EPOKA BRĄZU

· Okresy brqzu

- 51

-BIENKOWICE, pow. Racibórz Konserwator Zabytków Archeologicznych w Opolu

Badania prowadziła mgr Irena Lasak •

Finansował WKZ w Opolu. Trzeci se-zon badań. Osada kultury łużyckiej

f

III okres brązuj i ślady osadnictwa kul tury lendzielskiej •

Wykopaliska ratownicze stanowiły kontynuację badań archeologicznych przepro-wadzonych w latach 1968 i 1969 na terenie żwirowni.Stanowisko położone jest na zbo-czu niewielkiego wzgórza • wchodzącego w skład pasma wzgórz ciągnących się wzdłuż

lewego brzegu rzeki Cyny. wypiętrzonych ok. 10 m nad poziomem doliny Cyny.ok.

1200 m na południowy-zachód od centrum wsi i 100 m na północ od młyna wodnego.

Eksploracją objęto obszar o powierzchni 164 m2. W wykopie natrafiono na cztery jamy osadnicze zawierające materiał typowy dla kultury łużyckiej

f

III okres brązuj.

Ponadto stwierdzono występowanie pojedynczych fragmentów naczyń i wyrobów krze-miennych kultury lendzielskiej.Zabytki te znajdowały się na głębokości 15-40 cm od powierzchni ziemi wraz z materiałem kultury łużyckiej. Należy sądzić0 ^{iż są} one

po-zostałością po zniszczonej warstwie kulturowej.lub też pochodzą ze zniszczonych obie-któw.

Obiekty kultury łużyckiej pojawiły się na głębokości 60 cm, Na uwagę zasługuje

obiekt o wymiarach 3, 6 x 2m i głębokości około 30 x 40 cm, W części południowej

obiekt ten znacznie się pogłębiał aż do 83 cm, Zawartość kulturową stanowiły liczne fragmenty naczyfl. grudki polepy oraz węgle drzewne. Fezostałe trzy jamy kultury

łużyckiej pełniły przypuszczalnie funkcję jam odpadkowych. bądi gospodarczych i

zawie-rały ułamki ceramiki• wyroby krzemienne. grudki polepy i niezbyt liczne ^ślady spale-nizny!

BIEGANbW, pow.Słubice Konserwator Zabytków Archeologicznych w Zielonej Górze

Badania prowadził Andrzej Marcinkian,

Finansował WKZ w Zielonej Górze. Pier-wszy sezon ^badań, Cmentarzysko ^ciałopal­

ne ludności kultury łużyckiej z lli/IV -IV epoki ^brązu i wczesnej epoki ^żelaza.

Stanowisko położone jest na krawędzi terasy nadzalewowej doliny Odry • koło l 000 m na południe od PGR - Bieganów, Badania podjęte zostały ze względu na zagrożenie obiek tu pracami budowlano -ziemnymi, Objęto nimi przede wszystkim pas szerokości lO m,, teren przyszłej linii korektora, Odkryto ponad 60 zespołów grobowych, w tym 4 dato"·'-' -ne na HallstaŁ D, Charakterystyczną cechą grobów pochodzących z Ill/IV-IV EB było ich silne, pierwotne zniszczenie,Jedynie kilka zespołów, i to wyraźnie odznaczającyci.

się bogactwem wyposażenia posiadało popielnice, Do takich zaliczyć n p, należy trójpop; e!-nicowy pochówek nr 33 z około 100-110 naczyniami przystawnymi, Innym. wyra:fnie

od-biegającym od pozos"t ałych grobem był zespół oznaczony nr 2, w którym dwie popiel -nice zn'!jdowały się w regularnej skrzyni zbudowanej z płaskich płyt kamiennych.\\' in-wentarzu ceramicznym grobów starszych uwagę zwracają niezwykle duże puchary na

- 52

-pustej nóżce, podobne naczynia cy1maryczne o dwu uchach oraz kubki dzwonowate. Form) te nawiązują bezpośrednio do naczyń odkrywanych na terenach Brandenburgii. Mniej liczne analogie pochodzą z obszarów zasiedlonych przez grupę uradzką ludności kultury

łużyckiej.

Nieliczna ceramika z grobów pó:tnohalsztackich łączy się. z jednej strony z tzw.

II stylem górzyckim. z drugiej zaś, głównie w ornamentyce.nawiązuje do naczyń zna-nych w grupie białowickiej.

Badania kontynuowane będą w nastęnych sezonach.

BRENNO. pow. W schowa Konserwator Zabytków Archeologicznych w Zielonej Górze

Badania prowadził mgr Adam Kołodziejski.

Finansował WKZ w Zielonej Górze. Drugi sezon badań. Cmentarzysko kultury łużyc­

kiej z IV - V okresu epoki brązu.

Cmentarzysko ^położone jest na rozległym płaskowyżu na ^południe od wsi.Obiekt niszczony jest uprawą roli. Zbadano 2 ary wydobywając 8 grobów. Łącznie odkryto 37 ^zespołów grobowych. Wyposażenie grobów w br. ^stanowiły tylko naczynia. Cmenta-rzysko odznacza się ubogim wyposażeniem w metale. sugerującym peryferyczne położe­

nie obiektu w stosunku do skupisk osadniczych kultury łużyckiej.

CZEKANÓW • paw. Sokołów Pocllaski Stanowisko l

DĄBROWA. pow.Namysłów

patrz

wczesne średniowiecze

Muzeum ~ląska Opolskiego w Opolu

Badania prowadziła dr Lucyna Szadkowska.

Finansowało Muzeum Sląska Opolskiego w Opolu. Pierwszy ;;ezon badań. Cmentarzysko kultury łużycklej z Dl i IV okresu epoki brązu.

Cmentarzysko o mieszanym obrządku pogrzebowym odkryte zostało w czasie

pene--:-acji terenu sąsiadującego z badaną planowo osadą kultury wschodniopomorski ej.

- 53

-Stanowisko usytuowane jest na płaskowyżu morenowym odgległym około ltzn na południowy wschód od osady kultury wschodniopomorski ej,

Z trzech wykopów son"dażowych o łącznej powierzchni 129 m 2 jeden tyllto

'<lóstat-czył oczekiwanych obiektów archeologicznych, ^Było to 19 pochówków ^ciało~ 'i jeden szkieletowy w poważnym stopniu uszkodzone przez orkę. Zalegały pra•wa-~niię, tuż pod warstwę humusu na poziomie 00 10-0₀ 25 m. ·

Obserwacje odkrytych obiektów wykazują duże zróżnicowanie w zakresl• ROU;\ruk-cji budowy grobów.Nader interesującym zjawiskiem było uchwycenie okaz-.:n,~ \~g.:robo­ wca" złożonego z pojedyńczych komór, zbudowanych z częściowo spłaszcz~ ~amie­

ni, Skrzynkowa obstawa kamienna charakteryzuje się prawie regularnym \lłO.rmowaniem prostokątnych komór o wymiarach 11 20 x 01 90 m. Bardziej luźne i chaoeycznE' obstawy w przypadku grobów 316, 8 i 15 spowodowane było raczej mechanicznym 1liZkodzeniem przy orce bądź naciskiem ziemi. W sumie całe zabezpieczenie kamienne ujmowało

około 12 m2 powierzchni obejmując 11 pochówków jednostkowych.

Po zdjęciu kamiennej obudowy "grobowca " na głębokości 0•90 m naU'eJlo;10 na grób szkieletowy z luźną 9bstawą kamienną.Jama o wymiarach

1.ao

z ~80

m

zorien-towana była osią dłuższą na linii północ - południe z głową w czę4c:i ~et\~ tu

znajdował się również zestaw naczyń grobowych złożonych z garnka i u~ej

misy, W jamie natrafiono na pojedyńcze kości i ślad po sz~eled& m.izln., ~ęmna, tłusta plama w okolicy jamy brzusznej,

W odległości 12 m od wspomnianego kompleksu komór grobowych odllonięto

skupisko grobów ciałopalnych

f

8/1 reprezentujących pochówki popielnico'Wl! l;aez osłony kamiennej.

Na wyposażenie grobów składały się popielnice, przystawki i niewiellat. Uość ozdób brązowych / skręt z drutu brązowego/ ₁ i wyroby z kości /guzik/. Wśród grohQwej ceramiki wyróżniają się takie formy jak: misy profilowane z guzowym motywęm

orna-mentacyjnymł dzbanek, czarki dwustożkowa te, wazy szerokootworowe do połowy schropowa-• cone, amfory oraz nóżka pucharu lub misy.

Przynależność w/w form naczyfl do ill i IV okresu epoki brflZU wydaje si,ę bez13porna przy uwzględnieniu charakterystycznych dla wczesnych faz rozwojowych kultucy łuzyc­

kiej w półno=ej części Opolszczyzny form pochówków ze skrzynkowymi ob•tawami grobów,

CIESZKÓW, pow • Milicz Muzeum Archeologiczne

we Wrocławiu

Badania prowadzili mgr Jerzy ^Gołubkow i mgr Joanna Domańska,Pierwszy sezon

badań.Cmentarzysko ciałopalne kultury

łużyckiej, groby z IV - V okresu epoki

brązu i z okresu halsztackiego,

Przekopano 215 m 2 terenu nawiązując do prac ratowniczych prowadzonych !lrzez E,Poehlicha w 1926 r. Wykopami objęto teren na wschód od jezdni ul.Pl.Ut{lwekiej. Odkryto 54 gr"oby ciałopalne w tej liczbie kilka podwójnych i zbiorowyeh.NA cm en-tarzysku dało się wyróżnić dwa poziomy grobóW!JOdległości IJliędzy Jl'Obami były nie-Wlelkie, Większość grobów miała obstawę kamienną,niekiedy zwartą a c:tęltO

zręctuko 54 zręctuko

-waną do 2- 3 kamieni. Część grobów wystąpiła pod brukiem kamiennym. popielnice w · kilku grobach były dodatkowo przykryte kamieniami lub posiadały kamień w środku.

Wszystkie groby należały do typu popielnicowych. czystych lub obsypanych szczątkami

stosu.

Popielnice i przystawki były często obsypane skorupami. Znajdowały się one też pomiędzy kamieniami obstawy i wśród kamieni bruków. Wyposażenie grobów składało się z naczyń w ilości od l do 23 sztuk₁ w kilku grobach wystąpiły metale. Wśród

ceramiki znaleziono kilkanaście naczyń malowanych.Przedmioty metalowe to: noże.

szpile. bransolety i sierp z żelaza oraz szpile. kółka i spiralki z brązu. Jedna z po-pielnic zawierała 10 paciorków bursztynowych.

CHOOOROWKA. pow. Brzozów Stanowisko l

Instytut Archeologii Uniwersytetu

Jagiellońskiego

Muzeum Okręgowe

w Rzeszowie

Badania prowadziły mgr Renata Kisza i mgr Barbara Bugajska. Finansowało Muzeum Okrę­

gowe w Rzeszowie.Kontynuacja wykopalisk

za-początkowanych w 1960 r.Cmentarzysko kultury

łużyckiej z epoki brązu.

Badania skoncentrowano we wschodniej części stanowiska• gdzie nie ustalono dotąd

granicy cmentarzyska.Nie udało się jej osiągnąć i tym razem.Zmiana biegu niewiel-kiego strumyka ograniczającego cmentarzysko od północnego wschodu. ^umożliwia przeprowadzenie wykopów na terenie dotychczas niedostępnym.

Przebadano w br 32 groby

f

729 -760/ .są to głównie pochówki ciałopalne popiel-nicowe. w kilku tylko wypadkach wyposażone dodatkowo w przystawki. Bardziej

orygi-nalną formę posiadał grób 753• w którym popielnica przykryta misą i mała przy-stawka obłożone były kamieniami.Rzadkim wypadkiem na tym stanowisku jest również

uchwycenie zarysu jamy. co udało się zaobserwować wokół zwartego skupienia kości w grobie bezpopielnicowym nr 758.

Charakter pozostałych pochówków jak i ^materiał z nich pochodzący nie odbiega od· dotychczasowych odkryć. Zarówno ceramika. jak i nieliczne zabytki metalowe /zwo-je z drutu brązowego i fragmenty szpil brązowych/ nie zmieniają chronologię

ustalo-ną na IV - V okres epoki brązu.z badań w latach 1971 i 1972 znane są też paleniska analogiczne do obiektu nr 729.którego fragment został w tym roku odsłonięty.

FUR1\1ANY • pow. Tarnobrzeg Stanowisko l

Muzeum Okręgowe

w Rzeszowie

Badania prowadziła mgr Ewa Szarek-Waszkowska.

Finansowało Muzeum Okręgowe w Rzeszowie. Czwar-ty sezon badań. Cmentarzysko grupy tarnobrzeskiej kultury łużyckiej z epoki brązu.

Kontynuowano prace ratownicze. Przebadano obszar 970 m 2 • Ochwycono zasięg cmentarzyska w północno-wschodniej części stanowiska oraz rozpoczęto badania w

55 -części południowo-zachodniej.

Na głębokości od 5 - 85 cm odkryto występujące w skupiskach od kilku do kilku-dziesięciu sztuk 164 groby ciałopalne

f

nr 102 .- 165/ • z których tylko dwa

reprezen-towały pochówki jamowe, pozostałe zaś popielnicowe, Były one wyposa"żone

f

^.oprócz

jamowych/ w popielnice, misy przykrywające najczęściej popielnicę, rzadziej kości oraz przystawki - czerpaki, naczyńka miniaturowe, miseczki, skorupy i ozdoby brązowe­

kółeczka, zawieszki, szpile, ozdoby guziczkowate, paciorki, W śród szczątków zniszczonych

współczesnym wkopem grobów , znaleziono kółeczko z drutu złotego,

Oprócz grobów wystąpiło także kilka niewielkich skupisk ceramiki łużyckiej,

W chwili obecnej ich charakter jest trudny do interpretacji, Ciekawszymi zabytkami

wśród ułamków naczyń były gliniany przęślik i łyżka. Cmentarzysko datuje się na V okres epoki brązu,

Badania będą kontynuowane,

GARBINA, pow • Braniewo Stanowisko l

GOLDAP

Stanowisko IC i V

patrz

neolit

Konserwator Zabytków Archeologicznych w Białymstoku i Instytut Historii Kultury Materialnej PAN

Badania prowadził dr Jan Trzeciakowski,

Finansował WKZ w Białymstoku, Trzeci sezon badali., Osadnictwo z epoki brązu,

Tegoroczne obserwacje potwierdzają. że występujący na tych stanowiska:ch materiał

ceramiczny

f

^narazle dokładniej nie rozpoznany/ stanowi zespół kulturowy z

materia-łem krzemiennym o cechach przeżytkowych mezolitycznych, zawierającym również

nie-wielką ilość form krzemiennych wykonanych techniką właściwą dla neolitu,

W materiale krzemiennym na stanowisku IC występują m, in,: rdzenie wiórowe jednopiętowe

f

klockowa te i podstożkowej, wiór' z rdzenia dwupiętowego~ rdzenie odłup­

kowe, w tym jeden podkrążkowy, łuszcznik dwubieguńowy, fragmenty wiórów regularnych i nieregularnych / w tym mikrolitycznych - zbrojnikowych/ • z których część nosi

ślady różnego typu obróbki na jednej lub obydwu krawędziach, skrobacze odłupkowe

regularne,drapacze odłupkowe regularne i nieregularne.przekłuwacz drobny z kolcem nie wydzielonym. fragmenty noży wiórowych półtyleowych fragment ostrza trzoneczko-wegof ?

f

wiórowego, odpadek techniki mikrolitu frylcowiecf, zbrojniki, w tym:

trapez z segmentu regularnego wióra, trapez drobny wysoki, półtylczak z cienkiego. wióra lub trapez nie dokończony półtylczak z drobnego wióra z półtylcem silnie skośnym,

drobne ostrze skrzydełkowa te pełnotyleowe

f

półtylczak Stawinoga / • półwytwór ostrza trójkątnego

f

^grocika sercowatego ?

f

0 półwytwór drobego ciosaka

l?/

^{i inne,}

. r

-- 56

-W materiale krzemiennym na stanowisku V występują m.in. rdzenie wiórowe , skrobacz, drobne drapacze odłupkowe, trochę wątpliwy ryłczak drobny, wiórek złamany techniką mikrolitu

l

rylcowiecl. bardzo typowy

l

dlugil trójkąt jasnisławicld, grocik

podtrójkątny wykonany z odłupka, z obróbką częściową o cechach neolitycznych i inne.

GORZOW W1kp -Chwalęelce

Stanowisko 11 patrz

neolit

GRAJEWO

Stanowisko l "Cudro" patrz

paleolit i mezolit

IWANOWICE, pow.Miechów Zakład ArcheologU Małopolsld

Instytutu Historii Kultury Materialnej PAN w Krakowie

Badania prowadzili doc,dr Jan Machnik, mgr Anna Dzieduszycka-Machnik i zespół •

Finansował lliKM PAN.Szósty sezon badań,

Osada i cmentarzysko kultury mierzanowic-ldej. począt ek epoki brązu.

W celu określenia zasięgu działalności osady wczesnobrązowej na "Babiej Górze"

założono 26 wykopów o ogólnej powierzchni 22, 5 ara na 5 stanowiskach położonych

na sąsiadujących ze sobą wzirleiieniaoh po prawej stronie rzeki Dłubnl.

I. W obrębie· osady babiogórskiej zbadano p$1ocno-.zachodnie zakończenie długie­

go rowu oddzielającego osiedle od cmentarzyska, Był on w tym miejscu znacznie węż­

szy i płytszy,Na dnie rowur.p:>dobnie jak w latach poprzednich, stwierdzono ślady po palach rozlokowanych w odstępach około 60 cm w "szachownicę", a także poziomo

leżących belek o średnicy około 15 cm. Stwierdzono kilka dalszych układów stratygra-ficznych

l

rów i jamy mierzanowiclde wcięte w obiekty grupy Chłoplee - Vesel

el,

odkryto pierwsze ślady po chatach mierzanowickich, W jednej z jam z materiałem Chłoplee - Vesele, datowanej metodą C 14 na 1850 p. n. e., znaleziono fragment

l

już

drugi na tym stanON' isku/ importowanego z obszaru Węgier lub Słowacji naczynia t,zw.

grupy Nyirseg

l

krąg kultury vucedolskiejl. W jednej ze starszych od osady jam kul-tury lendzielsldej fazy modl.inicldej znaleziono m.in.kości konia,

Na cmentarzysku mierzanowicldm po drugiej stronie rowu zbadano dalszych 8 grobów szkieletowych: w niektórych z nich znaleziono bardzo rzadkie w Iwanowieach paciorki "fajansowe" ,Stwierdzono• że cmentarzysko ciągnie się dalej po stoku w Iderun-ku południowym,

57

-II. Na sąsiadującym od północy z osadą wzniesieniu nazwanym roboczo" Babia Góra" III natrafiono na rozrzucone ślady osadnictwa wczesnobrązowego.Obiekty za -wierały też znacznie mniejszą ilość zabytków niż na stanowisku "Babia Góra" I i II1 za wyjątkiem jamy 24• w której znaleziono m.in.liczną ceramikę. wapienne cię­

żarki tkackie. narzędzia rogowe, rogi jelenia i czaszkę świni. Wzniesienie to stanowiło naturalne zaplecze dla rozrastającej się osady 'ba.biogórskiej.Zaobserowano też1 ^że na stokach południowych jamy są coraz płytsze - co jest wynikiem postępujących na lessach procesów denudacyjnych.

III. Na trzecim z kolei wzniesieniu " KJ.in",gdzie w latach poprzednich odkryto cmentarzysko mierzanowickie,natrafiono na stoku południowym na bardzo słabe ślady

osadnicze tej k:ultury1Zapewne cmentarzysko to związane było z mieszkańcami odleg-łej o kilkaset metrów "Babiej Góry".III.

IV. V. W kierunku południowym od osady babiogórskiej nie znaleziono intensyw-niejszych śladów osadnictwa mierzanowickiego. Na najbliższym " Babiej Górze" od tej strony pagórku " Piorunek" odkryto kilka obiektów kultury lendzielskiej. a jeszcze dalej na wschodnim stoku wzniesienia "Dębina" odkryto 3 wczesnośredniowieczne pochówki szkieletowe.Była to już resZ1.. - istniejącego tu jeszcze przed kilkunastu laty cmentarzyska z tego czasu zniszczonego na skutek zmywów i orki. W niedużej ocfiegłoś­

ci od niego

f

około O, 5

km/

znajduje się znane grodzisko wczesnośredniowieczne w Damicach1 pow. Miechów.

Tak więc badania pozwoliły m.in. wyznaczyć strefę osadnictwa kultury mierzano-wickiej nad Dłubnią1 ograniczoną symetrycznie z dwóch stron wczesnobrązowymi

cmentarzyskami. Równocześnie uwypuklony został centralny ₁ osiowy charakter obronnej osady na " Babiej Górze" I i II.

JUSZKOWO, pow.Gdańsk

Stanowisko 3

KARĆW.pow.Góra

patrz

okres halsztacki

Muzeum Archeologiczne we Wrocławiu

Badania prowadziła mgr Danuta Wojciechowska.

Finansował WKZ we Wrocławiu. Pierwszy sezon

badań.Cmentarzysko ciałopalne kultury łużyckiej

IV - V okres epoki brązu.

Cmentarzysko położone jest na niewielkiej kulminacji w północnej części wsi Karów ₁ tuż za zabudowaniami, na terenie niewielkiego wybierzyska piasku. Przebadano ca 2 arów, na których odkryto 48 grobów ciałopalnych.Przeciętna głębokość zalega-nia grobów wynosiła ca 0125 m i w związku z tym większość naczyfl zachowała się we fragmentach.llość naczyfl w grobach waha się od l do IB.Niektóre groby posia-dały po 2 popielnice. W 5 grobach uchwycono jamy grobowe. Wszystkie groby należały do typu popielnicowych.Na cmentarzysku w niektórych wypadkach wyróżniono dwa

58

-poziomy grobów. Groby były usytowane w niewielkich odległościach od siebie, bez

określonego porządku.

Należy wymienić grób nr VIII składający się z 11 naczyń a posiadający dwa

interesujące zabytki₁mianowicie fragment sierpa brązowego z guzkiem i glinianą grzechotką poduszkowatą. Do najciekawszych można zaliczyć grób XX, który ^wystąpił na głębokości 0₁ 50 m i sięgał do

o,

^{84 m· .Nad nim} znajdowały się trzy inne groby.

W skład inwentarza grobu XX wchodziło 15 miniaturowych naczynek w tym mała

popielnica z dwoma fragmentami ozdób brązowych w postaci spiralek, dalej

miniaturo-wa· podstawka na 4 nóżkach o średnicy ca 5, O cm i mały krą:i"<'k gliniany o średnicy

3, 5 cm. Ze względu na jego miniaturowość grób XX został okr.,slony jako dziecięcy.

Odkryto ponadto 3 paleniska i dwie jamy.Jama nr 2 w kształcie nieregularnego trapezu o wymiarach l, 60 x l, 30 m i głębokości 0₁6 m w przekroju nieck,<wata,

wypełniona była silnie przepaloną ziemią z fragmentami przepalonej cera.miki.₁ węglem

drzewnym z dużą ilością popiółu i polepy. W dolnej części jamy znajdowało się pale-nisko a pod nim na głębokości 01 71m zalegał grób XXXIX z największą ilością naczyń

- 18 sztuk. Na ceramikę grobową składają się popielnice przeważnie baniaste, duża ilość czerpaków, mis i krążków glinianych.Lącznie odkryto kilka przedmiotów z brązu

w tym szpila z kulistą główką. fragment sierpa, guzik i fragmenty różnych ozdób.

Badania będą kontynuowane.

K.Ą;I'Y , pow. Włocławek

Stanowisko 2

Muzeum Okręgowe w Toruniu Muzeum Kujawskie we Włoci awku

Badania prowadziły mgr mgr Janina Dąbrowska

f

autorka sprawozdania/ i Urszula Huszcza.Finan-sował WKZ w Bydgoszczy • Czwarty sezon badań.

Stanowisko wielokulturowe: cmentarzysko z IV i V· okresu epoki brązu,osada z młodszego okresu rzym-skiego, osada wczesnośredniowieczna i średniowiecz­

na.

Badania ratownicze obejmowały najbardziej zagrożoną część stanowiska. Ze wzglę­

du na tempo jego niszczenia/ poprzez eksploatację żwiru i obsuwanie się skarp/

zrezygnowano w tym sezonie z badań płaszczyzną ćwiartek a zastosowano metodę

rowów sondażowych o szerokości 2 m. Długość ich każdorazowo podyktowana była zaistniałymi potrzebami.Lącznie przebadano powierzchnię 5 arów.Odkryto 6 grobów, 56 jam oraz szereg śladów po kołkach.

Wszystkie groby były zniszczone przez późniejsze osadnictwo,jak i przez współ­

czesną głęboką orkę.lnwentarz ich stanowiła ceramika; w jednym z grobów znalezio-no fragment ozdoby z brązowego drutu. Zarysy jam grobowych w większości nieza-chowały się.. Inwentarz obiektów osadniczych stanowiły wyłącznie fragmenty naczyń, polepa i kości zwierzęce.

Zastosowanie rowów sondażowych umożliwiło uchwycenie zasięgu stanowiska w kierunku zachodnim oraz n•· orientację ilościową i jakościową występowania obiektów w tej części stanowiska. W humusie znaleziono dwa kamienne toporki oraz kilka fragmentów naczyń kultury pucharów lejkowatych.

Stanowisko wymaga dalszej opieki konserwatorskiej.

KlETRZ , pow. Głubczyce Stanowisko l

59

-Instytut Archeologii Uniwersytetu

Jagiellońskiego.

Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Głubczycach.

Badania prowadzili: doc. dr Marek G e dl, mgr Jan Chochorowski i mgr Re~ Ki-sza.oraz antropolodzy: dr ł(rzysztof

Kaczanowaki i mgr Elżbieta Gleń.Kontynu­

cja badań zapoczątkowanych w 1956 roku.

Cmenatrzysko kultury łużyckiej z

m

okre-su epoki brązu i z początków.okresu lateń­

skiego, cmentarzysko kultury celtyckiej z okresu lateńskiego, ślady osady neolitycznej.

Prace prowadzono w zachodniej części stanowiska, w obrębie najstarszej częś­

ci cmentarzyska kultury łużyckiej.Zbadano łącznie 218 obiektów archeologicznych.

W przeważającej większości były to niewielkie groby ciałopalne popielnicowe lub bezpopielnicowe - jamowe. zaliczane do wczesnej fazy kultury łużyckiej i datowane na schyłek II lub na III okres epoki brązu.Groby wyposażone były w ceramikę charakterystyczną dla wczesnej fazy kultury łużyckiej oraz w drobne wyroby brązo­

we. W k:i.l.kuńastu-1 grobach popielnicowych natrafiono na.dwie popielnice ustawione obok siebie. Kilkakrotnie liczba popielnic w grobie była większa

l

do pięciu sztuk

l.

Odkryto też dziewięć grobów ciałopalnych bezpopielnicowych.które założone były

w dużych jamach

l

^{o długości} 2-3 metrów

l •

W grobach tych natrafiono na

pozosta-łości trumny drewnianej, na której dnie rozsypane były przepalone szczątki kostne₁ niekiedy należące do kilku osobników - osób dorosłych i dzieci. Wśród kości znaj-dowano drobne wyroby brązowe. paciorki szklane i bursztynowe. Forma tych grobów

świadczy o silnych tradycjach ze strony kultur mogiłowych.Natomiast wyposażenie

jest już charakterystyczne dla wczesnej fazy kultury łużyckiej.

Zbadano też blisko dziesięć grobów ciałopalnych zaliczanych do schyłkowej

fazy kultury łużyckiej i datowanych na przełom okresów halsztackiego i lateńskie­

go oraz na początki okresu lateńskiego. Cztery dalsze groby ciałopalne popielnico-we wyposażone były w wyroby, zwłaszcza ceramikę, charakterystyczne dla kultury celtyckiej.Z lateńską częścią cmentarzyska wiąże się pozostałość czworobocznej konstrukcji

l

^{o boku długości} 8 m/ odkrytej w latach poprzednich, a przebadanej ostatecznie w 1973 roku.

Do obiektów nie związanych z cmentarzyskiem należy duża jama. w której znaleziono kamienne żarna nieckowate wraz z rozcieraczem. Sądzić można1 ^że jama ta wiąże się ze śladami mało intensywnej osady neolitycznej1jaka znajdowała się

na stanowisku. Prawdopodobn .. e współczesne jamie są resztki odosobnionego paleniska.

KIETRZ, pow.Głubczyce

Stanowisko 6

- 60

-l

L'lstytut Archeologii Uniwersytetu

Jagiellońskiego

Badania prowadziła mgr Renata Kisza.

Finansował Uniwersytet Jagielloński.

Pierwszy sezon ^badań., Osada z ^młodszej epoki kamienia, kultury łużyckiej z epoki

brązu i' zapewne z wczesnej epoki żelaza

oraz materiały średniowieczne związane

z początkami miasta Kietrza.

Przeprowadzono badania ratownicze w związku z prowadzonymi wykopami budo-wlanymi w śródmieściu· Kietrza. Zbadano 9 jam zawierających ułamki ceramiki,

kości zwierzęce, wyroby krzemienne i polepę, W większości były to obiekty związa­

ne z kulturą łużycką ze schyłku epoki brązu i być może z początków wczesnej epoki żelaza. Natrafiono też na materiały, które można zaliczyć do kultury pucharów lejkowatych. W niektórych jamach i we fragmentarycznie zachowanej warstwie

kultu-rowej występowały materiały,/ głównie ceramika/, średniowieczne związane z miastem lokacyjnym.

KONCZEWICE, pow. Malbork Stanowisko I

KOZbW, pow.Lubsko

KRUSZA ZAMKOWA, pow.Inowrocław

Stanowisko 3

patrz

neolit

patrz

neolit

patrz

okres wpływów rzymskich

LEGNICA ul.Spokojna

- 61

-Konserwator Zabytków Archeologicznyc we Wrocławiu

Badania prowadzili: mgr Krystyna Sokołowska•

mgr Krystyna Maksymowicz. mgr Tadeusz Kale-tyn. Finansowało PPRN w Legnicy • Drugi sezon

badań. Cmentarzysko kultury łużyckiej - V okres epoki brązu.

Przebadano powierzchnię 19 arów.Odkryto 149 zespołów grobowych.Zalegały one na głębokości od

o.1s

do l m. Przewatnie były zniszczone orką mechaniczną.In­

wentarz grobowy obejmował wyroby ceramiczne w liczbie od l do 20 sztuk, wyroby z brązu i kolię paciorków ze szkliwa

f

grób nr 149/0

LEMIERZE0 pow.Lipsko Stanowisko l

LISÓW • pow • Opatów Stano.;,isko 5

...

nr 42 i 153 zawierające dwudzielne formy

patrz

neolit

Instytut Archeologii Uniw~rsytetu

Jagielloflskiego · w Krakowie

Badania prowadziła mgr Renata Madyda0 Finansował WKZ w Kielcach. Pierwszy sezon badail.Osada kultury mierzanowic-kiej, początek epoki brązu.

Odkryto osadę0^{położoną w} północno+wschodniej części wsiona wzniesieniu lesso-wym, które łagodnie opada w kierunku północnym. Wzniesienie to, związane jest z linią brzegową cieku bez nazwy • będącego lewym odpływem rzeki Opatów ki.

W sumie na odkrytych 150 m 2 natrafiono na 5 obiekt~ archeologicznych.Od-słonięte jamy charakteryzują się podobnymi cechami konstrukcyjnymi.Kształt ich w rzucie poziomym był regularnie kolisty, a w przekroju pionowym trapezowaty.

rozszerzony przy dnie.Sięgały one 2 m głębokośc4

W jamach obok fragmentów ceramiki zdobionej tzw.ornamentem tekstylnym.

odciskami sznura. typowymi dla kultury mierzanowickiej.natrafiono na neolityczną

W dokumencie MINISTERSTWO KULTURY I SZTUKI (Stron 46-76)