Kim dla starożytnych był Prometeusz?

Kim dla starożytnych był Prometeusz?

1. Cele lekcji

• wymienia starożytnych bogów, o których mowa w micie,

• zna mit o Prometeuszu,

• zna pojęcie rodzina wyrazów,

• zna funkcje partii dialogowych i narracyjnych,

• wie, na czym polega opis wydarzeń.

b) Umiejętności Uczeń potrafi:

• czytać ze zrozumieniem,

• rozpoznać wśród innych tekstów mit,

• opisać charakter i rolę bogów greckich,

• dobierać wyrazy bliskoznaczne,

• tworzyć rodzinę wyrazów,

• budować poprawne wypowiedzi ustne,

• posługiwać się Słownikiem języka polskiego.

2. Metoda i forma pracy

Ćwiczenia w czytaniu ze zrozumieniem, praca z tekstem, poszukująca, ćwiczenia w mówieniu, ćwiczenia gramatyczno-leksykalne, praca ze słownikiem.

3. Środki dydaktyczne

Podręcznik do języka polskiego, Słownik języka polskiego.

4. Przebieg lekcji

a) Faza przygotowawcza

Nauczyciel prosi uczniów o głośne przeczytanie mitu o Prometeuszu [podręcznik K.

Grajewska, E. Wower, Oglądam świat. Język polski 5. Podręcznik do kształcenia literackiego, Wydawnictwo Arka, Poznań 2000, s. 89-91.] .

b) Faza realizacyjna

Po lekturze proponuje pracę z tekstem. Polegać ona będzie na kolejnym wykonywaniu poleceń prowadzącego:

1. Kto, według starożytnych, rządził światem?

2. Sporządź listę bogów, o których mowa w micie. Wypisz ich charakterystyczne cechy.

Zeus – władca nieba i ziemi, ojciec wszystkich bogów, mądry i silny, bronił pokrzywdzonych, sprawiedliwy władca

Hera – żona Zeusa, opiekowała się rodziną Posejdon – władca mórz, narwany i srogi

Hades – rządził podziemiami, jego sługami byli Hypnos (odpowiedzialny za sen) oraz Thanatos (bóg śmierci)

Apollo – patron sztuk i poezji Ares – bóg wojny

Hefajstos – władca ognia, niezwykle pracowity, stronił od spotkań na Olimpie Hermes – miał skrzydła, pełnił funkcje posłańca wszystkich bogów

Atena – bogini mądrości

Demeter – siostra Zeusa, bogini płodności i natury Hestia – opiekunka domowego ogniska

Artemida – królowa łowów

Prometeusz – dobry, mądry, kochający ludzi tytan Afrodyta – piękna żona Hefajstosa, patronka miłości

3. Opisz mitologiczne powstanie człowieka.

[Przykładowa odpowiedź: Człowieka stworzył Prometeusz. Ulepił go z gliny i obdarzył życiem. Niestety, w przeciwieństwie do wspaniałych bogów i przystosowanych do życia zwierząt, ludzie byli bezradni i bezbronni. Z tego powodu chowali się w pieczarach i grotach skalnych.]

4. Dlaczego Prometeusz zapragnął przekazać ludziom ogień?

[Przykładowa odpowiedź: Pometeusz zlitował się nad ludźmi, bo nie mógł znieść ich ciągłego strachu i lęku przed dzikimi zwierzętami.]

5. Dlaczego Zeus nie chciał, aby człowiek otrzymał ogień?

[Przykładowa odpowiedź: Zeus uważał, że ogień należy tylko do bogów i stanowi największą z łask. Obawiał się, że kiedy człowiek otrzyma ogień w swe posiadanie, przestanie czcić bogów, nie będzie okazywał im należytego szacunku i czci. Oddanie ognia ludziom traktował jako zdradę, która przyniesie zgubę bogom.]

6. Opisz moment przekazania ludziom ognia.

7. Jaka kara spotkała Prometeusza za przeciwstawienie się woli Zeusa?

[Przykładowa odpowiedź: Został przykuty nad przepaścią do skały Kaukazu, jego ciało bezustannie było wystawione na działanie sił natury (słońca, deszczu, wiatru, śniegu). Na domiar złego, codziennie pojawiał się wygłodniały orzeł, który wyrywał Prometeuszowi wątrobę, a ta co noc odrastała.]

c) Faza podsumowująca

Ponieważ ogień odegrał bardzo ważną rolę w tej historii, nauczyciel prosi, by uczniowie ułożyli rodzinę wyrazów ze słowem ogień.

[Przykładowa odpowiedź:

ogień → ognisko, ogniowy, ognik, ogniotrwały, ogniomistrz, ognioodporny

Następnie proponuje, by wypisać związki wyrazowe ze słowem ogień i jego pochodnymi. W tym celu można skorzystać z pomocy Słownika języka polskiego.

[Przykładowa odpowiedź:

żar ognia, języki ognia, w ogniu pytań, ogień olimpijski, ogień z nieba

 Dolać oliwy do ognia.

 Upiec dwie pieczenie na jednym ogniu.

 Igrać z ogniem.

 Na pierwszy ogień

 Nie ma dymu bez ognia.

5. Bibliografia

1. Grajewska K., Wower E., Oglądam świat. Język polski 5. Podręcznik do kształcenia literackiego, Wydawnictwo Arka, Poznań 2000.

2. Uniwersalny słownik języka polskiego, pod red. S. Dubisza, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003.

6. Załączniki

Zadanie domowe

Ułóż kilka zdań z zastosowaniem poznanych związków i powiedzeń z wyrazem ogień.

7. Czas trwania lekcji

2 x 45 minut

8. Uwagi do scenariusza

brak