Bakterie - kształty i ruch - Biologia.net.pl
Kształt bakterii:
Bakterie osiągają wiele różnorodnych kształtów. Dlatego podział morfologiczny bakterii nastąpił ze względu na kształt bakterii. Wyróżnia się 3 podstawowe grupy:
1. Kształt kulisty -; coccus:
- ziarniak, - dwoinka, - pakietowiec, - paciorkowiec, - gronkowiec.
2. Kształt wydłużony:
- pałeczka,
- laseczka Bacillus, - maczugowiec.
3. Kształt spiralny:
- krętek Spirochete, - przecinkowiec Vibrio, - śrubowiec Spirilum.
Układy komórek bakterii:
- Gdy podział następuje na jednej płaszczyźnie podziału:
1 / 3
Bakterie - kształty i ruch - Biologia.net.pl
pojedynczy ziarniak monococcus → dwoinka diplococcus → łańcuszek - 2 płaszczyzny podziału:
powstają czworniaki pediococcus/ tetracoccus lub tzw. tablice (większa ilość komórek)
merismopedia.
- 3 płaszczyzny podziału:
gdy podział jest równomierny w jednakowym czasie powstaje : pakietowiec Sarcina złożony z
2 3, 33 , 4
3
komórek. Podczas podziału nierównomiernego
powstaje : gronkowiec Staphylococcus.
Ruch bakterii:
Bakterie poruszają się samodzielnie w płynie, umożliwiają to specjalne rzęski. Rzęski bakteryjne różnią się budową od rzęsek komórek eukariotycznych. Są to kurczliwe włókna białkowe, które zamocowane są za pomocą pierścieni w ścianie komórkowej. Rzęski poruszają się ruchem obrotowym i pchają komórkę do przodu. Różne jest ułożenie rzęsek w komórce, zależnie od gatunku bakterii. Rzęski 'zakorzenione' są w ciałku bazalnym. Zbudowane są z 2-3 helikalnie skręconej jednostki białka kurczliwego, jest to
flagelina.
Rzęski nie zaginają się, lecz obracają.
Typy urzęsienia bakterii:
- monotrichiane (vibrio) - występuje pojedyncza rzęska na jednym z biegunów bakterii, - politrichialne - wiele rzęsek na jednym z biegunów
- peritrichialne - bakteria cała orzęsiona
- amfitrichialne - po jednej rzęsce na obu biegunach
Oserwujemy również inny typ ruchu bakterii. Dzięki receptorom umieszczonm w błonie
organizm może poruszać się w kierunku lub w przeciwnym kierunku w stosunku do określonego związku chemicznego. Jest to chemotaksja. Wyróżniamy chemotaksję dodatnią, gdy
2 / 3
Bakterie - kształty i ruch - Biologia.net.pl
następuje ruch do substratu oraz chemotaksję ujemną w momencie występowania ruchu w kierunku przeciwnym do substratu.
3 / 3