KATEDRA PRACY SOCJALNEJ

(1)

Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Tarnowie

Wydział Administracyjno – Ekonomiczny

KATEDRA PRACY SOCJALNEJ

Studia II stopnia o profilu praktycznym

Kierunek: Praca socjalna

Sylabusy zajęć - studia niestacjonarne

Rok akademicki 2020/2021

(2)

2

(3)

3

Spis treści:

Wartości i normy etyczne w pracy socjalnej ……… 5

Antropologiczne i filozoficzne podstawy pracy socjalnej ……….. 8

Prawo socjalne ………..…. 11

Teoria i aksjologia pracy socjalnej ………..…….. 15

Pedagogika ogólna z elementami pedagogiki opiekuńczo-wychowawczej ..……… 18

Socjologia rozwoju i zmian społecznych ……….………….. 22

Ekonomia społeczna ……… 25

Ilościowe i jakościowe metody badań empirycznych i statystyczna analiza danych ………. 28

Psychologia społeczna – poznanie społeczne, relacje interpersonalne i grupowe .……… 31

Zarządzanie w pomocy społecznej ……… 34

Podstawy pracy socjalnej ………..………. 38

Podstawy wiedzy o rozwoju biopsychicznym człowieka w cyklu życia ………..…. 41

Pomoc społeczna w Polsce ………..….. 45

Metodyka działań w pracy socjalnej ……… 48

Tworzenie i zarzadzanie projektem socjalnym ………. 51

Ochrona tajemnicy zawodowej pracownika socjalnego i informacji niejawnych ……… 54

Zasady funkcjonowania samorządu terytorialnego i społeczności lokalnej ……….... 58

Marketing społeczny ……… 62

Prawo rodzinne i opiekuńcze w orzecznictwie i praktyce pracy socjalnej ………. 64

Organizacja i zarządzanie superwizyjne w pracy socjalnej ……….… 68

Komunikacja w działaniu społecznym ………..……… 71

Realizacja zadań pożytku publicznego i wolontariatu ………..…. 74

Rehabilitacja zawodowa i społeczna oraz zatrudnienie osób niepełnosprawnych ……….. 77

Lektorat języka obcego - język angielski ………... 80

Lektorat języka obcego - język niemiecki ………... 84

Lektorat języka obcego - język francuski ….………... 88

Lektorat języka obcego - język włoski ………... 93

Lektorat języka obcego - język rosyjski ……….………... 97

Proseminarium ……….……..……… 102

Seminarium magisterskie ……….……… 105

Współczesne kierunki rozwoju polityki społecznej ……… 109

Praca socjalna skoncentrowana na rozwiązaniach ……… 112

Prawo własności intelektualnej ……….. 116

Pomoc społeczna i hospicyjna ………..…… 119

Socjologia bezrobocia i ubóstwa ………... 123

Pedagogika specjalna ………..……… 126

Pedagogika resocjalizacyjna ………...… 129

Animacja społeczna w kontekście starzenia się społeczeństwa ………... 132

Psychoterapia i socjoterapia w pracy socjalnej ………..… 136

Wykluczenie społeczne ………..……. 140

Socjologia pracy ……….….. 144

Symulacyjna spółdzielnia socjalna ………... 147

(4)

4 Strategie biznesowe przedsiębiorstw społecznych ……….…… 150

Religijne uwarunkowania dobrostanu jednostki i wspólnoty ………... 153

Środowiskowa praca socjalna ……….... 156

Język migowy ………..……….……. 159

Profilaktyka uzależnień ………... ... 162

Praktyka zawodowa ………..……….…… 166

Szkolenie biblioteczne ………..………... 170

(5)

5

S Y L A B U S Z A J Ę Ć / G R U P Y Z A J Ę Ć

Dane ogólne

Jednostka organizacyjna

Wydział Administracyjno-Ekonomiczny/Katedra Pracy Socjalnej

Kierunek studiów Praca socjalna

Nazwa zajęć / grupy zajęć

Wartości i normy etyczne w pracy socjalnej

Course / group of courses

Kod zajęć / grupy zajęć Kod Erasmusa

Punkty ECTS 2 Rodzaj zajęć¹ Obowiązkowe

Rok studiów 1 ^Semestr 1

Forma prowadzenia zajęć²

Liczba godzin [godz.]

Punkty ECTS Semestr Forma zaliczenia

Wykłady 20 2 1 Zaliczenie z oceną

Koordynator Bogdan Węgrzyn

Prowadzący Bogdan Węgrzyn

Język wykładowy polski Objaśnienia:

1 Rodzaj zajęć: obowiązkowe, do wyboru.

2 Forma prowadzenia zajęć: W - wykład, Ć - ćwiczenia audytoryjne, L - lektorat, S – seminarium/ zajęcia seminaryjne, ĆP - ćwiczenia praktyczne (w tym zajęcia wychowania fizycznego), ĆS - ćwiczenia specjalistyczne (medyczne/ kliniczne), LO – ćwiczenia

laboratoryjne, LI - laboratorium informatyczne, ZTI - zajęcia z technologii informacyjnych, P – ćwiczenia projektowe, ZT – zajęcia terenowe, SK - samokształcenie (i inne), PR – praktyka

Dane merytoryczne Wymagania wstępne

Szczegółowe efekty uczenia się

Lp. Student, który zaliczył zajęcia zna i rozumie/ potrafi/ jest gotów do:

Kod efektu dla kierunku studiów

Sposób weryfikacji efektu uczenia się 1. zna i rozumie prawne i etyczne uwarunkowania

działalności zawodowej związanej z kierunkiem studiów PS2_W07 Kolokwium

2.

potrafi właściwie oceniać zjawiska i procesy społeczne, analizować i twórczo interpretować przyczyny, przebieg oraz skutki tych zjawisk, w zmiennych i nie w pełni przewidywalnych warunkach

PS2_U01

Aktywności na zajęciach Dyskusja

(6)

6

3.

ma świadomość poziomu posiadanej wiedzy i uznaje konieczność ciągłego jej pogłębiania oraz krytycznego podejścia zarówno do własnej wiedzy, jak też do odbieranych treści

PS2_K01

Obserwacja zachowań na

zajęciach Stosowane metody osiągania zakładanych efektów uczenia się (metody dydaktyczne)

wykład z wykorzystaniem prezentacji i demonstracją przykładów,

metody aktywizujące: dyskusje, burza mózgów, analiza przypadków, inscenizacje Kryteria oceny i weryfikacji efektów uczenia się

Wiedza:

- ocena kolokwium, test, sprawdzian Umiejętności:

- ocena aktywności na zajęciach - ocena udziału w dyskusji Kompetencje społeczne:

- obserwacja zachowań Warunki zaliczenia

Zgodnie z obowiązującym regulaminem studiów Treści programowe (skrócony opis)

Celem przedmiotu jest przekazanie studentowi podstawowej wiedzy merytorycznej dotyczącej wartości w odniesieniu do pracy socjalnej. Poznanie przez studenta zasad i norm etycznych w zawodzie pracownika socjalnego. Nabycie przez studenta

umiejętności formułowania i rozstrzygania dylematów etycznych i odpowiedzialności w pracy socjalnej.

Contents of the study programme (short version)

Treści programowe (pełny opis)

Podstawowe pojęcia aksjologii pracy socjalnej.

Jednostkowy, społeczny, kulturowy wymiar wartości w odniesieniu do pracy socjalnej.

Konflikty wartości w pracy socjalnej.

Etyka a cele i zadania pracy socjalnej.

Etyczne i moralne wartości zawodu pracownika socjalnego.

Normy etyki zawodowej pracownika socjalnego.

Odpowiedzialność etyczna wobec podopiecznych i społeczeństwa.

Stosunki wobec społeczności zawodowej.

Obowiązki etyczne wobec zawodu.

Decyzje, dylematy etyczne i nadużycia.

Literatura (do 3 pozycji dla formy zajęć – zalecane)

Literatura podstawowa:

1. Ślipko T., Zarys etyki szczegółowej, t. 2, Etyka społeczna, Kraków 2010.

2. Teichman J., Etyka społeczna, Warszawa 2002.

3. Olech A., Etos zawodowy pracowników socjalnych. Wartości, normy, dylematy etyczne, Katowice 2006.

4. Łuczyńska M., Pracownicy socjalni w procesie profesjonalizacji, Warszawa 2013.

5. Dominiak T., Etyka pracownika socjalnego w działaniu: ethos i profesjonalizm, „Praca Socjalna” 2005, nr 1.

6. Dubois B., Miley K. (red.): Praca socjalna, zawód, który dodaje sił. T. 1 i 2,

(7)

7

Katowice 1999.

7. Grzybek G., Etyczne podstawy pracy socjalnej, Bielsko-Biała 2007.

8. Grzybek G., Podstawy pracy socjalnej. Ujęcie antropologiczno-etyczne, Bielsko-Biała 2006.

Literatura dodatkowa:

1. Przewodnik po etyce, red. P. Singer, Warszawa 2002.

2. Vardy P., Grosch P., Etyka. Poglądy i problemy, Poznań 1995.

3. Weissbrot-Koziarska A., Poradnictwo socjalne dla rodzin. Podręcznik akademicki, Opole 2012.

Dane jakościowe

Przyporządkowanie zajęć/grupy zajęć do dyscypliny naukowej/artystycznej Nauki socjologiczne Sposób określenia liczby punktów ECTS

Forma nakładu pracy studenta

(udział w zajęciach, aktywność, przygotowanie sprawozdania, itp.)

Obciążenie studenta [w godz.]

Bezpośredni kontakt z nauczycielem: udział w zajęciach – wykład (20 h.) + konsultacje z prowadzącym (3 h)

+ udział w teście zaliczeniowym (2 h)

25

Przygotowanie do laboratorium, ćwiczeń, zajęć

Przygotowanie do kolokwiów i egzaminu

25

Indywidualna praca własna studenta z literaturą, wykładami itp.

Inne

Sumaryczne obciążenie pracą studenta

50

Liczba punktów ECTS

Zajęcia wymagające bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego (25 h)

1

Zajęcia o charakterze praktycznym (10h)

0,4

Objaśnienia:

1 godz. = 45 minut; 1 punkt ECTS = 25-30 godzin

W sekcji „Liczba punktów ECTS” suma punktów ECTS zajęć wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i o charakterze praktycznym nie musi równać się łącznej liczbie punktów ECTS dla zajęć/ grupy zajęć.

(8)

8

S Y L A B U S Z A J Ę Ć / G R U P Y Z A J Ę Ć Dane ogólne

Wydział Administracyjno-Ekonomiczny/Katedra Pracy Socjalnej

Kierunek studiów

Praca socjalna

Antropologiczne i filozoficzne podstawy pracy socjalnej

Wykłady 20 2 2 Egzamin

Prowadzący Ewelina Suszek

Dane merytoryczne Wymagania wstępne Brak

Kod efektu dla kierunku

studiów

Sposób weryfikacji efektu uczenia się

1.

dysponuje pogłębioną wiedzą o człowieku, przyczynach i specyfice problemów człowieka (w tym przyczynach i specyfice wykluczeń społecznych), jego rozwoju biologicznym, psychicznym i społecznym oraz o środowisku życia człowieka i kształtowaniu przez człowieka środowiska społeczno-kulturowego

PS2_W05 Egzamin

(9)

9

2.

zna i rozumie fundamentalne dylematy współczesnej cywilizacji, a w szczególności problemy dysfunkcji społecznych i problemów zawodowych pracowników socjalnych

PS2_W09 Dyskusja

3.

potrafi analizować problemy natury społecznej (studia przypadków, projekty, wnioski, zadania) z uwzględnieniem nietypowych problemów w nieprzewidywalnych warunkach i formułować w tym zakresie odpowiednie rozwiązania wdrożeniowe

PS2_U05

Aktywności na zajęciach

4.

docenia znaczenie wiedzy w rozwiązywaniu problemów poznawczych i praktycznych, a w przypadku wystąpienia trudności z ich samodzielnym rozwiązaniem jest gotów do zasięgania opinii ekspertów

PS2_K02

Wykład tradycyjny (informacyjny) z wykorzystaniem prezentacji (PP) i demonstracją przykładów, wykład konwersatoryjny, wykład problemowy, analiza przypadków, dyskusja dydaktyczna, pokaz.

Kryteria oceny i weryfikacji efektów uczenia się Wiedza:

- egzamin pisemny w formie testu Umiejętności:

- ocena aktywności na zajęciach - ocena udziału w dyskusji Kompetencje społeczne:

Celem zajęć jest wyposażenie studentów pracy socjalnej w wiedzę i kompetencje z zakresu podstawowych pojęć antropologii kultury, a także filozofii człowieka. Wiedza ta jest kluczowa dla rozumienia procesu zmiany, która jest istotą pracy socjalnej.

Antropologiczna i filozoficzna perspektywa wprowadzona do systemu pomocy społecznej pozwoli na zorientowanie działań pomocowych na człowieka jako podmiotu i ugruntuje proces empowerment.

Podstawowe pojęci z antropologii kultury oraz filozofii człowieka.

Wybrane zagadnienia antropologii filozoficznej w aspekcie porównawczym.

Filozofia Kartezjusza, Spinozy, Kanta ujęta przez pryzmat koncepcji człowieka.

Antropologiczne teorie kultury ze szczególnym naciskiem na funkcjonalną teorię kuktury Bronisława Malinowskiego.

Pracownik socjalny a nieoznaczone marginesy kulturowe.

Mechanizmy zawłaszczania symbolicznej przestrzeni społecznej.

(10)

10

1. Martens E., Schnadelbach H., (red.) "Filozofia. Podstawowe pytania", Warszawa 1995.

2. Sztompka P., "Kapitał społeczny. Teoria przestrzeni międzyludzkiej", Kraków 2016.

3. Barnard A., "Antropologia" Warszawa 2006.

4. Flis M., "Etyczny wymiar tożsamości kulturowej", Kraków 2004.

5. Flis A., "Chrześcijaństwo i Europa", Kraków 2003.

1. Bauman Z., "Szkice z teorii kultury", Warszawa 2017.

2. Bauman Z., "Konsumowanie życia", Kraków 2009.

3. Gellner E., "Postmodernizm, rozum, religia", Warszawa 1997.

4. Koselleck R., "Dzieje pojęć. Studia z semantyki i pragmatyki języka społeczno-politycznego", Warszawa 2009.

5. Antologia tekstów filozoficznych, red. E. Wawro, Katowice 2005.

6. Słownik filozofii, red. A. Aduszkiewicz, Warszawa 2004.

7. Stępień A.B., Wstęp do filozofii, Lublin 2001.

+ udział w teście zaliczeniowym (2 h) 25

Przygotowanie do kolokwiów i egzaminu 20

Indywidualna praca własna studenta z literaturą, wykładami itp. 5

Inne

Sumaryczne obciążenie pracą studenta 50

1 0,4

Objaśnienia:2

(11)

11

Dane ogólne

Wydział Administracyjno-Ekonomiczny/Katedra Pracy Socjalnej

Praca socjalna

Prawo socjalne

Wykłady 20 2 1 Egzamin

Ćwiczenia 20 3 1 Zaliczenie z oceną

Prowadzący Bogdan Węgrzyn

studiów

Sposób weryfikacji efektu uczenia się 1. zna i rozumie prawne i etyczne uwarunkowania

działalności zawodowej związanej z kierunkiem studiów PS2_W07 Egzamin

(12)

12

2.

 potrafi analizować problemy natury społecznej (studia przypadków, projekty, wnioski, zadania) z uwzględnieniem nietypowych problemów w nieprzewidywalnych warunkach i formułować w tym zakresie odpowiednie rozwiązania

wdrożeniowe

 potrafi w praktycznym działaniu wykorzystać systemy normatywne (prawne, ekonomiczne i społeczne) w wykonywaniu zadań zawodowych, w tym w procesach planowania, organizowania, motywowania i kontroli

PS2_U05 PS2_U12

Wypowiedź ustna Praca pisemna

3.

ma świadomość poziomu posiadanej wiedzy i uznaje konieczność ciągłego jej pogłębiania oraz krytycznego podejścia zarówno do własnej wiedzy, jak też do odbieranych treści

PS2_K01

Wykład informacyjny, wykład konwersatoryjny, prezentacja multimedialna, filmy dydaktyczne, ćwiczenia problemowe, dyskusja.

Kryteria oceny i weryfikacji efektów uczenia się Wiedza:

- egzamin ustny podsumowujący zajęcia Umiejętności:

- ocena wystąpienia podczas prezentacji - ocena opracowania pisemnego

- ocena aktywności na zajęciach Kompetencje społeczne:

Prawo pracy. Pomoc i zaopatrzenie społeczne. Wybrane zagadnienia z zakresu:

ubezpieczenia społecznego, zatrudnienia, ochrony zdrowia i prawa do mieszkania oraz prawa unijnego i międzynarodowego stosowanego w Polsce (w zakresie pomocy socjalnej).

1. Prawo pracy: ogólna charakterystyka prawa pracy, stosunek pracy, wynagrodzenie za pracę, odpowiedzialność pracownika, czas pracy i urlopy, ochrona prac kobiet i młodocianych, bezpieczeństwo i higiena pracy, rozstrzyganie sporów wynikających ze stosunku pracy i odpowiedzialność za wykroczenia przeciwko prawom pracy, zbiorowe prawo pracy.

2. Pomoc i zaopatrzenie społeczne: struktura organizacyjna pomocy społecznej, pomoc społeczna - zasady ogólne, zaliczki alimentacyjne, zaopatrzeniowe świadczenia rodzinne: zasiłek rodzinny, świadczenia opiekuńcze, pomoc dla kobiet w ciąży; szczególne formy zaopatrzeniowe,

(13)

13

zaopatrzenie w związku z obroną kraju i spełnianiem obowiązków

obywatelskich.

3. Ubezpieczenie społeczne: założenia ogólne ubezpieczenia społecznego, administracja i finansowanie, zasiłki, emerytura, świadczenia w razie wypadku przy pracy i choroby zawodowej, postępowanie w sprawie świadczeń, reforma emerytalna i obowiązek oszczędzania, ubezpieczenie społeczne rolników, system emerytalny w służbie państwowej.

4. Zatrudnienie: organizacja administracji zatrudnienia i jej zadania, zabezpieczenie na wypadek braku pracy, zatrudnianie obywateli polskich oraz cudzoziemców w Polsce, ochrona roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, zatrudnianie i rehabilitacja zawodowa osób niepełnosprawnych, szczególne formy aktywności i pracy.

5. Ochrona zdrowia: opieka zdrowotna, uprawnienia do świadczeń opieki zdrowotnej, podstawy prawne funkcjonowania zakładów opieki zdrowotnej (szpitale, hospicja).

6. Ochrona prawa do mieszkania: forma i zakres prawa do mieszkania, czynsze i dodatki mieszkaniowe.

7.

Prawo międzynarodowe i prawo Unii Europejskiej (stosowane w Polsce) w zakresie prawa socjalnego.

Jończyk J., Prawo zabezpieczenia społecznego, Kraków 2006.

Muszalski W., Prawo socjalne, Warszawa 2010.

Kołaczkowski B., Pomoc społeczna : wybrane instytucje pomocy rodzinie i dziecku, Warszawa 2013.

Maciejko W., Instytucje pomocy społecznej, Warszawa 2009.

Literatura uzupełniająca:

W. Maciejko, P. Zaborniak, Ustawa o pomocy społecznej. Komentarz, Warszawa 2013.

Obowiązujące akty prawne (opublikowane na stronie Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej: http://www.mpips.gov.pl/prawo/obowiazujace-prawo/)

Bezpośredni kontakt z nauczycielem: udział w zajęciach – wykład (20 h.) + ćwiczenia (20 h) + konsultacje z

prowadzącym (3 h) + udział w teście zaliczeniowym (2 h) 45

Przygotowanie do laboratorium, ćwiczeń, zajęć 40

Przygotowanie do kolokwiów i egzaminu 20

Indywidualna praca własna studenta z literaturą, wykładami itp. 20

Inne

(14)

14

Sumaryczne obciążenie pracą studenta 125 Liczba punktów ECTS

1,8

1,6

Objaśnienia:2

(15)

15

Dane ogólne

Wydział Administracyjno-Ekonomiczny/Katedra Pracy Socjalnej

Praca socjalna

Teoria pracy socjalnej

Prowadzący Łukasz Kozera

Nie

studiów

1.

rozróżnia i charakteryzuje w pogłębionym stopniu współczesne teorie i metody pracy socjalnej, a w szczególności ma zaawansowaną i uporządkowaną wiedzę na temat pomocy społecznej oraz pracy socjalnej

PS2_W02

Praca pisemna Kolokwium

(16)

16

2.

 potrafi właściwie oceniać zjawiska i procesy społeczne, analizować i twórczo interpretować przyczyny, przebieg oraz skutki tych zjawisk, w zmiennych i nie w pełni przewidywalnych warunkach

 posługuje się innowacyjnymi metodami i

narzędziami do opisu i analizy zjawisk i procesów społecznych w obszarze pomocy społecznej, a także formuje syntetyczne wnioski

PS2_U01 PS2_U03

Aktywność na zajęciach

3.

potrafi przygotować prace pisemne i ustne w języku polskim i obcym z zakresu pracy socjalnej, polityki społecznej i gospodarczej, z wykorzystaniem

specjalistycznej terminologii i uwzględnieniem różnych opinii i stanowisk, a także potrafi dyskutować o nich i prowadzić debatę

PS2_U07

Praca pisemna

4.

ma świadomość poziomu posiadanej wiedzy i uznaje konieczność ciągłego jej pogłębiania oraz krytycznego podejścia zarówno do własnej wiedzy, jak też do

odbieranych treści PS2_K01

zajęciach Stosowane metody osiągania zakładanych efektów uczenia się (metody

dydaktyczne)

Analiza tekstów z dyskusją, metoda projektów ( projekt badawczy, wdrożeniowy, praktyczny), praca w grupach, rozwiązywanie zadań, dyskusja, metody kształcenia na odległość, projektowanie doświadczeń, wykonywanie doświadczeń.

- ocena kolokwium - ocena pracy pisemnej Umiejętności:

Celem przedmiotu jest przedstawienie genezy oraz podstawowych założenia pracy socjalnej w kontekście wybranych teorii socjologicznych, pedagogicznych i

psychologicznych, jak również w koncepcjach kształcenia przedstawicieli profesji społecznych, które znajdują swoje aplikacje w praktyce - w pracy z jednostkami, grupami i społecznościami.

1. Geneza pomocy społecznej i pracy socjalnej w Polsce oraz w krajach zachodnich.

2. Podstawowe pojęcia z zakresu teorii i praktyki pracy socjalnej.

(17)

17

3. Zasady stosowane w obszarze pracy socjalnej.

4. Interdyscyplinarny charakter pracy socjalnej.

5. Teoria i praktyka pracy socjalnej w środowisku lokalnym.

6. Praca socjalna – teorie.

7. Teorie kognitywno-behawioralne jako teorie praktyki pracy socjalnej 8. Teorie refleksyjnej praktyki pracy socjalnej.

1. Beckett Ch., Podstawy teorii dla praktyków pracy socjalnej, Warszawa 2010.

2. Gray M., Webb S.A., Praca socjalna. Teorie i metody, Warszawa 2012.

3. Frysztacki K., Piątek K., Wielowymiarowość pracy socjalnej, Toruń 2002.

4. Kantowicz E., Elementy teorii i praktyki pracy socjalnej. Olsztyn 2001.

5. Kantowicz E., Praca socjalna w Europie. Inspiracje teoretyczne i standardy kształcenia. Olsztyn 2008.

6. Kędzior J., Ładyżyński A., Współczesne wyzwania pracy socjalnej, Toruń 2009.

7. Lishman J., Podręcznik teorii dla nauczycieli praktyki w pracy socjalnej, Katowice 1998.

1. Brągiel J., Kurcz A., (red.), Pracownik socjalny. Wybrane problemy zawodu w okresie transformacji społecznej, Opole 2002.

2. Trafiałek E. (red.), Pomoc społeczna i praca socjalna wobec problemów współczesności, Tarnobrzeg 2004.

3. Trafiałek E., Środowisko społeczne i praca socjalna, Katowice 2001.

Przyporządkowanie zajęć/grupy zajęć do dyscypliny naukowej/artystycznej Nauki socjologiczne

Sposób określenia liczby punktów ECTS

Bezpośredni kontakt z nauczycielem: udział w zajęciach – wykład () + laboratorium () + ćwiczenia (10 h) +

konsultacje z prowadzącym (3 h) + udział w teście zaliczeniowym (2 h)

15

20

5

10

Inne

50 1,6

1,2

Objaśnienia:

(18)

18 Wydział Administracyjno-Ekonomiczny/Katedra Pracy Socjalnej

Praca socjalna

Pedagogika ogólna z elementami pedagogiki opiekuńczo-wychowawczej

Punkty ECTS

2

Rodzaj zajęć¹ Obowiązkowe

Rok studiów

2

^Semestr 3

Formaprowadzenia zajęć²

Prowadzący Wanda Kulesza

Język wykładowy Polski Objaśnienia:

2 Forma prowadzenia zajęć:W - wykład, Ć - ćwiczenia audytoryjne, L - lektorat, S – seminarium/ zajęcia seminaryjne, ĆP - ćwiczenia praktyczne (w tym zajęcia wychowania fizycznego), ĆS - ćwiczenia specjalistyczne (medyczne/ kliniczne), LO – ćwiczenia

studiów

1.

zna i rozumie w pogłębionym stopniu fakty, zjawiska oraz metody i teorie wyjaśniające złożone zależności jakie występują w naukach społecznych, głównie z zakresu pracy socjalnej, zna ich relacje do innych nauk i ich zastosowanie praktyczne

PS2_W01

Kolokwium

(19)

19

2.

potrafi analizować problemy natury społecznej (studia przypadków, projekty, wnioski, zadania) z uwzględnieniem nietypowych problemów w nieprzewidywalnych warunkach i formułować w tym zakresie odpowiednie rozwiązania wdrożeniowe

PS2_U05 Dyskusja

3.

jest świadomy konieczności wypełniania zobowiązań społecznych, inspirowania i współorganizowania działalności na rzecz środowiska społecznego i interesu publicznego oraz upowszechniania wzorów właściwego postępowania w środowisku pracy

PS2_K3 Obserwacja

zachowań na zajęciach Stosowane metody osiągania zakładanych efektów uczenia się (metody dydaktyczne)

Wykład tradycyjny (informacyjny) z wykorzystaniem prezentacji (PP) i demonstracją przykładów, wykład konwersatoryjny, wykład problemowy, analiza przypadków, dyskusja dydaktyczna, pokaz, burza mózgów.

- ocena kolokwium, test, sprawdzian Umiejętności:

- ocena udziału w dyskusji - ocena aktywności na zajęciach Kompetencje społeczne:

- obserwacja zachowań pod kątem kompetencji społecznych Warunki zaliczenia

Zgodnie z obowiązującym regulaminem studiów

Treści programowe (skrócony opis)

Celem przedmiotu jest zdobycie podstawowej wiedzy z zakresu teorii opieki, wychowania, edukacji oraz działań diagnostyczno-profilaktycznoterapeutycznych oraz zapoznanie studentów z podstawowymi pojęciami i dziedzinami pedagogiki a także zasadami, metodami działań wychowawczych w różnych środowiskach społecznych.

Treści programowe (pełny opis) Podstawy pedagogiki ogólnej:

1. Pedagogika jako nauka.

2. Metody badań w pedagogice.

3. Związki pedagogiki z innymi naukami społecznymi 4. Uczenie się jako gówna kategoria społeczna.

5. Cele wychowania, cele kształcenia.

6. Metody wychowania, klasyczne metody nauczania.

7. Dylematy współczesnego wychowania.

8. Andragogika –wychowanie i kształcenie ludzi dorosłych.

Rodzina jako podstawowe środowisko opiekuńczo-wychowawcze:

1. Funkcje i zadania rodziny, definicje i klasyfikacje potrzeb.

2. Różnice pomiędzy opieką, pomocą, ratownictwem.

3. Zasady diagnozowania potrzeb opiekuńczo-wychowawczych.

4. Zaburzona opieka w rodzinie patologicznej, dysfunkcyjnej.

(20)

20

5. Komunikacja w rodzinie.

6. Opieka i wychowanie dziecka w rodzinie.

7. Opieka nad dzieckiem niepełnosprawnym w rodzinie.

8. Opieka nad seniorem.

9. Wsparcie instytucjonalne rodziny jako środowiska opiekuńczo- wychowawczego.

1. Kron F.W., Pedagogika. Kluczowe zagadnienia. Podręcznik akademicki.

2012.

2. Kwieciński Z., Śliwerski B., Pedagogika T: I i II Warszawa 2004.

3. Łobocki M., Teoria wychowania w zarysie. Kraków 2009.

4. Benner D., Pedagogika ogólna, [w:] B. Śliwerski (red.), Pedagogika, t. 1, Gdańsk 2006.

5. Biedroń M., M .Prokosz (red.), Teoretyczne i praktyczne aspekty współczesnej pedagogiki opiekuńczej, Toruń 2002.

6. Dąbrowski Z., Kulpiński F., Pedagogika opiekuńcza: historia, teoria, terminologia, Olsztyn 2000.

7. Dąbrowski Z., Pedagogika opiekuńcza w zarysie, t. 1-2, Olsztyn 2006.

8. Gnitecki J., Wprowadzenie do pedagogiki ogólnej, Poznań 2007.

9. Gutek G., Filozoficzne i ideologiczne podstawy edukacji, Gdańsk 2003.

10. Hejnicka-Bezwińska T., Pedagogika ogólna, Warszawa 2008.

11. Hejnicka-Bezwińska T., Pedagogika ogólna. Dyskursy o statusie naukowym i dydaktycznym, Bydgoszcz 2011.

12. Kominarec, Pedagogika ogólna. Podstawowe zagadnienia, Częstochowa 2009.

13. Kron F. W., Pedagogika, kluczowe pojęcia, Sopot 2012.

14. Śliwerski B., Pedagogika ogólna. Podstawowe prawidłowości, Kraków 2012.

1. Goban–Klas Z., Cywilizacja medialna. Warszawa 2006.

2. Nowak M., Teorie i koncepcje wychowania. Warszawa 2008.

3. Jundził E., Pawłowska R. (red.), Pedagogika opiekuńcza: przeszłość, teraźniejszość, przyszłość, Gdańsk 2008.

4. Kawula S., Brągiel J., Janke A.W., Pedagogika rodziny, Toruń 2009.

5. Kelm A., Węzłowe problemy pedagogiki opiekuńczej, Warszawa 2000.

6. Maciaszkowa J., Z teorii i praktyki pedagogiki opiekuńczej, Warszawa 1990.

7. Wosik-Wala D. (red.), Rodzinne i instytucjonalne środowiska opiekuńczo- wychowawcze, Lublin 2011.

8. Witkowski L., Przełom dwoistości w pedagogice ogólnej. Historia, teoria, krytyka, Kraków 2013.

25

(21)

21

20

5

Inne

50

Zajęcia wymagające bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego(25 h)

1 0,6

Objaśnienia:

(22)

22 Wydział Administracyjno-Ekonomiczny/Katedra Pracy Socjalnej

Praca socjalna

Socjologia rozwoju i zmian społecznych

Prowadzący Dariusz Dudzik

studiów

1.

dysponuje pogłębioną wiedzą o człowieku, przyczynach i specyfice problemów człowieka (w tym przyczynach i specyfice wykluczeń społecznych), jego rozwoju biologicznym, psychicznym i społecznym oraz o środowisku życia człowieka i kształtowaniu przez człowieka środowiska społeczno-kulturowego

PS2_W05

(23)

23

2.

diagnozuje potrzeby i oczekiwania osób, grup społecznych (w tym rodzin) i środowisk lokalnych oraz projektuje, analizuje i wdraża rozwiązania dostosowane do

istniejących potrzeb PS2_U04

3.

jest świadomy konieczności wypełniania zobowiązań społecznych, inspirowania i współorganizowania działalności na rzecz środowiska społecznego i interesu publicznego oraz upowszechniania wzorów właściwego postępowania w środowisku pracy.

PS2_K03

zajęciach

Stosowane metody osiągania zakładanych efektów uczenia się (metody dydaktyczne) Analiza tekstów z dyskusją, metoda projektów (projekt badawczy, wdrożeniowy, praktyczny), praca w grupach, rozwiązywanie zadań, dyskusja, metody kształcenia na odległość, projektowanie doświadczeń, wykonywanie doświadczeń, prezentacje, zadania problemowe, referaty.

Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z najnowszymi ustaleniami socjologii zmian i rozwoju społecznego. Omówione zostaną aktualnie używane teorie, elementarne pojęcia z zakresu socjologii, mechanizmy funkcjonowania zbiorowości społecznych.

Zagadnienia socjologii zmian i rozwoju społecznego.

Teorii zmian i rozwoju społecznego.

Czynniki zmian społecznych.

Właściwości przejścia od społeczeństwa tradycyjnego do społeczeństwa ponowoczesnego w zachodnim kręgu kulturowym.

Współczesne przemiany tożsamości jednostkowych i zbiorowych oraz trauma zmian społecznych.

Zjawiska i problemy społeczne współczesnego społeczeństwa polskiego w kontekście globalnych procesów społecznych.

(24)

24

1. Szacka B.: Wstęp do Socjologii, Oficyna Naukowa, Warszawa 2003.

2. Sztompka P., Socjologia, Znak, Kraków 2002.

3. Tabin M. [red.], Słownik socjologii i nauk społecznych, PWN, Warszawa 2006.

4. Sztompka P., Socjologia zmian społecznych, Kraków 2005.

5. Olszewska-Dyoniziak B., Rozwój, zmiana i postęp społeczny: zarys problematyki, Wrocław 2008.

6. Giddens A., Socjologia, Warszawa 2004.

7. Sztompka P., Socjologia. Analiza społeczeństwa, Kraków 2002.

8. Co po kryzysie?, red. G. Skąpska, M.S. Szczepański, Ż. Stasieniuk, Warszawa 2016.

1. Sztompka P., Kucia M., Socjologia - Lektury, Znak, Kraków 2009.

2. Olechnicki K., Załęcki P.: Słownik socjologiczny, Wydawnictwo Graffiti BC, Toruń 1997.

3. Kopaliński W., Słownik wyrazów obcych, Wiedza Powszechna, Warszawa 1983.

Przyporządkowanie zajęć/grupy zajęć do dyscypliny naukowej/artystycznej Nauki socjologiczne

Sposób określenia liczby punktów ECTS

Bezpośredni kontakt z nauczycielem: udział w zajęciach – wykład () + ćwiczenia (20 h) + konsultacje z

prowadzącym (3 h) + udział w teście zaliczeniowym (2 h)

25

Inne

50

1 1,6

Objaśnienia:2

(25)

25

Dane ogólne

Wydział Administracyjno-Ekonomiczny/ Katedra Pracy Socjalnej

Praca socjalna

Ekonomia społeczna

Laboratorium

informatyczne 10 2 3 Zaliczenie z oceną

Prowadzący Dorota Koptiew

Lp. Student, który zaliczył zajęcia

zna i rozumie/ potrafi/ jest gotów do: Kod efektu dla

kierunku studiów Sposób weryfikacji efektu uczenia się

1.

zna i rozumie w pogłębionym stopniu fakty, zjawiska oraz metody i teorie wyjaśniające złożone zależności jakie występują w naukach społecznych, głównie z zakresu pracy socjalnej, zna ich relacje do innych nauk i ich zastosowanie praktyczne

PS2_W01 Kolokwium

(26)

26

2.

zna i rozumie zasady tworzenia i rozwoju różnych form przedsiębiorczości, w tym uwarunkowania prowadzenia działalności wykorzystując wiedzę z zakresu ekonomii, zarządzania i nauk pokrewnych

PS2_W08 Kolokwium

3.

w procesach planowania, organizowania, motywowania i kontroli pracy socjalnej potrafi praktycznie wykorzystać systemy normatywne (prawne, ekonomiczne i społeczne) zespołowo wykonując zadania zawodowe

PS2_U13

Ocena wykonania zadania projektowego

4.

potrafi przygotować prace pisemne i ustne w języku polskim i obcym z zakresu pracy socjalnej, polityki społecznej i gospodarczej, z wykorzystaniem

specjalistycznej terminologii i uwzględnieniem różnych opinii i stanowisk, a także potrafi dyskutować o nich i prowadzić debatę

PS2_U07 Analiza

podejmowanych działań

Stosowane metody osiągania zakładanych efektów uczenia się (metody dydaktyczne)

wykład z wykorzystaniem prezentacji, dyskusja, burza mózgów, symulacja, metoda projektu, case study, praca z aktami normatywnymi

- test wyboru i dopasowania odpowiedzi - powyżej 51%

Umiejętności:

- ocena wykonania projektu-ocena poprawności rozwiązania studium przypadku- ocena aktywności na zajęciach

Kompetencje społeczne:

Przedmiot ma na celu ukazanie wpływu ekonomii społecznej na gospodarkę i rynek pracy oraz politykę walki z wykluczeniem społecznym.

The course aims to show the impact of the social economy on the economy and the labor market as well as the policy against social exclusion

1. Istota, geneza i źródła ekonomii społecznej.

2. Rola i miejsce ekonomii społecznej w gospodarce narodowej. Stara i nowa ekonomia społeczna.

3. Modele ekonomii społecznej

4. Wykluczenie społeczna i sytuacja grup defaworyzowanych na rynku pracy 5. Instrumenty rynku pracy dla defaworyzowanych i zatrudnienie socjalne 5. Przedsiębiorstwa społeczne -modele przedsiębiorstw, słabe i mocne strony.

6. Ekonomia społeczna w programach rządowych i samorządowych 7. Ekonomia społeczna w wybranych krajach Unii Europejskiej 8. Ekonomia społeczna w dokumentach UE

9. Źródła i instrumenty finansowania przedsięwzięć społecznych.

10. Efekty działalności sektora ekonomii społecznej i jego beneficjenci.

(27)

27

1. Bogacz-Wojtanowska E., Przybysz I., Lendzion M., Sukces przedsiębiorstw społecznych w warunkach polskich, Warszawa 2014.

2. Frączek M., Hausner J., Mazur S. (red.), Wokół ekonomii społecznej, Kraków 2012.

3. Praszkier R., Nowak A., Przedsiębiorczość społeczna. Teoria i praktyka, 2012/2015.

1. Mair J., Robinson J., Hockerts K. (red.) Przedsiębiorczość społeczna, Warszawa 2010.

2. Wygnański J.J. (wybór), Przedsiębiorstwo społeczne. Antologia kluczowych tekstów, Warszawa 2008.

3. Bornstein D., Jak zmieniać świat, Warszawa 2010.

Bezpośredni kontakt z nauczycielem: udział w zajęciach – wykład (10 h)+laboratorium (10 h) + konsultacje z

prowadzącym (3 h) + udział w teście zaliczeniowym (2 h)

25

40

Przygotowanie do kolokwiów

10

Inne

75

1

Zajęcia o charakterze praktycznym (40 h)

1,6

Objaśnienia:

(28)

28 Wydział Administracyjno-Ekonomiczny/ Katedra Pracy Socjalnej

Kierunek studiów Praca socjalna

Ilościowe i jakościowe metody badań empirycznych i statystyczna analiza danych

Prowadzący Barbara Krauz-Mozer

studiów

1.

zna i rozumie tradycje i metodologię badań w naukach społecznych, metody i narzędzia diagnozowania

problemów społecznych, pozwalające charakteryzować ich objawy, strukturę, dynamikę i przyczyny oraz zna metody rozwiązywania tych problemów

PS2_W04

(29)

29

2.

posiada umiejętność właściwego (w tym krytycznego) doboru źródeł i informacji w analizie zjawisk społecznych, w szczególności z zakresu oceny dysfunkcji społecznych, posługuje się w tym zakresie zaawansowanymi technikami komunikacyjno-informacyjnymi

PS2_U02

3.

ma świadomość poziomu posiadanej wiedzy i uznaje konieczność ciągłego jej pogłębiania oraz krytycznego podejścia zarówno do własnej wiedzy, jak też do

odbieranych treści PS2_K01

Analiza tekstów z dyskusją, metoda projektów ( projekt badawczy, wdrożeniowy, praktyczny), praca w grupach, rozwiązywanie zadań, dyskusja, metody kształcenia na odległość, projektowanie doświadczeń, wykonywanie doświadczeń.

Celem przedmiotu jest wykształcenie podstawowych umiejętności pomiaru oraz analizy zgromadzonych danych i informacji empirycznych metodami ilościowymi i jakościowymi, które mogą mieć zastosowanie w badaniach społecznych.

Omówiona będzie charakterystyka i zastosowania metod ilościowych i

jakościowych w badaniach społecznych, ich zalety i ograniczenia oraz podstawowe zastosowania omawianych metod, ale także proces badawczy związany z

projektowaniem badań jakościowych i ilościowych.

Projektowanie badań jakościowych - rodzaje podejść i nurtów.

Rodzaje technik jakościowych i ich dopasowanie do problemów badawczych.

Realizacja badań terenowych, zbieranie danych.

Podstawowe zasady analizy danych jakościowych i przygotowania raportu z badań.

Przygotowywanie projektu badań ilościowych do wybranego tematu z zakresu pracy socjalnej. Określenie celu, pytań badawczych.

Przegląd danych zastanych i wykorzystanie informacji w projektowaniu badania ilościowego w pracy socjalnej. Ocena źródeł danych – analiza, braki.

Analiza zmian zjawiska – wykorzystanie danych zastanych (indeksy).

Dobór próby w ilościowych metodach badań empirycznych w pracy socjalnej.

Ocena analizy i omówienie głównych problemów jak i wyzwań ilościowych metod

(30)

30

badań w pracy socjalnej (ryzyka badawcze, kwestie etyki).

Analiza jednej zmiennej. Miary tendencji centralnej i miary rozproszenia, asymetria rozkładu.

Analizy statystyczne z badań ilościowych - przykłady.

1. Konecki K., Studia z metodologii badań jakościowych. Teoria ugruntowana, Warszawa 2000.

2. Flick U., Projektowanie badania jakościowego, Warszawa 2000.

3. Nikodemska-Wołowik A., Jakościowe badania marketingowe, Warszawa 1999.

4. Maison D., Zogniskowane wywiady grupowe. Jakościowa metoda badań marketingowych, Warszawa 2001.

5. Babbie E., Badania społeczne w praktyce, Warszawa 2002.

6. Marynowicz-Hetka E., Granosik M., Wolska-Pryliński, Badania w pracy socjalnej/społecznej - przegląd dokonań i perspektywy, Uniwersytet Łódzki.

1. Kvale S., Prowadzenie wywiadów, Warszawa 2010.

2. Sztabiński P.B., Sawiński Z., Sztabiński F. (red.), Fieldwork jest sztuką, Warszawa 2005.

3. Silverman D.,Prowadzenie badań jakościowych, Warszawa 2010.

4. Silverman D., Interpretacja danych jakościowych, Warszawa 2007.

5. Miles M. B., Huberman A. M. Analiza danych jakościowych. Białystok 2010.

Bezpośredni kontakt z nauczycielem: udział w zajęciach – ćwiczenia (20h)+ konsultacje z prowadzącym (3 h)

25

20

5

Inne

50

1 1,6

Objaśnienia:

(31)

31

Dane ogólne

Wydział Administracyjno-Ekonomiczny/ Katedra Pracy Socjalnej

Praca socjalna

Psychologia społeczna – poznanie społeczne, relacje interpersonalne i grupowe

Prowadzący Urszula Kozioł

studiów