KAKTUS KAKTUS
SZKOLNA GAZETKA SZKOLNA GAZETKA
wrzesień/październik 2019
„Kaktus – zawsze można po nim oczekiwać jakiejś niespodzianki”
Zofia Nałkowska
2
Pozostało już tylko kilka dni wakacji i od poniedziałku zacznie się nowy rok szkolny. Najwyższa pora, abyś zaczęła się do niego przygotowywać. Nie nasta- wiaj się negatywnie. Niektóre rzeczy, takie jak wybór nowych, kolorowych zeszy- tów lub plecaka, może być naprawdę fajne. Dzięki naszej liście sprawdzisz, co jesz- cze powinnaś załatwić.
1. Zrób listę zakupów
Najprzyjemniejsze w powrotach do szkoły są zakupy. Kto z nas ich nie lubi?
Aby wszystko poszło Ci sprawnie, przygotuj listę rzeczy potrzebnych na nowy semestr, a następnie wybierz się na zakupy. Zeszyty, długopisy, zakreślacze, kolorowe karteczki post-it… Możesz mieć niezłą zabawę z wybierania idealnych zeszytów na każdy z przedmiotów. Nie zapomnij też sprawdzić, czy Twój strój na WF nadal jest na Ciebie dobry.
2. Przestaw swój zegar biologiczny
W czasie wakacji chyba nikt nie wstaje tak wcześnie, jak w roku szkolnym.
Nastawianie budzika na godzinę 06:30 wydaje się szalone, podobnie jak chodzenie spać o 23:00. Niestety, za kilka dni będziesz musiała się przestawić na „tryb szkoła”, czyli wczesne wstawanie i wczesne kładzenie się. Aby nie zarwać nocki przed pierwszym dniem szkoły, najlepiej będzie, jak postarasz się powoli przystosowywać swój organizm do nowego trybu. Zacznij od codziennego wstawania o godzinę wcześniej. Zobaczysz, że wcześniejsze zasypianie przyjdzie Ci wtedy z większą łatwością.
3
3. Wymyśl nowe szkolne stylizacje
W nowym roku szkolnym możesz mieć ochotę nieco zaszaleć ze swoim wize- runkiem - zmienić fryzurę czy odświeżyć garderobę. Teraz jest najlepsza pora na wprowadzenie zmian do swojego życia. Sprawdź, czy w nowym uczesaniu będzie Ci do twarzy, przejrzyj zawartość swojej szafy i oddaj te ciuchy, w których już nie będziesz chodzić. Na ich miejsce możesz kup kilka nowych. Stań przed lustrem i stwórz kilka gotowych stylizacji. Dzięki temu zaoszczędzisz rano czas na wybór od- powiedniego stroju do szkoły.
4. Zaplanuj swoje zajęcia dodatkowe
Siądź do kalendarza i zaplanuj swój czas wolny. Jeśli w zeszłym roku szkolnym chodziłaś na zajęcia z tańca współczesnego, ale przestały Ci one sprawiać radość, zastanów się, czy jest sens nadal w nich uczestniczyć. Może ten czas lepiej przeznaczyć na coś nowego, czego zawsze chciałaś spróbować (np. jazdę konną)?
Sprawdź w kalendarzu, ile masz czasu po lekcjach i zaplanuj zajęcia dodatkowe.
Pamiętaj przy tym, aby zostawić sobie chwilę na słodkie lenistwo.
5. Zrób porządki
Niestety, nowy rok szkolny wiąże się z porządkami. Chyba nikt ich nie lubi, ale są one niezbędne w przygotowaniach do nowego semestru.
Chodzi o uprzątnięcie swojej przestrzeni i ponowne dostosowanie jej do nauki.
Zrób porządek w szufladach i szafkach w biurku. Nowe podręczniki i zeszyty muszą znaleźć swoje miejsce. Najlepiej jak umieścisz je w najbliższej szafce, a książki i zeszyty z zeszłych lat przełożysz na inną półkę.
4
6. Odezwij się do znajomych z klasy
W ostatnie dni wakacji możesz odezwać się do ludzi ze swojej klasy i zaproponować wspólnego grilla lub imprezę w dużym gronie. Fajnie będzie się
spotkać ze wszystkimi jeszcze przed rozpoczęciem roku szkolnego i posłuchać o licznych wakacyjnych przygodach. Niestety, jak zaczną się lekcje, może nie być
na to wystarczająco dużo czasu.
7. Ciesz się ostatnimi dniami wakacji
Jeśli miałaś zamiar zrobić w wakacje coś niesamowitego, ale jakoś nic z tych planów nie wyszło, to masz teraz ostatnią okazję, żeby jednak zrealizować
swoje marzenie. Korzystaj ze słonecznych dni, jedź nad wodę, wyjdź na rower, spotykaj się z przyjaciółmi, czytaj książki lub oglądaj ulubiony serial. Jednym słowem BAW SIĘ i nie stresuj nadchodzącym rokiem szkolnym!
5
Są takie dni, kiedy nie wiesz jak się ubrać do szkoły, nie masz pomysłu na nic i zazdrościsz bohaterce filmu Słodkie zmartwienia jej programu
komputerowego do tworzenia szkolnych stylizacji (swoją drogą, świetny pomysł!)?
STYLIZACJA 1
Minimalizm z roku na rok zyskuje coraz większe grono zwolenników.
Jeżeli chodzi o modę, prostota i ponadczasowa elegancja przyświecały wielu wybitnym projektantom. Jeżeli chcesz wyglądać schludnie i z klasą, postaw na proste spodnie w ciemnym kolorze (czarnym lub granatowym) – mogą to być modnie podwinięte cygaretki lub materiałowe spodnie w kant z prostą nogawką.
Do tego dopasuj jasny kaszmirowy sweterek (polecamy szczególnie ten w pastelowym różu).
STYLIZACJA 2
Co założyć na górę do jeansów? W tym przypadku również masz wiele
możliwości. My jednak polecamy opcję smart-casual, czyli spodnie jeansowe w połączeniu z elegancką marynarką. Taki zestaw w szkole sprawdzi się idealnie –
będziesz wyglądać poważnie, elegancko i bardzo stylowo. Jaką marynarkę założyć do spodni? Jeansy połącz z elegancką, dobrze dopasowaną marynarką
w czarnym, granatowym lub szarym kolorze. Eleganckie spodnie połącz z luźniejszą marynarką w żywym kolorze – tu możesz zaszaleć: turkusowa, różowa
czy czerwona marynarka będą idealnym wyborem.
6
STYLIZACJA 3
Jak się ubrać do szkoły, kiedy jesteś wielbicielką sukienek? Nic prostszego, musisz tylko pamiętać o przyzwoitym i schludnym wyglądzie. Jaka sukienka do szkoły? Wybierz fason w modne wzory (np. cętki, wzorki geometryczne, kwiaty); najlepiej, by sukienka sięgała ci do kolan (tzw. typ midi) i nie miała bardzo głębokiego dekoltu. Do sukienki załóż czarne rajstopy (chyba że jest na to za gorą- co) lub legginsy – raczej unikaj chodzenia z odkrytymi nogami po szkolnym koryta-
rzu. Jaki fason sukienki do szkoły? Proste, ale niezbyt obcisłe kroje i rozkloszowane doły będą wyglądać modnie i bardzo dziewczęco.
STYLIZACJA 4
Zamiast sukienki wolisz spódnicę? To świetnie, bo ten element damskiej garderoby wraca do łask, więc możemy spodziewać się więcej spódniczek na szkol- nych korytarzach. Sięgająca kolan spódniczka ołówkowa jest dostępna w praktycznie każdej sieciówce.
STYLIZACJA 5
Cenisz sobie luz i wygodę, ale jednocześnie zależy ci na modnym i stylowym wyglądzie? Co powiesz na tunikę lub oversize’ową koszulę lub sweter
w parze z czarnymi legginsami? Dla nas bomba! Luźna i jasna (mogą być jaskrawe
kolory albo delikatne pastele) góra harmonijnie łączy się z ciemnym i charakternym dołem.
7
Redakcja
8
Baran
Barana ma duże potrzeby poznawcze i wiele zainteresowań. Przedmiotów, które lubi, uczy się bardzo chętnie. Często posiada wiedzę wykraczającą poza program.
Trudno zachęcić czy zmusić go do zgłębienia nieinteresujących go zagadnień.
Barana ratuje niezwykła chłonność jego umysłu – nauka przychodzi mu bez trudu.
Byk
Byk jest świetnie zorganizowany, uczy się systematycznie, a jego zeszyty i no- tatki w trudnych sytuacjach ratują całą klasę. Świetnie radzi sobie w przedmio- tach ścisłych. W językach najbliższa mu jest gramatyka. Mały Byczek jest bardzo koleżeński, poproszony o pomoc, chętnie zostanie po lekcjach i wytłumaczy ko- legom zawiłości matematyki. We wszelkich szkolnych konfliktach jest głosem rozsądku – godzi zwaśnione strony.
9
Bliźnięta
Bliźniak jest bardzo elokwentny i często pełni rolę klasowego adwokata.
Jest w stanie przekonać najsurowszego nauczyciela do rezygnacji z zapowiedzia- nej klasówki. Jest lubiany i przez uczniów i przez nauczycieli. Wszechstronnie uzdolniony świetnie radzi sobie ze wszystkimi przedmiotami. Nawet jeśli coś go nie interesuje, jest w stanie przekonać nauczyciela, że to jego pasja
Rak
Rak jest bardzo bystry, jednak bycie prymusem nie jest dla niego priorytetem.
Zamiast godzinami się uczyć, woli zorganizować szkolną wycieczkę, wypad do kina czy dyskotekę. Zawsze chętnie poprowadzi szkolne zawody sportowe.
Jako aktywista jest bardzo lubiany przez nauczycieli, a klasowi koledzy wiedzą, że z nim nie będą się nudzić.
Lew
Lew bywa bardzo ambitny. Bardzo chciałby być najlepszy we wszystkim, ale
wie, że to niemożliwe. Dlatego też wybiera jedną dziedzinę czy przedmiot i doprowadza ją do mistrzostwa. Jeszcze długo po tym, jak skończy szkołę krążą
legendy o tym, że był mistrzem gramatyki czy fizyki. Często udziela się w szkolnym samorządzie.
Panna
W szkole Panna jest rozsądna, poukładana i grzeczna. Dobrze się uczy, jest bystra i logiczna. Zazwyczaj dobrze przygotowana do lekcji. Nie zdarza jej się spóźnić czy pójść na wagary. Lubi szkołę i dobrze się tam czuje. Miła i sympatyczna Pan- na często wybierana jest do szkolnego samorządu. Wszyscy uczniowie bardzo
chętnie pracują z nią w zespołach przy przygotowywaniu referatów czy prezentacji.
10
Waga
Waga jest uczniem spokojnym i ułożonym. Ceni piękno i chętnie udziela
się w kółkach plastycznych, przygotowuje gazetki szkolne, dekoracje do przedstawień i chętnie prowadzi kronikę szkolną. Jeśli chodzi o naukę,
dobrze radzi sobie z większością przedmiotów. Trudno jej wyobrazić sobie przyj- ście do szkoły bez odrobionej pracy domowej czy nie przygotować się na klasówkę. Waga jest bardzo lubiana przez innych, zazwyczaj pozostaje na uboczu klasowych konfliktów. Ma bardzo wiele pasji pozaszkolnych i w nich się realizuje.
Skorpion
Skorpion to jednostka wybitna. Bardzo inteligentny, oczytany, z ogromną wiedzą.
Jednak nie jest uczniem grzecznym – zdarza mu się sprawiać problemy. To jeden z tych uczniów, o których nauczyciele mówią, że mógłby być prymusem, gdyby tylko chciał. A Skorpionowi się nie chce. Jednak klasa szanuje go i podziwia - jest bardzo oryginalny i twórczy.
Strzelec
Strzelec jest bardzo lubiany i popularny. Często przewodzi klasowej paczce i bywa otoczony przez grono wiernych fanów. Jest sympatyczny i wesoły. Nauka
przychodzi mu bez problemu. Lubi mieć świetne oceny. Czasem brak talentu nadrabia ciężką pracą, jednocześnie udając, że nic go to nie kosztowało. Jest świetnym sportowcem. Chętnie przyjmuje stanowiska w radach szkoły i innych komitetach. Jest dla kolegów wzorem do naśladowania.
11
Koziorożec
Koziorożca cechuje rozsądek i rozwaga. Wszystko musi dokładnie przemyśleć i upewnić się, że jest w stanie nad wszystkim zapanować. Zawsze wywiązuje się
ze swoich obowiązków i dopilnuje, żeby zrobili to też inni. Dlatego jest świetnym dyżurnym czy opiekunem dla młodszych lub słabszych uczniów.
Wodnik
Wodnik jest bardzo zdolny, inteligentny i wszechstronny. Jednocześnie jest
indywidualistą. Raczej skłania się ku przedmiotom humanistycznym i artystycznym, jednak zdarzają się wśród Wodników i świetni matematycy.
Ich wiedza wykracza poza program szkolny.
Ryby
Ryby są bardzo twórcze, zdolne, pełne zapału, a przy tym pracowite.
Mają szerokie zainteresowania i chętnie się uczą. Słuchają nauczycieli i są przez
nich lubiani. Chętnie dzielą się swoją wiedzą i chcą pomagać innym w nauce.
Są bardzo ciekawe świata, lubią eksperymenty. Nie czują potrzeby błyszczenia na tle klasy, bycia najlepszym. Wystarcza im pochwała od ulubionego nauczyciela.
12
Zastanawialiście się kiedyś, jak wygląda nauka w innych krajach?
Zapraszamy na krótką podróż po szkołach z różnych zakątków świata.
Francja
Cztery dni szkoły w tygodniu dla dzieci w podstawówce
Czas trwania roku szkolnego: 11 miesięcy, ale… 4 dni w tygodniu!
Czas trwania nauki: 11 lat
Wiek uczniów: od 3/6 – do 15/17 roku życia Praca domowa: pisemna zabroniona
Mundurki szkolne: brak System ocen: 20-punktowy
Test wiedzy: praca weryfikacja, egzaminy
13
Japonia
Nauka = praca
Czas trwania roku szkolnego: 11 miesięcy, 6 dni w tygodniu
Czas trwania nauki: 10/12 lat
Wiek uczniów: 6-15/17 lat
Zadanie domowe: brak (w szkole podstawowej)
Mundurek szkolny: brak
System ocen: 100-punktowy
Sprawdzian wiedzy: egzaminy kilka razy w roku
14
Australia
Dwa obowiązkowe przedmioty
Czas trwania roku szkolnego: 11 miesięcy/5 dni w tygodniu
Czas trwania nauki: 12 lat
Wiek uczniów: 5-17 lat
Praca domowa: brak
Mundurek szkolny: tak
System ocen: 100-punktowy
Sprawdzian wiedzy: testy, pisanie esejów i raportów; ocena wysyłana pocztą dwa razy w roku; począwszy od trzeciej klasy przystępowanie do egzaminu, raz na dwa lata
15
Tajwan
Czas trwania roku akademickiego: 10 miesięcy, 5 dni w tygodniu
Czas trwania nauki: 9-12 lat
Wiek uczniów: 6-15/18 lat
Zadanie domowe: tak
Mundurek szkolny: Tak
System ocen: 100-punktowy
Sprawdzian wiedzy: egzaminy testowe
Finlandia
Nauczanie o zjawiskach, a nie przedmioty
Czas trwania roku szkolnego: 10 miesięcy, 5 dni w tygodniu
Czas trwania nauki: 9 lat
Wiek uczniów: 7-16 lat
Praca domowa: rzadko
Mundurki szkolne: brak
System ocena: 10 punktów
Sprawdzian wiedzy: egzaminy sprawdzające, oceny wiedzy – od 4 klasy
Redakcja
16
Szkoły istniały już w starożytności, a na ziemiach polskich pojawiły się w X wieku. Szkoły parafialne, zakonne i klasztorne kształciły przede wszystkim chłopców przeznaczonych do stanu duchownego. Z czasem umiejętność czytania, pisania i liczenia była coraz bardziej potrzebna także kupcom i rzemieślnikom.
Dziewczęta z rodzin szlacheckich i mieszczańskich kształciły się w domu albo w szkołach przyklasztornych.
Pod koniec XII i na początku XIII wieku w Europie pojawiły się pierwsze uniwersy- tety (najstarsze w Bolonii i Paryżu). W Polsce pierwszy uniwersytet - Akademia Krakowska - został założony w 1364 roku przez Kazimierza Wielkiego, a odnowio- ny w 1400 roku przez Władysława Jagiełłę. Zasłynął przede wszystkim z wysokiego poziomu nauczania astronomii, matematyki i prawa. Przyciągał wielu studentów z różnych krajów. Jego wychowankami byli m.in. Mikołaj Kopernik, Andrzej Frycz Modrzewski, Jan Kochanowski.
17
W XVII wieku polskie szkolnictwo przestało się rozwijać, naukę prowadzono według przestarzałych programów i metod. Przełom dokonał się dzięki reformom ks. Stanisława Konarskiego, który w 1740 roku założył w Warszawie Collegium Nobilium – szkołę o nowoczesnym programie nauczania (m.in. nauczano języków obcych, geografii, matematyki, historii, fizyki). W 1765 roku powstała
Szkoła Rycerska - pierwsza szkoła państwowa w Polsce. Miała przygotowywać młodzież do służby wojskowej i urzędów cywilnych. Jej wychowankiem był m.in.
Tadeusz Kościuszko. W 1773 roku powołano Komisję Edukacji Narodowej, która stworzyła ujednolicony system szkolnictwa, obejmujący szkoły elementarne (podstawowe), średnie i wyższe. W szkołach średnich zamiast łaciny jako język wykładowy wprowadzono polski, a program wzbogacono o nauki przyrodnicze, matematykę, fizykę.
18
W 1775 r. powstało Towarzystwo do Ksiąg Elementarnych, które zajęło się opraco- wywaniem podręczników. W pierwszym trzydziestoleciu XIX w. szkolnictwo polskie rozwijało się bez przeszkód w Księstwie Warszawskim (1807-1814), a po kongresie wiedeńskim - w Królestwie Polskim (1815-1830).
Po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku konieczne było ujednolicenie systemu szkolnego i przystąpienie do likwidacji analfabetyzmu. Wprowadzono siedmioletnią szkołę powszechną, rozwijały się szkoły średnie (ogólnokształcące i zawodowe) oraz wyższe.. Działania na rzecz upowszechniania oświaty przerwała druga wojna
światowa. W latach okupacji Niemcy zamknęli szkoły średnie i uniwersytety. Już od końca 1939 r. organizowano jednak tajne nauczanie,
w tak szerokim zakresie i o tak sprawnej organizacji, jakiej nie było w żadnym innym kraju okupowanej Europy. System szkolnictwa obejmował wszystkie szczeble kształcenia - od podstawowego po wyższy.
19
Obecnie w Polsce wszystkie dzieci mają obo- wiązek nauki szkolnej (od 7 do 18 roku życia).
Po ukończeniu sześcioletniej szkoły podstawowej można się kształcić w liceum lub szkole zawodowej. Po zdaniu egzaminu dojrzałości można się nadal uczyć w szkole wyższej. Społeczność szkolna obejmuje uczniów, nauczycieli i rodziców.
Pracą każdej szkoły kieruje dyrektor, który współpracuje z radą pedagogiczną (tworzą ją wszyscy nauczyciele zatrudnieni w danej szkole, decydują m.in. o planie pracy szkoły), radą szkoły (złożona jest z przedstawicieli rodziców, nauczycieli i uczniów, m.in. uchwala regulamin szkoły) i samorządem uczniowskim, który tworzą wszyscy uczniowie danej szkoły. Celem szkoły jest wszechstronne przygotowanie uczniów do samodzielnego życia w przyszłości.
Redakcja
20
Dzień Nauczyciela to święto, w którym uczniowie mają okazję podziękować nauczycielom za ich trud i pracę oraz wyrazić swoje uznanie. Tego dnia także nauczyciele są nagradzani przez swoich przełożonych. Mimo poważnej oprawy tego dnia, zawsze można się jednak trochę pośmiać - z tej okazji przygotowaliśmy szkolne memy na Dzień Nauczyciela! Gwarantujemy, że rozbawią nie tylko nauczycieli.
Chyba każda branża ma swój zawodowy humor. Nie każdy jest jednak tak czytelny dla innych, jak humor nauczycielski i szkolny - w końcu każdy z nas kiedyś chodził do szkoły.
Dzień Nauczyciela - MEMY. Świętuj na wesoło!
21
Przygotowane przez nas na Dzień Nauczyciela memy rozbawią każdego! Na- uczycielom pozwolą z dystansem spojrzeć na swoją pracę, uczniom - z innej perspektywy na swoją codzienność, a pozostali dzięki nim przypomną sobie beztro- skie szkolne czasy.
W końcu kto z nas nigdy nie słyszał "wyciągamy karteczki" albo nie odetchnął z ulgą, kiedy nauczyciel straszący pytaniem na początku lekcji w końcu
z tego zrezygnował? Każdy z nas pamięta też z pewnością jakąś zabawną anegdotę ze sprawdzianu, zaś nauczyciele znają ich tysiące. Świętuj z nami Dzień Nauczycie-
la - memy w naszej galerii na pewno sprawia, że się uśmiechniesz!
22
23
24
25
Ciekawostki o jesieni
Polska złota jesień - przez wielu uważana za jedną z najpiękniejszych pór roku.
Dowiedz się dlaczego liście zmieniają swój kolor, kiedy przypada pierwszy dzień jesieni oraz przeczytaj ciekawostki o tej porze roku.
Pierwszy dzień jesieni
Oficjalny pierwszy dzień jesieni przypada na 23 września. W tym roku (2018) kalendarzowa jesień wypada w niedzielę. Jesień klimatyczna przypada na okres, gdy średnie dobowe temperatury powietrza wynoszą od 15 do 5 stopni Celsjusza.
Dlaczego liście zmieniają swój kolor?
Zastanawiałeś się dlaczego na jesień liście zmieniają kolor? Odpowiedź jest prosta.
W tej porze roku dzień staje się coraz krótszy, a co z tym idzie słońce świeci coraz krócej. Do drzew dociera mniejsza ilość promieni słonecznych, a co z tym rozkładanie chlorofilu. Jego miejsce zajmują inne barwniki – żółte i pomarańczowe.
26
Jesień ciekawostki
1.Po lecie to okres przejściowy między latem i jesienią. Podczas tej pory przejściowej średnie dobowe temperatury osiągają wartość od 15 do 10 stopni Celsjusza.
2. Kolejnym znakiem rozpoznawczym, że nadeszła jesień są opadające liście.
Drzewa otrzymują sygnał do ich zrzucenia, gdy dzień staje się krótszy. Wtedy między liściem a gałązką powstaje przegroda, która ogranicza dopływ wody. W wy- niku tego procesu liść usycha i opada poprzez podmuch wiatru.
3. Symbolem tej pory roku są kasztany. W przedszkolach dzieci często są zabierane na spacery, aby je zbierać i robić z nich ludziki. Istnieją jadalne owoce kasztana.
Udowodniono także, że posiadają one zdolność pochłaniania szkodliwego promie- niowania.
4. Jesień to także znak dla ptaków, że pora odlecieć do ciepłych krajów. Powód jest prosty - brak wystarczającej ilości pożywienia zimą, a także zbyt niska temperatura panująca zimą.
5. Choć jesień uważana jest za jedną z piękniejszych pór roku w Polsce, to nie do końca jest ona taka sympatyczna. Jej negatywną stronę odczuwa portfel statystycznego Polaka. To właśnie podczas tej pory roku wydajemy najwięcej.
Wydatki zaczynają się podczas kupowania wyprawki szkolnej dla swojego dziecka.
Wtedy też kupowane są ubrania "na zimę". Jesień trwa aż do 21 grudnia, więc należy tu wliczyć także większość wydatków bożonarodzeniowych.
27
6. Listopad jest najbardziej pochmurnym miesiącem w roku.
7. Jesień może wpływać na złe samopoczucie. Głównymi czynnikami są coraz krótsze dni oraz brak słońca.
8. Jesień jest jedną z czterech podstawowych pór roku w przyrodzie. Cechą charakterystyczną tego okresu są umiarkowane temperatury. W przypadku naszego kraju występują także dość duże opady.
9. Dla roślin i zwierząt jest to czas gromadzenia zapasów przed nadchodzącą zimą.
10. 23 września przypada równonoc jesienna. Tego dnia dzień i noc trwają tyle samo. Każdego następnego dnia noc zacznie się wydłużać, zaś dzień skracać.
Taki stan rzeczy potrwa aż do 22 grudnia, czyli przesilenia zimowego.
Redakcja
28
29
30
31
Jesień to właściwa (i w potocznej, mylnej opinii - jedyna) pora na grzybobranie. Jest to niewątpliwie okres, gdy grzyby są niemal gwa- rantowane. Masowy wysyp jesiennych grzybów ma miejsce po dłuższym okresie deszczowym połączonym z utrzymującą się wysoką wilgotnością powietrza. Następuje to, w zależności od roku, od około połowy września do połowy października. Intensywność wysypu grzybów także bywa różna, są lata gdy grzyby można niemal dosłownie kosić i wozami wozić i takie la- ta, gdy trzeba się nieco nachodzić, aby znaleźć prawdziwka i kilka podgrzybków.
Generalnie jednak, jesień rzadko sprawia zawód.
Pamiętaj! Jeśli chcesz wybrać się na grzybobranie, a jesteś zupełnie „zielonym”
grzybiarzem poproś o towarzystwo osobę, która ma większe doświadczenie. Osoba taka nie tylko wskaże ci najlepsze miejsce do szukania grzybów, ale też rozwieje wszelkie wątpliwości przy identyfikacji grzybów jadalnych. Pamiętaj, że grzyby trujące mogą być bardzo niebezpieczne dla człowieka i doprowadzić nawet do śmierci!
Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości lepiej pozostaw taki gatunek w lesie, nigdy nie sprawdzaj jego toksyczności poprzez zjedzenie, nawet najmniejszego kawałeczka.
Nie tylko grzyby trujące należy pozostawić w lesie, nie wolno także zbierać gatunków, które są pod ochroną.
32
Grzyby niejadalne i zbyt małe pozostaw w spokoju, nie wyrywaj ich i pod żadnym pozorem nie niszcz. Jeśli już znajdziesz długo wypatrywane okazy ważne jest także umiejętne wycinanie grzyba z podłoża, trzeba go delikatnie wykręcić z podłoża lub wyciąć nożykiem, aby nie uszkodzić grzybni.
Na grzybobranie najlepiej wybierać się wczesnym rankiem, warto zaopatrzyć się nie tylko w koszyk na nasze zbiory, ale także ciepłe ubranie, kalosze bo o świecie las pokryty jest rosą, termos z ciepłą herbatą, nożyk i oczywiście dobre towarzystwo.
Redakcja
33
Dania z grzybów - przepisy. Sezon na grzyby w pełni. Borowiki, podgrzybki, kurki… Nic, tylko wybierać i smakować. Zobaczcie nasze propozycje na pyszne dania z grzybami
Grzybowa zupa krem Składniki na zupę grzybową:
40 dag leśnych grzybów
1 cebula
2 marchewki
1 pietruszka
kawałek selera
2-3 ziemniaki
litr bulionu
pół pęczka natki pietruszki
pół szklanki śmietany
łyżka masła
majeranek sól, pieprz
Sposób przygotowania zupy grzybowej:
Grzyby oczyścić, pokroić w kostkę i podsmażyć na maśle razem z pokrojoną cebulą.
Do garnka z bulionem dodać pokrojoną marchewkę, pietruszkę i selera. Gotować 10 minut. Następnie dodać podsmażone grzyby i ziemniaki pokrojone w kostkę.
Gotować jeszcze przez około 20 minut. Zupę doprawić majerankiem, solą i pieprzem. Zmiksować do konsystencji kremu i dodać śmietany. Na wierzch można posypać posiekaną natką pietruszki.
34
Kotlety z grzybów
Składniki na kotlety z grzybów:
1 kg dowolnych świeżych grzybów
1 jajko
2 cebule,
2 czerstwe bułki
3/4 szklanki mleka
olej
tarta bułka
pieprz sól
Sposób przygotowania kotletów z grzybów:
Grzyby umyć, pokroić, podlać odrobiną wody i dusić 15 min. Następnie osączyć i zemleć. Cebulę obrać, posiekać i podsmażyć na oleju. Do grzybów dodać jajo, namoczone w mleku i mocno odciśnięte bułki, pieprz, sól oraz cebulkę.
Jeśli masa będzie zbyt rzadka, dosypać nieco tartej bułki. Wymieszać, uformować kotlety, obtoczyć w tartej bułce. Usmażyć na oleju na rumiano. Podawać z dowolną surówką.
Smacznego!
35
„Gorzka czekolada. I inne ważne opowiadania o ważnych sprawach”,
Jest to zbiór opowiadań dla młodzieży w wieku 11-15 lat o tym, co w życiu jest naprawdę ważne. Przyjaźń, szacunek, mądrość, sprawiedliwość, odwaga, wolność, ale także optymizm i pokojowe nastawienie do świata. Autorami są laure- aci Konkursu Literackiego im. Astrid Lindgren, organizowanego przez Fundację ABCXXI Cała Polska czyta dzieciom oraz od lat związany z Fundacją Andrzej Maleszka, niezwykle popularny i lubiany autor bestsellerów dla dzieci. Niełatwo znaleźć książkę, która tak poważnie traktuje młodego czytelnika. Fantastycznie napisana i zilustrowana budzi skrajne emocje, zachęca do refleksji i skłania do dyskusji. Na pewno niejeden nastolatek będzie identyfikował się z jej bohaterami.
Dla dzieci: „Skąd się wzięło pisklę w jajku?”, Christian Dreller i Petra Maria Schmitt
To zbiór zabawnych i trzymających w napięciu historyjek, które pomagają znaleźć odpowiedzi na nurtujące dzieci pytania, jak na przykład czy można czytać
palcami albo dlaczego swędzą nas ukłucia komara. Idealne opowiadania o charakterze edukacyjnym dla dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym.
Znakomicie nadają się jako bajki na dobranoc. Bohaterowie wybierają się na wycieczki, podczas których przeżywają wspaniałe przygody i zdobywają nową wiedzę. Rzeczowe odpowiedzi na trudne pytania w połączeniu z dobrą zabawą i samodzielnym poszukiwaniem rozwiązań.
36
Science-fiction: „Luna: Nów”, Ian McDonald
Ten jeden z najlepszych na świecie autorów fantastyki naukowej zwrócił się tym razem ku Księżycowi. Jest to książka o pięciu rodzinnych korporacjach uwikłanych w zaciętą walkę o kontrolę nad surowym księżycowym środowiskiem.
Można łatwo zginąć, ale dzięki licznym złożom równie łatwo się wzbogacić.
To fantastyka, która na pewno przypadnie do gustu fanom Kima Stanley’a Robinsona, czy Kena Macleoda.
Kryminał, fantastyka dla nastolatków: „Opowieść o Kullervo”, John Ronald Tolkien
Dotąd niepublikowana opowieść J.R.R. Tolkiena, twórcy znanego z takich dzieł jak „Hobbit”, „Władca Pierścieni” czy „Silmarillion”, które sprzedały się na
całym świecie, w milionach egzemplarzy. „Opowieść o Kullervo” to niezwykła, a zarazem tragiczna historia chłopaka, okrutnie doświadczonego przez los.
Gospodarstwo wuja Untamo, który zabił jego ojca, porwał matkę a jego samego trzy razy próbował zabić, to miejsce, w którym „nieszczęsny Kullervo” dorasta.
Kochany jedynie przez siostrę Wanōnę oraz strzeżony magicznymi mocami przez czarnego psa Mustiego zostaje oddany do kowala Asemo jako służący. Tam również los go nie oszczędza…
Redakcja
37
Wciągająca fabuła, ciekawe zadania i niepowtarzalny klimat – czego można chcieć więcej od gry planszowej? Fana filmów fantasy i science fiction po-
winna ucieszyć gra osadzona w magicznym świecie, dla wielbiciela historii
i przygód możemy wybrać planszówkę, która pozwoli mu się wcielić w średniowiecznego władcę albo ambitnego poszukiwacza złota – możliwości jest
wiele. Na rynku jest także wiele gier edukacyjnych, które pomogą utrwalić szkolną wiedzę lub rozwinąć posiadane pasje.
Poniżej prezentujemy najlepsze planszówki:
Kultowa pozycja, która pomimo prostych zasad, potrafi wciągnąć na długie godziny. Tak naprawdę jest to gra i dla młodszych i dla starszych. Zaintere- suje zarówno nastolatka, jak i jego młodsze rodzeństwo. Podstawowym celem każdego z uczestników jest zbudowanie jak najwięcej dworców i połączeń między poszczególnymi miastami Europy. I choć trasy nie pokrywają się z prawdziwym przebiegiem linii kolejowych, to i tak w trakcie zabawy można lepiej poznać geografię i historię naszego kontynentu. Wsiąść do pociągu to gra, która jest częścią wielokrotnie nagradzanej serii Ticket to Ride, więc śmiało możemy zaproponować ją swojemu nastolatkowi.
38
To nie tylko gra familijna, ale także wyśmienity trening dla mózgu. Na kartach znajduje się 8 rodzajów wyzwań. Ich rolą jest pobudzenie różnych zdolności – są to zadania logiczne, testy na pamięć, ćwicze-
nia na koordynację ruchową i rozpoznawanie faktur różnych przedmio-
tów. W grze liczy się nie tylko inteligencja i spostrzegawczość, ale także tempo w jakim odpowiadamy na pytania. Znając odpowiedź, należy szybko położyć rękę na karcie i rozwiązać widniejącą na niej zagadkę. Jeśli nam się to uda, w nagrodę można ją zabrać (jeśli nie pozostaje ona w grze). To ważne, bo aby zwyciężyć musimy zdobyć po dwie karty z każdej kategorii.
Akcja gry toczy się w świecie wyniszczonym międzygalaktyczną wojną.
Jednym z najcenniejszych bogactw, a tym samym największą stawką w grze są kryształy Hexis. Gracze pozyskują je, rekrutując najemników z innych planet.
Każdy najemnik ma inne moce i umiejętności – od tego, jak je wykorzystamy, zależy powodzenie w rozgrywce. Raz pozyskany najemnik nie jest jednak naszą własnością. Inni uczestnicy mogą w każdej chwili go przekupić i zgarnąć do swojej drużyny. Dzięki temu rozgrywka generuje jeszcze więcej emocji i staje się mniej przewidywalna.
39
Gra przenosi nas do roku 2174, gdzie przeludnienie Ziemi stało się faktem, a siły rządowe rozpoczęły intensywne działania, mające na celu kolonizację Marsa.
Nad terraformacją czerwonej planety pracuje kilka korporacji, którymi zarządzać muszą poszczególni gracze. Ich podstawowym zadaniem jest kupowanie i realizowanie różnych projektów inwestycyjnych, których celem jest przystosowanie Marsa do przyjęcia osadników z Ziemi. Może to być np. budowanie miast, zalesianie terenów czy tworzenie oceanów. Na każdy projekt dostajemy budżet, którego nie można przekroczyć. Choć przez całą rozgrywkę gracze ze sobą rywalizują, muszą też zrealizować trzy wspólne cele: podnieść temperaturę na Marsie do 8°C, zwiększyć ilość tlenu w atmosferze i stworzyć co najmniej 9 oce- anów.
Rozgrywka kończy się w momencie, gry graczom się to udaje.
Oferta młodzieżowych gier planszowych nie kończy się oczywiście na wymienionych tytułach. Każdego roku do sklepów trafiają nowe pozycje.
Do odkrycia jest też wiele starszych, kultowych już gier. Im także warto się przyjrzeć
Redakcja
40 Osoby piszące: Redakcja
Opiekunowie: Katarzyna Drozdowska, Karolina Wojtowicz Oprawa Graficzna: Tomasz Durawa, Karolina Wojtowicz Skład, opracowanie druku i druk: Tomasz Durawa.
