Prawa Człowieka i systemy ich ochrony
Konwencja o prawach dziecka
Konwencja o prawach dziecka
1. Konwencja o prawach dziecka a) Geneza b) Wartości c) Cele 2. Pojęcie dziecka 3. Rola rodziców 4. Prawa dziecka a) Zagadnienia ogólne b) Prawo do nauki c) Prawo do tożsamości d) Dziecko- pracownik
Konwencja o prawach dziecka- geneza
• Za początek rozwoju idei praw dziecka uznaje się przełom XIX i XX wieku
• 1874- sprawa Mary Elen Wilson z Baltimore
• Od 1880 r. w Europie zaczęły powstawać towarzystwa
międzynarodowe kryminologów, sędziów, których działalność koncentrowała się na łagodzeniu odpowiedzialności karnej nieletnich, tworzeniu specjalnych instytucji wychowawczych i opiekuńczych
• W 1892 r. powstało Międzynarodowe Stowarzyszenie Opieki nad Dzieckiem
Konwencja o prawach dziecka- geneza
• 1959 r. – Zgromadzenie Ogólne ONZ proklamowało Deklarację Praw Dziecka
• 1978 r. – Polska złożyła propozycję projektu Konwencji o Prawach Dziecka
• 1989 r. – Zgromadzenie Ogólne ONZ przyjęło Konwencję o Prawach Dziecka
Konwencja o prawach dziecka- wartości
• uznanie wrodzonej godności oraz równych i niezbywalnych praw wszystkich członków rodziny ludzkiej
• Sprzyjanie postępowi społecznemu oraz osiąganiu lepszego poziomu życia w warunkach większej wolności
• Rodzina jako podstawowa komórka społeczna
Dziecko
Artykuł 1
W rozumieniu niniejszej konwencji "dziecko" oznacza każdą istotę ludzką w wieku poniżej osiemnastu lat, chyba że zgodnie z prawem odnoszącym się do dziecka uzyska ono wcześniej pełnoletność.
Status dziecka oparto na następujących założeniach:
1. Dziecko jest samodzielnym podmiotem i ze względu na swoją
niedojrzałość psychiczną i fizyczną wymaga szczególnej opieki i ochrony prawnej
2. Dziecko jako istota ludzka wymaga poszanowania jego godności, tożsamości i prywatności
3. Rodzina jest najlepszym środowiskiem wychowywania dzieci
Dziecko
• Niejednoznaczne definicje dziecka w społeczności międzynarodowej • Rozróżnienie na prawa dziecka i młodzieży
• „otwarta” definicja „dziecka”
Dziecko
Art. 2. 1. W rozumieniu ustawy dzieckiem jest każda istota ludzka od
poczęcia do osiągnięcia pełnoletności.
Rola rodziców
Artykuł 5
Państwa-Strony będą szanowały odpowiedzialność, prawo i obowiązek rodziców lub, w odpowiednich przypadkach, członków dalszej rodziny lub środowiska, zgodnie z miejscowymi obyczajami, opiekunów prawnych lub innych osób prawnie odpowiedzialnych za dziecko, do zapewnienia mu, w sposób odpowiadający rozwojowi jego zdolności, możliwości ukierunkowania go i udzielenia mu rad przy korzystaniu przez nie z praw przyznanych mu w niniejszej konwencji.
Art. 48. Konstytucji RP
1. Rodzice mają prawo do wychowania dzieci zgodnie z własnymi przekonaniami. Wychowanie to powinno uwzględniać stopień dojrzałości dziecka, a także wolność jego sumienia i wyznania oraz jego przekonania.
Prawa dziecka
• Praw dziecka są pojęciem z zakresu praw człowieka. Ich szczególna rola wynika z godności i niepowtarzalności dziecka jako jednostki ludzkiej
• Prawa dziecka nie są tożsame z jego potrzebami • Odnoszą się do relacji państwo- jednostka
Prawa dziecka - zasady
Zasada dobra dziecka
Zasada poszanowania praw i odpowiedzialności obojga
rodziców
Prawo do nauki
Artykuł 28
1. Państwa-Strony uznają prawo dziecka do nauki i w celu stopniowego realizowania tego prawa na zasadzierównych szans, w szczególności:
1.uczynią nauczanie podstawowe obowiązkowym i bezpłatnym dla wszystkich;
2.będą popierać rozwój różnorodnych form szkolnictwa średniego, zarówno ogólnokształcącego, jak i zawodowego, uczynią je dostępnymi dla każdego dziecka oraz podejmą odpowiednie kroki, takie jak wprowadzeniebezpłatnego nauczania oraz udzielanie w razie potrzeby pomocy finansowej;
3.za pomocą wszelkich właściwych środków uczynią szkolnictwo wyższe dostępnym dla wszystkich na zasadziezdolności;
4.udostępnią wszystkim dzieciom informacje i poradnictwo szkolne i zawodowe;
5.podejmą kroki na rzecz zapewnienia regularnego uczęszczania do szkół oraz zmniejszenia wskaźnika porzucania nauki.
2. Państwa-Strony będą podejmowały wszelkie właściwe środki zapewniające, aby dyscyplina szkolna była stosowana wsposób zgodny z ludzką godnością dziecka i z niniejszą konwencją.
Tożsamość dziecka
• Art. 7, art. 8 i 20 Konwencji • Art. 16 MPOiP
• Tożsamość a przyszłość dziecka
Dziecko - pracownik
Artykuł 32
1. Państwa-Strony uznają prawo dziecka do ochrony przed wyzyskiem ekonomicznym, przed wykonywaniem pracy, która może być niebezpieczna lub też może kolidować z kształceniem dziecka, bądź może być szkodliwa dla zdrowia dziecka lub jego rozwoju fizycznego, umysłowego, duchowego, moralnego lub społecznego.
2. Państwa-Strony będą podejmowały kroki ustawodawcze, administracyjne, socjalne oraz środki w dziedzinie oświaty dla zapewnienia realizacji postanowień niniejszego artykułu. W tym celu, mając na uwadze odnośne postanowienia innych dokumentów międzynarodowych, Państwa-Strony w szczególności:
1.ustanowią minimalny poziom lub poziomy wiekowe dla ubiegania się o podjęcie pracy; 2.ustanowią właściwe przepisy odnośnie do wymiaru czasowego oraz warunków zatrudnienia;
Przemoc wobec dzieci
• Społeczne uwarunkowania
• Rozróżnienie różnych form przemocy • Akceptacja „łagodnych” form przemocy • Przemoc seksualna
• Przemoc psychiczna
• Bicie dzieci= przestępstwo
Komitet Praw Dziecka
• 18 członków wybieranych na okres 4 lat przez Państwa- Strony w tajnym głosowaniu
• Przyjmuje sprawozdania Państw – Stron, sprawozdanie wstępne składane jest w ciągu 2 lat od podpisania Konwencji, sprawozdania okresowe – co 5 lat
Rzecznik Praw Dziecka
• Jego zadania i pozycję ustrojową reguluje
ustawa z dnia 6 stycznia 2000 r o Rzeczniku Praw Dziecka
• Powoływany przez Sejm za zgodą Senatu • Kadencja trwa 5 lat
• Rzecznik działa na rzecz ochrony praw dziecka, stoi na straży praw dziecka określonych w Konstytucji, Konwencji o prawach dziecka i innych przepisach
• Przy wykonywaniu swoich uprawnień kieruje się dobrem dziecka
