DROGI KU WARTOŚCIOM
TADEUSZ BANOWSKI BEATA ZIELIŃSKA
SCENARIUSZ LEKCJI
Program nauczania języka polskiego dla szkoły branżowej II stopnia
opracowany w ramach projektu
„Tworzenie programów nauczania oraz scenariuszy lekcji i zajęć wchodzących w skład zestawów narzędzi edukacyjnych wspierających proces kształcenia ogólnego w zakresie
kompetencji kluczowych uczniów niezbędnych do poruszania się na rynku pracy”
dofinansowanego ze środków Funduszy Europejskich w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój, 2.10 Wysoka jakość systemu oświaty
Warszawa 2019
Redakcja merytoryczna – dr Jolanta Sawicka-Jurek Recenzja merytoryczna – Dorota Dąbrowska
Bożena Święch
Katarzyna Szczepkowska-Szczęśniak Jadwiga Iwanowska
Redakcja językowa i korekta – Altix Projekt graficzny i projekt okładki – Altix Skład i redakcja techniczna – Altix Warszawa 2019
Ośrodek Rozwoju Edukacji Aleje Ujazdowskie 28 00-478 Warszawa www.ore.edu.pl
Publikacja jest rozpowszechniana na zasadach wolnej licencji Creative Commons – Użycie niekomercyjne 4.0 Polska (CC-BY-NC).
https://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/deed.pl
3
Temat lekcji
Czy człowiek w obozie może normalnie funkcjonować?
Klasa/czas trwania zajęć/lekcji II/45 minut
Cele Uczeń:
określa postawy Niemców wobec więźniów;
charakteryzuje życie w obozie;
ocenia przedstawione fakty;
opisuje wpływ przeżyć obozowych na psychikę człowieka;
posługuje się pojęciami: człowiek zlagrowany, lagier;
analizuje tekst literacki.
Metody/Techniki/Formy pracy
praca z tekstem literackim;
mapa myśli,
praca grupowa,
praca zespołowa,
analiza tekstów źródłowych.
Środki dydaktyczne
opowiadanie U nas w Auschwitzu Tadeusz Borowskiego.
Opis przebiegu lekcji Część wstępna
Uczniowie przypominają genezę powstania opowiadań obozowych; nawiązują do historii, wskazują cel, dla którego powstały obozy i opisują sposób ich funkcjonowania. Nauczyciel prosi o przedstawienie formy zastosowanej w opowiadaniu U nas w Auschwitzu Tadeusza Borowskiego.
Część właściwa
Uczniowie określają problematykę opowiadania. Nauczyciel dzieli klasę na grupy.
Młodzież w zespołach charakteryzuje sposób funkcjonowania obozowych instytucji:
biblioteki, muzeum, sali koncertowej oraz obozowego burdelu. Uczniowie wskazują na zachowania ludzi, formułują wnioski na temat roli instytucji obozowych.
Wymieniają inne formy organizowania życia więźniów w obozie – mecze bokserskie i udzielanie ślubów.
4
Uczniowie w grupach wykonują mapy myśli, w których przedstawiają cel mistyfikacji więźniów oraz określają rzeczywisty cel obozów. Prezentują i omawiają mapy
wzbogacone o cytaty. W wypowiedziach dbają o poprawność retoryczną.
Część podsumowująca
Uczniowie wskazują cechy języka opowiadania Borowskiego i jego wpływ na narrację opowiadania oraz przekaz. Definiują pojęcie człowieka zlagrowanego.
Komentarz metodyczny
Lekcja odnosi się do różnych poglądów i postaw przyjmowanych przez ludzi, wskazuje zagrożenia ze strony systemów totalitarnych. Lekcja wymaga od uczniów dojrzałości intelektualnej i emocjonalnej. Zajęcia są doskonałym narzędziem doskonalenia umiejętności współdziałania, ale też uczy podejmowania indywidualnych decyzji i ponoszenia za nie konsekwencji. Dla uczniów ze specjalnymi potrzebami
edukacyjnymi należy: zapewnić właściwe oświetlenie sali lekcyjnej i miejsca pracy;
wykorzystać mocne strony ucznia, budować atmosferę pracy sprzyjającą budowaniu pozytywnych emocji i doświadczeń; dostosować materiały i narzędzia do warunków i możliwości ucznia, np. w materiałach tekstowych powiększyć czcionkę, zakreślenia;
dostosować wymagania edukacyjne – stopień, np. wydłużyć czas pracy, umożliwić zapoznanie się z materiałem źródłowym w domu, udzielając wskazówek do pracy, zorganizować pomoc koleżeńską; stosować ocenianie kształtujące, wspierające ucznia, połączone z samooceną i oceną koleżeńską, wzmacniać ucznia pochwałą nawet za niewielkie postępy, a także udzielać informacji zwrotnej o tym, co uczeń robi dobrze, a gdzie popełnił błędy lub co wykonał źle, w jaki sposób może uzupełnić braki lub poprawić błędy oraz poinformować o tym, jakimi metodami może doskonalić swoje umiejętności. Uczniowi zdolnemu można zaproponować wyszukanie w sieci i przygotowanie fragmentów komiksów opartych na opowiadaniach Borowskiego.
W odniesieniu do uczniów z orzeczeniem o kształceniu specjalnym należy dostosować wymagania do zaleceń określonych przez poradnię psychologiczno-pedagogiczną.
