1 Raport z realizacji Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Ruda Śląska do roku 2030 za rok
2017
Poziom realizacji, stopień zaawansowania i wykonania zadań oraz poszczególnych projektów ujętych w Programie oraz wpisujących się w proces rewitalizacji miasta, za rok 2017 przedstawia się następująco:
I. Strategiczny obszar rewitalizacji Nowy Bytom-Wirek Lp. Nazwa projektu Podmiot realizujący
projekt
Zakres
1. Rewitalizacja historycznego centrum
dzielnicy Wirek
Biuro Miejskiego Konserwatora
Zabytków, Wydział Inwestycji
Wykonanie muralu przedstawiającego
historyczne widoki dzielnicy Wirek na ścianach szczytowych kamienic położonych przy ul. Sienkiewicza 3 i Tuwima 8.
Nakłady poniesione 131 660 zł.
2. Renowacja kościoła pw.
św. Pawła wraz z wieżą widokową w centrum
miasta Ruda Śląska
Pozyskano dotację na wykonanie renowacji fragmentu elewacji południowej kościoła pw. św. Pawła w wysokości 100 000 zł.
3. Modernizacja Wielkiego Pieca Hutniczego „A”
Głównym celem jest wyremontowanie Wielkiego Pieca - przywrócenie prawidłowego stanu technicznego. Urządzenie poddane zostanie modernizacji, tak aby mogło pełnić funkcje turystyczno-edukacyjne. Inwestycja pozwoli na zaistnienie obiektu w świadomości mieszkańców i budowanie potencjału turystycznego miasta.
Rozpoczęto prace, mające na celu nabycie nieruchomości zainwestowanych Wielkim Piecem.
2 4. Trakt Rudzki – etapy I, II, III
- wytworzenie przestrzeni publicznej pomiędzy dzielnicami Wirek i Nowy Bytom – połączenie pieszo- rowerowe oraz funkcje
rekreacyjne
Wydział Gospodarki Komunalnej, Wydział Ochrony
Środowiska i Górnictwa, Wydział Rozwoju Miasta, MPGM TBS
Sp. z o.o.
Opracowano kompleksową dokumentację techniczną dla 7 zadań inwestycyjnych oraz uzyskano niezbędne pozwolenia i decyzje.
Trwały prace nad realizacją zadania 3, w ramach którego rozpoczęto realizację
projektu LUMAT, w ramach którego prowadzono roboty ziemne przy zwałowisku pocynkowym w rejonie ul. Tołstoja, 1 Maja. Opracowano dokumentację techniczną odrębną dla zwałowiska. Zorganizowano konsultacje społeczne w sprawie zagospodarowania
3 5. Zmniejszenie niskiej emisji
dla budynków ul. Katowicka 144 - 158
MGSM
"PERSPEKTYWA"
Podłączenie do miejskiej sieci ciepłowniczej budynków przy ul. Katowickiej 144, 146.
Koszt robót: 662 339,44 zł.
6. Program renowacji podwórek – I etap
MPGM TBS Sp. z o.o.
Rozpoczęcie procedury zmierzającej do realizacji prac przy rewitalizacji podwórka w rejonie ulic Tuwima, Sienkiewicza.
II. Strategiczny obszar rewitalizacji Ruda-Orzegów-Godula Lp. Nazwa projektu Podmiot realizujący
projekt
Zakres
1. Rewitalizacja historycznego centrum
Orzegowa
Wydział Inwestycji Rozpoczęcie prac nad rewitalizacją kwartału ulic Czapli, Hlonda, Królowej Jadwigi. Roboty polegają na wytworzeniu atrakcyjnej
przestrzeni publicznej wokół kościoła oraz przy ul. Czapli.
2. Rekultywacja i remediacja terenów dawnej koksowni
Orzegów
Miasto Ruda Śląska Biuro Miejskiego
Konserwatora Zabytków
Głównym celem jest uwolnienie terenu byłego zakładu przemysłowego od zanieczyszczeń, przywrócenie obszaru do funkcjonowania, dzięki utworzeniu parku rekreacyjno-
edukacyjnego budowana będzie świadomość historii i znaczenia miejsca w świadomości mieszkańców. Opracowano koncepcję
zagospodarowania terenu. Realizacja zadania planowana jest na lata 2018-2020.
4 III. Strategiczny obszar rewitalizacji Chebzie – Nowy Bytom (Kaufhaus) 1. Rewitalizacja zabytkowego
budynku dworca kolejowego w Chebziu w Rudzie
Śląskiej
Wydział Inwestycji Trwały prace nad opracowaniem dokumentacji technicznej dla projektu, który będzie się ubiegał o dofinansowanie w ramach środków ZIT. Projekt zakłada również poza funkcją dworca, urządzenie głównej siedziby Miejskiej Biblioteki Publicznej w Rudzie Śląskiej.
2. Rewitalizacja infrastruktury zasobów mieszkaniowych w rejonie
ul. Pawła
MGSM
"PERSPEKTYWA"
Wymiana pokrycia dachowego w budynku przy ul. Pawła 9-9a.
Koszt robót: 180 055,01 zł.
IV. Projekty horyzontalne (obejmujące swoim zasięgiem kilka obszarów) oraz pozostałe
Lp. Nazwa projektu Podmiot realizujący projekt
Zakres
1. Rewitalizacja zabytkowego osiedla w rejonie ul. Staszica, Kościelnej, Wieniawskiego, Wolności
MGSM
"PERSPEKTYWA"
Wymiana pokrycia dachowego w budynku przy ul. Staszica 5.
Poniesiony nakład 92 427,98 zł.
2. Rewitalizacja zabytkowego osiedla w rejonie ul.
Wolności - Raciborskiej
MGSM
"PERSPEKTYWA"
Renowacja elewacji budynków przy ul. Raciborskiej 13. Wymiana zabytkowych okien na klatce schodowej w budynku przy ul. Wolności 102, 104, 114.
Koszt robót: 275 971,15 zł.
3. Rewitalizacja zabytkowego osiedla w rejonie ul.
Szafranka, Nowobytomskiej,
Styczyńskiego
MGSM
"PERSPEKTYWA"
Wymiana pokrycia dachowego w budynku przy ul. Nowobytomskiej 2. Utwardzenie terenu przy ul. Styczyńskiego 6a.
Koszt robót: 107 791,75 zł.
4. Zmniejszenie niskiej emisji dla budynków ul. Lecha 21-
29
MGSM
"PERSPEKTYWA"
Termomodernizacja budynków przy ul. Lecha 17, 21-29. Podłączenie do miejskiej sieci ciepłowniczej budynków przy ul. Lecha 17, 21-29.
Koszt robót 1 181 151,65 zł.
5. Rewitalizacja zabytkowego osiedla robotniczego w kwartale ulic Wolności od
nr 102 do 114 oraz Raciborskiej od nr 1 do 15
MGSM
"PERSPEKTYWA"
Pozyskanie dotacji na wykonanie prac związanych z renowacją elewacji budynku mieszkalnego przy ul. Raciborskiej 13 w wysokości 120 000 zł.
6.
Projekt praca. Obszar rewitalizacji – obszarem
nowych możliwości
PUP W 2017 r., po pozytywnej ocenie wniosku o dofinansowanie w trybie konkursowym, pozyskano środki na realizację projektu – w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na poprawę zdolności do zatrudnienia osób poszukujących pracy i pozostających bez pracy na obszarach rewitalizowanych – ZIT.
Projekt zakłada kompleksowe
i zindywidualizowane wsparcie dla osób z rewitalizowanych obszarów w powrocie na rynek pracy.
Wsparciem w ramach projektu są obejmowane wyłącznie osoby bezrobotne zamieszkałe na następujący obszarach rewitalizacji wskazanych w LPR:
Nowy Bytom – Wirek, Ruda – Orzegów – Godula,
5 Chebzie – Nowy Bytom (Kaufhaus),
Stara Bykowina – Kochłowice (Nowy Wirek).
W ramach działań realizowanych w 2017 r.
rozpoczęto rekrutację uczestników projektu.
Z uwagi na specyfikę grupy i konieczność indywidualizacji wsparcia proces rekrutacji odbywa się w sposób ciągły. Każdy uczestnik jest obejmowany wsparciem Doradcy klienta.
W 2017r. objęto wsparciem już 17
(z 70 planowanych w całym projekcie) osób bezrobotnych zamieszkałych na obszarach rewitalizacji wskazanych w LPR.
Zgodnie z podpisaną umową projekt jest realizowany od 01.10.2017 r. do 30.09.2019 r.
Wartość poniesionych nakładów w 2017 r. to 10 026,41 zł.
7.
Program Profilaktyczny Miejskiej Biblioteki Publicznej w Rudzie
Śląskiej
„Masz szansę - powiedź stop”.
Miejska Biblioteka Publiczna w Rudzie
Śląskiej
Projekt mający na celu przeciwdziałanie uzależnieniom wśród dzieci i młodzieży, szczególnie z grupy szczególnego ryzyka, poprzez pozytywne zagospodarowanie im czasu w filiach Miejskiej Biblioteki Publicznej, działających w środowiskach zagrożonych ryzykiem uzależnień.
Projekt był realizowany od września do grudnia 2017 r.
8.
„Artystyczny Happening”
MCK Projekt był realizowany 15.05.2017- 21.06.2017. Na projekt ten składały się bezpłatne warsztaty profilaktyczno - teatralne oraz finałowy pokaz nabytych umiejętności w formie artystycznego happeningu, na rynku miejskim, 21 czerwca o godz. 11.00.
Przedsięwzięcie miało na celu promowanie zdrowego, aktywnego i kreatywnego spędzania wolnego czasu przez dzieci i młodzież, wolnego od nałogów i uzależnień. Projekt ten,
realizowany w ramach Dni Profilaktyki 2017, otrzymał dofinansowanie ze środków Miasta Ruda Śląska w wysokości 4 500 zł na działania profilaktyczne, w ramach Miejskiego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Miejskiego Programu Przeciwdziałania Narkomanii.
9.
„Generacje”
MCK W okresie od maja do listopada 2017 roku, Miejskie Centrum Kultury im. Henryka Bisty realizowało projekt pod nazwą „Generacje”.
Na ten cel pozyskany został grant ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, w ramach programu „Edukacja kulturalna 2017” w wysokości 25 000 zł.
Główną ideą tego działania było włączenie do aktywności kulturalnej Seniorów oraz młodzież w wieku 18-25 lat. W ramach projektu
odbywały się warsztaty teatralne,
komputerowe i fotograficzne, plastyczne i rękodzielnicze oraz tańca użytkowego i tańca w kręgu. W ramach warsztatów odbył się także plener malarski i fotograficzny. Zajęcia
realizowano w dwóch lokalizacjach - w Miejskim Centrum Kultury oraz siedzibie Stowarzyszenia ProEthica w Rudzie Śląskiej –
6 Bykowinie. W warsztatach wzięło udział ponad 100 osób.
10.
„Kultura Otwarta”
MCK Celem projektu jest wsparcie osób z tzw. środowisk defaworyzowanych (m.in. wykluczonych z uczestnictwa w kulturze z przyczyn ekonomicznych, objętych leczeniem psychiatrycznym bądź osób z niepełnosprawnościami)
w pokonywaniu ograniczających ich barier poprzez aktywne uczestnictwo w imprezach kulturalnych organizowanych przez MCK.
Projekt trwa od 01.02.2017.
11.
„Ogród Śniadaniowy Miejskiego Centrum
Kultury”
MCK Cykl spotkań rodzinnych w sobotnie przedpołudnia. Program imprez działania artystyczne oraz integracyjno - rekreacyjne.
Uczestnictwo w imprezie było darmowe.
Działanie było okazją do integracji społeczności lokalnej (głównie mieszkańców dzielnicy Nowy Bytom, w której znajduje się MCK, ale także innych dzielnic Rudy Śląskiej), a także czynnego udziału w kształtowaniu przebiegu imprezy. Podczas sobotnich spotkań pracownicy MCK starali się także przeprowadzać badania dotyczące opinii Rudzian o ofercie kulturalnej instytucji za pomocą krótkich ankiet oraz bezpośrednich rozmów z uczestnikami imprezy. Projekt był realizowany od 1 do 31 lipca 2017.
12.
„Seniorzy dla seniorów”
MCK Miejskie Centrum Kultury im. Henryka Bisty od czerwca 2017 realizuje projekt pn. „Seniorzy dla Seniorów”. Jest to projekt o charakterze społeczno-profilaktycznym, który ma na celu aktywizowanie środowiska seniorów poprzez ich uczestnictwo w różnych formach zajęć artystycznych. Poprzez prezentacje zdobytych umiejętności przed publicznością, seniorzy zachęcają osoby starsze do wyjścia z domu i aktywnego, zdrowego życia.
13.
„Ruda Śląska – nowa perspektywa”
PAL Kaufhaus
MOPS Kontynuacja Programów Aktywności Lokalnej (PAL) dla Osiedla Kaufhaus i dzielnicy Orzegów.
PAL zakładał długofalowe działania
aktywizujące społeczność lokalną, stymulujące do podejmowania inicjatyw i poprawy jakości życia. Oferowane formy wsparcia obejmowały m.in.:
• działania edukacyjne, w tym: praca socjalna, cykliczne spotkania świetlicowe z animatorami lokalnymi, w tym np. Koło Gospodyń Miejskich czy Zrób to sam, warsztaty z zakresu kreowania wizerunku, cykl zajęć profilaktycznych czy działania na rzecz ogrodu społecznego „Dobro Nadzieja”,
• działania z zakresu aktywizacji zawodowej, tj. warsztaty edukacyjno – rozwojowe dla młodzieży w Klubie Integracji Społecznej, wyjazdowe zajęcia edukacyjne do zakładów pracy dla młodzieży, kurs prawa jazdy kategorii B, kurs komputerowy ECDL e-Citizen,
7
• działania środowiskowe o charakterze integracyjnym zapewniające dostęp do instytucji kultury, tj. wyjścia na seanse filmowe, wystawy muzealne, spektakl teatralny czy koncert muzyki klasycznej, a także wyjazdowe zajęcia edukacyjno – integracyjne dla uczestników/czek PAL i ich rodzin, w tym do Parku Śląskiego, Tychów - Paprocan, Opola czy Bochni. Ofertę dla młodzieży uzupełniały wyjazdy do
Korbielowa i Brennej, zajęcia na strzelnicy, udział w grze strategicznej paintball, regularne treningi piłki nożnej i rozgrywki na hali sportowej w okresie zimowym.
Dobiegł końca trzeci sezon amatorskiej ligi piłki nożnej Asfalciok Liga Fusball (ALF).
W finałowym Turnieju o Puchar Dyrektora MOPS walczyło 15 drużyn w trzech kategoriach wiekowych. Dodatkowo, młodzież wzięła udział w turnieju wyjazdowym do gminy Gostyń oraz w Turnieju Mikołajkowym na Osiedlu,
• w ramach działań samopomocowych swoją działalność kontynuował punkt pomocy rzeczowej oraz punkt pralniczy,
• w ramach współpracy z duszpasterzami projektu Światło w familoku odbywały się spotkania z seniorami, plenerowe msze św., pielgrzymki do Lanckorony, Kalwarii Zebrzydowskiej i Wadowic oraz Piekar Śląskich, a także zorganizowano wigilię dla wszystkich mieszkańców/nek Osiedla,
• w efekcie dalszej współpracy z Instytutem Socjologii Uniwersytetu Śląskiego świetlicę PAL na Kaufhausie odwiedziła kolejna grupa studentów Master In Social Work and Social Economy z Austrii. Wizyta służyła wymianie dobrych praktyk w zakresie m.in. pracy ze społecznością lokalną, współpracy
międzyinstytucjonalnej czy inicjowania grup samopomocowych. PAL objął wsparciem 43 osoby, w tym młodzież 29 osób.
8 14.
„Ruda Śląska – nowa perspektywa”
PAL Orzegów
MOPS Kontynuacja Programów Aktywności Lokalnej (PAL) dla Osiedla Kaufhaus i dzielnicy Orzegów.
PAL zakładał długofalowe działania
aktywizujące społeczność lokalną, stymulujące do podejmowania inicjatyw i poprawy jakości życia. Oferowane formy wsparcia obejmowały m.in.:
• działania edukacyjne, w tym: praca socjalna, cykliczne spotkania świetlicowe z animatorami lokalnymi, w tym np. Koło Gospodyń Miejskich czy Zrób to sam, warsztaty z zakresu kreowania wizerunku czy cykl zajęć profilaktycznych,
• działania z zakresu aktywizacji zawodow., tj. kurs prawa jazdy kategorii B,
• działania środowiskowe o charakterze integracyjnym zapewniające dostęp do instytucji kultury, tj. wyjścia na seanse filmowe, wystawy muzealne, spektakl teatralny czy koncert muzyki klasycznej, a także wyjazdowe zajęcia edukacyjno – integracyjne dla uczestników/czek PAL i ich rodzin, w tym do Parku Śląskiego, Tychów - Paprocan, Opola czy Bochni. Swoją
działalność kontynuował również punkt pomocy rzeczowej. PAL objął wsparciem 19 osób.
9 Podsumowanie
W Lokalnym Programie Rewitalizacji Miasta Ruda Śląska do roku 2030 wpisano łącznie 96 projektów, spośród których część stanowiło kontynuację realizacji z lat ubiegłych, są to głównie zadania wieloletnie. W trakcie realizacji w roku 2017 były 24 zadania.
Do najciekawszych realizacji należy zaliczyć rozpoczęcie prac nad rewitalizacją kwartału ulic Czapli, Hlonda, Królowej Jadwigi w centrum Orzegowa, prace przy adaptacji dworca w Chebziu na potrzeby Miejskiej Biblioteki Publicznej, czy prace przy budowie Traktu Rudzkiego w dzielnicy Wirek wraz z projektem LUMAT. Ciekawym przykładem partycypacyjnego podejścia do działań rewitalizacyjnych były prace przy renowacji podwórek. Do końca 2017 r. całkowicie zakończono 13 projektów.
10 W związku z wejściem w życie ustawy o rewitalizacji z dnia 9 października 2015 r.
(Dz.U. z 2017 r. poz. 1023 z późn. zm.), zaistniała konieczność przekształcenia lokalnego programu rewitalizacji w gminny program rewitalizacji według zasad określonych w ustawie o rewitalizacji.
Gminny Program Rewitalizacji Miasta Ruda Śląska do 2030 roku został przygotowany w oparciu o zapisy ustawy z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji oraz w zgodności z Wytycznymi Ministra Rozwoju „Wytyczne w zakresie rewitalizacji w programach operacyjnych na lata 2014-2020”
z dnia 2 sierpnia 2016 r. Jest także zgodny z wytycznymi Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego, określonymi w opracowaniu pt. „Zasady wsparcia rewitalizacji w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014-2020”.
Niniejszy dokument stanowi kontynuację dotychczas prowadzonego procesu rewitalizacji Rudy Śląskiej. Oznacza to tym samym, że Gminny Program Rewitalizacji kontynuuje podstawowe założenia procesu rewitalizacji Rudy Śląskiej sformułowane w Lokalnym Programie Rewitalizacji, w tym podtrzymanie (i doszczegółowienie) celów strategicznych i operacyjnych, jak również większości projektów, zawartych w dokumencie z 2015 r.
Gminny Program Rewitalizacji Miasta Ruda Śląska do 2030 roku został opracowany jako dokument zawierający diagnozę, cele, projekty oraz mechanizmy wdrażania dedykowane obszarom, na których występują problemy o ponadprzeciętnej, w skali miasta, koncentracji. Prace nad Programem bazowały na wcześniejszych doświadczeniach działań rewitalizacyjnych prowadzonych w Rudzie Śląskiej, zostały także powiązane z obowiązującymi w mieście dokumentami strategicznymi i planistycznymi.
Miasto przystępując do prac związanych z opracowaniem gminnego programu rewitalizacji zobowiązane było w pierwszym etapie do przeprowadzenia diagnozy służącej wyznaczeniu obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji. Wyznaczenie tych obszarów wymagało przeprowadzenia analiz, z wykorzystaniem wskaźników o określonych cechach, zdefiniowanych w ustawie.
Obszar rewitalizacji cechuje się szczególną koncentracją negatywnych zjawisk i może obejmować całość lub część obszaru zdegradowanego, na którym z uwagi na istotne znacznie dla rozwoju lokalnego gmina zamierza prowadzić rewitalizację (Art. 10.1.), lecz równocześnie nie może być większy niż 20 % powierzchni gminy oraz zamieszkały przez nie więcej niż 30 % liczby mieszkańców gminy (Art. 10.2.). Obszar rewitalizacji może obejmować również niezamieszkałe tereny poprzemysłowe, powydobywcze, powojskowe, pokolejowe, na których występują negatywne zjawiska gospodarcze, środowiskowe, przestrzenno-funkcjonalne lub techniczne, gdy działania możliwe do przeprowadzenia na tych terenach przyczynią się do przeciwdziałania negatywnym zjawiskom społecznym (Art. 10.3.).
Gminny Program Rewitalizacji Miasta Ruda Śląska do 2030 roku został opracowany dla obszaru wyznaczonego Uchwałą Nr PR.0007.1.2018 Rady Miasta Ruda Śląska z dnia 8 stycznia 2018 r. w sprawie wyznaczenia obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji na terenie miasta Ruda Śląska.
Obszar rewitalizacji obejmuje tereny w 9 dzielnicach: Ruda, Orzegów, Godula, Chebzie, Nowy Bytom, Wirek, Czarny Las, Bykowina i Kochłowice. W granicach obszaru rewitalizacji mieszka 36 764 osób, na powierzchni 8,87 km2. Tak wyznaczony obszar obejmuje 11,4 % powierzchni miasta
11 i zamieszkały jest przez 27,7 % mieszkańców miasta. Działaniami rewitalizacyjnymi objęto następujące podobszary:
1 – Ruda 2 – Orzegów 3 – Godula
4 – Kolonia Carl Emanuel 5 – Chebzie/Kaufhaus 6 – Teren przy 1 Maja 7 – Szyb Mikołaj 8 – Muzeum PRL 9 – Wirek/Czarny Las 10 – Bykowina/Kochłowice 11 – Nowy Bytom
12 – Tereny po KWK Pokój.
24 maja 2018 roku Rada Miasta Ruda Śląska podjęła Uchwałę w sprawie przyjęcia Gminnego Programu Rewitalizacji Miasta Ruda Śląska do 2030 roku. (Uchwała Nr PR.0007.77.2018 Rady Miasta Ruda Śląska z dnia 24 maja 2018 r. w sprawie przyjęcia Gminnego Programu Rewitalizacji Miasta Ruda Śląska do 2030 roku). Dokument stanowi kontynuację działań, jakie prowadzono na podstawie Lokalnego Programu Rewitalizacji.
W procesie rewitalizacji kluczowa jest partycypacja społeczna, której szczególną formą przewidzianą w ustawie z dnia 9 października 2015 roku o rewitalizacji (Dz. U. z 2017 r., poz. 1023, z późn. zm.) jest Komitet Rewitalizacji stanowiący forum współpracy i dialogu interesariuszy z organami gminy. Aktualnie trwają prace nad wyborem składu Komitetu Rewitalizacji Miasta Ruda Śląska.
W związku z powyższym, traci moc uchwała nr PR.0007.8.2015 Rady Miasta Ruda Śląska z dnia 22 stycznia 2015 r. w sprawie przyjęcia Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Ruda Śląska do roku 2030 oraz uchwała nr PR.0007.160.2017 Rady Miasta Ruda Śląska z dnia 19.10.2017 r.
w sprawie aktualizacji Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Ruda Śląska do roku 2030.
Pełnomocnik ds. Rewitalizacji
