o wszystkich można tak powiedzieć. Warto jednak zatrzymać się nad jego dwoma naj-większymi utworami religijnymi. Napisana w Lipsku, w ostatnim okresie twórczości Pasja wg św. Mateusza wraz z Pasją wg św.
Jana, wykonaną po raz pierwszy w roku 1724, stanowi szczytowe osiągnięcie muzy-ki religijnej. Te ogromne utwory, będące muzyczną oprawą ewangelicznego tekstu łączą w sobie chorały z chórami i ariami, a całość scala narrator, który śpiewa tekst ewangeliczny do prostego akompaniamentu organowego. Pasje niezmiennie skłaniają do przemyśleń, tworzą duchową przestrzeń dla zgłębiania tajemnicy sacrum. W na-szych zbiorach posiadamy Pasje w mistrzow-skim wykonaniu Collegium Vocale pod.
dyr. Philippa Herreweghe, w edycji Harmo-nia Mundi z 1999 r.
Handel z kolei urodził się w niemieckim Halle. Sprzeciwił się woli ojca, który chciał, by syn był prawnikiem i początkowo sam uczył się gry na organach. Już jako uznany muzyk w 1710 r. odwiedził Londyn i oszo-łomiony sukcesami oraz dobrym przyję-ciem, postanowił tam osiąść na stałe. Z tego okresu pochodzi Muzyka na wodzie, którą Handel skomponował dla króla Jerzego.
Utwór zagrano na barce, gdy król pływał po Tamizie. Tym zabiegiem Handel zapewnił sobie przychylność monarchy. Muzyka...
wspaniale ukazuje talent Handla, a szcze-gólnie efektowne są dźwięki trąbek i rogów.
W naszych zbiorach posiadamy kilka wykonań, ale na uwagę zasługuje to pod dyrekcją Jordi Savalla z 2002 r. Godne polecenia są też Concerti grossi, op. 6.
Skomponowane wraz z Koncertami bran-denburskimi Bacha stanowią szczytowe osiągnięcie instrumentalnej muzyki baro-kowej. W wielości wykonań wyróżnia się interpretacja, wspomnianej tu już, Arte Dei Suonatori. Lekkość wykonania i umiejęt-ność poruszania się w muzyce baroku powodują, że stale powraca się do tej płyty.
Mesjasz, dzieło napisane w zaledwie miesiąc, oczarowuje. Oratorium oparte na
że widzę przed sobą całe Niebiosa i samego wielkiego Boga”. Słuchając tego dzieła w wykonaniu Baroque Orchestra z 1991 r., można również dojść do takiego wniosku.
Dzieło niezmiennie zachwyca i porusza.
Georg Philipp Telemann, urodzony w nie-mieckim Magdeburgu, bliski ziemi śląskiej przez swój pobyt w Żarach ok. 1705 r., zasłynął jako kompozytor Tafelmusik (Mu-zyka do stołu). Znawca życia dworskiego, stworzył dzieło pomyślane jako oprawa muzyczna przyjęć w kręgach arystokracji i klasy średniej. W naszych zbiorach po-siadamy tylko jego fragmenty – a dokład-niej: poprzedzoną uwerturą sekwencję melodyjnych utworów, które można grać w dowolnym porządku. To właśnie w Żarach Telemann skomponował najwięcej muzyki w stylu dworskim: koncerty polskie, suity polskie czy sonaty. Dwór hrabiego Prom-nitza sprzyjał takiej twórczości, a i sam hra-bia do niej zachęcał. Dla każdego ówczes-nego kompozytora przychylność władcy znaczyła bardzo wiele, gdyż wiązała się z rozwinięciem skrzydeł twórczości. Tele-mann był również przez ponad pół wieku wielkim przyjacielem Handla, a w Hambur-gu wystawiał nawet jego opery, co przy-czyniło się do ożywienia miasta.
Bartłomiej Pękiel i Adam Jarzębski na-leżą do najbardziej rozpoznawalnych przedstawicieli baroku polskiego. Pękiel, kapelmistrz królewski w Warszawie, dzia-łał w okresie potopu szwedzkiego. Więk-szość jego kompozycji została utracona bezpowrotnie w czasie wojen ze Szwedami.
W zbiorach książnicy posiadamy Missę Paschalis na chór mieszany i organy ze zbioru Śmierć i Zmartwychwstanie. Jarzęb-ski również był kapelmistrzem królewJarzęb-skim, skrzypkiem, wierszopisarzem. Na uwagę zasługuje zbiór 27 kameralnych utworów instrumentalnych Canzoni e concerti. Ręko-piśmienna kopia tego utworu z 1627 r. do czasów II wojny światowej była prze-chowywana w Bibliotece Miejskiej we Wrocławiu (obecnie w Berlinie). W
Can-jakie mają być zastosowane w jego utwo-rach, co daje duże możliwości interpretacji.
Barok śmiało zatem można nazwać okresem muzycznej witalności, bogatym i różnorodnym w twórczości. Epoka wyt-worzyła nowy język muzyczny o nie-przemijającej mądrości i pięknie, którego możemy nieustannie doświadczać, wsłu-chując się w dzieła bliskie sercu.
Małgorzata Cichoń kustosz, Czytelnia Muzyczna WiMBP w Zielonej Górze
Literatura:
Encyklopedia muzyki, red. A. Chodkowski, Warszawa, 2001.
Muzyka: encyklopedia PWN, Warszawa 2007.
J. Stanley, Muzyka klasyczna, Poznań 2006.
Świat muzyki: wielkie dzieła, wielcy twórcy, red. E. Bachs, Warszawa 2002.
Klub Myśli Twórczej „Lamus” w Gorzowie Wlkp. jest organizatorem XV Ogólnopol-skiego Konkursu Literackiego im. Zdzisława MorawOgólnopol-skiego. Patronat nad przedsięwzię-ciem objął Zarząd Główny Związku Literatów Polskich.
u
Konkurs ma otwarty charakter. Jest adresowany do członków związków twórczych, jak i osób niezrzeszonych. Warunkiem uczestnictwa jest nadesłanie utworów literackich w jed-nej lub dwóch kategoriach: poezja (do 3 utworów) i proza (do 3 utworów – nowele, opowiadania; jeden tekst nie może przekroczyć 20 000 znaków). Organizatorzy nie ograniczają tematyki prac. Nadesłane prace nie mogą być przed rozstrzygnięciem konkur-su publikowane ani nagradzane w innych konkursach.
u
Prace konkursowe (wyłącznie w maszynopisie w 4 egzemplarzach, opatrzone godłem) należy przesłać pod adres: Klub Myśli Twórczej „Lamus”, ul. Sikorskiego 5, 66-400 Gorzów Wlkp., z dopiskiem „KONKURS LITERACKI”. W osobnej kopercie z tym samym godłem (pseudonimem) należy zamieścić swoje dane: nazwisko, imię, dokładny adres, telefon, adres e-mail. Termin nadsyłania prac upływa 15 lipca 2009 r.
(decyduje data stempla pocztowego). Ogłoszenie wyników i wręczenie nagród odbędzie się w październiku 2009 r. Laureaci otrzymają dyplom okolicznościowy oraz nagrody pieniężne w wysokości: I nagroda – 1 600 zł, II nagroda – 1 100 zł, III nagroda – 700 zł oraz dwa wyróżnienia po 300 zł. Nagrodzone utwory zostaną opublikowane w specjalnym wydawnictwie sygnowanym przez organizatorów.
u
Wszelkich informacji o konkursie udziela KMT „Lamus”, tel./fax 095 72 26 796, www.klublamus.pl, e-mail: biuro@klublamus.pl
Organizatorzy Konkursu