Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie
1
Wyznaczanie
współczynnika lepkości cieczy metodą Stokesa
M6
Przyrządy:
Cylinder napełniony olejem parafinowym, kulki teflonowe, przymiar, śruba mikrometryczna, stoper, waga analityczna.
Informacje:
Na kulkę o masie m i promieniu r poruszającą się w cieczy lepkiej o gęstości ρ
pdziałają trzy siły:
1. siła ciężkości F
1= mg, 2. siła wyporu F
2= π r
3ρ
pg
3
4 ,
3. siła tarcia wewnętrznego cieczy F
3= 6 π r η v , gdzie:
η – jest współczynnikiem lepkości cieczy v – jest prędkością kulki.
Z chwilą zrównoważenia tych trzech sił kulka będzie poruszać się ruchem jednostajnym z prędkością początkową v = s/t , przy czym s jest odległością dwóch zaznaczonych
na rurze poziomów, zaś t jest czasem opadania kulki na drodze s.
Współczynnik lepkości cieczy wyrazi się wtedy wzorem:
) 4 , 2 1 ( 9
) (
2
2R s r
t g
r
k p+
= ρ − ρ
η ( 1 )
gdzie ρ
kjest gęstością materiału z którego wykonana jest kulka zaś wyrażenie R 4 r , 2 , gdzie R jest promieniem cylindra, stanowi poprawkę do siły tarcia wewnętrznego spowodowaną szerokością rury.
Kolejność wykonywanych czynności:
1. Dwie kulki zważyć pojedynczo na wadze precyzyjnej.
Pomiaru dokonujemy na stanowisku - „Precyzyjny pomiar masy” w pomieszczeniu pracownika technicznego.
UWAGA – przed ważeniem kulki dokładnie oczyszczamy papierem z oleju.
2. Zmierzyć trzykrotnie śrubą mikrometryczną średnicę każdej kulki 2r.
Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie
2 Wyniki zapisać w tabeli :
L.p. m
[ kg ]
2r [ m ]
r
śr[ m ]
V
k[ m
3]
kρ
[ kg/m
3] ρ
kś[ kg/m
3]
3. Każdą z kulek wpuszczać pojedynczo do cylindra napełnionego olejem parafinowym (do wrzucania kulek można wykorzystać lejek aby te nie opadały blisko ścianek cylindra) . 4. Zmierzyć czas opadania kulki między dwoma kreskami na cylindrze. Powtórzyć pomiar 5
razy.
5. Przymiarem zmierzyć odległość s między kreskami oraz średnicę cylindra 2R (średnica wewnętrza – bez ścianek cylindra).
Wyniki zapisać w tabeli poniżej
L.p. t
[ s ]
s [ m ]
t
śr[ s ]
R [ m ]
6. Obliczyć gęstość materiału, z którego są wykonane kulki.
7. Obliczyć współczynnik lepkości oleju przyjmując gęstość oleju parafinowego 854
3m
kg
p