foUwłwi « f^ry
RSMO SPOŁECZNE, GOSPODARCZE, OŚWIATOWE I POLITYCZNE DLA WSZYSTKICH STANÓW
Nr S3 li W<ffoł“Zexoo» ZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBAc z w a r te k d n ia 1 1 m a ja 1 9 3 9 || Rok 21
cacr.. AiSŁcL .:■ * iir^ifęiKirf-T w ■ »‘T • m"nnn—«W'u r*i m m m h i Tirw .s». .ł-Ł^as-a ■« in... . wrae®^.
Lc :2 Jomo pomiiM (»in a Hittemin
:’ańsk t
i/ią c o G d a ń sk u s tw ie rd z ił sw e j m o w ie n a fo ru m S e jm u m in is te r B e c k , ż e ..n ie ty lk o ro z w ó j, a le i ra c ja b y tu te g o m ias ta w y n ik a ły z te g o , ż e le ż y o n o u u jś c ia je d n e j w ielk ie j n a s z e j|
rz e k i, a n a g łó w n y m s z la k u w o d n y m ig
k o le jo w y m , łą c z ą c y m n a s d z iś z B a łty - |iz e c z 4 n ie w ą tp liw ą,
k ie m ”. g;-
T a p ra w d a m a sw ó j w a lo r n ie o d |rro w -a ły s ię g łó w n ie n a p ro b le m ie s to s u n i d z iś i n ie o d w c zo ra j. S tw ie rd z a ją ją jk ó w p o ls k o _ n ie m ie ck ic h ,
d z ie je G d a ń sk a b a rd z o w y m o w n ie . G d a ń s k v / o rb icie p o lsk ie j w ła d z y j, a w ię c m ię d z y 1 5 -ty m a 1 8 -ty m s tu lec ie m ro śn ie , ro z w ija si,ę p o tę ż n ie je , G d a ń s k p o d w ła d z ą P ru s s p a d a d o ro li k o p c iu sz k a p ro w in c jo n a ln e g o w z e s ta w ie n iu z p ru sk im i p o rta m i, ja k K ró le w ie c i S z c ze c in . G d a ń sk w re s z cie ja k o W o ln e M ia
sto , k o rz y sta ją c e z p o lsk ie g o z a p le c z a — z n o w u o b ra s ta w s iły i b o g a c tw a , z n o w u p rz e w y ż s z a p ro c e s ro z w o ju .
T o te ż s łu s zn ie m ó g ł m in is te r B e c k stw ie rd zić , ż e ra c ja b y tu G d a ń s k a — to o p a rc ie o z a p lec z a d o rz e c z a W isły , a w a ru n k iem ro z w o ju G d a ń s k a — ja k n a jś c i
ś le js z y z w ią z e k z ty m ż y c io d a jn y m z a p le c z e m .
S tw ie rd z e n ia te d a ją się u d o k u m e n -l to w a ć w y m o w ą ś c isłą c y fr. W y s ta rc z y ^ sięg n ą ć d o „ M a łe g o R o c z n ik a S ta ty s ty -^
c z n e g o ” , d o ,,R o c z n ik a /M o rsk ie g o i I
cMyczyły głównie Polski
L O N D Y N . „ T im e s” n a w iąz u ją c d o ty m sk u teczn iej W ło ch y b ę d ą w stan ie ro zm ó w m ed io lań sk ich stw ie rd z a , że je st u ży ć sw eg o w p ły w u . B ezw zg lęd n y m w a- iż p o z a ła tw ie n iu ru n k iem je st tu — ja k p o d k re ślił to p łk . sp ra w w sp ó łp ra c y w ło sk o - n iem ieck iej, B eck — ab y o b ie stro n y n a p raw d ę p rag -
;ro zm o w y C ian o — R ib b e n tro p sk o n cen - n ęły p o k o ju i ab y sto so w ały ty lk o m eto d y p o k o jo w e.
W ciąg u o satn ich k ilk u d n i d zien n ik I w ło sk i p o d k re śla zau fan ie W ło ch w sto - Isu n k u d o P o lsk i, ja k też sta rą p rz y ja ź ń ,
|ja k a łą cz y o b a k ra je. N ie m a też — p i- sze d zien n ik — p o w o dó w , ab y w ątp ić, że W łoch y szczerze p ra g n ą p o k o jo w eg o p o ro zu m ien ia, alb o w iem k ra j te n w ty m sam y m co n ajm n iej sto p n iu u c ie rp ia ł b y z u c ie k an ia się d o p rzem o cy , co i w szy
stk ie in n e m o carstw a, b y ć m o że, że im _ 7 . — -- --- . . . śc iśle jsz e są sto sun k i W ło ch z N ie m c a m i,' g en t Ju g o sław ii k s. P aw eł w raz z m ał-
R Z Y M . W czo raj ra n o w o k o licy m iej sco w ości B raccian o o d b y ły się m a n ew ry i o stre strze lan ie a rty lerii w o b ecn o ści k ró la , M u sso lin ieg o , g e n e rała v o n B rau - ch itsch a, w o jsk o w y ch m isy j n ie m ie c k ie j1 h iszp ań sk iej i a lb ań sk ie j o ra z a tta c h e s m ilita ires zag ran iczn y ch .
Włochy szukają kontaktu z Jugosławią
R Z Y M . W d n iu w czo rajszy m p rz y b y ł d o W ło ch n a k ilk u d n io w y p o b y t re-
: ' T'hfikuje wys' Al - ? ' Je
H E L S IN K I. C h o ciaż b ra k jeszcze o . iz l h lic ja ln y ch o d p o w ied zi so w ieck ich n a te- V C iiX vrt/ ę f • x vw x a&a kv a. a - aw**.* 1 * • • • lo n ia ln e g o” (za ro k u 1 9 3 8 ), ab y so b ie to jn ia t liń sk o - szw ed zk ieg o p o ro z u m ie n ia u zm y słow ić. S w sp ra w ie u fo rty fik o w an ia w y sp A lan d z -
W eźm y w ięc cy fry , o b ra z u ją c e s y tu -|k ich . zd ecy d o w ał się p rz e k az a ć p a r a c ję G d ań sk a w ro k u w y b u ch u w o jn y !la m e n to w i w n io sek o o b o w iązk u słu żb y św iato w ej I9 l4 i sy tu a c ję o b ecn ą (w e d le iw o jsk o w e j A la n c z y k ó w i o zm ian ie u - d a n y c h z ro k u 1 9 3 8 ): F
P o w ierzch n ia w o d n a p o rtu G d ań sk ie go o b ejm o w ała w ro k u 1914 — 178 h e k ta ró w , b y w ro k u 1938 zw ięk szy ć się d o 2 1 2 h a. D łu g o ść n a b rz e ż y p o w ięk szy ła się z 21 d o 31 k ilo m etró w . P o w ierzch n ia m ag azy n ó w p o rto w y ch w z ro sła z 156 ty s. m e tró w k w . d o 192 ty s. T o ró w k o le jo w y c h m ia ł G d a ń sk w ro k u 1914 — 3 8 k ilo m etró w , o b ecn ie 3 5 0 k m .
Ju ż ty ch k ilk a cy fr św iad czy o o l- b rzy m im zasięg u ro zw ojo w ym G d a ń sk a w ciąg u o statn ieg o d w u d ziesto lecia.
■ staw y au ton o m iczn ej. R ó w n ież p rz ed ło - iż o n y b ęd zie p a rla m e n to w i w n io sek rz ą
d o w y w sp ra w ie b u d ż e tu p ra c fo rty fik a cy jn y ch , k tó ry o p iew ać b ęd zie n a su m ę o k o ło 4 0 0 m ilio n ó w m a rek fiń skich .
W ’n io sk i te sk iero w an e b ę d ą d o Izb y w d n iach n ajb liższy ch .
żo n k ą. K sięciu reg en to w i to w a rz y szy ł p o n a d to m in iste r sp ra w zag ran iczn y ch M ark o w icz. N a d w o rc u w R zy m ie g o ści ju g o sło w iań sk ich p o w ita w ło sk a p a ra k ró lew sk a o raz sz e f rz ą d u . N a cześć k s. P a w ła i jeg o m ałżo n k i w y d an y ch b ęd zie w R zy m ie szereg p rz y ję ć , p o n a d to zaś p rz e w id z ia n y je st u d z ia ł g o ści w w ielk iej rew ii w ło sk iej flo ty w o jen n ej, ja k a w k o ń cu ty g o d n ia o d b ęd zie się w zato ce N e a p o lita ń sk ie j.
W czasie sw eg o p o b y tu w R zy m ie k siążę reg en t P a w e ł b ęd zie m iał o k a z ję o m ó w ien ia z M u sso lin im sz e re g u z a g a d n ień p o lity czn y ch in te re su ją c y c h W ło ch y i Ju g o sław ię.
Reda wojenna obradował;
we Włoszech
R Z Y M . A g e n c ja S tefan i d o n o si: w czo - cu w en eck im " p o d p rz ew o d n ictw em M u s.
• 'so lin ieg o o d b y ła p o sied zen ie ra d a w o jen -
' n a. N a p o sied zen iu o b ecn y b y ł n a stę p c a
tro n u k s. P iem o n tu , m a rsz a łk o w ie B a- d o g lio i G ra z ia n i, sz e f sz tab u g e n e ra ln e
g o P a rian i i 12 g en erałó w . P o w y słu c h a
n iu sp raw o zd ań o w y szk o len iu arm ii, o rg a n iz a c ji o c h ro n y g ran ic itd . M u sso lin i u d z ielił szereg u d y re k ty w i p o sta w ił sz e
re g zad ań jak ie o sią g n ą ć m a a rm ia w ło sk a.
raj w p rz ed d z ie ń ,,D n ia A rm ii’ , w p a ła -
Hacxeln/ armii litewskiej
gen. Rasztikis w Warszawie
W c w to re k w g o d zin ach ra n n y ch S p ó jrz m y n a ru ch sta tk ó w i o b ro ty fP ^ y b y ł d o W a rsza w y n a z a p ro sz en ie p . to w aro w e w p o rc ie g d ań sk im , W ro k u ^ a rsz . Ś m ig łe g o -R y d za n a c z e ln y w ó d z 1 9 2 0 w eszło i w y szło z p o rtu g d a ń sk ie -ja m iii litew sk ie j g en . R as/.iiK is.
g o 3 .8 0 9 sta tk ó w ; w ro k u 1937 — 8 0 6 3 1 D w o rzec w sc h o d n i p rz y b ra n o flag a - sta tk ó w l W ro k u 1920 to n aż w y n o sid im i o b a rw a ch n a ro d o w y c h L itw y i P o l- 1967 ty s. to n , w ro k u 1937 — 8 0 6 0 ty s.g sk i. N a p e ro n ie u sta w iła się k o m p a n ia to n ! C zy li o p rz e sz ło 4 0 0 p ro c, w ięcej, g e h o rą g w ia n a w o jsk a w ra z z o rk iestrą.
Ja k im o k o liczn ościom z a w d z ięc z a! O g o d z. 8 ,2 0 p rz y b y ł n a d w o rzec W o ln e M iasto te n im p o n u jący ro z w ó j!R n iarsz. Ś m ig ły -R y d z p rz y d zw ięk am C o sie n a to z ło ż y ło ? Ih y m n u n aro d o w eg o .
r . i ,! O g o d z. 8 ,3 0 p o ciąg w io zący g e n e -
^ .n o w u sp ó jrz m y n a cy iry - W ic u -; ra ła pvasztik isa i jeg o św itę, z a je c h a ł n a M o c p rz ; ./m m o n o ^ l e j ą p o n u W y siad a ją c e g o z w a g o n u g en . S A iego z P o lsk i 4 .8 3 7 .0 0 0 to n to w a ru . Z |R a sz tik isa p o w ita ł m arsz. S m ig ły -R y d z .
z a g ra n ic y leciw ie a0 4 .0 0 9 to n . .
R P rz y d ź w ię k a c h h y m n u lite w sk ie g o O to w y m o w n a ilu strac ja, z c z e g o |g en R a sztik is o d e b ra ł ra p o rt o d d o w ó d - G d a ń sk w łaściw ie ży je, k to , d a je G d a ń -^Cy k o m p a n ii h o n o ro w e j i p rz esz ed ł w to - szczan o m m o żliw o ści z a tru d n ien ia i za-k
ro ck u . Z o staw ić G d ań sk o w i te 3 0 0 ty s.
to n , p rzy w iezio n y ch sk ą d in ą d d o p o rtu ,
a o d e b ra ć n ie sp e łn a 5 m ilio n ó w to n . B o G d ań sk je st k o m p letn ie u z a leż - G d ań sk sta je się n ie ty lk o p ro - ro z w o ju g o sp o d arczeg o P o lsk i. G d y to a o cieo rac n ie sp o in a n u u u u u w iu u , u u u u au o n .
zaw iezio n y ch z P o lsk i — a G d a ń sk — n io n y o d sw eg o zap lecza, a le ,i o d te m p a
„ le ż y ’, G d ań sk sta je się n iety lk o p ro - ro z w o ju g o sp o d arczeg o P o lsk i. G d y to w in c jo n a ln y m m iasteczk iem , a le w p ro st tem p o p o w o ln ie je - G d a ń sk n a ty ch m ia st b a n k ru te m , k tó reg o u rz ą d z e n ia p o rto w e to o d czu w a, g d y ro śn ie — ro śn ie i ru ch n ieb aw em z m a rn ia ły d o cn a: d źw ig i p a- w p o rc ie g d ań sk im .
ro w e p o k ry ła b y rd z a , żelb eto n o w e m a- g azy n y ro z k ru sz ały b y , "w y w ro tn ice w a
g o n o w e z a śn ie d zia ły , a 3 5 0 k m to ró w
Z n ó w z ilu stru jem y to c y fra m i:
R o k u b ieg ły — 1 9 3 8 — p rzy n ió sł.
r n a szy ch o b ro ta c h h an d lo w y ch . Z m iejsca k o le jo w y c h z d a tn y c h b y ło b y w k ró tc e jak w iad o m o , zn aczn e o ży w ien ie w
ty lk o n a szm elc. f
w a rz y stw ie m a rsz . Ś m ig łeg o - R y d za p rz e d je j fro n te m .
O b ecn i n a p e ro n ie p rz e d sta w ic ie le lite w sk ieg o T o w a rz y stw a W z aje m n ej P o m o cy w W a rsz aw ie w rę cz y li p . g en . R asztik iso w ń w ią z a n k ę k w iató w .
N a p la cu p rz e d d w o rc e m z e b rało się w iele p u b lic z n o śc i, w ty m p e w n a liczb a k o lo n ii lite w sk ie j, o raz stu d e n c i L itw i
n i z a m ie sz k ali w W a rsz aw ie.
P . g en . R a sztik iso w i to w arz y sz ą w p o d ró ży szef II o d d z. sz tab u p łk . D u lk s- n y s i a d iu ta n t m jr. G ecew icziu s.
G en . R a sz tik is złoży ł w g o d zin ach p o łu d n io w y c h w ien iec n a g ro b ie N ie z n a
n eg o Ż o łn ie rz a .
WT g o d zin ac h p rz e d p o łu d n io w y c h g en . R a sz tik is zło ży ł w izy tę m n i. B eck o
w i. —
o d b iło się to n a ru c h u w p o rc ie g d a ń sk im . Z w ięk szy ły się b o w iem tu w k w iet
n iu 1939 ro k u o b ro ty to w a ro w e — w p o ró w n an iu z k w ietn iem 1 9 3 8 ro k u — o 1 1 3 ,0 0 0 to n (21 p ro c e n t). W sam y m ty lk o k w ie tn iu 1 9 3 9 ro k u p rz e sz ło p rzez p o rt g d ań sk i p rzy w iezio n y ch z P o lsk i;
4 0 7 .0 0 0 to n w ęg la, 6 5 .0 0 0 to n d rzew a, 2 5 ,0 0 0 to n zb o ża.
C zy m b y łb y G d a ń sk b ez teg o ru c h u
Wybuch miny w tunelu szwajcarskim
B E R N . W z w ią z k u z w y b u c h e m w p o b liż u g ra n ic y w ło sk ie j m in , zało żo n y c h p rzez sz w ajc arsk ie w ła d z e w o jsk o w e w tu n e lu , p rz e z k tó ry p rz e ch o d z i szo sa, d o n o szą, że w ła d z e w o jsk o w e p ro w a d z ą szczeg ó ło w e śle d z tw o w c e lu w y k ry c ia p o w o d ó w e k sp lo z ji. O fiarą w y b u c h u p ad ło 2 p rz ec h o d n ió w . S zo sa b ę d z ie n ie d o u ż y c ia p rz e z d łu ż sz y o k res czasu.
w p o rcie, b ez ty c h o b ro tó w h an d lo w y ch ? Ja k iż b y łb y lo s 2 4 3 sp ó łek a k c y jn y c h w G d a ń sk u ? (N aw iasow o d o d a je m y , że tu ż p rz ed w o jn ą św iato w ą tak ich sp ó łek b y ło w G d ań sk u z a le d w ie 3 4 p ro cen t.)
W św ie tle ty ch cy fr w id zim y , jak p ra w d z iw e b y ły stw ie rd z e n ia m in . B ecka, że „ ra c ja b y tu” G d a ń sk a je st o p a rc ie o p o lsk ie z a p le c ze i że „ e g z y ste n c ja i d o b ro b y t lu d n o ści G d a ń sk a z a le ż ą o d p o te n cja łu ek o n om iczn ego P o lsk i ".
Str. 2 GŁOS POMORZA" Nr. ió
Wielki
dzień
Inowrocławia Rolnicymogą
subskrybowaćDzień 7 maja jest datą poważnego zwrotu w życiu społecznym
i kulturalnym Kujaw ZachodnichSRQPONMLKJIHGFEDCBA
W o b e c n o ś c i W o je w o d y P o m o r s k ie - । g o M in is tr a W ła d y s ła w a K a c z k ie w ic z a , . ik u r a to r a P o m o r s k ie g o O k r ę g u S z k o ln e g o d r . A n to n ie g o K y m e w ic z a , D y r e k to r a R o z g ło ś n i P o m o r s k ie j B o h d a n a P a w ło w ic z a , p r z e d s ta w ic ie li w ła d z i o d g a n iz a - c ji s p o łe c z n y c h o r a z lic z n ie z e b r a n y c h d z ie c i s z k o ln y c h — d o k o n a ł k s . k a n o n ik K u b s k i p o ś w ię c e n ia 7 0 r a d io o d b io r n ik ó w p r z e z n a c z o n y c h d la ś w ie tlic s z k o ln y c h . A p a r a ty te s ą d a r e m W y d z ia łu P o w ia to w e g o — p o w ia tu I n o w r o c ła w s k ie g o .
P r z e m ó w ie n ia : P a n a W o je w o d y , P a n a K u r a to r a i P a n a S ta ro s ty W ilc z k a — c e c h o w a ła s z c z e r a r a d o ś ć z p o w o d u te j w a ż n e j u r o c z y s to ś c i:
„ M a m w r a ż e n ie — m ó w ił P , W o je w o d a — ż e p r z y k ła d I n o w r o c ła w ia z a c h ę c i in n e w ła d z e p o w ia to w e w p o d le g ły m m i w o je w ó d z tw ie *.
T a r a d o ś ć i p e łn e z r o z u m ie n ie p o tr z e b y r a d io ! o n iz a c ji b y ły n a s tr o je m w s z y s tk ic h z g r o m a d z o n y c h .
P o s y m b o lic z n y m a k c ie w r ę c z e n ia a p a r a tu d z ie w c z y n c e , k tó r a w p r o s ty c h
i s e r d e c z n y c h s ło w a c h , w im ie n iu d z ia tw y I- - - z . -
s z k o ln e j c a łe g o p o w ia tu — z a ta k w ie l- i w ie c ie w y r z y s k im u c z y n iła d o p is e k , k i d a r p o d z ię k o w a ła — w y s tą p iły p r z e d
m ik ro f o n e m c h ó r y s z k o ln e . C a ło ś ć u r o c z y s to ś c i tr a n s m ito w a ła R o z g ło ś n ia P o m o r s k a —
c k i.
P r z e d w r ę c z e n ia s ie d z e n ie
S p o łe c z n e g o K o m ite tu R a d io f o n iz a c ji K r a ju , k tó r e z a g a ił S ta r o s ta P o w ia tu I n o w r o c ła w s k ie g o p . W ilc z e k .
D y r e k to r R o z g ło ś n i P o m o r s k ie j B . P a w ło w ic z — w s e r d e c z n y c h s ło w a c h p o d z ię k o w a ł P a n u M in is tr o w i i w s z y s t
k im o b e c n y m z a p r z y b y c ie — p o c z y m S e k r e ta r z R o z g ło ś n i S ta n is ła w Z a d r o ż n y w y g ło s ił r e f e r a t o R a d io f o n iz a c ji K r a ju . W y b r a n o Z a r z ą d , P r e z e s e m k tó r e g o z o s ta ł I n s p e k to r S z k o ln y p . M a je w s k i.
K u ja w y Z a c h o d n ie , n a js ła b ie j d o tą d z r a d io f o n iz o w a n e m a ją w ię c te r a z p ie r w s z y o ś r o d e k p r a c y k u ltu r a ln e j, o ś r o d e k łą c z n o ś c i i o ś w ie c e n ia , k tó r e z a w s z e a n a jb a r d z ie j d z is ia j d a je R a d io .
P ię k n y p r z y k ła d z e s p o le n ia c z y n n i
k ó w : W o je w ó d z tw a , P o w ia tu , S z k o ln ic tw a , S p o łe c z e ń s tw a i P o ls k ie g o R a d ia
— o p r o m ie n io n e g o u ś m ie c h e m w d z ię c z n o ś c i d z ia tw y s z k o ln e j — p o w in ie n d z ia ła ć p r ę d k o . P r z e z ś w ie tlic e — d o o g n is k k ó w .
qa
P. O. P.
R o ln ic y p o s ia d a ją c y o d 1 0 0 h a w z w y ż m o g ą s k ła d a ć d e k la r a c je s u b s k ry
• b o w a n y c h n a p o ż y c z k ę k w o t d o d n ia 1 5
■m a ja , z e w z g lę d u n a tr u d n o ś c i z w ią z a n e r o d z in n y c h , p r z e z d z ie c i — d o r o d z ic ó w z p r z e d n ó w k ie m . T e r m in w p ła t u s ta lo n y _ d o jd z ie p o ls k a f a la r a d io w a n io s ą c a b ę d z ie d la r o ln ik ó w p r z e z p a n a m in is tr a D o b r o , P ię k n o i P r a w d ę . j s k a r b u , w z a le ż n o ś c i o d w s k a z a ń o g ó l-
A im l. . - - . .
te n o w y c h o p r z ę d a n a s z e w s ie i m ia s te c z k a , ty m p r ę c z e j d o jd z ie m y d o n a jw a ż n ie js z e g o c e lu : - - - -- - -
le n ia w s z y s tk ic h s e r c p o ls k ic h .
g ę ś c ie j d r u ty p r z e w o d ó w a n - n e j p o lity k i z b o ż o w e j.
D r o b n i i ś r e d n i r o ln ic y p o s ia d a ją c y _ _ _7 _ _ d o 1 0 0 h a z ie m i s ta r a ją s ię r ó w n ie ż o z e - : U ś w ia d o m ie n ia i z e s p o - z w o le n ie s k ła d a n ia d e k la r a c y j w te r m i-
n ie p ó ź n ie js z y m .
R1
geszczelne wybryki niemieckie na
Pomorzu
J a k s ię d o w ia d u je m y z N a k ła p o w . te c ią p o w . W y r z y s k d o p u ś c ił s ię z m e w a - W y r z y s k n ie ja k i A d o lf S tu r tz e l, w ła s c i- g i g o d ła p a ń s tw o w e g o .
c ie l m ie js c o w e j d r o g e r ii, k ie r o w n ik o d -1 C z e la d n ik r z e ź n ic k i, P a w e ł L ig o c k i, d z ia łu p a r tii m ło d o - n ie m e c k ie j s p r z e - z a tr u d n io n y w p r z e d s ię b io r s tw ie p o l- d a w a ł to w a r w to r e b k a c h z c z e r w o n ą o - s k im z o s ta ł o s a d z o n y w w ię z ie n iu w W y p a s k ą i p o d o b iz n ą o r a z p o d p is e m L u d e n - r ż y s k u z a r o z s ie w a n ie n ie p r a w d z iw y c h d o r f f a . R ó w n o c z e ś n ie ż o n a S tr u tz la p r z e p o g ło s e k i w y w o ły w a n ie n ie p o k o ju p u -
k o r e s p o n d e n c ję d o z n a jo m y c h , b lic z n e g o .
s p r a w o z d a w c ą b y ł J . W y s o -
u r o c z y s to ś c ią p o ś w ię c e n ia i o d b io r n ik ó w , o d b y ło s ię p o - o r g a n iz a c y jn e P o w ia to w e g o
s y ła ją c
z a m ie s z k a ły c h w w o j. p o m o r s k im , w p o -
’ ’ ’ : „ w N ie m c z e c h * * . W ła ś c iw e w ła d z e z a in te r e s o w a ły s ię b u tn y m i N ie m c a m i.
I n n y w y p a d e k p r o w o k a c ji m ia ł m ie j s e e w S a d k a c h p o w . W y r z y s k , g d z ie w ła ś c ic ie l m ły n a m o to r o w e g o P a w e ł
do
15 maja
D o ty c h c z a s o w e s ta r a n ie te n ie o d n io s ły je d n a k s k u tk u , b io rą c p o d u w a g ę te n f a k t, ż e k w o ta s u b s k ry b o w a n a p o ż y c z k i p r z e z r o ln ic tw o n ie je s t je s z c z e z n a n a n ie m o ż n a p o d a ć ś c is ły c h c y f r o - s ią g n ię ty c h d r o g ą p o ż y c z k i.
Z w ła s z c z a w w o je w ó d z tw a c h r o ln i
c z y c h , ja k : lu b e ls k im , ta r n o p o ls k im , k ie le c k im n a W o ły n iu , n a P o m o r z u i n a K u ja w a c h c y f r y te n ie b y ły b y m ia r o d a jn e . P o d o b n o s z e r e g in s ty tu c y j w o js k o w y c h , p a ń s tw o w y c h i s a m o rz ą d o w y c h p r z y p r z e ta r g a c h , c z y p r z e d s ta w ia n iu r ó ż n y c h p o d a ń ż ą d a le g ity m o w a n ia s ię p o k w ito w a n ie m n a s u b s k r y b o w a n ie P O . P . u w a r u n k o w u ją c s z e r e g ś w ia d c z e ń d la o b y w a te li d o w o d e m w y p e łn ie n ia o - b o w ią z k u o b y w a te ls k ie g o i s u b s k r y b o w a n ia P . O . P . K to z ja k ic h ś p o w o d ó w o - b o w ią z k u te g o n ie w y p e łn ił m o ż e w p ła c ić o d p o w ie d n ie k w o ty n a F . O . N . lu b F u n d u s z L o tn ic z y im . Ż w ir k i i W ig u r y . Z a ś w ia d c z e n ie n a d o k o n a n ą w p ła tę b ę d z ie r ó w n ie ż w a ż n e ja k k w it P .O .P .
W te n s p o s ó b c i, k tó r z y n ie m o g li, c z y n ie z e c h c ie li w c z a s z a k u p ić p o ż y c z k ę P O P . b ę d ą m o g li n a p r a w ić s w ą o p ie s z a ło ś ć .
B u tz k e w c z a s ie p r z e ja z d u k ie r o w n ik a ' d n ie m k a ż d y m w e w s z y s tk ic h w a r s tw a c h J u n g d e u ts c h e P a r te i in ż . W ie s n e r a d o - ;s p o łe c z n y c h c z e s k ic h n a s tr o jó w a n ty n ie - p u ś c ił s ię o b r a z y N a r o d u i P a ń s tw a P o l- m ie c k ic h , p r z e ja w ia ją c y c h s ię c o r a z c z ę - s k ie g o . P r o w o k a to r z o s ta ł o s a d z o n y w jś c ie j n a z e w n ą tr z w y r a ź n y m w y s tę p o w a - w ię z ie n iu w N a k le , g d z ie o c z e k u je n a n ie m p r z e c iw k o is tn ie ją c e m u s ta n o w i w y r o k s ą d o w y . r z e c z y , w ła d z e n ie m ie c k ie p r z e p r o w a - w y r o k s ą d o w y .
H a s s T e o d o r z e w s i W y c ią g n a d N o .
Nierncy wydalają nawet zmarłych Polaków
W o s ta tn im c z a s ie N ie m c y w z n o w i- a k c ję w y d a la n ia P o la k ó w z e Ś lą s k a li a k c ję w y d a la n ia P o la k ó w z e Ś lą s k a O p o ls k ie g o , P o g r a n ic z a P r u s W s c h o d n ic h . M . in . w y d a n o z a r z ą d z e n ie w y d a le n ia r o ln ik a B o r y c z k i z e S ta w n ic y w Z ło to w s k im , k tó r y z m a r ł ju ż w s ty c z n iu b r . F a k t te n d o w o d z i, ż e w y d a le ń d o k o n u je s ię b e z ja k ie jk o lw ie k u z a s a d n io n e j p r z y c z y n y i ż e m a ją o n e c h a r a k te r z ło ś li w y c h r e p r e s y j.
O a tm o s f e r z e , ja k ą d z ia ła ln o ś ć o r - g a n iz a c y j n ie m ie c k ic h z d o ła ła w y tw o r z y ć d o w o d z i n a jle p ie j f a k t, iż w lo k a -
; la c h p u b lic z n y c h n ie o b s łu g u je s ię P o la -
R ó ż n e c ie k a w o s tk i z C h in
S p e c ja ln a f o r m a g r z e c z n o ś c i c h iń s k ie j C h iń c z y c y s ą z n a tu r y b a r d z o c ie k a w i, p r a g n ą w s z y s tk o w ie d z ie ć i w id z ie ć , c o z a u w a ż y ć s ię d a , g d y p r z y jd ą d o m i
s jo n a r z a w o d w ie d z in y . K a ż d ą r z e c z o - g lą d a ją , d o r ę k i b io rą , p y ta ją s ię , d o c z e g o o n a s łu ż y itd .
T a c ie k a w o ś ć ic h w r o d z o n a o b ja w ia s ię ta k ż e w p e w n y c h f o r m a c h g r z e c z n o ś c i. G d y s p o ty k a ją m is jo n a r z a , n ie o - b e jd z ie s ię n ig d y b e z te g o , b y s ię g o o c o ś n ie z a p y ta li.
G d y r a z u p e w n e g o s z liś m y z n a j- p r z e w . k s . B is k u p e m p r z e z p o la c h iń s k ie , ja k a ś m a ła d z ie w c z y n k a k r z y c z y d o n a s z d a le k a :
— G n i-m e n o u a n g la - li k ‘iu ? ( D o k ą d id z ie c ie ? ) .
K s . B is k u p p o p a tr z y ł s ię n a n a s i p o w ie d z ia ł n a m p o f r a n c u s k u , ż e to ją w ła ś c iw ie n ic n ie o b c h o d z i, a le o d p o w ie d z ie ć tr z e b a , n a w e t c o b ą d ź , je s t to ty lk o f o r m a g r z e c z n o ś c i i ja k a k o lw ie k o d p o w ie d ź n a to w y s ta r c z y .
O d p o w ia d a w ię c k s . B is k u p :
— T s e o u c h o u a ! ( N a p r z e c h a d z k ę ! ) D z ie w c z y n a b y ła b a r d z o z a d o w o lo n a i p o s z ła d a le j.
K ie d y in d z ie j z n o w u id ą c p o m ię d z y p o la m i r y ż o w y m i, s ły s z y m y , ja k c h ło p a k p e w ie n , s to ją c y d o ś ć d a le k o n a p a g ó r k u , k r z y c z y d o n a s z c a łe j s iły :
H a o p o u h a o ? ( J a k s ię m a c ie ? — D o b r z e , c z y n ie d o b r z e ? ) .
O d p o w ia d a m y c h ó r a ln ie :
— H a o ! h a o te e h e n ! h e n h a o ! ( B a r
d z o d o b r z e ! ) .
C h ło p a k s ię u c ie s z y ł i p o s z e d ł d a le j.
I n n y w y p a d e k : s p a c e ru je m y p o o b ie - d z ie z tu te js z y m k s . p r o b o s z c z e m p r z e d d o m e m . N a d c h o d z i ja k iś s ta rs z y C h iń c z y k z d w o m a w ia d r a m i n a b a m b u s o w e j ż e r d z i i b e z c e r e m o n ia ln ie p y ta n a s :
— D a w n o ś c ie ju ż z je d li o b ia d ? O d p o w ia d a m y , ż e d o p ie r o c o ! U c ie s z y ł s ię s ta ry i p o s z e d ł d a le j.
C o k r a j, to o b y c z a j, d la c z e g o C h iń c z y k m a n ie w ie d z ie ć , d o k ą d id ę , c z y m i d o b r z e lu b k ie d y ja d łe m o b ia d , — je ż e li m u ta k a w ia d o m o ś ć s p r a w ia p r z y je m n o ś ć .
Jak to dolewaliśmy wodę święconą do kawy?
G d y r a z u p e w n e g o p o d c z a s o b ia d u d o la ł tu te js z y p r o b o s z c z tr o c h ę z im n e j w o d y d o k a w y , b y s ię p r ę d z e j u s ta ła , z a p y ta ł o n m a łe g o C h iń c z y k a , je s z c z e p o g a n in a ( o tr z y m a o n w k r ó tc e c h r z e s t) s to ją c e g o o b o k i p r z y g lą d a ją c e g o s ię te m u z z a c ie k a w ie n ie m :
— C o o z n a c z a to d o le w a n ie w o d y d o k a w y .
B e z n a m y s łu o d p o w ia d a m a ły p o g a n in :
— T o je s t c h e n - c h o u i ( w o d a ś w ię c o n a ! ).
C h iń c z y c y w o g ó le b a r d z o w y s o k o s o b ie c e n ią w o d ę ś w ię c o n ą , i w ty m m o g ą n a m E u r o p e jc z y k o m b y ć p r z y k ła d e m . K ie d y n a W ie lk a n o c , p o d c z a s c e r e m o n ii w ie lk o s o b o tn ic h p o ś w ię c iłe m w ie lk ie n a c z y n ie w o d y ś w ię c o n e j, a n i s ię s p o s trz e g łe m , kiedy wszyscy rzucili
W Czechach wzmagają się gwałtownie nastroje antyniemieckie
P R A G A . W o b e c w z m ą g a ja c y c h s ię z js ta li s ię k o m is a r z e p r z e w a ż n ie N ie m c y .
’ • ’ 11 ‘ 1- - - 1 - - - Ż y c ie p u b lic z n e w lo k a la c h , n a u li
c y , je s t p o d s ta ły m d o z o r e m s z ta b u w y w ia d o w c ó w , r e k r u tu ją c y c h s ię z N ie m c ó w S u d e c k ic h , m ó w ią c y c h d o b r z e r ó w n ie ż ję z y k ie m c z e s k im .
r z e c z y , w ła d z e n ie m ie c k ie p r z e p r o w a d z iły s z e r e g z a r z ą d z e ń , z m ie r z a ją c y c h d o c a łk o w ite j r e g la m e n ta c ji ż y c ia .
P r a s a , r a d io , te a tr, z o s ta ły p o d p o r z ą d k o w a n e b e z w z g lę d n e j i b e z p o ś r e d n ie j k o n tr o li, r e d a k c je p is m z o b o w ią z a ły s ię p r z e z p o d p is a n ie s p e c ja ln y c h r e w e r s ó w d o z a m ie s z c z a n ia w s z y s tk ic h k o m u n ik a tó w c z e s k ie g o b iu r a p r a s o w e g o , k tó re s ą d o s ło w n y m tłu m a c z e n ie m D . N . B . o r a z in n y c h a g e n c ji n ie m ie c k ic h .
R e g la m e n ta c ja ta d o c h o d z i d o te g o s to p n ia , ż e s ię o k r e ś la k o le jn o ś ć k o m u n i
k a tó w n a p o s z c z e g ó ln y c h s z p a lta c h d z ie n n ik ó w .
P r z e m y s ł, h a n d e l z o z s ta ły o p a n o w a n e p r z e z N ie m c ó w , n a p o d s ta w ie s p e c ja ln e g o d e k r e tu s k ie r o w a n e g o d o z a r z ą d ó w p o s z c z e g ó ln y c h z a k ła d ó w p r z e m y s ło w y c h , in s ty tu c y j p ie n ię ż n y c h , d o
s ię z d z b a n k a m i i g a r n u s z k a m i p o w o d ę ś w ię c o n ą , i z a r a z w k o ś c ie le z a c z ę li ją p ić ! — P o g a n ie ta k ż e z n a ją w o d ę ś w ię c o n ą i p r z y p is u ją je j w ie lk ą m o c i z n a c z e n ie . G d y w d o m u z a c h o r u je d z ie c k o , a lb o p r o s ia k lu b k u r a , g d y c z u ją s ię n ie d o b r z e , p r z y c h o d z ą o n i z d z b a n k ie m d o m is jo n a r z a p o w o d ę ś w ię c o n ą . O b y
„ B ó g ja k n a jp r ę d z e j z d ją ł z a s ło n ę z ic h s e r c a“ i p o z w o lił im p r z e jrz e ć .
Jak nakarmiłem 7 Chińczyków bochenkiem chicha
W n ie d z ie lę p o d c z a s O k ta w y B o ż e g o C ia ła p o p o łu d n iu w y b r a łe m s ię z m o im p r o f e s o r e m ję z y k a c h iń s k ie g o n a m a łą p r z e ja ż d ż k ę r o w e ro w ą p o z a m ia s to T o n g le a n g , — b y łe m b o w ie m n ie c o z m ę c z o n y , r a n o m ia łe m n a s u m ie k a z a n ie c h iń s k ie .
G d y ju ż b y liś m y z ja k ie 1 5 k m . z a m ia s te m , p r z y s ta n ę liś m y i w y ją w s z y m a ły b o c h e n e k c h le b a z a b r a n y z e s o b ą , z a c z ę liś m y s m a c z n ie z a ja d a ć p o d w ie c z o r e k ! N ie d łu g o tr w a ło , a k o ło n a s g r o m a d z i s ię c o r a z w ię c e j C h iń c z y k ó w i p r z y g lą d a s ię n a m z z a c ie k a w ie n ie m i a p e ty te m !
W r e s z c ie z d o b y ł s ię je d e n n a o d w a g ę i p y ta m n ie ,c z y to c h le b „ g o to w a n y” w o g n iu . J a o d p o w ia d a m m u ż e ta k i p y ta m g o , ja k i o n i je d z ą c h le b , c z y ta k ie g o n ie z n a ją ? N a to C h iń c z y k o d p o w ia d a , ż e ic h c h le b je s t c a łk ie m in n y , g o to w a n y ty lk o w w o d z ie i je s t m ię k k i.
Z a p y ta łe m w r e s z c ie , c z y ju ż ja d ł ta k i c h le b „ e u r o p e js k i”, ja k i tu m a m . M ó w i, ż e n ie .
Daję mu więc kawałek, a inni to
warzysze przyglądają mu się z coraz to bardziej rosnącym apetytem.
GWARANCJĘ ZA WYRÓB RDZENNIE POLSKI DAJE
TENZNAK
— D o b r y ? — p y ta m n a s tę p n ie , n a c o s ły s z ę s z c z e r e „ h a o ” i w id z ę o c z y w s z y s tk ic h n a o k o ło s to ją c y c h w le p io n e w c h le b , k tó r y je s z c z e p o z o s ta je , — p o ła m a łe m g o w ię c je s z c z e n a s z e ś ć k a w a łk ó w i k a ż d e m u d a łe m d o s k o s z to w a n ia . B y li b a r d z o z a d o w o le n i, d z ię k o w a li ja k ty lk o m o g li i p o s z li u r a d o w a n i w d a ls z ą d r o g ę , r o z p r a w ia ją c n a d ty m , ja k i to d o b r y te n c h le b „ e u ro p e js k i* * , g o to w a n y w „ o g n iu ” . M n ie j z a d o w o lo n y z c a łe j te j s p r a w y b y ł a to li m ó j to w a r z y s z „ p r o f e s o r” , k tó r y m ia ł je s z c z e g u s t n a k a w a łe k c h le b a , a te r a z m u s ia l p o ś c ić .
Jak Chińczyk zabrał ofiarę złożoną Buddzie
G d y n ie d a w n o te m u w r a c a łe m z p e w n e j p o d r ó ż y m is y jn e j i z b y t z a c ią ż y ła m i w a liz k a , k tó r ą w r a z z p r z y b o r a m i m s z a ln y m i n io s łe m z e s o b ą , s p o tk a łe m p e w n e g o s ta r s z e g o C h iń c z y k a , k tó r y z a n ie w ie lk im w y n a g r o d z e n ie m z g o d z ił s ię p o n ie ś ć m ą w a liz k ę p r z e z ja k ie 3 0 k m .
T e r e n b y ł u r o z m a ic o n y , o k o lic a c u d n a , s ło ń c e p r z y p ie k a ło d o tk liw ie .
R o z m a w ia łe m , ja k m o g łe m z C h iń c z y k ie m , — o n te ż , c h c ą c s o b ie d o d a ć s ił i e n e r g ii, p a li o d c z a s u d o c z a s u s w ą f a je c z k ę w o d n ą . I d z ie m y d a le j. P o ja k im ś c z a s ie c h c e o n z n o w u z a p a lić , a le n ie s te ty n ie m a m y z a p a łe k . P o r a d z ił s o b ie je d n a k C h iń c z y k ( p o g a n in ) . P r z e c h o d z im y o b o k f ig u r y B u d d y , g d z ie p a li s ię p a p ie r n a je g o c z e ś ć . C h iń c z y k p o d c h o d z i d o f ig u r y , r o b i c z te r y g łę b o k ie u - k ło n y , n a s tę p n ie b ie r z e p a lą c y się pa
pier i aapala sobie nim fajkę!
