R ozd ział X III
C. Drzewa półwyschłe
Dąb 700 948
Grab — 768
Klon — 700
Jasion — 688
145 —
Brzoza Przy przewożeniu'materjałów leśnych i obliczaniu wagi takowych, uwzględnia się ogólnie: a) dla drzew
Drwa roczne szpilkowe — 380
Drwa mokre szpilkowe — 470
Drwa roczne brzozowe , — 500
Drwa mokre brzozowe — 630
Drwa roczne dębowe — 700
Drwa mokre dębowe — 900
Węgiel kamienny 940 1300
Węgiel antracyt — 1780
Koks — 450
Torf 380 500
Węgiel drzewny 280 570
E. Różne: e
Asfalt lany — 1500
Asfalt ubijany — 1800
Sm oła gazowa — 900
Smoła drzewna —. 800
W oda rzeczna — 1000
Lód 961 927
■Olej 917 940
3 0 4 -(6 7 4 )
TA BLIC A I.
Wskazująca wagę w kg. kloców sosnowych pół- wyschłych według grubości i długości takowych.
G ru b o ść w w ierz- c h ó łce
Długość kloców w metrach
2 3 4 6 8 10
18 cm. 35,2 55,6 77,6 128 185 252
20 „ 43,6 68,5 94,2 154 221 300
22 „ 54 83,9 117 189 269 362
24 „ 64,7 99,8 138 218 310 419
26 „ 73,3 119 162 262 368 483.
147
29 cm. 87,3 138 185 299 416 543
31 „ 101 158 215 338 475 625
33 , 118 182 246 385 545 715
35 , 136 205 281 442 616 813
37 151 229 309 489 683 898
40 „ 176 260 355 548 754 987
44 , 212 325 422 685 955 1392
48 , 246 380 513 789 1102 1426
53 , 295 450 612 950
• 1296 1678
Wagę innych gatunków drzew oblicza się przez pomnożenie liczb powyższej tablicy na stosunek cię
żaru gatunkowego innego drzewa do sosny, według p. 303-(673) C. m3 półwyschłej sosny, waży 647 kg., brzozy 711, czyli liczby tablicy pomnożone n a - ~ - = l , l wskażą wagę brzozy, na—^ - = 0 , 8 9 3 wagę lipy i t.
d.-TABL1CA 11
Wskazująca wagę Im b. desek i bali sosnowych półwyschłych, według długości i szerokości takowych.
Szero
kość Grubość w mm. i calach angielskich w mm. 12-1/2” 24-1” 38-1'/2”l- 50-2” 63-2'/2" 75-3” 87-3'Z2” 1100-4’,
175 1,45 2,92 4,40 5,84 6,32 8,76 9,24 11.7 200 1,67 3,36 5,06 6,72 8,42 11,1 11,8 13.4 225 1,89 3,80 5,71 7,60 9,51 11,4 13,3 15,2
■
2 5 0 2,11 4,24 6,37 8,48 10,6 12,7 14,8 16,9
275 2,33 4,68 7,02 9,36 11,7 14,1 16,4 18,7
300 2,54 5,10 7,68 10,2 12,8 15,3 17,9 20,4
PRZEWOŻENIE MATERJAŁÓW NA KONIACH.
305— (676)
Przy przewożeniu ziemi i materjałów na koniach furmankami, każda furmanka w ciągu 8 godzin powin
na robić następującą ilość obrotów, przy odległościach od 100— 13.000 m. w jedną stronę.
O d le g ło ś ć p rz ew o ż e n ia Ilość obrotów
O d le g ło ś ć przew o żen ia Ilość obrotów
O d le g ło ś ć p rzew o żen ia Ilość obrotów
100 28 700 14 4000 3,5
200 24 800 13 5000 3
300 21 900 12 6000 2,5
400 19 1000
*
11 8000 2
5 0 0 . 17 2000 6,5 10000 1,5
600 15 3000 4,5 13000 1
UWAGA: Przy obliczaniu obrotów brano pod uwagę, że naładowanie furmanki będzie (30 pudów) około 500 kg., że koń z ładunkiem robić będzie 3 km., bez ładunkn 5 km. na godzinę, jak również brano pod uwagę odpoczynek konia przy większych odległościach, czas na naładowanie i wyładowanie
149
T ab lica
w s k a z u ją c a ilo ś ć fu r m a n e k o je d n y m k o n iu p o tr z e b n y c h do p r z e w ie z ie n ia 1 0 .0 0 0 k g . m a - te r ja łó w , n a o d le g ło ś ć w jed n ą s tr o n ę od 1 0 0 do 1 3 .0 0 0 m ., w c ią g u 8 -m io g o d z in n e g o
dnia-O d le g ło ś ć
p rzew o żen ia Ilość furmanek
O d le g ło ś ć p rz ew o ż e n ia Ilość furmanek
O d le g ło ś ć p rzew o żen ia Ilość furmanek
100 0,7 700 1,43 ' 4000 5,71
200 0,83 800 1,54 5000 6,66
300 0,95 900 1,66 6000 8,00
400 1,05 1000 1,82 8000 10,00
500 1,17 2000 3,08 10000 13,33
600 1,33 3000 4,44 13000 20,00
UWAGA. Pow yższa tablica obliczona zgodnie z poprzednią, czyli przewidziana w niej ta sama ilość obrotów i ładunek. »
PRZYKŁADY: *) Obliczyć ilość furmanek o jed
nym koniu do przewiezienia 10 m3 piasku suchego, o wadze według 303 (§673) 16.000 kg. na odległość
$50 metrów.
Zgodnie z § 304 (676) na 500 metr. 1,17| a na 601 metr. 1,33 furmanek do przewiezienia 10.000 kg.
Różnica między liczbami furmanek podzielona na róż
nicę odległości ~ 0,0016 wskaże ilość fur
manek na każdy metr przewożenia między 500 i 600
metrami. Stąd 30X0,0016 — 0,048 powinno się do.
dać do 1,17, otrzymamy 1,218, furmanek na 10 tys. kg zaś na 16 tysięcy kg. 1 ,2 1 8 X 1 ,0 = 1,9488 furmanek.
2) Przenieść 10.000 kg. ziemi na odległość 8750 metrów.
Obliczając jak wyżej z tablicy, na 8.000 metrów 'otrzeba 10 furmanek, a na 10.000 metrów 13,33 fur
manek. ^Różnica między furmankami podzielona za óżnicę odległości = 0,001665, pom nożona na 750 metrów = 1,338 furmanek, a na 8750 metr.
!0 -(- 1,338 = 11,338 furmanek.
UWAGA 11. Przy ładunku na 1 konia (40 pud.)
■65 kg. wszystkie liczby tablicy mnożyć na 0,75, a przy dunku (51 pud.) 820 kg. mnożyć na 0,6.
- 151
PRZEW OŻENIE'MATERJAŁÓW ROBOTNIKAMI NA TACZKACH LUB WÓZKACH.
30^—(692)
Przy przewożeniu materjałów i ziemi na taczkach po deskach, na odległość od 10 do 750 metrów, każdy robotnik w ciągu 8 godzin, dnia powinien zro
bić następującą ilość obrotów:
Odległość przewożenia
‘U ‘O £ o 2
QO
Odległość przewożenia Ilość obrotów Odległość przewożenia Ilość obrotów Odległość przewożenia Ilość obrotów
10 191 130 57 250 33 420 20
20 163 140 54 260 32 440 19
30 140 150 51 270 30 460 18
40 123 160 48 280 29 480 17
50 108 170 45 290 28 500 16
60 98 180 43 300 27 550 .15
To 88 190 41 310 26 600 14
80 81 200 39 320 25 650 13
90 ' 75 210 37 340 24 700 12
iOO 70 220 30 360 23 750 11
1 10' 64 230 35 380 22
J 2 0 60 740 34 400 21
307— (693)
TABLICA
Wskazująca ilość godzin robotników potrzebnych do przewiezienia 10.000 kg. materjałów na taczkach po poziomej drodze, po deskach na odległość od 10 do 750 metrów.
Odległość przewożenia i Ilośćgodzin robotników Odległość przewożenia Ilośćgodzin robotników Odległość1 przewożenia1 Ilośćgodzin robotników Odległość przewożenia Ilośćgodzin robotników
10 4,2 130 14,25 250 24,90 420 40,90
20 4,97 140 15,10 260 25,80 440 42,90
30 5,8 150 16 270 26,70 460 44,9
40 6,56 160 16,85 280 27,60 480 46.85
50 7,47 170 17,75 290 28,50 500 49
60 8,24 180 18,60 300 29,45 550 54
70 9,15 190 19,50 310 30,35 600 59,4
80 10 200 20,40 320 31,25 650 64,7
90 10,75 210 21,25 340 33,25 700 70,3
100 .11,65 220 22,15 360 35,10 750 75
110 12,45 230 23,05 380 37,05
120 13,35 240 24 400 39
— ' 153
PRZENOSZENIE MATERJAŁÓW.
3 0 8 - (698)
Przy przenoszeniu materjałów, wygodnych dla Jed
nego człowieka, człowiek powinien nieść na sobie 50 kg., cegły zaś na kozie 6 5 -kg., czyli 16 sztuk.
Przy przenoszeniu materjałów leśnych, do przeno
szenia których potrzeba do 4-ch ludzi oblicza się na Każdego do 55 kg., dla 8 ludzi 54 kg , 16 — 51 kg.
309— (699)
W ciągu 8 godzinnego dnia, przy przenoszeniu materjałów, robotnik powinien robić, po poziomej dro
dze na odległości od 10—750 metr., następną ilość obrotów:
Odległość przenoszenia Ilość obrotów Odległość przenoszenia Ilość obrotów Odległość przenoszenia rość obrotów Odległość przenoszenia Ilość obrotów
10 161 120 49 320 21 520 13
20 133 140 43 ‘
340 20 540 12,6
30 114 160 39 360 19 560 12,1
40 100 180 35 380 18 580 11,8
5Ó 89 200 32 400 17 600 11,3
60 80 220 29 420 16 650 10,3
70 72 240 27 440 15 700 9,5
80 66 260 25 460 14,6 750 9
90 61 280 23 480 14,2
i 00 56 300 22 5 '0 13,7
UWAGA I). Nakładanie materjałów na nosiłki, jak również podnoszenie na plecy powinni robić ci sami ludzie t. j. naznaczeni do przenoszenia.
II) Przenoszenie materjałów ludźmi dopuszczalne tylko w tych razach, gdy wszystkie inne sposoby będą niemożliwe, lub niewygodne.
310—(700)
Tablica.
Wskazująca ilość godzin robotników potrzebnych do przeniesienia 10.000 kg. materjałów lub ziemi, po poziomej drodze, na odległość od 10—750 metrów
155 —
311- ( 3 8 —701)
Przy przewożeniu i przenoszeniu materjałów wgórę należy stosować się do zasad wymienionych niżej:
a) Gdy wysokość góry (pochylenie) nie prze
wyższa '/2 jej założenia,— droga liczy się za poziomą.
b) Przy pochyleniach zawartych między ’/»* a V 2 założenia góry powinno, do odległości poziomej, dodawać sześciokrotną wysokość podnoszenia lub pod
wożenia,— rezultat przyjmuje sią za odległość poziomą i według tablic § 30jf (693)—3^0 (700) wyznacza się ilość robotników. •
c) Gdy Ł- większe od 1/ia, w takim razie, do odległości poziomej dodawać 30 krotną wysokość, a od rezultatu odjąć dwukrotne założenie góry, — rezultat przyjmuje się za odległość poziomą i wdeług tablic powyższych wyznacza się ilość robotników. .
PRZYKŁAD: Gdy odległość pozioma d = 76 m.
■wysokość góry h — 7 m, założenie góry a = 63 m.
■czyli -Ł- = -Ł (większe od ‘/ n \ to do przewiezienia 10.090 kg. ziemi ilość robotników będzie taka, jaka po
trzebna do przewiezienia według tablicy § 3 0 r (693) po drodze poziomej = d + 30h — 2a = 7b -(- 210
— 126 = 180 metr., czyli 18,6 robotników.
d) Przy przewożeniu na taczkach z góry ilość robotników zmniejszać o 33 % od wyznaczonych ilo
ści dla przewożenia materjałów w górę.
312 — (40)
Gdzie nie można zastosować przewożenia mater
iałów po pochyleniu stromym jak to stragi rusztowa
nia, schody i t. p. których Ł- większe 1/3, —
przewo-zenie zamienia się przenosprzewo-zeniem, ilości zaś robotnic ków stosuje się według § 3 l f (38—701) poz. c) i ta
blicy § 3 ^ (700).
313—(41—702)
Do przenoszenia materjałów z góry, gdzie nie większe od ''/a , ilość robotników stosuje się według ta
blicy 309 (700), biorąc za odległość poziomą — wyso
kość, pomnożoną na 10 razy. Przy pochyleniu więk- szem, — robotników 'zwiększać jeszcze o 10 %•
j
1T7 __
SPIS RZECZY
h '
i s
O D A U T O R fl.
Zgodnie z życzeniem korzystających z pierw
szego wydania podręcznika (wyczerpanego) jak rów
nież uwzględniając, w miarę sił moich, Ich łaskawe uwagi w drugiem wydaniu miałem za zadanie:
1) uzupełnić II wydanie dodatkiem, ściśle związanym z pierwszym wydaniem, w celu większej przejrzy
stości; 2) dodać nowe §§ robót drobnych tak no
wych, jak również remontu i konserwacji budynków i kilka tablic niezbędnych przy kalkulacji pomiarów i wag; 3) Sprostowanie zauważonych błędów.
Żywię w sobie nadzieje że choć w części nie
znacznej praca moja przysłużyła się do wypełnienia zadania.
D. Olszański