0.4 192,0 9,0 440,0 20,6 607.5 28,5 366,6 17,2 3 Glukoza 1066,7 555,5 52,1 979.2 91,8 1017,5 95,0 982,8 92,1 976.0 91.1 584,65 54,8 1066.7 1 0 0 ,0 4 Sacharoza 1 1 2 2 , 0 643.8 57,40 1048,6 93,5 1056,2 93,1 1048,3 93,4 1080.0 95,8 745,9 66.3 1133,0 100,9

5 Pepton 1097,Ox 14,70 1 0 2 , 6 51,7 74,4 120,9 79,0 97,1

160,7 1124,1 566,4 822,6 1328,0 866,8 1065.6

1407,0XX 11,40 79,8 40,2 58,4 94,3 61,6 75.7

6 Benzen 3076,0 2,72 0 , 1 0 1 0 2 2 ,6 33,2 506,5 16,4 185,1 6 . 8 330,8 10,7 193,1 6 . 2 3113,0 101,3 7 Etylobenzen

(do 130 mg/l) 3165,0 37,1 1 , 2 0 1519,0 50,1 783,4 24,8 198,1 6,9 1071,4 32,1 257,6 8 . 1 3143,0 99,8 8 Kwas benzoesowy 1967,0 2.57 0,13 1872.0 95,2 1766.4 90,1 1537,9 78,8 1880,0 95.1 1270,0 64,7 1833,4 93,2 9 Kwas mrówkowy 250,0 15,9 6,30 284,4 113,7 296,5 118,5 258,3 103,3 336,5 134,6 220,4 8 8 , 1 247,7 99,1 10 Kwas octowy 1067,0 0,57 0,05 934,8 87,9 77,3 7.2 713.1 66 ,0 904,5 84,8 833,0 77,9 1079,4 1 0 1 , 1

1 1 AAS 2313,0 111,5 4,82 1507,8 65,2 288,1 12.4 2298,1 99.3 1086,8 46,9 1880 81,0 2261,0 97.7

12 KBS 1875,0 131,5 7,01 1716,0 91,5 251,0 13.4 2146,8 114,4 1552,7 83,0 1540 82,1 1857,6 99,0

+Przy rozkładzie do C02 , HgO i NHj ++Przy utlenianiu do C02 , HgO. HNOj

’Svg Dzjadió [4 ]

xxWg Meincka, Stoofa i KöhlachUttera [1S]

*

vC

Badarixaporównawczenadoznaczaniemchemicznego#.,

(6)

M. Z d y b le w s k a i i n n i

Cześć doświadczalna

Oznaczenie utlenialnoścl lub ChZT przeprowadzano następującymi aatoda- al:

a) utlenlalność z KMnO^, w środowisku kwaśnya [14] , b) standardowe amerykańską [S],

c) szybkę aetode. dwuchromianowe, czeake

[1 3 ]

, d) amerykańską, skrócone [12],

a) chromianowe, radziecką [ 15] . f) polską wg PN ]ll] .

g) jodanową [4],

w odniesieniu do roztworów badanych .substancji, sporządzonych na wodzie destylowanej.

Wyniki podawano w ag/l zużywanego tlenu oraz przeliczano w procentach od TZT, zestawiając je w tabeli 3.

Omówienie wyników

W odniesieniu do badanych substancji zastosowane aetody dały wyniki, w różnym stopniu odbiegające od TZT.

I tak dla fenolu uzyskano stosunkowo wysokie zuZycie tlenu,wahające się od 85,9% TZT dla utlenialnoścl, a nawet 118% TZT w aetodzle wg PN 1 101,2%

w metodzie jodanowej, co jest zjawieklem od dawna znanym.-

Natomiast mocznik, który wg większości badaczy powinien wykazywać zapo

trzebowania tlanu równe zeru. w przypadku utleniania do COg, HgO i NHj.w przypadku utleniania zawartego w nim azotu do NOj powinien wykazywać TZT wg Meincka [3] równe 2133 mg Og/g, wykazywał je w zaleZności od metody, od

powiednio od 0,02% tego TZT przy zastosowaniu KMnO^ i od 9,0 do 28,5% przy zastosowaniu

K ^ C r ^ j ,

w zaleZności od stęZenia kwasu i czasu reakcji,sto

sowanych w poszczególnych metodach.

W przypadku glukozy jedynie utlenlalność i ChZT wg PN były w granicach 50% TZT, gdyZ inne aetody wykazywały utlenienie w ponad 90%. Podobne efek

ty utlenienia zaobserwowano również w odniesieniu do sacharozy (tabela 3, poz. 3 i 4).

Oeżeli chodzi o pepton, to dla tej substancji TZT podawane jeat nieco odmiennie, w zaleZności od autora,i z tego względu uzyskane wyniki odno

szono do dwóch cytowanych w literaturze wartości.

RównleZ i

w

tym przypadku w y n ik i o z n a cze n ia b y ły bardzo zró żn ico w a n e, gdyZ u t le n l a l n o ś ć w y n o s iła z a le d w ie od 11,4-14.7% TZT. a metody z K2C r207 dawały w y n ik i w yższe, a le t y lk o w standardow ej m etodzie a m e ry k a ń s k ie j,r a  d z i e c k ie j [15] o ra z jodanow ej w y n ik i b y ły b l i s k i e 100% T Z T, a nawet w pew

nych przypadkach zawyżone.

O ako r e p r e z e n t a n t a w ę g l o w o d o r ó w a r o m a t y c z n y c h u ż y t o d o b a d a ń b e n z e n , u -

w a ż a n y p r z e z w i e l u a u t o r ó w z a t r u d n o l u b w c a l e n i a u l e g a j ą c y , u t l e n i e n i u . P o

(7)

Badanie porównawcze nad oznaczaniem chemicznego.. 151

twierdziło aię to w odniesieniu do KMn04 , jako utleniacza, a pełne utle

nienie uzyakano wyłącznie przy zaatoacwaniu metody jodanowej (tabela 3 poz. 6).

Bardzo zbliżone wyniki uzyakano również dla drugiego badanego węglowo

doru, tj. etylobanżenu.

Ola dwóch badanych kwasów organicznych, tj. kwasu benzoesowego i mrów

kowego, mimo ogromnych różnic w ich budowie chemicznej uzyskano również wy

niki podobnego rzędu. I tak przy zastosowaniu KMn04 Jako utleniacza sto

pień utlenienia był bardzo niakl i wynosił 0,13% TZT dla kwasu benzoesowe

go 1 6,3% dla mrówkowego.

Natomiast zastosowanie metod z

K ^ C r ^ y

w różnych wariantach dało prze

ważnie bardzo wysoki stopień utlenienia (czasami nawet zawyżony),z małymi tylko wyjętkaml (metoda amerykańska skrócona, polska wg PN).

Odmiennie zachowywał się kwas octowy, wykazujęc utlenialność wynoszę- cę zaledwie 0,05% TZT i ChZT z Jodanem równe 101,1% TZT. Inne wyniki były znacznie niższe, jak np. przy zastosowaniu szybkiej metody czeskiej.gdzie uzyakano stopień utlenienia równy 7,2% TZT (tabela 3, poz. 10).

Na zakończenie badań przeprowadzono oznaczenia dla dwóch substancji po- wierzchniowo-czynnych (SPC), tj. alkiloarylobenzenosulfonianu sodu (AAS) i kerylobenzenosulfonianu trójetanoloaminowego (KBS).

Uzyskany stopień utlenienia dla tych preparatów wynosił odpowiednio:

4,82% 1 7,01% TZT przy zastosowaniu-KMn04 jako utleniacza ibył bardzo wy

soki przy zastosowaniu skróconej metody amerykańskiej i Jodanowej (tabela 3 poz. 11 i 12). Przy zastosowaniu innych metod z K2Cr20 7 ' jako utlenia

czem wyniki były znacznie niższe 1 zróżnicowane dla tych preparatów, gdyż przeważnie lepiej utleniał się KBS.

Przeprowadzone tu badania dotyczyły - Jak to już podkreślono - czystych substancji chemicznych (z wyjętkiem preparatów SPC), gdyż to umożliwiało ocenę stopnia ich utlenienia, w porównaniu z TZT.

W przypadku ścieków, szczególnie przemysłowych,aprawa się wyraźnie kom

plikuje, ale i w tym przypadku właściwy dobór metody oznaczenia może wpły- nęć na określenie stopnia zanieczyszczenia.

Oak w ykazały przeprow adzone p o p rze d n io badan ia [17] d la szereg u ś c i e  ków najw yższe w y n ik i dawała metoda Jodanowa, a n a s tę p n ie z k o l e i s ta n d a r  dowa z K2C r 207. Z n a c z n ie n iż s z e w y n ik i dawały sk róco n e m o d y fik a cje t e j o- s t a t n i e j , a le mimo to mogę one z n a le ź ć zasto sow a nie p rz y o zn a cze n ia ch ru

tynowych, co p o tw ie r d z a j? i i n n i a u t o r z y [18, 19, 20].

S łu s z n ie n atom ia st e lim in u j e s i ę metodę o z n a cza n ia u t l e n i a l n o ś c i ja k o d a ję c ę w w ię k s z o ś c i przypadków w y n ik i w y raźn ie z a n iż o n e , z a s tę p u ję c ję me

todę o z n a c za n ia ChZT z K2C r 207 , tym b a r d z ie j , że ma ona powszechne z a s t o  sow anie w s k a l i św ia to w e j, n a t u r a ln ie w odmianach przystosow anych do po

tr z e b danego k r a j u , c h o c io ż w k r a ja c h RWPG proponuje 3 lę ju ż w c h w i li o-

b e c n e j m e t o d y u j e d n o l i c o n e ,

a

w i ę c d a j g c s mo ż l i w o ś ć p o r ó w n a n i a

uzyskiw a

nych wyni ków.

(8)

152 M. Zdytiewska i lr.nl

LITERATURA

[1] H o lu ta 3 . , H ochm üller K . : Untersuchungen über d ie Bestimmung der Oxy

d ie r b a r k e it von Wasser und Abw asser, Vom W asser, 26, 146, (1959).

[2] B a z ja k in a N . A . : O c z is t k a k o ncentriro w annych prom yszlennych eto cznych wod, Gos. I z d . L i t . po S t r o i t , Moskwa 1958.

[3] Meinck F . : Über den E in w o h n e rg le ich w e rt i n d u s t r i e l l e r Abw asser.Cesund- h e it s I n g e n ie u r , 76, 225, 1955.

[4] D z ja d io A . M . : I s t in n a j a o k is la e m o s t s to cz n y ch wod i metod J e jo o p re - d i e l e n i j a , W cdosnabżenije i s a n it a r n a j a t ie c h n ik a 13, 117, 1938.

[5] ' "Standard Methods f o r the E x a m in a tion o f Water and W astew ater", New Y o rk , wyd. 10,<1955, 12,1965 i 14,1976.

[6] D eutsche E ln h e it s v e f a h r e n zu r Wasser - Abwasser - und Schlamm U n te r

suchung, V e rla g Chem ie, Weinheim 1968.

[7] L e it h e W .: D ie Bestimmung des chemischen S a u e r s t o ffb e d a r fs (CSB-Wert) in W assern, Vom W asser, ¿ 7 , 106, 1970.

[8] Beuthe C .G . : Über d ie Bestimmung de3 S a u e rs to ffv e rb ra u c h s von Abwas

se rn nach der Bichrom atm ethode, G e sun d h eits I n g e n ie u r ,83 ,70 ,196 2.

[9] Monewa M ., Gicowa Sw .: S b o rn ik ot m e to d ik i za ch im iczesk o lz s le d o w a - n ie na o tp a d c z n i p roizw odstw en i w o di, N I C h l, S o f i j a , 1970.

[10] U n if ic ir o w a n n y je m ietody a n a liz a wod, I z d . " C h im ija ” , Moskwa 1973.

[11] PN-74/C-04578, A r k . 03: O zn aczan ie chem icznego zapo trzebow ania tle n u (ChZT) metodę dwuchromianowa, wyd. I I , 1976.

[l«3 M a lin a 3 . F . , Ford D . L . , E c k e n fe ld e r w .w . , D a vis E . M . : A n a l y t i c a l P ro - cedures and M ethods", The U n iv e r s it y o f Texas and A u s t in 1967.

[13] B og a ty riew 0 . : " O p r e d ie le n ij e bichromatnym mietodom chimiczeskowo po- t r e b l e n i j a k is ło ro d a " , w z b io r z e : " O c z is t k a prom yszlennych sto czn y ch wod", Gos. I z d . L i t . po S t r o i t , Moskwa 1960.

[14] Hermanowicz W. i i n . : “ F iz y c zn o -c h e m icz n e badanie wody i ś c ie k ó w " .A r  kady, Warszawa 1976.

[15] B ar W .P .: Sposob o p r e d ie le n ij a p o łn o j o k is la e m o s t i s t o c z n o l wody, W ie s tn ik t e c h n ic z e s k o j i ekonom iczeskoj in f o r m a c j i, nr 6 (11), 46, 1958.

[16] Meinck F . ; S t o o f H . , K o h ls c h u t t e r H .: Ś c i e k i przem ysłow e. Arkady .War

szawa 1975.

[17] Zdybiewska M .: O zn aczan ie chem icznego zapotrzebow ania tle n u w ś c i e  k a ch, GWiTS, 34, 255, 1960.

[18] K o ła czk o w sk i S . , Meybaum Z . : Badania porównawcze nad oznaczaniem u- t l e n i a l n o ś c i s u b s t a n c ji ście k o w y ch ", GWiTS, 36, 310, 1962.

[19] Jakubowska L . : O zn a czan ie u t l e n i a l n o ś c i dwuchromianowej wód n a t u r a l

nych" , GWiTS, 38, 52, 1964.

[20]

Zawadzka H. , Elbanowska H . : M o d y fik a c ja metody dwuchromianowej ozna

c z a n ia chemicznego zapo trzebow ania tle n u w wodzie i ś c ie k a c h , GWiTS, 48, 224, 1974.

[21]

Hermanowicz W ., J a s iń s k a W .: U t le n ia ln o ś ć n ie k tó r y c h zwięzków s p o ty  kanych w ś c ie k a c h , Przem. Chem. 31, 522, 1952.

(9)

Badania porównawcze nad oznaczaniem chemicznego.. 153

CPAJiHM i'EJibHiffi HGCJIEAOjtAHMH n o OnPEHEJLEHMB XMMHHECKOrO ilO T P E E JlE H /H K5iCJIOPO;iA H EK O IO PiiX OPrAHHHECKHX BE!i{ECS3

P

e

s

» m

e

OnHChiBaioxoH SoJiee BaacKae M e x o A «

ncnojib3yeM iie

.hji

a

onpeaeJieHHH X n K , npn o6pan;eHHH B H H u a H H H npexne B cero H a nojiyqaeMyio c x e n e H b oKHCJienHH b o o o i H o m e - hhh k T e o p e i H u e c K o u y n o i p e S a e H U E KHCxopojia ' (Tint) ajih pa3JiHHHux o p r a H i m e c K H X BeneoiB.

R j i h H SO K O jibK H X B H f ip a H H iix o p r a H H 'i e c K H X s e n e c i B OfcuiH n p o B e x e H u c p a E H H i e j i b - H bie o n p e ^ e x e H H . x n p n H c n o ji b 3 0 B a H H H ce M H M e io A O B i . e . O K H C J ia e x o c iH e K f lin o ^ , 5 -t h B a p a a H i o B O H O x p o M a iH o r o M e x o ^ a h i t o ^ a x H o r o M e i o ^ a .

iloxyHesHbie p e 3 y j i b i a x u 6

hjih

onpe^eJieHu

b

n p o a e H i a x ox BejiHHHHN-THK.

THE COMPARATIVE TESTS ON THE DETERMINATION OF THE CHEMICAL OXYGEN DEMAND OF THE CHOSEN ORGANIC SUBSTANCES

S u m m a r y

Im portant methods used f o r the d e te rm in a tio n o f COD have been used, by p aying f i r s t o f a l l a t t e n t io n to the b e in g a ch ie ve d o x id a t io n s t a t e , i n r e l a t i o n to the t h e o r e t i c a l oxygen demand, (TOO), o f v a r io u s o r g a n ic sub

s t a n c e s .

For s e v e r a l chosen o r g a n ic s u b sta n ce s the co m p arative d e te rm in a tio n has been used, a p p ly in g soven m ethods, th a t i s , ch e m ica l oxygen demand w ith KMnO^, 5 v a r ia n t s o f the b ichro m ate method and io d a t e method.

The o b ta in e d r e s u lt s have been expressed in pre ce nta g e from TOD.