Program Ochrony Powietrza w praktyce gminy. Szkolenie dla OM GGS Gdańsk 23 stycznia 2019 roku

Program Ochrony Powietrza w praktyce gminy

Szkolenie dla OM GGS

Gdańsk 23 stycznia 2019 roku

Na czym polega ochrona powietrza?

Art. 85. Ochrona powietrza polega na zapewnieniu jak najlepszej jego jakości, w szczególności przez:

1) utrzymanie poziomów substancji w powietrzu poniżej dopuszczalnych dla nich poziomów lub co najmniej na tych poziomach;

2) zmniejszanie poziomów substancji w powietrzu co najmniej do dopuszczalnych, gdy nie są one dotrzymane;

3) zmniejszanie i utrzymanie poziomów substancji w powietrzu poniżej poziomów docelowych albo poziomów celów długoterminowych lub co najmniej na tych poziomach

Zasady oceny jakości powietrza

Art. 86. 1. Minister właściwy do spraw środowiska w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw zdrowia, kierując się koniecznością ujednolicenia zasad oceny jakości powietrza, określi, w drodze rozporządzenia:

1) poziomy dopuszczalne dla niektórych substancji w powietrzu;

2) poziomy docelowe dla niektórych substancji w powietrzu;

3) poziomy celów długoterminowych dla niektórych substancji w powietrzu;

4) alarmowe poziomy dla niektórych substancji w powietrzu, których nawet krótkotrwałe przekroczenie może powodować zagrożenie dla zdrowia ludzi;

Określenie i dotrzymanie krajowego celu redukcji narażenia

Art. 86a. 1. Minister właściwy do spraw środowiska w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw zdrowia, kierując się potrzebą dotrzymania pułapu stężenia ekspozycji oraz określenia i dotrzymania krajowego celu redukcji narażenia, określi, w drodze rozporządzenia:

1) sposób obliczania wartości wskaźnika średniego narażenia dla miasta o liczbie mieszkańców większej niż 100 tysięcy i aglomeracji;

2) sposób obliczania wartości krajowego wskaźnika średniego narażenia;

3) sposób oceny dotrzymania pułapu stężenia ekspozycji.

Podział na strefy w obrębie województwa

Art. 87. 1. Oceny jakości powietrza dokonuje się w strefach.

2. Strefę stanowi:

1) aglomeracja o liczbie mieszkańców większej niż 250 tysięcy;

2) miasto o liczbie mieszkańców większej niż 100 tysięcy;

3) pozostały obszar województwa, niewchodzący w skład miast o liczbie mieszkańców większej niż 100 tysięcy oraz aglomeracji.

3. Minister właściwy do spraw środowiska, określi, w drodze rozporządzenia, strefy, o których mowa w ust. 2, z uwzględnieniem ich nazw i kodów.

Akty prawne dotyczące monitoringu powietrza:

1) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 2 sierpnia 2012 roku w sprawie stref, w których dokonuje się oceny jakości powietrza (Dz.U.2012, poz. 914),

2) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 sierpnia 2012 roku w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu (Dz.U.2012, poz.

1031),

Poziom emisji substancji w powietrzu

rozumie się przez to stężenie substancji w powietrzu w odniesieniu do ustalonego czasu lub opad takiej substancji w odniesieniu do ustalonego czasu i powierzchni, przy czym:

poziom dopuszczalny – jest to poziom substancji, który ma być osiągnięty w określonym terminie i który po tym terminie nie powinien być przekraczany; poziom dopuszczalny jest standardem jakości powietrza,

poziom docelowy – jest to poziom substancji, który ma być osiągnięty w określonym czasie za pomocą ekonomicznie uzasadnionych działań technicznych i technologicznych; poziom ten ustala się w celu unikania, zapobiegania lub ograniczania szkodliwego wpływu danej substancji na zdrowie ludzi lub środowisko jako całość,

Poziom emisji substancji w powietrzu

Poziom celu długoterminowego – jest to poziom substancji, poniżej którego, zgodnie ze stanem współczesnej wiedzy, bezpośredni szkodliwy wpływ na zdrowie ludzi lub środowisko jako całość jest mało prawdopodobny; poziom ten ma być osiągnięty w długim okresie czasu, z wyjątkiem sytuacji, gdy nie może być osiągnięty za pomocą ekonomicznie uzasadnionych działań technicznych i technologicznych.

Poziomy emisji substancji

Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 sierpnia 2012 roku w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu (Dz.U. 2012, poz.1031), określa:

dopuszczalne poziomy (standardy jakości powietrza) dla następujących substancji:

benzenu,

dwutlenku azotu / tlenku azotu, dwutlenku siarki,

ołowiu,

pyłu PM10, pyłu PM2,5 tlenku węgla

różnicując wartości dla terenu kraju i dla terenu uzdrowisk.

Poziomy emisji substancji

Lp.

Nazwa substancji

(numer CAS)

Okres uśredniania wyników

pomiarów

Dopuszczalny poziom substancji

w powietrzu w [µg/m³]

Dopuszczalna częstość przekraczania poziomu w roku kalendarzowym 1 benzen

(71-43-2) rok kalendarzowy 5

2

dwutlenek azotu (10102-44-

0)

jedna godzina 200 18 razy

rok kalendarzowy 40 tlenki azotu

(10102-44-0,

10102-43-9) rok kalendarzowy 30

3 dwutlenek

siarki (7446-09-5)

jedna godzina 350 24 razy

24 godziny 125 3 razy

rok kalendarzowy i

pora zimowa

Poziomy emisji substancji

Lp.

Nazwa substancji

(numer CAS)

Okres uśredniania wyników

pomiarów

Dopuszczalny poziom substancji

w powietrzu w [µg/m³]

Dopuszczalna częstość przekraczania poziomu w roku kalendarzowym 4 ołów

(7439-92-

10) rok kalendarzowy 0,5

5 pył

zawieszony

PM 2,5 rok kalendarzowy

od 2015 roku25

od 2020 roku20

6 pył

zawieszony PM 10

24 godziny 50 35 razy

rok kalendarzowy 40

7 tlenek

węgla (630- 8 godzin 10 000

Poziomy informowania i alarmowania PM 10

Poziomy informowania i alarmowania PM 10

Klasyfikacja stref przez GIOŚ

Art. 89. 1. Główny Inspektor Ochrony Środowiska, w terminie do dnia 30 kwietnia każdego roku, dokonuje oceny poziomów substancji w powietrzu w danej strefie za rok poprzedni oraz odrębnie dla każdej substancji dokonuje klasyfikacji stref, w których poziom odpowiednio:

1) przekracza poziom dopuszczalny powiększony o margines tolerancji;

2) mieści się pomiędzy poziomem dopuszczalnym a poziomem dopuszczalnym powiększonym o margines tolerancji;

3) nie przekracza poziomu dopuszczalnego;

4) przekracza poziom docelowy;

5) nie przekracza poziomu docelowego;

6) przekracza poziom celu długoterminowego;

7) nie przekracza poziomu celu długoterminowego.

Wyniki oceny oraz klasyfikacja stref

1a. Wyniki oceny oraz klasyfikację stref, o których mowa w ust. 1, [wojewódzki inspektor ochrony środowiska] <Główny Inspektor Ochrony Środowiska>

niezwłocznie przekazuje zarządowi województwa.

1b. W przypadku udokumentowania wpływu zanieczyszczeń pochodzących ze źródeł naturalnych lub solenia i piaskowania dróg w okresie zimowym na poziom substancji w powietrzu, [wojewódzki inspektor ochrony środowiska] <Główny Inspektor Ochrony Środowiska> może, kierując się stopniem wpływu zanieczyszczeń pochodzących z tych źródeł na przekroczenia poziomów dopuszczalnych, uwzględnić w ocenie poziomów substancji w powietrzu wpływ tych zanieczyszczeń

Program Ochrony Powietrza

Art. 91. 1. Dla stref, o których mowa w art. 89 ust. 1 pkt 1, zarząd województwa, w terminie 15 miesięcy od dnia otrzymania wyników oceny poziomów substancji w powietrzu i klasyfikacji stref, o których mowa w art.

89 ust. 1, opracowuje i przedstawia do zaopiniowania właściwym wójtom, burmistrzom lub prezydentom miast i starostom projekt uchwały w sprawie programu ochrony powietrza, mającego na celu osiągnięcie poziomów dopuszczalnych substancji w powietrzu oraz pułapu stężenia ekspozycji.

2. Wójt, burmistrz lub prezydent miasta i starosta są obowiązani do wydania opinii w terminie miesiąca od dnia otrzymania projektu uchwały w sprawie programu ochrony powietrza, o którym mowa w ust. 1.

Krajowy Program Ochrony Powietrza

Art. 91.c. W przypadku, gdy przekroczenie poziomów dopuszczalnych lub docelowych substancji w powietrzu występuje

na znacznym obszarze kraju, a działania podjęte przez organy administracji samorządowej nie wpływają na poprawę stanu

jakości powietrza, minister właściwy do spraw środowiska może opracować Krajowy Program Ochrony Powietrza. Program ten to dokument o charakterze strategicznym, wyznaczający cele i kierunki działań, jakie powinny zostać uwzględnione w szczególności na szczeblu lokalnym, w programach ochrony powietrza.

Krajowy POP – synteza PM 10 w 2013 roku

88,21 5,77

2,98

1,84 1,17 0,03Źródła emisji

ogrzewanie budynkow

ruch pojazdow pyły z dróg

przemysł

transgraniczne inne

Realizacja POP na poziomie lokalnym:

podniesienie rangi zagadnienia jakości powietrza poprzez skonsolidowanie działań na szczeblu krajowym oraz powołanie szerokiego Partnerstwa na rzecz poprawy jakości powietrza,

stworzenie ram prawnych sprzyjających realizacji efektywnych działań mających na celu poprawę jakości powietrza,

włączenie społeczeństwa w działania na rzecz poprawy jakości powietrza poprzez zwiększenie świadomości społecznej oraz tworzenie trwałych platform dialogu z organizacjami społecznymi,

Realizacja POP na poziomie lokalnym:

rozwój i rozpowszechnienie technologii sprzyjających poprawie jakości powietrza,

rozwój mechanizmów kontrolowania źródeł niskiej emisji sprzyjających poprawie jakości powietrza,

upowszechnienie mechanizmów finansowych sprzyjających poprawie jakości powietrza.

Realizacja celu głównego KPOP

Lp. Wskaźnik Rok

bazowy

Poziom dla roku bazowego

2018 2020

1

Liczba stref spośród wszystkich 46 stref w kraju, w których występują obszary narażenia ludności na

negatywne skutki

zanieczyszczenia powietrza z powodu przekroczenia norm jakości powietrza (PM10 i B(a)P) [szt.]

2013 42 34 10

2

Liczba aglomeracji i miast powyżej 100 tys. mieszkańców, w których wartość wskaźnika średniego narażenia nie przekracza pułapu stężenia ekspozycji na pył PM2,5 na poziomie 20 μg/m³

2013 10 20 30

3 Wartość Krajowego Celu

Redukcji Narażenia na pył PM2,5

[μg/m³] 2013 25 21 18

Realizacja celów szczegółowych KPOP

Lp. Wskaźnik Rok

bazowy

Poziom dla roku bazowego

2018 2020

9 Liczba opracowanych POP [szt.] 2015 51 30 10

10 Liczba opracowanych planów

działań krótkoterminowych [szt.] 2015 24 46 46

11

Liczba

wymienionych/

zmodernizowanych

starych urządzeń grzewczych /instalacji o małej mocy na paliwa stałe na niskoemisyjne urządzenia na paliwa ekologiczne [szt.]

2015 18 994 pieców węglowych

KAWKA 34 000 -

12

Osiągnięty efekt ekologiczny w odniesieniu do pyłu PM10 w związku z realizacją działań naprawczych w ramach POP /PONE/ PDK w ramach Programu KAWKA [Mg/rok]

2015

PM10 (442,95 Mg/rok), PM2,5 (396,43

Mg/rok)

PM10 (862,05 Mg/rok), PM2,5(822,4

3 Mg/rok)

-

§ 1. Rozporządzenia MŚ określa:

szczegółowe wymagania, jakim powinny odpowiadać programy ochrony powietrza i plany działań krótkoterminowych;

formę sporządzania i niezbędne części składowe programów ochrony powietrza i planów działań krótkoterminowych;

zakres zagadnień, które powinny zostać określone i ocenione w programach ochrony powietrza i planach działań krótkoterminowych.

§ 2. Programy ochrony powietrza składają się z:

części opisowej;

części wyszczególniającej obowiązki i ograniczenia wynikające z realizacji programów ochrony powietrza;

uzasadnienia zakresu określonych i ocenionych przez zarząd województwa zagadnień.

§ 3. Część opisowa POP obejmuje:

informacje ogólne na temat lokalizacji i topografii strefy: (trójmiejska, pomorska), lokalizacja punktu pomiarowego, opis strefy – obszar przekroczeń dopuszczalnych i docelowych, ich charakter (miejski, rolniczy, przemysłowy, klimat, powierzchnia, ludność, pomniki przyrody.

opis stanu jakości powietrza w strefie – poziom substancji, czynniki, udział emitentów,

przewidywany poziom substancji w powietrzu w strefie, w roku prognozowanym – wykaz działań planowanych określenie planowanych działań mających na celu osiągnięcie poziomów docelowych arsenu, kadmu, niklu i b(a)p jako wskaźnika wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych w powietrzu,

§ 3. Część opisowa POP obejmuje:

harmonogram rzeczowo-finansowy realizacji programu ochrony powietrza, w tym poszczególnych działań średnioterminowych – na okres nie dłuższy niż 5 lat i działań długoterminowych – na okres nie dłuższy niż 10 lat (daty POP, koszty realizacji, źródła finansowania, podmioty – adresaci działań, lista dz. uzupełniających) listę działań krótkoterminowych zmierzających do ograniczenia ryzyka wystąpienia przekroczenia poziomu alarmowego, dopuszczalnego lub docelowego substancji w powietrzu.

§ 9. Plany działań krótkoterminowych składają się z:

części opisowej;

części wyszczególniającej obowiązki i ograniczenia wynikające z realizacji planów działań krótkoterminowych;

uzasadnienia zakresu określonych i ocenionych zagadnień

§ 10. Część opisowa planu obejmuje:

analizę stanu jakości powietrza w strefie (wielkość, źródła, charakterystyka obszaru)

zakres działań i sposób postępowania w przypadku ryzyka przekroczenia poziomu alarmowego, dopuszczalnego lub docelowego substancji w powietrzu (zakres w slajdzie nr 30)

§ 11. Część wyszczególniająca obowiązki i ograniczenia obejmuje:

organy administracji publicznej właściwe w sprawach:

a) przekazywania organowi określającemu plan działań krótkoterminowych informacji o wydawanych decyzjach, których ustalenia zmierzają do osiągnięcia celów planu, b) wydania aktów prawa miejscowego,

c) monitorowania realizacji poszczególnych zadań planu działań krótkoterminowych;

podmioty korzystające ze środowiska i ich obowiązki ustalone w planie działań krótkoterminowych.

§ 12.Uzasadnienie zakresu określonych i ocenionych zagadnień planu obejmuje:

propozycji działań ze względu na przekroczenie poziomów alarmowych, dopuszczalnych lub docelowych,

listy podmiotów korzystających ze środowiska, obowiązanych do ograniczenia lub zaprzestania wprowadzania gazów lub pyłów do powietrza,

sposobu organizacji i ograniczeń lub zakazu ruchu

sposobu postępowania organów, instytucji i podmiotów korzystających ze środowiska oraz zachowania się obywateli w przypadku wystąpienia przekroczeń standardów jakości powietrza,

sposobu i trybu powiadamiania,

skutków realizacji planu działań krótkoterminowych,

Obowiązujące POP w województwie

pomorskim

Obowiązujące POP w województwie

pomorskim

Obowiązujące programy ochrony powietrza

POP dla strefy pomorskiej PM 10 B@P

Konieczność opracowania aktualizacji Programu ochrony powietrza wynika z utrzymującej się klasyfikacji strefy pomorskiej w zakresie dwóch zanieczyszczeń powietrza: pyłu zawieszonego PM10 oraz zawartego w nim benzo(a)pirenu. Na podstawie oceny prowadzonej przez Pomorskiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska strefa pomorska została zakwalifikowana do klasy C ze względu na przekroczenia poziomów dopuszczalnych pyłu zawieszonego PM10 i poziomu docelowego benzo(a)pirenu.

POP dla strefy pomorskiej PM 10 B@P

POP dla strefy pomorskiej PM 10 B@P

POP dla strefy pomorskiej PM 10 B@P

POP dla strefy pomorskiej PM 10 B@P

• Pył (PM – ang. Particulate matter) jest

zanieczyszczeniem powietrza składającym się z

mieszaniny cząstek stałych i ciekłych, zawieszonych w powietrzu. Cząsteczki te zawierają różne składniki jak np.: siarkę, związki organiczne (np.

wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne), metale ciężkie, dioksyny oraz alergeny (takie jak

pyłki roślin i zarodniki grzybów). Pył zawieszony PM10 zawiera cząstki o średnicy mniejszej niż 10 μm.

• Sedymentacja i opady usuwają pyły PM10 z atmosfery w ciągu kilku godzin, natomiast pył

drobny PM2,5 może pozostawać w niej przez dni, a nawet tygodnie.

POP dla strefy pomorskiej PM 10 B@P

• Benzo(a)piren to rakotwórczy i mutagenny związek chemiczny będący przedstawicielem

wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA). Powstaje w wyniku przyłączenia pierścienia benzenu do pirenu podczas niecałkowitego spalania substancji organicznych w temperaturze pomiędzy 300

°C a 600 °C. Występuje w smole węglowej (0,65% wag.), surowej ropie, olejach silnikowych (świeży do 0,27 mg/kg, przepracowany do 35 mg/kg). Ponadto, związek ten

obecny jest w powietrzu, wodzie, glebach oraz

osadach, z reguły w ilościach śladowych, z wyjątkiem obszarów znajdujących się w pobliżu źródeł emisji.

POP PM 10 B@P inwentaryzacja emisji:

ze źródeł punktowych (energetycznych, np.

elektrociepłownie, lokalne kotłownie oraz przemysłowych);

ze źródeł liniowych (transport samochodowy);

ze źródeł powierzchniowych ujmując w tej kategorii tzw. „niską emisję”, czyli emisję pochodzącą z indywidualnych systemów grzewczych na terenie miast strefy;

dodatkowo z rolnictwa, upraw, hodowli, a także emisję niezorganizowaną;

emisję napływową, spoza terenu strefy.

POP PM 10 B@P inwentaryzacja emisji:

POP PM 10 B@P działania systemowe:

POP PM 10 B@P emisja powierzchniowa:

POP PM 10 B@P emisja punktowa:

POP PM 10 B@P emisja liniowa:

POP PM 10 B@P zadania wspomagające:

POP PM 10 B@P zadania wspomagające:

POP PM 10 B@P działania krótkoterminowe:

Plan działań krótkoterminowych ma na celu ochronę wrażliwych grup ludności, do których należą:

• dzieci i młodzież poniżej 25 roku życia;

• osoby starsze i w podeszłym wieku;

• osoby z zaburzeniami funkcjonowania układu oddechowego;

• osoby z zaburzeniami funkcjonowania układu krwionośnego;

• osoby zawodowo narażone na działanie pyłów i innych zanieczyszczeń;

• oraz osoby palące papierosy i bierni palacze.

POP PM 10 B@P działania krótkoterminowe:

Czasowe ograniczenie palenia w kominkach (nie dotyczy okresu grzewczego w sytuacji, gdy jest to jedyne źródło ogrzewania pomieszczeń mieszkalnych).

Zwiększenie liczby kontroli gospodarstw domowych w zakresie przestrzegania zakazu spalania odpadów w piecach domowych – dodatkowe kontrole w terenie oraz telefoniczne.

Informowanie dużych emitentów przemysłowych o ryzyku wystąpienia poziomu alarmowego.

Wprowadzenie na czas ogłoszenia alarmu możliwości darmowego korzystania z komunikacji miejskiej po okazaniu aktualnego dowodu rejestracyjnego.

POP PM 10 B@P działania krótkoterminowe:

Ograniczenie lokalnego ruchu samochodowego poprzez zakaz wjazdu do centrum miasta samochodów o parzystych i/lub nieparzystych numerach rejestracyjnych (stosowane na przemian).

Zakaz wjazdu samochodów ciężarowych pow. 3,5 t na wyznaczone tereny (nie dotyczy samochodów bezpośredniego zaopatrzenia).

Wzmocnienie kontroli placów budowy oraz placów z materiałami sypkimi pod kątem ograniczenia niezorganizowanej emisji pyłu (kontrola przestrzegania zapisów pozwolenia budowlanego).

POP PM 10 B@P działania krótkoterminowe:

Zalecenie wstrzymania następujących prac budowlanych: prace ziemne, budowa dróg, remonty elewacji budynków.

Wzmocnienie kontroli pojazdów opuszczających place budowy pod kątem ograniczenia zanieczyszczenia dróg, prowadzącego do niezorganizowanej emisji pyłu.

POP strefa trójmiejska PM 10 B@P

Konieczność opracowania aktualizacji Programu ochrony powietrza wynika z utrzymującej się klasyfikacji strefy aglomeracji trójmiejskiej w zakresie dwóch zanieczyszczeń powietrza: pyłu zawieszonego PM10 oraz zawartego w nim benzo(a)pirenu. Na podstawie oceny prowadzonej przez Pomorskiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska strefa aglomeracja trójmiejska została zakwalifikowana do klasy C ze względu na przekroczenia poziomów dopuszczalnych pyłu zawieszonego PM10 i poziomu docelowego benzo(a)pirenu.

POP PM 10 B@P inwentaryzacja emisji

ze źródeł punktowych (energetycznych, np.

elektrociepłownie, lokalne kotłownie oraz przemysłowych);

ze źródeł liniowych (transport samochodowy);

ze źródeł powierzchniowych ujmując w tej kategorii tzw. „niską emisję”, czyli emisję pochodzącą z indywidualnych systemów grzewczych na terenie miast strefy;

dodatkowo z rolnictwa, upraw, hodowli, a także emisję niezorganizowaną;

emisję napływową, spoza terenu strefy.

POP PM 10 B@P inwentaryzacja emisji

POP PM 10 B@P działania systemowe:

POP PM 10 B@P emisja powierzchniowa:

POP PM 10 B@P emisja punktowa:

POP PM 10 B@P emisja liniowa:

POP PM 10 B@P zadania wspomagające:

POP PM 10 B@P zadania wspomagające:

POP PM 10 B@P zadania wspomagające:

POP PM 10 B@P działania krótkoterminowe

Czasowe ograniczenie palenia w kominkach (nie dotyczy okresu grzewczego w sytuacji, gdy jest to jedyne źródło ogrzewania pomieszczeń mieszkalnych).

Zwiększenie liczby kontroli gospodarstw domowych w zakresie przestrzegania zakazu spalania odpadów w piecach domowych – dodatkowe kontrole w terenie oraz telefoniczne,

Informowanie dużych emitentów przemysłowych o ryzyku wystąpienia poziomu alarmowego,

Wprowadzenie na czas ogłoszenia alarmu możliwości darmowego korzystania z komunikacji miejskiej po okazaniu aktualnego dowodu rejestracyjnego

POP PM 10 B@P działania krótkoterminowe

Ograniczenie lokalnego ruchu samochodowego poprzez zakaz wjazdu do centrum miasta samochodów o parzystych i/lub nieparzystych numerach rejestracyjnych (stosowane na przemian).

Zakaz wjazdu samochodów ciężarowych pow. 3,5 t na wyznaczone tereny (nie dotyczy samochodów bezpośredniego zaopatrzenia).

Wzmocnienie kontroli placów budowy pod kątem ograniczenia niezorganizowanej emisji pyłu.

Wzmocnienie kontroli placów z materiałami sypkimi pod kątem ograniczenia niezorganizowanej emisji pyłu.

POP PM 10 B@P działania krótkoterminowe

Zalecenie wstrzymania następujących prac budowlanych: prace ziemne, budowa dróg, remonty elewacji budynków.

Wzmocnienie kontroli pojazdów opuszczających place budowy pod kątem ograniczenia zanieczyszczenia dróg, prowadzącego do niezorganizowanej emisji pyłu.

POP dla strefy pomorskiej 2015-2020 PM 2,5

Program Ochrony Powietrza dla strefy pomorskiej – kod strefy: PL2202, opracowany został w związku z przekroczeniem średniorocznego poziomu dopuszczalnego pyłu zawieszonego PM2,5, który zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 24 sierpnia 2012r w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu – wynosi dla 2013 – 25 μg/m³ z marginesem tolerancji 1 μg/m³.

Przekroczenie średniorocznego poziomu dopuszczalnego wynosiło 2,8 μg/m3 i zostało wykazane na stacji monitoringu w Kościerzynie oraz w Starogardzie Gdańskim, Rumii, Lęborku i Ustce, poziom dopuszczalny pyłu zawieszonego PM2,5 (25 μg/m³) został przekroczony.

POP dla strefy pomorskiej 2015-2020 PM 2,5

POP dla strefy pomorskiej 2015-2020 PM 2,5

Szkodliwość PM 2,5 dla zdrowia ludzkiego

Niski dopuszczalny poziom pyłu zawieszonego PM2,5 wynika ze znacznej jego szkodliwości dla zdrowia ludzkiego. Niewidzialne gołym okiem mikrocząstki przenikają bezpośrednio do płuc i krwioobiegu.

Pył zawieszony PM2,5 jest zawarty w pyle PM10.

Naturalna jego emisja występuje podczas pożarów, procesów kruszenia i pylenia skał (erozja), a także z pylenia roślin.

Antropogeniczna emisja występuje podczas spalania paliw stałych, ciekłych, gazowych w energetyce zawodowej, komunalnej, przemyśle oraz komunikacji, a także podczas składowania, przeładunku i transportu surowców oraz z rolnictwa.

POP PM 2,5 emisja powierzchniowa:

POP PM 2,5 emisja powierzchniowa:

POP PM 2,5 emisja liniowa:

POP PM 2,5 działania wspomagające:

POP PM 2,5 działania wspomagające:

POP PM 2,5 działania wspomagające:

POP PM 2,5 działania wspomagające:

POP PM 10 B@P obowiązki

• Obowiązki Zarządu Województwa Pomorskiego w ramach realizacji Programu ochrony powietrza to:

• 1) Koordynacja i monitorowanie realizacji Programu Ochrony Powietrza poprzez:

• • organizowanie spotkań koordynatorów realizacji

Programów ochrony powietrza z poszczególnych stref w celu wymiany doświadczeń, analizy sytuacji w zakresie stopnia realizacji i efektów prowadzonych działań na terenie województwa,

• • opracowywanie i przedkładanie, co 3 lata, Ministrowi Środowiska sprawozdań z realizacji Programów ochrony powietrza dla stref województwa pomorskiego,

• • analizę skuteczności działań naprawczych w celu

podejmowania ewentualnych działań korygujących, w drodze zmiany uchwały Sejmiku Województwa

Pomorskiego.

POP PM 10 B@P obowiązki

• Obowiązki Zarządu Województwa Pomorskiego w ramach realizacji Programu ochrony powietrza to:

• 2) Utrzymanie systemu zarządzania sprawozdaniami w ramach monitorowania realizacji Programu poprzez gromadzenie i

analizę składanych przez wójtów, burmistrzów lub

prezydentów miast oraz starostów powiatów sprawozdań z realizacji działań ujętych w niniejszym Program

• 3) Prowadzenie akcji promocyjno-edukacyjnych lub współpraca z organizacjami ekologicznymi dotycząca prowadzenia edukacji ekologicznej i promocji w zakresie:

• • wykorzystania ogrzewania proekologicznego, w tym alternatywnych i odnawialnych źródeł energii,

• • poszanowania energii,

• • uświadamiania zagrożenia dla zdrowia, jakie niesie ze sobą spalanie odpadów w kotłach domowych,

• • korzystania z transportu publicznego, ścieżek rowerowych, ruchu pieszego.

POP PM 10 B@P obowiązki

• Obowiązki Zarządu Województwa Pomorskiego w ramach realizacji Programu ochrony powietrza to:

• 4) Opracowywanie priorytetów uwzględniających

realizację programów ochrony powietrza dla WFOŚiGW w Gdańsku.

• 5) Likwidacja ogrzewania węglowego w budynkach użyteczności publicznej lub wymianę na urządzenia

zasilane paliwami stałymi spełniające wymagania klasy 5 normy PN-EN 303:5/2012.

• 6) Uwzględnianie w zamówieniach publicznych

problemów ochrony powietrza, poprzez: odpowiednie przygotowywanie specyfikacji zamówień publicznych, które uwzględniać będą potrzeby ochrony powietrza przed zanieczyszczeniem.

POP PM 10 B@P obowiązki

• Obowiązki Pomorskiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska w ramach realizacji Programu ochrony powietrza to:

• 1) Kontrola podmiotów gospodarczych w zakresie dotrzymywania przepisów prawa i warunków decyzji administracyjnych w zakresie wprowadzania gazów i pyłów do powietrza.

• Obowiązki Powiatowych Inspektorów Nadzoru

Budowlanego w ramach realizacji Programu ochrony powietrza to:

• 1) Monitoring budów pod kątem ograniczenia

niezorganizowanej emisji pyłu (kontrola przestrzegania zapisów pozwoleń budowlanych). Monitoring placów magazynowania materiałów sypkich.

POP PM 10 B@P obowiązki

• Obowiązki Zarządców dróg w ramach realizacji Programu ochrony powietrza to:

• 1) Poprawa stanu technicznego dróg istniejących w strefie pomorskiej – utwardzenie dróg lub poboczy w celu redukcji wtórnego unosu pyłu z drogi;

modernizacja dróg.

• 2) Utrzymanie działań ograniczających emisję

wtórną pyłu poprzez regularne utrzymanie czystości nawierzchni (czyszczenie metodą mokrą).

Czyszczenie ulic metodą mokrą po sezonie zimowym.

POP PM 10 B@P obowiązki

• Obowiązki prezydentów, burmistrzów i wójtów w ramach realizacji Programu ochrony powietrza to:

• 1) Przekazywanie Zarządowi Województwa Pomorskiego informacji o:

• • wydawanych decyzjach, w szczególności: decyzjach,

których ustalenia zmierzają do osiągnięcia celów Programu, w szczególności o decyzjach zobowiązujących do pomiarów emisji;

• • podejmowanych decyzjach dotyczących realizacji działań wynikających z podstawowych kierunków i zakresów działań mających na celu w szczególności ograniczenie emisji

zanieczyszczeń ze źródeł bytowo-komunalnych;

• • działaniach podjętych w celu wdrożenia zadań

wynikających z realizacji aktualizacji Programu ochrony powietrza.

• 2) Przedkładanie do 31 marca, Zarządowi Województwa Pomorskiego, sprawozdań z realizacji działań ujętych w Programie

POP PM 10 B@P obowiązki

• Obowiązki starostów powiatów w ramach realizacji Programu ochrony powietrza to:

• 1) Przekazywanie Zarządowi Województwa Pomorskiego informacji o wydawanych decyzjach, w szczególności:

decyzjach administracyjnych zawierających informacje o emisji zanieczyszczeń do powietrza, pozwoleniach na wprowadzanie zanieczyszczeń do powietrza,

pozwoleniach zintegrowanych oraz informacji o przyjmowanych w trybie art. 152 ustawy POŚ – zgłoszeniach eksploatacji instalacji;

• 2) Przedkładanie Zarządowi Województwa Pomorskiego sprawozdań z realizacji działań ujętych w niniejszym

Programie do 31 marca każdego roku za rok poprzedni

POP PM 10 B@P obowiązki

• Obowiązki Policji, Straży Miejskich i Gminnych oraz Straży Pożarnych w ramach realizacji Programu

ochrony powietrza to:

• 1) Monitoring pojazdów opuszczających place

budów pod kątem ograniczenia zanieczyszczenia dróg, prowadzącego do niezorganizowanej emisji pyłu.

• 2) Kontrola gospodarstw domowych w zakresie przestrzegania zakazu spalania odpadów.

• 3) Kontrola przestrzegania zakazu wypalania łąk, pastwisk, nieużytków, rowów, pasów przydrożnych, szlaków kolejowych oraz trzcinowisk i szuwarów.

• 4) Kontrola spalania pozostałości roślinnych z ogrodów na powierzchni ziemi.

POP PM 10 B@P obowiązki

• 13.3. Obowiązki podmiotów korzystających ze środowiska

• 1) Realizacja zadań wynikających z przepisów prawa, w szczególności:

• • dotrzymywanie standardów emisyjnych,

• • wprowadzanie gazów i pyłów do powietrza zgodnie z warunkami określonymi w pozwoleniach,

• • stosowanie najlepszych dostępnych technologii.

• 2) Zadania zakładów ciepłowniczych w ramach realizacji

Programu ochrony powietrza: • podłączenia, w miarę możliwości technicznych i ekonomicznych, do sieci ciepłowniczej budynków opalanych węglem;

• • modernizacja, rozbudowa i integracja systemów ciepłowniczych w miarę możliwości technicznych i ekonomicznych;

• • modernizacja układów technologicznych ciepłowni, w tym wprowadzanie nowoczesnych technik spalania paliw.

• 3) Dodatkowe zadania dla zakładów przemysłowych w ramach realizacji Programu ochrony powietrza:

• • wdrażanie nowoczesnych technologii, przyjaznych środowisku,

• • wdrażanie na szerszą skalę systemów zarządzania środowiskiem

POP PM 2,5 obowiązki

Organy wykonawcze w miastach objętych programem, tj.

burmistrzowie Rumi, Kościerzyny, Lęborka, Ustki oraz prezydent Starogardu Gdańskiego są zobowiązani do przekazywania zarządowi województwa informacji o:

• wydawanych decyzjach, a w szczególności decyzjach administracyjnych zawierających informacje o emisji zanieczyszczeń do powietrza,

• wydawanych decyzjach o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu,

Organy samorządu powiatowego są zobowiązane do

przekazywania zarządowi województwa, obligatoryjnie w obszarach, w których realizowany jest program

naprawczy, informacji o:

• pozwoleniach na wprowadzanie zanieczyszczeń do

powietrza, pozwoleniach zintegrowanych oraz informacji o przyjmowanych w trybie art. 152 ustawy POŚ-

zgłoszeniach eksploatacji instalacji – w przypadku nie przekazywania kopii do Departamentu Środowiska i Rolnictwa UM.

POP PM 2,5 obowiązki

Monitorowanie postępu programów naprawczych odbywa się poprzez sprawozdania:

• 1) beneficjentów do organu samorządowego co roku,

• 2) organów samorządowych do Zarządu województwa co roku do dnia 31 marca,

Organy wykonawcze w miastach objętych programem, tj.

burmistrzowie Rumi, Kościerzyny, Lęborka, Ustki oraz prezydent Starogardu Gdańskiego są zobowiązani do przekazywania zarządowi województwa informacji o działaniach podjętych w celu wdrożenia zadań

wynikających z realizacji Programu Ochrony Powietrza tj.

przedkładania do dnia 31 marca sprawozdania z realizacji POP zgodnie z załączonym formularzem.

• Sprawozdania wykonują obowiązkowo organy

realizujące działania obligatoryjne zgodnie ze swoimi właściwościami.

• Sprawozdania pozostałych organów wykonawczych gmin realizujących działania ograniczające emisję pyłu

Wzór tabel do monitorowania POP

Tabele sprawozdawcze POP dla strefy pomorskiej – PM10 i B(a)P

Tabele sprawozdawcze POP dla aglomeracji trójmiejskiej – PM10 i B(a)P

Tabele sprawozdawcze POP dla strefy pomorskiej – PM2,5