Warsztaty dla rodziców
„ DZIECKO Z TRUDNOŚCIAMI W NABYWANIU UMIEJĘTNOŚCI SZKOLNYCH NA POCZĄTKU DROGI
EDUKACYJNEJ”
Zagadnienia do omówienia
Symptomy występowania ryzyka dysleksji rozwojowej.
Trochę praktyki - rady, porady, gry i zabawy
Obszary wymagające obserwacji i terapii.
Motoryka duża
Motoryka mała
Funkcje słuchowe
Funkcje wzrokowe
Koordynacja wzrokowo-ruchowa-słuchowa
Orientacja w schemacie ciała i przestrzeni, orientacja w czasie.
Szanowni Państwo, zgodnie z obietnicą przekazuję skrypt zawierający poruszane podczas spotkania zagadnienia oraz pomysły na gry i zabawy usprawniające funkcjonowanie dziecka w poszczególnych obszarach. Nie opisuję szczegółowo poszczególnych ćwiczeń, myślę jednak, że pomimo tempa jakie sobie narzuciliśmy, poszczególne hasła będą dla Państwa czytelne, a zabawy łatwe do odtworzenia.
Życzę powodzenia i jeszcze raz dziękuję za obecność, jednocześnie zapraszam
na kolejne spotkanie w II semestrze.
Terapeuta pedagogiczny Maria Bartold
Przykładowe symptomy ryzyka dysleksji rozwojowej u uczniów oddziałów przedszkolnych i klas i-III
Motoryka duża
Obniżona sprawność ruchowa – dziecko słabo biega, skacze, ma trudności z utrzymaniem równowagi podczas nauki jazdy na rowerze, hulajnodze; pojawiają się trudności z wykonywaniem ćwiczeń równoważnych, trudności z ruchem naprzemiennym,
Motoryka mała
Trudności z wykonywaniem ruchów precyzyjnych w zakresie samoobsługi, wiązanie sznurowadeł, nawlekanie, używanie nożyczek. Wysokie lub obniżone napięcie mięśniowe, wpływające na dużą męczliwość ręki, nieprawidłowy chwyt narzędzia pisarskiego, zbyt duży lub zbyt mały nacisk na stronę,
Funkcje wzrokowe
Trudności z wyróżnianiem elementów z całości, a także z ich syntetyzowaniem w całość, podczas budowania konstrukcji z klocków lego, układania mozaiki (kolorowe figury geometryczne) według wzoru; trudności z wyodrębnianiem szczegółów różniących dwa obrazki, z odróżnianiem kształtów podobnych, na przykład figur geometrycznych; trudności z zapamiętywaniem sekwencji kolorów, znaków, obrazków; trudności z odróżnianiem liter m–n, l–t–ł lub identycznych, lecz inaczej położonych w przestrzeni, na przykład liter p–b–d;
Koordynacja wzrokowo-ruchowa
Trudności z rzucaniem, podrzucaniem i chwytaniem piłki, balonów, chusteczek, podbijaniem piłeczki rakietką; trudności z opanowaniem sztuki żonglowania dwoma lub więcej rekwizytami; trudności z układaniem klocków, niechęć do zabaw precyzyjnych; nieprawidłowe układanie w palcach narzędzia do pisania, trudności z rysowaniem szlaczków, kolorowaniem wg wzoru, trudności
z rysowaniem po śladzie, kolorowaniem w ramach wyznaczonych konturów; w następstwie pisanie niekształtnych liter, trudności z zapamiętaniem obrazu graficznego litery.
Funkcje słuchowo- językowe
Częste przekręcanie trudnych wyrazów, przestawianie głosek i sylab-„ sosza, kordła”, trudności z zapamiętywaniem wierszyków, piosenek, mylenie nazw zbliżonych fonetycznie; odtwarzaniem rytmów z pamięci i według wzoru;
trudności z wydzielaniem sylab i głosek ze słów, określaniem głoski na początku i końcu wyrazu; trudności z dokonywaniem analizy i syntezy w zakresie głoski i sylaby; z dodawaniem, zastępowaniem, przestawianiem cząstek fonologicznych;
trudności z wykonaniem poleceń typu: odszukaj słowa ukryte w nazwie
„lewkonia”, wymyśl rym do słowa „kotek”.
Pamięć fonologiczna, sekwencyjna
Trudności z zapamiętywaniem nazw: dni tygodnia, pór roku, wczoraj-jutro,
trudności z dokonywaniem szybkiego przeszukiwania pamięci; wolne tempo szybkiego nazywania szeregu prostych obrazków.
Trudności w prawidłowej orientacji w schemacie własnego ciała i przestrzeni : trudności z
prawidłowym planowaniem, zagospodarowaniem kartki w zeszycie, bloku; pisanie z pomijaniem kolejnych linii w zeszycie, różnej wielkości odstępy pomiędzy wierszami, przestawianie kolejności liter w wyrazach ( od-do).
Trudności w sprawnym realizowaniu poleceń typu: kładziemy książki po prawej stronie ławki, ustawiamy się po mojej lewej stronie, ustawiamy się za mną, układamy plecaki po lewej stronie ławki, układamy piłkę obok prawej stopy.
Źródło:
„Uczeń z dysleksją w szkole – poradnik nie tylko dla polonistów”, Marta Bogdanowicz, Anna Adryjanek, wyd.Operon
Obszar ZADANIA Proponowane ćwiczenia, zabawy i gry
MOTORYKA DUŻA
ĆWICZENIA
USPRAWNIAJĄCE PRACĘ OBRĘCZY BARKOWEJ, KOORDYNACJĘ RUCHOWĄ
Pilnowanie prawidłowej postawy !!
rzut piłeczki z za głowy, odbijanie piłeczki rakietą,
zabawy z szarfami wykorzystywanymi w balecie,
zamalowywanie dużych powierzchni, ( duże akrkusze szarego papieru, zachowanie kierunków: od góry do dołu od lewej strony do prawej, koło: ruch ręku przeciwny do ruchu wskazówek zegara),
odpychanie się na kocu po śliskiej powierzchni ( obiema rączkami jednocześnie, następnie raz lewa , raz prawa rączka),
przyciąganie dziecka leżącego na kocyku np. na skakance ,
duże ruchy naprzemienne – zataczanie koła ręką do przodu lub do tyłu, raz prawą – raz lewą ręką,
leniwe ósemki ( przekraczanie linii środka – kreślenie wyciągniętą ręką ósemki położonej poziomo, z jednoczesnym kontrolowaniem, aby punkt przecięcia linii wypadał na wysokości nosa dziecka).
MOTORYKA MAŁA
ĆWICZENIA DOSKONALĄCE :
PRECYZJĘ, PRAWIDŁOWY CHWYT TRZYMANIA PISAKA, NACISK NA STRONĘ,
NAPIĘCIE MIĘŚNIOWE.
Zabawy z wykorzystaniem mas plastycznych ( lepienie, ugniatanie, wałkowanie…)
gazety ( zgniatanie, prostowanie, skręcanie, zwijanie),
chusteczki ( jak wyżej )
kolorowe spinacze do bielizny (+ ćwiczenia spostrzegawczości:
przypinanie spinaczy kolorami – wg wzoru)
szczypce do ogórków ( przenoszenie koralików, klocków…)
gruszka i piórka ( wyścigi w „przedmuchiwaniu piórek”)
frotki nałożone na palec wskazujący i kciuk ( rozciąganie) - utrwalanie i zautomatyzowanie prawidłowego chwytu pisaka
rozwiązywanie supłów, wyrywanie wzorów, robienie kulek z krepiny i wyklejanie kolorowych obrazków,
rysowanie po śladzie, kolorowanie – pogrubione kontury,
rysowanie na gąbce ( kontrola nacisku narzędzia pisarskiego na stronę).
ĆWICZENIA DOSKONALĄCE UMIEJĘTNOŚCI MANUALNE, SPRAWNOŚĆ
NADGARSTKA I PALCÓW
Zakręcanie słoików,
nawijanie włóczki na motek,
wyścigi - przyciąganie samochodu na sznurku( płynność ruchów nadgarstka, elastyczność),
zabawa z wykorzystaniem różnych faktur: śliska, chropowata, miękka, szorstka… ( bodźcowanie wrażliwości czuciowej),
rysowanie na piasku, kaszy,
słoiki z kaszą, ryżem – kontakt z różnymi strukturami, szukanie
„zagunionych” koralików,
piłeczki, gąbki, gazety – ściskanie, ugniatanie,
nawlekanie na sznurek koralików, (+ ćwiczenia pamięci wzrokowej : nawlekanie kolorowych koralików wg podanego wzoru),
przyszywanie guzików, proste ściegi,
składanie papieru – origami,
nożyczki – wycinanie po śladzie.
ANALIZATOR WZROKOWY
ĆWICZENIA DOSKONALĄCE SPOSTRZEGAWCZOŚĆ, PAMIĘĆ WZROKOWĄ, UWAGĘ, KOORDYNACJĘ WZROKOWO-RUCHOWĄ, MOTORYKĘ OKA, SYNTEZĘ I ANALIZĘ WZROKOWĄ
Dobieranie takich samych elementów co do kształtu, ale różniących się wielkością, kolorem,
segregowanie obrazków wg tematu,
wskazywanie na podobieństwa i różnice,
dobieranie obrazków do ich konturów,
stosowanie instrukcji słownej podczas rysowania : słońce narysuj w lewym, górnym rogu, kwiatek – w po prawej stronie na dole – nie wskazujemy właściwego miejsca palcem,
przykładowe gry edukacyjne :
memory – gry edukacyjne, wspierające pamięć i uwagę wzrokową,
Dobble (REBEL) -spostrzegawczość, uwaga !!!!!!
Kolorowy kod (GRANNA)
Czarno-białe ( Wydawnictwo Arson)
Figurix (Ravensburger)
„Pamięc 3D” , „Nawlekaj - nie czekaj”, „Kolorowe piktogramy”,
„Obserwujesz i znajdujesz – piktogramy”, „Obserwujesz i znajdujesz – sylaby” (ALEKSANDER)
Aktywizacja mięśni gałki ocznej
motoryka oka)
Przeszukiwanie w poziomie i w pionie, układu obrazków z jednoczesnym nazywaniem: kolory, przedmioty, litery, cyfry,
płynne wodzenie wzrokiem za opadającymi bańkami mydlanymi, balonem, chusteczką, bujającą się piłeczką na sznurku,
przenoszenie wzroku : dal - bliż,
odczytywanie liter z pałeczek, rozstawionych w polu widzenia dziecka ( prawa-lewa lub blisko – daleko).
ANALIZATOR SŁUCHOWY
ĆWICZENIA DOSKONALĄCE
UWAGĘ I WRAŻLIWOŚĆ SŁUCHOWĄ, PAMIĘĆ SŁUCHOWĄ, ROZPOZNAWANIE I ROZRÓŻNIANIE DŹWIĘKÓW, DOSKONALENIE UMIEJĘTNOŚCI
RÓŻNICOWANIA GŁOSEK, DOKONYWANIE SYNTEZY I ANALIZY SŁUCHOWEJ W ZAKRESIE GŁOSKI, SYLABY.
Rozpoznawanie dźwięków z otoczenia,
odtwarzanie rytmów: kolorowe karteczki ułożone w wybrany rytm:
obrazujemy rytm poprzez ułożenie kolorowych karteczek-
wyklaskujemy swój rytm - dziecko powtarza, wyklaskujemy rytm – dziecko układa klorowe kartki, potem zamieniamy się rolami,
szukanie wyrazów na podaną literę, sylabę ( z wykorzystaniem materiału obrazkowego i z pamięci),
szybkie nazywanie – kolory, przedmioty, litery, cyfry ( można wydrukować karty, na których umieścimy obrazki, kolory, litery)
tworzenie rymów, nauka wyliczanek,
czytanie dziecku ,wspólne opowiadanie treści, zwracanie uwagi na szczegóły, tworzenie nowego zakończenia…
Synteza i analiza słuchowa, w zakresie:
głoski k-o-t kot
sylaby ko-ra-le korale
wysłuchiwanie, nazywanie pierwszej i ostatniej głoski w wyrazie:
okno - o
trawa - t
woda - a
samolot – t
Zachęcam do korzystania z „Ulotki” z gotowymi propozycjami ćwiczeń i
„BANKIEM WYRAZÓW” do pracy
ORIENTACJA WŁASNEGO CIAŁA I PRZSTRZENI.
ruchy naprzemienne , polegające na maszerowaniu w miejscu dziecko kolejno porusza jedną ręką i przeciwległą do niej nogą następnie drugą nogą i przeciwną ręką,
założenie na prawą rączkę „ frotki- przypominajki”,
połóż prawą rękę na lewym kolanie, zakryj lewą ręką lewe oko…,
zabawa w „STEROWANEGO ROBOTA” – lewa ręka do góry, dwa kroki w bok – w lewą stronę…”
układanie zabawek wg polecenia: na głowie, pod krzesłem, przed sobą, po lewej stronie,
połóż dwie zielone kredki po prawej stronie kartki, a trzy niebieskie na dole kartki…,
Opracowanie własne:Maria Bartold