• Nie Znaleziono Wyników

Inwentarz Zamku Warszawskiego sporządzony w roku 1769

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Inwentarz Zamku Warszawskiego sporządzony w roku 1769"

Copied!
7
0
0

Pełen tekst

(1)
(2)

INWENTAR Z

Z a m k u W a r s z a w s k i e g o

sporządzony w roku 1769.

(C iąg dalszy).

Z t e g o przed po koiu iest p o k o y, d o ktorego d rzw i p o ied yncze takież iak у pierw sze; w tym pokoiu podłoga sosnow a o rd y n a ry in a , suffit g ip so w y, okno p o dw o yn e o 4 kw aterach w ołow opraw ne ze w sze lk im okuciem ied no , p iec na nóżkach żelazn ych o 3 s k rz y n ia c h z kafli m arm urkow ych z drzw iczkam i p odw oynym i do palenia y ru rą żelaznym i biały, obicie p łócienne w id e ń skie , p rzep ierze n ie, w którym d rzw i p o iedyncze, połow ą sosnow e, połow ą szklan n e z zamkiem nie­ m ieckim , nad któ rym i okno p o ied yncze w ołow op raw n e. W tym p rze ­ p ie rze n iu sch o d y do E n tre sole sosnow e, kosztem JK M c i; z tegoż p rze ­ p ie rz e n ia w ychodzą drzw i na ganek, p oiedyncze sosnow e takie ja k y w yż­ sze. Na prost tegoż ganku są pokoie, w k tó rych stoi Im P. R y x , kam er­ d y n e r JK M c i, a n ayp rzo d przed pokoy, do ktorego d rzw i podw oyne sosnow’e sto la rsk ie y roboty na zaw iasach z zamkiem francuzkim ż e la ­ znych, zew nątrz szaro, w ew nątrz biało z czerw onym malowane, tak iak y p rzed po ko y c a ły w filo n k i; w nim podłoga sosnow a, suffit z płótna, p iec o 3 s k rz y n ia c h z kafli m arm urkow ych, okno p o ied yncze o 4 kw a­ terach w ołow o p raw n e, p rzy którym fram uga z drzw iczkam i poie- dynczem i, zam kiem y kluczem francuskim żelaznym i, z k to re y są sch od y na doł do g ard e ro b y J K M c i; szlaw bankow szaro m alow anych so sn o ­ w ych dwa, stołkow dw'a gdańskich, skó rką czerw on ą w yb itych . W tymże p rzedpokoiu są schody na gorę do E n tre so lle , w którym stołek ieden gdań ski, czerw o n ą skó rką w ybity, stołek p ro sty ieden.

Z tego p fzed p o k o iu p о к o y, do ktorego drzw'i p o ie d yn cze so­ snowa tak iak у pierw sze, podłoga sosnow a, suffit g ipsow y, okno pod­ w oyne o rd y n a ry in e o 4 kw aterach w ołow opraw ne, w puł cyrk u łu zro b ione, p iec o 3 skrzyn iach z k afli m arm urkow ych biały, kom inek szafiasty z kam ienia o rd yn ary in e g o , stołkow gdańskich , sk ó rk ą zielo ną ze złotem w yb itych , dziew ięć, kanapa trzcin ą zołtą pleciona. Z tego pokoiu po lew ey ręce pokoi drugi, do ktorego drzw i takie iak y p ie rw ­ sze; ten pokoy c a iy alfresko w filio n k i farbą czerw o n ą malow'any;

(3)

2 5 2 IN W E N T A R Z .

w nim okno podw oyne, o 4 kw aterach w ołow opraw ne iedno, p rzy którym framuga z d rzw iczk a m i p oiedynczem i y z zam kiem o rd y n a ry i- nym , podłoga sosnow a, suffit g ipsow y, piec o 3 sk rz y n ia ch z kafli m arm urkow ych biały, stołkow dwa, zieloną sk ó rk ą ze zlotem y dwa czerw oną sk ó rk ą w yb itych gdańskich.

Z tego p o k o i u d rzw i, podobne pierw szym , do g a r d e r o b k i , n ad którym i okno o ied n ey kwaterze; z tey g a rd e ro b ki palą do pieca, z kto re y są drzw i na ganek takież iak y w szystkie in n e . Z tegoż zwyż w spom nianego p okoiu są d rzw i d rug ie podw oyne sosnow e, podobnież p ie rw szj'm m alowane, do pokoiu trzeciego po p raw ey ręce o dwa schody w yże y będącego, w którym podłoga sosnow a z fryzam i dem bowym i, suffit gip so w y, o k ie n p o d w o yn y ch o 4 kw aterach koźde, w ołow o p ra­ w n ych , dwa, przy k tó ry ch fira n k i płó cien n e p o ie d yn cze do ściągania u g o ry, kommoda à la R eg en ce , dwa sto lik i ro g o w e, mosiędzem okła dane, de ponso ze złotem lakiero w an e, z których ied en z platą mar- m urkow ą, drugi bez piaty, kanapa trzciną p le cio n a iedna, y sześć k rz e ­ sełek takichże, sto liko w gdańskich , skó rką zielon ą, ze złotem, w yb itych dwa, krzesełek sześć, p lichtą karm azynow ą w yb itych , ro b o ty tuteyszej, cztery lu ste rk a E m alie p a ry s k ie do dwóch św iec koźde, dwa sto liki iesio n o w e do kart g ran ia, suknem zielonym w yb ite, składane, chiffo­ n ie r iedno p a ry sk ie o 3 szufladach.

W tym p okoiu iest p r z e f o r s z t o w a n i e , w ktorego szrodku, a l k o w a , po bokach zaś tey alk o w y dwa g a b in e cik i, do których d rzw iczk i po iedyncze z antabkam i y zameczkami żelaznym i, z iednym p o dw o ynym , o 4 kw aterach z oknem w iednym ; iest F a u te ille p a rysk ie ied no zepsute, a w drugim p iec o 4 sk rzyn ia ch z kafli m arm urkow ych na d re w n ia n y ch nóżkach.

Z tegoż pokoiu iest dw oie drzw iczek p o ie d y n czy ch na zaw iasach, ied ne z zamkiem, d rug ie z klam ką, żelaznych, na poddasze, gdzie sto­ lik ie sio n o w y o krąg ły, suknem zielonym w ybity.

Ztąd udaiąc się do 3SÎÎ2 części Zam ku, na tym że samym piętrze i e s t a p p a r t a m e n t , w k t ó r y m m i e s z k a J W B r a n i c k i , Ł o w ­ czy k o ro n n y, do ktorego w schody dembowe, od m arm urow ego pokoiu w ychodzące, z kratą po ie d n e y stro nie żelazną. W ch o d ząc do niego, iest sień c z y li g alerya, do kto re y d rzw i podw oyne sosnow e na zaw ia­ sach z zamkiem fran cuskim żelaznych, szaro z białym m alowane, odrz- w'ia y futrow ania koło o k ie n w filo n k i takąż farbą m alow ane, suffit gipsow y, podłoga z ta rcic częścią dem bow ych, częścią so sno w ych , w tafle układana, lam p erya sz.iro z niebieskim na m urze m alowana.

Z tey że g a le ry i po p raw e y ręce są d rzw i podw oyne sto la rsk ie y roboty, zew nątrz szaro, w ew nątrz biało z czerw o n ym m alowane. D o p r z e d p o k o i u dla lib e ry i, k tó ry cały alfresco biało z czerw onym m alow any; w tym przed po ko iu o k ie n dw a p oiedynczych o 4 kw aterach, w ołow o praw nych, ze w szelkim okuciem y firan k am i do nich p łó c ie n ­ nym i poiedynczem i, piec o 3 skrzyn iach z kafli ram iko w ycb z d rzw icz­ kami z izb y do p a le n ia żelaznym i, podłoga dem bowa, w tafle układana, suffit g ip so w y, szafa sosno w a z pułkam i w ew nątrz, p odw oynym i d rzw icz­ kam i z zamkiem y okuciem żelaznym , lam perye sosnow e biało z czer­ w onym m alowane.

(4)

drzw i podobne p ierw szym , a nad niem i landszafft, w osoby m alowany. T e n przedpokoy cały alfresco m alow any, w nim o kie n podw oynych, angielskim fassonem dwa, piec o 3 sk rzy n ia ch z kafli ram ikow ych b iały, kom inek szafiasty z kam ienia o rd y n a ry in e g o , blachą w ew nątrz żelazną z herbem R z p lte y, do ktorego kratka druciana żelazna, e kra ­ n ik mały p a ry s k i z wysuw'ką z papieru karm azynow ego, suffit g ip so ­ w y, u ktorego lustro w iszące p a ry sk ie em alie w kw iatk i na drotach żelazn ych, cale zielo n e, do osmiu św iec będące, luste re k do ścia n y em alie p arysk ich pięć, kożde do dwóch św iec.

Z tego p rzed po ko iu d rzw i podw oyne sosnow e, zew nątrz biało z żoltym , w ew nątrz metallem w yzłacane, na zaw iasach żelaznych z zam­ kiem francuskim m osiężnym do gabinetu, w którym nad tym iż d rzw ia­ mi superp o rt à la E lip s e R zp lte y, w ram ie sn y c e rsk ie y roboty, fayn- goltem w yzlo co ney, JK M c i. O kno podw oyne ang ielskim fassonem z p o ­ ręczą żelazną y firan kam i podw oynym i w e 4 b ryty kitayk i zie lo n e y szerokiem i iedno, podłoga dembowa wr tafle układana, lam p erye sosno­ we z listew’kam i, metallem w yzłacanem i, biało m alow ane, kom inek sza­ fiasty z prostego kam ienia z blachą w ew n ątrz żelazną z herbem R zp lte y, nad kom inem z w ie rcia d ło o 3 sztukach w ram ie s n y c e rs k ie y roboty, fayngoltem w yzło co n y, obok ktorego są dw a lustra p aryzkie em alie, kożde do dwóch św iec, obicie nazwane Kwdn (?) na zielonym tle, w kw iaty malowane, z listew kam i w kolo metallem w yzlacanym i. K rz e se łe k pa­ ry sk ich , trz c in ą zoltą plecion ych, z poręczam i, cztery. K an ap a, D u ­ chesse nazw ana, p arysk a, trzcin ą b iałą z n ie b ie ską p le cio n a iedna, do kto re y m aterac z k ita y k i w płom ienie zielo ney z w ałem takim ze, ieden, biuro... B o is d’rose en fleurs nue z platą na w ierzchu m arm urową z trzema zam eczkam i iedna; z tego gabinetu d rzw i do p rze y scia takież iak y pierw sze, nad którym i zam iast superp orto w — szkło w ram ie s n y c e rsk ie y ro b o ty, fayngoltem w yzlo co ney.

Z tego udaiąc się po lew e y r ęce— g a r d e r o b a , do ktorey drzw i sosnow e podw oyne, szaro m alowane, na zaw iasach z zamkiem fran cu­ skim żelaznych.

W tey g ard e ro b ie okien o 4 kw aterach p o ied ynczych prostj^ch w ołow opraw n ych , dwa. P odłoga sosnow a, suffit gip sow y, p iec o 3 skrzyn iach z kafli ram iko w ych biały, szaff pod oknam i so snow ych, ko- żda o 3 szufladach z antabam i żelaznym i, dw ie; z tey g ard e ro b y druga garderoba, do kto rey d rzw i podobne pierw szym . W tey okno o 4 k w a ­ terach w ołow opraw ne, iedno, podłoga sosno w a, suffit g ip so w y. W ra - caiąc się tym że przeisciem , iest dw oie d rzw i, ied ne do przedpokoiu dla lib e ry i, w yżey opisanego, podw oyne sosnow e na zawiasach z zam­ kiem francuskim o rd y n a ry in y m żelaznych, nad k tó rym i superport szkła czeskiego, d rug ie do poko io w p aradnych JW ?L Ł o w czeg o podw oyne, także sosnow e, zew nątrz biało z czerw onym , w ew n ątrz biało z liste w ­ kam i metallem w yzłacanym i, m alowane, z zamkiem fran cuzkim m osię­ żnym , na zaw iasach żelaznych, za któ rym i p o k o y p ie rw szy. W tym podłoga dembowa w tafle układana, o k ie n p o d w o yn ych ku W iś le w i­ dok czyn iących , ang ielskim fassonem , dwa, p rzy któ rych fira n k i pod­ w oyne o 4 brytach z k ita y k i zie lo n e y dw ie, kom in szafiasty z prostego kam ienia z blachą w ew nątrz żelazną z herbem R z p lte y , z kratą żelazną drocianą, nad którym zw ie rcia d ło o 4 taflach w ram ie, sn y c e rs k ie y

(5)

2 5 4 IN W EN T ARZ.

roboty, fayngoltem w yzło co n ey, suffit g ipsow y, u ktorego lustro bla­ szane do szesciu św iec z kw iatkam i em alie p a ry sk ie , lusterek do ściany takich że do dw óch św iec kożde, osim, piec pod obiciem o 3 skrzyn iach z k afli ram ikow ych. Item zw ie rcia d ło m iędzy oknam i o dwóch taflach cale, w kolo kw iatkam i obsadzone, w ram ie takiey iak y p ierw sze, pod którym sto lik en console p a rysk i, sn yce rską robotą rzn ięty, fayngoltem w yzło co n y, z platą m arm uru o rd yn a ry in e g o , kolo ru M o rd ere ied en, supe rp o rty dwa w k w iaty m alowane, w ram ach sn ycerskiej^ roboty, fayngolteym w yzło co n ych . Item su p e rp o rty dw a, kosz z kw iatam i re p re- zentuiące, na g azie m alowane; obicie P equ in na białym tle w kw iatki zielone R zp lte y, płótnem JK M c i podszyte; lis tw y w około obicia metallem w yzlacane, lam perye biało z metallem m alowane, krzese ł p aryskich , trzcin ą p erło w ą p le cio n y ch z materacem do każdego z m ateryi takiey iak y obicie włosem w yphanym (s.), 14, krzese łek takichże bez m ateraców cztery.

Z tego p o k o i u p o k o y d r u g i syp ia ln y , do ktorego drzw i pierw szym podobne ze wszystkim ; w tym pokoiu podłoga w tafle dem- bowe układana, suffit g ipsow y, lustro szkła czeskiego szesciu św iec w sobie utrzym u iący, o kien p o dw oynych an g ie lskim fassonem z fira n ­ kam i w sześć b rytó w z adamaszku z białym m ienionego dwa, m iędzy którym i zw iercia d ło o dwóch taflach w ram ie sn y c e rsk ie y roboty, fayn ­ goltem w yzło co n e y, a nad tym obraz w kw iaty m alow any w ram ie ta- kieyże; pod zw ierciadłem sto lik en C o nsole s n y c e rsk ie y roboty, fayn­ goltem w y zło co n y, z platą na w ierzchu m arm uru czerw onego, pobok zw iercia d ła dw a lustra p arysk ie m osiężne pozłacane, kożde do 3 św iec będące, obicie z tako w ey że m ateryi со y fira n k i— R z p lite y , płótnem JK M c i podszyte, z listw am i w okołos metallem w yzłacanym i, lam perye biało 7. metallem m alowane, kom in zafiasty z prostego kam ienia, w e­

w nątrz blachą żelazn ą z herbem R z p lte y y dw a w ilk i żelazne z w a­ zonikam i do n ich m osiężnym i w yzłacan ym i dwoma p arysk ie m i m aiący; nad którym zw iercia d ło z obrazem, nad sobą w kw iaty m alowanym , takież y w takichże ram ach, iak m iędzy oknam i, pobok ktorego lusterka, 2 mosiężne w yzłacan e p a ry sk ie do dwóch św iec kożde, łożko w puł- ko tary z ko łd rą płotkiem y fira n k i brytów dw anaście maiące, z ada­ maszkiem tegoż со y obicie, m ateraców dwa, ieden barchanow y, d ru g i cw y lic h o w y , w ałó w cw ylich o w ych dwa, łożko same dembowe; to w szystko prócz adam aszku R zp lte y, kosztem J K M c i zrobione, krzeseł sześć z poręczam i у капора D uchesse z m ateracem y wałem JK M ci, adam aszkiem zaś takow ym że iak y obicie p o k ry te — R zp lte y, tudziesz y ćw iek i pozłacane, k tó ry m i obite y bioro w ie lk ie do p isania p a rysk ie , à la m osaïque, sko rą z w ierzchu wybite, z trzem a szufladam i, około m osiądzem pozłacanym okładane, z zamkami y antabami takowemiż, szafeczką, na w ie rz c h u w p u łk i zrobioną, z m osiądzu pozłacanego ma­ iące iedno, su perp o rto w w kw iaty na gazie m alow anych dwa. Item superp o rt na płótnie w kw iaty m alow any, w szystk i w ram ach sn y- re rs k ie y ro b o ty fayngo ltem w yzłacan ych. Po p raw e y ręce lożka, drzw i w ew nątrz z pokoiu, biało z listew kam i m etallem w yzłacanym i, zew nątrz biało z szarym m alow ane, z zamkiem żelaznym , antabką у schildern m osiężnym i podw o yne, sosnow e do g ard e ro b ki, która obiciem p łó ­ cien n ym w idenskim J K M c i obita; pod tym obiciem p ułki z tarcic

(6)

so-snow ych, suffit gip so w y, podłoga dembowa w tafle układana, okno o 4 kw aterach w ołow opraw ne, ślepe do k a p lic y , piec o 3 sk rzy n ia ch z k afli ram iko w ych biały. D rz w i na ganek p o ied yncze sosnow e, biało m alowane na zaw iasach z zamkiem y antabą żelaznych. P o lew ey ręce łóżka d rzw i do g a rd e ro b ki d rug ie y, takież iak do p ie rw sze y. W tey garderobce po p raw e y ręce są drzw i sosnow e poiedyncze, szaro ma­ low ane, z antabą na zaw iasach żelaznych, nad któ rym i okno o ie d n e y kw aterze do d ru g ie y pom n ieyszey, w k to re y sto lik p a ry sk i, B id e t à Dos, sk ó rk ą czerw o n ą wybitym ied en , stolik n o cn y p a ry s k i z marmu­ rem na w ierzchu , B re g dałep ied en, podłoga dem bowa w tafle uk ła­ dana.

W ra c a ią c się z tego apartam entu, iest k a w i a r n i a tegoż JW ^ Î Łow czego, do k to re y d rzw i podw oyne sosnow e w filo n k i sto larsk iey roboty, szaro m alowane, na zaw iasach z zam kiem francuskim y szub- ryglam i żelaznych. Nad niem i okno proste o ie d n e y kw aterze w ołów oprawne. W tei k a w ia rn i podłoga z tafli dem bowych, suffit g ip so w y, okno p o ie d y n cze o 4 kw aterach, w ołow o praw ne, na d zie d zin iec ku­ ch en n y w idok czyn iące; kom in szafiasty prosto m urow any, piec o 3 skrzyn iach z kafli ram iko w ych b iały, skrzyn e k do drew cztery, biało z złotem m alow anych. N a p rzeciw ko k a w ia rn i wychodząc, są także drzw i, takież w szystkim iak do k a w ia rn i, z oknem nad niem i z ta- kim że, do p o ko iu dla ludzi służących, w k to ryiu dwa okna poiedyncze o 4 kw aterach, w ołow opraw ne, na dzie d zin iec zam kow y w ido k da- iące. Suffit g ip so w y, podłoga w tafle dembowe układana, piec o 3 skrzyn iach z k a fli ram ikow ych b iały, sto liko w so sno w ych 3. W tym że pokoiu iest p rzeforsztow anie, z ta rcic sosnow ych sto la rsk ie y roboty, szaro pod k le y m alowane, w którym są d rzw i po iedyncze sosnow e na zaw iasach z zam kiem fran cuzkim y zasuw ką żelaznych.

Z ktorego pokoiu są d rzw i d o d r u g i e g o , alfresco na murze w filo n k i szaro y różow o m alowanego, takież iak y pierw sze. W tym pokoiu podłoga w tafle dembowe układana, suffit g ipsow y, okno iedno o 4 kw aterach, w oło w opraw ne, na d zie d zin iec zam kowy w idok da- iące, p iec o 3 sk rz y n ia c z kafli ram iko w ych b ia ły , łożko sosnow e ie ­ dno y stoł takiż.

Z tego p o ko iu są drzw i n a g a n e k , podobne do p ierw szych . Obok k a w ia rn i iest pom ieszkanie kam erdynera J W ° Ł o w czeg o , do ktorego d rzw i poiedyncze sosnow e, szaro z rożow ym m alowane, z zamkiem niem ieckim na zaw iasach żelaznych, za którym i p o k o y ; w nim podłoga sosnow a, suffit p łó cie n n y , okno podw oyne, o 4 kw a­ terach, na d zie d zin iec kuch enn y w ido k czyniące, w ołow opraw ne, ze w szelkim okuciem; kom inek szafiasty, sk rz y n k a do d rzw i sosnow a, biało malowana.

Z tego p okoiu po p raw e y ręce są d rzw i takież, iak y p ierw sze, do p o ko iku w którym podłoga sosnow a, suffit g ip so w y, okno podw oyne o 4 kw aterach, w ołow opraw ne, na dziedziniec kuch en n y w idok c z y ­ niące iedno, piec o 3 sk rz y n ia c h z k a fli ram iko w ych biały, szafka w murze, do k to re y d rzw i podw oyne sosnow e z zamkiem ordyna- ryin ym .

Z tego p okoiu są dwa schow ania przeforsztow ane, do k tó rych drzw i dw oie p o d w o yn y ch sto la rsk ie y ro b o ty; ied ne w blintram pod

(7)

2 5 6 IN W EN T A R Z.

obiciem , drugie iak y do p okoiku, szaro m alow ane z zamkami oboie francuskiem i.

P o lew ey rę ce d rz w i takież, iak y w yższe, do drugiego p o k o i - k u, w którym podłoga sosnow a, suffit p łó cie n n y , okno podw oyne o 4 kw aterach, w ołow o praw ne, na d ziedzin iec kuch enn y wádok daiące, piec z k afli m arm urko w ych o 3 skrzyn iach b iały.

Z tego pokoiu są d rzw i d o s i o n k i , iak y in n e, w k to re y po le w e y ręce przeforsztow anie z k ra tki d rew n ian e y, za którym kuchnia; w tey kom in szafiasty m urow any.

Z tey sio n k i d rzw i poiedyncze sosnow e, szaro m alowane, z zam­ kiem o rd y n a ry in y m , na zaw iasach żelazn ych na ganek.

D aley idąc gankiem , w którym o k ie n p o ie d jn c z y c h , o 4 kw ate­ rach kożde, w ołow o p raw n ych , na D zie d zin iec zam ko w y w idok daią-cych — siedem — pułap z tarcic, podłoga sosnow a, dw oie schodow dem- bow ych z ballustrad ą drew n ian ą: ied ne na poddasze w ychodzące, do których są d rzw i po iedyncze sosnow e p ro ste na zaw iasach y z zam kiem francuskim żelaznych; d ru g ie na doł na p ie rw sze piętro sch o ­ dzące.

Z tegoż ganku są drzw i po iedyncze sosnow e do sta n cy i Im ci P ana R e m b i e l i n s k i e g o , sekre tarza J K M c i, szaro m alowane, na zaw iasach z zamkiem niem ieckim żelazn ych, nad którym i okno proste o iedney kw aterze. Z a temi sień , w k to re y podłoga sosnow a, pułap d rew n iany, sk rz y n k a do d rew sosnow a, biało z m etallem malowana. W tey s ie n i przeforsztow anie z tarcic proste, z drzw iczkam i z zamkiem o rd yn arj'in ym .

(c. d. п.)

podał do druku KAZIM IERZ MARCINKOWSKI.

Cytaty

Powiązane dokumenty

Potrafił on wprawdzie dostrzec pozytywne strony obcego kraju – jego bogatą kulturę, interesujących mieszkańców oraz wyśmienitą kuchnię, lecz już sam fakt, iż nie był on

Заметим, что мотив утраченного рая прослеживается уже в самом начале повести: «Утром он [Митя – Б.В.] долго щурился, потягивался и

Стру- ве о том, что среди творцов «второй волны» не было людей с известными име- нами в какой-то мере не совсем правдивым, так как время

Inside the room, which served at this time as an entrance vestibule, remains of a stone pavement were uncovered together with large sections of plaster still on the walls,

In 1988, under an agreement between the Egyptian Antiquities Organi- zation, the PCMA and the State Ateliers for Conservation of Cultural Heritage (PKZ), a group of

Nie stro- niąc od krytyki obecnego stanu rzeczy w tym zakresie i wyraźnie for- mułując opinie na temat optymalnych, jego zdaniem, treści i wymogów polskiej racji stanu po

ORLANDO 2007, HARCOURT, 324 SS. Rosnące zapotrzebowanie na surowce energetyczne połączone z niestabilną sytuacją w regionie Bliskiego Wschodu spowodowało, że współcześnie

[r]