Cena 5 zł
l6dł
piqtek 12 sierpnia
1949 r.
s
Rok V
:..t-.'im
Nr 220 (1484}
GI KA BR A OLEY 'A
oimy s ię, choć nic nam nie groził(
WASZ1'NGTON, 11. 8. Na połączonym posiedzeniu komisji spraw D«ranicznych i komisji spraw woj skowych Senatu szel sztabu armii
amerykańskiej gen. Bradley 'Zl"easu mował wYJrlki podró<IY generałów ameryka.ńskicb do krajów zacbodlłio.europejskicb.
Brad1ey powtórzył przył.a.czane jui )JIl"LeZeń nJ)l'7JEldDio argumenty l a rzecz "konieczności" uzbrojenia uczestników paktu północno-atlan'
t-,ekiego w interesie "obrony" USA, przyznając jedJlOClZC5nie, że mr6w-
DO krajom Europy Zachodniej, jak i Słanom ZjednOC2lOllYDl nikt nie P"OB.
arady atomowe
Genera.ł oświadczył, iż gdyby
istniało niebezpieezeństwo wojny, to zaleciłby znacznie większe wysil ki aniteU te, k1óre pn:ewiduje obec- ny program,
W zakończeni1l' Bradley stwien1dł iż zdani~ grupy lI2lefów sztabu ame
ryka.ńskich, która sprawdzała pla.ny
w~jskowe uczestni!ków Unii zadaod niej, plany te odpowia.daJą całkowi
cle postulatom strategicznym USA.
W upalne dni
wnySą eiąguąnad
wodę.-
N.iesteły Łódźnie ma zbyt wielu "wodnym"
możliwości.,-
fi
pań§tw-
stałych C2lłonków komisji atomo- _NOWY JORK, 11.8. Zgodnie z nie wej.
Rząd kto"'ry otworz rzwl
~~9~~~ą ~~~IU~~;~:~~ m:=.a:V~e~~cr::'ik;:va:~:;,
..::::... _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ '_prerwsza me)awna narada 6 panstw
rozpoczęto
w wykonaniu re2lOlucjiL e o p o I d o UJ i • , ,
• Generalnego Zgromadzenia ONZ z
Sędzia Medina odmawia
p e m I e r -
dnia 4 listopada 1948 1"., !!la mocy kJtó BRUKSELA, 11. 8. Po 7-tygod- wy, zdrowia,~
i robótpubłi-
U·
d .
rej S'lleŚciu stałym człookorn komisji niowym kryzysie gabinetowym '"" cznych. W skład rządu wchodzą ~ NOWY JORK, 11. 8. Na ostatnimlecO PO e]rzany
atomowej ONZ zalecono odbycie tw?rzony.został
w~elgili. rząd, skł~-
nadto dwaj ministrowie bez teki - posiedzeniusądu
przed k:t6rym to-RZYM,
11. 8. Jak ~ z Aten, konsultaej<i l ustal. ~ .. _ daJący Się wyłączrne z przedstaWl- po j~ym z obu partii, twu'ząeych czy !li.ę proces przywódców pa.rtiadeputowany Pulos złożył
w
pada. ce ~ en.ta • ~""'w cieli prawicowych stronnictw poli- koalicJę rządową. . . dzia Medinamenc!e greckim inte«"pelację, w któ- dla porozumiem.a w przerumocl.e kun tycznych _ chadeków i liberałów. Na uwagę zaSługuje fakt, że w komurust~eme) USA, sę
d :zapytuje, czy dopuszczalne jest, troli międzynarodowej nad energią Premier~m rządu jest Gaston Eys' skład rządu Eyskensa wchodzą wy- odrzu(li~ ządanie ,>brony, która do..
~ Y premier poZ?~awał na s~m a1:omową, zapewnienda korzystania ~e~, przedstawi~el partii chrześC!-- łąCZIllie zwolennicy po~ króla rnaga!a się przerwania rozprawy l stanOWlsku w chWlli, gdy wysumę- z Il!i~ wyłącznrie dl cel . k ' Jansko-społeczneJ (PSC). Tekę ml- Leopolda III do Belgii umożliwienia odpoczynku i udziele- to przeoiwlro niemu oskarżenie, iż '"V. " a . ow po ~JO- nistra spraw agranic:znych otrzymait O właściwym obliczu rządu Eys.. . . . .
~c przewodniczącym zarządu 1;0.. wych l llSUnJęcJ.a broru. attomOWej' z van Zeeland, pI'2V'Wódca prawaco- kensa świadczy jegO antyrobotniczy Ula pomocy lekarsloej Jednemu z O"
't\~ ~wa t fonów, ukrył .przed uzbcojen;ia poszezególnyclt państw. wego. skr:;;ydła H.rti.i. P~C. Brzed' program, przekre~lający prawie skarz ych W'>.-nstonowi, choremu na 'Władzami ymi sokość do- Ud7Ji.ał d . 'ęł -1-0 stawiciele katolików otrzymah po- wszystkie zdoby<::ze socjalne kla~:y serce.
chodów towarzystwa, el1Y'zmniej-.
v:
nara ue WZI. . Y nas",<- nadto następujące teki ministerial- praCUjącej.szyć w ten FPOsób sumę podatku. pUJące panstwa: ZSRR. Wlelka Bry ne: spratw we\'VIlętrznych, spraw Jest rzeczą charakterystyczną, iż Jak ujawni'>no na rozpra1h>ie stan Autor interpeltacji wyraża prze- tania, Stany Zjednoczone, Chiny, gospodarczych, komun'lkacji, pracy program nowoutworzonego rządu zdrowia Winstona pogarsza się z lronanie iż parlament zmUSi premie Kanada i Francja. i opieki sP?łecznej,. k.olonii .oraz prze~id~j~ zniesienie w;;zelkich 0- każdym dniem na skutek długo
re do ustąpienia. . rolnictwa. Llberałow.I.e kierowac bę' gramczen unportu towarow ze sta- trwałego więzienia i braku odpo- PooI:anow:lono robywae nMaZle dą ministerstwami - spraWiedli-/ nów Zjednoczonych i krajów strefy
Tak SI • a
kocha1ą_.
nantdy nie;awne. . wości. obrony narodowei, odbudo- dolarowej. wiedniej pomocy lekarskiej. Celaw
.., której trzymany jest Winston, urzą"
BU'KARElESZT, 10.8. Dziennik "Ro
W -
mania Libe1,'a" opU'blikowa arty.kuł
pt.
,,An"tyaroerykańska
.działalność OJ n a
A~li1ków w Grecji".
Autor stwierdza, że ofi~a1lni przed .. ..
była dla nich okaz·ą
b ru dnqch interesów
dzona została w dawnej stajni i zu- pełnie nie nadaje się dla W)sób, któ- rych zdrowie j€st w podbonym sta-
me.
stawicie le Anglii i wywiad angiel'
rOb6en.a
ski otrzymali :instrukcje rozszerza- nia działalności w celu osłabienia wpływów USA w Grecji.
,,Romania Libera" stwierdza, że
przedstawiciele brytyjskiego wywia- du Salonikach i Atenach utworzy li tzw. grupy opera~yjne, ~kładają·
ce się z 5-7 Greków, które po 3-ty godmiowy.rn przeszkołeniu rozsyłane są do różnych części lu-aju, gdzie
p"owadzą akcję, skierowaną prze' ciwko Amerykanom.
H" duskie wybo ry
p anqiel§hu
WASZYNGTON, 11.8. Inspektorml ni5terstwa skarbu USA Warren 0- świadczył w sprawozdaniu złożonym
Kongresowi amerykańskiemu, źe re wtizorzy ministerstwa zebrali dowo- dy, które świadczą, że w wielu wy- padkach kontrakty zawarte w cza-
sie wojny przez rząd z przedsiębior
cami prywatnymi, oparte były na oszukaństwie i łapownictwie. Prze-
mysłowcy z którymi kontrakty te zawierano oszukali rząd na miliony dolarów. W 472 zbadanych wypad- kach przepłacono oszustom przeszło
))Trupi a c zaszka« u~brojona
w reWOlw ery. noze i kastety
BERLIN, 10.8. Agencja ADN dono Bandy faszystowskie przywiezio- si z Frankfurtu nad Menem, że ban no na wiec z obozów dla deportcywa MOSKWA, 11.8. Agencja Tass do- dy, rekrutujące się z tzw. "osób de- nych nr 8/18 - 25 samochodami cię nosi z Delhi, że reakcyjni działacze portowanych" usiłowały zerwać wiec żarowymi i omnibusami. celem spre Ko·ngresu Narodowego w obawie przedwY'borczy partii komunistycz- wokowainl.a zajść na wiecu, na h--.tó- przed lewicowymi partiami hindu· nej w Loewenstadt obok Brunswi- rym przemawiał Max Reimann.
&kimi noszą się z zamiarem odrocze ku. Jeszcze przed przybyciem Maxa nia wyborów powszechnych .. przewi Na 10 tysięcznym wiecu byłe ako- Reimanna usrunięto z wiecu 30 rze-
dzianych nowa konstytucją - od lo 2 tys. "osób deportowanych". któ zimieszkÓ'W, u których malezionc roku 1952 lub 1953. re przedtem
służyły
w dywizji esse-I rewolwery,noże
i kastety.. W międzyczasie zamierza reakcja sowskiej "Trupia Czaszka"
~~:~e pr~:~;jad~~a~~b~gi~l: Przed Kongpesem Obron' (O' W Poko·,u
s'k:J~J z 1935 roku, przewioującej WY
soJn cenzus majątkowy i oświato· . .
wY,. które eliminuje 2/3 ludności od UJ
II.-uer •• ce
rzucili oni na barki ludów ciężki~ud.zaału w wyborach. . , brzemię wydatków wojSkowych, po_
NOWY JORK, .11.8. Sekretariat zbawili suwerenności niepodległe
Rozwój ruchu
w Japonii po kol
"U generalny Amerykańskiego Kongre- kraje, zorganizowali agresywne bIo_
su
w
Obronie Pokoju podał do wia. ki, spowodowali pogorsze}lie się sy- domości, ze w pracach Kongresu. tuacji gospodarczej narodów i na- który rozJ)Ocroi4> f;;;e w Meksyku :; ruszają nasze swobody demokra_TOKIO (TELEPRESS),. 11; S: - 1hTześnia br. weźmie udział około tyczn,.
Szczytowym. punktem JB;ponskiego 1500 znanych dział::lczy Ameryki i O::S~t--·!!'!k~---'~k-ó!!"""---
ruchu pokOJowego, or~aruz:owanego innych krajów. Ze Stanów Zjedno-
raj pracowRI w
przez utworzo.~ą osta!'nl0 ~g~ O~ro ezonych w pracach przygotowaw- -
I I h
ny De:OOkracJl. będZIe. ~elki Wl~ ezych uczestniczą: Henry Wa!lace,
wagonow syp a nye
w Tokio, który odbędZIe .Się w ~mu Charlie Chaplin. Paul Robeson. PARYŻ, 11. 8. - Strajk pracow- 15 ~m., w .~zwartą rOCZl1llcę kaPJ,tu- proł a~tronomii Shap'ey ora? ponad JUków wagonów sypialnych i restau lacJ1l Japo~. . .
too
innych znanych działaczy. racyjnych we Francji rozszerza się W:~n;na.ana Ll~a, licząca obecn e Jednocześnie sekretariat general_ w dalszym ciągu Ol'ganiz,acje zwjąz- 9 ~lien~w c.złonkow, w~ała wszy_ ny oJ)ubli.kował tekst odezwy o kowe wezwały ostatn:o do przyłąstkie z:W1ązk:j zawodowe l Jllne ug~- zwołaniu kongrpsu. Odezwa stwier_ czenia się do strajku pracowników powa~a demOkratyczne do OJ'ganl- dza m in.: chłodni elektrycznych.
zow:arua masowych zebrań w "ob. "Narody Ameryki oz każdym Włoskie i belgij'slde związki zawo rODle pokoju", w ciągu pierwszych dniem COra7 silniej odczuwają dzia. dowe zapowiedzJały. iż pracownicy dw:6ch tygodni sierpnia. to jest w Jalność tych. którzy pragną wzbo_ wagonów sypialnych tych krajów dnliach, w h.1:órych cztery lata temu gacić ł'ię na WOjnie Podżegac-ze w. 0_ będą przerywali prace n~ granicy
I
rzucono boml)y atomowe na Hiroszi- jenni l'o7.1')oC7.ęli wyścig zbrOjeń. francuskiej, aby poprzeć w ten spo- mę i NagaBaki. który objął już wie,le krajów. Prze- sób akcję strajkową
6,2
nń1iona
dolarów. Waferę
zamieWzro~t k~Sltów utrzymania
~an~ są ~ÓVv"'Do WYŻSi
oficerowie,I W Wlelkzej Brytanii.
Jak 1 cy\V11e.
LONDYN (TELEPRESS), 11.8. - W~r:ren podkJr.eśm, że ni~ można Zgodnie z opublikowanYIPi ostatnio ustahc ,!"lobz.lneJ ~umy, ktorą !rząd danYmi przez ..Biuro Statystyki przy p~płaClł, l~b ktora została w ~szu Uniwersytecie w Oksfordzie, m:ini- kan~y ~posob wyłudzona od me.g?.. maIny koszt utrzymania pięcia<'
,J-
gdyz n~e przeprowadzono re"YlzJl bowej rodziny w W. Brytanii wzrósł wSZystkich zawartych kontraktow. w ciągu ubiegłych 6 miesięcy o 14,5
Sp.ecjal!na podkomisja Senatu roz proc. W tym samym okresie place poczęła już, jak donieśliśmy wczo- nde uległy zmianie.
raj, publiczne ś'ledztJwo w związlku Powyższe rlane zadaj'ą kłam twier
1" oskarżeniem b. wysoki~h esobi- dzeniom ł'Ządu londyńskiego, jako-
stości warmii i i:nnych osób o by koszty utrzymania w W. Bryta-
"Wlpływanie" na przeds-taw;cieli rzą nH utrzymywały się na stałym po- du, dzięki czemu ciągnęli znaczne ziomie. Omawiany zresztą koszt u-
zyski t.i. i!llIlymi słowy otrzymywali trzymania pięcioosobowej rodziny
łapówki. angielskiej opiera się na najniezbęd
Władze wojskowe zawiesiły chwi· niejszych, racjonowanych artykułach
lowo w obowiazkach szefa intenden żywnościowych. W obliczeniu ni.e tury armii amerykal1.skiej generała uwzględruiono bynajmniej świeżych Feldmana oraz b. szefa służby che- cwoców, jarzyn ani też Słodyczy . micznej generała White.
Co dzień nie$ie •••
JU1; BEZ :l;ADNEJ ZASLONY Dortmund, 11. 8. - We wszystkich kościołach
strefy zachodniej został
w nledziclę odczytany z ambon list pasterski, za
pośrednictwem którego Watykan oraz podlegli mu biskupi in1crwen.(u.
jl.! c7.ynnie w kampani(' wyborczl) \V NiemC7.erJI Zachodnich.
Wierni zostali bo .... iem otwarcie \vezwani (10 składania \v dniu wybo.
r6w (14 sierpnia br.) swyeh głos6w na Uni~
Cbl"7.e"cijańsko· Demol"" ,
tyczną.
STAB{)~YTNY I\IOST NA DNIE RENU KolO<nia, 11. 8. Nnrko.
wie praellj,,('~'
'v
porciekołońsklm odkr)'U Jla
dnie Renu slIcllą,tki sta.
rego mostu,
Okltzało sio że jest to antyczny most rzymski,
skład2>.iący "ię z 8 łu.
k6w.
t~TY I CnnA
OSTATN! ił.AZ
BERLIN, 11. 8. Den", ,y.tl'ikacyjny "lłd w Lnd_
wigsburgu (st~efa ame
"ykańskll.) rozpoczyna wkr6tce piąte !Ol kolei
post~po,· .. auie sodowe w sprawit' denazyfikacji
hyłego prezesa n3iDku Rzesz)' i głównego f,nan sowego doradcy Hitlera.
IIjalmara Sehacbta.. Pro ees zmierz" do ostater.z.
!lego "wl"bielf'nlu·ł
Schachta. co umożliWI
mu powrót do życia pllh lJ!.iCznego, a. na.wet Obj\'.
~ie powninego stanoy:ill' ska w przyszłym "rzlł'
d7lie"
miec. Zachodnich Nie-
GoScm
NIE BYLE JACY Paryż. 11. 8. - W ba.
rze "CoupidonH w })ary
żu policja aresztowała
dw6ch Amerykanów, kt6rzy ta.m od dłuższe'
go Czasu pła.cill swoje wysokie rachunki... fał.
szywymi dolarami.
TAKICH JEST TA .. ~ DU1;O :s'owy Jork. 11. 8. Nie
.jaki John Baxter prze.
grał w pokerze włas ....
iono:. Gdy ta nie ebcia.
ła zostać w domu ),art.
nera, który .j .. ,t~-g'rat4·
naxter poJ,ił .ilł talc. że
I
nlusiano welwać pogO:r towie. - Zncholhlia., po.
wiadam, kultur".
U naszych przyiac'62
130.000 . analfabetów w woL -ł' zki BudowRlctwo
w IWiqzku Radzieckin
IW.rótce ich
• , l d e ) sami rejestratorzy umieli z Zakon~ona ~ostała .. ogolnokra- taktem podejść dO' delikatnego
j~wa.
ak;Ja reJestracJI analfabe-bądź
00bądz
.zagadnienia... Nie tow l połanalfabet6w. Rezultat: bez wpływu zresztą na rejestra- 1.~00.000 osób zarejes-trowanych'cję pozootała także zła w'Ola nie- I4czba ta""7
daje . się śmiesznie których środowisk.mska w porownamu
z
cyfrą, jakąpodaje np. Mały Rocznik Staty- W każdym razie analfabety2'lIl1 styczny
z
1932 r.: analfabecista-
w PoL9ce jestw
dalszym dąguiIlowili wówczas 23 proc. ogółu k:wE-Stią otwartą, zjawiskiem roz-
ludności. powszechnionym i groźnym.
będzie
Przy budowie osiedlarniea~. ao-
wego prLy ul: Choroszew . w Moskwde zastosowano nowy s em budowy 'domów. Domy montu' Sili:
betyzmem - mają być zużytko
wane
przede wszystkim na samą akcję szk<llenia. Nie będzie się tworzyło żadnej "odgórnej", czy"centralnej" organizacji z niezbęd
nym balastem biurokratyzmu.
Zatem wynagrodzenie dla nau' czycieli będzie stanowiło zasad- niczy koszt całej akcji. Reszta - to jest lokal, opał, świ·atło i ewen- tualne doży;via.nie l..'CZących się, lE,ży na barkach 'Organizacji .spo.
łecznych i BamOl .. ządów.
Jeśli wydatki te dodamy do
wyżej wym. 605 milionów zł, to ogólna suma pieniędzy przezna-
'czonych w Polsce na walkę z a-
nalfa.betyzmem wyniesie do koń'
ca roku przeszło miliard złotych.
*
wysunięto pr'OJekt aby kursy dla tutaj z metalO'Nego smeletu łyt
tanalfabetów rozpocząć już pełną żelbe~nowych, kt~1!'~
WY, _
"Ćparą w sierpniu br' - W'Oj. gdań- odpoWIada W'.fSOko.'3C1 Jedn~o )lę-.
. . - , t r a . Prace nad wykonc-Ll1letn
~kie ~pro_t<:stow~ło gorąco,. z~ ~o wnęw-z prOl\iV"Sdzi się jednocz.dle ;&
Jest memozhwe, ze wczasy, ze zm- montażem. Zmontowanie i wyoń
wa, że najg'Orętsze nasHenie pra' czenie 5-piętrowcgo domu trw-..,tyl- cy... Po zbadaniu bliżej tej spra- ko 107 dnti. Domy sz..ldeletowe rą 3 wy okazało się, że woj. gdańskie razy lżcoj'sZe od d'Olll;ÓW murwa- posiada znaczną przewagę ludno- nych" ponadto na lr~dym ~~ącu ści miejsldej nad wiejską, a więc h1etro:", kwadr. P?Wlerzchl'l:l n.lSZ--;
argumenty typu żniwa" stanowo k ... lneJ =ęd~ ~ę przeszło pC.1lll.
• 11 l10na sztuk ceg'lel l 500 m sześc lJu- CZo. odpadaJą·.. dalca. Przy budown:<ctw:e do.{ów
Gorsze są trudności, wynikają- szk:eletow;!ch istnitje możność za- ce z niemv-mości odrywania ludzi SIiosowan;a ~ystemu ta~mowego.
ren
od ich zadań produkcyjnych. Trze sysrem budo\\-nictwa: _pos~ada
IF
dba umiejętnie wybrać czas i miej- sobą wielką przyszlosc.
sce kursów, aby szkoleniem mo' OLIMPIADA TW()RCZO!K\
gły być O'bjęte przede wszystki.m \
roczniki młodych, pełnych sił lu- AIilATOKSKIEJ \ dzi, przed którymi stąj ą pełne Na Ukra.inie odbywają się lt ełt
szanse życiowe i dobr<ldziejstwa sywne przygotowania
40
repoli- ol kańsitiej olimpiady twórczości ma- Nie pociesZJajmy się jednak zbytłatwo - ukończona rejestracja mimo, iż niezwykle starannie prze prowadzona (świadczy o tym choćby cyfra osób rejestruj'ących
- 230.000), nie jest jednak całko
wide d6łkładna. Powodów tegO' na
leży się doszukiwać zarówno W 0-
gromie samego zadarria, jak i we wstydzie samych analfabetów.
Nie zawsze (były to wypadki nad
Rejestracja W)rkazała, że ogrom.
ny procent analfabetów (w tym
przeszło 100.000 młodocianych) re- krutuje się spośród ludzi. którzy
uczęszczali W Polsce przedwrze-
śniowej do tzw. szkół 1 stopnia.
'Do smu1;ne dziedzictwo. "jednokla' sówek" - szk!')ł dla biedo.ty, gdzie na jednego nauczyciela przypada-
ło po siedemdziesięciu kilku ucz- niów o dużej rozpiętości wieku - jest ostateczną lromprc;.mitac}ą szkół tego typu. '
awansu sp eczneg<l. _. kt· t "
Pomówmy również o oporach i . ś' b b . WTskiel. • o.ra ma s an(}\IVlC :r'ze..
Do konca wrz~ ma r. ma yc. gląd imponującego. dorobku U1:;~
realnych przeszkodach. uruchomione
lO
tysięcy kursów ny w tej d2lied.2linie. W ci<\gu olat-[o piszą Amerykanie
o Hiszpanii .
Prawdziwą rewelacją był znacz- ny o.dsetek analafbetyzmu wśród byłych uczIj.iów szkół zaboru pru-
GłóYVne opory nk! dotycz,ą na dla 100.000 cUlaUabetów:
100.000
nich dwóch lat zorgani2owano Łtai szCzęście spraw zasadniczych, ile ooób poczyni wielki krO'k naprzód 7 tys. novlych zespołów tillllOr-. . j ch K' _.t dr d d ł g wansu sklich. Ogółem zespoły atn2to!-kie NOWY JORiK. 11.8 Korespon- skiego i, to poś.ród bogate~ chłop'
raczeJ orgamzacy ny . l1!'Uy np. w o Z~ o $pO eczne o a . Ukrainy obejmują 600 tys. os61 • dent pisma .,Dally Naws" Convey stwa. ~le D.ale~,przesadzac oz ,~a
poda~ w doniesieniu z Madrytu, że chodmą kulturą .
ożywienie dążeń wolnościOWYCh na. Najsprężyściej zo.rganizowano rodu hiszpańskiego wywołuje po.. rejestrącję w woj. łódzkim (liczba
ważne zaniepokojeni~ w k"łaeh 130.000 .zarej-estrowanych jest fr nkistowskieh. Jak wielkie zna-i bliska stanowi rzeczywistemu).
czenie przywiązuje rząd do tej spra ~"! dru~m miej~cu .na~e~y wymie wy świadczy chociaZby fakt, jź je. mc wo~. szczecirrslae l sląsko-dą
dynie w północnej HiSZ[)anii dla bl'owskle.
walki 7. ruchem oporu skoncentro~ 80 pro.c. zarEjestrowanych r<l- wano oddziały wojskowe. liczące zumie znaczeni~ akcji, z",,:al-czania przesz.ło 200 tysięcy żołnierzy i oli- analfabetyzmu l pragme SIę uczyć .
cerów, Do końca bież·ącego rO'ku prze'
Wysłan:n!cy piSm amerykańskich znaczono na akcję walki z anaUa- zaznaczają, że niezadowO'lenie z po- betyzmem 605 milionów zł, to
.lityki rZądu frankistow&k:i.ego no- jest kwotę 10 razy większą) niż
tuje się nawet wśród tych warstw wynosiła
.w
budżecie l?aństwa spOłeczeństwa hiszpańSkiego które przedwrześniowego pozycJa p. n..jeszcze do niedawna pop!~a1y ~l "Szkolnictwo. dla do~słych". Pie- niądze te - Ja,\[ oŚMac1.czyl ,pe-!no·
politykę. mocnik rządu do walki z. anal~-
Stolica ,jezierza
TRZECIA LISTA NAGROO Poo90jemy t1'zecią 0 kolei listę na gród. Premiel: Rządu RP. ob. J. Cy·
ra,!J,kiewioz 'Ofiarował dla zwycięzcy wyścigu m-Q/l;ocykl krajowej produ.1t cji marki SHL. dla zwycięskiej dru żyny puchar oraz jalko nagrod~ iJn-
• ywi{jualtną - neseser Skórzany.
W~ee:?remier min. M1nil - kilim Komendant główny MO gen. l(o- narzev.-"'31d - zegarek na rękę marki Cyma.
Po.lsiki Związek Wyd!ł!W'l1lictw Pra 'iowych - teczkę skórzanq ..
Nae~na Dyrekcja Filmu Pok"'kie go - apal·a·t totogra:ficmy merki
.~,.I?raktjł~':.. .
.' Stt'9il).'IifctW'o ~ - rower tury:- IltYC2L'lY.
i ga
Lipiec, 1949. Po.cząwszy od końca wi~ku X raz pierwszy ~ dziejach tego mia Olsztyn ma obecnie 45 tysięcy znaczy się tutaj parcie plemion gta obrano bunnistrzem Polaka- mieszkańców. Przed wojną miał polskich ku Bałtykowi. Miejsco' Piotra z Polan. Z innych slaw- 55 tysięcy, ale obecnie jest znisz- we plemię Prusów ustępuje zwol nych Polaków mieszkał tutaj w czony w 37 procentach - z czego na, brorriąc się zaciegle. Okres Pol latach 1516-1521 Mikołaj Ko.per- wynika, że gęstość zaludnienia ski d.zielnicowej osłabia ekspan- niki jako administrator zamku, po wojnie wzrosła. Śv.nadczy to sj~ polską. Prusowie organizują broniąc go skutecznie pned napa chlubnie o prężności osadnictwa wyprawy na Polskę. ścią mistrza krzyżackiego Albre- polskiego. . . Wtedy to książę Ma2lOwsza, chta i z baszty zamkowej dokonu
Zreszt~ widać J~ż na. kazdym Konrad, choąc się przed rJmi za- jąc swoich obserwacj~ astron?mi- kroku. Spore to IDlasto Jest upo- bezpieczyć sp:t'Owadza w 1226 ro- cznych. Jednak
w
Clągu Wleku rządkowane, ~unkcjon~ją ~ez za- ku do Po~ki Zakon Krzyżacki.XVII.i
XVIII,. a zwlasze~ po ;roz rzutt,I wsz~~tkle .zakłaay uzrtecz- Krzyżacyw
ciągu dwustu lat da- b~OI'ach P~lskl miasto ~iszczyło nośCl publ1(!zneJ
.<ld. wodo~ągów konują podbojU całych prawie SIę. zupe~e. ~d wOJną na 55 i .tr~waj?w. mIeJskich,c:z
do 3 Prus i U>CZUWBZy się na siłach, ~ęcy ml~ancow było tylko 2 klD. l MieJskiego Teatru imienia zwracają się przeciwko Polsce. tySiące Polakow.. Stefana Jaracza. T~n Mlejslq Te- Liczne grody, które wtedy zakła- W pamiętnym dniu 22 lutego atr
zwł~zcza, zasługuje
na osob-dają Krzyżacy
w pasie PO'jezierza 1945 roku wraz zArmią
Czerwoną wZffilan:cę. Poloź.on~
w.środku
mazurskiego,rnają służyć
nie tyl-ną
do Olsztynawkraczają
z bro- miasta z pIęknym poplenuem ~a- ko przeciwko Prusakom, ale i ni.ą w ręku Polacy - po raz dru- :taczaw:
śr6ds~werku
na przeClw- przeciwko Polsce. Wtedyrównież,
gi w dziejach _ ale tym razem~~,
daje coJa~ś
czas prócz go- to znaczy wpołowie
wieku XIVjuż
na zawsze. Zastali stary gród scmnyc,h występow ~zesP?łów w~r powstaje ogród Olsztyn. Należy w szczątk.ow)"Ch zabytkach, ale za8z~wskich, b~g.osl~.ch
1 poznan- dokapituły
biskupstwawarmiń-
to nowe miastorozrosłe
irozległe
$~ch, z.upełnie O'~gn~lne
przed- skiego, które jako lenne Wo.bec z kilku podmiejskimi osiedlami stawl~ma. Ostat~n(j dał .bardzo Polski księstwo ma prawo prze~ willowymi i robO'tniczymi, z roz-<;ekaw:
ąprapremIerę
sztukIwspół prowadzać kO'lonizację
terenu wewiniętym przemysłem, zwłaszcza
czesneJ ~łodego. autora .!eod-ora wł;atmym zakresie. Gród tern leiy skórzanym i zapałczanym. Prócz~Yb~skH~gO p~. 'Sza~a L' O~-
w kolarrie rzeki J:..yny iskłada się zakładów przemysłowych,
liczne me ucz~zen~uk: W1ę lp~~~e pOC2ątkowo z zamktl, folwarku i szk.oły rozmaitego typu zawodowe go.s~dstawK e
ela'::ą T
pdotzer Tę młyna na
wyspie dodziś istnieją-
go azwłaszcza oddział
miejsco-" zan or~ >owacza eo ra o.. cego.
wY
Uniwersytetu Toruńskiego mas:oo Jeza, . , . P i ' · erwszy raz wkraczaJą Polacy stu lUm prawno-e1\.Ono.mlczne na ( d ' ' - ' ).Z tego, me wymka w-cale,
Ja~~y
do Olsztyna w roku 1410 po bit-dają
charakterystyczne wielko- IDIe.szkancyOl~~t~a
szczegolme wie pod Grunwaldem,odległego
miejskie tempo Olsztynowi, który sobIe upodO'bah ImIę Teodor. H~r stąd o trzydzieście kilku kilome. pol!ożony wśród ttl'Oczyeh lasówbo~:rn pa.tron~m
miasta. (bo Wl- tr6w. Ichoć
ieh pobyt jest wtedy i nad brzegIem wielkich jezior,dnIeJąCym
w Jego herbie)łe~ dość
krótki, to jednakdopływ
PoDługiego.
i Krzywego, jest jed- św!ęt;y Jakub. Sta:rszy,. W?a~me laków do grodu wzmaga się odtąd nym z najpiękniejszych miast naJstarszą, najokazalszą l naJPIęk- coraz bardziej. W roku 1432 po wojewódzkich w Po.lsce. M. P.t'lJejszą budowlą obok zamku
0.1- 1., _________ _
sztyńskiego jest Katedra (rw. Jcl-Im
ś.tp
kuba. Ona, zamek i tzw. Wysoka
STANISŁAW ALFONS PIECZYRAK
ZIIl&rI po długich t oię~Udoh cierpieniach ·dn1a 11.8. 49 r., przeZyw.
szy la.t 48.
Wyprowndzenle drogich nam zwłok nastąpi dnia. 13.8, 49 r.
o gOdz. 18 z domu żałoby w Zgierzu, ul. 17 Stycznia 6.
PO'.IIOSt&jll: w nieutulonym ź&lu
ZONA, COltKIl RODZINA Brama, jedyna pozostałość z daw
nych murów 'Obronnych, to trzy punkty, w obrębie których mieści się najstarsza część mid8ta ze sta rym ratuszem po środku rynku w czworoką<:ie stal'oświ-eckicb d,I'J'U i trzy ... oldennych kamieniczek. To
był
tzw.
dawny ogród. któregopoczątki sięgaj'ą połowy wieku
XIV.
;QQ&iM&L~BI"la+mIl.II~Jra.m.WM*Ie.8§\~ii~t'''lIlj.W~"'II~""""IM"lEiEUI. . 1I1I1II
2
DZIENNiK
ŁbDih.~Nr 2iO(i484)
WĘGIERSKJ PLAN 5-1JETlf W ramach węgiersk:ego 5-knie- go planu rozbudowy gospodarze].
który nyz;poczyna się z dniiem sty czn'ia 1950 r., ulegnie radykmej zmianie rO!Z1Trleszczenie przelllTslU FHma L:ipi~ - po jednej pa- na WęgrZech. Doty.chczas przenysł I'ze bidonów dla pierwszego zawod- węgiers~i by} niemal całl!:01jioie nik.a z ekipy każdego państwa na s~oncentrowany w Budapeszci~ W etapie w Warszawie i l komplet C'lągu 5 lat powstaną na WęgrleCb.
piast wyś-ci,gowych <lila zawodnika nowe cewa przemysłowe: w płud
polskiego. nd.owej cz~śCli, gdzie Zfia,)'dują sl bo gate i ni.ewykorzystywane dO"Jch-
"BAŁnIil' roZ W WARSZAWIE czas z.ł'Oża węglowe zakłady pt'.em,.
Do Komitetu Orga.rn.izacYj;nego WY słu ciężll:ego; nowe zakłady pl'.emy
ściga kolarslltiego DooIrom Pols.1d
I
słu leklćego powstaną na obSa!rzenadeszły rowery typu "Bałtyk" pme między Dunajem j jw.orem lala.
maC2.'One dla pols'kiej drużyny na- ton, gd:zli.e znajdują się bogatE po.- roqowej oraz na nagrody. kłady bauksytu; bogate pokladr owę
Rowery wykCdla'l1e caŁkow.ici-e w gla i rudy żelaznej na Węg.;zeeb.
kraju zaopatrwne są w ośmiGbieg-o- północnych będą podstawą r-02budo we pnerzu:t5ci. V\o-anda tutaj pr.-.emysłueiężldego, Na
W'SCh~e kmju, gdzie ~lI<ł
T.RVDNOSm PASZPORTOWE plantacje bawełny, ZQ9tan.1e·atwu- WŁOCH rmne centrum przemysłu ~lne..
Włoski Związek Mlod2!i.eXy Demo go. ZnaC'llnym pt'7leObraiemom uleK
kraty~ nadeski'ł do Komitetu Or me też ~arka :rolna. W ,6łnoe
ganhneyjnego ~u Doolroła Pol nycb W~h z.o&tame wpil"O.Vadzo
ski depeszę, w której prosi o pomoc na u.pr::rwa ryżu. Na Węgrzecl środ
w uzyskaniu pas2!pOrtÓW. kowym zostazrlIe rozb.udJowa t
sa--
. Jeże1tl. m~cja nie OO:niegfe d'OWIliiciwo i ogrodo~. W skitrtku, przyjazd ekJ!py włoSkIej stoi przyszłości J)O'W'S1;aną tutaj f'lbryM pod makiem zapytania. . przemysłu konserwowego.
W dnia 10 sierpnia 1949 roku, zmarł nagle 8.
t
P.mgr JÓZEF lÓŁTASlEK
Członek Międzynarodowego Biura Pracy w Genewie. Za!oiy~1 Sląskiego T-wa Naukowej Organizacji PracY. Długolętni członł'k zwyczajny Insty1ułu Naukowego Orga.nizaeji i Kia-ownichla.
w Warszawie. WspółzalGŻycleJ j Dyrektor Oddzia.łu ŁódzMego 1,- stytutu Naukowego
()rganiza.c.l
i Kierowniotwa.. Klłel"6wmk iwt-
kladowca Wyiszego Studium Naukowej Organizacji, §t~iOd.
W ZrDal"łYm 'J.'oowa.rzJrstwo Naukow~ ()rganizaejI ił Kierowni ~
twa iraoi oddan~o członka i WYbitnego znaweę Nauki Or . ODDZIAŁ ŁóDZKI TOWARZYSTWA NAUK'
OR.GA.1'-I~ZACJI I KIEROWNICTWA
IM'
•
li.
t
p.SI AłłlSlAW PIECZfRAIl
RADCA IZBY PRZEMYSŁOWO -HANDLOWEJ W ŁODZI pl'lZeiywszy 1M 48, zmari w Zglierzn dnia 10 sierpnia 1949 roku.
W Zmarłym Izba Przemysłowo • Handlowa traLi długOletniego i zasłużonego dzia.łacza Da polu gospodarczym, który swoją wiedzę
i doświadczenie poświęcił dla dobra. SamoTZądu Gospodar~o.
o.reśó JegO pamięci
PREZYDIUM
(k 601) Izby Przemysłowo-Handlowej 'W Lodzi
"iJWi! on
DntIa 10 bm. zmuł nagle, przeżywszy lat 55
S·tP.
JÓZEF ŻOŁ TASZEK
Na.czelnIłk Biura. Planowania EltoDom. Zarz. Miejsktego w ~
Dyrektor Towa·rzystwa. Naukowego Organi;r.acji i Kierownictwa.
WyprowadżetlIie drogich nam zwłok z domu żałoby przy nUcy 11 Listopada 4 na stary Cmentar.ll KatolickI, nał!tąpi w piątek.
12 bm. o godz 1'.30, o czym zaWiadamiają pogrążeni w głębOkim żalu
ZONA, MATKA I RODZINA . . . 44YA444
1
PO'5ka Ludowa o koścIół katolickI (11"1
r I azaDa na n-f! wo i
'Dn":Y
duzwiązku
zoświadczen.iami
dowepoglądy
faszystowakiego dy- i pokoju zarzewie walk religijnych.klątwy
pal'okrow...<::. \<VI;! wszy.s<.klcll krÓlestwa.Papież odmówił.
Nii:sq.""'ft Rzeczyp'l)Spolitej z dn. 18 ktatora Hiszpanii generała Franco. Watykan s:1ęgnął po ulubioną broll wypadkad1 poniÓ6ł ea1kowitą poraź-, kler soJddaryzuje się z żąd8!llia:mi pa
marca i 26 lipca w sprawie sto- Równocześnie oficjalny organ We z czasów średnioW!l.ecza _ broń cks- kę i w kOłku Watykan musiał się z triotów włoskich. Tylko obecn~
sunku
kościcl:a
dopaństwa,
"Try- tykanu "Ossen'atore Romano" przy- komuniki.Zawieszając groźbę
ekskocałej
sprawywy,eofać
z wielkim u. francuskiejzałogi
utrzymujewładzę
buna Ludu"
<?głosiła czw~rty
zs~ąpil
do komentowania i wyjaśnie-
muniki nadgłowami
wiernych _ SZC"'Gerb!dem dla swego autorytetu.I papieża
nad Rzymem. Gdy w r. 1870 cyklu, artykułow redakcrJ~y<:h, ma uchwaly r07-szerzając zakres JeJ c~ce ich Odciągnąć od walki W obro Przez cały czas sprawa obraca;,,: )i'rancuzi ewakuowali Rzym - woj.POŚWlęoony~ temu zagaamemu. działania na lewicow;'ch socjG1istów me swych najbarduej elemen.t2"~, się wokół zjednoczeuia "\Vłoeh. Pa'
I
ska włoskie zajęły wreszcie miasto •• Artykuł zaJnteSU2amy bez skró' i ugrupowa11ia postępowe, bwrące nych praw i interesów. trioci włoscy walczyli» jedność swe Plebiscyt przeprowadzony 2 paź- t o w . . K on re.gacJa g . Ś"" 'w. ' l~ te go Ofi' CJ.UIn
I
udział w lityczn~'ch wespół jakichkolv.riek akcJ'ach po' z czł0nkaroi parti.i I"to" , ' ę problem , u lna uJe l ' v PlO" , ... go naro . l P ' t d u i przeCIW T T " . l w ln A. ustrii i pl'Ze ' .l:l
'- ZIernika' .
. 1870 t r. przyruOSt ...
S · 'd 1 5 > ogromne ( d m--b ł t.""h lecz dosadn",'~'n bar",,,,r'h skr"'J'- Cly;W ans wu n.oSC'le emu., Paptcz z .. W.·ClęStwO p.a rrotom. posro _ 3~ca ~Ię aWIloleJ ,,:':' una el? ,In- komunistycznych lub robotni.czych. ,'~ J ' -~ - P IX st ł ł l d 13-' 000
~cYJnrm) na tajnym poSleuze.. Wobec licznych głosów krytycz,. nie reakcyjny tygodnik amerykań- ~~ ". ,".y ~powa' ~ynme. prze- "YS"lęCY. g ~uJącyc 1 - pona .:.:
mu w dmu 28 czerwca 1949 roku nych ze strony części zachodnio- ski .. T.rme" w szeregu obrazkó\v Cl.Wi~O l~el zJ~1WC'Zerua Wio:ch 0- '\\'Y1?owlCcl'l:1ały się 2Ja włączeruem pi')wr.qięła uchwałę, grożącą eksko- europejskiej prasy miesz.czańsltiej Skreślonych prze;;! sW'ego włoskiego ?a:Vlał. s~ę bQWl~m .utraty .władzy Rz:ym~?o \y~och.
mUIUką członkom
i sympatykom "Ossenratore Romano" UISil'owaro do korespondenta. Oto, co najbardziej~~eCkt~J.
wP~nstWle. ~~Cl.elnym,
b~tPle,N~
Rfus1~" ?~ł!isza
akwte~
partii k:omunist ... oczny~'-· botn· . . . . ct ł wy.prowadza Oś W-W" .' ~" ore o e';lnow o m. m. ,Ll~Y1n, uwa u ę, on expe' , "ora z -azuJe
• 'ol • " l l 1:0 ,- WIesc. ze u lwa a poz.bawiona jest w a g i ' " z IOwnO Ż<my przez wszystkich Włochów za wierzącym katol.ikom pod groźbą
czych oraz tym, ktorzy z Ill11li po- charakteru politycznego i obraca się . stolicę swego przyszłego zjednoczo" ekskomUIrlki jakiegokolwiek udziału średnio lub bezpośrednio współdzia' w kręgu zagadnień czysto religij- "Niedaleko AnzU> le'~y zrujnowana nego państv..·a. w życiu politycznym Włoch. Klątwa
~ają. nych. • mi
Dn. 30 czerw<:a papież Plus XII Kłam temu przez wOJnę ejscowość Genza- W r. 1848 lud rzymski zerwał się grozi każdemu, kto bierze udział w twierdzeniu mdają DO ... Przeszło połowa spośród 10.000 do wa~ti i P'OWołał rząd tymczaso- wyborach. Klątwa grozi każdemu,
zatwierdził ucl1wałę Kongregacji. fakty. jej mieszkańców (wielu z nich bez:- wy. Na 29 grudnia 1848 roku rozpi- kto składa przysięgę na konstytucję,
Dn. 13 lipca Z'>stała ona ogłoszona Uchwała Watykanu ma charakter robotnych, niektórzy żyją w jaski- S-ane zosta~ wybory do konstytuan- a zatem każdemu urzędnikowi pań'
~ez oficjalny organ Watykanu czysto polity=:r. nic wS1lÓlnego z mach), Jmpiera partię kGmunistycz... ty. Papież rzucił eksłromunikę na stwowemu. Bulla "Non expedit" me i radio. watykańskie. religią mc mający. Jest Próbą wy' ną. Nie przeszkadza im to brać ślu- wszystkich, którzy wezmą czynny odn;iQ~a jednak żadnego skutku.
W cwgu
n<,tstęp~y~ dwu~ziestu
zyskaniauczuć
religijnychwierzą-
bu wkościele, chrzcić
swoich dzieci lub biernyudział
w wyborach. Mi-Wręoez
przeciwnie,zjednoczyła
tyl- cztere~h godZIn orlcJallne Tad!o De- cych katQlików do celów waJki po' i chować zmarłych w asyście księ' mo to olbrzym.ia większość Rzy- ko naród wł<lski przeciwko polityce parlamentu Stanu "Glos Ameryki" litycm~j przeciwko rochom pastę- dza, błogosławiącego grób w obec- mian głosowałóa w wy,borach. Kon- Watykanu, przyczyniła się do gwałnada'wało uchwałę Watylmnu w I powym i demokratycznym na całym noś ci chorążego z czerwonym
maD
stytuanta pozba:w:iła papieża władzy townego wzrostu wpływów stl·.:m- przekładzie na 26 języków. Przez \ świecie. Jest pociągnięciem politycz- darem". świeckiej i proklamowała republikę m'Ctw antyklerykalnych i postępo- szereg drii następnych "Głos Ame- nym. wynikaiącym ze zw.iazku Wa' rzymską. Stwierdziwszy bezskutecz- wych. Następca Piusa IX Leon XII!ryki" omawiai i komentował uchwa tykanu z imperializmem aTnerykari- Obrarrek drugi: ność ekskomuniki, papież sięgnął Pl) zmuszony był złagodzić interpreta.
łę Watykanu w sp'.)Sób nadzwyczaj skim, z faktu jstnienia ,Psi Wa- .,W Bali, kowal Angelo Paintosc. bardziej realne środki i zwrócił się cję bulli aż w początkach pierwszej przychylny. Sekundowało mu dziel'/Szy.:ngton - Watykan". powiada: "Wierzę w Boga. Bóg chro
I
wtedy do Austri:i. Jl!ra.nc.H i Hiszpa- wojny światowej. Watykan cicha- nie radio Madryt, v·'Yl"~jąe urzę- nil mnie podczas wojny. Ale, kiedy l nii o pomoc 'WOjSkową. Interwencja czem wycofał się z walki z pań.W " k d . .
wróciłem do domu, tylko komuniści i militarna francusko'austriacka pO'ło- s!;wem włoskim. W r. 1919 papieźa.l. y an pO syca »zmnnq
WOJnę« umieli mi wYł!umlwzyć prz!rezyDyI
żyła cbwil"JWo kres władzy ludowej. BenedyktXV,
widząc bezowocność Nie ukrywa tego zresztą nawetI
ny dziennik szwaj=ski .. ~..le Zueri l nędzy. którą cierpię", Papież na obcyCh bagnetach wrócił dotychczasowej tah.-tyki, OŚWIiadczyłn~~oo,rdziej p.rzy<;hylna
watyk<mu.,
cher Zeitung" kom~je .uchwałę ,.OŚ W-W" panieznie boi ~ię ta-! do Watykanu. ' gotowość "zawarcia porozumienia z W:ł prasa amery~a?~~ . , W:aty~anu w sp006b memmej oczy- kich ludzi, jak kowal Angelo P'an' ~. r. 1859 wyb~ ruchy p~- rządem włoskim nawet bez k'l1lkor-~ga? amerykans;,ncll k?ł w.r.elko- W!lsty. . toso z Bari i mieszkańcy Gellzano. WSL,aI?-cze w p~vr;mcJ~ch Państwa dat u".
kapItaliStycznych, tyg~k -"U. S. "Dec~a Watykanu i moment jej Zwykła agitaeja polity-czna włOSkiej KOSClelnego. Pap1:z znow rzu~a kl~- Praktycznie więc groźba ekskomU"
News and World Report plsze na ogłoszema. podyktowane zostały mo clladecji, kleru d Głosu Ameryki" twę na uczestnikow powstama. Ale niki wisiała przez przeszło p6ł w:te.
ten temat wpro..<Jt: ty wami poIityc7illyIDi. Wschód Earo- nie tu nie pomogła" Wa,tykan posta- mimo to plebiscyt wypadł na meko- ku nad całym narodem włoskim.
,.Uchwa~a ~\i'at~kanu w ~wie py 7.&ll1r:nięty jest l!rzed WlJływami now.Ił wywrrz.€Ć na' ni~h terror mOr ~yść pa~eia. Papież ~o raz trzeci Mimo to m.iliony Włochów spełnia.- cksk~ lil~i Je.t J~~ z dontosłyeh .' ~ zac~lodnich. które ~ ralny, obud2Jli! konflikt '\'1' sum\~-I Slęg~ po e~munikę J tym ra2lem ły codzienne swe obowiązlqi parno"
faz .,zunneJ WG:J.Dy'. czyms Wl~Cej D1Ź po~ No niech, mgr "t dyskr",-minacja reli- beL:SKuteczme. Masy ludowe odwra- tyczne, nie oglądając się na poJitycz
~bl'jż.ony do Dep~ntu stanu' JUS 'kami Watykann". gijną. V'.c.. " ('3ją się od Watykanu.
Poa
koniec ne manewry Watykanu. Aż musiał dziennxk amerykanski "New Y01'k O~ an szwajears1ci.i:'h k.& wielko- roku tylko Rzym po'OOfrtał podwm-
on skapitulować.T:imes" z dn. 1'7 lipca, rymawlająC kapitalistycznych nie 'WQb1!l Dl: od- Wybttna dPiałao:ka ka~ prof. dZIl papieża, Awanturnicza polityka Watykanu motywy, jakimi. kierow.a'ł się Waty- !'.łonif! istotnych m">tywclw uchwały, Ada Alessa:I'l.dri.~i w po~ępowym. t y- W r. 1$1 proldtrnrowane :zostało wywołała wtedy niezadowolenie, i kan przy pov,~u uchwały, pisze Waiykanu: 'godniku włoskim ,.Vlta N:ouva" z królestwo włoskie. CalJ:e Włochy do' ostre protesty w kołach najbardziej otwarcie: "Watykan usilu.ie pt'Zedsta.wł<: SWI!! dn. 31 ~ u)rnt.l)e ~ maIl@Wl''tl magały się. przyłą<::zenia Rzymu do katolickich i konserwatywnych.
"Chociaż pro'katolicka pal'tia. chrzc decYĄię, jałto ideo-wo-reUgijną. W watykańskiego:
ścijańsk-o-demokl'atyczna we
\'Jo-
istoci,e l'ZeczyjedDak ~e moin.a "Staje pmed :nami altema.tywaWatykan nie odwróci biegu dziejów
szeeh zdobyła. (wdczas wyborow) uIcryc jej charakteru polUycznego<'. sztucznie nam przez władze koście!' . . . . . . . większość - ' to jednak ko-munl<ici i Pismo $W1ria również kulisy de-
f
lb zdradzi' ruch c1e DZl'Ś watykan w;raca do tych sa-I przecm'ko dzieSIątkom mlli'Onow ka lewicowi socjaliści zebrali ponad ł"V"rii: ne knarzt nCODa: ~ __ 0 ":ę IDD1c'e.4 lu'" mych awanturnliczych metod walki tolików, k!tórzy walczą o swe pra..
• . . . - - - • 1_ -"-J mo ra yczny. S_ląC ... ~ D ~"'t . Ty"''' . ytu . kszt ł Pr .,-- -~. nk t" k
~Sil~m mlllOn(}w głosoWo. Fa ... t ten "W szczególności kard;YDał
SpeU_:
wf ce;i świ2domym narzędziem rp.- ~ y~zneJ.. . u\.o ze s a~~ a.. wa.. zeClW.t1.V .<='o0I?
par 'li o->l.'viailozy, jak._l~ły';'Vmvi są. we Wio man domagał się podjęcia .now-, akd,ji społecznej i poIity&Jrej, a.lbo t~Je SIę dZl~ J~. bsrd?eJ .~la;l n:ul1lst~'cznych 1 robotmc.z~c~, prz~
szech ltm:nutusCl i Ich leWlCOWo'sO- czego kroku". oka a; ni~posłuszefurtwo w~c 11- mekOl'zysInle, an:iże.li w waeku ""IX, cl\vko uch ~ympatykom l ZW?lcrun- cjalistyczni sprzymierzeńcy. Kościół Kardynał S,pel!lnl.alIl - jeden z :inl- ch z
b-
WałYłlanll gdy pragnął się przeoivvstawJć pa- kom. PrzeClwko członkom zW1ązków- zdołał zapobiec chwilowo zdobyciu cjator6w i twórcó-,v ,Osi W-W" _ wa . 'I
triotycznym dążeniom całego narodu zawodowych, także i przeciwko przez nich wl'lu'Wy, ale nadal pozo- należy do tyclJ. dostojników kościel- "Dylemat ten jest niesłuszny i włoskiego. członków związków chrześcijańskichtal niel'?związany ~roblem dłu&:o- nych, którzy v"rywierają decydujący okrutn!, ponie~:i; zosta!
falSZYW!e.1
.Wtedy papież ~ł~wal: ~~kute~I
które w~ Ftancji czy ~oszech two- falowy: Jak oderv.oac osiem mibo' wpływ na polityke Watykanu. On postaWlOny. ObIektywnie nalezy .me sterroryzx>wac kilkadzieSIąt nn- rzą vrspolny front przeCIwko zachłan nów lu~ od tych orga~acji". to pcha Watykar . d'O najbardziej stwierdzić, ż~ ~en z ~~ch to- lionów W~~hów. Dziś. pr~!5;!rie. to sa- n~Oi kapitaI;istów. Prz~wko ~ół-Zdamem "New York Timesa",
u-
awantur.ł\iczych wystąpieti politycz_lwarzyszy Wl.a:r:y l walki _me ulega.me;>
uczymc z setkaID.l mill<lnow lu- ~elcom, ktorzy,w kraJach kaprt<l"' chwała Watykanu powzięta została \nYCh. W Stanach Zjednoczonych kar n~wet. najmnieJszej pokUSIe wybra- d.zj, b>:>gatsz3'Ch o całą epokę vi do- listy=ych wespoł z ruchem robet.m. in. p0d kątem widzenia walki z dynal Spellman posiada opinię do' Ula Plenvs7.ej alternatywy - zdra- świadczenia polityczne, jakiCh do- niczym bronią masy ludowe przed wł'oskim ruchem robotniczym. wlci{a, pracującego gorliwie nad fa- dy nrehn demokratycznego"'. staJrezyły :im dwie wojny ŚW!i'atowe, wyzyskiem a w krajach domokracji Konserwatywny i antykomunistycz szyzacją kraju. Autorka stwierdza dalej, fJe "tV zwycięska rewolucja s~alistyczna ludO\,:,ej współd~ałają w . bud~v.ri.e
Uchwała jest narzędziem czysio politycznym
wd~lcbe
o'pos~ęp ~~n~ n~
eho-~ je~R~ę~kare~~~~:O~:ri~~ ~~~er~~:C~~vf~~iaa:.1~~~nso~~~~:
Zl ynllJ.]mnleJ o ".rnplanle SIę wo- . ' . . ' . • , .
Ale największy cios zadał tezie ,') ,,New York Herald Tribune" z dn. kół kościoła lub przecIw kośclołowi, d?~J w ~~ll"Ople srOO'k0'Y'o-w~hod- nym i artysto,m, którzy podali rękę religijnym, niepolitycznym charakte 16 lipca donosi w depeszy z Londy- gdyż zarówno katolicy jak i nie-ka- me] l zaC!lęta. wa~a z .pr.óbami ~fen m~som pra~Jącym .w. walce o .~
rze uchwały sam Watykan. Dyrek- nu, że prezes Światowej Rady Ko· tolicy znajdują się i na pra1A-'icy i sywy reakcy?no-lffipena];isty~J w k?J. Pr~wko ~esJ.ątkom nl.1li~
tor kancelarii papieskiej, MonS'ignor ścwłów Protestanckich dr Marc Bo' na lewicy latach ostatmch. now chłopow w krajach demokraql Al,'edo Ott.aviani. <komentując u- ergner '1)ŚW'ia.dcz.Ył, iż "Rada p r z e - ' If"1st.oria ostatnich stu lat wskazu- ludowej, którzy dostal.i ziemię zabra chwałę. oświadczył w dniu 14 lipca: ciwna jest metodom, przy pomocy pz.t)f. Alessandrilli wniOSkuje: je nie2Jllicie, w jakim kierunku idzie ną ob!.-Zarnikom. Przeciwko uczci-
,.Kościół !iat.nlicki jak najgoręcej których Watykan próbuje zorganize I ,.Istotnym motywem jest fu, źe rozwój dziejowy. l\,,[imo oporu sił wym duchownym katolickim, którzy wita ,vspółprac~ z protestantami wc wać coś w rodzaju krucjaty prze- r02lklada.jąca się klasa. kapitalistycz- wstecznictwa masy ludowe z~ycię' czując razem z masami, pragną
wspólnej walce z komunizmem". ciwko komunizmowi".
lna
chwyta się autorytetu kościoła żyły na obszarze jednej szóstej po- wspMdzi'<lłać w usunięciu krzywdy Trudno o bardZiej wyrażne posta. Ku czemu zmierzał Watykan, po' katolic!dego, aby UCZynić zeń uarzę- wierz·::hni kuli ziemskiej, budując społecznej i wyzysku5 wspierać wal wenie sprawy. bierając swą uchwałę? ,dzie swego egoizmu". pierwsze na świecie państwo l"ocjali- kę wyzwoleńczą ludu. Przeciwko Albov.riem papież Leon X bullą z Odp'owiedź me nastr~cza trudno- styczne - Związek RadzieckJi. Po robotnikom wreszcie, którzy wszę- Il()'ku 1520 wyklął po wsze czasy ści. Chodziło o dywersję politycznąBolesna lekcja
drugiej wojnie światowej, która by" dzie stanovrią awangardę walIa o po wszysLkich, którzy mają cokolwiek wśród wielomilionowych rzesz pro- ła rozpaczliwą próbą zahamowania kój, postęp i socjalizm.wspólnego z
reformacją religijną ,
stych ludzicl1łego świata,
kt6rzyhistoryczna postępu
przy pomocy niemieckiejWszędzie,
gdziekolwiek toczysię
a więc i protestantyzmem. Wed~ug prowadzą walkę o ;poJ..roj, ;postęn> de- Cytowany juź przez nas dziennik ma-ch!iny wojennej, rewolucja spo- ta walka, na czoło mas pracujących prawa kanonicwego: mokrację i socjallzm, przeciwko szwajcarski "Neue Zuericher Zei- łeczna wyswobodziła kraje', które po wysuwają się partie komunistyczne"Wszyscy apestaci, heretycy i schi wojnie i podżegaczom wojennym. tung" pisze: przez demokrację ludową kroczą do i robotnicze. One to rzuciły hasło mnatycy ipso facto wpadają w eks' Najpotężniejszym orężem w tej wal socjat:'ZmU. Na drugim krańcu jednOŚCi ludu pracującego w tej wal komunikę". (Kanon 1325 § 2). ce jest jedność działania robotników, "Kościół katolicki, który odznacza świata Chiny Ludowe odnoszą ceł Watykan chce tę ~ność rozbiĆ'..
Klątwa, rzucona w w. XVI na ,.he chłopów, inteligencji praoującej, in' się li wybitną. pami~cią histerycz- miażdżące zwycięstwo nad imperia' W im.ię czego?
ret~rk6'w', a zatem i protestantów, telektualistów - słowem ludzi pra- Itą" nie powinien zapominać, że klą- lizmem. Świat kroczy niepowstl'zy- W imię obrony interes6w klas po.
miala charakter religijny, wynikała cy fizycznej i umySłowej, ludzi wszy twy, ogłaszane z motywów polityCIT.- mantie ku socjalistycznej przyszłośi. siadających, w im.ię odbudowy naJ bowiem z r07bieżności p>:>glądów stlctch narodowości i WSZyStkich wy' nych często pnekszŁałcały się nieo- Nie zatrzymają go w tym pochodzie cjonalistycznych Niemiec,
w
łmię in na sprawy dogmat.yczne. I oto dziś znań, złączonych wspólnym celem ezekiwanie w skutee7ma broń Pł'Ze' średniowieczne groźby Watykanu. tryg podżegaczy wojennym, w imi~Watykan "jak najgoręcej wita współ obrany swych pI'alW i obrony pokoju ciwników". . próbującego daremme cofnąć bieg polityki amerykańskiego imperializ- pracę z protestantam.i" wyklętymi przed zamachami imperializmu i za- To ~strzeżenie dz[eHnika SZ\vajcar dziejów. mu, w imię $lążeń antyludowych przecież z pobudek 'religijnych i chłannością kapitaHstów. skłego oparte jest na głębokiej zna- tkh'W'eł-a W~anu zwraca się ,,()gi W-W".
"ipso fa~ wpadającymi w ekskc- W ln'ajac:h demo.k:racji ludowej, jomości ~jów.
mun:ikę" - A czyni to w jmię swej gdzie władza znajduje się w rękach ' " .
Zamach na wolnos' c' poglqdo' w
polI-łycznh
ostatniej
UChwały.
Rzecz jasna,że
ludu,jedność
maspracujących
jest.w
h'istornPo1s~ ~adkl ~ca-: yc
gdyby ta uchwała miała charakter podstawą wielltich osiągnięć w dzic- m~ .klątwy .kośCIelneJ na k-rolow l Ta awanturnicza poijtyka Wat y- burżuazyjnego, uchw.a'ła Watykall\t1 czysto religijny, nie byłOby to możli dzinie oclbvdowy gospodarczej, pod' ICSląząt panUJących były bardzo czę- kanu, zwrócona przeciwko dążeniom wywołała konsternację. Liczą SIę we. Nie jesteśmy Z'Nolennikami nj~sienia ogólnego dobrobytu, sze- ste. De~dującą rolę ~rały tu mo~y- setek milionów ludzi wszystkich one bowiem z tym, że bezpośrednia klątw kościelnych w żadnej postaci, rzenia kultury i oświaty. Watykan wy polityczne lub ... fInansowe. Hle- wyznań i wszystkich narodowości, interwencja papieża w sprawy poli- ale gwoli ścisłości, musimy ~twier- chce tę jedność podkopać, a równo- ral'Chia kościelna broniła w ten spo' skazana jest z góry na mepowodze' tyczne, może odrodzić nastroje anty' dzić. że wedle pra;va kanoni':?nego cześnie pl'agnie zaognić stosunki s6b swych przywilejów, zwłaszcza nie. Wa~ykan nie wahał się wysta- klerykalne w tych mieszczańskich bulla L .0na X nie straciła mocy. a między kościołem a państwem ludo' materialnych i każdemu monarsze, wnć na f'zwank autorytetu kościoła, środowiska, gdzie żywa jest pamięć przynajmniej obowiązuje dyrekto wym by w atmosferze waśni reli- kt6ry bądź pragnął te przywileje wprzegaiąc go do tej walki politycz reakcyjnej roli Watykanu w walce z rów kancelarii papieskiej. \Vezwa- ~ijnych l1łRtwić czynnikom reakcyj- przykrócić, bądź leż chciał pociąg- nej. Zlekceważył w niej całkowicie postępowymi rucham.i m:ieszczaJl- nie, ~kicrowane przez Watykan de nym dzia1alność pi'zeciw władzy lu' nąć biSkupów do świadczeń na rzecz interesy. dązenia i pl'agnienia mili0' skimi okresów minionych. I zamiast protestantów. świadczy zatem niezbi dowej. ska~btt pańlńwa -- wygrażała kląt- nów wierzących katolll~ów. wzmocnić obóz antyrobotniczy - u.
Cle, ŻE" h'aktuje on !;"'!'ą ostatnią
u,-
Jak pote;'ne 7nac-zenie pO'lityczne wą. Z reguły jednak królowie polscy Pismo Włoskie La Stampa" pi- chwała Watykanu wnosi doń roz·chwałę, jako narzędzie czysto polt· ~o~iada jedność mas ludowych, mało sobie z tego rodzaju pogl0że~r sze:' ., dźwięki.
tyczne,. . . . sw!ad~y Choćby światowa akcja w robili. W końcu klatwa tak SPO"
Na\':lasem m6~"ląc, mIarodajne obr<lme pokOju. która skupiła ponad wszedniała, że poniechano szafowa- "Na skute!;: uchwab Watykann
~niki protestanckie ustosunJ:owa ?OO milionów ludzi wszystkich kra- nia nią. trzecia część narodu włoskiego obj~- ły SIę negatywnie do prepOZyCJI vVa ,16w, wszystkich naJ:'oclowości. wszy- Al . . " b . . , ta została groźbą ekskomuniki.
tykanu. 5:tklch wyznal'!. .e me ~zucono JeJ yn3J~, eJ U
Nawet tak reakcyjny dziennik jak paryski ,,Le Monde" stwierdza,
że "nie można wykluczyć rewolt~r, części społeczeństwa katolickiego przeciwko uchwale Watykanu".
O . W W b · - . . .
całkiem. WIek XIX d.ostarcza Cle"a- "chwałą Watykanu nalezy tłu'l> S -
«
Ol Się JednOSCl wego przykaldu użyC1a przez Waty" ma~yc> tym, ź~ koŚCi~! katolickimas pracujqcych
kan klątwy w celach czysto politycz prze-.tY~'a głębGki kryzyS . Mieszczański dziennik włoski"n
. ' . " . . . , . nych, w walce papieża przeciwko, W niektórych kołach mieszczań- Momento" stwierdza:
Tę. Jednośc Os W-:-;-W pragm.e Imm~.J .. 0s1abic. Postanow:lła więn ruchowi niepodległościowemu we skich Europy Zachodniej zwłaszcza
za wszelką cen~ rozbłC. a przynaJ' wz.meClC w szeregach obozu postępu Włoszech. Papież uciekł się tu do tam, gdzie żyją tradYCje liQerallZJ'Y1" !Dalszy ciąg na str. 4)
PZI~NNIK ŁÓDZKI Nr 220