Działalność Arboretum Instytutu Dendrologii Polskiej Akademii Nauk

XVI.1. Działalność turystyczna i popularyzatorska

W roku 2015 w Arboretum Kórnickim zrealizowano kolejny cykl wiosennych imprez edukacyjno-przyrodniczych, na który składały się następujące wydarzenia:

22 marca – „Zwiastuny Wiosny”, 1-3 maja – „Kwitnące Magnolie”,

16-17 maja – „Kiedy znów zakwitną białe bzy”,

16-17 oraz 23-24 maja – „Dni azalii i różaneczników w Arboretum Kórnickim”.

Imprezom towarzyszyły wystawy, pokazy i warsztaty artystyczne, muzyczne i historyczne oraz prelekcje związane z tematyką pielęgnacji i uprawy drzew

i krzewów, ekologii oraz historii Ogrodów Kórnickich. Udostępniono również teren tzw. Nowego Arboretum i znajdujące się w nim kolekcje. W ramach współpracy z Liceum Ogólnokształcącym im. Generałowej Jadwigi Zamoyskiej w Kórniku zorganizowano stanowisko, na którym uczniowie prezentowali eksperymenty przyrodnicze.

Latem, od 5 lipca do 23 sierpnia, w każdą niedzielę w Arboretum odbywały się koncerty muzyczne w ramach XI festiwalu „Muzyka z Kórnika”. Festiwal organizowany jest wspólnie z Fundacją „Zakłady Kórnickie”. Łącznie w Festiwalu wzięło udział 5 200 osób.

W dniu 18.10.2015 r. w Arboretum zorganizowano imprezę edukacyjno-przyrodniczą pt. „Barwy jesieni”, podczas której odbyły się prelekcje związane z tematyką pielęgnacji i uprawy drzew i krzewów, ekologii oraz historii Ogrodów Kórnickich. Imprezie towarzyszyła wystawa owoców, nasion i szyszek roślin pochodzących z Arboretum.

Łącznie w roku 2015 Arboretum odwiedziło 75 689 osób (w ramach biletów) oraz 10 384 osób bezpłatnie (w ramach Festiwalu Muzyka z Kórnika oraz mieszkańcy gminy Kórnik). Łącznie Arboretum odwiedziło 86 073 osoby.

Strona 132 z 145

W ramach działalności turystycznej i popularyzatorskiej Arboretum wydrukowano materiały edukacyjne i promocyjne – broszury i foldery. Dystrybuowano film promocyjny o Arboretum oraz broszury, plakaty i inne materiały edukacyjne.

Udzielono szeregu porad, konsultacji i odpowiedzi na zapytania dotyczące uprawy i ochrony drzew od osób prywatnych (zarówno telefonicznych jak i pisemnych).

Udzielono informacji medialnych dotyczących Arboretum na potrzeby promocji i edukacji w telewizji, radio oraz prasie (TVN, TVN 24, Polsat, TVP Poznań, TVP info, TV Trwam, WTK oraz Radio Merkury). Informacje na temat Instytutu i Arboretum zostały zamieszczone na informacyjnych portalach internetowych: www.naszglospo znanski.pl, www.zielonalekcja.pl, www.kornik.pl, www.gazeta.pl i www.pap.pl.

Utworzono stronę internetową Arboretum na portalu Rady Ogrodów Botanicznych i Arboretów w Polsce. Kontynuowano prowadzenie funpage Arboretum na Facebook’u, na którym systematycznie umieszczane są informacje dotyczące działalności edukacyjnej i walorów turystycznych Arboretum. Kontynuowano prowadzenie podstrony internetowej na stronie www.idpan.poznan.pl, umieszczając na niej informacje w zakładkach: „fotoaktualności”, „senior klasa”, „imprezy, wydarzenia” oraz „informacje dodatkowe”.

Zorganizowano drugą edycję konkursu fotograficznego „Arboretum w subiektywie”.

XVI.2. Edukacja

W roku 2015 kontynuowano program zielonych lekcji, w ramach którego prowadzono zajęcia edukacyjne dla uczniów szkół podstawowych, gimnazjów, liceów oraz techników. Program jest realizowany w 9 blokach tematycznych (wiosna w Arboretum, jesień w Arboretum, kwitnienie, rozmnażanie roślin, obieg materii w ekosystemie, ochrona gatunkowa roślin, rozpoznawanie krajowych gatunków drzew i krzewów, morfologia drzew i krzewów, wpływ zanieczyszczeń na stan zdrowotny drzew w parku). Każdy temat podzielony jest na różne poziomy kształcenia (4 poziomy w każdym bloku). Tematyka zielonych lekcji jest ściśle związana z dendrologią, ekologią i ochroną środowiska. Zajęcia realizowane są w oparciu o arkusze edukacyjne (karty pracy) będące materiałem pomocniczym również dla nauczycieli. Ponadto zielone lekcje prowadzone są również dla dzieci w wieku przedszkolnym. W roku 2015 przeprowadzono 95 godzin dydaktycznych zielonych lekcji dla 2 254 osób.

Oprócz zielonych lekcji, turyści mieli również możliwość zwiedzania parku z przewodnikiem. Z tej formy zwiedzania skorzystało 4193 osób (157 grup).

Kontynuowano program edukacyjny dla dorosłych i osób starszych – Senior Klasa, który poszerzono o nowe zagadnienia.

Strona 133 z 145

Prowadzono również zajęcia dydaktyczne dla studentów Wydziału Leśnego oraz Wydziału Ogrodniczego Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, Wydziału Ogrodniczego Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie, Turystyki i Rekreacji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydziału Biologii oraz Wydziału Historii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.

W okresie od 27.07.2015 do 15.09.2015 r. w ramach projektu „Wiedza, praktyka, sukces. Program rozwoju kompetencji na Uniwersytecie Przyrodniczym

w Poznaniu”, przyjęto na staż Paulinę Gajewską.

Organizacja i udział w wydarzeniach edukacyjnych:

 W ramach Poznańskiego Festiwalu Nauki i Sztuki w Ośrodku Nauki PAN

w Poznaniu zorganizowano w dniu 14.04.2015 r. stoisko warsztatowo-wystawowe pt. „W świecie dendrologa".

 18.05.2015 r. w ramach akcji „Fascination of Plants Day” zorganizowano w Instytucie Dzień Roślin (pod auspicjami Europejskiej Organizacji Nauk

o Roślinach – EPSO – European Plant Science Organisation). Akcja w naszej jednostce obejmowała część plenerową – prelekcje terenowe, zwiedzanie kolekcji, jak również serię wykładów dotyczących biologii roślin drzewiastych (imprezę przeprowadzili: Kinga Nowak-Dyjeta, Katarzyna Broniewska, Marzenna Guzicka, Teresa Hazubska-Przybył).

 W dniach 17-19.09.2015 r. wzięto udział w Kórnickich Dniach Nauki. Impreza ta organizowana jest przez jednostki naukowe Polskiej Akademii Nauk mające siedzibę w gminie Kórnik i Urząd Gminy, a skierowana jest do uczniów i nauczycieli szkół z terenu gminy oraz zainteresowanych turystów. Drugiego dnia odbyły się warsztaty i zajęcia terenowe prowadzone m. in. przez pracowników Arboretum.

 Wykład pt. „Co architekt krajobrazu zawdzięcza kórnickim ogrodnikom”

wygłoszony 20.10.2015 r. przez Kingę Nowak-Dyjetę w ramach „Święta drzewa”

w Zespole Szkół Politechnicznych we Wrześni.

XVI.3. Pielęgnacja i poszerzanie kolekcji

Przeprowadzono prace pielęgnacyjne w kolekcji dendrologicznej, ochronę przed chorobami i szkodnikami oraz nawożenie i nawadnianie kolekcji specjalnych.

Na bieżąco wykonywano koszenie powierzchni łąkowych, pielenie rabat i kolekcji specjalnych, okopywanie, palikowanie itd. Wykonano cięcia odmładzające oraz niezbędne cięcia sanitarne i pielęgnacyjne drzew i krzewów. Przeprowadzono cięcia pielęgnacyjne i korekcyjne w koronach drzew, a także wiązania stabilizujące korony.

Prowadzono również prace pielęgnacyjne na powierzchniach doświadczalnych znajdujących się na terenie Lasu Doświadczalnego „Zwierzyniec”. Prowadzono bieżącą konserwację infrastruktury technicznej i małej architektury (tablice, kosze, ławki, plac zabaw).

Strona 134 z 145

Prowadzono prace nad odnowieniem kolekcji drzew z rodzaju Malus – założono nową powierzchnię kolekcji jabłoni ozdobnych, na której posadzono 120 roślin (38 odmian).

Poszerzono i odnowiono kolekcję rodzaju Rhododendron o 50 roślin oraz rodzaju Magnolia o 34 rośliny (16 odmian).

Założono powierzchnię doświadczalną drzew alejowych składającą się z 72 roślin (4 odmiany). Posadzono również 35 roślin innych gatunków i odmian roślin drzewiastych.

Łącznie w 2015 r. posadzono 315 nowych roślin (79 gatunków i odmian).

XVI.4. Współpraca

15 kwietnia 2015 r. w Arboretum przyjęto uczestników dorocznej konferencji

„Magnolia Society International”, dla których wygłoszono referat pt. „Magnolias in the Kórnik Arboretum” oraz zorganizowano zwiedzanie Arboretum. Grupa liczyła około 60 osób z USA, Japonii, Wielkiej Brytanii, Holandii i Niemiec. Organizatorem konferencji była prof. dr hab. Beata Zagórska-Marek, Kierownik Zakładu Biologii Rozwoju Roślin Instytutu Biologii Eksperymentalnej Uniwersytetu Wrocławskiego.

Włączono się w organizację międzynarodowej konferencji pt. „Ex situ conservation of plants – problems and solutions”, która odbyła się w dniach 9-13.09.2015 r.

w Poznaniu (Kinga Nowak-Dyjeta – członek komitetu organizacyjnego). W ramach konferencji zaprezentowano poster pt. „Magnolias in the Kórnik Arboretum – history of the collection” oraz zorganizowano zwiedzanie Arboretum.

Dnia 19.11.2015 r. zawarto porozumienie o współpracy Wielkopolskich Ogrodów Botanicznych, którego celem jest wymiana informacji i doświadczeń w zakresie ochrony przyrody, badań naukowych, prac rozwojowych i edukacji na rzecz wspólnej promocji.

W ciągu całego roku udostępniano kolekcje Arboretum na cele naukowe i badawcze oraz popularyzatorskie pracownikom Instytutu, innych jednostek naukowych i studentom.

Strona 135 z 145