Zastosowanie narzędzi komputerowych do projektowania oświetlenia

Studia Podyplomowe

EFEKTYWNE UŻYTKOWANIE ENERGII ELEKTRYCZNEJ

w ramach projektu

Śląsko-Małopolskie Centrum Kompetencji Zarządzania Energią

Zastosowanie narzędzi komputerowych do projektowania oświetlenia

mgr inż. Artur Gancarz

Zastosowanie

narzędzi komputerowych

do projektowania oświetlenia

Studia Podyplomowe EUEE

Efektywność energetyczna w układach oświetleniowych

Mgr inż. Artur Gancarz

Wprowadzenie

Referat rozwija tematykę techniki świetlnej i projektowania oświetlenia zgodnie z odpowiednimi przepisami i normami.

Jest on kontynuacją wykładu:

”Fizyczne podstawy techniki świetlnej

Klasyfikacja źródeł światła i podstawowe własności fizyczne i aplikacyjne

Oprawy oświetleniowe

Przepisy i normy dotyczące oświetlenia wewnętrznego i zewnętrznego”

Plan referatu:

- przypomnienie najważniejszych wielkości i metod - wprowadzenie do komputeryzacji projektowania

i omówienie projektu oświetlenia,

- przykłady aplikacji, różnice i wspólne elementy w procesie obliczeniowym

- wnioski

Przypomnienie wybranych wielkości

ƒ ƒ Nat Nat ęż ęż enie o enie o świetlenia E [lx ś wietlenia E [lx – – lux] lux ]

ƒÆ ƒ Æ w danym punkcie powierzchni stosunek w danym punkcie powierzchni stosunek strumienia

strumienia ś ś wietlnego padaj wietlnego padaj ą ą cego na cego na elementarn

elementarną ą powierzchni powierzchni ę ę do warto do warto ś ś ci tej ci tej elementarnej powierzchni,

elementarnej powierzchni,

dA E = d Φ

ƒ ƒ strumie strumie ń ń ś ś wietlny wietlny Φ Φ [ [ lm lm – – lumen] lumen]

ƒ ƒ Æ Æ wielko wielko ść ść wyprowadzona ze strumienia wyprowadzona ze strumienia energetycznego przez ocen

energetycznego przez ocenę ę dział dzia łania ania

promieniowania na normalnego obserwatora

promieniowania na normalnego obserwatora

Przypomnienie wybranych wielkości

ƒ ƒ świat ś wiat ł ł ość o ść źr ź r ód ó d ł ł a w okreś a w okre ś lonym kierunku Iv [ lonym kierunku Iv [ cd cd - - kandela] kandela]

ƒÆ ƒ Æ stosunek strumienia stosunek strumienia ś ś wietlnego wietlnego d d Φ Φ

wysy wysy ł ł anego przez anego przez ź ź r r ód ó dł ło o ś świat wiat ł ł a w elementarnym ką a w elementarnym k ą cie przestrzennym dΩ cie przestrzennym d Ω w danym kierunku do warto

w danym kierunku do warto ś ś ci tego elementarnego k ci tego elementarnego k ą ą ta ta przestrzennego,

przestrzennego,

Ω

= Φ d I

d

ƒ ƒ wska wska ź ź nik oddawania barw [- nik oddawania barw [ -] ]

ƒ ƒ Æ Æ wsp wsp ó ó łczynnik, kt ł czynnik, kt ó ó ry okre ry okre ś ś la na ile wraż la na ile wra żenia barw enia barw wzbudzone po o

wzbudzone po o ś ś wietleniu danej kolorowej powierzchni wietleniu danej kolorowej powierzchni okre okre ś ś lonym lonym ź ź r r ó ó d d ł ł em em ś ś wiat wiat ł ł a s a s ą ą zgodne z wra zgodne z wra ż ż eniami po eniami po

oś o świetleniu tej powierzchni wietleniu tej powierzchni ś ś wiatł wiat łem cia em ciał ła doskonale czarnego a doskonale czarnego o tej samej temperaturze barwowej

o tej samej temperaturze barwowej

(bardzo dobre oddawanie jest przy Ra>80)

(bardzo dobre oddawanie jest przy Ra>80)

Przykłady światłości źródeł

Przypomnienie wybranych wielkości

ƒ ƒ skuteczno skuteczno ść ść ś ś wietlna C [lm wietlna C [ lm/W] /W]

ƒ ƒ Æ Æ stosunek strumienia stosunek strumienia ś ś wietlnego wysy wietlnego wysy łanego ł anego przez

przez ź ź r r ó ó d d ł ł o do pobieranej przez nie mocy, tj. o do pobieranej przez nie mocy, tj.

efektywno

efektywno ść ść energetyczna energetyczna ź ź r r ó ó d d ł ł a a

ƒ ƒ sprawność sprawno ść oprawy η oprawy η [zwykle w %] [zwykle w %]

ƒÆ ƒ Æ stosunek strumienia stosunek strumienia ś ś wietlnego wietlnego Φ Φ wychodz

wychodz ą ą cego z oprawy o cego z oprawy o ś ś wietleniowej do wietleniowej do strumienia

strumienia ś ś wietlnego wysy wietlnego wysy łanego przez ł anego przez ź ź r r ó ó d d ł ł o o świat ś wiat ł ł a a Φ Φ

!!! !!! – – to charakteryzuje dobrych to charakteryzuje dobrych

producent

producent ó ó w i ma ogromny wp w i ma ogromny wp ł ł yw na efektywno yw na efektywno ść ść

Zobrazowanie zależności pomiędzy

podstawowymi wielkościami

Przypomnienie metod obliczeniowych

ƒ ƒ Cel o Cel o ś ś wietlenia i dobrego projektu wietlenia i dobrego projektu

ƒÆ ƒ Æ ź ź r r ó ó d d ł ł a o a o ś ś wietlenia u wietlenia u ż ż ywane s ywane s ą ą do zapewnienia do zapewnienia komfortu pracy wzrokowej, z gwarancj

komfortu pracy wzrokowej, z gwarancją ą ł ł atwego atwego postrzegania cech obserwowanych przedmiot

postrzegania cech obserwowanych przedmiot ó ó w, w,

ƒ ƒ Æ Æ stworzenie optymalnych warunkó stworzenie optymalnych warunk ów odpoczynku, w odpoczynku,

ƒÆ ƒ Æ przy projekcie eliminacja negatywnych czynnik przy projekcie eliminacja negatywnych czynnik ó ó w: w:

ƒ ƒ - - ol ol ś ś nienia, nienia,

ƒ ƒ - - nieodpowieniej nieodpowieniej barwy ś barwy świat wiat ł ł a, a,

ƒ ƒ - - niewystarczaj niewystarczaj ą ą ce oddawanie barw, ce oddawanie barw,

ƒ- ƒ - nieró nier ównomierno wnomierność ść oś o ś wietlenia wietlenia

ƒ ƒ - - optymalizacja koszt optymalizacja koszt ów energii i inwestycyjnych. ó w energii i inwestycyjnych.

Metoda sprawności

ƒ ƒ stosowana do oblicze stosowana do oblicze ń ń oś o św w. Og . Ogó ó lnego wn lnego wn ę ę trz trz z jasnymi

z jasnymi ś ś cianami i sufitem odbijaj cianami i sufitem odbijaj ą ą cymi du cymi du żą żą cz cz ęść ęść świat ś wiat ła. ł a.

ƒÆ ƒ Æ oblicza si oblicza si ę ę ca ca ł ł kowity strumie kowity strumie ń ń ś ś wietlny, jaki powinny wietlny, jaki powinny wytworzy

wytworzyć ć ź ź r r ód ó d ł ł a ś a ś wiat wiat ła (oprawy), w celu osi ł a (oprawy), w celu osią ągni gni ę ę cia cia wymaganego nat

wymaganego nat ęż ęż enia o enia o ś ś wietlenia wietlenia

ƒ ƒ S S – – powierzchnia o powierzchnia o ś ś wietlana, wietlana, P*Q P*Q

ƒK ƒ K – – wsp. Zapasu, wsp . Zapasu,

ƒ ƒ Eś E ś r r – – wynika z odp. Przepis wynika z odp. Przepis ów ó w

ƒη ƒ η

– – sprawność sprawno ść pomieszczenia pomieszczenia

os cała śr

K S

E η

⋅

= ⋅

Φ

Metoda sprawności

ƒ ƒ η η ^{os os} – – sprawno sprawno ść ść pomieszczenia, zale pomieszczenia, zale ż ż y od: y od:

- - rodzaju opraw oś rodzaju opraw o ś wietleniowych, wietleniowych,

- - wymiaró wymiar ó w pomieszczenia i wysokoś w pomieszczenia i wysoko ści opraw i p ci opraw i pł łaszczyzny aszczyzny roboczej

roboczej

- - tzw. ekwiwalentnych wspó tzw. ekwiwalentnych wsp ół łczynnik czynnikó ów odbicia w odbicia ś ścian, sufitu i cian, sufitu i podł pod łogi, zwykle przyjmowa ogi, zwykle przyjmował ło si o się ę: :

* bia

* bia łe lub bardzo jasne ł e lub bardzo jasne ρ=0,7 ρ =0,7

* jasne

* jasne ρ=0,5 ρ =0,5

* ś * ś rednio jasne rednio jasne ρ=0,3 ρ =0,3

* ciemne barwy

* ciemne barwy ρ=0,1 ρ =0,1

ƒ ƒ maj maj ą ą c powy c powy ż ż sze dane, z tablic w katalogach opraw, odczytuje sze dane, z tablic w katalogach opraw, odczytuje si si ę ę warto warto ść ść sprawno sprawno ś ś ci o ci o ś ś wietlenia, a nast wietlenia, a nast ę ę pnie oblicza pnie oblicza

wymagan

wymaganą ą liczbę liczb ę źr ź r ó ó deł de ł świat ś wiatł ła a n= n= Φ Φ

/ / Φ Φ

n n ekw n

S S

S

S S

S

+ +

+

+ +

= +

...

...

2 1

2 2 1

1

ρ ρ

ρ ρ

) ( P Q h

Q w P

+

⋅

= ⋅

Metoda mocy jednostkowej

ƒ ƒ stosowana do obliczania natęż stosowana do obliczania nat ężenia o enia o ś ś wietlenia w wietlenia w pomieszczeniach og

pomieszczeniach og ólnych o znacznej powierzchni, gdy ó lnych o znacznej powierzchni, gdy oprawy s

oprawy s ą ą roz roz ł ł oż o żone r one ró ównomiernie wnomiernie

ƒ ƒ Æ Æ polega na okre polega na okre ś ś leniu mocy ź leniu mocy źr r ó ó deł de ł P P

(opraw) oś (opraw) o świetlenia wietlenia ogó og ólnego na podstawie warto lnego na podstawie wartoś ś ci mocy jednostkowej W/m2 dla ci mocy jednostkowej W/m2 dla danego nat

danego natęż ęż enia oś enia o świetlenia danym typem wietlenia danym typem ź ź r r ód ó dł ła i oprawy, a i oprawy,

ƒ ƒ Æ Æ p p

- - odczytuje się odczytuje si ę z tabel w poradnikach, wyznaczonych na z tabel w poradnikach, wyznaczonych na podstawie do

podstawie doś świadcze wiadczeń ń w istnieją w istniej ących instalacjach cych instalacjach

opr cała w

n p P S ⋅

≥

Metoda strumienia jednostkowego

ƒ ƒ stosowana na etapie zał stosowana na etapie za ł oż o że eń ń techniczno techniczno - - ekonomicznych

ekonomicznych

ƒÆ ƒ Æ pozwala okreś pozwala okre ś li li ć ć liczbę liczb ę opraw do ogó opraw do og ólnego lnego oś o ś wietlenia, wietlenia,

ƒÆ ƒ Æna podstawie strumienia na 1m2 powierzchni oraz na podstawie strumienia na 1m2 powierzchni oraz wielko

wielkoś ści tej powierzchni, pozwala okre ci tej powierzchni, pozwala okreś ś li li ć ć łą łą czny czny strumie

strumie ń ń potrzebny do uzyskania nat potrzebny do uzyskania nat ęż ęż enia E enia E śr=100 lx ś r=100 lx , ,

ƒÆ ƒ Æ korzystają korzystaj ąc z tabel w poradnikach dla danego typu c z tabel w poradnikach dla danego typu oprawy i wysoko

oprawy i wysoko ś ś ci zawieszenia oraz powierzchni ci zawieszenia oraz powierzchni pomieszczenia szacuje si

pomieszczenia szacuje się ę ilość ilo ść opraw n, opraw n,

ƒÆ ƒ Ægdy nat gdy natęż ężenie E pomieszczenia jest r enie E pomieszczenia jest ró óż żne od 100 lx, to ne od 100 lx, to proporcjonalnie zmienia si

proporcjonalnie zmienia się ę wartość warto ść strumienia strumienia jednostkowego na m2 i wylicza inn

jednostkowego na m2 i wylicza inn ą ą ilo ilo ść ść opraw. opraw.

Metoda punktowa

ƒ ƒ przy obliczeniach „ przy obliczeniach „na piechot na piechotę ę ” ” stosowana jest do stosowana jest do pomieszcze

pomieszcze ń ń bez odbi bez odbi ć, z ciemnymi ć , z ciemnymi ś ś cianami oraz cianami oraz oś o świetlenia dr wietlenia dró óg (na zewn g (na zewną ątrz) trz)

ƒÆ ƒ Æ polega na obliczaniu nat polega na obliczaniu nat ęż ęż enia o enia o ś ś wietlenia w wietlenia w pojedynczym punkcie,

pojedynczym punkcie,

ƒÆ ƒ Æ do obliczenia o do obliczenia o ś ś wietlenia w ca wietlenia w ca ł ł ym pomieszczeniu ym pomieszczeniu konieczne jest obliczanie w wielu punktach,

konieczne jest obliczanie w wielu punktach,

ƒÆ ƒ Æ metoda wymagaj metoda wymagaj ą ą ca du ca du ż ż ego nak ego nak ł ł adu oblicze adu oblicze ń ń i i znacznej liczby danych (odleg

znacznej liczby danych (odległ ł oś o ś ci, ci, ś ś wiatł wiat ł o o ś ś ci dla wielu ci dla wielu k k ą ą t t ó ó w padania strumienia w padania strumienia ś ś wietlnego itd.), wietlnego itd.),

ƒ ƒ Æ Æ pozwala na obliczenie nat pozwala na obliczenie nat ęże ęż e ń ń i r i r ównomierno ó wnomierno ści ś ci

o o ś ś wietlenia E wietlenia E min min / / E E śr ś r , ,

Metoda punktowa

ƒ ƒ podstawowym wzorem jest obliczenie natęż podstawowym wzorem jest obliczenie nat ężenia enia o o ś ś wietlenia wietlenia „ „ e e ” ” w wybranym punkcie w wybranym punkcie „ „ A A ” ” od jednej od jednej oprawy nr

oprawy nr „ „1 1” ”

α

α₂

cos

1

_

r

e

= I

e

r

I

h

A α

Z

α

α

α ³

1 2

_

cos

h e

= I

α cos r = h

Metoda punktowa

ƒ ƒ gdy punkt „ gdy punkt „ A” A ” jest oś jest o świetlany przez wietlany przez „ „ n n ” ” ź ź ró r óde de ł ł nale nale ż ż y obliczyć y obliczy ć natęż nat ężenie enie „ „ E” E ” w punkcie w punkcie „A „ A” ” jako jako sum sum ę ę natęż nat ęże eń ń „e „ e” ” od wszystkich ź od wszystkich źr ró óde deł ł

ƒ ƒ natęż nat ężenie o enie oś świetlenia w ca wietlenia w ca łym pomieszczeniu ł ym pomieszczeniu wyznacza si

wyznacza się ę w wielu punktach, dzielą w wielu punktach, dziel ąc pomieszczenie c pomieszczenie na wiele prostok

na wiele prostoką ąt tó ów/kwadrat w/kwadrat ów i wyznaczaj ó w i wyznaczają ąc w ich c w ich ś ś rodkach nat rodkach nat ęż ęż enia o enia o ś ś wietlenia wietlenia „ „ E E ” ”

ƒ ƒ ostatnim krokiem jest przeliczenie natęż ostatnim krokiem jest przeliczenie nat ężenia enia

oś o świetlenia wietlenia proporcjonalnie proporcjonalnie na strumień na strumie ń rzeczywisty rzeczywisty ź ź r r ód ó dł ł a, gdyż a, gdy ż obliczony uprzednio jest dla tzw. obliczony uprzednio jest dla tzw.

standardowego strumienia 1000

standardowego strumienia 1000 lm lm (krzywa (krzywa

ś ś wiat wiat ł ł oś o ści, z kt ci, z kt órej odczytujemy I ó rej odczytujemy I α α jest dla 1000 lm jest dla 1000 lm

17

Metody - podsumowanie

Cz Cz ęść ęść z nich wymaga umiarkowanej ilo z nich wymaga umiarkowanej ilo ś ś ci ci danych i obliczenia s

danych i obliczenia są ą proste (korzysta się proste (korzysta si ę z tabel i urz

z tabel i urzą ądze dzeń ń licz licz ą ą cych) cych) Metoda punktowa wymaga do

Metoda punktowa wymaga do ść ść du du ż ż ej ej ilo ilo ś ś ci danych i oblicze ci danych i oblicze ń ń . .

Jeszcze kilkana

Jeszcze kilkana ś ś cie lat temu... cie lat temu...

W latach 80

W latach 80 - - tych... tych...

I wcze

I wcze ś ś niej... niej...

Komputeryzacja projektowania

Postęp techniczny znajduje odzwierciedlenie w metodach projektowania oświetlenia.

Techniki komputerowe umożliwiają:

• znaczne poszerzenie wariantów rozwiązań projektowych,

• pozwalają na optymalizację zadania

projektowego z punktu widzenia różnych celów (np. efektywności energetycznej),

• uzyskuje się wyższej jakości projekty

• skracany jest czas projektowania.

Komputeryzacja projektowania

Systemy projektowania dzieli się na:

- systemy komputerowego wspomagania CAD - Computer Aided Design, - systemy projektowania automatycznego.

W systemach komputerowego wspomagania projektowania:

• nie jest wyeliminowana rola projektanta, nadal człowiek podejmuje decyzje co do rozwiązań, parametrów czy zakresu obliczeń.

• rola komputera i oprogramowania ogranicza się do przechowywania danych, wykonywania obliczeń pomocniczych na podstawie algorytmów oraz do edycji wyników.

• można optymalizować projekt przez porównywanie rozwiązań,

• programy CAD bardzo szybko wykonują obliczenia, które wymagają dużego nakładu pracy.

W programach komputerowych możemy sobie pozwolić na

pogłębienie szczegółowości projektu i uzyskanie lepszego

efektu/wyniku.

Komputeryzacja projektowania

Programy komputerowe do wspomagania projektowania były opracowywane często do użytku własnego w celu

rozwiązywania niepowtarzalnych problemów przy

projektowaniu (np. zawsze inne pomieszczenie, droga, hala).

Komputeryzacja projektowania Szybki rozwój elektroniki i wzrost mocy

obliczeniowej komputerów osobistych pozwoliły na zestandaryzowanie bibliotek programistycznych i katalogów producentów. Przeciętny komputer

posiada wystarczające parametry do uruchomienia programu do wspomagania projektowania.

Wymierne efekty przy projektowaniu

komputerowym dają także urządzenia peryferyjne:

- monitory o dużej przekątnej ekranu i rozdzielczości;

- plotery i drukarki o formatach od A-4 do A-0;

- digitizery, skanery.

Komputeryzacja projektowania

W Polsce najpopularniejszymi programami do obliczania oświetlenia elektrycznego są programy:

• DIALux,

• Relux,

• Calculux.

Programy występują w wielu wersjach, do projektowania oświetlenia wnętrz i ulic, fasad budynków i iluminacji

artystycznych.

Pierwsze wersje programów były w połowie lat 90-tych, po których nastąpił znaczący rozwój w latach 2000.

Obecnie jednym z najbardziej zaawansowanych

Komputeryzacja projektowania

Producenci programów nie udostępniają danych i

algorytmów, na podstawie których programy obliczają oświetlenie. Można tylko wyciągać wnioski, że są to

pochodne metody punktowej i nieomówiona tutaj metoda luminancji (obliczenia brył światłości i luminancji na

powierzchni).

Zmieniono podejście od lat 90-tych do bazy katalogów:

• Wiodący producenci źródeł i opraw są umieszczani w bazach programów,

• brak ograniczeń do jednego producenta,

• standardowy zapis i format danych w bazie pozwala na wczytywanie informacji nawet mniej spotykanych opraw innych firm

• Możliwe jest edytowanie danych opraw i tworzenie

ciekawych opracowań w porozumieniu z producentami.

Komputeryzacja projektowania

Sprzęgnięto, w wersjach profesjonalnych programów, z całymi systemami CAD (nakładki AutoCAD itp.),

wizualizacji, efektów obliczeń w postaci graficznej.

Nastąpiła ewolucja interfejsów programów:

• stały się bardziej przyjazne,

• intuicyjne,

• zwiększono liczbę katalogów

opraw,

Komputeryzacja projektowania

• wprowadzono elementy

wyposażenia – obiektów (szafy, stoły, okna, krzesła, nawet kwiaty i rzeczy drobne),

• pomieszczenia mogą być o

najbardziej wyszukanym kształcie i nachyleniu płaszczyzn ścian i sufitów,

• wprowadzono możliwość podziału obwodów lamp na podstawowe i

awaryjne/ewakuacyjne (nie świecące normalnie),

• można wprowadzać modyfikacje

dowolnego elementu w przestrzeni

3D przeciągając go na ekranie.

ƒ ƒ Nie znamy metody w programach. Czy liczą Nie znamy metody w programach. Czy licz ą dobrze?

dobrze?

ƒ ƒ Dla tego samego pomieszczenia wykonano Dla tego samego pomieszczenia wykonano obliczenia programami komputerowymi oraz obliczenia programami komputerowymi oraz metod

metodą ą punktow punktow ą ą

– – Wysokość Wysoko ść h=4,5m, h=4,5m, – – Dł D ł ugość ugo ść P=12m, P=12m, – – Szerokość Szeroko ść Q=5m Q=5m

– – Pł P łaszczyzna pracy na wysoko aszczyzna pracy na wysoko ści 0,85m, ś ci 0,85m,

– – Oprawy 2x39W (podwó Oprawy 2x39W (podw ójna jna ś świetl wietló ówka) o krzywej wka) o krzywej rozsy

rozsył łu podanej na rysunku na wcze u podanej na rysunku na wcze śniejszych ś niejszych slajdach

slajdach

Przykład obliczeniowy - dane

Przykład obliczeniowy - wyniki

ƒ ƒ W programach W programach

wybrano optymaln wybrano optymaln ą ą liczb

liczbę ę 12 opraw. 12 opraw.

0,66 373

203 308

ŚREDNIO

0,65 380

195 300

Metoda punktowa

0,62 348

177 287

RELUX

0,65 385

209 320

CALCULUX

0,72 385

231 323

DIALUX

E

/E

E

[lx]

E

[lx]

E

[lx]

Przykład obliczeniowy nr 2

ƒ ƒ Pomieszczenie „ Pomieszczenie „L L” ”

–– WysWys/szer/szer/d/dług 3m/4m/6m,ług 3m/4m/6m, –– CalculuxCalculux nie oblicza nie oblicza

nietypowych pomieszcze nietypowych pomieszczeńń –– Oprawy 4x19WOprawy 4x19W

(4 x

(4 x świetlświetlóówka)wka)

–– PłPłaszczyzna pracy na aszczyzna pracy na wysoko

wysokośści podci podłłogi,ogi, –– oprawy przy suficieoprawy przy suficie

0,75 386

231 309

DIALUX

E

/E

E

[lx]

E

[lx]

E

[lx]

Wnioski

ƒ ƒ Proces projektowania wymaga uwzglę Proces projektowania wymaga uwzgl ędnienia szeregu dnienia szeregu norm i przepis

norm i przepisó ó w w

ƒ ƒ Metody komputerowe pozwalają Metody komputerowe pozwalaj ą na szybkie i na szybkie i

wielokrotne obliczenia w celu optymalizacji liczby i wielokrotne obliczenia w celu optymalizacji liczby i typó typ ó w lamp w lamp

ƒ ƒ Niezast Niezast ą ą pione w procesie optymalizacji zu pione w procesie optymalizacji zu ż ż ycia energii ycia energii w przysz

w przyszł ło o ści jest wariantowe obliczanie dla r ś ci jest wariantowe obliczanie dla r ó ó żnych ż nych typó typ ó w opraw, ź w opraw, źr ró ó deł de ł i ich rozmieszczenia i ich rozmieszczenia

ƒ ƒ Brak wspomagania komputerowego w latach przed 90- Brak wspomagania komputerowego w latach przed 90 - tymi nie pozwala

tymi nie pozwalał ł na wybó na wyb ó r optymalnego ukł r optymalnego uk ładu adu

oś o ś wietlenia, przyjmowano ró wietlenia, przyjmowano r óż żne wsp ne wspó ół ł czynniki zapasu czynniki zapasu (co zwi

(co zwię ększa kszał ło koszt inwestycyjny i eksploatacyjny) o koszt inwestycyjny i eksploatacyjny)

Wnioski

ƒ ƒ Dla danego typu pomieszczenia konieczne jest wybranie Dla danego typu pomieszczenia konieczne jest wybranie odpowiedniego programu i/lub metody obliczeniowej odpowiedniego programu i/lub metody obliczeniowej

ƒ ƒ Uproszczone metody (strumienia/mocy jednostkowej) Uproszczone metody (strumienia/mocy jednostkowej) doskonale sprawdzaj

doskonale sprawdzają ą si si ę ę na etapie za na etapie za ło ł o że ż eń ń techniczno techniczno - - ekonomicznych do oszacowania koszt

ekonomicznych do oszacowania kosztó ó w instalacji w instalacji

ƒ ƒ Ró R óż żnice w wynikach program nice w wynikach programó ów komputerowych w komputerowych wynikaj

wynikają ą z zaimplementowanych metod obliczeniowych z zaimplementowanych metod obliczeniowych

ƒ ƒ Odpowiedzialny inwestor/projektant po wykonaniu Odpowiedzialny inwestor/projektant po wykonaniu instalacji wykonuje pomiary u

instalacji wykonuje pomiary uż żytkowanych pomieszcze ytkowanych pomieszczeń ń

ƒ ƒ Programy komputerowe uł Programy komputerowe u łatwiaj atwiają ą pracę prac ę, ale nie , ale nie zwalniaj

zwalniają ą z myś z my ślenia, projektant musi bra lenia, projektant musi brać ć odpowiedzialno

odpowiedzialno ść ść za otrzymane wyniki i umie za otrzymane wyniki i umie ć ć je je

31

Literatura

ƒ ƒ [1] Siwik [1] Siwik A. i inni „ A. i inni „Laboratorium elektroenergetyki Laboratorium elektroenergetyki przemys

przemysł łowej owej” ” , skrypt AGH nr 1533, Krakó , skrypt AGH nr 1533, Krak ów 1997 w 1997

ƒ ƒ [2] Strzał [2] Strza łka J., Strojny J., ka J., Strojny J., „ „Projektowanie urz Projektowanie urzą ądze dzeń ń elektroenergetycznych

elektroenergetycznych” ”, wyd. VII, skrypt AGH, Krak , wyd. VII, skrypt AGH, Krakó ów 2008 w 2008

ƒ ƒ [3] Rudkowski W., „ [3] Rudkowski W., „Obliczenia parametr Obliczenia parametró ów o w oś świetlenia wietlenia elektrycznego wn

elektrycznego wnę ętrz trz” ”, pracy dyplomowa AGH, Krak , pracy dyplomowa AGH, Krakó ów 2011 w 2011

ƒ ƒ [4] Praca zbiorowa, „ [4] Praca zbiorowa, „Poradnik in Poradnik inż ż yniera elektryka yniera elektryka ”, Tom. 3, ” , Tom. 3, WNT,

WNT, W W- -wa wa 1997 1997

ƒ ƒ [5] [5] Niest Niest ę ę pski pski S., Parol M. i inni, S., Parol M. i inni, „ „ Instalacje elektryczne Instalacje elektryczne – – budowa, projektowanie i eksploatacja

budowa, projektowanie i eksploatacja” ”, Pol. Warszawska, 2001 , Pol. Warszawska, 2001

ƒ ƒ [6] Suró [6] Sur ówka I. wka I. „ „Oprogramowanie CAD/CAE w procesie Oprogramowanie CAD/CAE w procesie projektowania instalacji i urz

projektowania instalacji i urzą ądze dzeń ń elektrycznych” elektrycznych ”, , Elektroinstalator

Elektroinstalator 2/2007, 3/2007 2/2007, 3/2007

Dziękuję za uwagę ...