Krakowska Akademia
im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Karta przedmiotu
obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2011/2012 WydziałPsychologii i Nauk Humanistycznych
Kierunek studiów: Socjologia Profil: Ogólnoakademicki
Forma studiów: Stacjonarne Kod kierunku: SOC
Stopień studiów: II
Specjalności: Psychosocjologia
Socjologia mediów i kultury popularnej
1 Przedmiot
Nazwa przedmiotu Autobiografie w socjologii jako metoda badawcza
Kod przedmiotu WPINH SOCA2S B1a 11/12
Kategoria przedmiotu Przedmioty kierunkowe
Liczba punktów ECTS 4
Język wykładowy polski
2 Forma zajęć, liczba godzin w planie studiów
Semestr W C K S L I Ew Ec
1 0 0 30 0 0 0 0 0
Legenda: W — WykładC — Ćwiczenia/językiK — KonwersatoriumS — SeminariumL — Laboratorium, WarsztatyI — Inne, PraktykiEw — E-Learning W Ramach Wykładu Ec — E-Learning W Ramach Ćwiczeń
Cel 1 Zajęcia mają na celu przybliżenie zagadanień związanych z metodą autobiograficzną - geneza, ewolucja, zalety, powiązania interdyscyplinarne, wewnętrzne zróżnicowania materiałów stanowiących przedmiot jej badań - te obszary zostaną szczegółowo omówione.
Cel 2 Ponadto zajęcia będą nakierowane na wypracowanie umięjętności krytycznego i efektywnego korzystania z tek- stów autobiograficznych w diagnozowaniu rozmaitych społecznych zagadnień.
4 Wymagania wstępne
1 Brak
5 Modułowe efekty kształcenia
MW1 Student po zajęciach: Potrafi wskazać i scharakteryzować związki pomiędzy socjologią i innymi naukami społecznymi, czy szerzej, humanistycznymi. Zna kulisy sporów teoretyczno-metodologicznych, co umożliwia projektowanie i przeprowadzanie efektywnych badań socjologicznych. Wymienia główne nurty i koncepcje przybliżanej metody, zna sylwetki jej twórców oraz główne założenia ich projektów badawczych.
MW2 Student: wie, jak stworzyć projekt badawczy, umie go przeprowadzić i przewidzieć jego konsekwencje
MU3 Po zakończeniu zajęć student: Interpretuje przyczyny bieżących wydarzeń i zmian społecznych, przeprowadza- jąc równocześnie ich samodzielne interpretacje dzięki odpowiednio dobranym technikom badawczym. Potrafi rozwiązywać dylematy etyczne pojawiające się podczas badań socjologicznych. Umie przeprowadzić wnikliwą analizę społecznych zjawisk bazując na tekstach (auto)biograficznych.
MK4 Po zakończeniu zajęć student: Zna zakres posiadanej przez siebie wiedzy, jednocześnie będąc świadomym konieczności jej stałego poszerzania, aby móc krytycznie brać udział w merytorycznych dyskusjach. Potrafi empatycznie odnieść się do problemów innych.M a świadomość etycznych uwikłań zawodu socjologa, potrafi je wskazać.
6 Treści programowe
Konwersatorium
Lp Tematyka zajęć Liczba godzin
Opis szczegółowy bloków tematycznych
K1
1. Metoda autobiograficzna - geneza, rozwój, rys intedyscyplinarny. Zalety i wady. (2 godz.) 2. Charakterystyka autobiograficznych
materiałów pokonkursowych. Kompetencje piszących. Zasady układania odezw konkursowych. Kwestia przemilczeń, zafałszowań i fikcji w tekstach pokonkursowych. (2godz.) 3. Genologia literacka a socjologia - autobiografie, pamiętniki, dzienniki, listy. Korzyści z poetyki dla badań jakościowych (2 godz.)
4. Teoretycy i teoretyczki metody biograficznej (np. F. Znaniecki, J.
Szczepański, L. Krzywicki, J. Chałasiński, A. Giza, M. Szpakowska). Szkice portretowe, poglądy, modyfkacje osiągnięć poprzedników. Socjologia poznańska
versus szkoła warszawska (PIS kontra IGS) (4 godz.) 5. Autobiografie a płeć piszących - gender i jego znaczenie w badaniach. (2 godz.) 6. Interakcyjność - listy a/i interakcjonizm symboliczny. Socjologia dramaturgiczna E. Goffmana.
(2 godz.) 7. Narracja sposobem rozumienia świata. Współczynnik humanistyczny oraz kategoria doświadczenia, styczne i rozbieżne. (2 godz.) 8.
Pamiętniki bezrobotnych - dwudziestolecie międzywojenne i współczesność. (2 godz.) 9. Pamiętniki przedstawicieli różnych zawodów. Specyfika (2 godz.) 10.
Pamiętniki chłopów - realizacja postulatów: "History from below" i "Give voice to the voiceless" (2 godz.) 11. Pamiętniki emigrantów oraz imigrantów (np.
Władysława Wiśniewskiego). Kwestie tożsamości jednostkowej i narodowej - jej współczynniki. (2 godz.) 12. Metoda biograficzna a historia - II wojna światowa, Holokaust. Autobiografie jako świadectwo. (2 godz.) 13. Ankiety z czasopism jako wypowiedzi autobiograficzne. Oral history. (2 godz.) 14. Blogi jako materiał
badań socjologicznych. Literackość autobiografii konkursowych. (2 godz.)
30
Razem 30
7 Metody dydaktyczne
M5. Dyskusja M16. Wykłady
M13. Studium przypadku M1. Burza mózgów
MI1. Analiza i interpretacja materiałów pokonkursowych i tekstów teoretycznych
8 Obciążenie pracą studenta
Forma aktywności
Średnia liczba godzin na zrealizowanie
aktywności Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim, w tym:
Godziny wynikające z planu studiów 30
Konsultacje przedmiotowe 0
Egzaminy i zaliczenia w sesji 0
Godziny bez udziału nauczyciela akademickiego wynikające z nakładu pracy studenta, w tym:
Przygotowanie się do zajęć, w tym studiowanie zalecanej literatury 20
Opracowanie wyników 0
Przygotowanie raportu, projektu, prezentacji, dyskusji 20
Przygotowanie pracy semestralnej 30
Sumaryczna liczba godzin dla przedmiotu wynikająca z
całego nakładu pracy studenta 100
Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 4
9 Metody oceny
Ocena podsumowująca P8. Zaliczenie pisemne
Warunki zaliczenia przedmiotu
1 Podstawą do otrzymania zaliczenia będzie aktywny udział w zajęciach i napisanie eseju interpretacyjnego (6-8 stron znormalizowanego maszynopisu) będącego analityczno-interpretacyjną refleksją skoncentrowaną wokół dowolnego zbioru autobiograficznych tekstów wywoływanych lub krytyczną analizą tekstu teoretycznego (jedna z form do wyboru ; lista publikacji do analizy zostanie podana przez prowadzącą).
Kryteria oceny
Na ocenę 3 Obecność na zajęciach, znajomość podstawowej literatury przedmiotu, terminowe oddanie pracy poprawnej formalnie i merytorycznie.
Na ocenę 3.5
Obecność na zajęciach, znajomość podstawowej literatury przedmiotu, terminowe oddanie pracy poprawnej formalnie i merytorycznie, sporadyczny udział
w dyskusjach.
Na ocenę 4
Obecność na zajęciach, zadowalająca znajomość podstawowej i uzupełniającej literatury przedmiotu, terminowe oddanie pracy poprawnej formalnie
i merytorycznie, częsty udział w dyskusjach.
Na ocenę 4.5
Obecność na zajęciach, bardziej niż zadowalająca znajomość podstawowej i uzupełniającej literatury przedmiotu, terminowe oddanie pracy poprawnej formalnie i merytorycznie, owocującej ciekawymi wnioskami, częsty i krytyczny udział w dyskusjach.
Na ocenę 5
Obecność na zajęciach, dogłębna znajomość podstawowej i uzupełniającej literatury przedmiotu, terminowe oddanie pracy idealnej formalnie
i merytorycznie, owocującej ciekawymi, mocno uargumentowanymi wnioskami, częsty, efektywny i krytyczny udział w dyskusjach.
10 Macierz realizacji przedmiotu
Modułowe efekty kształcenia dla
przedmiotu
Odniesienie do efektów kierunkowych
Treści programowe Metody
dydaktyczne Sposoby oceny
MW1
K2A_W01, K2A_W02, K2A_W03, K2A_W04, K2A_W06, K2A_W08, K2A_W09, K2A_W10, K2A_W14
K1 M5, M16, M13,
M1 P8
MW2
K2A_W08, K2A_W14, K2A_W15
K1 M5, M16, M13,
M1 P8
MU1
K2A_U01, K2A_U02, K2A_U03, K2A_U04, K2A_U05, K2A_U06, K2A_U07, K2A_U08, K2A_U10, K2A_U12
K1 M5, M16, M13,
M1 P8
MK1
K2A_K01, K2A_K02, K2A_K04, K2A_K05,
K2A_K06
K1 M5, M16, M13,
M1 P8
11 Wykaz literatury
Literatura podstawowa:
[1] Giza Anna — Życie jako opowieść. Analiza materiałów autobiograficznych w perspektywie socjologii wiedzu, Wrocław, 1991, PAN IFiS
[2] Szpakowska Małgorzata — Chcieć i mieć. Samowiedza obyczajowa w Polsce czasu przemian, Warszawa, 2003, WAB
[3] Szczepański Jan — Metoda biograficzna [w:] Odmiany czasu teraźniejszego, Warszawa, 1971, Książka i Wie- dza
[4] Znaniecki Florian — Autobiografia jako materiał do badań socjologicznych, Łódź, 1976, "Przegląd Socjolo- giczny" [artykuł z czasopisma]
Literatura uzupełniająca:
[1] Świda-Ziemba Hanna — Urwany lot. Pokolenie inteligenckiej młodzieży powojennej w świetle listów i pa- miętników z lat 19451948, Kraków, 2003, WL
[2] Czermińska Małgorzata — Autobiograficzny trójkąt. Świadectwo, wyznanie, wyzwanie, Kraków, 2000, UNI- VERSITAS
[3] Filipkowski Piotr — Historia mówiona i wojna. Doświadczenie obozu koncentracyjnego w perspektywie narracji autobiograficznych, Wrocław, 2010, Wyd. Uniwersytetu Wrocławskiego
[4] Gorzko Marek — Typ doskonały materiału socjologicznego. O niektórych zastosowaniach metody biograficz- nej w socjologii polskiej, Szczecin, 2004, Wyd. Nauk.Uniw.Szczecińskiego
[5] Lejeune Philippe — Wariacje na temat pewnego paktu. O autobiografii, Kraków, 2001, UNIVERSITAS
Publikacje/prace zbiorowe:
[1] Metoda biograficzna w socjologii — M. Włodarek i M. Ziółkowski (red.) , Warszawa-Poznań, 1990 [lektura obowiązkowa]
[2] O biografii i metodzie biograficznej — T. Rzepa i J. Leoński (red.) , Poznań, 1993 [lektura obowiązkowa]
[3] Pół wieku pamiętnikarstwa polskiego — S. Adamczyk, S. Dyksiński, F. Jakubczak (red.) , Warszawa, 1971 [lektura obowiązkowa]
[4] Poza granicami socjologii ankietowej — A. Sułek, K. Nowak, A. Wyka (red.) , Warszawa, 1989
12 Informacje o nauczycielach akademickich
Oboba odpowiedzialna za kartę
dr Anna Pekaniec (kontakt: apekaniec@o2.pl) Oboby prowadzące przedmiot
dr Anna Pekaniec (kontakt: apekaniec@o2.pl)