Risk estimation of different pregnancy outcomes in the families of carriers of reciprocal chromosomal translocations involving chromosome 20

Ocena prawdopodobieństwa wystąpienia różnych patologii ciąży w rodzinach nosicieli translokacji chromosomowych wzajemnych angażujących chromosom 20

Risk estimation of different pregnancy outcomes in the families of carriers of reciprocal chromosomal translocations involving chromosome 20

%HDWD6WDVLHZLF]-DURFND

0LOHQD.R]DF]XN

%DUEDUD3DQDVLXN

,

$OHNVDQGHU -DPVKHHU

, $QQD /DWRV%LHOHĔVND

, $OLQD 7 0LGUR

1. Zakład Genetyki Klinicznej, Uniwersytet Medyczny, Białystok, Polska 2. Katedra i Zakład Genetyki Medycznej, Uniwersytet Medyczny, Poznań, Polska

Streszczenie

Nosicielstwo translokacji chromosomowej wzajemnej (TCW) w rodzinie może prowadzić do urodzenia potomstwa z wadami rozwojowymi, bądź być przyczyną wystąpienia różnych form patologii ciąży wywołanych niezrównowa- żonym kariotypem (monosomią/trisomią). Wielkość segmentów wyznaczonych przez położenie punktu złamania i rodzaj zaangażowanego chromosomu oraz płeć nosiciela wpływają na wielkość prawdopodobieństwa wystąpienia każdej z form patologii ciąży w rodzinie nosiciela danej TCW. Jak dotąd nie jest znana wielkość tych wskaźników w przypadku niezrównoważenia pojedynczego segmentu chromosomowego zarówno dla krótkiego (p) jak i długiego (q) ramienia chromosomu 20.

Cel pracy: Celem badań było opracowanie indywidualnych wskaźników prawdopodobieństwa urodzenia dziecka z niezrównoważonym kariotypem na skutek monosomii/trisomii pojedynczego segmentu chromosomowego oraz wskaźników ryzyka wystąpienia poszczególnych patologii ciąży w zależności od wielkości segmentu i jego pocho- dzenia oraz płci nosiciela w rodzinach nosicieli TCW angażujących chromosom 20 (TCW-20). Zastosowanie uzy- skanych wyników do opracowania porady genetycznej w rodzinie z nosicielstwem unikatowej translokacji t(13;20) (q14.1; p11.21) jako przykład ich praktycznego wykorzystania.

Materiał i metody: Dane empiryczne i cytogenetyczne o 219 ciążach 50 nosicieli uzyskano z 19 rodowodów.

Wielkość wskaźników opracowano metodą Stengel-Rutkowski z korektą oszacowania wg Stene.

Wyniki: Prawdopodobieństwo urodzenia dziecka z niezrównoważonym kariotypem w rodzinach nosicieli TCW -20p wynosi: 5,5±1,8% (9/164), w tym w przypadku nosicielstwa matczynego 4,8±2,3% (4/84), a ojcowskiego 4,9±2,8% (3/61), natomiast w rodzinach nosicieli TCW-20q ok. 2,6% (0/20). Ryzyko wystąpienia ciąży obumarłej/

wczesnego zgonu noworodka w rodzinach nosicieli TCW-20p szacuje się na 0,6±0,6% (1/164), natomiast nosi- cieli TCW-20q na ok. 2,6% (0/20). Ryzyko wystąpienia poronień samoistnych wynosi odpowiednio: 28,6±3,5%

(47/164) i 50±11,2% (10/20).

Otrzymano: 16.11.2012

Zaakceptowano do druku: 15.05.2013 Adres do korespondencji:

Alina T. Midro

Zakład Genetyki Klinicznej UM

Polska, 15-089 Białystok, ul. Waszyngtona 13 tel./fax: +48 85 748 59 80

e-mail: midro@umb.edu.pl

Wstęp

7UDQVORNDFMH FKURPRVRPRZH Z]DMHPQH 7&: QDOHĪą GR F]ĊVW\FK DEHUUDFML VWUXNWXUDOQ\FK FKURPRVRPyZ 3ROHJDMą QD Z\PLDQLH VHJPHQWyZ FKURPRVRPRZ\FK, QDMF]ĊĞFLHM, SRPLĊ

G]\ GZRPD QLHKRPRORJLF]Q\PL FKURPRVRPDPL DXWRVRPRZ\

PL 1RVLFLHOVWZR 7&: Z URG]LQLH PRĪH E\ü F]\QQLNLHP U\]\ND Z\VWĊSRZDQLD ZDG UR]ZRMRZ\FK X SRWRPVWZD, FLąĪ REXPDUá\FK, ZF]HVQ\FK ]JRQyZ QRZRURGNyZ, SRURQLHĔ VDPRLVWQ\FK, D Z QLH

NWyU\FK SU]\SDGNDFK SURZDG]Lü GR QLHSáRGQRĞFL SLHUZRWQHM >1@

-HVW WR VSRZRGRZDQH Z\WZDU]DQLHP SU]H] QRVLFLHOD 7&: JDPHW ] QLH]UyZQRZDĪRQ\P NDULRW\SHP, NWyUH ] XZDJL QD UyĪQ\ F]DV

SU]HĪ\FLD SR ]DSáRGQLHQLX PRJą E\ü SU]\F]\Qą UyĪQ\FK QLHSR

ZRG]HĔ FLąĪRZ\FK >2, @ :\NU\FLH 7&: ZLąĪH VLĊ ] LGHQW\¿

NDFMą URG]LQ\, NWyUD SRZLQQD E\ü NLHURZDQD GR SRUDGQL JHQH

W\F]QHM >@ : SRUDGQL SU]HND]\ZDQD MHVW LQIRUPDFMD R ZLHONRĞFL SUDZGRSRGRELHĔVWZD XURG]HQLD G]LHFND ] ZDGDPL UR]ZRMRZ\PL RUD] ZLHONRĞFL U\]\ND Z\VWąSLHQLD SRV]F]HJyOQ\FK IRUP SDWR

ORJLL FLąĪ\ 6áXĪ\ WR SRGHMPRZDQLX GHF\]ML SU]H] SDU\ PDáĪHĔ

VNLH Z ]DNUHVLH GDOV]\FK SODQyZ SURNUHDF\MQ\FK 1D ZLHONRĞü ZVNDĨQLNyZ SUDZGRSRGRELHĔVWZD Z\VWąSLHQLD SRV]F]HJyOQ\FK IRUP SDWRORJLL ZSá\ZD URG]DM FKURPRVRPyZ ]DDQJDĪRZDQ\FK Z LQG\ZLGXDOQą 7&:, ZLHONRĞü VHJPHQWyZ X Z\]QDF]DMąF\FK Wnioski:

1. Wskaźniki prawdopodobieństwa urodzenia dziecka z niezrównoważonym kariotypem, jak też wskaźniki ryzyka wystąpienia badanych form patologii ciąży wykazują różnice w zależności od pochodzenia i wielkości segmentu chromosomu 20.

2. Nie stwierdzono różnic w wielkości poszczególnych wskaźników w zależności od płci nosiciela.

Słowa kluczowe: chromosom 20 / poradnictwo genetyczne / / translokacje chromosomowe wzajemne /

Abstract

Carriership of reciprocal chromosome translocation (RCT) in a family may be the reason for malformation at birth, stillbirth, early neonatal death, and miscarriage due to unbalanced karyotype (monosomy/trisomy). The size of chromosome segments determined by the breakpoint position, kind of chromosome involved and the carrier’s gen- der may influence the probability rate for each category of the unfavorable pregnancy outcome in the family of the carrier of a particular RCT. Until now, the literature lacks reports on the risk values for particular forms of pregnancy outcomes in case of single segment imbalance, both the short (p) and the long arm (q) of chromosome 20.

Objective: The aim of the study was to evaluate individual risk rates for unbalanced offspring at birth for single segment imbalance in the form of trisomy/monosomy and a separate evaluation risk figures for different pregnancy outcomes, depending on the size of the involved chromosome segment, its origin and carrier gender in families of RCT carriers involving chromosome 20 (RCT-20). In addition, practical application of the obtained results in the family with unique RCT t(13;20)(q14.1;p11.21) carriership has been shown.

Material and methods: Total empirical data of 50 families (219 pregnancies) were collected from 19 pedigrees of RCT-20 carriers coming from different collections of RCT and available references. Cytogenetic studies were performed by GTG technique. The probability rates of particular type of pathology related to the total number of pregnancies after ascertainment correction have been done by segregation analysis according to the method of Stengel-Rutkowski and Stene.

Results: The probability rate for unbalanced offspring at birth for carriers of RCT-20p was calculated as 5.5±1.8%

(9/164) (medium risk). Considering parental gender of the carrier for maternal (MAT) and paternal (PAT) carriers, the probability rate values were similar i.e. 4.8±2.3% (4/84) and 4.9±2.8% (3/61), respectively. The risk figures for still- birth/early neonatal deaths were found as 0.6±0.6% (1/164) (low risk), but separately for MAT and PAT carriers they were: 1.2±1.2% (1/84) and <0.8% (-/61), respectively. Risk figures for miscarriages were estimated as 28.6±3.5%

(47/164) (high risk), with 32.1±5.1% (27/84) for maternal carriers and 32.7±6% (20/61) for paternal carriers. The risk figures for unbalanced offspring at birth for carriers of RCT-20q were calculated as about 2.6% (0/20) (low risk), for stillbirth/early neonatal death about 2.6% (-/20) (low risk) and for miscarriage 50±11.2% (10/20) (high risk).

Conclusions:

1. The probability rates for unbalanced offspring at birth and for different categories of unfavorable outcomes show differences depending on the origin and the size of chromosome 20 segment.

2. There are no differences in the value of risk figures for particular form of pregnancy pathology in relation to car- rier’s gender .

Key words: chromosome 20 / genetic coXnseling / /reciprocal chromosome translocation /

]DNUHV QLH]UyZQRZDĪHQLD NDULRW\SX, RNUHĞORQ\FK SRSU]H] SRáR

ĪHQLH SXQNWyZ ]áDPDQLD QD FKURPRVRPDFK, SRFKRG]HQLH URG]L

FLHOVNLH 7&: RUD] URG]DM VHJUHJDFML L UR]G]LDáX FKURPRVRPyZ Z PHMR]LH >, , , @

2V]DFRZDQLH SUDZGRSRGRELHĔVWZD Z\VWąSLHQLD QLH]UyZQR

ZDĪRQHJR NDULRW\SX X SRWRPVWZD SURZDG]ąFHJR GR SRZVWDQLD ZDG UR]ZRMRZ\FK L LQQ\FK ]DEXU]HĔ IHQRW\SRZ\FK, D WDNĪH LQG\

ZLGXDOQHJR U\]\ND Z\VWąSLHQLD SRV]F]HJyOQ\FK SDWRORJLL FLąĪ\

Z GDQHM URG]LQLH QDMNRU]\VWQLHM MHVW SU]HSURZDG]Lü EH]SRĞUHGQLą DQDOL]ą VHJUHJDF\MQą URGRZRGyZ Z\NRU]\VWXMąF GDQH F\WRJH

QHW\F]QH RUD] GDQH HPSLU\F]QH URG]DMX SDWRORJLL X SRWRPVWZD Z RNUHVLH SUH L SRVWQDWDOQ\P Z VWRVXQNX GR OLF]E\ ZV]\VWNLFK FLąĪ >2, @ 'RNáDGQRĞü WHJR V]DFRZDQLD MHVW XZDUXQNRZDQD OLF]

Eą X]\VNDQ\FK GDQ\FK URGRZRGRZ\FK 1DMF]ĊĞFLHM Z SUDNW\FH VSRW\NDP\ VLĊ ] GDQ\PL URGRZRGRZ\PL QLHZ\VWDUF]DMąF\PL GR ZLDU\JRGQHM RFHQ\ VWDW\VW\F]QHM L GODWHJR PRĪQD ]DSURSRQRZDü PHWRGĊ SRĞUHGQLą RV]DFRZDQLD ] XZ]JOĊGQLHQLHP GDQ\FK X]\

VNDQ\FK ] URGRZRGyZ QRVLFLHOL U]DGNLFK 7&: SURZDG]ąF\FK GR Z\VWĊSRZDQLD QLH]UyZQRZDĪHQLD NDULRW\SX SRMHG\QF]HJR VHJ

PHQWX FKURPRVRPRZHJR >, 1, 11@

'RW\FKF]DVRZH GDQH R ZLHONRĞFL SUDZGRSRGRELHĔVWZD XURG]HQLD G]LHFND ] QLH]UyZQRZDĪRQ\P NDULRW\SHP RUD] U\

]\ND Z\VWąSLHQLD UyĪQ\FK SDWRORJLL FLąĪ\ Z URG]LQDFK QRVLFLHOL 7&: DQJDĪXMąF\FK FKURPRVRP 2 7&:2 Vą QLHSHáQH >@

3RGMĊWR SUyEĊ LFK GDOV]HJR RSUDFRZDQLD QD SRGVWDZLH GDQ\FK RSXEOLNRZDQ\FK SR URNX 1 8]\VNDQH Z\QLNL Z\NRU]\VWDQR SUDNW\F]QLH GR RNUHĞOHQLD SUDZGRSRGRELHĔVWZD XURG]HQLD G]LHF

ND ] QLH]UyZQRZDĪRQ\P NDULRW\SHP RUD] SUDZGRSRGRELHĔVWZD Z\VWąSLHQLD UyĪQ\FK SDWRORJLL FLąĪ\ Z URG]LQLH ] QRVLFLHOVWZHP XQLNDWRZHM WUDQVORNDFML W12T11S1121 =H Z]JOĊGX QD PDáą OLF]EĊ GDQ\FK F\WRJHQHW\F]Q\FK Z URGRZRG]LH ]DSURSRQR

ZDQR PHWRGĊ SRĞUHGQLą RFHQ\ U\]\ND JHQHW\F]QHJR

Cel pracy

&HOHP SUDF\ E\áR RSUDFRZDQLH LQG\ZLGXDOQ\FK ZVNDĨQLNyZ XURG]HQLD G]LHFND ] QLH]UyZQRZDĪRQ\P NDULRW\SHP SRMHG\Q

F]HJR VHJPHQWX 2S OXE 2T, MDN WHĪ RGG]LHOQLH ZVNDĨQLNyZ U\

]\ND Z\VWąSLHQLD UyĪQ\FK IRUP SDWRORJLL FLąĪ\ Z URG]LQDFK QRVL

FLHOL 7&:2 ] XZ]JOĊGQLHQLHP SáFL QRVLFLHOD = ]DVWRVRZDQLHP X]\VNDQ\FK Z\QLNyZ RSUDFRZDQR SRUDGĊ JHQHW\F]Qą Z URG]LQLH ] QRVLFLHOVWZHP XQLNDWRZHM WUDQVORNDFML W12T11S1121 MDNR SU]\NáDG LFK SUDNW\F]QHJR Z\NRU]\VWDQLD

Materiał

0DWHULDá GR EDGDĔ VWDQRZLá\ GDQH HPSLU\F]QH L F\WRJHQH

W\F]QH Z\VHOHNFMRQRZDQ\FK 1 URGRZRGyZ VNXSLDMąF\FK 

URG]LQ QRVLFLHOL 7&: U\]\ND SRMHG\QF]HJR QLH]UyZQRZDĪHQLD VHJPHQWX DQJDĪXMąF\FK FKURPRVRP 2 RUD] URGRZRGX URG]LQ\

REFLąĪRQHM QRVLFLHOVWZHP WUDQVORNDFML U\]\ND SRGZyMQHJR QLH

]UyZQRZDĪHQLD ] ]DDQJDĪRZDQLHP VHJPHQWyZ 1T11ĺTWHU L 2S1121ĺSWHU

.U\WHULXP VHOHNFML URGRZRGyZ QRVLFLHOL 7&: U\]\ND SRMH

G\QF]HJR QLH]UyZQRZDĪHQLD VHJPHQWX PRQRVRPLD, WULVRPLD E\áR ĞUyGUDPLHQQH SRáRĪHQLH SXQNWX ]áDPDQLD QD FKURPRVRPLH 2 FR ZSá\ZDáR QD HIHNW NOLQLF]Q\ RUD] WHUPLQDOQH OXE Z REV]D

U]H NUyWNLHJR UDPLHQLD FKURPRVRPX DNURFHQWU\F]QHJR QD FKUR

PRVRPLH SDUWQHUVNLP EUDN HIHNWX NOLQLF]QHJR WHM IRUP\ QLH

]UyZQRZDĪHQLD

.U\WHULXP VHOHNFML URGRZRGyZ QRVLFLHOL 7&: U\]\ND SR

GZyMQHJR QLH]UyZQRZDĪHQLD VHJPHQWX E\áR ĞUyGUDPLHQQH SRáR

ĪHQLH SXQNWX ]áDPDQLD ]DUyZQR QD FKURPRVRPLH 2 MDN L QD FKUR

PRVRPLH SDUWQHUVNLP, FR ZSá\ZDáR QD HIHNW NOLQLF]Q\ ]DOHĪQ\

RG QLH]UyZQRZDĪHQLD PRQRVRPLDWULVRPLD NDĪGHJR ] GZyFK VHJPHQWyZ FKURPRVRPRZ\FK XF]HVWQLF]ąF\FK Z WUDQVORNDFML áąF]QLH

$QDOL]Ċ URGRZRGRZą ]JUXSRZDQ\FK GDQ\FK HPSLU\F]Q\FK SU]HSURZDG]RQR Z 12 URGRZRGDFK 1 URG]LQ QRVLFLHOL 7&: DQ

JDĪXMąF\FK VHJPHQW\ NUyWNLHJR UDPLHQLD FKURPRVRPX 2 7&:

2S RUD] Z  URGRZRGDFK  URG]LQ QRVLFLHOL 7&: DQJDĪXMąF\FK GáXJLH UDPLĊ FKURPRVRPX 2 7&:2T ħUyGáD GDQ\FK URGR

ZRGRZ\FK VWDQRZLá\ SUDFH >11@

Metody

2kreĞlenie prawdopodoEieĔstwa Xrodzenia dziecka z niezrywnowaĪonym kariotypem oraz ryzyka wystąpienia ryĪnych Iorm patologii ciąĪy

'R RNUHĞOHQLD SUDZGRSRGRELHĔVWZD HPSLU\F]QHJR XURG]H

QLD G]LHFND ] QLH]UyZQRZDĪRQ\P NDULRW\SHP LOXE Z\VWąSLHQLD SRV]F]HJyOQ\FK IRUP SDWRORJLL FLąĪ\, RGG]LHOQLH, ]DVWRVRZDQR PHWRGĊ DQDOL]\ EH]SRĞUHGQLHM L SRĞUHGQLHM ZJ 6WHQJHO5XWNRZVNL L ZVS RUD] 6WHQH L 6WHQJHO5XWNRZVNL >, 12@ .RUHNWĊ RV]DFR

ZDQLD Z FHOX XQLNQLĊFLD EáĊGX VHOHNFML, SU]HSURZDG]RQR ]JRGQLH ] PHWRGą SRGDQą SU]H] 6WHQH L 6WHQJHO5XWNRZVNL L RVWDWQLR SUR

SRQRZDQą SU]H] *DUGQHUD >, 1@

:VNDĨQLNL SUDZGRSRGRELHĔVWZD GOD NDĪGHM NDWHJRULL QLHSUD

ZLGáRZHJR SRWRPVWZDSDWRORJLL FLąĪ\ RV]DFRZDQR RGG]LHOQLH

=DVWRVRZDQR QDVWĊSXMąFH Z]RU\

p – średnia wielkość prawdopodobieństwa wystąpienia patologii tj. urodzenia dziecka z translokacją niezrównoważoną, ciąży obumarłej/wczesnego zgonu noworodka lub poronień samoistnych

p_max – prawdopodobieństwo maksymalne; a – liczba patologii po korekcie osza- cowania

n –całkowita liczba ciąż po korekcie oszacowania; S – odchylenie standardowe

$QDOL]ĊSU]HSURZDG]RQRZQDVWĊSXMąF\FKHWDSDFK

1 =JURPDG]HQLH GDQ\FK HPSLU\F]Q\FK ] SXEOLNRZDQ\FK UR

GRZRGyZ Z SLĞPLHQQLFWZLH OXE 3ROVNLHM .ROHNFML 7UDQV

ORNDFML &KURPRVRPRZ\FK :]DMHPQ\FK

2 .ZDOL¿NDFMD 7&: EĊGąF\FK F]\QQLNLHP U\]\ND Z\VWą

SLHQLD SRMHG\QF]HJR QLH]UyZQRZDĪHQLD VHJPHQWX FKUR

PRVRPRZHJR Z NDULRW\SLH X SRWRPVWZD QRVLFLHOL 7&:

 3RG]LDá GDQ\FK URGRZRGRZ\FK QRVLFLHOL WUDQVORNDFML U\

]\ND SRMHG\QF]HJR QLH]UyZQRZDĪHQLD VHJPHQWX FKUR

PRVRPRZHJR QD SRGJUXS\ Z ]DOHĪQRĞFL RG

± NDWHJRULL SDWRORJLL ZDG\ UR]ZRMRZH]PLDQ\ IHQRW\

SRZH X G]LHFND ] QLH]UyZQRZDĪRQ\P NDULRW\SHP SR XURG]HQLX OXE Z\NU\WH SUHQDWDOQLH, FLąĪH REXPDUáH

ZF]HVQH ]JRQ\ QRZRURGNyZ, SRURQLHQLD VDPRLVWQH, ± SáFL QRVLFLHOD,

± ZLHONRĞFL VHJPHQWX FKURPRVRPRZHJR

 $QDOL]D VHJUHJDF\MQD ]JUXSRZDQ\FK URGRZRGyZ Z SR

V]F]HJyOQ\FK SRGJUXSDFK

 2EOLF]HQLH ZLHONRĞFL SUDZGRSRGRELHĔVWZD GOD UyĪQ\FK IRUP SDWRORJLL FLąĪ\ RVREQR Z ]DOHĪQRĞFL RG ZLHONRĞFL QLH]UyZQRZDĪRQHJR VHJPHQWX L SáFL QRVLFLHOD

 .ZDOL¿NDFMD LQG\ZLGXDOQHJR ZVNDĨQLND SUDZGRSRGR

ELHĔVWZD XURG]HQLD G]LHFND ] ZDGDPL UR]ZRMRZ\PL GOD GDQHM URG]LQ\ GR JUXS\ U\]\ND JHQHW\F]QHJR Z\VRNLH ZDUWRĞFL  SRZ\ĪHM 1, ĞUHGQLH  SRPLĊG]\ 1, QL

VNLH  SRQLĪHM 

 3UDNW\F]QH ]DVWRVRZDQLH Z\QLNyZ GR XG]LHOHQLD SRUDG\

JHQHW\F]QHM QD SU]\NáDG]LH PDáROLF]HEQHM URG]LQ\ REFLą

ĪRQHM QRVLFLHOVWZHP W12T11S1121 WUDQVORNDFMD U\]\ND SRGZyMQHJR QLH]UyZQRZDĪHQLD VHJPHQWyZ FKUR

PRVRPRZ\FK

Wyniki

Korekta oszacowania probandów

8 12 QRVLFLHOL 7&:2S ZĞUyG 12 FLąĪ 1 FLąĪH SR NR

UHNFLH RV]DFRZDQLD ]DREVHUZRZDQR

± 1 G]LHFL ] QLH]UyZQRZDĪRQ\P NDULRW\SHP Z IRUPLH WUL

VRPLL 2S SR VHJUHJDFML 22 L UR]G]LDOH SU]\OHJá\P W\SX 1,  SR NRUHNFLH RV]DFRZDQLD, MHGQD FLąĪD REXPDUáD  ZF]HVQ\ ]JRQ QRZRURGND MHGHQ SR NRUHNFLH RV]DFR

ZDQLD,  SRURQLHĔ VDPRLVWQ\FK  SR NRUHNFLH RV]D

FRZDQLD, WU]\ SáRG\ ] QLH]UyZQRZDĪRQ\P NDULRW\SHP Z IRUPLH WULVRPLL 2S Z GLDJQRVW\FH SUHQDWDOQHM WU]\ SR NRUHNFLH RV]DFRZDQLD

8  QRVLFLHOL 7&:2T ZĞUyG 2 FLąĪ 2 FLąĪ SR NRUHNFLH RV]DFRZDQLD ]DREVHUZRZDQR

± 11 FLąĪ Z W\P  G]LHFL ] QLH]UyZQRZDĪRQ\P NDULRW\SHP Z IRUPLH WULVRPLL 2T  SR NRUHNFLH RV]DFRZDQLD,  SR

URQLHĔ VDPRLVWQ\FK  SR NRUHNFLH RV]DFRZDQLD  VHJUH

JDFMD 22 UR]G]LDá SU]\OHJá\ W\SX 1

1LH REVHUZRZDQR FLąĪ REXPDUá\FKZF]HVQ\FK ]JRQyZ QR

ZRURGNyZ Z URG]LQDFK QRVLFLHOL 7&:2T

3rawdopodoEieĔstwo wystąpienia ryĪnych kategorii pa- tologii ciąĪy w rodzinach nosicieli 7&:-20p i 7&:-20T

:\QLNL RV]DFRZDQLD SU]HGVWDZLRQR Z WDEHOL , L QD U\FLQLH 1

7&:-20p

3UDZGRSRGRELHĔVWZR XURG]HQLD G]LHFND ] QLH]UyZQRZD- ĪRQ\P NDULRW\SHP Z IRUPLH PRQRVRPLLWULVRPLL 2S11ĺSWHU SR VHJUHJDFML 22 L UR]G]LDOH SU]\OHJá\P W\SX 1 Z SU]\SDGNX QRVLFLHOVWZD 7&: 0$73$7 áąF]QLH Z\QRVLáR ,“1, 1

JUXSD U\]\ND ĞUHGQLHJR, QDWRPLDVW Z SU]\SDGNX QRVLFLHO

VWZD 7&: 0$7 L 7&: 3$7 RGG]LHOQLH, Z\QRVLáR RGSRZLHG

QLR ,“2,  JUXSD U\]\ND QLVNLHJR L ,“2, 1

Tabela I. Wyniki oszacowania prawdopodobieństwa urodzenia dziecka z niezrównoważonym kariotypem, ciąży obumarłej/wczesnego zgonu noworodka, poronień samoistnych i ryzyka wystąpienia niezrównoważonego kariotypu w diagnostyce prenatalnej po segregacji 2:2 i rozdziale przyległym typu 1 oraz po segregacji 3:1 u nosicieli TCW-20p i TCW-20q z uwzględnieniem płci nosiciela i punktu złamania na chromosomie 20.

Forma patologii 3áHü

6HJUHJDFMD

NUyWNLHUDPLĊ

6HJUHJDFMD

GáXJLHUDPLĊ

6HJUHJDFMD

GáXJLHUDPLĊ

VHJPHQWSĺSWHU VHJPHQWTĺTWHU VHJPHQWTĺSWHU 6HJPHQW\T

Wskaźnik Wielkość Wskaźnik Wielkość Wskaźnik Wielkość Wskaźnik suma

Wielkość suma

Dziecko

z niezrównoważonym kariotypem przy urodzeniu

MAT PAT MAT?PAT?

4/84 3/61 2/19

4.8±2.3%

4.9±2.8%

10.5±6.7%

0/5 0/6 -

?

? -

0/9 - -

"

- -

0/14 0/6

_

68MA 9/164 5.5±1.8% 0/11 <4.5% 0/9 ? 0/20 <2.6%

Ciąża obumarła/

wczesny zgon noworodka

MAT PAT 0$7"3$7"

1/84 -/61 -/19

1.2±1.2%

<0.8%

<2.6% -/20(<2.6%)

SUMA 1/164 0.6±0.6% -/20(<2.6%)

Poronienia samoistne

0$7 3$7 MAT?PAT?

27/84 20/61 -/19

32.1±5.1%

32.7±6%

<2.6% 10/20(50±11.2%)

SUMA 47/164 28.6±.5% 10/20(50±11.2%)

Niezrównoważony kariotyp u dziecka w diagnostyce prenatalnej

MAT PAT MAT?PAT

2/2 - -

"

- -

- - -

- - -

- - -

- - -

- - -

- - -

SUMA 2/2 ? - - - - - -

JUXSD U\]\ND QLVNLHJR : SU]\SDGNX QLH]QDQHJR SRFKRG]HQLD URG]LFLHOVNLHJR 7&: ± ZLHONRĞü SUDZGRSRGRELHĔVWZD RV]DFR

ZDQR QD 1,“, 21 JUXSD U\]\ND Z\VRNLHJR

5\]\NRZ\VWąSLHQLDFLąĪ\REXPDUáHMZF]HVQHJR]JRQXQR- ZRURGNDQDVNXWHNZDGUR]ZRMRZ\FKZ SU]\SDGNX QRVLFLHOVWZD 7&: 0$73$7 Z\QRVLáR ,“, 11 JUXSD U\]\ND QL

VNLHJR, QRVLFLHOVWZD 7&: 0$7 ± 1,2“1,2 1 JUXSD U\]\

ND QLVNLHJR, QRVLFLHOVWZD 7&: 3$7 SRQLĪHM , 1 JUXSD U\]\ND QLVNLHJR, QDWRPLDVW Z SU]\SDGNX QLH]QDQHJR SRFKRG]H

QLD URG]LFLHOVNLHJR 7&: ZLHONRĞü U\]\ND RV]DFRZDQR SRQLĪHM 2, 1

5\]\NR Z\VWąSLHQLD SRURQLHĔ VDPRLVWQ\FK Z SU]\SDGNX QRVLFLHOVWZD 7&: 0$73$7 Z\QRVLáR 2,“,1 JUX

SD U\]\ND Z\VRNLHJR, QRVLFLHOVWZD 7&: 0$7 ± 2,1“,1

2 JUXSD U\]\ND Z\VRNLHJR, QRVLFLHOVWZD 7&: 3$7 ±

2,“ 21 JUXSD U\]\ND Z\VRNLHJR, QDWRPLDVW Z SU]\

SDGNX QLH]QDQHJR SRFKRG]HQLD URG]LFLHOVNLHJR 7&: ZLHONRĞü U\]\ND Z\QRVLáD SRQLĪHM 2, 1

7&:-20T

3UDZGRSRGRELHĔVWZRXURG]HQLDG]LHFND]QLH]UyZQRZDĪR- Q\PNDULRW\SHPZIRUPLH

± PRQRVRPLLWULVRPLL 2T11ĺTWHU SR VHJUHJDFML 22 L UR]

G]LDOH SU]\OHJá\P W\SX 1 Z SU]\SDGNX QRVLFLHOVWZD 7&: 0$73$7 Z\QRVLáR SRQLĪHM , 11 JUXSD U\

]\ND QLVNLHJR,

± WULVRPLL 2T11ĺSWHU SR VHJUHJDFML 1  ]E\W PDáD OLF]

ED GDQ\FK GR RV]DFRZDQLD SUDZGRSRGRELHĔVWZD ,

± PRQRVRPLLWULVRPLL 2T11ĺTWHU RUD] WULVRPLL 2T11ĺS

WHU, áąF]QLH, SRQLĪHM 2, 2 JUXSD U\]\ND QLVNLHJR

5\]\NR Z\VWąSLHQLD FLąĪ\ REXPDUáHMZF]HVQHJR ]JRQX na VNXWHN ZaGZ SU]\SaGNX nRVLFLHOVWZa 7&: 0$73$7 Z\nRVLáR SRnLĪHM 2, 2  JUXSa U\]\Na nLVNLHJR

5\]\NR Z\VWąSLHQLD SRURQLHĔ VDPRLVWQ\FK Z SU]\SaGNX nRVLFLHOVWZa 7&: 0$73$7 RV]aFRZanR na “11,2 12

± JUXSa U\]\Na Z\VRNLHJR

:\korz\stanie Xz\skan\cK wskaĨników do XdzieOenia porad\

genetycznej w przypadku nosicielstwa t(13;20)(q14.1;p11.21).

3RZRGHP ]JáRV]HnLa VLĊ URG]Ln\ GR SRUaGnL JHnHW\F]nHM E\á\ GZa SRURnLHnLa VaPRLVWnH Z 1 L  W\JRGnLX FLąĪ\ 5\FLna 2E,9, ,9 %aGanLa URG]LnnH Z\Na]aá\ WUanVORNaFMĊ FKUR

PRVRPRZą Z]aMHPną ]UyZnRZaĪRną W12T11S1121 X PĊĪF]\]n\ 5\FLna 2a, 2E,,,12 RUa] SUaZLGáRZ\ NaULRW\S X EUaWa L VLRVWU\ SUREanGa 5\FLna 2E,,,1, ,,,1

$naOL]a URGRZRGRZa Z\Na]aáa ]ZLĊNV]Rną F]ĊVWRĞü Z\

VWĊSRZanLa SRURnLHĔ VaPRLVWn\FK L FLąĪ REXPaUá\FK Z URG]LnLH PaWNL SUREanGa 5\FLna 2E,91,9, ,,1,,

=H Z]JOĊGX na Paáą OLF]EĊ Gan\FK URGRZRGRZ\FK F\WRJH

nHW\F]n\FK URGRZyG URG]Ln\ nLH E\á Z\VWaUF]aMąF\ GR RNUHĞOH

nLa ZLHONRĞFL SUaZGRSRGRELHĔVWZa Z\VWąSLHnLa UyĪn\FK IRUP SaWRORJLL FLąĪ\, anL WHĪ XURG]HnLa G]LHFNa ] ZaGaPL UR]ZRMRZ\

PL PHWRGą EH]SRĞUHGnLą L GOaWHJR ]aVWRVRZanR PHWRGĊ anaOL]\

SRĞUHGnLHM ] Z\NRU]\VWanLHP X]\VNan\FK ]JUXSRZan\FK Gan\FK GOa URG]Ln nRVLFLHOL 7&:2S RUa] RSLVanH ZF]HĞnLHM GanH GOa URG]Ln nRVLFLHOL 7&:1T >11@ 7UanVORNaFMĊ ]aNZaOL¿NRZanR GR WUanVORNaFML U\]\Na SRGZyMnHJR nLH]UyZnRZaĪHnLa VHJPHnWyZ

$naOL]a VNRnVWUXRZanHJR NZaGULZaOHnWX PHMRW\F]nHJR 5\FL

na 2F, MaNL VLĊ WZRU]\ X nRVLFLHOa W12T11S1121, L GanH ] SLĞPLHnnLFWZa GRW\F]ąFH XURG]HĔ G]LHFL ] ZaGaPL UR]ZRMR

Z\PL na VNXWHN nLH]UyZnRZaĪHnLa NaULRW\SX SRG Z]JOĊGHP

Rycina 1. Dane cytogenetyczne 19 rodzinnych translokacji chromosomowych wzajemnych angażujących krótkie ramię chromosomu 20 (TCW – 20p) i długie ramię chromosomu 20 (TCW-20q) oraz wielkości prawdopodobieństwa urodzenia dziecka z niezrównoważonym kariotypem w zakresie określonej wielkości segmentu trisomicznego wyznaczonego przez położenie punktu złamania na chromosomie 20 z uwzględnieniem form segregacji (segregacja 2:2, rozdział przyległy typu 1; segregacja 3:1). Translokacje zostały ponumerowane od 1-19 [1-19].

VHJPHnWyZ ]aanJaĪRZan\FK Z WHM WUanVORNaFML L UyĪn\FK IRUP LFK VHJUHJaFML Z\Na]aáa, ĪH W\ONR nLH]UyZnRZaĪHnLH Z IRUPLH WULVRPLL 1T11ĺSWHU L WULVRPLL 2S1121ĺSWHU SR VHJUHJaFML

1 L WULVRPLL FKURPRVRPX 1 nLH RJUanLF]a SU]HĪ\ZaOnRĞFL GR WHUPLnX SRURGX

:\nLNL RV]aFRZanLa SRV]F]HJyOn\FK ZVNaĨnLNyZ SU]HGVWa

ZLRnR na U\FLnLH 2G 3UaZGRSRGRELHĔVWZR Z\VWąSLHnLa nLH]UyZ

nRZaĪRnHJR NaULRW\SX X SRWRPVWZa, Z WHM URG]LnLH Z SU]\SaGNX nRVLFLHOVWZa 3$7 Z\nRVLáR 2,2 JUXSa U\]\Na nLVNLHJR 5\

]\NR SRURnLHĔ RV]aFRZanR na RNRáR  JUXSa U\]\Na Z\VR

NLHJR, naWRPLaVW U\]\NR Z GLaJnRVW\FH SUHnaWaOnHM ,, WU\PHVWUX na 22, JUXSa U\]\Na Z\VRNLHJR

Dyskusja

1. Wskaźniki prawdopodobieństwa urodzenia dziec- ka z  wadami rozwojowymi na skutek niezrówno- ważonego kariotypu

=JURPaG]RnH GanH URGRZRGRZH  URG]Ln nRVLFLHOL 7&:

2 XPRĪOLZLá\ RSUaFRZanLH nRZ\FK ZVNaĨnLNyZ ZLHONRĞFL SUaZGRSRGRELHĔVWZa Z\VWąSLHnLa nLH]UyZnRZaĪHnLa NaULRW\SX X SRWRPVWZa nRVLFLHOL 7&:2S L 7&:2T RGG]LHOnLH

1iezrywnowaĪenie kariotypX 20pĺpter

: EaGanLaFK ZáaVn\FK ZVNaĨnLN SUaZGRSRGRELHĔVWZa XUR

G]HnLa G]LHFNa ] nLH]UyZnRZaĪRn\P NaULRW\SHP Z ]aNUHVLH 2S11ĺSWHU Z IRUPLH WULVRPLL OXE PRnRVRPLL SRZVWaáHM X SR

WRPVWZa Z Z\nLNX WHJR VaPHJR PHFKanL]PX UR]G]LaáX L VHJUH

JaFML URG]LFLHOVNLFK FKURPRVRPyZ PHMRW\F]n\FK Z URG]LnaFK nRVLFLHOL 7&:2S RV]aFRZanR MaNR , 1 ± JUXSa U\

]\Na ĞUHGnLHJR -HVW WR ZVNaĨnLN RNRáR  Ua]\ nLĪV]\ Z SRUyZ

nanLX ] Gan\PL 6WHnJHO5XWNRZVNL L ZVS, NWyU]\ GOa nRVLFLHOL 7&:2S SURSRnXMą ZLHONRĞü SUaZGRSRGRELHĔVWZa XURG]HnLa G]LHFNa ] ZaGaPL UR]ZRMRZ\PL MaNR 2 2 >@ 1aOHĪ\

SRGNUHĞOLü, ĪH Z EaGanLaFK ZáaVn\FK ZVNaĨnLN SUaZGRSRGRELHĔ

VWZa REOLF]RnR na SRGVWaZLH ZLĊNV]HM OLF]E\ X]\VNan\FK Gan\FK HPSLU\F]n\FK Z SRV]F]HJyOn\FK URGRZRGaFK Z SRUyZnanLX GR OLF]E\ Gan\FK RSLVan\FK SU]H] 6WHnJHO5XWNRZVNL 1 FLą

ĪH Z EaGanLaFK ZáaVn\FK L 2 FLąĪ Z EaGanLaFK W\FK aXWRUyZ >

@ 5yĪnLFH PRJą Z\nLNaü nLH W\ONR ] LnnHM OLF]HEnRĞFL, aOH WHĪ L KHWHURJHnnRĞFL RE\GZX JUXS UyĪnLąF\FK VLĊ SRáRĪHnLHP SXnNWX ]áaPanLa Z REUĊELH NUyWNLHJR UaPLHnLa FKURPRVRPX 2 0RĪH WR Z NRnVHNZHnFML ZSá\Zaü na ]aZaUWRĞü JHnHW\F]ną nLH]UyZ

nRZaĪRnHJR VHJPHnWX X SRWRPVWZa L SURZaG]Lü GR RJUanLF]HnLa F]aVX SU]HĪ\FLa GR WHUPLnX SRURGX :LaGRPR, ĪH LP PnLHMV]\

VHJPHnW FKURPRVRPRZ\ XOHJa nLH]UyZnRZaĪHnLX Z GanHM 7&:

W\P ZLHONRĞü SUaZGRSRGRELHĔVWZa MHVW Z\ĪV]a >@

: naV]HM SUaF\ REVHUZRZaOLĞP\ MHGHn URGRZyG URG]Ln nR

VLFLHOL 7&: ] SRáRĪHnLHP SXnNWX ]áaPanLa Z 2S121 RUa] MH

GHnaĞFLH URGRZRGyZ ] SRáRĪHnLHP SXnNWX ]áaPanLa Z 2S111

3R Z\áąF]HnLX Gan\FK URGRZRGX URG]Ln nRVLFLHOL 7&: ] SRáRĪH

nLHP SXnNWX ]áaPanLa Z 2S121 ZLHONRĞü SUaZGRSRGRELHĔVWZa Z\nLHVLH , L PRĪH E\ü Z\NRU]\VW\Zana MaNR GanH KRPRJHn

nH GOa URG]Ln nRVLFLHOL 7&: anJaĪXMąF\FK VHJPHnW 2S111ĺS

WHU : SUaF\ ]aĞ 6WHnJHO5XWNRZVNL L ZVS RSLVan\ E\á MHGHn URGRZyG URG]Ln nRVLFLHOL 7&: ] SRáRĪHnLHP SXnNWX ]áaPanLa Z 2S112 L SLĊü URGRZRGyZ URG]Ln nRVLFLHOL 7&: ] SRáRĪHnLHP SXnNWX ]áaPanLa Z 2S111 >@ = WHJR Z]JOĊGX Z\nLNL WH UyĪ

nLą VLĊ RG X]\VNan\FK SU]H] naV nLH W\ONR ] SRZRGX PnLHMV]HM OLF]HEnRĞFL, aOH UyZnLHĪ L KHWHURJHnnRĞFL EaGanHM JUXS\ = XZaJL na SRZ\ĪV]H LOXVWUXMąF SUaNW\F]nH ]aVWRVRZanLH X]\VNan\FK Z\

nLNyZ GR RV]aFRZanLa ZLHONRĞFL SUaZGRSRGRELHĔVWZa XURG]HnLa G]LHFNa ] nLH]UyZnRZaĪRn\P NaULRW\SHP Z URG]LnLH nRVLFLHOa WUanVORNaFML W12T11S1121 Z\NRU]\VWanR GanH ZáaVnH

,nWHUHVXMąFH MHVW, ĪH SRWRPVWZR ] WaN GXĪ\P nLH]UyZnRZa

ĪHnLHP, REHMPXMąF\P SUaZLH FaáH NUyWNLH UaPLĊ FKURPRVRPX 2, SU]HĪ\Za GR WHUPLnX SRURGX, ]aUyZnR Z IRUPLH PRnRVR

PLL MaN L WULVRPLL .OLnLF]nLH ]HVSyá F]ĊĞFLRZHM PRnRVRPLL 2S MaN L ]HVSyá WULVRPLL 2S MHVW RG GaZna ]nan\ L FKaUaNWHU\]XMH VLĊ OLF]n\PL ]PLanaPL IHnRW\SX ]aUyZnR PRUIRORJLF]nHJR MaN L ZaGaPL UR]ZRMRZ\PL 0RJą RnH SRZVWaZaü nLH W\ONR MaNR Z\nLN WUanVORNaFML FKURPRVRPRZHM, aOH WaNĪH SURVWHM GHOHFML

Rycina 1. Karta porady genetycznej nosicieli translokacji t(13;20) (q14.1;p11.21)

a. Zapis translokacji. Pary chromosomów 13 i 20 zaangażowanych w translokację wraz z chromosomami homologicznymi, barwione metodą GTG z interpretacją punktów złamania wg ISCN (2009) na chromosomach prawidłowych i pochodnych (der).

b. Rodowód rodziny zarejestrowanej z powodu niepowodzeń ciążowych Legenda: – nosiciel translokacji

c. Schemat kwadriwalentu mejotycznego z zaznaczeniem fragmentów ulegających niezrównoważeniu po segregacji 2:2 i rozdziale przyległym typu 1, segregacji 3:1.

d. Prognozowanie prawdopodobieństwa wystąpienia różnych patologii ciąży wskutek niezrównoważonego kariotypu oraz wystąpienia niezrównoważonego kariotypu w diagnostyce prenatalnej.

OXE GXSOLNaFML FKURPRVRPyZ, F]\ WHĪ UHNRPELnaFML PHMRW\F]nHM Z Z\nLNX LnZHUVML SHULFHnWU\F]nHM >1, 1, 1@ 3U]HĪ\ZaOnRĞü G]LHFNa ] nLH]UyZnRZaĪHnLHP Z IRUPLH WULVRPLL 2S112ĺSWHU L ]PLHnLRn\P IHnRW\SHP PRUIRORJLF]n\P WZaU], SaOFH L VWRS\, ZaGa VHUFa, nLHSHánRVSUaZnRĞü LnWHOHNWXaOna REVHUZRZanR GR 1 PLHVLąFa 1aWRPLaVW PRnRVRPLĊ 2S112ĺSWHU RSLVanR X  OHWnLHM G]LHZF]\nNL >1, 1@

1iezrywnowaĪenie kariotypX 20TĺTter

: EaGanLaFK ZáaVn\FK ZLHONRĞü SUaZGRSRGRELHĔVWZa XUR

G]HnLa G]LHFNa ] nLH]UyZnRZaĪRn\P NaULRW\SHP Z URG]LnaFK nRVLFLHOL 7&:2T SR VHJUHJaFML 22 L UR]G]LaOH SU]\OHJá\P W\SX 1 E\áa nLVNa  -aN GRWąG MHVW GR MHG\nH RSUaFRZanLH Wa

NLHJR ZVNaĨnLNa = Gan\FK SLĞPLHnnLFWZa Z\nLNa, ĪH GR WHUPL

nX SRURGX PRĪH SU]HĪ\Zaü SRWRPVWZR ] PRnRVRPLą VHJPHnWX 2T1ĺTWHU >1@ 7ULVRPLĊ SUaZLH FaáHJR GáXJLHJR UaPLHnLa FKURPRVRPX 2, WM 2T11ĺTWHU ] PRnRVRPLą S21ĺSWHU RSL

VanR X nRZRURGNa ] OLF]n\PL ZaGaPL UR]ZRMRZ\PL >1@

1iezrywnowaĪenie kariotypX 20Tĺcenĺpter

8 SRWRPVWZa nRVLFLHOL 7&: ] SRáRĪHnLHP SXnNWX ]áaPanLa Z 2T11 PRĪH SRZVWaü nLH]UyZnRZaĪHnLH VHJPHnWX 2T11ĺ

FHnĺSWHU Z IRUPLH WULVRPLL, GR NWyUHM PRĪH GRMĞü Z Z\nLNX VHJUHJaFML 1 FKURPRVRPyZ PHMRW\F]n\FK -aN GRWąG REVHUZR

ZanR SRMHG\nF]H SU]\SaGNL WaNLHJR nLH]UyZnRZaĪHnLa ]aUyZnR Z EaGanLaFK ZáaVn\FK MaN L EaGanLaFK 6WHnJHO5XWNRZVNL >@

3RnLHZaĪ nLH REVHUZRZanR SRZWyU]HnLa VLĊ WHM IRUP\ nLH]UyZ

nRZaĪHnLa X NROHMnHJR SRWRPVWZa, aE\ RNUHĞOLü ZLHONRĞü ZVNaĨ

nLNa naOHĪaáRE\ X]\VNaü GanH URGRZRGRZH, F\WRJHnHW\F]nH L NOLnLF]nH Z FR naMPnLHM  FLąĪaFK nRVLFLHOL WHJR W\SX 7&:

1aOHĪ\ GRGaü, ĪH nLH]UyZnRZaĪHnLH NaULRW\SX W\SX WULVRPLL 2T11ĺFHnĺSWHU SRZVWaáH SR VHJUHJaFML 1 nLH MHVW F]\nnL

NLHP U\]\Na RJUanLF]aMąF\P SU]HĪ\ZaOnRĞü G]LHFNa GR WHUPLnX SRURGX, ERZLHP 6FKLn]HO, MaNR SLHUZV]\, RSLVaá MXĪ Z 1U NLO

NXOHWnLH G]LHFNR ] ]aEXU]HnLaPL IHnRW\SX SRZVWaá\PL ] SRZRGX nLH]UyZnRZaĪHnLa NaULRW\SX SRMHG\nF]HJR VHJPHnWX 2T11ĺ

FHnĺSWHU MaNR Z\nLN WUanVORNaFML FKURPRVRPRZHM PaWF]\nHM W12S11T11 >1@

2. Inne czynniki wpływające na podwyższone praw- dopodobieństwo wystąpienia wad rozwojowych u potomstwa

'anH HPSLU\F]nH, NWyUH ]JURPaG]RnR GOa URG]Ln nRVLFLHOL 7&:2S XPRĪOLZLá\ RNUHĞOHnLH ZaUWRĞFL U\]\Na JHnHW\F]nHJR XURG]HnLa G]LHFNa ] nLH]UyZnRZaĪRn\P NaULRW\SHP RGG]LHOnLH GOa nRVLFLHOL PĊVNLFK 3$7 L ĪHĔVNLFK 0$7 1LH Z\Na]anR MHG

naN UyĪnLF Z ZLHONRĞFL U\]\Na JHnHW\F]nHJR Z ]aOHĪnRĞFL RG SáFL nRVLFLHOa, FR SRWZLHUG]aMą GanH ] SLĞPLHnnLFWZa >11@ = XZaJL na REHFnRĞü JHnyZ LPSULnWLnJRZ\FK na FKURPRVRPLH 2 naOHĪ\

VąG]Lü, ĪH OLF]HEnRĞü ]JURPaG]RnHJR PaWHULaáX nLH MHVW MHV]F]H Z\VWaUF]aMąFa GR XGRZRGnLHnLa WHJR ZSá\ZX, aOER Z Gan\P Pa

WHULaOH ]naOa]áa VLĊ MHGnaNRZa OLF]Ea RVyE ] ZSá\ZHP MHGnRUR

G]LFLHOVNLHM GLVRPLL PaWF]\nHM L RMFRZVNLHM >2@ =JRGnLH ] Ea]ą Gan\FK R JHnaFK LPSULnWLnJRZ\FK na FKURPRVRPLH 2 MaN GRWąG Z\Na]anR, ĪH HNVSUHVMa FR naMPnLHM G]LHZLĊFLX JHnyZ ]aOHĪ\ RG SRFKRG]HnLa URG]LFLHOVNLHJR 3$7 L 0$7 >2@ 1aOHĪ\ VLĊ ]aWHP VSRG]LHZaü, ĪH ]PLan\ IHnRW\SRZH X nRVLFLHOL 7&:2 PRJą E\ü VSRZRGRZanH naSUaZą VWanX WULVRPLF]nHJR ]\JRW\ W]Z WUL

VRPLą Z\PLHnną SRZVWaáą SR VHJUHJaFML 1

7Hn VaP PHFKanL]P PRĪH SRZRGRZaü Z\VWąSLHnLH KRPR

]\JRW\F]nRĞFL nRVLFLHOVWZa JHnX UHFHV\ZnHJR na FKURPRVRPLH 2 L MHJR NOLnLF]nH NRnVHNZHnFMH >1@

3. Wskaźniki ryzyka różnych form patologii ciąży 5\]\NR FLąĪ\ REXPaUáHMZF]HVnHJR ]JRnX nRZRURGNa, ]a

UyZnR Z URG]LnaFK nRVLFLHOL 7&:2S MaN L Z URG]LnaFK nRVLFLH

OL 7&:2T, E\áR nLVNLH L Z\nRVLáR RGSRZLHGnLR , L SRnLĪHM 2 1aWRPLaVW U\]\NR SRURnLHĔ VaPRLVWn\FK RV]aFRZanR MaNR Z\VRNLH, ]aUyZnR Z URG]LnaFK nRVLFLHOL 7&:2S RNRáR 2

MaN L Z URG]LnaFK nRVLFLHOL 7&:2T RN  1a SRGVWaZLH X]\VNan\FK SRZ\ĪHM ZaUWRĞFL VWZLHUG]RnR, ĪH Z\VRNLH U\]\NR SRURnLHĔ GOa nRVLFLHOL 7&:2, ZLą]aáR VLĊ ]H ĞUHGnLP OXE nLVNLP SUaZGRSRGRELHĔVWZHP XURG]HnLa G]LHFNa ] nLH]UyZnRZaĪRn\P NaULRW\SHP RUa] nLVNLP SUaZGRSRGRELHĔVWZHP Z\VWąSLHnLa FLąĪ REXPaUá\FK OXE ZF]HVn\FK ]JRnyZ nRZRURGNyZ :\nLNL WH Vą SRUyZn\ZaOnH ] Gan\PL ] SLĞPLHnnLFWZa 3RGREnH ]aOHĪnRĞFL REVHUZRZanR Z SU]\SaGNX Lnn\FK FKURPRVRPyZ >@

2EHFnRĞü UyĪn\FK IRUP SaWRORJLL FLąĪ\ Z anaOL]RZan\FK URGRZRGaFK PRĪH ZVNa]\Zaü, ĪH nLH]UyZnRZaĪHnLH NaULRW\SX X nRVLFLHOL 7&:2 PRĪH E\ü F]\nnLNLHP U\]\Na RJUanLF]RnHM L ]PLHnnHM SU]HĪ\ZaOnRĞFL SRWRPVWZa GR WHUPLnX SRURGX 3R

nLHZaĪ nLH G\VSRnRZanR Z\nLNaPL EaGaĔ NaULRW\SX Z PaWHULaOH ] SRURnLHĔ VaPRLVWn\FK, anL Z SU]\SaGNX FLąĪ REXPaUá\FK, nLH X]\VNanR EH]SRĞUHGnLHJR GRZRGX na WR, NWyUH IRUP\ nLH]UyZnR

ZaĪRnHJR NaULRW\SX, SRZVWaMąFH Z Z\nLNX VHJUHJaFML PHMRW\F]

nHM, F]ĊĞFLHM SURZaG]ą GR ZaG OHWaOn\FK SRZRGXMąF\FK REXPLH

ranie dziecka in utero i Z kRnVekZencMi dR REVerZRZan\cK Sa

WRORJii ciąĪ\ 0RĪna Me SrzeZid\Zaü na SRdVWaZie EadaĔ SrR¿OX PeMRW\czneJR SOePnikyZ OXE Z\nikyZ 3*' >2, @

$naOiza VeJreJac\Mna cKrRPRVRPyZ SOePnikRZ\cK PRĪe dRVWarcz\ü inIRrPacMi R IRrPacK niezryZnRZaĪenia kariRW\SX, kWyre PRJą SRZVWaü X nRVicieOa daneM 7&: 1aOeĪ\ dRdaü, Īe nie MeVW WR ryZnRznaczne z inIRrPacMą, kWyr\cK IRrP niezryZnRZa

Īenia PRĪna VSRdzieZaü ViĊ X SRWRPVWZa SR XrRdzeniX z XZaJi na RJraniczRną SrzeĪ\ZaOnRĞü in utero SRWRPVWZa z SeZn\Pi IRrPaPi niezryZnRZaĪRneJR kariRW\SX Rd SRczĊcia dR WerPinX SRrRdX = WeJR ZzJOĊdX SrRJnRzRZanie Z\VWąSienia niezryZ

nRZaĪRneJR kariRW\SX Srz\ XrRdzeniX Z\PaJa Rcen\ dan\cK ePSir\czn\cK Z SRVzczeJyOn\cK rRdzinacK nRVicieOi ind\ZidX

aOn\cK 7&: Z zakreVie czĊVWRĞci Z\VWĊSRZania SRrRnieĔ VaPR

iVWn\cK, ciąĪ REXPará\cK i ZczeVn\cK zJRnyZ nRZRrRdkyZ Rraz XrRdzenia dzieci z ZadaPi rRzZRMRZ\Pi z XZaJi na zPiennRĞü czaVX SrzeĪ\cia Wak Mak zaSrezenWRZanR Z ninieMVzeM Srac\

4. Przykład porady genetycznej z  wykorzystaniem opracowanych wskaźników.

:\kRrz\VWXMąc Xz\Vkane dane ZVkaĨnikyZ SraZdRSRdR

EieĔVWZa SRMed\ncz\cK VeJPenWyZ cKrRPRVRPRZ\cK, kWyre PRJą E\ü niezryZnRZaĪRne X SRWRPVWZa Z rRdzinie nRVicieOa WranVORkacMi W12T11S1121 PeWRdą SRĞrednią XVWaORnR, Īe SraZdRSRdREieĔVWZR XrRdzenia SRWRPVWZa z niezryZnRZa

ĪRn\P kariRW\SeP PRĪe E\ü niVkie ± Rk 2,2

1aOeĪ\ dRdaü, Īe WR RVzacRZanie MeVW REciąĪRne SeZn\P EáĊdeP z XZaJi na ryĪnice Z SRáRĪeniX SXnkWX záaPania Z SRd

SrąĪkX 2S1121, a nie 2S111 z dan\cK rRdRZRdRZ\cK Z\

kRrz\VWan\cK dR RVzacRZania SRdREnie Mak dOa VeJPenWX 1T1

Z SRryZnaniX dR 1T11 .ryWVze VeJPenW\ PRJą ZSá\Zaü na niecR Z\ĪVzą ZieOkRĞü ZVkaĨnika WeJR RVzacRZania z XZaJi na

zaZarWRĞü JeneW\czną W\cK VeJPenWyZ

:ieOkRĞü r\z\ka SRrRnieĔ RkreĞORnR MakR Z\VRkie Rk

 =Zraca XZaJĊ, Īe dane ePSir\czne ZidRczne na rRdR

ZRdzie PRJá\E\ ZVkaz\Zaü na Wen zZiązek, Mednak Srzekaza

nie W\cK dan\cK kRnVXOWRZaneM rRdzinie SRZinnR E\ü RSaWrzRne SeZn\Pi zaVWrzeĪeniaPi 1aOeĪaáRE\ Srz\ kaĪdeM kROeMneM XWra

cie ciąĪ\ zEadaü kariRW\S SRrRniRneJR SáRdX, cR EardzieM XZiar\

JRdniáRE\ We dane = drXJieM VWrRn\ Erak Eadania kariRW\SX X in

n\cK czáRnkyZ rRdRZRdX z REciąĪenieP Z\VWĊSRZania SRrRnieĔ VaPRiVWn\cK XWrXdnia inWerSreWacMĊ, aOe nie Z\kOXcza PRĪOiZRĞci icK Z\VWĊSRZania Z zZiązkX z rRdzinn\P nRVicieOVWZeP Xnika

WRZeM, dRW\cKczaV nie RSiVaneM Z SiĞPiennicWZie 7&:2

Wnioski

1 :VkaĨniki SraZdRSRdREieĔVWZa XrRdzenia dziecka z nie

zryZnRZaĪRn\P kariRW\SeP Mak WeĪ ZVkaĨniki r\z\ka Z\VWąSienia Eadan\cK IRrP SaWRORJii ciąĪ\ Z\kazXMą ryĪ

nice Z zaOeĪnRĞci Rd SRcKRdzenia i ZieOkRĞci VeJPenWX cKrRPRVRPX 2

2 1ie VWZierdzRnR ryĪnic Z ZieOkRĞci SRVzczeJyOn\cK ZVkaĨnikyZ Z zaOeĪnRĞci Rd Sáci nRVicieOa

Podziękowania

Praca finansowana z projektu prac statutowych Białystok – UMB N 3 06 781.

Autorzy dziękują ośrodkom genetycznym za udostępnienie danych rodowodowych – Centrum Zdrowia Matki Polki, Dział Genetyki Medycznej – kierownik: dr hab. n. med. Lucjusz Jakubowski (rodowód nr 41) i Institute of Biophysics, Academy of Sciences of the Czech Republic (rodowód nr 40).

P i ś m i e n n i c t w o

1. Gardner R, Sutherland G, Shaffer L (eds): Chromosome Abnormalities and Genetic Counseling (fourth edition), Chapter 4: Deriving and using a risk figure. Oxford University Press, Inc., 2012, 59-64.

2. Midro A, Wiland E, Panasiuk B, [et al.]. Risk evaluation of carriers with chromosome reciprocal translocation t(7;13)(q34;q13) and concomitant meiotic segregation analyzed by FISH on ejaculated spermatozoa. Am J Med Genet. 2006, 140, 245-256.

3. Wiland E, Midro A, Panasiuk B, Kurpisz M. The analysis of meiotic segregation patterns and aneuploidy in the spermatozoa of father and son with translocation t(4;5)(p15.1;p12) and the prediction of the individual probability rate for unbalanced progeny at birth. J Androl. 2007, 28, 262-272.

4. Stasiewicz-Jarocka B, Haus O, van Assche E, [et al.]. Genetic counselling in carriers of reciprocal chromosomal translocations involving long arm of chromosome 16. Clin Genet. 2004, 66,189-207.

5. Midro A, Stengel-Rutkowski S, Stene J. Experiences with risk estimates for carriers of chromosomal reciprocal translocations. Clin Genet. 1992, 41, 113-122.

6. Midro A, Stasiewicz–Jarocka B. Określanie prawdopodobieństwa urodzenia dziecka z niezrównoważonym kariotypem w rodzinach nosicieli translokacji chromosomowych wzajemnych. Część I. Diagnostyka cytogenetyczna translokacji. Diag Lab. 2001, 37 (Supl.1), 59-67.

7. Panasiuk B, Ušinskiené R, Kostyk E, [et al.]. Genetic counselling in carriers of reciprocal chromosomal translocation involving short arm of chromosome X. Ann Génét. 2004, 47, 11-28.

8. Stengel-Rutkowski S, Stene J, Gallano P. Risk estimatest in balanced parental reciprocal translocations.Monographie des Annales de Genetique, Paris : Expansion Scientifique Francaise, 1988.

9. Midro A, Panasiuk B, Stasiewicz-Jarocka B, [et al.].Risk estimates for carriers of chromosome reciprocal translocation t(4;9)(p15.2;p13). Clin Genet. 2000, 58, 153-155.

10. Midro A, Stasiewicz–Jarocka B. Określanie prawdopodobieństwa urodzenia dziecka z niezrównoważonym kariotypem w rodzinach nosicieli translokacji chromosomowych wzajemnych. Część II. Analiza rodowodowa. Grupy indywidualnego ryzyka genetycznego nosicieli translokacji chromosomowych wzajemnych. Diag Lab. 2001, 37( Supl.1), 69-76.

11. Panasiuk B, Dawidowska W, Stasiewicz-Jarocka B, [et al.]. Probability rates for different pregnancy outcomes in carriers of reciprocal chromosomal translocations involving chromosome 13. Ginekol Pol. 2008, 79, 477-482.

12. Stene J, Stengel-Rutkowski S. Genetic risks of familial reciprocal and robertsonian translocations carriers. In: Cytogenetics of Mammalian Autosomal Rearrangements. Ed. Daniel A. New York:

Alan R. Liss Inc. 1988, 1–54.

13. Kalousek D, Thérien S. Deletion of the short arms of chromosome 20. Hum Genet. 1976, 34, 89-92.

14. Franche U. Partial duplication 20p. In New Chromosomal Syndromes. Ed. Yunis J. New York:

Academic Press, 1977.

15. Kang J, Park M, Cheon C, [et al.]. A case of partial trisomy 20p resulting from meiotic recombination of a maternal pericentric inversion. Ann Lab Med. 2012, 32, 91-94.

16. Shohat M, Herman V, Melmed S, [et al.]. Deletion of 20p11.23Apter with normal growth hormone-releasing hormone genes. Am J Med Genet. 1991, 39, 56-63.

17. Fraisse J, Bertheas M, Frère F, [ et al.]. Partial monosomy 20q: a new syndrome. Regional assignment of the adenosine deaminase (ADA) locus on 20q13.2. Ann Genet. 1981, 24, 216- 219.

18. Pierquin G, Herens C, Dodinval P, [et al.]. Partial trisomy 20q due to paternal t(8;20) translocation.

Case report and review of the literature. Clin Genet. 1988, 33, 386-389.

19. Schinzel A. Trisomy 20pter to q11 in a malformed boy from a t(13;20)(p11;q11) translocation- carrier mother. Hum Genet. 1980, 53, 169-172.

20. www.geneimprint.com/site/genes-by-species. Homo+sapiens