Strona 1 z 13
………
Kod ucznia
- -
Dzień Miesiąc Rok
pieczątka WKK DATA URODZENIA UCZNIA
KONKURS POLONISTYCZNY
DLA UCZNIÓW SZKÓŁ GIMNAZJALNYCH
ETAP WOJEWÓDZKI
Drogi Uczniu,
witaj na III etapie konkursu polonistycznego. Przeczytaj uważnie instrukcję i postaraj się prawidłowo odpowiedzieć na wszystkie pytania.
Arkusz liczy 13 stron i zawiera 11 zadań.
Przed rozpoczęciem pracy sprawdź, czy Twój test jest kompletny. Jeżeli zauważysz usterki, zgłoś ten fakt Komisji Konkursowej.
Zadania czytaj uważnie i ze zrozumieniem.
Odpowiedzi wpisuj czarnym lub niebieskim długopisem bądź piórem.
Dbaj o czytelność pisma i precyzję odpowiedzi.
Nie używaj korektora.
Oceniane będą tylko te odpowiedzi, które zostały
umieszczone w odpowiednim, wykropkowanym pod pytaniem, miejscu.
Brudnopis nie będzie oceniany.
Pracuj samodzielnie.
Powodzenia!
Czas pracy:
120 minut
Liczba punktów możliwych do uzyskania:
100
Strona 2 z 13 Motyw przewodni:
Człowiek jest chórem złożonym z wielu «ja».
Najgorzej, gdy ten chór ulega rozstrojeniu…
Józef Baran
Zadanie 1. (0-5) Przedstaw w formie opisu (co najmniej 8 zdań) współczesny koncert Jankiela (wybierz odpowiednie miejsce, tematy, wydarzenia, utwory muzyczne), który dla słuchaczy stałby się żywą cząstką dziejów współczesnych.
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
Zadanie 2. (0-3) Podkreśl pięć gatunków literackich zawartych w epopei narodowej.
gawęda sonet baśń tren poemat opisowy esej sielanka felieton książka kucharska reportaż
Tekst I
Mój dziadek Ignacy nie miał kłopotu z identycznością. Nie tylko z tym słowem, bo nie znał tego słowa, ale z samą rzeczą przez to słowo oznaczoną. Mrożek Ignac to Mrożek Ignac, ani mniej, ani więcej, ani też nic innego.
Bez wysiłków i bez świadomości, że takie wysiłki są możliwe, miał to, co przyrzekają psychiatrzy, filozofowie i założyciele sekt religijnych swoim rzeszom pacjentów i wyznawców.
Strona 3 z 13 Rzeszom już nieprzeliczonym we współczesnej, wyzwolonej i rozpędzonej cywilizacji. Tożsamość siebie z sobą (…).
Myślę o nim, kiedy na Saint-Germain des Prés spotykam przebierańców. I nie tylko tam, spotykam przebierańców. I nie tylko tam, spotykam ich właściwie wszędzie. Oto asystent Sorbony przebrany za trapera, tam bogacz w stroju żebraka (bardzo kosztownym jednak), ówdzie chudzina w okularkach, lecz jako Czapajew, dama przebrana za Cygankę i oksfordczyk jako Chińczyk.
Poczciwy pryszczaty z Iowa (USA) jako dziecko Kryszny, intelektualista wystylizowany na brutala, blondynka na Afro (…) Starzec przebrany za młodzieńca, młodzieniec za Tołstoja, kobiety za mężczyzn, mężczyźni za kobiety, hermafrodyci za neandertalczyków, neandertalczycy za transcendentertalczyków. Mój dziadek przebierał się tylko raz do roku, w okresie Bożego Narodzenia, kiedy chodził z księdzem po kolędzie. Wkładał wówczas komeżkę. (Lubił się wtedy napić, kiedy po kolędzie go częstowano). A wszyscy i tak wiedzieli, że to Ignac.
Powyżej wspomniałem tylko przebrania kostiumowe. A co powiedzieć o przebraniach
psychicznych? Identyczność, „moje prawdziwe Ja”… Świat stał się bieganiną, każdy biega z miejsca na miejsce i pyta drugiego: „Nie było tu mojego «Ja»? Szukam go wszędzie”. „Nie, ale
może pan widział moje tam, skąd pan przybywa”? Tu tamtego nie było, tego tam nie ma. Więc znowu pędzą, a wszyscy zdyszani. Już nawet ćwierćinteligent wie, że musi szukać swojego „Ja”, zamiast się czegoś porządnie nauczyć. Szukanie swojego „ja” to zajęcie, które usprawiedliwia każde głupstwo, a nawet zbrodnię, nie mówiąc o zwyczajnej nieodpowiedzialności. A ponadto nadaje wyraz głębokiej troski intelektualnej imbecylom i zalotnisiom. Dziadek właśnie na tym polegał, że nie udawał nikogo.
Znam argument: nie udawał, bo nie mógł wybierać między udawaniem a nieudawaniem. (…) Ale czy swoje „Ja” naprawdę można aż tak wybierać? Wolność w tym względzie wydaje się raczej ograniczona, nie żadną doczesną tyranią, ale naturą rzeczy, która się nam wymyka. Doświadczenie, czyli przebywanie z ludźmi, wskazuje, że raczej ci, którzy umieścili nieskończoność wewnątrz granic, a nie poza nimi, są bliżsi prawdy. Nie tyle więc owego „Ja” należałoby szukać, ile swoich granic, aby wiedzieć, gdzie są, czego inaczej niż przez sprawdzanie – z początku na ślepo – widzieć nie można.
Jednak działanie to nie to samo, co kostium.
Olbrzymi kram wypełniony wszelakimi kostiumami, a przed kramem tłoczy się tłum złożony z poszukiwaczy „Ja”. Każdy kostium ma być jakimś „Ja”. Propozycja jest akurat odwrotna do prawdy:
„Ja” to nie jest coś, co można sobie dobrowolnie wybrać z półki, co jest tylko na zewnątrz i byle gdzie. Jednak oszustwo prosperuje, ponieważ odpowiada zapotrzebowaniu. Myśl o jakimkolwiek ograniczeniu, o jakiejkolwiek niedowolności jest wszystkim wstrętna, a politycznie zdyskredytowana jako wsteczna. Chętki i zachcenia są silniejsze od prawdy.
Mój dziadek był biedny, przebieraństwo jest luksusem.
Sławomir Mrożek, Dziadek Ignacy, [w:] tegoż, Małe listy, Oficyna Literacka Noir su Blanc, Warszawa 2000, s. 119-124.
Strona 4 z 13 Zadanie 3. (0-3) Uzupełnij poniższy tekst w taki sposób, aby stanowił streszczenie fragmentów felietonu Dziadek Ignacy Sławomira Mrożka.
Tematem felietonu Sławomira Mrożka jest………..
………...
Autor skupia się na………
………...
i dowodzi, że……….
………..
Tekst II
Dowód tożsamości
miliony stacji nadawczych ZIEMIA – NIEBO
Kościołów synagog meczetów z których ślemy
w przestworza nasze pobożne życzenia miliony
wież świątynnych usiłujących
na przekór ziemskim zakłóceniom wychwycić Znaki Stamtąd
za pośrednictwem kapłanów różnych wyznań
jasnowidzów wychylających się z wieżyczek obserwacyjnych w Inne Wymiary
by odebrać
niebiańskie sygnały i wytłumaczyć je tłumom
zamkniętym szczelnie w ziemskim kokonie co widzą tylko
pusty ekran nieba
wszystko to zbudowane na naszym Lęku przed Nieznanym tym najtrwalszym fundamencie religii którego
nikt nigdy nie zdoła obalić
bo jest najważniejszym dowodem
na człowiecze istnienie
Józef Baran, Dowód tożsamości, [w:] tegoż, Taniec z ziemią. Wiersze rozproszone z lat 2001-2006, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań 2006, s. 137.
Strona 5 z 13 Zadanie 4. (0-5) Czy wspomniany w wierszu człowieczy Lęk przed Nieznanym jest
„dowodem tożsamości”, czy raczej zaświadcza o jej braku? Uzasadnij swoją tezę przy pomocy dwóch argumentów (potwierdzających, negujących bądź wyrażających stosunek ambiwalentny) odnoszących się do treści wiersza oraz lektury Mały Książę.
Teza………
Argument I
………
………
………
Argument II
………
………
………
Zadanie 5. (0-2) Na podstawie znajomości treści lektury Opium w rosole odpowiedz, kto wypowiadał następujące słowa:
Jeżeli chcemy (…), żeby nas traktowano jak ludzi z godnością – to miejmy ją (…), to zachowujmy się godnie. Z poczuciem godności moje nieuctwo i twoje wygłupy jakoś się nie godzą.
Nikt nie ma prawa do nienawiści.
………
Zadanie 6.(0-4) Spotkanie to najgłębsze i najbardziej bogate z doświadczeń, jakie człowiek może w swoim życiu przeżyć. Kto nie spotkał na swojej drodze człowieka, ten, można powiedzieć, zmarnował swoje życie. Mając na względzie słowa księdza Józefa Tischnera, przedstaw przykład tekstu literackiego, w którym spotkanie dwóch bohaterów stało się punktem kulminacyjnym opowieści lub momentem, od którego rozpoczęła się głęboka przemiana bohatera. Podaj autora, tytuł utworu oraz uzasadnij swój wybór.
Autor……… Tytuł………
Uzasadnienie……….
………...
...………
………..
Strona 6 z 13 Zadanie 7. (0-6) Zainspirowany piosenką Grzegorza Turnaua Tutaj jestem, napisz zwrotkę utworu zatytułowanego Moje miejsce, a w nim… Niech wybrane przez Ciebie słowa scharakteryzują Twoją małą ojczyznę. Zadbaj o walory artystyczne, układ rymów oraz rytm utworu.
………
………
………
………
Zadanie 8. (0-3) Wyjaśnij (używając co najmniej dwóch zdań złożonych) znaczenie tytułu filmu Panna Nikt (reż. Andrzej Wajda).
………
………
………
Zadanie 9. (0-16)
A) (0-10) Zdefiniuj nazwy, pojęcia, symbole i sformułowania pochodzące z eseju Ostatnia strona Alberto Manguela.
Etnolog
………
………
Rite de passage
……….
……….
Transkrypt
………
Ambrozja
………
………
………
Strona 7 z 13 Introligator
………
Eksploracja
...
Editio princeps
...
Antologia
………
………
Erudycja
………
Aide-mémoire
………
………
B) (0-2) Czyim lektorem był Alberto Manguel? Zaznacz prawidłową odpowiedź.
a) Henryka Sienkiewicza b) Charlesa Dickensa c) Ferenca Molnara d) Jorge Luisa Borgesa
C) (0-4) Czytanie staje się czynnością wywrotową. Przywołaj argumentację Alberto Manguela uzasadniającą jego śmiałą tezę.
………
………
………
………
Strona 8 z 13 Zadanie 10. (0-3) Wybierz jeden z poniższych obrazów Jana Matejki i napisz monolog wewnętrzny Stańczyka. Do wyboru masz również dwa nieprzypadkowe tytuły: Dlaczego lub Myśląc ojczyzna.
a)
b)
Strona 9 z 13
……….
………
………
………
………
………
Zadanie 11. (0-50) Mark Twain powiedział: „Człowiek, który nie czyta dobrych książek, w niczym nie jest lepszy od tego, który w ogóle nie umie czytać.” Napisz wypowiedź argumentacyjną, w której odniesiesz się do tych słów. Przedstaw swoją historię czytania.
……….
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
Strona 10 z 13
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
Strona 11 z 13
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
Strona 12 z 13
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
Strona 13 z 13 Brudnopis