Stanisław Laskowski
Pytania i odpowiedzi prawne
Palestra 11/8(116), 43-44
I O D P O W I E D Z I
PH/łW/lC1.
P Y T A N I E :
C z y z n i e s i e n i e w s p ó ł w ł a s n o ś c i g o s p o d a r s t w a r o l n e g o o p o w i e r z c h n i 7 h a m o ż e b y ć d o k o n a n e p r z e z f i z y c z n y p o d z i a ł g r u n t u n a 2 o d r ę b n e d z i a ł k i , j e ż e l i w s p ó ł w ł a ś c i c i e l e w d r o d z e n i e f o r m a l n e j u m o w y d o k o n a l i f a k t y c z n e g o p o d z i a ł u p r z e d 5 . V I I . 1 9 6 3 ir. i p r o w a d z ą n a t y c h u d z i a ł a c h o d r ę b n e g o s p o d a r s t w a r o l n e , p r z y c z y m n i e s ą w ł a ś c i c i e l a m i i n n e g o g r u n t u , j a k r ó w n i e ż i c h w s p ó ł m a ł ż o n k o w i e ż a d n e g o g r u n t u n i e m a j ą ?O D P O W I E D Z :
C hociaż co do w spółw łasności g o sp o d a rstw ro ln y c h b ra k je s t p rz e p isu a n a lo gicznego do p rz e p isu a rt. L X § 2 przep. w prow . k.c., to je d n a k obecnie po w y d a n iu u ch w a ły S ąd u N ajw yższego z dn ia 24.1.1966 r . I I I CO 81/65 ((zamieszczonej ró w n ie ż w n rze 4 „ P a le s try ” z 1967 r.) oraz w św ie tle k o m e n ta rz a p t.: G o sp o d arstw a r o ln e — O brót, dziedziczenie, podział (au to rzy : F. B ła h u ta , -J. S. P iątk o w sk i, J. P oliczkiew icz, s tr. 231) p o d ział fizyczny ta k ie g o g o sp o d a rstw a będzie d o p u szczalny bez zach o w an ia n o rm obszarow ych, jeżeli będzie on zgodny z po d zia łe m fak ty c zn ie ju ż istn iejący m a po w stały m p rze d 5.VII.1963 r.
2
.
P Y T A N I E :
P o z m a r ł y c h r o d z i c a c h , w s p ó ł w ł a ś c i c i e l a c h g o s p o d a r s t w a r o l n e g o o p o w i e r z c h n i 7 , 4 0 ' h a w n i e p o d z i e l n y c h p o ł o w a c h , p o z o s t a l i s p a d k o b i e r c y , z k t ó r y c h j e d e n j e s z c z e z a ż y c i a o j c a n a b y ł o d n i e g o a k t e m n o t a r i a l n y m d a r o w i z n y 1 / 3 n i e p o d z i e l n ą c z ę ś ć z j e g o i n i e p o d z i e l - n e j p o ł o w y . S p a d k o b i e r c y p r z e d 5 . V I I . 1 9 6 3 r. d o k o n a l i n i e f o r m a l n e g o d z i a ł u t e g o g o s p o d a r s t w a i p r o w a d z ą n a t y c h u d z i a ł a c h o d r ę b n e g o s p o d a r s t w a . C z y w t y m w y p a d k u m a z a s t o s o w a n i e a r t . L X § 2 p r z e p . w p r o w , . k . c . , d o p u s z c z a j ą c y d o k o n a n i e d z i a ł u b e z z a c h o w a n i a n o r m y o b s z a r o w e j , c z y t e ż p r z e p i s y o z n i e s i e n i u w s p ó ł w ł a s- n o ś c i ( a r t . 2 1 3 k. c.)?44 R e c e n z je Nr 8 (116>
O D P O W I E D Z :
W m yśl a rt. 689 k.p.c. m ożliw e je s t połączen ie w je d n y m p o stę p o w an iu d ziału sp a d k u i zn iesien ia w spółw łasności. P on iew aż je d e n ze sp a d k o b iercó w n a b y ł od o jc a 1/3 część jego u d ziału w m a ją tk u w sp ó ln y m z żoną, p rz e to w d an y m w y p a d k u , zgodnie z a rt. 567 § 3 k.p.c., sto s u je się przep isy o d ziale sp a d k u . W k o n k re tn e j sp raw ie, w zw iązku z m ożliw ością zastosow ania a rt. L X § 2 p rzep . w p ro w . k.c. (jak to w y n ik a z odpow iedzi n a p y ta n ie 1), działy m ogą być p rz e p ro w a d z o n e bez za ch o w an ia n o rm y obszarow ej.
W ysokość o p ła t sądow ych od połączonego w n io sk u o dział sp a d k u i z n iesien ie w spółw łasności została u n o rm o w a n a w § 36 p k t 2 rozp. R ad y M in. z d n ia 13.VI.1967 r . w sp raw ie o k reśle n ia w ysokości w pisów w sp ra w a c h cy w iln y ch (Dz. U. !Nr 24, poz. 111).
S ta n is ła w L a s k o w s k i
n £ C E I % I Z J I F
K o d e k s R o d zin n y i O p iek u ń czy, K o m e n ta rz. S. B r e y e r, B. D o b r z a ń s k i , S..
G r o s s , M. G r u d z i ń s k i , J. I g n a t o w i c z , A. S t e l m a c h o w s k i , Z. W i s z n i e w s k i . P raca zbio ro w a pod re d a k c ją M aurycego G ru d z iń sk ie g o i J e rzeg o Ig n ato w icza. W arsza w a , W y d a w n ic tw o P ra w n icze , 1966, str, 923.
K o m e n ta rz do p rzep isó w p ra w a r o dzinnego m a ju ż w św iecie p r a w n i czym sw oją tra d y c ję , i to tra d y c ję d o b rą . T en sa m bow iem zespół a u to rsk i i pod tą sa m ą re d a k c ją o p rac o w a ł w 1955 r. K o m e n ta rz do k o d ek su r o d z in nego, a w 1959 r. — w y d a n ie I I tego K o m en tarza . R ecenzow ana p ra c a n ie je s t je d n a k je d y n ie u a k tu a ln ie n ie m czy poszerzeniem obu p o p rze d n ich K o m e n ta rz y , lecz odbiega od nich w t a k im sam ym stopniu, w ja k im p rzepisy k.r.o. o d b ie g ają od n o rm kod. rodz. z 1950 r.
N ow a k o d y fik a c ja p ra w a rodzinnego p rz y n io sła szereg isto tn y ch zm ian, i to zm ian n ie ty lk o z z a k re su te c h n ik i le g islac y jn ej, lecz ta k ż e m ery to ry czn y ch . P od w zględem te c h n ik i le g isla cy jn e j k.r.o. je s t b a rd z ie j szczegółow y i u j m u je w fo rm y przepisów szereg z a g a d nień, k tó re pod rządem kod. rodz. nie zn alazły w yraźnego u n o rm o w an ia i
k tó ry c h rozw iązanie sp ad ło z koniecz ności n a b a rk i orzecznictw a. W y s ta r czy w skazać, że k.r.o. liczy 184 a r ty k u ły w sto su n k u do 93 a rty k u łó w kod. rodz. L iczba przepisów w zro sła w ię c b lisko 2 -k ro tn ie. N ależy podk reślić, że u sta w o d aw ca w y k o rz y sta ł w znacznym sto p n iu d o robek orzecznictw a, którego szereg rozw iązań zyskało pow agę n o r my p ra w n e j <np. p ro b lem drogi p ro c e su cyw ilnego w sp ra w ie u sta le n ia n ie istn ie n ia m ałżeństw a).
N a czoło je d n a k w y su w a ją się zm ia ny m e ry to ry c zn e w p ro w ad zo n e przez, k.r.o., i to w w ie lu w y p a d k a c h zm ia n y o isto tn y m znaczeniu. W ystarczy ty lk o p rzy k ład o w o w sk azać n a p o d w yższenie w iek u m ężczyzn p rz y zaw ie r a n iu zw iązku m ałżeńskiego, w p ro w a dzenie „o k resu w y cz ek iw a n ia” przed zaw arciem tego zw iązku, odm ienne u - jęcie doro b k u i objęcie nim n a w e t f u n duszów p rzeznaczonych n a bieżące w y
