Jak odżywiają się i poruszają owady?
Biologia
Małopolska Noc Naukowców
https://www.google.com/url?sa=i&url=https%3A%2F%2Fophersworld.com%2Ftag%2Fbeautiful-insects%2F&psig=AOvVaw0N- xav_LkAq2EPOKYktz2P&ust=1606148399114000&source=images&cd=vfe&ved=0CAMQjB1qFwoTCMChx6HHlu0CFQAAAAAdAAAAABAc
Owady
· Należą do gromady stawonogów
· Są najliczniejszą grupą zwierząt.
· Posiadają umiejętnościami przetrwania nawet w niekorzystnych warunkach środowiska
· Żyją we wszystkich środowiskach lądowych, a do wodnych przystosowały się wtórnie
· Są to osobniki pożyteczne, jak również szkodniki.
2
https://ladnydom.pl/Ogrody/7,116527,20765970,jakie-owady-zamieszkuja-ogrody.html
https://static01.nyt.com/images/2018/11/30/magazine/30a3conversation/02mag-insects-image1-articleLarge-v3.jpg?quality=75&auto=webp&disable=upscale
Odżywianie
· Większość owadów jest roślinożernych,
Pobiera pokarm z kwiatów, owoców, liści, łodyg czy też nasion roślin
·Wyróżniamy także owady będące pasożytami, odżywiające się kosztem innego organizmu, jak np. samica komara, która oprócz pokarmu
roślinnego, odżywia się kosztem człowieka pobierając jego krew, aby skutecznie złożyć jaja.
·Saprofagi to rodzaj organizmów
odżywiających się martwą materią organiczną np. owady bezskrzydłe odżywiające się
opadłymi liśćmi.
2
https://1.allegroimg.com/s512/036dc6/d805e9934240a5ae9cb1da20f651/JEZOWKA- SOUTHERN-BELLE-buraczkowa-pelny-kwiat
https://pl.wikipedia.org/wiki/Plik:Hermetia_illucens_Black_soldier_fly_edit1.jpg
Owady odżywiające się nasionami zbóż np.
wołek zbożowy mogą powodować straty w gospodarce
Spożywany przez owady pyłek i nektar kwiatowy odgrywają ogromna rolę w zapylaniu roślin
Owady drapieżne żywią się przeważnie innymi owadami lub drobnymi bezkręgowcami przez co zachowują równowagę biocenotyczną. Jednym z owadów, które pomagają człowiekowi w walce z szkodnikami są tęczniki. Polują one na gąsienice owadów niszczących masowo lasy.
2
https://static.polityka.pl/_resource/res/path/e1/a0/e1a0dbeb-e340-4bed-b06f-e05c2ea04faa_f1400x900 https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/21/Nectar.jpg
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/1c/Calosoma_sycophanta.JPG
kleszczanka-saprofag
pszczoła-owad roślinożerny, żywi się nektarem i pyłkiem kwiatów
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b3/Les ser_earwig.jpg/198px-Lesser_earwig.jpg
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Be e_March_2008-4.jpg/1200px-Bee_March_2008-4.jpg
2
Aby móc skutecznie pobierać pokarm owady wykształciły szereg przystosowań.
Niezwykle ważna jest rola odnóży głowowych, które dzięki obecności szczęk są zdolne pobrać pokarm z otoczenia.
Odnóża gębowe uległy przekształceniu w aparaty
gębowe i odnóża tułowiowe.
https://staticopracowania.iplsc.com/opra cowania_prod_static/images/185063/bud owa_zewn%C4%99trzna_chrab%C4%85sz cza.jpg
Aparat typu gryzącego u chrząszcza
Aparat typu liżącego u muchy
Aparat typu gryząco- liżącego
APARATY GĘBOWE
https://www.google.com/url?sa=i&url=http%3A%2F%2Fpub.wolnosc.net%2FINTERNET2000%2FPinus%2Fpodstawy.htm&psig=AOvVaw2jZSTaIzvUE-cpMO_CxX1e&ust=1606079705718000&source=images&cd=vfe&ved=0CAIQjRxqFwoTCOC4zaTHlO0CFQAAAAAdAAAAABAD
https://www.google.com/url?sa=i&url=https%3A%2F%2Fdinoanimals.pl%2Fzwierzeta%2Fmuchy-muchowate-muscidae%2F&psig=AOvVaw2ZA8SvcHrPyP8Y8PHnFFIC&ust=1606079847018000&source=images&cd=vfe&ved=0CAIQjRxqFwoTCKiV6u_HlO0CFQAAAAAdAAAAABAP
Aparat typu ssącego u motyla
Aparat typu kłująco-ssącego u komara
APARATY GĘBOWE
https://www.bing.com/images/search?view=detailV2&ccid=%2ffpPSPep&id=7EE3BD1C085DC847CA47C7EAFB4C3B78A1E68ECD&thid=OIP._fpPSPep2O9FU60n_BvHQgAAAA&
mediaurl=http%3a%2f%2fimg.interia.pl%2fkobieta%2fnimg%2fMotyle_2497192.jpg&exph=293&expw=440&q=aparat+typu+ss%c4%85cego+u+motyli&simid=608019914613852880&ck=4BEE6D41913678A85DF7AC516EDC5015&selectedIndex=22&FORM=IRPRST&aj
Poruszanie
Do przemieszczania się po lądzie owady wykorzystują odnóża tułowiowe.
Kształt odnóży danego owada jest uzależniony od jego trybu i środowiska życia.
2
https://www.google.com/url?sa=i&url=http%3A%2F%2Fatlasprzyrodniczy.pl%2F2018%2F05%2Fodnoza- owadow%2F&psig=AOvVaw0Oex2vAVdGGd3-
RyD9wAxy&ust=1606080335511000&source=images&cd=vfe&ved=0CAIQjRxqFwoTCODa-dHJlO0CFQAAAAAdAAAAABAO
Odnóża tułowiowe
Wyróżniamy kilka rodzajów odnóży tułowiowych owadów:
Każdy rodzaj odnóży bez względu na pełnioną funkcję składa się z ulegających przekształceniom pięciu członów. U owada
występują 3 pary tych odnóży i pełnią one funkcję lokomotoryczną.
ODNÓŻA KROCZNE- najczęściej spotykany typ odnóży, u większości chrząszczy, muchówek. Służą do chodzenia po różnych
powierzchniach.
ODNÓŻA BIEŻNE- służą do chodzenia oraz biegania, występują u owadów szybko przemieszczających się
ODNÓŻA SKOCZNE- przystosowane do skakania, występują u pcheł oraz pluskwiaków
ODNÓŻA PŁYWNE– występują u owadów żyjących w wodzie i aktywnie pływających, np. pływak
żółtobrzeżek i pluskolec pospolity
ODNÓŻA GRZEBNE- posiadają je owady kopiące i grzebiące korytarze w glebie, np. turkuciowate,
czy chrabąszczowate
ODNÓŻA CHWYTNE- występują u owadów drapieżnych, np. modliszki lub płoszczycy
ODNÓŻA CZEPNE-występują u owadów żyjących w sierści, włosach i piórach, np. wesz ludzka
Odnóża tułowiowe
E-podręczniki
W budowie ciała większości owadów wykształcone zostały
skrzydła, jako przystosowanie do latania. W większości są to 2 pary np. u ważki , ale może to być również 1 para, jak u muchy.
Część owadów porusza się w powietrzu lotem spadochronowym, szybowcowym, pływnym lub stojącym. Rozpiętość prędkości i różnych gatunków jest znaczna i może być zaskakująco duża.
W locie mogą być aktywne obie pary skrzydeł, tylko pierwsza lub tylko druga para skrzydeł.
Najszybciej latają ważki i muchówki.
Owad zużywa dwa razy mniej energii na przelot danej odległości, niż na jej pokonanie na własnych odnóżach!
LATANIE
2
https://www.google.com/url?sa=i&url=https%3A%2F%2Fexposure.software%2Fblog%2F2013%2Finsects-in-
flight%2F&psig=AOvVaw2bGuyC0t4bUaWndpx5FrcE&ust=1606080601248000&source=images&cd=vfe&ved=0CAIQjRxqFwoTCMi7g9DKlO0CFQAAAAAdAAAAABAP
https://static.epodreczniki.pl/portal/f/res-minimized/Ro0phDQUuHXU8/3/1EexejJwqk69ymaH0tGl4aSjP9563PNJ.png
OWADY W LOCIE
Owady poruszają skrzydłami od kilku do ponad tysiąca uderzeń na sekundę.
https://www.medianauka.pl/jak-szybko-lataja-owady
http://www.owady.eu/owady/lot-biedronka-skrzydelka.jpeg
DZIĘKUJĘMY ZA UWAGĘ!
Przygotowała: Anna Flasińska
2
