Zajęcia świetlicowe dla klas I – ych
„Andrzejkowo – katarzynkowe tradycje”
Tradycje związane z dniem św. Andrzeja i Katarzyny są tematem bieżącego tygodnia. Wiąże się to z imieninami Katarzyny, które obchodzone są 25 listopada i Andrzeja – 30 listopada.
1. Opis zwyczajów
2. Przykłady wróżb andrzejkowych
3.Krzyżówka andrzejkowa
4. Zaszyfrowane obrazki andrzejkowe 5. Trening umysłowy
a) wykreślanka literowa
b) łamigłówka matematyczna
6. Wróżba andrzejkowa – zajęcia praktyczne ( tylko z udziałem dorosłych ! )
7.
Praca plastyczna „Moja andrzejkowa wróżba”
1.Opis zwyczajów i 2. Przykłady wróżb andrzejkowych
W dawnych czasach, pod koniec każdego roku, kiedy dni stawały się krótsze a wieczory dłuższe, młodzież po pracy i nauce zbierała się w jednym domu, aby wspólnie śpiewać i bawić się. Jedne z ważniejszych spotkań odbywały się w wieczory poprzedzające imieniny Katarzyny i Andrzeja. Był to okres wróżb.
Chłopcy wróżyli sobie 24 listopada w katarzynki a dziewczęta 29 listopada w wigilię imienin Andrzeja. Z czasem katarzynkowe wróżby znikły a tradycja andrzejek pozostała do dziś.
Najciekawiej było na wsi. W andrzejki zbierały się panny w podobnym wieku (nie powinna się znaleźć żadna mężatka ani osoba starsza, a już
niedopuszczalne było uczestnictwo mężczyzn), aby poprzez wróżby poznać swoją najbliższą przyszłość.
Pomysły na wróżenie były rozmaite. Młode dziewczyny zaglądały na przykład w głąb studni i wypowiadały głośno swoje życzenie. Jeśli echo
odpowiedziało, to życzenie miało się spełnić. Inną wróżbą było odliczanie sztachet w płocie. Wygląd dziesiątej sztachety przepowiadał, jaki będzie ukochany – gruby, chudy, krzywy czy stary.
Bywało i tak, że młode panny częstowały psa najlepszymi kąskami (kośćmi, posmarowanymi tłuszczem paluszkami). Której panny poczęstunek pies
pochwycił w pierwszej kolejności, tej spełniały się marzenia.
Bardzo ładnym zwyczajem związanym z tym dniem było ścinanie gałązki wiśni lub czereśni. Wstawiano ją do wody i pielęgnowano aż do świąt Bożego Narodzenia. Jeśli gałązka obsypała się pięknym kwieciem właśnie na święta, wróżyło to chłopcu jak i dziewczynie, szybki ślub.
Wielką wagę przywiązywały dziewczęta także do snów w nocy z 29 na 30 listopada. Obawiały się oczywiście, że we śnie może się ukazać jakaś zjawa, jednak mimo to liczyły na św. Andrzeja. Wierzyły, że życzliwy święty zapewni im to czego pragną. W tym celu wkładały pod poduszkę karteczki z imionami chłopców i losowały je zaraz po przebudzeniu.
Spośród wielu andrzejkowych wróżb do naszych czasów przetrwały zaledwie dwie najważniejsze. Pierwsza to przestawianie butów dziewczęcych, której but pierwszy przekroczy próg najwcześniej wyjdzie za mąż. Druga to lanie wosku przez dziurkę od klucza.
Dzisiaj nie traktujemy andrzejkowych wróżb tak poważnie, jak kiedyś.
Wróżenie w andrzejkowy wieczór to przede wszystkim dobra zabawa.
3.Krzyżówka andrzejkowa
1. Miesiąc, w którym obchodzi się andrzejki.
2. W przeddzień jej imienin ( 24.11) chłopcy urządzali sobie wieczór wróżb zwany …
3. Współczesna zabawa, tańce.
4. Wróżysz, bo chcesz ją poznać.
5. Odliczały je panny w płocie, by poznać jak będzie wyglądał ich ukochany.
6. Przepowiadanie przyszłości to inaczej …
7. W przeddzień jego imienin (30.11) dziewczęta urządzają wieczór wróżb.
8. Lejemy go przez ucho od klucza.
9. Nadawane dziecku podczas chrztu.
Hasło: __ __ __ __ __ __ __ __ __
4.Zaszyfrowane obrazki andrzejkowe
Należy przygotować kartki wg podanego wzoru. Następnie trzeba połączyć kropki w każdym polu zgodnie z szyfrem. Obrazki można pokolorować kredkami, wg własnego pomysłu.
Wzór tablicy podstawowej
Obrazek 1 – szyfr:
2A – 10A 10H -7H 5B-4E 1B-1C 10B-8B 1G-4G 2B-5B 10G-8G 2H-2I 2A-1B 8B-7E 5I-5H 1C-2B 4E-5H 1J-2I 8G-7E 1J-4J-4G-5H 10G-10H 5I-7H 4J-5I 10A-10B 1G-2H
Obrazek 2 – szyfr:
11B-11F 1K-11K 9D-5H 8I-8J 10B-9C 11J-8J 1H-1K 11F-8I 9C-9D 11K-11J 5H-1H 8J-10I
5.Trening umysłowy
a) Wykreślanka literowa - zabawa na spostrzegawczość Należy znaleźć wyrazy związane ze szkołą i wykreślić je.
- nauczyciel, - klasa, - kreda, - tablica, - ławki, - uczeń,
b) Łamigłówka matematyczna
Figurom odpowiadają cyfry 1-5, zamień figury na cyfry, wykonaj działania i poznaj wyniki.
6.Wróżba andrzejkowa
Wykonanie wróżby możliwe tylko z osobą dorosłą!
Potrzebne materiały: wosk, klucz z dziurką, małe naczynie do stopienia wosku, miseczka, woda,
talerzyk papierowy
Wosk należy stopić w przygotowanym do tego naczyniu. Do miseczki
nalewamy zimną wodę. Dziecko trzyma w jednej ręce klucz a w drugiej talerzyk papierowy. Osoba dorosła leje wosk na talerzyk przez dziurkę w kluczu. Wosk zastyga na talerzyku i robi się odlew, którego kształt stanowi przedmiot wróżby.
Należy, przyglądając się powstałej formie, odczytać jej znaczenie.
Przykładowe kształty: serce- miłość, chmura- przygoda, samochód – podróż, ryba – zdrowie.
kwiat – szczęście
Talerzyk z odlewem woskowym będzie stanowił materiał do pracy plastycznej.
Szczegółowy opis w punkcie 7.
7.Praca plastyczna „Moja andrzejkowa wróżba”
Opis pracy plastycznej:
Na talerzyku, na którym powstał odlew z wosku, należy stworzyć kompozycję.
Powinna ona nawiązywać do odczytanej treści odlewu ( np. jeśli odlew
przypomina samochód i oznacza podróż, to trzeba wykonać kompozycję, która ją przedstawia).
Pracę można wykonać kredkami, farbami lub z użyciem innych materiałów (np. plastelina, bibuła, tkanina itd.). Wszystko zależy od inwencji twórcy.
Sądzę, że praca „Moja andrzejkowa wróżba” zapewni dobrą rozrywkę i przyczyni się do poznania i doskonalenia własnych możliwości twórczych. Do dzieła !!!
