Biuletyn Sokoli Dzielnicy Pomorskiej, 1924, R.1, nr 13

Dzielfticy Ponidrskiei

Obowiązkiem każdego prawego Sokoła Polskiego ^Jest:

Dbrć o zdrowie fizyczne ^{i duchowe} swoje ^{i swoich!}

Prz- -irzegać czystości ^I wy-łącznego używania mowy polskiej.

Pracować usilnie nad pozyskaniem ludu do pracy narodowej,

Dodatek ,,Dziennika Bydgoskiego** poświęcony ^{sprawom S okola}

S n

^-

8.?.tgic^.ajg^ćg^i.,:ega;lga

rtr, ^lo. ; Bydgoszcz, sobota dnia 20-go grudnia ^{1924 roku. 1Rok1.}

Z jfrzewod'nictwa Difelnfcy Pofnorsklęj.

Homuaikat _set, 11,

1) ^Celem przygotowania rocznego spra-, v, ozdania należy zjazdy Rady Towarzystw

zwołać najpóźniej ^w miesiącu styczniu, na­

tomiast Okręgowe ^w miesiącu lutym.

2) Zarządy okręgowe nadeśłą ^Gniazdom kwestjonarjuszc ^{w dwóch} egzemplarzach, pozalem po 2 egzemplarze ,,Raportów Zwią­

zkowych". ^{Gniazda w} ysyłają bezpośrednio

do Związku egzemplarz raportu ⁱ wykazu statystycznego. ^D rugi ^zaś egzemplarz ^{do O-} kręgu. Okręgi ^z nadesłanych raportów spo­

rządzą jeden egzemplarz ,,Wykazu Staty­

stycznego" ⁱ prześlą ^do Sekretarjatu Dziel­

nicy. Wypełnione raporty winny Okręgi ^do

1. lutego ^{25 r. nadesłać na} ręce Przewodnic­

twa Dzielnicy.

3) Wysokość opłaty ^do Związku ^z'a dru­

gie półrocze wynosi 10 groszy od członka, Opaty należy natychmiast przekazać przez P. K. O. 5589.

4) Wysokość opłaty ^{na rzecz D} zielni­

cy ^za rok 1924 wynosi 50 groszy od członka, które należy ^również natychmiast prze­

słać na ręce: J. Kałas, Bydgoszcz, ^{N akicl-}

ska 6. Podkreślamy jeszcze ^{raz, że wobec} opieszałych gniazd zastosujemy stojące ^nam

do dyspozycji ^na podstawie ^statutu środki, dyscyplinarne

^—

włącznie ^{złożenia z} urzę­

dów odnośnych prezesów.

5) Zachodzą wypadki, ^że członko-wie T o­

warzystw podkopują autorytet zarządów ^o- kręgowych ^{i w} odnośnych wypadkach prze­

syłają zażalenia do Przewodnictwa. Stwier-

dffijp y. że podobnych wypadków Przewodu,

nie uwzględnia. Recydywistów ^uzna się winnych przekroczenia dyscypliny sokolej.

6) ^Ku upamiętnieniu rocznicy powsta­

n ia listopadowego należy ^na zebraniach, względnie uroczystościach przygotować od­

czyt ^o znaczeniach tych ^chwil.

Przewodnictwo Dzielnicy.

(-~) Mokrzycki (-~) ^Malczewski

prezes. sekretarz.

I; posiedzenia Przewodnictwa d.i,XI.24r.

Obecni dd. Mokrzycki, Samoliński, Ka­

łas, Makowski, Malczewski, ⁱ Dostatni. Z komitetu zlotowego ^drh. Majchrowicz.

Przewodniczył ^drh. Samoliński. Drh. skar­

bnik Kałas zdaje sprawozdanie ^finansowe.

Szersze sprawozdanie zdaje ^{drh. M} ajchro­

wicz. Stałego radnego ^na posiedzenia ^o- kręgowe ^{Powstańców i} Wojaków wybrano

dh. Dostatniego. ^Drh. Sam oliński zdaje sprawozdanie ^{o ruchu sokolim w Okr. I}

^.

Celem podniesienia ^ducha narodowego ^w

Gdańsku i na Kaszubach Okręg ^I. uraądzi

zlot w Gdańsku z udziałem wszystkich okręgów. Sprawozdanie ^{Okr. V III}

^.

przyjęto

do wiadomości. Załatwiono sprawy Okręgu IV., gniazd Chełmińskiego, Wąbrzeskiego,

i Kowalewskiego: ^Załatwiono wniosek drh.

Bizana. Sprawy ^{Sokole w} ysyła się ^do Gniazd,

za zaliczką procentualnie do ilości członków.

Druha naczelnika upoważnia się ^do utwo­

rzenia okręgu lekko-atletycznego. ^{W niosku} gniazda toruńskiego ^nie przyjęto. ^Uchwala się ^w przyszłości ^finansować tych ^zawodni-

ków w miarę płacenia ^składek przez od­

Sir.f. SPRAWY SOKOLE DZIELNICY POMORSKIE! ⁿ ib.

nośne gniazda. ^W sprawach technicznych referuje ^{drh. naczelnik Makowski. ^}

Z poslecfzenla ^W ydziały W'ycho-

wanfa Fizycznego. Okręgu ^V.

Posiedzenie zag-ai! ^naczelnik okręgu ^V.

drh. Gołębiewski, p rzy obecności 21 człon*

ków gniazd Okręgu ^{V. Po} odczytaniu pro­

tokółu przez druha Myszkowskiego debato­

wano dłuższą chwilę ^{nad dalszem} prowa­

dzeniem kurswa dla przodowników, który po

złożonej deklaracji przez drh. Świątkow­

skiego postanowiono dalej kontynuować

z pewnemi ulepszeniami organizacyjnemi Następnie przystąpiono ^{do ustalenia} ćwi­

czeń na zlot okręgowy ^{w roku 1025.}

Uchwalono przećwiczyć ⁱ wypróbować

w gronie ^członków Wydż, Wycłt. ^{Fiz. 5}

Obrazów ćwiczeń walnych dla druhów% oraz po serdecznem przemówieniu prezesa okrę­

gu V. uchwalono w'prowadzić ^{dla druhów}

ćwiczenia wolne karabinami.

Dla druhen ustalono ćwiczenia maczu­

gami ⁱ reje ^bramkowe.

Dla młodzieży męskiej ^ćwiczenia cię­

żarkami, ^a dla młodzieży żeńskiej, cho­

rągiewkami.

Do zawodów ustalono następujące boje:

Klasa L drążek, poręcz, koń i pięcio­

bój olimpijski.

Klasa TL drążek, poręcz, 100 ^m, skok w

dal, ćwiczenia wolne, osżczep,

Dla druhen: bieg ⁶⁰ mtr., skok w dal, ćwiczenia wolne, oszczep, poręcze.

Młodzież męska: bieg ^{60 mtr., skok} wzwyż, poręcze, oszczep, ćwiczenia wolne.

Młodzież żeńską* bieg ^50. intr., ćwiczenia Tak dla druhen, jak ^{i dla} druhów, wpro­

wadza się grę ^w piłkę koszykową ^{o mi-} jwolne, ^rzut piłką palantową ^na odległość,

strzostwo gniazd ^W okręgu.

Okrąg ^Y2B.

Posiedzenie Naczelników Okręgu odby­

ło się ^{16. 11. w} Naklę. Początek ^o godzinie ^8.

Nieobecni naczelnicy; ^{z Paterka,} Miastecz­

ka, Więcborka, ^{Polanowa i Gromadna. Po}

stwierdzeniu obecnych ⁱ przeczytaniu pro­

tokółu z 03 tatriiego posiedzenia ^{Okr. W}

^.

^{w. f.}

przystąpiono ^{do omawiania} programu za­

wodn-iczego ⁱ popisowego ^zlotu okręgowego.

Uch walono zawody ^{dla druhów w 2} sto­

pniach, poza tein dla druhen i młodzieży męskiej podzielonej ^{do 55-tu i 18-tu lat.}

^ wiczenla zawodnicze uchwalo'no w myśl

referatu drha naczelnika okr., zaś popiso­

we zlecono opracowanie ściślejszemu gro­

nu W. w. i

.

Oprócz ^{ćwiczeń zawotlni-} ezych ⁱ popisowych, uzupełniono program

biegiem drużynowym ^{na 800 mM} rozstaw­

nym 4Xl00m, ⁱ ciągnieniem liny ^{k 10} dru­

hów, jeżeli stawią się eonajmniej ³ druży­

ny zawodnicze. Kura okręgowy, ^{dla braku}

środków finansowych ^odkłada się ^do wiosny.

Naczelnik okr. wygłosił ^{krótki referat} jjpowstania gimnastyki ^u nas, i u innych ^na

rodów. We wolnych głosach wyjaśnia się kwestję antury lokalnej, ^{z czem} porządek dzienny wyczerpany i ^o godz. 9-ej zamyka

naCzelnil okr. odsiedzenie pozdrowieniem

CZOŁEM!

Michalski, sekretarz.

feawud;/ _y ;isckow8ki* Okręgu ^{M afiskie}

^-

go, M elnicy Pomorskiej.

Puck, ^O godz. ^{%Yi. rano} odbyło się po- fsiedzehie sędziów, ^a punktualnie ^o godz. ^9.

rozpoczęły się zawody, ^do których ogółem stanęło ^{53 zawodników oraz 2} drużyny pił­

k i nożnej.

W yniki ^zawodów były następujące/.

Skok wzwyż: ^{Armański Teodor,} Koście­

rzyna 152 cm. nagr. I

^.

Skok w dal: Armański Teodor, ^{5.90 m.}

Skok o tyczce: Armański Teodor 275 cm.

nagr. I

,

Ttznt dyskiem: ^{Armański Teodor, 27.80}

cm. nagr. I

.

Krat granatem: ^Armański Teodor, ^57.60

cm. nagr. I.

Brat oszczepem: Armański Teodor, ^40.65

cm. nagr. 1.

Rzut kuli lY* kg.: ^Armański Teodor, 10.55 cm. nagr: I.

Poza konkurencją: Latoslński Stanisław Gdańsk, ^{9.20 cm.}

; Bieg ^{100 mtr.; Kozłowski Stefan, Gdańsk}

12 sek. nagr. I

.

*.

Bera -konkurencją: ^{Latosiński Stanisł.}

Gdańsk. 1t .l

^*

sek.

Bieg ^{200 mtr.} poza konkurencją: ^Lato-

siński Stanisław 255 sek.

Bieg ^{468 mtr,;} Armański Teodor Koście­

rzyna 58,3 sek,, nągr. I,

Blag ^{300 m ir.:} ŚniĄiek, ^{Buck, 14.46 m.}

nagr..I

^.

M 13. SPR'AWY SOKOLE DZIELNICY POMORSKIEJ. Siar. 3

Oddział żeński.

Bieg ^{68 mir.: Litwinówna} Agnieszka, So­

poty, ^{12.2 sek.} nagr. I

^.

Skok w dal: Bieszkówim Anna Sopo­

ty, ^{3 75 cm.} nagr, I.

Ćwiczenia równoważne: Bieszkówną An­

na, Sopoty, ^{10 kr.} nagr. I, MtoiMdi męska.

Skok w dal: Formeia Jan, Gdańsk, ^5.10

mtr, _nagr. ^I.

^.

Skok wzwyż: ^{M arcióski Bolesław, Puck1'}

125 mtr. nagr. I.

Rzut granatem: ^{W roński} Józef, Żarno wiec, 4830 nagr. I

^.

Bieg ^{60 mtr.: Formeia} Jan, Gdańsk, 84 sek. nagr. I

^.

P iłk a nożna: GtiaAsk~~Pnak 2:2.

Pł OazrantesiawióK. _;

~---;-i--—

Z życia ^Gniazd.

Zawody ^w Piłkę nożną.

Sokół (Bydg.)

^-~

01ympfa (Gmdziądz) ^2:0 (2:0).

W niedziele 16 uh. m

^.

odbyły się towa­

rzyskie zawody pomiędzy wymienionymi drużynami ^{na boisku} Szkoły Oficerskiej.

Pomimo dość przykrego ^{zimna i} dużej odległości ^{boiska od} miasta, zgromadziła

s i* spora liczba publiczności.

Gra przez cały jej ^{okres trwania} była nadzwyczaj żywą ⁱ pracowitą.

Drużyna ^{Sokoła m iała} widocznego wpo- cha*\ który wszystkie strzały wysuwał ^v%

^autr4.

Skład drużyn:

Olympja:

Bączyński, ^M ikulski, Krakowski, Dądelski, Wolaczewaki, PaJioński, Cielski, Doiecki,

Wardacki, ^Filkowskl

Sokół: j-

Molski, Krżyżyóski, Gołębiewski, ^Zamemki, Matczyóski L, Broniewski L, Krzyżaniak JUL, Nowak, Drotniewekł II., Krzyżaniak ^L,

Mntczyński ^II.

^*

Końcowy wynik odpowiada poziomowi gry:

Sokół Bydfr ^{^ K. a} Grudziądz ^5*6 (3:0).

W ubiegłą niedzielę przy względnej po­

godzie ⁱ małej ^liczbie publiczności byDśmy

świadkami gry, ^na ogół sympatycznej, ^%

firn% imhałuemą praewągą Stratą.

^-

^{^}

Ustawienie drużyn:

K. S. Grudziądz:

Senkbeil, Scbauer, Neubert, ^II

^.,

Kornbluna, Behrendt Olszewski, ^W irth, Kirsztein,

Landsberg, ^Unra uh, Neubert Ł Skład drużyny Sokoła, jak ^{na moczu} wyżej opisanym.

Gracze .z K. S. Grudziądz przedstawili się fizycznie ^bardzo dobrze, natomiast m ają jeszcze wielkie braki techniczne. Nawet kar­

nego ^za rękę środkowego pomocy Sokoła, strzelono na drugie piętro, ^{ku w} ielkiej ^u-

desze kibiców.

Podania dość celne, lecz brak tccbnikk

w gaszeniu piłek. Przeciwnika atakują ^ck

stro. Na ogół, drużyna ciężka fizycznie.

W drużynie Sokoła technika dość dobra, i znać jej poprawę ^na każdym ^meczu. No­

tami aat nie można niepodkreśiić ^{i to,} dlą

dobra tej drużyny, pewnych ujemnych jej

stron a mianowicie że w grze zbyt głośne

wołania po nazwisku są bardzo nie na'

miejscu ^u drużyny tej klasy,

\- ^'-

Wspomnienia poimStrfne, Niby gromem rażeni, uderzyła ^nae wieść, ^{że we} wtorek, dnia 18. 11. br. zginął śmiercią tragiczną podczas służby ^skarbnik gniazda naszego ś p. Szraeller Józef.

Jako Sokół ź obczyzny, odczuwał bra k

gniazda ^{Sokoła na} Szwederowie i dążył ^do sorgaaizowania tegoż. Kiedy ^{w r. 1921 BJa~}

^*

rżenia jego się spełniły, przyjął ^on urząd pierwszego prezesa gniazda naszego. Jakie owoce praca jego ^nam przyniosła, ^{o tem}

W niedzielę ^{23. 11. tor.} odbył się ^z kost­

nicy lecznicy miejskiej pogrzeb nieezesę*

śliwej ofiary. Punktualnie o godz. ^1. wyra-*

szył ^orszak pogrzebowy. ^Poza krzyżem po­

stępowała ^orkiestra wojskowa ^Tow. Pow­

stańców i Wojaków, ^nasze gniazdo, przy­

chylne ^narn gniazdo Sokoła Okołó-Wiićzakk

kolejarze ^% orkiestrą, ^{T -wa} Obywateli, ^Bo- ;

botników, Śpiewu ^,,Liralł, Reprezentacja i, Dozór parafji Szwederowskiej. Sztandary wszystkich Towarzystw okryte były ^na znak;

^-

żałoby kropą. ^{Poza tara} delegacja poej^sesgpót- nych ^tow. niosły w'spaniałe wieńce, ozdo­

bione kwiatami i szarfami. Trumnę, ^{z dra*}

gierni ^nam szczątkami ^nieśli Sokoli, kow

iejarse ⁱ powstańcy ⁱ wojacy. Przy dźwię­

kach żałobnych ^marszów, posuwał się tan(

smutny ^orszak pogrzebowy, (który ^{m iał} wię­

cej ^charakter manifestacyjny, ^{n il} żałobny^

JSk Gdańską, praa* ^{B m}

SPRAWY SOKOLE DZIELNICY POMORSKIEJ. Nr. 1;

wą, Batorego, Długą, Podgórną, ^Ks. Skorup­

ki, Stromą ^{i Kossaka, ku} cmentarzowi pa­

rafj ⁱ śzwederowskiej. ^U Kramy cmentarnej żegna ś. p. druha Szmeltera druh Trębacz

w imieniu So-koła, ^{rodaków z} Obczyzny (dla których ^{dobra dłuższe łata} pracował), ⁱ wszystkich przyjaciół. ^Nad grobem rozpo­

czynają się ceremonje kościelne.' Następnie

kś. proboszcz Konopczyński żegna po ^raz ci­

stami zmarłego ^{w imieniu} Kościoła, ⁱ całej parafji. ^Tow. śpiewu ,,LiraŁ odśpiewuje pod

*

batutą swego dzielnego dyrygenta ^,,W mo­

gile ciemnej", poczerń następuje nasypy ^wa

^-

nje grobu.

^{. .}

Nasź Kochany ^{Druhu Skarbniku!} Sto­

jąc dzisiaj ^nad Twą ^{kwiatami i} zielenią okrytą mogiłą, ^{która nam Ciebie na wieki} pochłonęła, dziękujemy ^{Ci za} wszelką pracę i trudy ^{około dobra} gniazda naszego po­

czynione.

Pamięć ^{Tw a wśród nas} pozostanie ^na

wieki.

Zagnamy Cię ^{naszem hasłem sokołem}

Czołem.

S'-.': 3 r 'r:?szcz I I I

^.

Szwederowo: 1JX. 192i.

Z pite Wiazego Pełsłciego ^{B u la} Spo: w/ego lekko-atletycznego ^{we Wrzeszczu*}

Do zawodów^ stanęli ^członkowie gniazd Gdańska, Schiedlitz, Wrzeszcza, O liw y i

Sopot, ^{oraz 2} w'o-jskowych ^z polskiej ma­

rynarki ^w Gdyni.

W yniki ^zawodów były następujące:

Sześtołobój:

Kozłowski, Gdańsk, 22,% kropek, nagr. I

^.

Trójskok, zawody jednostek:

Łukowski, Gdańsk, ^{10.03 mtr.} nsąęr. I.

Rz ut oszczepem:

Cacko, Wrzeszcz, ^{33 m} tr. nagr. I

^.

Skok o tyczce ^{w dal:}

Zalewski, Gdańsk, ^{6.30 m tr.} nagr. I.

Pchnięcie ^{kamienia 15} kg.:

(Źełewski, ^{Gdańsk, 5.55 mtr.}

^,

nagr. I.

Czworobój młodzieży męskiej:

Formeła, Gdańsk, ^23% kropek nagr. I

^.

Trójbój młodzieży żeńskiej:

Rothowna, Sopoty, ²⁴ kropek nagr. I

^.

400 mtr. bieg ^{w zaw'odach} jednostek:

Bętkowski, Gdańsk, ^59.08 sek. nagr. I

^.

Bieg ^{w zawodach} jednoste-k ^{200 m tr.:}

Sikorski, Gdynia, ^{25.05 sek.} nagr. I

^.

(poza konkurencją).

Bieg ^{.100 mtr.:}

Sikorski, Gdynia, ^{12 sek.} nagr. I

^.

(poza konkurencją).

Rzut kuli 7 kgr.:

Brzeziński, Gdynia ⁹¹⁵⁰ mm', nagroda ^1.

(poza konkurencją).

Pchnięcie ^{kamienia 15} kgr.:

Brzeziński, Gdynia, ^{6ik5 nortr.} nagroda ^I.

(poza konkurencją).

Skok w dal:

Sikorski Gdynia ^{5.20 I.} nagr. (poza

konkurencją).

^,

.

B ieg rozstawny ^{4X100 mtr.} zdo-była. ^dni żyr.n ^{Gd ońska w. czasie 60.6 sek.}

F t. Graryaaiesiewicz.

G baw. gimn. ,,Sokół" ^{w Łslułi.}

Gniazdo tutejsze ^{zostało zołożone w} rpku ^{1919. Hasłem} ,,W zdrowem ciele, zdro­

wy duch", rozpoczęło pracę i ^w imię tegoż

hasła starało i stara ftsię zadania nań nało­

żone wypełnić. To też prace ^z roku na rok

wydają ^{coraz obfitsze} plony, ^a szeregi dru­

żyn ćwiczących powiększyły się dwukrotnie.

Poza gimnastyką uprawia lekko-atletykę i, sport. ^{Jest to} zasługą sprężystej pracy za­

rządu, ^a szczególnie naszego druha, naczel­

nika Odyji, który ^nie szczędzi trudówi pracy nad podniesieniem fizycznem jak ⁱ umy- słowem druhów gniazda naszego; ^a nad­

zwyczajną energją ⁱ znajomością przedmio­

tu dąży ^do podniesienia ^ćwiczeń pod wzglę­

dem ilości i jakości. 'Wykazuje ^to czynny udział towarzystwa naszego ^w życiu społe-

cznem i narodowem. Urządzane zawody,

w'ieczorki i popisy gimnastyczne, ^nie były bezowoenemi; przez ^to zyskało gniazdo na­

sze nowych ^członów ćwiczących, ^{a ze} stro­

ny obywateli tutejszych poparcie. Wspie­

rając ^{nas m} aterialnie, mogliśmy urzeczywi­

stnić nasz dawny projekt ^zbudowania w'ła­

snej strzelnicy.

Dnia 9. października urządziło tutejsze towarzystwo zawody połączone ^{z !eczor-}

kiem ^na cześć naszego patrona przez cały

naród umiłow'anego ^{wodza w suknie 'e. 'h.}

mwody ^w tym ^dniu przybyli ^{zainter *wat}

druhowie z gniazd okolicznych. ^Jako pic(

wrszy punkt było strzelanie do tarczy, eJpo

tern pięciobój lekko-aiietyczny. Ogć ^e wy­

n ik i w zawodach były ^{adaw'alnia cce.}

Uroczystość wykazać ^{że na Kres-ich} Za­

chodnich znajduje ^{sie s niż} oparta ^{na n a}

^-

młodszem pokoleniu, ^tóre gotowe jest

gdy ^zabrzmi ,,złoty róg ^ofiarować życie

swoje za, Ojczyznę, ^{wolność i} wiarę. ^{^}

^..

.\ś 13, _SPRAWY SOKOLE DZIELNICY POMORSKIEJ. Str. 5.

Braki w erganiiaep sportu

na Pomorzu.

^-

W ,,Maratonie*', Tygodniku sportowym, wychodzącym ^w Bydgoszczy czytamy:

W dalszym rozwoju sportu ^{na Pomorzu} daje się ^{odczuwać brak} kierowniczej zor­

ganizowanej jednostki, któraby ^sterowała całą nawą sportową, tej połaci kraju.

Dobrze zorganizowanem jest ^tu jedy­

nie Sokolstwo, ^{które ma} swoje przewodnic­

two Dzielnicy Pomorskiej, ^{oraz 8} Zarządów Okręgowych.

Przyznać ^trzeba, że praca Sokoła ^w tej dzielnicy jest prowadzona ^{wzorowo i} pla­

nowo. Jest to dowodem dobrej organizacji,

oraz doświadczenia i pracowitości jedno­

stek stojących ^{na czele.}

Również k lub y piłki nożnej są zorgani­

zowane w jeden ^{Z. O.} P, ^{N. z} siedzibą ^w To­

runiu.

Natomiast do teij pory nie mamy jeszcze zorganizowanego Pomorskiego Okręgowego Związku Lekko-Atletycznego, którego za­

rząd miałby ^{tu szerokie} pole ^do owocnej

pracy. Brak ciała kierowniczego, tym wła­

śnie tak ważnym ^działem sportu, daje się

dotkliwie odczuwać.

Nasi lekko-atleci nie mają pola ^do po­

pisów ⁱ jako przedstawiciele ^{swoich klu} ­ bów, ^{bardzo rzadko} występują.

Drugą, niemniej ważną, ^{a w skutkach} doniosłą sprawą, jest ^brak współpracy wszy­

stkich towarzystw gimnastycznych, ⁱ spor­

towych ^{na terenie} poszczególnych ^miast Po­

morza. Weźmy naprzykład największe ^m ia­

sto na Pomorzu, ^które jest ^również najwię­

ksze (co ^do liczby ⁱ poziomu) środowiskiem sportu tej dzielnicy, ^miasto Bydgoszcz. Ma­

my ^tu 37 zrzeszeń sportow'ych. Pomiędzy zarządami tych ^{zrzeszeń niema} należytej łązcności, któraby ^{w wielu} wypadkach uła­

tw iła pracę ^na polu wychowania młodzieży.

Latem, każda organizacja, ^bez porozu­

mienia się ^z innemi, urządza ^sobie zawody, rozgrywki, ^lub popisy, ^nie wiedząc, ^{że w ten}

sam dzień takie ^same popisy ^lub zawody urządzają drugie kluby.

Wynikają stąd straty materjalne ^dla tych towarzystw, niesnaski, ^na zebraniach, rezygnacje zarządów.

Porą zimową, ^{z braku} porozumienia ^co

do dni i godzin ^ćwiczeń gimnastycznych

w salach miejscowych szkół, są takie klu-

hgrs ^które prze* całą simę ^xm ćwiczą.

Ta sama bolączka ujaw ^nia się ^iatera

w stosunku do bóisk sportowch.

A więc: ^{w takich miastach} jak Bydg-

goszcz, Toruń, Grudziądz, przedstawiciele wszystkich organizacji powinni tw'orzyć Ko­

misję Wychowania Fizycznego ^{na dane mia*}

sto, która porą zimową regulowałaby ^kwe- stję ćwiczeń, urządzała odczyty ⁱ pogadanki pouczające.

Wiosną urządzałaby dzień otwarcia se­

zonu sportowego, jej ^staraniem byłoby re­

gulowanie używania boisk, ogłaszanie ka­

lendarzyka ^{zawodów i} popisów, ^{dbanie o} prawidłowy kierunek prowaazenm tego ru­

chu, bo młodzież pozostawiona, ^{sama sobie}

może go spaczyć.

Brak boisk daje ^si ęodczuwać ^na ca­

lem Pomorzu i tą bolączkę ^da się usunąć jedynie drogą wspólnej pracy wszystkich

towarzystw.

To są najważniejsze ^{braki w} organiza­

cji sportu ^na Pomorzu, które musimy ^usu*

nąć.

Ffema sportowa ^na Pomorzy.

Z końcem listopada ^br. zaczęto wyda­

wać w Bydgoszczy ,,Maraton*4Tygodnik ^Ilu ­ strowany, poświęcony sprawom sportu, ^w y­

chowania fizycznego ⁱ przysposobienia woj­

skowego.

Pierwszy ^numer ,,Maratonu'* ^obok pię*

knyeh ilustracji ^zawiera:

1) ^Do Sportowców

^—

^z prośbą ^o poparcie pisma; 2) ^{Na nowe} drogi

^—

artykuł ^oma- wiający potrzebę ^{i cel} pisma sportowego ^na Pomorzu, 3) ^Wartość kultu ry cielesnej

^-

bardzo głęboko myślą sięgający ^a rtykuł wykazujący konieczność uprawiania ćwi­

czeń cielesnych. 4) Dział Sokoli ilustrow any.

5) Sprawozdanie ^z wyścigów samochodo­

wych ⁱ motocyklowych ^w Bydgoszczy, ^oraz obszerny ^dział sportu mechanicznego.

6) Piłka nożna. 7) Ciężka atletyka. 8) Kolar­

stwo. (wyścigi ^{kolarskie w} Grudziądzu).

9) Wychowanie fizyczne ^{w szkołach.} 10) Obszerny ilustrowany dział wioślarski. 11) Historja ,,Maratonu*. 12) Przysposobienie wojskowe. 13) Życie ^{sportowe kobiet} 14)

Harcerstwo.

Drugi ^numer obejmuje: 1) ^{Braki w oiv}

ganizacji sportu ^{na Pomorzu. W} artykule

tym poroszono poti-zebę zorganizowania

Pomomkiegp Okręgowego ^{Z w itka Lekko}

Str. 8. SPRAWY SOKOLE DZIELNICY POMORSKIEJ. H13

Atletycznego. 2) ^Nowe organizacje. Sprawo­

zdanie z zebrania przedstawicieli wszyst­

kich klubów 1 towarzystw sportowycb ⁱ gi­

mnastycznych ^w Bydgoszczy. 3) ^Lekka atle­

tyka. Zawody Kościuszkowskie Okręg'u Gdańskiego Dzielnicy Pomorskiej. Rekordy polskie, ustanowione w roku 1924. 4) Auto­

mobili zm. 5) Wioślarstwo. 6) ^Kolarstwo.

ST) Przysposobienie wojskowe. 8) ^{P iłka} no­

żna. 9) ^{Dział Sokoli. Z} posiedzenia wydzia­

łu wychowania fizycznego Okręgu ^V. 10) Pięściarstwo. 11) Rozmaitości.

Pismo to począwszy od ^numeru 3, któ­

ry już opuścił prasę ^w tym tygodniu, ^w y­

chodzić będzie przez ^sezon zimowy jako dwutygodnik ^{1. i 15.} każdego miesiąca.

Cena pojedynczego egzemplarza 65 gro ­

szy, abonament miesięczny ^{1.10 zł. Jest to} jedyne pismo ^na Pomorzu, traktujące facho­

wo sprawy wychowania fizycznego ⁱ sportu

oraz prowadzące stały obszerny dział sokoli i dlatego ^{ze wszechmiar} jest godne popar­

cia i polecenia ^tak gniazdom, jak ^{też i} po­

szczególnym ^członkom gniazd Dzielnicy Po­

morskiej. Prosimy druhów, ^o nadsyłanie sprawozdań ^z życia gniazd, ^oraz artykułów traktujących zagadnienia życia sportowego.

Adres redakcji ⁱ administracji: ,,Maraton44 Dwutygodnik Ilustrowany, Bydgoszcz, ^ul.

Długa 53, telefon 167.

Rząd polski ^{odznacza I w Sokołów}

Polskich ^w Am eryce.

Poselstwo Polskie W Waszyngtonie.

Nr. 3488/24.

17. października ^{1924 z.}

Do

Pana Dra T. A. Starzyńskiego (Prezesa ^Zw. Sokołów Polskich w Ameryce,

w Pittsburghu.

Mam zaszczyt ^{zawiadomić Pana Pre-}

*esa, te Prezydent Rzeczypospolitej, ^w uzna­

niu wybitnych ⁱ niezapomnianych usług, oddanych przez Związek ^{Sokłów Polskich}

W Ameryce ^dla sprawy Polskiej ^w ciągu

wielkiej wojny ^{i ofiar} krwi, poniesionych

przez członków Związku ^{na rzecz odrodzenia} Polski, nadał postanowieniem ^{z dnia 26.}

czerwca rb*, Związkowi Krzyż ^Oficerski

orderu ,,Polonja Resttuta".

Niech mi wolno będzie ^na ręce Pana Prezesa dać wyraz mojej najwyższej rado­

ści z powodu tego* zaszczytnego, ^{a tak} wy­

jątkowo zasłużonego, odznaczenia Sokol­

stwa w Ameryce.

Dr. Wróblewski, poseł.

Sokolstwo w przebiegu półwiekowej

pracy.

-

Niewiele organizacji polskich ^{ma za} so­

bą ^tak piękną historję jak ^Sokół.

Upadek powstania ^{1863 r.}

^—

ja ^k pisze

w ,,Sokole'1 warszawskim druh Mikołaj Ma­

ksyś

^-

spowodował ^w umysłach ówczes­

nych ^warstw oświeconych'narodu polskiego, przeświadczenie, ^że przyszłość, ^{oraz w} skrze­

szenie naszej Ojczyzny ⁱ wydobycie jej ^z

n iew oli nie może się opierać ^na zbrój-*

nych powstaniach ^{narodu. W} ysiłki bezo­

wocne, jakiem! były ^nasze powstania, koń­

czące się niepowodzeniami, wskazywały ^na

zaniechanie chwilowo tego środka, ^a skie­

rowanie dążności ^{narodu na} drogi pracy

tw'órczej, obejmującej ^{szerokie w} arstwy na­

rodu.

W tych warunkach, ^w drugiej połowie

r. 1803 w gronie młodych ludzi, zamieszka­

łych ^we Lwowie, powstała myśl ^założenia Towarzystwa, któreby nietyłko ^kształciło umysł, ^{lecz i ciało i} było dostępne ^dla ka­

żdego ^bez względu ^{na stan,} zawód, ^{a nawet} zapatrywania polityczne. Postanowiono

założyć towarzystwo gimnastyczne, ^które

po uzyskaniu ^wielu wpływowych ⁱ powa­

żnych obywateli powołano ^do życia ^{w dniu}

20 lutego ^{1867 r. Od} tego ^czasu datuje się początek ^{Sokoła na ziemi} polskiej. ^W pra­

wdzie nie od ^razu przyjęto nazwę Sokoła, ale już ^w niedługim ^{czasie ta} nazwą zosta­

ła wcielona do Statutu, albowiem godło ^to

m iało symbolizować tę ideę ⁱ główne ^ceł%

Czytelnicy!

Popierajcie firm y ogłaszające się

w nDzjennikti Bydgoskim, ^I przy zakupach swych powo*

bijcie ^{sfa m ntemm msam}

J* 13. spraWy ^sokole dzielnicy pomorskiej. Str. 7.

do których ⁱ pierwsi założyciele, ^a później

i cała organizacja

^-

wytrwale dążyli. ,,So­

kół4' bowiem m iał śmiałym ⁱ bystrym lo­

tem wznosić się ^do napowietrznych wyżyn

i być symbolem ^m ęskiej siły, bystrości, dzielności, rzeźkości i dążenia do wolności.

Zaraz od za ra nia swego osadzenia się

we Lwowie, postawił ^{sobie ,,Sokół44 za} za­

danie, przestrzegać ^ściśle cechy ^narodowe

i dążyć ^do skupienia pod ^swemi skrzy­

dłami wszystkich, ^bez względu ^na przyna­

leżność stanową, czy partyjną, już ^wówczas chcąc być organizacją ogólno narodową,

ale bezpartyjną. Tej dewizy ^ściśle trzymał się ,,Sokół44 przez lat 51, ^{do czasu} wskrze­

szenia naszego Państwa, ⁱ czyni ^{to obecnie}

w Państwie niepodlegiem.

Rozwój ^{sokolstwa od roku 1887 szedł}

swoim naturalnym ^{torem. A} więc, ^z po­

czątku ^trzeba było przekonać ^{własne n a} j­

bliższe otoczenie, ^o potrzebie ⁱ pożytecz­

ności organizacji sokolej; potem ^trzeba było wszczepić ^{w członków}

^-

^{sokołów i w} cały ogół ^te wszystkie ^{hasła i} ideały, ^dla których gimnastyka ^miała być ^{środkiem dla} przy­

szłego wielkiego celu. Trzeba było pouczać

Wszelkie prace

introligatorskie

wykonuje szybko i starannie

lis M fl Sn. Alt.

ui. Poznabska 30. Telefon ais'

i przekonywać, ^że racjonalnem pielęgnowa­

niem gimnastyki przysparza się społeczeń­

stwu zdrowych ⁱ silnych obywateli, przez zdrowe ciało wpływa się ^{i na ducha. Ta} propaganda, idąca ^ze Lwowa, ^coraz sze­

rzej po całej dawnej Galicji, zaczęła ^w

krótkim czasie zbierać swoje ^owoce. Oto, od roku 1884 zaczyna się ^okres powstawania

coraz to nowych gniazd ^{sokolich na} pro­

w incji. ^{Ruch zataczał cołaz szersze i} dal­

sze kręgi, ^{t tak w r, 1884} powstaje ^Tow.

Gimn. w Stanisławowie i Tarnowje, ^{w r.}

1885 w Przemyślu, Krakowie, Kołomyji ⁱ Tarnopolu. Wreszcie przerzuca ,,Sokół4swo­

je placówki poza kordony ⁱ ju ^{t w r. 188^}

powstaje pierwsze gniazdo pod ^zaborem pruskim ^w Inowrocławiu, ^{w r. 1877 w} Gnie­

źnie, wreszcie ruch sokoli zaczyna ogarniać

i Górny Śląsk. ^{W r. 1895} powstaje gniazdo

w Bytomiu, ^w następnym ^{roku w} Katowi­

cach i następne. ^A potem już żywiołowo dźwigają się towarzystwa, jedne po d ru­

gich. Były ^{lata w} Małoplsce ⁱ Wielkopolscy gdzie powoływano po kilkanaście towa­

rzystw ^rocznie.

Wreszcie w kóńcu ro-ku 1904 ruch so­

koli przerzucił się ^do Kongresówki, gdzie

w krótkim czasie tak szeroko się rozpostarł,

że zdawało się, iż ruchem i rozmachem prze­

ścignie ^dwie poprzednie dzielnice, ^ale nie­

stety, zaborca, który czuwał, ^wnet przy- dusił swobodny ^ruch ,,Sokoła44; ale go nie zdusił. ,,Sokół44 żył dalej ⁱ rozwijał się,

^-

musiał się tylko kryć pod ziemią ⁱ czuwać, aby go wróg śmiertelny ^nie wyczuł, ⁱ do­

szczętnie ^nie zniszczył. Najlepiej ^rozw ija!

się ,,Sokół'4 ^w Zagł. Dąbrów., ^{a także} swoje

świetne karty ^{miała Warszawa i Łódź.}

Tak więc ^ze skromnego początku ^we Lwowie, ^{w r. 1867} ,,Sokół44 ^{do r. 1905} objął wszystkie ^ziemie polskie, ^a oprócz tego ^żar puścił swoje loty ^{na całe} Niemcy, był ^{i w} Wiedniu, przerzucił ^swe gniazda ^do Amery­

ki, stworzył liczny Związek ^{Sokołów w A-}

meryee.

Praca w Sokole rozwijała się pod każ­

dym względem, ^{i dawała dobre w} yniki.

Wszystkie trzy zabory porozumiewały się

w tej pracy. Częste zjazdy tajne ^{w Krakowie}

lub we Lwowie z delegatami ^2-eh innych

dzielnic dawały materjał ^do wspólnej pracy i prowadziły ^{do ustalenia} programu; głó­

w nym celem była gotowość ^służenia Ojczy­

źnie na wypadek każdej (i ^to głównie) zbroj­

nej potrzeby. ^{To też właśnie} przyszła po­

trzeba Ojczyzny spowodowała szeroką reor­

ganizację Sokolstwa, która doprowadziła ^do tego, ^że zaczęto poza gimnastyką, wpro­

wadzać ćwiczenia stosowane do owych przy­

szłych potrzeb nieprzewidzianych; zaczęto tworzyć ^stałe drużyny ^{sokole. ćwiczono} je

w mustrze, strzelaniu, terenoznawstwie i*

ćwiczeniach polowych*

Jednocześnie, p ^ow ołał do życia ^Śokól44

Macierz we Lwowie

^-

Skautową organiza­

cję młodzieży. ^Rozlał się ^wnet po całej Pol­

sce ruch skautowy, korzystający ^{w G} alicji

z opieki prawnej Sokoła, ^{i z} pomocy ^ma-

terjalnej Sokolstwa, Organizacja skautowy

SPRAWV SOKOLE DZIELNICY POMORSKIEJ. Ji 13.

.

11

^{- .. . .}

przysporzyła ^wielu tęgich obywatela kra­

jowi.

Zlót doraźny ^{w roku 1913 dal nowe} do­

wody, przez wszystkich dobrych ^Polaków

uznane, że Sokolstwo swoje powołanie do­

brze zrozumiało, ^że się ^{do swoich celów}

i zadań należycie przygotowało. ¹⁰ tysięcy

Sokołów i dwa tysiące młodzieży skauto­

wej (sokoli dorost) zjechało ^{do Lwowa na}

zlot doraźny, który był pomyślany, j^tko pró­

ba ćwiczeń w stylu wojennym. Ćwiczenia prowadzone przez członka Zw. Sokolego

obecnie gen. Józefa Hallera, wzbudziły po­

dziw w sferach wojskdwych austrjackich,

a kto wie, jakie ^równie wywołały refle­

ksje, ^na których przeprowadzenie zabra­

kło już austrjakom ^czasu, gdyż ^{w rok} pó­

źniej wybuchła, wojna ^światowa.

Rok 1914 zastał Sokolstwo Polskie na­

leżycie uświadomione w celach i zadaniach

jakie ^{miało do} spełnienia ^{w wielkim mo}

wencie dziejowm.

Wszędzie, gdzie ^{służba dla} Ojczyzny tego wymagała, ^sokoli byli ^zawsze pierwsi, ^o- rhotni, ofiarni, ⁱ służący ^w imię ^{haseł i}

ideałów swej organizacji. ^{I w} legjońach ga­

licyjskich ^{i w} legjońach zagranicznych ⁱ

w straży obywatelskiej ^{i na każdem Innem} polu

^—

nigdzie ^{nie brakło sokołów i} ni­

gdzie ⁱ nigdy ^nie było ^zarzutów, aby ^sokoli swych obowiązków ^nie spełniali tak, jak ^na praw'dziwych obywateli przystało.

Wojna się skończyła; powstało ^własne państwo. ^Znaleźli się wtedy tacy,, którzy po­

wiedzieli, ^{żc we} własnem państwie, organi­

zacja ^sokola taka, jak ^{za niewoli} jest niepo­

trzebna, ^że rola Sokoła jest już ^skończona.

A jednak ci,, podkreśla ^druh Maksyś, którzy służyli, ^{ci co w krw i} swej ^{i sercu} ją

nosili i mieli dla niej prawdziwie ser­

deczne zrozumienie, powiedzieli sobie, ^że .,Sokół44 obecnie, ^we własnem państwie, jest ^może w'ięcej ^niż ,kiedykolwiek potrze­

bny, ^{że ma teraz daleko} ważniejsze ^zadanie

do spełnienia, ^aniżeli pod zaborcami, w'ięc jak tylko pozwoliły ^stosunki zjechali się przedstawiciele ^trzech dawnych Zw. Sokolich

w r. 1919 w Warszawie i postanowili ^ii- tworzyć jeden wspólny związek ^{sokoli dla} całego Państw'a, ^z siedzibą ^{w Warszawie.}

Na. tym Zjeździe stwierdzono jednomyśl­

nie to, ^co inicjatorami ^wznowienia pracy

sokolej ^{w Państwie} kierowało, ^że ,,Sokół4 jako organizacja, ^{nie ma w} swych ^hasłach

ani zadaniach dotychczasowych ^{nic do}

zmienienia, ^że są ^one również aktualne i

potrzebne ^w obecnej dobie,fja ^k były przed­

tem; ^że przytem ^do dawnych ^zadań Sokol­

stwa przybywają ^nowe zadania, jak szerze­

nie polskości tam, gdzie jest ^ona słabą ⁱ zagrożoną; jak przychodzenie ^{Państwu z} po­

mocą ^w przygotowaniu młodzieży ^do słu­

żby wojskowej; jak utrzymywanie ^w spra­

wności rezerw wojskowych; jak ^wreszcie utrzymywanie ^kadr obywateli, klńrzyby za­

wsze, chętnie ^{i ofiarnie} służyli ^{Państwu w} potrzebie.

Dla wszystkich tych ^zadań organizację sokolą ^{uznano za} niezbędnie potrzebną,

a życie ^{utrw aliło} jej ^istnienie. Dziś, za­

rów no społeczeństwo, ja ^{k i} polskie ^sfer?.' rządowe ⁱ miarodajne, ^z ufnością zwracają się ^do organizacji sokolej, ⁱ powierzają jej funkcje, ^które mają ^dla państw'a ^{ważne zna}

ozenie.

Tak więc prasa k ilk ^u Polaków, praca która, ^na ziemiach polskich istnieje ^lat 57, nietylko ^nie poszła ^{na marne, ale} wydawszy

w czasie niewoli dobre _owoce, pozwoli So­

kołowi nadal, już ^w niepodległem ^naród Li­

wem państwie polakiem, pracować ^dla chwa­

ły ^{i wielkości} Rzplitej. ^Sokołowi za­

wsze gotowemu ^do obrony ^{całości i} niena­

ruszalności granic kraju ^{i do ofiar w} imię praworządności.

DfgRłtW Czyś spełnił swój obo­

wiązek względem Dzielnicy? Czyś zapłacił składkę ^{na rzecz} dzielnicy ^?

Jeżeli żądasz ^{od swoich} kierow­

ników, aby wypełnili wzięte ^na sie­

bie obowiązki, będziesz miał prawo,

jeśli uczynisz ^to jako pierwszy.

Zaproszenia

na zabawy ^{zimo w-}

wykonuje starannie i tanio Drukarnia Bydgoska ^{S. A.} ,ka' nr;

Za redakcję odpowiedzialny ^{W. J.} Albrycu

ul* Pognąóęka ^{rur. XŁ}

f