EGZAMIN MATURALNY Z GEOGRAFII

(1)

PRÓBNY

EGZAMIN MATURALNY Z GEOGRAFII

Arkusz I

Czas pracy 120 minut

Instrukcja dla zdającego

1. ProszĊ sprawdziü, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 16 stron

i barwną mapĊ. Ewentualny brak naleĪy zgáosiü

przewodniczącemu zespoáu nadzorującego egzamin.

2. ProszĊ uwaĪnie czytaü wszystkie polecenia.

3. Odpowiedzi naleĪy zapisaü czytelnie w miejscu na to przeznaczonym przy kaĪdym zadaniu.

4. W rozwiązaniach zadaĔ trzeba przedstawiü tok rozumowania prowadzący do ostatecznego wyniku.

5. Podczas egzaminu moĪna korzystaü z oáówka, linijki, gumki, lupy oraz kalkulatora.

6. ProszĊ pisaü tylko w kolorze niebieskim lub czarnym; nie pisaü oáówkiem.

7. Nie wolno uĪywaü korektora.

8. BáĊdne zapisy trzeba wyraĨnie przekreĞliü.

9. Wszelkie notatki naleĪy sporządzaü tylko w brudnopisie, który nie bĊdzie oceniany.

10. Obok kaĪdego zadania podana jest maksymalna liczba punktów, którą moĪna uzyskaü za jego poprawne rozwiązanie.

ĩyczymy powodzenia!

na naklejk Ċ z kodem

KOD ZDAJĄCEGO

ARKUSZ I GRUDZIEē

ROK 2004

Za rozwiązanie wszystkich zadaĔ

moĪna otrzymaü áącznie 100 punktów.

(Wpisuje zdający przed rozpoczĊciem pracy)

PESEL ZDAJĄCEGO

Więcej arkuszy znajdziesz na stronie: arkusze.pl

(2)

Zadania 1.–14. wykonaj na podstawie zaáączonej mapy fragmentu „Pojezierza LeszczyĔskiego”.

Zadanie 1. (1 pkt)

Zakreskuj na mapie Polski, obszar zlodowacenia baátyckiego (Wisáy), które uksztaátowaáo teren

PrzemĊckiego Parku Krajobrazowego.

Zadanie 2. (3 pkt)

OkreĞl, które ze zdaĔ prawdziwie (litera „P”), a które faászywie (litera „F”) opisują zaleĪnoĞci pomiĊdzy procesami, które uksztaátowaáy i ksztaátują obszar PrzemĊckiego Parku Krajobrazowego a elementami Ğrodowiska przyrodniczego.

1. Urozmaicona rzeĨba terenu w PPK Ğwiadczy, Īe jest to krajobraz staroglacjalny, charakterystyczny dla zlodowacenia baátyckiego.

2. Znaczna lesistoĞü parku, z dominacją drzew iglastych, wynika z przewagi wystĊpowania dobrych i bardzo dobrych gleb.

3. Materiaá skalny budujący obszar parku stanowią skaáy osadowe (piaski, Īwiry, gliny, gáazy) przyniesione ze Skandynawii.

4. Czynnikiem wpáywającym na warunki klimatyczne parku jest jego znaczna wysokoĞü nad poziomem morza.

5. Istnienie znacznych obszarów podmokáych i bagiennych otaczających jeziora, Ğwiadczy o procesach ich zarastania i wypeániania osadami.

Zadanie 3. (5 pkt)

Uzupeánij poniĪszy tekst, opisujący przebieg wycieczki krajoznawczej po terenie przedstawionym na mapie.

Do miejsca, bĊdącego początkiem wycieczki docieramy koleją z Leszna, wysiadając na stacji Boszkowo. Dochodzimy do Boszkowa – Pudeákowa. WĊdrujemy brzegiem Jeziora Dominickiego (Īóáty i niebieski szlak), wg kompasu w kierunku ..., drogą biegnącą do miejscowoĞci ..., której wspóárzĊdne geograficzne wynoszą 16°13’00”E i 51°55’30”N. Po lewej stronie mijamy urozmaicony teren, poroĞniĊty lasami, z najwyĪszym wzniesieniem – Pustą Górą, wznosząca siĊ okoáo ... m ponad taflĊ tego najwiĊkszego w PrzemĊckiem Parku Krajobrazowym jeziora. Zatrzymujemy siĊ przy przystanku PKS w Dominicach na krótki odpoczynek po pokonaniu ... km drogi od stacji PKP. Po przeciĊciu strumienia, którego woda zasila J. Dominickie, spáywając z najwyĪej poáoĪonego w zlewni, Jeziora ..., skrĊcamy w prawo i Īóátym szlakiem, przez las udajemy siĊ do miejscowoĞci Starkowo.

(3)

Zadanie 4. (2 pkt)

Podaj, na podstawie analizy rzeĨby terenu na mapie, po jednym argumencie potwierdzającym sáusznoĞü zapisanych poniĪej wniosków.

1. WieleĔskie Góry są uformowanymi przez wiatr wydmami.

...

2. Wzniesienia, których kulminacją jest Pusta Góra, to forma moreny czoáowej.

...

Zadanie 5. (4 pkt)

Sformuáuj dwa przykáady zaleĪnoĞci podanych poniĪej form uĪytkowania terenu od elementów Ğrodowiska przyrodniczego. Uzasadnij dostrzeĪone zaleĪnoĞci.

1. FORMY UĩYTKOWANIA TERENU: lasy, grunty orne, áąki i pastwiska.

2. ELEMENTY ĝRODOWISKA PRZYRODNICZEGO: wody, rzeĨba terenu, budowa geologiczna.

ZaleĪnoĞü 1 ...

...

Uzasadnienie: ...

...

ZaleĪnoĞü 2 ...

...

Uzasadnienie: ...

...

Zadanie 5. wykonaj, korzystając

z zaáączonej mapy geologicznej.

(4)

Zadanie 6. (3 pkt)

WykreĞl przekrój batymetryczny (gáĊbokoĞciowy) J. Dominickiego wzdáuĪ zaznaczonej na planie batymetrycznym linii A – B. Uzupeánij opis wartoĞci gáĊbokoĞci.

Zadanie 7. (2 pkt)

Opisz sposób powstania Jeziora Dominickiego oraz pozostaáych jezior rynnowych Pojezierza LeszczyĔskiego.

...

0 2,5

Poziom wody w jeziorze GáĊbokoĞü [m]

(5)

Zadanie 8. (2 pkt)

Oblicz powierzchniĊ Jeziora Dominickiego w km², jeĪeli jego powierzchnia na mapie wynosi 14 cm². Zapisz obliczenia.

Zadanie 9. (5 pkt)

Oblicz dla punktu

A

(na wschodnim brzegu J. Górskiego) wysokoĞü górowania SáoĔca oraz róĪnicĊ czasu sáonecznego. Zapisz obliczenia.

1. WysokoĞü górowania SáoĔca w dniu 22 grudnia.

Obliczenia

Wynik: ...

2. RóĪnica czasu sáonecznego w stosunku do poáudnika, wg którego wyznaczany jest czas Ğrodkowoeuropejski (15°E).

Obliczenia

Wynik: ...

Zadanie 10. (4 pkt)

Przyporządkuj, spoĞród podanych, nazwy wsi do opisów przedstawiających wpáyw czynników przyrodniczych i antropogenicznych na ich powstawanie i na przeksztaácanie sieci osadniczej.

BOSZKOWO WYMYK RADOMIERZ OLEJNICA MOCHY

1. WieĞ ulicówka, z zagrodami rozciągniĊtymi zwarcie po obu stronach najczĊĞciej prostolinijnej drogi, jej rozwój doprowadziá do poáączenia siĊ

z sąsiednią miejscowoĞcią. ...

2. DuĪa wieĞ, dawniej ulicówka, rozwiniĊta wzdáuĪ drogi przecinającej poprzecznie waĪny szlak komunikacyjny, przeksztaácona w dalszym

rozwoju w wielodroĪnicĊ, o funkcjach pozarolniczych, gáównie usáugowych. ...

3. Zwarta zabudowa po obu stronach drogi tworzy wieĞ rolniczą o charakterze ulicówki, obecnie rozwija siĊ zabudowa luĨna, do miejscowoĞci naleĪy kilka

znacznie nieraz oddalonych od niej przysióáków. ...

4. Niewielka wieĞ letniskowa, której rozwój wynika z doskonaáych walorów dla uprawiania rekreacji i wypoczynku; jej rozbudowĊ ograniczają jednak

otaczające ją lasy. ...

5. Dawniej niewielka wieĞ rolnicza, w sezonie letnim, przyjmuje znaczną liczbĊ turystów, dla których wybudowano poza nią, liczne oĞrodki wczasowe tworzące praktycznie oddzielny organizm o funkcjach wyáącznie

turystycznych.

...

Obliczenia:

Wynik: ...

(6)

Zadanie 11. (3 pkt)

PodkreĞl w kaĪdym zestawie miejscowoĞci, nazwĊ tej jednej, w której najkorzystniej byáoby zlokalizowaü okreĞlony obiekt. Podaj argumenty za lokalizacją obiektów w wybranych miejscowoĞciach.

1.

MAàA ELEKTROWNIA

WODNA

A. Kaszczor B. Radomierz C. Brenno

Argument

...

2. ^STACJA

PALIW

A. WieleĔ ZaobrzaĔski B. Olejnica C. Mochy

Argument

...

3.

GOSPODARSTWO AGROTURYSTY-

CZNE

A. Mochy B. Wymyk C. Osáonin

Argument

...

Zadania 12.–14. wykonaj korzystając z tekstu Ĩródáowego.

Park krajobrazowy jest obszarem chronionym ze wzglĊdu na wartoĞci przyrodnicze, historyczne i kulturowe, a celem jego utworzenia jest zachowanie, popularyzacja i upowszechnianie tych wartoĞci w warunkach zrównowaĪonego rozwoju. W parku krajobrazowym moĪna kontynuowaü dziaáalnoĞü gospodarczą, z pewnymi ograniczeniami, np. nie przewiduje siĊ wznoszenia nowych obiektów budowlanych (z wyjątkiem potrzebnych miejscowej ludnoĞci oraz obiektów turystycznych). Park taki ma sáuĪyü rekreacji krajoznawczej, wypoczynkowi, a takĪe edukacji. PrzemĊcki Park Krajobrazowy, posiadający duĪe walory przyrodnicze, Ğciąga rzesze wczasowiczów, niestety przekracza to wszelkie normy cháonnoĞci turystycznej terenu. Zbudowano tu wiele oĞrodków wczasowych i osiedla domków rekreacyjnych, nie zawsze w zgodzie z wymogami architektury i dobrym smakiem. Sáabą stroną parku i obszarów przylegáych jest brak infrastruktury komunalnej, przede wszystkim bardzo sáabe skanalizowanie wsi prowadzących intensywny chów zwierząt. Plagą są dzikie wysypiska Ğmieci.

Zadanie 12. (3 pkt)

Podaj argumenty, odnoszące siĊ do trzech róĪnych elementów Ğrodowiska przyrodniczego, które uzasadniają utworzenie PrzemĊckiego Parku Krajobrazowego.

1. ...

2. ...

3. ...

Zadanie 13. (3 pkt)

Uzasadnij, odnosząc siĊ do zasad zrównowaĪonego rozwoju, wprowadzenie na terenie PrzemĊckiego Parku Krajobrazowego podanych zakazów i ograniczeĔ.

I. Wstrzymanie lokalizacji nowych obiektów turystycznych – oĞrodków wypoczynkowych, hoteli, pensjonatów i innych.

...

II. Zakaz lokalizacji duĪych ferm zwierząt hodowlanych.

...

(7)

III. Zakaz uĪywania áodzi motorowych na wiĊkszoĞci jezior.

...

Zadanie 14. (4 pkt)

OceĔ przedstawiony poniĪej projekt inwestycji – przedstaw po jednym argumencie za i przeciw, zaproponuj i uzasadnij rozwiązanie alternatywne.

PROJEKT: PomiĊdzy Jeziorem BrzeĨnie oraz Moszynek zostanie wykonany przekop. Kanaá áączący jeziora Moszynek, Krzywce i Dominickie zostanie poszerzony i pogáĊbiony. Inwestycja ta ma sáuĪyü kajakarzom.

Argument kajakarzy za inwestycją:

...

Argument ekologów przeciw inwestycji:

...

Propozycja i uzasadnienie innego rozwiązania (alternatywnego):

...

Zadania 15.–17. wykonaj korzystając z zaáączonej mapy pogody z 12 marca.

Zadanie 15. (2 pkt)

PodkreĞl w poniĪszym tekĞcie, trzy wyrazy báĊdnie opisujące stan pogody przedstawiony na mapie.

Do Polski napáywa z zachodu powietrze zwrotnikowe morskie, przynoszące wzrost temperatury. To wilgotne i ciepáe powietrze podąĪa za frontem cháodnym, który przesunąá siĊ juĪ na póánocny - wschód od Polski.

Powietrze polarne kontynentalne zostaáo wyparte na wschód. CyrkulacjĊ taką

zawdziĊczamy oĞrodkowi wysokiego ciĞnienia, rozbudowanego nad Morzem Póánocnym.

(8)

Tworzenie siĊ opadów na froncie ciepáym (przekrój poprzeczny)

Powierzchnia ziemi

Zadanie 16. (4 pkt)

Uzupeánij rysunek, uĪywając podanych okreĞleĔ, tak, aby przedstawiaá sposób tworzenia siĊ opadów w strefie oznaczonej na mapie literą „A”.

POWIETRZE CIEPàE, POWIETRZE CHàODNE, POWIERZCHNIA FRONTU, CHMURY, OPADY, KIERUNEK NAPàYWU MASY POWIETRZA

Zadanie 17. (2 pkt)

Podaj dwa argumenty potwierdzające korzystny, z punktu widzenia polskiego rolnika, kierunek napáywu mas powietrza, w dniu przedstawionym na mapie pogody.

I. ...

...

II. ...

...

Zadania 18. i 19. wykonaj korzystając z zaáączonego rysunku.

0 20 km

(9)

Zadanie 18. (3 pkt)

Uzupeánij schemat literami oznaczającymi wydarzenia prowadzące do powstania efektu El NiĖo oraz jego nastĊpstw klimatycznych w Ameryce Poáudniowej i w Australii.

A – dáugotrwaáy brak opadów deszczu na obszarach normalnie wilgotnych;

D – intensywne opady deszczu na suchych obszarach nadbrzeĪnych;

B – osáabienie cyrkulacji pasatowej (wiatrów wiejących ku równikowi, w kierunku zachodnim);

E – osáabienie wyĪu na wschodzie i umocnienie siĊ wyĪu na zachodzie Pacyfiku;

C – zepchniĊcie zimnego Prądu PeruwiaĔskiego od wybrzeĪy kontynentu;

F – odsuniĊcie od wybrzeĪy kontynentu ciepáych mas powietrza;

Zadanie 19. (2 pkt)

PodkreĞl trzy skutki spoáeczno - gospodarcze, które są wynikiem oddziaáywania El NiĖo.

a) Zmniejszenie poáowów ryb morskich w Peru, Ekwadorze, Chile.

b) Nasilenie chorób tropikalnych na wschodnim wybrzeĪu Australii (np. malarii).

c) Zmniejszenie populacji owiec w Australii.

d) Ogromne straty w uprawach roĞlin na zachodnim wybrzeĪu Ameryki Pd. wywoáane suszami.

e) Zniszczenia portów poáudniowo amerykaĔskich wywoáane ogromnymi falami.

f) PoĪary lasów tropikalnych w Indonezji.

Pojawienie siĊ silnego ciepáego prądu morskiego, páynącego w

kierunku wschodnim (El Nino) Burze pyáowe

Lawiny báotne

1 2

3 4

6 5

(10)

Zadania 20.–23. wykonaj korzystając z zaáączonej mapy i diagramów.

Zadanie 20. (2 pkt)

Zakreskuj na poniĪszej mapie Afryki zasiĊgi klimatów podzwrotnikowych i klimatów podrównikowych wilgotnych, uĪywając sygnatury z legendy.

Zadanie 21. (3 pkt)

WskaĪ róĪnice i podobieĔstwa hydrograficzne pomiĊdzy wymienionymi rzekami, biorąc pod uwagĊ kryteria podane w nawiasach.

1. Szari i Wolta (zlewiska rzek). ...

...

2. Wolta i Kongo (miesiące najwiĊkszych przepáywów). ...

...

3. Niger i Kongo (typy ujĞü). ...

...

(11)

Zadanie 22. (4 pkt)

OkreĞl, które ze zdaĔ prawdziwie (litera „P”), a które faászywie (litera „F”) opisują warunki i sposoby gospodarowania w rolnictwie paĔstw strefy miĊdzyzwrotnikowej.

1. Im dalej od równika, tym w niszczeniu gleb wiĊkszego znaczenia nabiera erozja wodna, a zmniejsza siĊ erozja eoliczna.

2. W strefie sawanny waĪne znaczenie ma chów zwierząt związany z istnieniem naturalnych pastwisk.

3. W strefie miĊdzyzwrotnikowej dominuje rolnictwo odáogowe i Īarowe, wymagające duĪego nakáadu pracy ludzkiej.

4. W strefie lasów tropikalnych prowadzi siĊ intensywne nawadnianie, wykorzystując w tym celu zgromadzoną wodĊ opadową.

5. Prowadzenie koczowniczego trybu Īycia w strefie podrównikowej jest wymuszone porami deszczowymi.

6. W strefie miĊdzyzwrotnikowej uprawia siĊ gáównie roĞliny na wáasne potrzeby, a zbiory z plantacji są przeznaczane na sprzedaĪ.

Zadanie 23. (3 pkt)

Przedstaw i uzasadnij propozycje dziaáaĔ mających na celu rozwiązanie sformuáowanego poniĪej problemu.

„Pustynnienie obszarów sawanny graniczących z Saharą, wywoáane dziaáalnoĞcią rolniczą”.

...

(12)

Zadanie 24. (4 pkt)

Przyporządkuj po dwa wybrane kierunki wspóáczesnych migracji do odpowiadających im opisów przyczyn przemieszczania siĊ ludnoĞci.

Czechy Ö Sáowacja Polska Ö Ukraina

Bangladesz Ö Indie Kosowo Ö Albania

Kazachstan Ö Polska W obrĊbie wschodnich Chin

W obrĊbie Niemiec Rosja Ö Izrael

Stany Zjednoczone Ö Meksyk Afganistan Ö Pakistan

1. Coroczne migracje czasowe spowodowane czynnikami naturalnymi - zbyt obfitymi opadami deszczu (powodzie ) wywoáanych monsunami i cyklonami.

A. ...

B. ...

2. Migracje związane ze zmianami granic paĔstwowych (powstanie nowych krajów), a wynikające np. z róĪnic poziomu Īycia czy teĪ przynaleĪnoĞci narodowoĞciowej.

C. ...

D. ...

3. Przemieszczanie siĊ ludnoĞci spowodowane trwającymi konfliktami zbrojnymi (zagroĪenie Īycia mieszkaĔców).

E. ...

F. ...

4. Wydalanie z kraju nielegalnych imigrantów, (przybyli bez zezwolenia za pracą) do paĔstwa ich pochodzenia.

G. ...

H. ...

5. Zorganizowane przez wáadze przesiedlanie (repatriacja) do kraju ludnoĞci, która w wyniku wojny i zmiany granic znalazáa siĊ poza ojczyzną.

I. ...

J. ...

Zadanie 25. (2 pkt)

Oblicz, na podstawie danych z tabeli, stopĊ bezrobocia w Polsce w roku 2003.

Zapisz obliczenia.

Zadanie 26. (3 pkt)

WykaĪ wpáyw zjawisk i procesów związanych z restrukturyzacją (przeksztaáceniami) polskiej gospodarki na wzrost bezrobocia w Polsce.

1. Prywatyzacja zakáadów przemysáowych przez kapitaá zagraniczny.

...

WskaĨnik Rok

1990 1995 2000 2003 LudnoĞü zawodowo

czynna (tys.) 17610,8 18114,5 18191,4 18183,6 Liczba

bezrobotnych (tys.) 1126,1 2628,8 2702,6 3259,9 Stopa

bezrobocia (%) 6,4 14,5 14,9 ...

Obliczenia

Wynik: ...

(13)

2. Zmiany struktury produkcji energii w krajach zachodniej Europy.

...

3. Przeksztaácenia wáasnoĞciowe PaĔstwowych Gospodarstw Rolnych.

...

Zadanie 27. (2 pkt)

Przyporządkuj literom A, B, C i D podane niĪej sektory gospodarki, tak aby wykres prawidáowo przedstawiaá zaleĪnoĞci pomiĊdzy rozwojem gospodarczym a strukturą zatrudnienia.

ROLNICTWO, PRZEMYSà,

USàUGI PODSTAWOWE, (np. szkolnictwo, handel) USàUGI WYSPECJALIZOWANE (bankowoĞü, marketing)

A - ... B - ...

C - ... D - ...

Zadanie 28. (2 pkt)

Uzasadnij, dlaczego najwiĊksze przemysáowe firmy Ğwiata chĊtnie lokalizują swoje inwestycje w krajach gospodarczo rozwijających siĊ.

...

(14)

Zadania 29. i 30. wykonaj korzystając z zaáączonej tabeli.

Przyjazdy cudzoziemców do Polski w roku 2002 (w tys.) Ogóáem – 50735

Rosja – 1844 Ukraina – 5853 Niemcy – 23655 Litwa – 1398 Sáowacja – 2126 àotwa – 401 BiaáoruĞ – 4242 Czechy – 8313 Niderlandy – 303

Pozostaáe – 2600

w tym: Wlk. Brytania – 202 Stany Zjednoczone – 235

Zadanie 29. (3 pkt)

Wykonaj diagram koáowy przedstawiający procentowy udziaá poszczególnych kierunków w przyjazdach turystów zagranicznych do Polski wedáug podanego w legendzie podziaáu.

Zadanie 30. (2 pkt)

Porównaj i okreĞl przyczynĊ zróĪnicowanej wielkoĞci liczby turystów w Polsce dla kaĪdej z par podanych krajów.

A. Ukraina i BiaáoruĞ – wiĊcej turystów niĪ z Wielkiej Brytanii i ze Stanów Zjednoczonych.

...

B. Niemcy i Czechy – wiĊcej turystów niĪ z Ukrainy i Biaáorusi.

...

Zadanie 31. (5 pkt)

PodkreĞl w kaĪdej z grup paĔstwo, nie bĊdące czáonkiem danej organizacji polityczno – gospodarczej.

1. OPEC – Organizacja PaĔstw

Eksportujących RopĊ Naftową ALGIERIA, ARABIA S., IRAK, IRAN, JAPONIA 2. ^{CEFTA –}ĝrodkowoeuropejskie

Porozumienie o Wolnym Handlu ALBANIA, CZECHY, POLSKA, RUMUNIA, WĉGRY 3. OECD – Organizacja Wspóápracy

Gospodarczej i Rozwoju FRANCJA, JAPONIA, KANADA, PAKISTAN, POLSKA 4. WNP – Wspólnota Niepodlegáych

PaĔstw BIAàORUĝ, GRUZJA, MONGOLIA, ROSJA, UKRAINA

5. LPA – Liga PaĔstw Arabskich ALGIERIA, EGIPT, INDIE, LIBIA, MAROKO LEGENDA

Niemcy

pozostali sąsiedzi Polski

inne paĔstwa

(15)

Zadania 32.–34. wykonaj korzystając z tekstu Ĩródáowego dotyczącego konfliktu koreaĔskiego.

„Po klĊsce Japonii, która okupowaáa KoreĊ, w wojnie na Pacyfiku w 1945 r. do póánocnej czĊĞci kraju wkroczyáy wojska radzieckie, a poáudniową zajĊli Amerykanie. W obu strefach stworzone zostaáy odrĊbne rządy. W 1948 r. stworzono dwa oddzielne paĔstwa, po wycofaniu siĊ siá okupacyjnych. W 1950 r., w przekonaniu, Īe Amerykanie pozostaną bierni, mianowany przez Rosjan, przywódca komunistycznej Korei Pn. – Kim Ir Sen, rozpocząá, za przyzwoleniem Stalina, podbój Korei Pd. Mimo wsparcia ze strony Chin, w 1953 r. wojska póánocnokoreaĔskie zostaáy wyparte, po interwencji kontyngentu Narodów Zjednoczonych, w wiĊkszoĞci skáadających siĊ z siá amerykaĔskich, do granicy sprzed konfliktu, która do dziĞ jest linią demarkacyjną (wojenną) – skáadające siĊ z kilometrów drutów kolczastych, umocnieĔ i posterunków wojskowych. KRLD staáa siĊ nieprzewidywalnym paĔstwem wymykającym siĊ spod wszelkiej kontroli. Kim Ir Sen usiáowaá wprowadziü kraj na drogĊ rozwoju opierając siĊ na modelu Związku Radzieckiego. Niewielkie kontakty gospodarcze i polityczne utrzymywane byáy praktycznie tylko z radzieckim i chiĔskim sprzymierzeĔcami. Wprowadziá kult jednostki, kontynuowany po jego Ğmierci przez jego syn Kim Dzongila, który po rozpadzie ZSRR, kiedy sytuacja gospodarcza jeszcze siĊ pogorszyáa, odrzuciá wszelkie projekty reform. UwaĪaá je za bezpoĞrednie zagroĪenie dla swojej niepodzielnej wáadzy. W kraju stojącym na skraju bankructwa, Korea Pn. grozi wdroĪeniem programu budowy broni atomowej, polityka zagraniczna oparta jest na stosowaniu róĪnych form szantaĪu oraz prowokowania sąsiada z poáudnia. Serie prowokacji (np.

wystrzelenie rakiety nad terytorium Japonii, naruszanie wód terytorialnych) są próbą beznadziejnego szantaĪu ze strony kraju, który usiáuje wykorzystaü ostatni Ğrodek nacisku – siáĊ zastraszenia, aby wymusiü pomoc gospodarczą. Gospodarka kraju, oparta na polityce autarkii (samowystarczalnoĞci) jest w caákowitej ruinie, setki tysiĊcy KoreaĔczyków z póánocy ucieka do Chin. Corocznie KoreĊ Pn.

dotykają straszliwe klĊski gáodu, pomoc humanitarna z zewnątrz jest niezbĊdna. ZapobieĪenie totalnemu upadkowi Korei Pn. leĪy w interesie kapitalistycznej Korei Pd., przykáad zjednoczenia Niemiec pokazuje, z jakimi kosztami wiąĪe siĊ przyáączeniem kraju o caákowicie nieprzystosowanej i przestarzaáej gospodarce. Nawet jeĞli wojna miĊdzy Koreami nie jest pewna, nie moĪna wykluczyü jej wybuchu, dopóki u wáadzy w Korei Pn. znajduje siĊ dynastia Kimów.”

Na podstawie „Atlasu wojen XX wieku”

Zadanie 32. (4 pkt)

Dobierz do podanych zdaĔ ich wáaĞciwe zakoĔczenia, tak aby prawidáowo opisywaáy przyczyny i nastĊpstwa konfliktu koreaĔskiego.

1. Pogorszenie siĊ sytuacji gospodarczej Korei Pn. na początku lat ’90 wynikaáo z ...

A. podziaáu na strefy okupacyjne.

2. Zastraszanie i groĨby kierowane przez

KoreĊ Pn. wynikaáy z ... B. wprowadzonych odmiennych

ustrojów spoá. - gosp.

3. Powstanie dwóch paĔstw na Póáwyspie

KoreaĔskim wynikaáo z ... C. poniesienia w przyszáoĞci ogromnych

kosztów wiąĪących siĊ z

restrukturyzacją gospodarki Korei Pn.

4. Korea Pd. nie chce dopuĞciü do caákowitego upadku sąsiada, gdyĪ prowadziáoby to do ...

D. rozpadu ZSRR, najwaĪniejszego sojusznika polit. - gosp. Korei Pn.

5. WrogoĞü dwóch paĔstw koreaĔskich

wynikaáa z ... E. próby nacisku, w celu uzyskania

pomocy gospodarczej.

6. MoĪliwoĞü wybuchu konfliktu

zbrojnego, nawet szerszego niĪ lokalny, wiąĪe siĊ z ...

F. nieprzewidywalnoĞcią dziaáaĔ rządu póánocnokoreaĔskiego.

(16)

Zadanie 33. (2 pkt)

WymieĔ wewnĊtrzne i zewnĊtrzne przyczyny izolacji Korei Póánocnej.

PRZYCZYNA WEWNĉTRZNA: ...

...

PRZYCZYNA ZEWNĉTRZNA: ...

...

Zadanie 34. (2 pkt)

PodkreĞl nazwy dwóch paĔstw, które tak jak Korea Pn. z przyczyn zewnĊtrznych lub wewnĊtrznych, byáy lub są poddawane izolacji polityczno – gospodarczej w ostatnich kilkunastu latach.

SZWECJA – KUBA – JAPONIA – EGIPT – LIBIA – BRAZYLIA – NOWA ZELANDIA ___________________________________________________________________________

Brudnopis