§ 35. Praca dyplomowa
1. Wszystkie programy studiów dla studiów drugiego stopnia prowadzonych w Uczelni przewidują realizację pracy dyplomowej; program studiów pierwszego stopnia może przewidywać pracę dyplomową.
2. „Praca dyplomowa” co do zasady jest przedmiotem realizowanym w ostatnim etapie studiów albo dwoma przedmiotami realizowanymi w przedostatnim i w ostatnim etapie studiów studenta, których zakres odpowiada kierunkowi, poziomowi i profilowi studiów. W ramach tego przedmiotu/
tych przedmiotów student przygotowuje pracę dyplomową rozumianą jako dzieło.
3. Za zgodą i na zasadach ustalonych przez dziekana dopuszcza się wspólną realizację pracy dyplomowej rozumianej jako dzieło przez dwóch studentów, a w szczególnie uzasadnionych przypadkach przez nie więcej niż czterech studentów. W tak powstałej pracy dyplomowej rozumianej jako dzieło musi zostać wskazany udział (np. rozdziały, zaproponowane rozwiązania, wykonane części projektu itp.) każdego ze studentów.
4. Praca dyplomowa rozumiana jako dzieło jest samodzielnym opracowaniem zagadnienia naukowego lub praktycznego albo dokonaniem technicznym prezentującym ogólną wiedzę i umiejętności studenta związane ze studiami na danym kierunku, poziomie studiów i profilu oraz umiejętności samodzielnego analizowania i wnioskowania. Stanowi ona opracowanie, w formie pisemnej, które może być uzupełnione o wykonane modele, projekty graficzne, prototypy, konstrukcje, próbki technologiczne, programy lub systemy komputerowe itp. Pracę dyplomową może również stanowić opublikowany samodzielny artykuł, praca projektowa, w tym projekt i wykonanie programu lub systemu komputerowego, oraz praca konstrukcyjna lub technologiczna.
5. Student wykonuje część pisemną pracy dyplomowej w tym samym języku, w jakim zgodnie z programem studiów, prowadzony był przedmiot „praca dyplomowa”. Prawa do odstępstwa od tej reguły na wniosek studenta i za zgodą opiekuna może udzielić dziekan. Praca dyplomowa, wykonana w języku innym niż wynika to z programu studiów, powinna być opatrzona streszczeniem w języku zgodnym z programem studiów.
6. Wykonana praca dyplomowa jest przedmiotem prawa autorskiego.
27
7. Komisja programowa kierunku studiów prowadzonego na danym wydziale przed rozpoczęciem realizacji przedmiotu „praca dyplomowa” (ust. 2), a w uzasadnionych przypadkach także w trakcie jego realizacji, zatwierdza, na wniosek dziekana, tytuły prac dyplomowych, zgłaszane w wersji polskiej i angielskiej, oraz opiekunów tych prac.
8. Student wybiera temat pracy dyplomowej, a tym samym opiekuna prowadzącego przedmiot
„praca dyplomowa”. Pracę dyplomową może prowadzić tylko jeden opiekun. Temat i osoba opiekuna pracy dyplomowej muszą być ustalone przed zapisami (rejestracją) na przedmiot/przedmioty „praca dyplomowa”
9. Student lub prowadzący przedmiot „praca dyplomowa” może wystąpić do dziekana z wnioskiem o uściślenie lub korektę tematu realizowanej pracy dyplomowej, a także o zmianę opiekuna, w początkowym okresie jej realizacji. Wyjątkowo, zmiana opiekuna pracy dyplomowej może nastąpić później, również z zachowaniem dotychczasowego tematu pracy dyplomowej.
W takim wypadku dziekan zasięga opinii dotychczasowego oraz proponowanego opiekuna.
10. Prowadzący, w wyjątkowych przypadkach, może odmówić przyjęcia studenta na przedmiot
„praca dyplomowa”.
11. Złożenie przez studenta pracy dyplomowej (ust. 12) poprzedzają czynności wykonane przez studenta w systemie antyplagiatowym, w trybie i terminach wyznaczonych harmonogramem czynności procesu dyplomowania ustalonym przez dziekana. Czynności te określają odrębne przepisy dotyczące weryfikacji prac dyplomowych przez system antyplagiatowy (ust. 13).
12. Pracę dyplomową rozumianą jako dzieło student składa w terminie i trybie ustalonym przez dziekana w harmonogramie, o którym mowa w ust. 11. Przez złożenie pracy dyplomowej, rozumie się złożenie kompletu dokumentów:
1) wydrukowanej pracy dyplomowej,
2) plików z pracą dyplomową i jej załącznikami,
3) podpisanego przez studenta oświadczenia o zgodności wydrukowanej pracy dyplomowej (pkt 1) z tekstami przekazanymi w plikach (pkt 2) oraz z wersją wprowadzoną do systemu antyplagiatowego, a także o samodzielności wykonanej pracy,
4) deklaracji podpisanej przez wszystkich studentów realizujących daną pracę dyplomową z określeniem udziału w pracy każdego z nich, o czym mowa w ust. 3 (dotyczy przypadku wspólnej realizacji pracy dyplomowej).
Datę złożenia pracy dyplomowej odnotowuje się w oświadczeniu, o którym mowa w pkt 3. Praca dyplomowa, w porozumieniu studenta z opiekunem i za zgodą dziekana, może być złożona przed terminem określonym harmonogramem dziekana (ust. 11). Niezłożenie przez studenta pracy dyplomowej w terminie, z zastrzeżeniem ust. 17, stanowi przesłankę skreślenia z listy studentów, zgodnie z § 33 ust. 1 pkt 3.
13. Opiekun kieruje niezwłocznie pracę dyplomową studenta do analizy w systemie antyplagiatowym i po otrzymaniu raportów (ogólnego i szczegółowego) z tej analizy stwierdza czy praca dyplomowa jest wykonana samodzielnie przez studenta i czy ma właściwości pracy oryginalnej.
14. W przypadku stwierdzenia przez opiekuna lub przez recenzenta niesamodzielności w pracy dyplomowej, dziekan zawiadamia Rektora, przekazując zebraną dokumentację, w tym szczegółowy raport analizy antyplagiatowej celem skierowania sprawy do komisji dyscyplinarnej ds. studentów. W takiej sytuacji dziekan nie wyznacza terminu egzaminu dyplomowego, aż do prawomocnego rozstrzygnięcia sprawy przez komisję.
28
15. Praca dyplomowa rozumiana jako dzieło jest opiniowana i oceniana w formie pisemnej, niezależnie przez opiekuna oraz recenzenta (ust. 18) w trybie i terminach ustalonych w harmonogramie (ust. 11), z zastrzeżeniem ust. 22. Recenzent informuje opiekuna niezwłocznie o swojej ocenie pracy dyplomowej. Do oceny pracy dyplomowej stosuje się skalę ocen określoną w §19 ust. 1. Opinia opiekuna i recenzje pracy dyplomowej są jawne.
16. W przypadku różnych ocen pozytywnych z pracy dyplomowej (ust. 15), ocenę ostateczną pracy dyplomowej rozumianej jako dzieło ustala dziekan. Ocena ta zostaje wpisana do protokołu egzaminu dyplomowego studenta.
17. W przypadku różnych ocen (opiekuna i recenzenta) pracy dyplomowej (ust. 15), gdy jedna z ocen jest niedostateczna, opiekun niezwłocznie informuje o tym fakcie dziekana, który wyznacza dodatkowego recenzenta spośród nauczycieli akademickich z tytułem profesora lub ze stopniem doktora habilitowanego i, uwzględniając opinię opiekuna i wszystkie recenzje, ustala ocenę końcową pracy dyplomowej, o której informuje opiekuna. W przypadku, gdy ocena końcowa jest pozytywna, zostaje wpisana do protokołu egzaminu dyplomowego studenta.
18. Recenzenta pracy dyplomowej powołuje dziekan spośród pracowników badawczo-dydaktycznych lub badawczo-dydaktycznych (może uwzględnić propozycję opiekuna przy wyborze recenzenta). Dziekan ustala też wzór formularza recenzji oraz - w harmonogramie (ust. 11) - termin i tryb przekazania pracy dyplomowej do recenzji, termin jej przygotowania, a także tryb i termin jej składania (ust. 21).
19. Zaliczenia ostatniego przedmiotu „praca dyplomowa”, przewidzianego w programie studiów dokonuje prowadzący ten przedmiot (opiekun pracy) po złożeniu przez studenta pracy dyplomowej w rozumieniu ust. 12. Opiekun po zapoznaniu się z oceną pracy dyplomowej recenzenta (ust. 15) wpisuje swoją ocenę przedmiotu do systemu teleinformatycznego, pod warunkiem, że obydwie oceny są pozytywne, także jeśli są różne. W przypadku, gdy jedna z ocen pracy dyplomowej (opiekuna albo recenzenta) jest niedostateczna, wpis do systemu teleinformatycznego zostaje wstrzymany. Opiekun wpisuje ocenę niezwłocznie, po ustaleniu oceny końcowej pracy dyplomowej przez dziekana, w trybie opisanym w ust. 17.
20. Opiekun pracy dyplomowej ma obowiązek wystawić ocenę niedostateczną z ostatniego przedmiotu „praca dyplomowa” w każdym, z następujących przypadków, gdy:
1) student nie złożył w terminie i w trybie, o których mowa w ust. 12, pracy dyplomowej, 2) praca dyplomowa studenta uznana została za niesamodzielną (ust. 14),
3) obydwie oceny (opiekuna i recenzenta) z pracy dyplomowej ust.15 są niedostateczne, 4) ocena końcowa z pracy dyplomowej, ustalona przez dziekana w trybie opisanym w ust. 17, jest niedostateczna.
21. Dokumentacja procesu dyplomowania:
1) wydrukowana praca dyplomowa (ust. 12 pkt 1),
2) pozostałe dokumenty, o których mowa w ust. 12 pkt 2-3 i pkt 4, jeśli dotyczy, 3) raport ogólny z badania antyplagiatowego (ust. 13),
4) opinia (z oceną) opiekuna (ust. 15),
musi być przekazana do dziekanatu w trybie i terminie ustalonym przez dziekana w harmonogramie (ust. 11). Recenzent, po niezwłocznym przekazaniu informacji o swojej ocenie pracy dyplomowej opiekunowi pracy, składa recenzję (z oceną) w analogicznym trybie.
29
Pozostałe dokumenty niezbędne w procesie dyplomowania student składa w trybie i terminie ustalonym przez dziekana w harmonogramie (ust. 11).
22. Na wniosek studenta zaopiniowany przez opiekuna pracy dyplomowej i złożony w terminie na złożenie tej pracy, dziekan może przedłużyć termin złożenia pracy dyplomowej (ust. 12) i zaliczenia ostatniego przedmiotu „praca dyplomowa” z zastrzeżeniem, że nowy termin musi umożliwiać zachowanie terminów przeprowadzenia egzaminów dyplomowych, o których mowa w § 37 ust. 7 i 8.
23. W przypadku powtarzania przedmiotu „praca dyplomowa” w kolejnym roku akademickim konieczne jest ponowne zatwierdzenie tematu pracy dyplomowej w trybie opisanym w ust. 7.
W pozostałych przypadkach powtarzania przedmiotu „praca dyplomowa” obowiązuje tryb opisany w ust. 8.
§ 36. Zrealizowanie programu studiów
1. Zaliczony przez studenta przedmiot i przypisane punkty ECTS zaliczane są na poczet realizacji programu studiów studenta jedynie w przypadku, o którym mowa w § 26 ust. 10.
2. Dla każdego kierunku, poziomu, profilu i formy studiów przyjmuje się, że student zrealizował program studiów, jeżeli wypełnił wszystkie, oprócz egzaminu dyplomowego, wymagania programu studiów (§ 9), a w szczególności, jeżeli wypełnił określone w programie studiów ustalenia co do wymaganej liczby punktów ECTS (w przypadku zajęć sportowych wymaganej liczby godzin). Niezrealizowanie programu studiów w ostatnim semestrze studiów, w terminie wynikającym z niniejszego Regulaminu - przy nieskorzystaniu przez studenta z dopuszczalnego urlopu od zajęć (§ 27) i powtarzania etapu studiów stanowi przesłankę stwierdzenia braku postępów w nauce i może prowadzić do skreślenia z listy studentów, zgodnie z § 33 ust. 2 pkt 2 i ust. 4 pkt 5.
3. Jako datę zrealizowania programu studiów przyjmuje się datę ostatniego zaliczenia lub egzaminu zapewniającego studentowi wypełnienie warunków, o których mowa w ust. 2.
4. Student może zrealizować program studiów w czasie krótszym od nominalnego czasu trwania studiów, o którym mowa w § 3 ust. 6 i 7.
§ 37. Egzamin dyplomowy
1. Egzamin dyplomowy składany przed komisją organizuje dziekan i wyznacza studentowi jego termin, gdy student zrealizował program studiów i, w przypadku, gdy jego program studiów przewiduje pracę dyplomową, uzyskał pozytywną ocenę z tej pracy (§ 35 ust. 15-17). Komisję egzaminu dyplomowego powołuje dziekan. W skład komisji wchodzą co najmniej trzy osoby.
Przewodniczącym komisji, wyznaczonym przez dziekana, może zostać wyłącznie nauczyciel akademicki zatrudniony na stanowisku profesora lub profesora uczelni. Zakres egzaminu dyplomowego i język jego przeprowadzania określa program studiów. Części składowe egzaminu dyplomowego (ust. 2) ustala dziekan dla danego kierunku, poziomu, profilu i formy studiów, nie później niż do końca czwartego tygodnia semestru (cyklu dydaktycznego), w którym realizowany jest ostatni etap studiów. Prawa do zmiany języka składania egzaminu, na wniosek studenta i po zasięgnięciu opinii opiekuna, może udzielić dziekan.
2. Egzamin dyplomowy składa się ze sprawdzianu wiedzy i umiejętności. Może również zawierać prezentację pracy dyplomowej. Przy egzaminie dyplomowym stosuje się skalę ocen, o której mowa w § 19 ust. 1.
3. Student składa egzamin dyplomowy przed komisją egzaminu dyplomowego bez udziału osób trzecich, z zastrzeżeniem ust. 4 i 5.
30
4. Student lub opiekun pracy dyplomowej (za zgodą studenta) może złożyć do dziekana wniosek o przeprowadzenie otwartego egzaminu dyplomowego, nie później niż 5 dni kalendarzowych przed terminem egzaminu.
5. Uczestnicy otwartego egzaminu dyplomowego, niebędący członkami komisji egzaminu dyplomowego, nie mogą zadawać pytań studentowi, wyrażać swoich opinii ani uczestniczyć w obradach komisji w części niejawnej – tj. oceniającej egzamin.
6. Student ma prawo do ponownego zdawania egzaminu dyplomowego (ust. 8), w przypadku niezłożenia go w pierwszym terminie lub utraty pierwszego terminu. Student traci dany termin w przypadku nieusprawiedliwionego niestawienia się na egzamin dyplomowy. O uznaniu usprawiedliwienia, przekazanego niezwłocznie, decyduje dziekan.
7. Egzamin dyplomowy, z wyłączeniem przypadków ponownego przystępowania do niego (ust. 8) i przystąpienia do egzaminu po wznowieniu studiów, w celu złożenia tego egzaminu (ust. 9), przeprowadza się w dniu wyznaczonym studentowi przez dziekana, przy czym:
1) dla studentów studiów pierwszego stopnia, dla których ostatni semestr studiów jest semestrem zimowym, odbywających studia według 10-tygodniowego kalendarza akademickiego (§ 11 ust. 8) – egzamin dyplomowy przeprowadza się co do zasady w okresie od pierwszego dnia po ich zimowej sesji egzaminacyjnej (nie wcześniej niż 2 stycznia) i nie później niż do dnia 10 lutego roku akademickiego, w którym student zrealizował program studiów,
2) dla studentów, dla których ostatni semestr studiów jest semestrem zimowym, odbywających studia według 15-tygodniowego kalendarza akademickiego (§ 11 ust. 7) – egzamin dyplomowy przeprowadza się co do zasady w okresie od pierwszego dnia po ich zimowej sesji egzaminacyjnej (nie wcześniej niż 2 stycznia), nie później niż do dnia 25 marca roku akademickiego, w którym student zrealizował program studiów,
3) dla studentów kończących studia semestrem letnim – egzamin dyplomowy przeprowadza się co do zasady w okresie od pierwszego dnia po ich letniej sesji egzaminacyjnej i nie później niż do dnia 20 września, przy czym w miesiącu sierpniu egzaminów dyplomowych nie przeprowadza się.
Student może złożyć wniosek o zorganizowanie egzaminu dyplomowego w terminie wcześniejszym. W przypadku, gdy egzamin ten dla studenta studiów pierwszego stopnia zostanie złożony w listopadzie lub grudniu, oznacza to, że traci on prawa studenta z dniem złożenia egzaminu i tym samym z dniem ukończenia studiów (§ 6 ust. 3).
8. W przypadkach niestawienia się studenta na egzamin dyplomowy lub po uzyskaniu negatywnej oceny z tego egzaminu w pierwszym terminie, dziekan wyznacza drugi termin egzaminu dyplomowego. Wtedy egzamin ten przeprowadza się nie wcześniej niż po 6 dniach kalendarzowych i nie później niż dwa miesiące od pierwszego terminu egzaminu, z zastrzeżeniem jednak, iż:
1) dla studentów studiów pierwszego stopnia, dla których ostatni semestr studiów jest semestrem zimowym, odbywających studia według kalendarza akademickiego, o którym mowa w § 11 ust. 8 (10-tygodniowego kalendarza zajęć) – najpóźniej do dnia 1 marca, 2) dla studentów, dla których ostatni semestr studiów jest semestrem zimowym, odbywających studia według kalendarza akademickiego, o którym mowa w § 11 ust. 7 (15-tygodniowego kalendarza zajęć) – najpóźniej do dnia 5 kwietnia,
3) dla studentów kończących studia semestrem letnim, do końca roku akademickiego, przy czym z zasady w miesiącu sierpniu egzaminów dyplomowych nie przeprowadza się.
31
Niezłożenie egzaminu dyplomowego w żadnym z obu wyznaczonych terminów, o których mowa w ust. 7 i 8, stanowi przesłankę skreślenia z listy studentów, zgodnie z § 33 ust. 1 pkt 4.
9. Rektor lub osoba przez niego upoważniona może wyrazić zgodę osobie uprzednio skreślonej z listy studentów, o której mowa w ust. 8, na wznowienie studiów w celu umożliwienia złożenia egzaminu dyplomowego z dniem wyznaczonym na ten egzamin (jeden termin), przy czym dla celów ewidencji wpisuje się tę osobę na ostatni etap studiów. Ustalenie terminu egzaminu dyplomowego zapada w formie pisemnej, przy czym wyznaczający ten termin nie jest związany zapisami, o których mowa w ust. 7 i 8, z zastrzeżeniem jednak, że termin egzaminu dyplomowego w tym wypadku może przypadać najwcześniej po dwóch miesiącach od poprzedniego terminu egzaminu. Egzaminu dyplomowego z zasady nie przeprowadza się również w sierpniu. W przypadku, gdy student, w wyznaczonym terminie, nie złożył egzaminu dyplomowego, zostaje niezwłocznie skreślony z listy studentów (§ 33 ust. 1 pkt 4). Składanie egzaminu dyplomowego po wznowieniu studiów w celu złożenia egzaminu dyplomowego możliwe jest co najwyżej dwukrotnie.
§ 38. Oceny za studia, ostateczny wynik studiów
1. W celu określenia oceny końcowej, o której mowa w ust. 3, wyznacza się średnią ocenę uzyskaną z toku studiów. Jest to średnia ważona punktami ECTS wszystkich pozytywnych ocen z egzaminów i zaliczeń przedmiotów, przewidzianych do realizacji programem studiów obowiązującym w cyklu kształcenia, do którego został przypisany student, i tylko tych z nich, które są zaliczone na poczet realizacji programu studiów, tj. przedmiotów, o których mowa w § 26 ust. 10. Średnią tę wyznacza się zgodnie z następującym wzorem (po zaokrągleniu do trzeciego miejsca po przecinku):
W tej średniej ocen nie uwzględnia się zaliczonych przedmiotów spoza programu studiów studenta, a także przedmiotów z programu studiów przypisanego do cyklu kształcenia, do którego został przypisany student, realizowanych w danym etapie studiów, ale ponad obowiązujący limit dla danego bloku zajęć wskazanego w programie studiów. W przypadku, gdy student przystąpił do egzaminu komisyjnego, uwzględnia się tylko ocenę z egzaminu komisyjnego.
2. Do wyznaczenia oceny średniej uzyskanej w toku studiów dla wybranego etapu studiów lub wybranych etapów studiów (np. dla jednego, dwóch etapów studiów itp.) stosuje się zasady podane w ust. 1, przy czym z danego etapu studiów lub danych etapów studiów uwzględnia się wszystkie oceny z egzaminów i zaliczeń przedmiotów przypisanych do tego etapu lub etapów, również oceny niedostateczne. W przypadku, gdy student przystąpił do egzaminu komisyjnego uwzględnia się tylko ocenę z egzaminu komisyjnego.
3. Ocena końcowa za studia (po zaokrągleniu do trzeciego miejsca po przecinku) jest średnią ważoną ocen uzyskanych przez studenta:
1) w przypadku, gdy program studiów przewiduje pracę dyplomową:
a) średniej oceny uzyskanej z toku studiów, o której mowa w ust. 1, z wagą 0,6;
b) oceny pracy dyplomowej rozumianej jako dzieło, ustalonej zgodnie z § 36 ust. 15, 16 i 17, z wagą 0,2;
c) oceny egzaminu dyplomowego (§ 37 ust. 2), z wagą 0,2.
2) w przypadku, gdy program studiów nie przewiduje pracy dyplomowej:
32
a) średniej oceny uzyskanej z toku studiów, o której mowa w ust. 1, z wagą 0,8, b) oceny egzaminu dyplomowego (§ 37 ust. 2), z wagą 0,2.
Ocenę końcową za studia ustala dziekan lub przewodniczący komisji egzaminu dyplomowego.
4. Ostateczny wynik studiów (wpisany do dyplomu ukończenia studiów) jest ustalany zgodnie z zasadą:
Tabela 2. Zasada ustalania ostatecznego wyniku studiów.
do 3,199 dostateczny
od 3,200 do 3,699 dostateczny plus od 3,700 do 4,099 dobry
od 4,100 do 4,539 dobry plus od 4,540 do 5,5 bardzo dobry
5. Studentowi, dla którego spełnione są jednocześnie wszystkie warunki:
1) w przypadku, gdy program studiów przewiduje pracę dyplomową:
a) średnia ocena uzyskana z toku studiów (ust. 1) jest nie niższa niż 4,650,
b) pracę dyplomową rozumianą jako dzieło oceniono na ocenę co najmniej „bardzo dobry”,
c) zdał egzamin dyplomowy z wynikiem co najmniej „bardzo dobry”,
d) co najmniej jedna z ocen, o których mowa w lit. b i c jest oceną „celujący”.
2) w przypadku, gdy program studiów nie przewiduje pracy dyplomowej:
a) średnia ocena uzyskana z toku studiów (ust. 1) jest nie niższa niż 4,850, b) zdał egzamin dyplomowy z wynikiem „celujący”,
ustala się ostateczny wynik studiów jako „celujący”.
§ 39. Ukończenie studiów
1. Warunkiem ukończenia studiów i uzyskania dyplomu ukończenia studiów jest uzyskanie efektów uczenia się oraz liczby punktów ECTS określonych w programie studiów.
2. Ukończenie studiów przez studenta następuje bezpośrednio po złożeniu przez niego egzaminu dyplomowego. Datą ukończenia studiów jest data złożenia egzaminu dyplomowego.
Osoba ta staje się absolwentem Politechniki Wrocławskiej.
3. Dyplom ukończenia studiów na Politechnice Wrocławskiej otrzymuje absolwent, który zrealizował program studiów i złożył egzamin dyplomowy.
4. W razie prowadzenia przez Uczelnię studiów wspólnych z innymi uczelniami i instytucjami naukowymi, w tym zagranicznymi, można wydać dyplom wspólny ukończenia studiów.
33