Szkolnictwo i oświata
D. Dzielnica III. (Załęże):
a) szkoła powszechna żeńska nr 20 im. Tadeusza Rejtana mieści się w 2-ch budynkach, położonych przy naraożniku ulic Za
rębskiego i Wojciechowskiego. Kierownikiem szkoły jest na
dal p. Magryś.
b) szkoła powszechna nr 21 im. J. Lompy mieści się w gmachu szkolnym przy ul. Wojciechowskiego 107 i kierownikiem jej jest nadal p. Kołodziej.
c) szkoła powszechna żeńska nr 22 im. Juliusza Słowackiego pod kierownictwem p. Blicharza umieszczona jest w gmachu szkol
nym przy ul. Michała Wolskiego.
d) szkoła powszechna męska nr 23 im. Jana Kochanowskiego u- mieszczona jest w gmachu szkolnym przy ul. Wojciechowskie
go 99a. Kierownikiem jej jest nadal p. dr. Szmidt.
e) szkołą powszechną nr 24 im. Ignacego Mościckiego (koeduka
cyjną) na kolonii im. Prezydenta Mościckiego kieruje nadal p. Słomka.
f) szkołą powszechną nr 25 im. Ks. Damrota (koedukacyjna) przy ul. Bocheńskiego w Załęskiej Hałdzie kieruje nadal p. Zagórski.
g) szkoła powszechna nr 27 dla mniejszości językowej niemiec kiej im. Narutowicza (koedukacyjna) kierowana jest nadal przez p. Klichtę.
E. Dzielnica IV. (Brynów):
Szkoła powszechna nr 29 im. Tadeusza Kościuszki mieści się w dotychczasowym budynku przy ul. Dworskiej, a kierownictwo jej sprawuje nadal p. Władysław Karwan.
F. Dzielnica IV. (Ligota):
W dwóch budynkach szkolnych przy ul. Hetmańskiej po
mieszczone są:
1. szkoła powszechna nr 30 (koedukacyjna) im. Stanisława Staszi
ca pod kierownictwem p. Władysława Dolińskiego,
2. szkoła powszechna, nr 31 (koedukacyjna) pod kierownictwem p. T. Klimka.
Nauka gospodarstwa domowego.
W poniżej wyszczególnionych szkołach istnieją osobne kuch
nie, w których pobierają nauki gospodarstwa domowego uczenice ostatnich 3x:h roczników szkolnych, a m.:
1. w szkole powszechnej nr 2 im. Marii Konopnickiej, 2. „ „ „ „ 3 im. Emilii Plater,
3. „ „ „ „ 5 im. Ks. J. Poniatowskiego, 4. „ „ „ „ 9 im. Henryka Sienkiewicza, 5. „ „ „ „ 13 im. św. Barbary. Z kuchni tej
korzystają również dziewczęta szkoły powszechnej nr 17.
6. w szkole powszechnej nr 14 im. Królowej Jadwigi, w której pobierają nauki także dziewczęta szkoły powszechnej nr 16, 7. w szkole powszechnej nr 18 im. Karola Miarki,
8. w szkole powszechnej nr 22 im. Juliusza Słowackiego, z któ
rej korzystają wszystkie dziewczęta z Załęża,
9. w szkole powszechnej nr 24 im. Ignacego Mościckiego, 10. „ „ „ „ 25 im. Ks. Damrota,
11. „ „ „ „ 30 i 31 im Staszica.
Wychowanie fizyczne w szkołach powszechnych.
Dla celów wychowania fizycznego dziatwy szkół powszech
nych istnieją na terenie miasta sale gimnastyczne przy następują
cych gmachach szkolnych:
1. przy szkole powszechnej nr 2 im. Marii Konopnickiej, 2. przy szkole powszechnej nr 9 im. Henryka Sienkiewicza, 3. przy Domu Ludowym w Katowi,cach-Zawodziu,
4. przy szkole powszechnej nr 22 im. J. Słowackiego
5. przy szkole powszchnej nr 24 im. Ignacego Mościckiego, 6. przy szkole powszechnej nr 25 im. Ks. Damrota.
W czasie wolnym od nauki, t. j. w godzinach wieczornych korzystają z powyższych sal miejscowe towarzystwa gimnastycz
ne i Ośrodek Wychowania Fizycznego.
Nauczycielstwo szkół powszechnych.
Kierowników i nauczycieli szkół powszechnych mianuje Wo
jewoda Śląski. Wydatki osobowe szkół powszechnych pokrywa Skarb Śląski.
Szkolne urządzenia dobroczynnościowe.
Przy szkołach powszechnych istnieją świetlice, w których zbiera się młodzież, nie mająca w domu odpowiednich warunków.
W świetlcach tych pod nadzorem nauczycielstwa lub uczniów roczników starszych odrabia młodzież lekcje i spędza czas wolny od nauki, a tym samym odrywa się ją od zgubnych skutków ulicy.
Świetlice zaopatrzone są w przyrządy do gier i zabaw, czasopisma dla młodzieży, książki, odbiorniki radiowe itp.
Wydatki na szkolnictwo powszechne.
W roku sprawozdawczym wynosiły nasze wydatki rzeczowe na szkolnictwo powszechne łącznie z wydatkami:
Rozdz. B. — przedszkolne .... 432.618,67 zi (W kwocie tej mieści się 7.429,09 zł na ubezpie
czenie pedli z Dz. VI, Rozdz. F, § 39).
Dochody w tym okresie wynosiły: w a) za używanie ubikacyj przez
Towarzystwa . . . 1.851,29 zl
b) z opłat od dzieci nieswojskich 911,30 zl = 2.762,59 zł a zatem niedobór: ... 429.856,08 zl
Wydatki miasta na 1 ucznia szkoły powszechnej, przyjmując stan uczniów według frekwencji z dnia 10 stycznia 1936 r. wyno
siły wobec tego
29,10 zł.
Frekwencja uczniów' szkół powszechnych wed.ug stanu z dnia 10 stycznia 1936 r. (początek Ii-go półrocza) przedstawia się jak następuje:
Szik. pows'z. nr. 1 9 oidtiz. 397 ucz, i -uczenie,. w tym 397 cihł. i — dziew.
„ tt ty 2 14 „ 696 „ — 693
„ .•> ty 3 19 „ 860 ,, „ — 853
tt tt ^ 21/ „ 963 „ 644 3119
„ „ 5 9 „ 366 ,y 177 189
, „ 6 9 „ 398 ,, 247 151
„ „ 7 13 ,, 639 „ ,, 360 280
„ 8 11 ,, 264 146 1,19
,, „ 9 e „ 3i06i — 30'6
„ ,, 10 6 „ 296 „ „ 296 —
„ 11 6 270 „ 90 180
„ , 12 15 „ 664 „ 654 —
,, „ 13 14 „ 638 «) „ „ — „ 638 „
Sz.k, powsz. nu- 14 14 od!d‘z 627 ucz. i usze nic, w tym 17 chi. i: 610 dzierw.
15 13 604 „ 604 —
16 13 614 305 309
17 8 324 .. 171 15-3
18 14 565 .. 295 279
19 10 4413 „ 223 220
23 11 4# .. --- 448
,, „ 21 12 501 ,. 501 —
22. 112 470 „ — 470
,, ,, y, 23 ill y 421 390 81
,, ,, 24 Ii2 ,, 512 .. 23-7 275
» ,, 26 9 „ 347 „ 176 172
216 10 B04 ,. 471 83'
27 6 2212 ,, 106 116
28 7 „ 338 308 —
29 4 133, „ 71 6:2
39 15 660 ., 300 340
» » 3:1 7 „ 83? „ ■ .. 178 ,, 159
Raizem szkól: 31 340 „ 14.772 „ „ 7,3-72 7.4010
B. Szkolnictwo wydziałowe.
Wskutek dalszej stopniowej likwidacji sżkół wydziałowych zniesono w okresie sprawozdawczym klasy IV. szkól wydziało
wych. Prowadzone były więc tylko klasy od V — IX włącznie we wszystkich czterech szkołach wydziałowych.
Skarb Śląski na utrzymanie szkól wydziałowych w tym czasie subwencji nie przyznał, tak, iż wszelkie wydatki ponosiło wyłącz
nie miasto.
Zamknięcie rachunkowe za rok obrachunkowy 1935/36 wy
kazuje wydatki tego działu w kwocie 319.883,33 zł.
Opłaty szkolne w szkołach wydziałowych wynosiły w dal
szym ciągu 112,— zł, rocznie od ucznia, przy czym dzieci funk- cjonariuszów państwowych, komunalnych i wojskowych zawo
dowych oraz dzieci rodziców niezamożnych korzystały z 50%
zniżki taksy.
W wypadkach zupełnego ubóstwa udzielano uwolnień od tak
sy szkolnej w całości uczniom, wykazującym dobre postępy w nauce w granicach 10% ogółu uczniów odnośnej szkoły.
Szkoły wydziałowe pomieszczone były nadal w 3-ch budyn
kach przy ul. Szkolnej. W roku szkolnym 1935/36 zaprowadzono ostatecznie normalną naukę, t. zn. tylko w porze przedpołudnio
wej.
W gmachu szkoły wydziałowej męskiej pomieszczona jest również publiczna szkoła powszechna nr 6.
Tak z ubikacyj wykładowych jak i z auli w czasie wolnym od zajęć szkolnych korzystały miejscowe towarzystwa kulturalno- oświatowe i towarzystwa śpiewacze, zaś z sali gimnastycznej Ośro
dek Wychowania Fizycznego, a po przeniesieniu Ośrodka Wy
chowania Fizycznego do nowego pomieszczenia przy ulicy Raci
borskiej z sali tej korzystały miejscowe towarzystwa sportowe i gimnastyczne.
W szkołach wydziałowych znajduje się w gmachu szkół żeń
skich wzorowo urządzona pracownia fizyczno-chśemiczna, gabt*
nety: przyrodniczy i geograficzny, kuchnia gospodarcza, szwalnia dla szkół żeńskich oraz maszyny do pisania, z których korzysta
ją uczniowie i uczenice klas IX. wszystkich szkól wydziałowych.
Frekwencja szkól wydziałowych w poszczególnych okresach roku sprawozdawczego przedstawia się następująco:
a) Polska szkoła wydziałowa żeńska:
Dnia 15 czerwca 1935 r. Dnia 3 września 1935 r. Dnia 10 stycznia 1936 r.
Klasa IV 2 oddziały
„ V 3 ,, Klasa V 2 oddziały Klasa V 2 oddziały
VI 3 ,, VI 3 VI 3
,, VII 3 .. VII 2 „ VII 2
VIII 2 .. VIII 2 VIII 2
» IX 2 » IX 1 oddział ,, IX 1 oddział
Razem: 15 oddział. Razem1: 10 oddział. Razemi: 10 oddział.
z 5.613 ucizenicami, w tym z 411 uczenic-ami,, witym z 40® ucaeinćcami, wtynn 444 miejscowych ii 109 289 miejscowych i 122 282 miejscowych i 121 zamiejscowych. zamiejscowych. zamiejscowych.
W dniu 10 stycznia 1936 r. zatrudniano w szkole 14 sił nau
czycielskich. Funkcje kierownika szkoły pełni nadal profesor gim
nazjum męskiego p. Karol Parchatka.
b) Polska szkoła wydziałowa męska:
Dnia 15 czerwca 1935 r. Dnia 3 września 1935 r. Dnia 10 stycznia 1936 r.
Klasa IV 2 oddziały V g
VI 3 VII 3 VIII 2
IX 1 ■oddział
Klasa V 2 oddziały Klasa V 2 oddziały
„ VI 3 ,, VI 3 „
VII 2: „ „ VII 2 .
VIII 2 .. „ VIII 2
,, IX 1 oddział „ IX 1 oddział Razem: 13 oddział. Razem: 10 oddział. Razem: 10 oddział.
z 5'Si4 uczniami, w tym z 400 uczniami, w tym z 400 uczniami1, w tym 425 miejscowych i 129 2815 miejscowych i 116 288 miejscowych i 112 zamiejscowych. zamiejscowych. zamiejscowych.
Funkcje kierownika szkoły pełni stały nauczyciel tej szkoły p. Aleksander Rzeszótko. W dniu 10 stycznia 1936 r. zatrudniano w szkole 12 sił nauczycielskich.
c) Szkoła wydziałowa żeńska dla mniejszości językowej niemieckiej:
Dnia 15 czerwca 1935 r.
Klasa IV 1 oddział V 1
„ VI 2 oddziały
„ VII 1 oddział
„ VIII 1 ,,
Razem: 7 oddział, z 237'nczeinicami , w tym 188 miejsiooiwyicłi i 49 .zamiiejscoiwyelh.
Dnia 3 września 1935 r.
Klasa V 1 oddział VI 1 ..
„ VII 1
„ VIII 1 , 1X1 ..
Razem: 5 oddział.
■z 15/5 U'cizeinicami, witym 123 miejscowych i 32 'Zamiejscowych.
Dnia 10 stycznia 1936 r.
Klasa V 1 oddział VI 1
, VII 1
„ VIII 1 IX 1
Razem: 5 oddział.
z 141 uczeinic am i, w tyim 113 miejscowych i 28 zamiejscowych.
Funkcje kierownika szkoły spełniał stały nauczyciel szkoły wydziałowej p. Renowicz. Dnia 10 stycznia 1936 r. zatrudniano w szkole 5 sił nauczycielskich.
d) Szkoła wydziałowa męska dla mniejszości językowej niemieckiej:
Dnia 15 czerwca 193S r. Dnia 3 września 1935 r. Dnia 10 stycznia 1936 r.
Klasa IV 1 oddział
„ V 1
„ VI 2 oddziały
„ VII 1 oddział ,, VIII 1
IX 1 „
Klasa V 1 oddział VII
Razem: 7 oddział. Razem,: 6 oddział. Razem: 5 oddział.
z 270 uczniami, w tym z 165 uczniami, w tym z, 148 uczniami, w tym 233 miejscowych il 37 141 miejscowych i 24 12,5 miejscowych i 23 zamiejscowych. zamiejscowych. zamiejscowych.
Na początku Ii-go półrocza roku szkolnego 1935 36 (10 sty
cznia 1936 r.) zatrudniano w szkole 5 sił nauczycielskich. Funkcje kierownika szkoły spełnia p. Renowicz.
Budżet.
W okresie sprawozdawczym wynosiły wydatki na szkolnic
two wydziałowe (por. budżet Dz. VI, Rozdz. D.) 312.179,09 zł Z Rozdz. F. § 39 „Na ubezpieczenie nauczycieli“
przypada dla personelu szkół wydziałowych 7.704,24 zł razem: 319.883,33 zł Z kwoty tej przypada:
a) na wydatki osobowe . . 264.384,27 zł b) na wydatki rzeczowe . 55.499,06 zł
Tytułem taks szkolnych wpłynęło . . . 94.932,92 zł Niedobór pokryty przez miasto wynosił więc: . 224.950,41 zł Na 1 ucznia szkoły wydziałowej dopłacało miasto w roku ob
rachunkowym 1935/36
205,99 zł,
biorąc za podstawę frekwencję z dnia 10 stycznia 1936 r.