handlu materiałami budowlanymi
7. Elementy przewagi konkurencyjnej składów budowlanych
Z czasem okazało się, że zagraniczne markety budowlane nie są zain-teresowane przejęciem sprzedaży całego budowlanego asortymentu. Sie-ci te skupiły swoją działalność handlową na towarach wysokomarżowych,
np. wykończeniowych i drobniejszych materiałach remontowych. W przypadku tzw. ciężkiej budowlanki, czyli np. materiałów ściennych, dachowych czy kostki brukowej, marże niejednokrotnie są zaledwie kilkuprocentowe, a dodatkowo klient oczekuje dostarczenia ich na plac budowy oraz gratisowego rozładunku. Takie dostawy wymagają dostępności samochodów ciężarowych z urządzeniami HDS. Towary z tej grupy pojawiają się czasami na bilbordach reklamowych marketów w rewelacyjnie niskich cenach, jednak często jest problem z ich faktyczną dostępnością. Jeśli nawet taki zakup dojdzie do skutku, to okazuje się, że proponowane przez sprzedawcę koszty organizacji transportu są bardzo wysokie.
Składy budowlane wykorzystują te fakty w budowaniu relacji z klientem. To do składu, a nie do marketu trafiają zwykle inwestorzy, którzy dopiero zamierzają rozpocząć budowę domu. Jeszcze przed rozpoczęciem współpracy handlowej otrzymują tu profesjonalne doradztwo ze strony doświadczonych handlowców oraz wyliczenie zużycia podstawowych materiałów na podstawie projektu budowlanego. W przypadku zakupu ciężkich towarów klient może liczyć na ich czasowe przechowanie, a następnie sukcesywny transport na plac budowy wraz z rozładunkiem HDS gratis lub za symboliczną opłatą. Fachowcy w składach budowlanych podejmują się również dokonania skomplikowanych obliczeń dotyczących np. zapotrzebowania na dachówkę.
Składy budowlane realizują również zamówienia nietypowe, nieopłacalne z punktu widzenia handlowego, jednak umacniające więzi z klientami. Propo-nują też inne atrakcyjne usługi, np. wykonywanie obróbek blacharskich, montaż zakupionych drzwi i okien oraz wiele innych.
8. Podsumowanie
Paradoksalnie w niektórych sytuacjach korzystne dla Polski okazuje się pozostawanie w tyle za zachodnią konkurencją. Przykładowo, łatwiej nam było powrócić do ekologicznego rolnictwa albo spędzania czasu z rodziną podczas wspólnych posiłków. To, co w bardziej rozwiniętych gospodarkach było powro-tem do wartościowych tradycji sprzed wielu lat, u nas wymagało jedynie paru kroków wstecz.
Podobnie ma się sprawa w przypadku wielkopowierzchniowych sieci handlo-wych. Polscy klienci dość szybko zauważyli wady zagranicznych supermarketów i docenili zalety lokalnych handlowców. Efektem tego jest największy odsetek sklepów na 1000 mieszkańców wynoszący 2,5 (przy około 0,5 w UE) oraz stosunkowo niski udział handlu nowoczesnego – 52% (przy 75-80% w UE)
[Garczarek-Bąk 2016: 4]. W branży FMCG wyraźnie widać powrót klientów do sklepów mniejszych, bliżej położonych, pozwalających na wygodniejsze zakupy.
Przedstawiona analiza rynku materiałów budowlanych ma charakter eksplo-racyjny. Przeprowadzone badania mają pewne ograniczenia, wynikające przede wszystkim z niewielkiej liczby opracowań na ten temat oraz utrudnionego dostępu do danych liczbowych. Niemniej jednak wykazana została możliwość skutecznego konkurowania z sieciami zagranicznych supermarketów, dzięki usieciowieniu polskich handlowców, oferowaniu dodatkowych usług i zwracaniu uwagi również na te aspekty działalności, które nie przekładają się bezpośrednio na zysk, jednak niosą ze sobą istotne wartości.
Jako kierunek dalszych badań wskazane byłoby zebranie możliwie dokład-nych dadokład-nych statystyczdokład-nych dotyczących rynku materiałów budowladokład-nych oraz ich dogłębna analiza w kontekście wpływu zagranicznych sieci handlowych na polskich sprzedawców. Nasuwa się też interesująca, warta przebadania hipoteza mówiąca, że również w tej branży klienci coraz częściej wybierają sklepy typu
convenience i proximity .
Dalsze badania rynku materiałów budowlanych są tym bardziej wskazane, że to właśnie na tym polu udało się polskim firmom skutecznie przeciwstawić agresywnym działaniom zagranicznych sieci. Tak więc sukcesy te być może uda się wykorzystać jako wzorcowe w innych dziedzinach polskiego handlu.
Literatura
Chechelski P., 2015, Wpływ korporacji handlowych na polski rynek spożywczy, Zagadnienia Eko-nomiki Rolnej, nr 343(2): 3-15.
Czapla A., 2018, Efekty funkcjonowania w sieci międzyorganizacyjnej na przykładzie składów bu-dowlanych Grupy PSB S.A., Ekonomika i Organizacja Przedsiębiorstwa, nr 4: 120-129. Garczarek-Bąk U., 2016, Przegląd marek własnych sieci handlowych w Polsce i na świecie,
Mar-keting i Rynek, nr 9: 2-14.
Gosik B., 2016, Wpływ międzynarodowych sieci na przekształcenia handlu detalicznego w Polsce, Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, nr 30: 109-123. KPMG, 2015, Na rozdrożu. Wyzwania i priorytety sieci spożywczych w Polsce, raport,
www.as- sets.kpmg.com/content/dam/kpmg/pdf/2016/03/Raport-KPMG-Na-rozdrozu-Wyzwania-i-priorytety-sieci-spozywczych-w-Polsce.pdf [dostęp: 17.06.2018].
Kowalik P., 2018, Grupa PSB, czyli jak stawić czoła zagranicznym sieciom, Wełecz: Grupa PSB Handel SA.
Momot R., 2016, Rynek detaliczny handlu spożywczego w Polsce, Warszawa: Fundacja Republi-kańska.
Procontent Communication, 2016, Sieci handlowe oczami Polaków – raport Procontent, raport, www.procontent.pl/wp-content/uploads/2016/07/Sieci-handlowe-oczami-Polakow_Procon-tent_31-05-16.compressed.pdf [dostęp: 17.06.2018].
PWC, 2015, Rynek handlu detalicznego w Polsce. Potencjalne skutki wprowadzenia węgierskich rozwiązań regulacyjnych dla polskich sieci handlowych, raport, www.pwc.pl/pl/publikacje/as-sets/raport_rynek_handlu_detalicznego_w_polsce.pdf [dostęp: 17.06.2018].
Roland Berger, 2016, Polski rynek handlu spożywczego 2010-2020, raport, www.rolandberger.com/ publications/publication_pdf/polski_rynek_handlu_spo_ywczego_w_2010_2020_szczeg__ owa_analiza_segmentu_convenience_i_supermarket_w_proximity.pdf [dostęp: 16.06.2018]. Raporty roczne Grupy Polskie Składy Budowlane za lata 2003-2017,
www.grupapsb.com.pl/grupa--psb/raporty-roczne, [dostęp: 17.06.2018].
Słownik Języka Polskiego [hasło: wartość], www.sjp.pwn.pl/sjp/wartosc;2534732.html [dostęp: 14.06.2018].
Urban S., Michałowska M., 2012, Wpływ sieci handlowych na funkcjonowanie oraz perspektywy rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw na przykładzie województwa lubuskiego, Ekono-mia, nr 4(21): 191-209.