• Nie Znaleziono Wyników

POTRZEBY I OCENA JAKOŚCI ŻYCIA MIESZKAŃCÓW MIASTA TORUNIA

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "POTRZEBY I OCENA JAKOŚCI ŻYCIA MIESZKAŃCÓW MIASTA TORUNIA"

Copied!
38
0
0

Pełen tekst

(1)

POTRZEBY I OCENA JAKOŚCI ŻYCIA MIESZKAŃCÓW MIASTA TORUNIA

RAPORT Z BADANIA SPOŁECZNEGO

Z L E C A J Ą C Y: U R Z Ą D M I A S TA T O R U N I A W Y KO N A W C A : G R U PA B S T

(2)

Charakterystyka badania

Miejsce badania: teren miasta Torunia

Termin badania: listopad - grudzień 2017 r.

Respondenci: reprezentatywna próba mieszkańców mająca co najmniej 18 lat (1001 mieszkańców Torunia zamieszkujących w mieście 3 miesiące lub dłużej). Wśród badanej grupy zachowano proporcję jeżeli chodzi o płeć, wiek, poziom wykształcenia i osiedle zamieszkania.

Metoda badawcza: CAPI - przeprowadzenie wywiadu z respondentem przy użyciu urządzenia mobilnego, na którym zapisywane są udzielone odpowiedzi.

Cele badania:

 Zdiagnozowanie potrzeb, postaw i opinii mieszkańców na temat jakości życia w Toruniu oraz wybranych kwestii związanych z funkcjonowaniem miasta.

 Ukazanie oczekiwań mieszkańców co do najpilniejszych i najistotniejszych kierunków polityki publicznej miasta.

 Określenie zadań o charakterze społecznym i inwestycyjnym, które dla mieszkańców są ważne i niezbędne do zaspokojenia ich codziennych potrzeb.

 Poznanie atutów oraz obszarów problemowych miasta.

2

(3)

Płeć i wiek respondentów

Odsetek kobiet stanowił 55,0% badanej próby. Prawie jedna piąta badanych to osoby w wieku 25 do 30 lat (19,8%).

18,4%

19,8%

18,1%

17,0%

14,6%

12,1%

Wiek

18-24 25-30 31-40 41-50 51-60

powyżej 60 55,0%

45,0%

Płeć

Kobieta

Mężczyzna

(4)

Status zawodowy i wykształcenie

Osoby pracujące stanowiły 59,6% respondentów. Najwięcej badanych legitymuje się wykształceniem zawodowym (33,7%) i średnim (33,6%).

3,4% 0,3%

33,7%

33,6%

29,0%

Wykształcenie

Podstawowe

Gimnazjalne

Zasadnicze zawodowe Średnie

Wyższe

10,9%

10,7%

59,6%

5,5%

8,2% 5,1%

Status zawodowy

Student/uczeń Emeryt/rencista Pracujący

Bezrobotni/poszukujący pracy

Przedsiębiorca (działalność gospodarcza) Przebywam w domu

4

(5)

Miejsce zamieszkania – osiedla

2,8% 1,5%

13,3%

17,9%

1,2% 1,8% 0,7%

4,5%

1,3%

7,7%

12,2%

5,2%

13,3%

0,5%

3,6%

0,1%

5,1% 7,4%

0%2%

4%6%

10%8%

12%14%

16%18%

20%

Największa grupa respondentów zamieszkuje Chełmińskie Przedmieście (17,9%).

(6)

Priorytetowe kwestie rozwoju miasta

6

29,2%

26,4%

23,8%

19,6%

19,3%

15,4%

13,4%

13,3%

13,1%

13,0%

12,1%

11,8%

11,4%

9,8%

9,7%

8,5%

8,2%

1,7%

0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35%

budowa/remont dróg czystość i estetyka miasta budowa/remont chodników rozwój budownictwa mieszkaniowego ochrona środowiska rozwój kultury i rozrywki gospodarka odpadami wspieranie przedsiębiorczości odnowa/remont budynków mieszkalnych poprawa bezpieczeństwa budowa obiektów sportowych rozwój terenów zieleni poprawa komunikacji zbiorowej rozwój sieci dróg dla rowerów rozwój turystyki poprawa infrastruktury ochrony zdrowia rozwój szkolnictwa inna

(7)

36,9%

31,0%

15,6%

15,2%

14,1%

11,9%

4,3%

8,8%

0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40%

profilaktyka zdrowotna poprawa infrastruktury ochrony zdrowia pomoc osobom z niepełnosprawnością wspomaganie rodzin, w tym rodzin wielodzietnych promocja zdrowego stylu życia działania na rzecz seniorów zwiększenie miejsc opieki dla dzieci do lat 3 inne/nie wiem, trudno powiedzieć

Polityka społeczna i ochrona zdrowia

Według respondentów najważniejszym aspektem w zakresie polityki społecznej i ochrony zdrowia

w Toruniu jest profilaktyka zdrowotna (36,9%).

(8)

Gospodarka komunalna

Według mieszkańców Torunia kluczowym działaniem usprawniającym gospodarkę komunalną jest poprawa oświetlenia (36,4%).

36,4%

22,0%

20,3%

23,8%

0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40%

doświetlenie ulic

informacja i edukacja o zasadach selektywnej zbiórki odpadów

poprawa dostępności pojemników do segregacji odpadów

inne/nie wiem, trudno powiedzieć

8

(9)

Transport w mieście

Mieszkańcy Torunia uważają, że najłatwiej po mieście poruszać się rowerem (87,5%) i pieszo (86,3%).

44,6%

32,1%

42,8%

32,2%

41,7%

45,5% 44,7%

42,3%

12,7%

20,9%

10,8%

20,5%

1,0% 1,5% 1,7%

5,0%

0,0%

5,0%

10,0%

15,0%

20,0%

25,0%

30,0%

35,0%

40,0%

45,0%

50,0%

Pieszo Środkami

komunikacji miejskiej

Rowerem Samochodem

Bardzo łatwo Łatwo

Trudno

Bardzo trudno

(10)

Infrastruktura drogowa (drogi osiedlowe)

W zakresie inwestycji związanych z drogami osiedlowymi najwięcej wskazań uzyskała lokalizacja przy ul. Turystycznej (40 wskazań).

40

27 27 27 26 25 23 23

20 20 18 17 17 16 16 16 15 15 15 14 14 14 14 12 12 12 11 11 0 5

10 15 20 25 30 35 40 45

10

(11)

33

22 21 20 19 19 19

16 16 16 16 15 15 14 13 13 12 12 11 10

0 5 10 15 20 25 30 35

Infrastruktura drogowa (chodniki osiedlowe)

W zakresie inwestycji związanych z chodnikami osiedlowymi najwięcej wskazań uzyskała lokalizacja przy

ul. Turystycznej (33 wskazania).

(12)

Infrastruktura drogowa (parkingi)

W zakresie inwestycji związanych z parkingami najwięcej wskazań uzyskał parking przy ul. Wyszyńskiego (34 wskazania).

34

26

18 16 15 14 13 12 12 12 11 11 11 11 10 10 10 10

0 5 10 15 20 25 30 35 40

12

(13)

Infrastruktura drogowa (sygnalizacje świetlne)

W zakresie inwestycji związanych z sygnalizacją świetlną najwięcej wskazań uzyskała lokalizacja przy Szosie Lubickiej (31 wskazań).

31 29

25 23 22

20 20

16 16 15 14 14

12 11 10

0

5

10

15

20

25

30

35

(14)

Infrastruktura drogowa (drogi dla rowerów)

W zakresie inwestycji związanych z drogami dla rowerów najwięcej wskazań uzyskała lokalizacja przy ul. Hallera (43 wskazania).

43

31 28 27 24

20 20 19 19 18 17 17 16

14 14 14 13 13 12 12 11 11 11 11 10 10 10

0 105 1520 2530 3540 4550

14

(15)

Infrastruktura drogowa

(stojaki i parkingi rowerowe)

W zakresie inwestycji związanych ze stojakami i parkingami rowerowymi najwięcej wskazań uzyskała lokalizacja przy ul. Dziewulskiego (33 wskazania).

33 28 27

22 20 18 17 16 16

13 13 12 11 10 10

0 5 10 15 20 25 30 35

(16)

Infrastruktura drogowa (stacje napraw rowerów)

W zakresie inwestycji związanych ze stacjami napraw rowerów najwięcej wskazań uzyskała lokalizacja przy Szosie Lubickiej (24 wskazania).

24

16 15

13 11

0 5 10 15 20 25 30

Szosa Lubicka Szosa Chełmińska Dziewulskiego Poznańska pl. Sybiraków

16

(17)

Infrastruktura drogowa (drogi tranzytowe)

W zakresie inwestycji związanych z drogami tranzytowymi najwięcej wskazań uzyskała lokalizacja przy Drodze krajowej 15 (73 wskazania).

73

56 53

35 35

27 23 23 20 19 18 16 12

100 2030 4050 6070 80

(18)

Komunikacja miejska

Co czwarty (25,4%) respondent sądzi, że wprowadzenie sprzedaży biletów o dłuższym okresie ważności niż jeden miesiąc zwiększy atrakcyjność komunikacji miejskiej w Toruniu (stan na listopad-grudzień 2017 r.).

18

25,4%

19,2%

14,4%

11,9%

10,4%

31,1%

0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35%

wprowadzenie sprzedaży biletów o dłuższym okresie ważności niż jeden miesiąc

zwiększenie udogodnień np. bezprzewodowy Internet, biletomaty w autobusach, na przystankach

rozwój i budowa nowych węzłów przesiadkowych uruchomienie nowych połączeń autobusowych zakup tablic informujących o terminie przyjazdu autobusów/tramwajów inne/nie wiem, trudno powiedzieć

(19)

Wspieranie przedsiębiorczości

Według respondentów do rozwoju gospodarczego i inwestycyjnego Torunia najbardziej przyczyni się promocja miasta jako miejsca dobrego dla funkcjonowania firm (34,0%).

34,0%

24,4%

21,9%

15,8%

15,2%

0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40%

promocja Torunia jako miejsca dobrego dla funkcjonowania firm

specjalne programy i ulgi dla nowych firm

promowanie idei przedsiębiorczości w szkołach

wspieranie szkoleń i wymiany informacji dla firm

inne/nie wiem, trudno powiedzieć

(20)

Edukacja

Najwięcej respondentów uważa, że należy wzmocnić bezpieczeństwo w szkołach i przedszkolach (27,7%).

20

27,7%

22,2%

14,3%

11,4%

31,0%

0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35%

wzmocnienie bezpieczeństwa w szkołach i przedszkolach (ochrona, monitoring)

poszerzenie oferty szkół ponadpodstawowych

stan i wyposażenie budynków szkół i przedszkoli

dostosowanie szkół, przedszkoli do potrzeb uczniów z niepełnosprawnością

inny/nie wiem, trudno powiedzieć

(21)

Polityka przestrzenna

Zdaniem badanych jakość przestrzeni w Toruniu najbardziej poprawiłoby utworzenie nowych terenów zieleni (parki, alejki, skwery) (24,8%).

24,8%

21,0%

19,9%

17,5%

14,4%

11,3%

0% 5% 10% 15% 20% 25% 30%

utworzenie nowych terenów zieleni (parki, alejki, skwery) remont istniejących budynków użyteczności publicznej zagospodarowanie istniejących terenów zieleni (parki, alejki, skwery) ujednolicenie zasad dotyczących umieszczania banerów, szyldów oraz

reklam

inwestycje w obiekty małej architektury (fontanny, rzeźby itp..) inny/nie wiem, trudno powiedzieć

(22)

Ochrona środowiska

Ponad dwie piąte (41,7%) badanych twierdzi, że wymiana nieekologicznych systemów ogrzewania na przyjazne środowisku pozwoli na poprawę stanu ochrony środowiska.

22

41,7%

38,2%

21,3%

15,0%

10,2%

11,7%

0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% 45%

wymiana nieekologicznych systemów ogrzewania na przyjazne środowisku edukacja ekologiczna ograniczenie ruchu samochodowego w centrum miasta zmniejszenie poziomu hałasu rozbudowa dróg rowerowych inny/nie wiem, trudno powiedzieć

(23)

Kultura i turystyka

Zdaniem większości respondentów (24,8%) należy przede wszystkim poprawić system rezerwacji i zakupu biletów do miejskich instytucji kultury.

24,8%

22,6%

22,0%

14,1%

13,9%

13,8%

11,6%

0% 5% 10% 15% 20% 25% 30%

poprawa systemu rezerwacji i zakupu biletów do miejskich instytucji kultury

zwiększenie liczby świetlic, klubów, bibliotek, domów kultury rozwój narzędzi cyfrowych w obsłudze ruchu turystycznego (strony internetowe, aplikacje

na smartfon/tablet)

organizacja imprez plenerowych i widowisk

utworzenie sezonowego kina plenerowego

wzrost liczby publicznych punktów dostępu do Internetu

inne

(24)

Sport i rekreacja

Jedna trzecia badanych deklaruje, że kluczowym działaniem, które należy podjąć w dziedzinie sportu i rekreacji w mieście jest wspieranie sportu szkolnego (33,1%).

24

33,1%

26,7%

19,6%

15,0%

10,3%

0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35%

wspieranie sportu szkolnego

budowa nowych obiektów sportowych zagospodarowanie terenów wzdłuż nabrzeży Wisły oraz wokół zbiorników

wodnych w mieście

utworzenie nowych miejsc aktywnego wypoczynku i rekreacji w mieście

inne

(25)

Bezpieczeństwo

Prawie wszyscy respondenci (96,4%) zadeklarowali, iż czują się bezpiecznie w rejonie swego zamieszkania.

96,4%

3,6%

tak nie

(26)

Bezpieczeństwo

Największy odsetek braku poczucia bezpieczeństwa dotyczy osiedla Stawki (7,8%).

26

92,9% 100,0% 94,7% 96,6% 100,0% 100,0%

85,7% 97,8% 100,0% 98,7% 98,4% 98,1% 94,7% 100,0% 94,4% 100,0% 92,2% 97,3%

7,1% 0,0% 5,3% 3,4% 0,0% 0,0%

14,3%

2,2% 0,0% 1,3% 1,6% 1,9% 5,3% 0,0% 5,6%

0,0% 7,8% 2,7%

0,0%

20,0%

40,0%

60,0%

80,0%

100,0%

120,0%

tak nie

(27)

Promocja miasta i polityka informacyjna

Według badanych mieszkańców Torunia, aby wzbogacić politykę informacyjną oraz promocję miasta należy przede wszystkim pogłębiać i szerzyć ideę budżetu partycypacyjnego (39,2%).

39,2%

24,7%

21,0%

19,7%

12,6%

9,6%

10,9%

0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% 45%

pogłębianie i szerzenie idei budżetu partycypacyjnego poszerzanie kanałów informacji Urzędu Miasta Torunia (np. strona internetowa,

portale społecznościowe, aplikacje na smartfon/tablet, system sms) kampanie reklamowe (plakaty, broszury, ulotki)

ujednolicenie systemu oznaczeń promocyjnych miasta np. logotyp, szata graficzna

spotkania przedstawicieli Urzędu Miasta Torunia z mieszkańcami osiedli

rozbudowa strony internetowej miasta

inny/nie wiem, trudno powiedzieć

(28)

Zmiany w mieście

79,2% badanych twierdzi, że w mieście w ostatnich latach zaszły pozytywne zmiany.

28

79,2%

2,7% 2,6%

15,5%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

zaszły pozytywne zmiany nic się nie zmieniło

zaszły negatywne zmiany raczej niewiele się zmieniło

(29)

Plany na przyszłość

Większość badanych (90,3%) nie zamierza zmienić swojego miejsca zamieszkania w ciągu najbliższych lat.

46,7%

43,6%

5,1% 4,6%

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

40%

45%

50%

zdecydowanie nie raczej nie

raczej tak zdecydowanie tak

(30)

Plany na przyszłość

Większość osób spośród planujących wyprowadzkę z Torunia wskazała, że powodem do zmiany ich decyzji mogłaby być możliwość zaspokojenia swoich potrzeb życiowych (45,4%).

30

45,4%

42,3%

19,6%

9,3%

5,2%

1,0%

29,9%

0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% 45% 50%

możliwość zaspokojenia swoich potrzeb życiowych szansa na dobre zatrudnienie atrakcyjne formy spędzania czasu wolnego dla dzieci, młodzieży i rodzin wysoki poziom edukacji pozytywne nastawienie mieszkańców względem siebie układ urbanistyczny i architektura miasta inny/nie wiem, trudno powiedzieć

(31)

Współpraca z innymi gminami

Prawie dwie piąte badanych (37,8%) deklaruje, że miasto Toruń powinno zacieśniać i rozwijać współpracę z Bydgoszczą.

30,6%

37,8%

17,8%

0,7% 13,1% Tak, z ościennymi gminami

Tak, z miastem Bydgoszcz

Tak, z miastami: Włocławek, Grudziądz i Inowrocław Tak, z innymi gminami

Nie, uważam, że miasto Toruń nie powinno

zacieśniać współpracy z innymi gminami

(32)

Kierunki rozwoju miasta

Mieszkańcy Torunia są zdania, że głównymi kierunkami rozwoju miasta powinny być przede wszystkim turystyka (45,1%) i biznes (44,5%).

32

45,1%

44,5%

34,8%

33,7%

24,7%

22,4%

13,4%

11,7%

0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% 45% 50%

miasto turystyki miasto biznesu miasto nauki miasto nowych technologii miasto kultury i sztuki miasto sportu ośrodek religijny centrum konferencyjne

(33)

Zagadnienie Wnioski Rekomendacje

Priorytetowe kwestie rozwoju miasta

 modernizacja i rozbudowa infrastruktury drogowej;

 dbałość o czystość i walory estetyczne miasta.

 podejmowanie decyzji z uwzględnieniem potrzeb mieszkańców – konsultowanie decyzji z mieszkańcami;

 bieżące badanie potrzeb mieszkańców w zakresie priorytetowych działań miasta;

 uwzględnienie potrzeb mieszkańców związanych z infrastrukturą drogową oraz poprawą estetyki miasta.

Polityka społeczna i ochrona zdrowia

 promocja profilaktyki zdrowotnej;

 poprawa infrastruktury ochrony zdrowia w mieście;

 utrzymanie dobrej kondycji zdrowotnej;

 poprawa jakości powietrza w mieście.

 wzmocnienie bazy placówek ochrony zdrowia;

 promocja zdrowego stylu życia i profilaktyki zdrowotnej.

Gospodarka komunalna

 poprawa oświetlenia;

 dodatkowe informacje na temat systemu segregacji odpadów.

 ocena stanu obecnego oświetlenia oraz zaplanowanie instalacji nowych lamp;

 skuteczna edukacja w zakresie segregacji śmieci.

(34)

Zagadnienie Wnioski Rekomendacje

Transport w mieście  wymagający poprawy stan nawierzchni chodników;

 zbyt duże natężenie ruchu w mieście;

 nieodpowiednia organizacja transportu publicznego.

 dokonywanie głębokich analiz z uwzględnieniem wszystkich uczestników ruchu i zasad zrównoważonej mobilności;

 promocja społecznie odpowiedzialnych form przemieszczania się;

 podejmowanie decyzji przy współudziale mieszkańców.

Wspieranie

przedsiębiorczości

 promowanie Torunia jako miejsca dobrego dla funkcjonowania firm.

 podejmowanie działań mających na celu wypromowanie miasta jako miejsca dobrego dla funkcjonowania firm;

 zastosowanie programów i ulg dla start-upów;

 promocja przedsiębiorczości w szkołach poprzez realizację odpowiedniego programu edukacyjnego.

Edukacja  instalacja monitoringu w placówkach edukacyjnych;

 poszerzenie oferty edukacyjnej o przedmioty przydatne w życiu codziennym i odpowiadające na potrzeby rynku pracy.

 rozważenie realizacji instalacji monitoringu w placówkach oświatowych w porozumieniu z administracją placówek;

 uruchomienie dodatkowych zajęć dla uczniów poprzedzone serią spotkań i badań zapotrzebowania.

34

(35)

Zagadnienie Wnioski Rekomendacje

Polityka przestrzenna

 zwiększenie liczby terenów zielonych i rekreacyjnych;

 modernizacja obecnych terenów zielonych i rekreacyjnych;

 remonty budynków użyteczności publicznej.

 rozważenie intensyfikacji realizacji nowych i modernizacji obecnych terenów zielonych;

 stopniowa modernizacja obiektów ochrony zdrowia.

Ochrona środowiska  poprawa jakości powietrza w mieście;

 modernizacja systemów ogrzewania w gospodarstwach domowych;

 edukacja ekologiczna mieszkańców.

 intensywne pobudzanie świadomości społecznej i poczucia współodpowiedzialności za jakość środowiska;

 programy dofinansowujące wymianę systemów ogrzewania w gospodarstwach domowych.

Kultura i turystyka  poprawa systemu rezerwacji i zakupu biletów do miejskich instytucji kultury;

 utworzenie większej liczby ośrodków kulturalnych, tj.

świetlic, klubów, bibliotek, domów kultury.

 rozwój systemu rezerwacji biletów na wydarzenia kulturalne;

 tworzenie dla mieszkańców Torunia ogólnodostępnych miejsc spędzania wolnego czasu;

 rozwój systemu ułatwiającego turystom zwiedzanie

(36)

Zagadnienie Wnioski Rekomendacje

Sport i rekreacja  intensywne wsparcie sportu szkolnego;

 budowa nowych obiektów sportowych, w tym boisk wielofunkcyjnych, parków wodnych i hal sportowych;

 zagospodarowanie terenów wzdłuż nabrzeży Wisły.

 popularyzacja poszczególnych sportów oraz ułatwianie mieszkańcom uprawiania różnorodnych dyscyplin;

 analiza możliwości udostępnienia boisk szkolnych okolicznym mieszkańcom;

 analiza realizacji obiektów sportowych w poszczególnych osiedlach.

Bezpieczeństwo  generalne poczucie bezpieczeństwa.  utrzymanie bieżących działań w zakresie bezpieczeństwa;

 realizacja przedsięwzięć rekomendowanych w ramach innych zagadnień sprzyjających poprawie bezpieczeństwa.

Promocja miasta i polityka

informacyjna

 pogłębianie i szerzenie idei budżetu obywatelskiego;

 uruchomienie dodatkowych kanałów informacyjnych miasta;

 poparcie dla większej promocji miasta w mediach;

 regularne spotkania z przedstawicielami Urzędu Miasta Torunia.

 wdrożenie narzędzi wzmacniających partycypację mieszkańców w rozwoju miasta;

 rozszerzenie kanałów informacyjnych Urzędu Miasta;

 realizacja regularnych spotkań.

36

(37)

Zagadnienie Wnioski Rekomendacje

Zmiany w mieście  pozytywne zmiany w Toruniu w ostatnich latach;

 zła jakość powietrza.

 kontynuacja działań, które zyskują aprobatę mieszkańców;

 realizacja inicjatyw przy aktywnym zaangażowaniu mieszkańców.

Potrzeby inwestycyjne i nieinwestycyjne

 realizacja działań z zakresu pomocy społecznej, ochrony środowiska, gospodarki komunalnej, relacji z władzami miasta, turystyki, sportu, kultury i edukacji.

 prowadzenie działań w zakresie proponowanym przez mieszkańców;

 jednoczesna realizacja działań z różnych zakresów.

Plany na przyszłość  dominująca chęć pozostania w Toruniu;

 planowanie wyprowadzki przez osoby młode oraz mające wykształcenie wyższe lub średnie;

 pewność co do pozostania w mieście seniorów i osób o niskim wykształceniu.

 podejmowanie inicjatyw umożliwiających zaspokojenie potrzeb życiowych i dające szansę na dobre zatrudnienie;

 rozwój miasta przyjaznego seniorom.

(38)

38

Dziękuję za uwagę

Cytaty

Powiązane dokumenty

752 Rola kapitału społecznego w gospodarce cyfrowej - nowe tendencje rozwojowe Istotną determinantą kapitału społecznego jest gęstość powiązań między członkami

Des incipits et, ensuite, des textes suppléants en polonais ont fait leur ap p a ritio n sur les tablatures, pendan t que des essais de tran slatio n et des

Liana Millu 34 przyjaźniła się z autorem Czy to jest człowiek?, dlatego z pewnością.. włoska pisarka zapoznała się z

oliwiny z kumulatów ultramaficznych (OL-2); oliwiny o pokroju typu pseudospinifex (OL-3); oliwiny z pseu- do³upliwoœci¹ i regularnie rozmieszczonymi przerostami spineli

Данный пример можно классифици- ровать как единичное употребление польского языка в сфере поминальных над- писей, так как на вершининском

W pracy przedstawiono najbardziej typowe uszko- dzenia struktur stawu kolanowego towarzyszåce ze- rwaniu wiæzadÆa krzyºowego przedniego i tylnego takie jak: uszkodzenia

− Budowy lub modernizacji urządzeń melioracji podstawowych: budowli regulacyjnych, przeciwpowodziowych wraz z drogami dojazdowymi do tych budowli, budowli piętrzących,

structural parameters ofplant tissue. Konstankiewicz K., Pawlak K., Zdunek A.: Influence of structural parameters of potato tuber cells on their mechanical