Uwagi ogótoe do działu
Budżet paAstwa
1* Dane dotyczące budżetu państwa opracowano na podstawie zamknięć rachunków budżetowych, Nomenklaturo dochodów 1 wydatków jest w zasadzie zgodna z klasyfi
kację etosowenę w budżecie państwa. Zakres publikowanych informacji odpowiada działom klasyfikacji budżetowej.
Zgodnie z obowiązującą klasyfikację budżetowę grupowanie wydatków według dzia
łów obejmuje tylko wydatki bieżęce. Wydatki na finansowanie inwestycji i kapi
talnych remontów eę wykazane zbiorczo w odrębnym dziale klasyfikacji budżetowej^
Dochody budżetu państwa nie obejmuję nadwyżek budżetowych z lot ubiegłych, środków wyrównawczych oraz rozliczeń budżetów terenowych z budżetem centralnym
1 między budżetami terenowymi.
Wydatki, budżetu państwa nie obejmuję środków wyrównawczych, rozliczeń budżetów terenowych z budżetem centralnym 1 między budżetami terenowymi oraz od 1975 r.
lokat w Narodowym Banku Polskim.
Środki wyrównawcze obejmuję dochody budżetów terenowych z gospodarki zarządza
nej centralnie /w formie udziałów/, dochody z podatku od płac oraz dotacje die budżetów terenowych.
Dotacje dla budżetów terenowych obejmuję dotacje równoważące wydatki inwesty
cyjne, dotacje celowe /na wydatki o szczególnym charakterze/ oraz - w razie po
trzeby - dotacje wyrównawcze /ro.in. w związku z potrzebę pokrycia niedoborów fi
nansowych spowodowanych stosowaniem ulg Inwestycyjnych w podatku gruntowym/.
Dochody od przedsiębiorstw i innych uspołecznionych Jednostek gospodarczych obejmuję wpłaty przedsiębiorstw uspołecznionych /np, z tytułu podatku obrotowe
go i dochodowego* wpłat z zysku, podatku od płac, podatku od nieruchomości/# do
chody brutto jednostek budżetowych, nadwyżki zakładów budżetowych i gospodarstw pomocniczych.
Obieg pieniężny, kredyty, oszczędności
2. System pieniężno-kredytowy zapewnia funkcjonowanie obrotu pieniężnego oraz ' obsługę finansowę /w formie kredytów, pożyczek/ jednostek gospodarki uspołecz
nionej i ludności. Do tego celu ag wykorzystywane czasowo wolne środki tych jed
nostek. Narodowy Bank Polski udziela kredytów jednostkom gospodarki uspołecznio
nej i nie uspołecznionej oraz osobom fizycznym, prowadzi również dla tych Jed
nostek i osób rachunki bankowe.
Ludność /głównie miejska/ jest obsługiwana w zakresie wkładów oszczędnościo
wych i kredytów przez specjalistyczne oddziały Narodowego Banku Polskiego - pow
szechne kasy oszczędności.
Bank Gospodarki Żywnościowej prowadzi obsługę finansowo-kredytowę rolnictwa 1 przemysłu rolno-spożywczego oraz leśnictwa. Bank ten prowadzi także obsługę pieniężno-kredytowę rzemiosła, nie uspołecznionego handlu i gastronomii oraz ludności /głównie wiejskiej/.
Finanse przedsiębiorstw uspołecznionych
3. W tablicach dotyczących przedsiębiorstw uspołecznionych podziału na działy gospodarki narodowej dokonano zgodnie z zasadami klasyfikacji gospodarki narodo
Finer*»» 211
wej metodę przedsiębiorstw, tj, klasyfikując według działów całe przedsiębiorę*
1 twa według ich podstawowej działalności«
Oane o zapasach i akumulacji finansowej przedsiębiorstw uspołecznionych doty
czę przedsiębiorstw państwowych 1 spółdzielczych /od 1980 r, również Centralnego Zwięzłe u Rolniczych Spółdzielni Produkcyjnych/» przedsiębiorstw organizacji spo
łecznych, FWP oraz central zrzeszeń i Jednostek równorzędnych*
Akumulacja finansowa jest to nadwyżka przychodów pieniężnych przedsiębiorstw uzyskiwanych za sprzedaży produktów i usług zarówno no rynek krajowy, Jak 1 ne eksport• nad kosztami własnymi tej sprzedaży /akumulacja zs sprzedaży/.
Akumulacja finansowa z całokształtu działalności przedsiębiorstw obejmuje aku
mulację ze sprzedaży oraz saldo zysków i strat nadzwyczajnych.
Akumulacja- finansowa przedsiębiorstw uspołecznionych podlega podziałowi między budżet państwa oraz przedsiębiorstwa,
2 podziału akumulacji wynikają następujęce obciążenia finansowe przedsiębiorstw;
Podatek obrotowy, dodatnie rozliczenia wyrównawcze w handlu zagranicznym oraz do
datnie różnice wyrównawcze cen. Obciążenia ta określono jako tzw, obciążenia z ty
tułu podziełu akumulacji.
Przedsiębiorstwa przekazuję w formie podatków określone kwoty obciążające kosz
ty działalności, Sę toi podatek od płac 1 podatek od nieruchomości. Podatki te określone sę Jako tzw* obciążenia kosztów.
Przedsiębiorstwa przekazują ponadto część zysku w formie podatku dochodowego 1 wpłat ne Państwowy Fundusz Aktywizacji ZawodoweJ, Obciążenia te określono jako tzw, obciążenia zysku,
Łącznie obciążenia finansowe przedsiębiorstw obejmuję zatem obciążenia z ty tu»
łu podziału akumulacji, obciążenia kosztów i obciążenia zysku.
Produkcja deficytowa i nisko rentowna dofinaneowywana jest w formie dopłat dla Przedsiębiorstw, do których zalicza się dotacje, ujemne rozliczenia wyrównawcze
* handlu zagranicznym oraz ujemne różnice wyrównawcze ceru
Akumulacja finansowe z całokształtu działalności pomniejszona o obciążenia 2 tytułu podziału akumulacji, a powiększona o dopłaty dla przedsiębiorstw stano- wi rtynik finansowy /brutto/,
W skali gospodarki uspołecznionej wynik finansowy brutto /zysk/ stanowi sumę zysków i strat przedsiębiorstw.
Podstawę opodatkowania podatkiem obrotowym stanowi obrót osiągnięty przez Przedsiębiorstwo; obrotem jest należność za sprzedane produkty według cen reali- Za°jl oraz za świadczone usługi według cen usług.
Podatek od płac obciąża koszty działalności jednostek gospodarczych. Podstawę opodatkowania stanowi suma wydatków pieniężnych oraz wartość świadczeń w naturze poniesionych bezpośrednio przez Jednostkę gospodarczą z tytułu wynagrodzeń za Pracę wykonywaną przez osoby fizyczne na rzecz tej jednostki. Stawkę podatku od płac ustala się w wysokości 20
%
podstawy opodatkowania.Podatek od nieruchomości obciąża koozty działalności jednostki gospodarczej l stanowi dochód własny budżetów terenowych. Opodatkowaniu podlegają budynki 1 budowle przeznaczone na cela użytkowe oraz grunty /z wyjątkiem gruntów przez
naczonych na cele rolnicze/.
Podstawę opodatkowanie podatkiem dochodowy* stanowi zweryfikowany zysk bilan
sowy Zwiększony o koszty i straty uznane za nieuzasadnione, Podatek dochodowy przesądza o ostatecznym podziale zysku między budżet państwa, a przedsiębiorstwo,
212 teieł VZ
określając wysokość środków pozostawionych jednoetfc'» gospodarczym przeznaczo
nych na Ich roitrój oraz dla załóg,, W o lęgu roku następuję jego naliczania zalicz
kowe.
Państwowy Fundusz Aktywizacji Zawodowej Je t tworzony z zysku dc podziału, wysokość środków przeznaczonych its PFAZ określona jest przez przyrost łącznych wynagrodzeń w stosunku dc roku poprzedniego, środki PFAZ przeznacza się » azcis- jgólności na finansowanie o. in. robót umożliwiających czasowe zatrudnienia osób pozostających bez pracy oraz no przysposobienie zawodowe i przekwalifikowania
osób pozostających czasowo bez pracy,
Fundusz rozwoju jest fundusz®« przedsiębiorątwe, który tworzony jest głównie z zysku do podziału i odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych oraz wartości niematerlolnych i prawnych. Wysokość zysku przeznaczonego na fundusz rozwoju Jest określona według uznanie przedsiębiorstwa. Fundusz rozwoju Jest przeznaczony j.-zede wszystkim na spłatę rat kredytów inwestycyjnych, ne finenaOwenie zapasów środków obrotowych oraz na inwestycje.
Fundusz rezerwowy Jest tworzony w wysokości 10 % zysku do podziału. Przedsię
biorstwo aoż-' aaeudzielnie podwyZażyć wysokość tego odpisu. Jest to fundusz ubez
pieczaj ęcy przedsiębiorstwo przed konsekwencjami wynikającymi z poniesienia strat.
Dotacja wyrównuję zasadny poziom rentowności. Udziale z aę dla określonych wy
robów /dtacje przedmiotowe/ lub określonych przedsiębiorstw/ dotacje podmiotowo/.
Dotacje przedmiotowe aę to dopłaty do wyrobów, których ceny zostały za wzglę
dów społecznych lub gospodarczych ustalono na niskim poziomie.
Dotacje podmiotowe sę to «opłaty stosowane da przedsiębiorstw Jako całości.
4. Ubezpieczenia aajętkowe 1 osobowe dotyczę działalności Państwowego Zakładu.
Ubezpieczeń,
TA0L. 1/11V* DOCHODY I lY/OATKI BIEŁ»CF. BUDŻETU
WYSZCZEGÓLNIENIE 1980 1 1983 j 1984 j 1985
e - budłet zbiorczy 1 —— 1
b - w tym budżet jednostkowy w milionaci. złotych DOCHODY
OGÓLE M*/... * . . . a b w tym:
Przedsiębiorstwa 1 inne uspołecz- e
■'tone jednostki gospodarcze .... b w tym:
przemysł ... n
budownictwo ... a b rolnictwo ... ł b transport ... a b handel wewnętrzny ... a b gospodarka komunalna ... a b gospodarka mieszkaniowa oraz niema- a
terialne usługi komunalne .... b
a/ Z nadwyżkę-»! z lat ubiegłych.
6368 18700 22897 28003 3969 11641 1333b 16261
423 2794 3998 5585
242 1422 1459 2834
204 552 746 856
203 550 746 856
-25 254 312 407
138 1548 2373 2615
20 370 113 238
14 57 60 98
9 14 21 44
fłiUHJM
TABLe i/115/. tJOCHOOV I WYDATKI BIEŻĄCE BU0ŻŁ7U /cd./
W i'SZCZEGÖLNXENIE 1980 jl985
I
198«1
a - budżet zbiorczy ł.-.,»--t... .,,
b ■ tym bcdiot jednostkowy w Bilionach złotych
OOCHOOY /dak»/
Oświata -< wychowanie 16 17 22
b .to 4 5
■ tVW»
szkolnictwo ogólnoksztełcgiee t wychowaniu # 6 13 17
b * *
3 3 5
b 9 3
Kulturę 1 sztukę 1 3
b 0 3 *
Ochronę zdrowie 1 »picke »poieezoa ... a 14 28 40
b 14 28 40
ochron» zdrowia ...6 11 22 36
b 11 22 36
3 6 4
b 3 6 4
Kultura fizyczne 1 aport eras turyetyka a 9 31 43 1 wypoczynek... • . b 8 31 39
21 14 95
b 0 1 5
106 168 165
b 60 59 43
57 140 165
b 44 107 121
Dochody od gospodarki nie uspołecznione]
368 1159 1761 b
podatki i opłaty od gospodęrkl nie
- 634 1047 b
podetkl 1 opłaty od ludności ...i.a - 525 714
WYDATKI
0 G 6 ł. E M ... .. e 4987 18667 21998 b 3438 11282 12977
■ tym,
Przedsiębiorstwa 1 Inne uspołecznione
o
1373 4746 5047 Ü78 2522 2560» tymi
214 Dzieł VI
TA3L. 1/115/. DOCHODY I WYDATKI BIEŻĄCE BUDŻETU /dok./
WYSZCZEGÓLNIENIE 1980 1981 1984 1985 e - budżet zbiorczy
b - w ty* budżet jednostkowy w milionach złotych
WYDATKI /dek./
Przedsiębiorstwa 1 Inne uspołecznione jednostki gospodarcze /dok./
w tym
budownictwo « ... ...8 b rolnictwo ...a b transport 1 łęczność ... a b handel wewnętrzny ...e
gospodarka komunalne ... e b gospodarka mieszkaniowa oraz niematerialne a
usługi komunalne ...b Oświata 1 wychowanie ...a
w tymi
szkolnictwo ogólnokształcące a i wychowanie ...b szkolnictwo zawodowe ...a b Kultura 1 sztuka ...a b Ochrona zdrowia 1 opieka społeczna ... e
ochrona zdrowia ...a b opieka społeczna ...a b Kultura fizyczna i sport oraz turystyka a 1 wypoczynek ,,...,.,.b Różna działalność ...8 b Administracje państwowa ... e b
źródle* dane Wydziału Finansowego Urzędu Wojewódzkiego
Finanse 21S
tabu 2/iw* podatki i opłaty 00 gospodarki nie uspołecznionej i od ludności
WYSZCZEGÓLNIENIE 1980 | 1983 1 1984 j 1985 w milionach złotych
OGÓŁEM...,... ... 368 1159 1761 2433