wone.
S kup ienia:
postać przełam
druty w ło ski blaszki nieforemne
b ry łk i lub kształty drze
wiaste, sę- czkowate i mszyste
haczykowaty
W łasności
szczególne
Reakcje chemiczne
często z żółtą lub brunatną naleciałością
D n i.: ła tw o top. P. b., dm. u tl.: na gorąco zielona, na zimno niebieska; dm. red.: najpierw brunat- nawo-czerwona (C u:0), potem bezbarwna, a na dnie perły Cu met. P. f., dm. u tl.: na gorąco zie
lona, na zimno lazurowa.
Rozp. w HNOs — roztw ór niebieski.
nieforemna muszlowy często barwy pstre, mienią
ce się
D m .: top. na kulkę stalowo-szarą magnetyczną.
R. z.: ciemnieje, nie dając subl. R. o.: ostry za
pach SOs — bez subl. W yprażony, p. b., dm u tl.:
lazurowa (CuO), dm. red.: najpierw brunatnawo- czerwona (CusO), potem -butelkowo-zielona (FeO).
a na dnie perły Cu met.
Rozp. w stężonym HC1, w ydzielając siarkę.
nieforemna muszlowy ziarnista nierówny zbita
naleciałości czarniawe, zie
lone
R. z.: niewyraźny b ia ły subl. R. o.: gęste białe dymyAsaOa, osiadające na zimniejszych częściach rurki. B ia ły ten nalot ła tw o przez ogrzanie prze
pędzić. Sama próbka żółtawo-zielona rozsypuje się na proszek. Na w .: ła tw o top., nalot AS2O3 zdała od próby. P. b., dm. u tl.: często w p ie rw smal- tow a (cietyno-niebieska od Co), po zeszlakowaniu czerwono-brunatna; dm. red.: nieprzezroczysta, szara (N i met.). Ta sama kulka, szlakowana do p. f., dm. utl. i red., daje szkło złocisto-żółte.
Żółte.
blaszki c. w ł.: 15—19
druty krzaczki p o w ło ki łuźne ziarna
Dm., na w .: ła tw o top., dając kulkę tern wyraźniej złocisto-żółtą, im mniej zawiera Ag. P. f., na w.
(dm. u tl.): szkło lekko opalizujące z powodu do
mieszki Ag. Rozp. ty lk o w wodzie królewskiej, powstaje b ia ły serowaty osad (chlorek srebra).
4 I. M inerały o połysku metalicznym.
N azw a i skład
chemiczny B arw a Rysa T w a r
dość Spójność Kryształy:
układ po kró j łu pliw ość
B ornit CusFeSs
na świeżym prze
łam ie miedzia- no-czerwona do bronzowo - żół
tej, na powietrzu przechodzi w fio letow ą do niebie
skiej
czarna 37. łagodny 1 6 śc. i
12 „ rombo
we
(kr. rzadkie)
M ille ry t NiS
spiżowo-żółta lub mosiężno-żółta
zielona-w o-czarna
4 kruchy II w łoski
ig ły
Chałkopiryt
C uoFeaSi
mosiężno-żółta zielonaw o -czarna
4 łagodny
nieco kruchy
I I I piram idki klin y
M agnetopiryt
F e n Sn + 1
bronzowo-żółta czarna 4 7 , kruchy II tabliczki słupki (kr. rzadkie)
przełam nierówny
M arkasyt FeS2
spiżowo-żółta czarna 6 kruchy IV tabliczki
piram idki pręciki
P iry t FeSa
spiżowo-żółta czarna 6 kruchy I 6 śc. często o ścianach zbróżdżo- nych 12 śc. pięcio
kąt ne 8 śc.
przełam muszlo-w y
3.
Rtęć Hg
cynow o-biała ciekła
W zwycz.
tem pera
turze Bizmut
Bi
\
srebrzysta z od
cieniem czerwo
nawym
srebrzy-sto-biała (połysku
jąca)
2 kow alny II romboedry
(kr. rzadkie) 1
2. Żółte. 5
Skupienia: W iadom ości
szczególne Reakcje chemiczne
postać przełam
______________
nieforetnna m uszlowy P. str. 3.
w łóknista prom ienista
w łó kn isty często zielona naleciałość
Dm., na w .: top. ła tw o na kulkę. R. o.: SOs. P. b., dm. u tl.: szkło brunatne, dm. red.: szare; p. f., dm.
utl. i red.: złocisto-żółta.
nieforemna nerkowata
muszlowy nierówny
R. z.: pryska, subl. siarkę i ciemnieje. R. 0.: dużo SO2. Na w .: top. na kulkę magnetyczną 0 czarnej, chropawej powierzchni. Proszek dobrze w ypra
żony, p. b., dm. u tl.: zabarwienie lazurowe (CuO), dm. red.: najpierw brunatnawo-czerwone (Cu20 ).
potem butelkowo-zielone (FeO), a Cu met. opada na dno perły. Rozp. w wodzie król., w ydzielając S.
nieforemna
.
drobnoziar
nisty zbity
magnetyczny, często brunat
no naleciały
R. z.: nie zmienia się, r. 0.: SO2. Na Na w., dm.
red.: top.; prażony, dm. u tl.: czerwony tl. żelazo
w y ; p. b., dm. u tl.: zabarwienie żółte do czerwo- nawo-żółtego, dm. red.: butelkowo-zielone. Rozp.
w HC1.
kuliska nerkowata naciekowa
w łó k n is ty drobnoziar
nisty zbity
często zielona- wa pow łoka (siarczanu że
laza)
D m .: pali się niebieskim płomieniem.
R. z.: subl. siarki. R. 0.: S 0 2. Proszek w yprażony barw i p. b. żółto lub czerwonawo-żółto (dm. utl.), butelkowo-zielono (dm. red.). Rozp. w król. wodzie.
kulista groniasta nerkowata
w łó k n is ty drobnoziar
nisty zbity
P. markasyt.
Białe.
kropelki c. w ł. : 13,5 D m .: ulatnia się. R. z.: subl. szary (kuleczki rtęci met.).
pierzasta drzewiasta
ziarnisty pręcikowy
często pstra na
leciałość
D m .: łatw o top. (nawet w świecy). Na w .: nalot cytrynow o-żółty (Bi20s). Rozp. w HNO3, a obficie dodana woda i sól kuchenna strąca z tego roz
tw oru osad biały.
6 I. M inerały o połysku metalicznym.
cynow o-biała szara 3 łagodny
nieco kru
chy
II romboedry
D yskrazyt
Ag--’Sb
srebrzysto-biała szara 37, łagodny IV słupki tabliczki
5 kruchy IV igły
słupki (zw ykle domieszka
Ni)
3. Białe. 7
Skupienia: W łasności
szczególne Reakcje chemiczne
postać przełam nalot blisko próby.
nieforemna ziarnisty D m .: łatw o top. R. o.: (p. antymon). Na w .: biały nalot tl. antymonu blisko próby, obwódka w i- śniowo-czerwona (AgaO), pozostaje kulka srebra met.
roztw ór zielony.
nieforemna
często pokryty ja b łe czn o -zie -
jak red.): smaltowe (ciem no-niebieskie). Zwykle domieszka N i, który występuje po przejściu ko
baltu do szlaki (p. nikielin).
nieforemna ziarnista
ziarnisty często pokryty czerwonym kw iatem kobal
tow ym
Rozp. w HNOs, roztw ór czerwony. R. o.: zapach S 0 2 i białe dym y As20 3.
P.
b. i p. f. (dm. utl.i red.): smaltowe (ciemno-niebieskie).
8 I. Minerały o połysku metalicznym.
Nazwa i skład B arw a Rysa rw a r- spójność
K ry s zta ły:
chemiczny aosc
układ po krój łupliw ość
A rsenopiryt cynow o-biała szarawo-
57,
kruchy IV słupki(M isp ikie l)
i i sześciobocz- ne tafelki,
czarna 2 łagodny
nieco kru
szarawo-czarna
27,
łagodny IV pryzm atywydłużone,igły
Galena ołowiano-szara ciemo- 3 łagodna I 6 śc.
8 „
dosk. k o stkowa
PbS z czerwonawym
odcieniem
Burnonit stalowo-szara szarawo- 3 kruchy nieco ła
4. Szare. 9
Skupienia: Własności
szczególne
Reakcje chemiczne
postać przełam
nieforemna drobnoziarni
sty, w łó k n i
sty
często szaro- żóła,lub pstra naleciałość
R. z.: najwyżej żó łty subl. S, niżej brunatny siar
czek arsenu, najniżej czarny As met. K o.: b b . i białe dym y arsenowe. P. b. (dm. u tl.): zołta, dm red.: butelkow o-zlelona (FeO), p. magnetopi- ryt. Rozkł. w HNOs, w ydzielając siarkę 1 kwas arsenawy.
Szare.
nieforemna tuskowaty 1jodobny do gra
blaszkowaty fitu , w dotknię
ciu tłustaw y
nieforemna ziarnisty brudzi palce rzadko ner- prom ienisty
kowata w łóknisty
nieforemna ziarnisty jo sp o łicie czar
zbita, pro zbity ny lub pstry na
mienista, w łóknista lub szczotki
prom ienisty lo t
ze snopowa- tem ułoże
niem kr.
nieforemna utw ory siat
kowe blachy
haczykowaty zw ykle nalot czarny lub bru
natny
żyw y blask met.
nerkowata niepodobna naciekowa go otrzymać skorupowa z powodu ziarnista dosk. łu p li-zbita w ości kost
kowej nieforemna muszlowy
nierówny
zwykle niebie
skie barw y na- leciałe
nieforemna m uszlowy nierówny
1
niUlUp., AUVUI --------------,. .
Na w .: zdała od próby biały nalot, blisko czerwo- nawo-brunatny (tlenek molibdenu). Rozkł. w HNOs.
T opiony z saletrą, słabo wybucha.
R. z.: brunatnieje. P. b., dm. u tl.: czerwona, dm.
red.: jasno różowa. P. 1, dm. u tl.: ametystowa, dm red.: bezbarwna. T opiony z sodą: stop me- bieskawo-zielony. Rozp. na gorąco w HC1., w y dzielając Cl.
Dm • b. ła tw o top. (nawet w świecy). R. z.: top., niewyraźny żółtaw y subl. (S), niżej w iśniow o-czer- w ony (Sb2Ss). R. o.: SO2 i b ia ły subl., me dający się przepędzie (SbaO+). Rozp. na gorąco w HC1.
D m .: ła tw o top. R. o.: 'SO2. Na w., dm. u tl.. wzdy
ma się nalot w iśniow o-czerw ony (Ag20 ), zostaje kulka Ag met. Rozp. w HNOs, wydzielając S.
D m .: rozpryskuje się i topi. R. o.: SO2. Na w .:
żółty nalot (PbO). Rozkł. w HNOs, wydzielając S i b ia ły siarczan ołow iu.
D m .: rozpryskuje, top. 1 barw i płomień na niebie
sko. R. o. SO2. P. b.: lazurowa (dm. utl.), dm. red.:
Cu met. Rozp. w HNOs w ydzielając S — roztw ór niebieski, a po dodaniu NHiOH błękitno-lazurowy.
R. o.: SO» i b ia ły subl. blisko próbki, nie dający się przepędzić. Na w .: b. ła tw o top., b ia ły nalot (SbsOs), a bliżej próby żółty nalot (PbO). Z sodą:
ziarnko Cu met. Rozp. w HNOs, wydzielając S i b ia ły SbsOs — roztw ór błękitny.
10 I. M inerały o połysku metalicznym.
N azw a i skład
chemiczny B arw a Rysa T w a r
dość Spójność K ry s zta ły :
układ pokrój łupliwość S tefanii żelazno-czarna szarawo- 3 łagodny IV tabliczki
Ag5SbS4 ołowiano-szara czarna nieco (naśla- słupki
kruchy dow - czo II)
P ira rg iry t karm azynowo- koszenilo- 3 kruchy II igły, słupki.
Ag3SbS3 czerwona do cie- wa, nieco ła - skalenoedry
m n o -o ło w ia n o - w iśn io - godny romboedry
szarej w
o-czer-wona
T e tra e d ry t stalowo-szara czarna 37. kruchy I 4 śc.
(tera-3 CusSbSs -j- lub czarna z odcie- edry)
-f- CuZn >SbS+ niem 12 śc. rom
bo-(Ag)
czerwo- nawo-
brunat-we
- nym
Freib erg it ołowiano-szara czarna 37. kruchy I 4 śc.
3 AgaSbSs dostalowo-szarej nieco ła - 12 śc. rom
bo--j-CuFe.SbSi godny we
T enantyt ciem no-stalow o- czerwo- 4 kruchy I 4 ŚC.
3 CllyAsS;} -j- szara nawo- 12 śc. rom
--f- CuFe2AsS4 brunatna bowe
Arsen biaława szarawo- 4 kruchy II romboedr wyraźna
As ołowiano-szara czarna nieco z 2 śc. // 2 sc.
1
łagodny podst. podst.M anganit ciem no-stalow o- czerwo- 4 łagodny IV słupy dosk. //
Mn.OsH.O szara do żelazi- nawo- nieco ¡gły 2 śc.
sto-czarnej brunatna kruchy podł.
Gersdorfit srebrzysto-biała szarawo- 5 kruchy I 8 śc. dosk.
NiAsS z odcieniem sta- czarna 6 śc. / / ścian
lowo-szarym 6 śc.
Rutyl czerwonawo-oło- żółtaw o- 67. kruchy III słupy z pira- dokł.
T iO . wiano-szara, brunatna m idami, / / ścian
brunatna, żółta cienkie igły, słupa l.
często b liź- i 2. ro-niaki kolan
kowe
dzaju
Błyszcz żelaza między stalow o- brunatna- 67. kruchy 11 łuski
Fe-iOs szarą a żelazno- w o-czer- tabliczki
czarną wona do
w iśn io - wo-czer- wonej
4. Szare. 11
Skupienia: Własności
szczególne Reakcje chemiczne
postać przełam
nieioremna j muszlowy R z : skąpy subl. pomarańczowo-czerwony (SbaSs).
R. o.: S 0 2, białe dym y (Sb20 3) i b ia ły nielotny subl. (Sb>03. Sb20 5). Na w., dm. u tl.: top., b ia ły nalot tl. antymonu, obwódka w iśniowo-czerwona (AgąO) i zostaje ciemno-szara kulka, która z sodą daje kulkę Ag met.
nieforemna muszlowy nierówny zadziorowy
R. z., r. o. i na w .: jak stefanit. W HNOi> czernieje i rozpuszcza się, w ydzielając S i b ia ły Sb203.
j nieioremna kryształy, nie
kiedy pokryte chropowatemi naskorupienia- mi chalkopiry- tu
R. z., i r. o.: jak stefanit. Na w .: top., biały nalot tl. antymonu (dm. utl.), a dm. red.: b ia ły nalot tlenku cynku, któ ry z azotanem kobaltawym barw i się trawiasto-zielono. P. b.: lazurowa, po zeszla- kow aniu CuO: kulka Ag met.
i nieioremna m uszlowy Na w .: top., nalot w iśniow o-czerw ony (Ag>0). P.
f., dm. u tl.: lazurowa (CuO), dm. red.: butelkow o- zielona (FeO). Zresztą jak tetraedryt.
| nieioremna muszlowy D m .: trudno top. na żużel czarny i magnetyczny.
R. o.: białe lotne dym y As20 3. Ag niema. Zresztą jak freibergit.
i nerkowata i groniasta S drobno-ziar- 1 nista, zbita
skorupowy w łó kn isty zbity
nalot czarniawo- szary
P. str. 7.
| nieioremna pręcikowa i promienisto-
! w łóknista
prom ienisty R. z.: HsO. P. b. (dm. u tl.): czerwona, dm. red:
bezbarwna jasno-różowa. P. f., dm. u tl.: amety
stowa, dm. red.: bezbarwna. Na w .: brunatnieje.
Z sodą: stop. niebiesko-zielony. W HC1 rozp.
i wydziela się Cl.
emna ziarnisty nierówny
zwykle szarawo- czarna nalecia
łość
P. str. 7.
nieioremna ziarnisty zbity
na gładkich ścia
nach kryszta
łó w blask me- taliczno - dja- mentowy. N ie
co przeźroczysty
D m .: nietop. P. b. (dm. utl. i red.): bezbarwna lub słabo żółtaw a; P. f. (dm. u tl.): bezbarwna lub słabo żółtawa, dm. red.: ametystowa, a wobec Fe2O.H krwisto-czerwona.
! często grupy różyczkowa- te (żelazne róże), masy blaszkowate lub łuskowa- te (n.ika że
lazna)
ziarnisty zbity w łóknisty
często z pstrą naleciałością
Dm. u tl.: nietopl., dm. red.: czernieje topi się i przy
biera własności magnetyczne. P. b. (dm. u tl.):
żółta lub czerwonawo-żółta, dm. red.: butelkow o- zielona.
12 1. M inerały o połysku metalicznym.
5 .
N azw a i skład
chemiczny B arw a Rysa T w a r
dość Spójność K ryształy:
układ po krój tupliwość
G rafit
C
żelazisto-czarna do ciem no-stalo- wo-szarej
czarna (połysku
jąca)
1 łagodny II blaszki
tabliczki
żelazno-czarna czarna 27, łagodny nieco
5. Czarne. 13
Czarne.
Skupienia: Własności
szczególne Reakcje chemiczne
postać przełam
nieforemna łuskow aty zbity
łagodny i tłusta
wy, brudzi pal
ce i pisze
T opiony z saletrą, słabo w ybucha; w mieszaninie chromianu potasu (K 2C r0 4) i H2S 0 4 zamienia się na dw utl. węgla. R. z.: często H20 . Ogrzewany dłuższy czas (dm. utl.), zmniejsza stopniowo swoją objętość.
nieforemna rzadko ner-
kowata
ziarnisty prom ienisty w łó kn isty
w dotknięciu brudzi palce
R. z.: brunatnieje. Z sodą: stop riiebieskawo-zie- lony. P . b. (dm. u tl ): ametystowa, dm. red.: bez
barwna. W HC1 na gorąco rozp., w ydzielając Cl.
nieforemna utw ory siat
kowe, bla
chy
haczykowaty zw ykle nalot czarny lub bru
natny
R. o.: S 0 2. Na w .: łatw o top., wzdyma się, daje ziarnko Ag met. i nalot w iśniow o-czerw ony tlenku srebra. W H N 0 3 rozp. i w ydziela S.
nierówny w cienkich bla
szkach prze
świecający
Zw ykle domieszka As, Cu, Fe, czasem Zn. R. z.:
ła tw o top. i nie daje subiimatu. R. o.: S 0 2, nalot Sb20 4 blisko próby (i zw ykle lotne dym y arsenu).
Na w .: b. ła tw o top., b ia ły nalot arsenu, antymo
nu, czasem cynku (żółty na gorąco), rdzaw y nalo- lo t tlenku srebra i kulka Ag met. (zawierająca zwykle miedź i po ostygnięciu czerniejąca). W H N 0 3 rozp., po dodaniu amoniaku roztw ór niebieski;
z HC1 b ia ły serowaty osad AgCl.
nieforemna muszlowy R. z.: skąpy subl. pomarańczowo-czerwony siarczku antymonu. R. o.: S0>, białe dym y (Sb20 3) i nie
lotny b ia ły antymonian antymonu (Sb20 3. Sb20 6).
Na w .: b. ła tw o top., na białem tle antymonu w i- śniowo-czerwona obwódka (Ag20 ). Zostaje szara kulka, która po zeszlakowaniu do p. f. staje się białą (Ag met.), a szlaka zabarwia się lazurowo (śjady CuO). W gorącym zgęszczonym H2S 0 4 roz
tw ó r czerwony.
nieforemna m uszlowy nierówny
zwykle niebie
skie barw y na- leciałe
P. str. 9.
nieforemna muszlowy P. str. 9.
Klucz.
3
14 I. M inerały o połysku metalicznym.
Nazwa i skład
chemiczny B arw a
T e tra e d ry t 3 CuaSbSs
-j--f- CuZnaSbSj
(Ag) (pf)
Blenda (odm. chrystofit)
Zn2Fe&
brunatno-czarna brunatna
5'A
kruchyżelazisto-czarna czerwo- wiano-szara brunatna brunatna
5. Czarne. 15
Skupienia:
postać przełam
nieforemna drobno-m u-szlowy nierówny
Własności szczególne
niekiedy chropo
wate naskoru- pienia chalko- p iry tu , często żółtaw o - szara (p ło w a ) nale
ciałość
Reakcje chemiczne
R. z. i r. o.: ja k stefanit; na w .: biały nalot tl.
antymonu, a dm. red.: biały (na gorąco żó łty) na
lo t cynku (tlenek cynku) bliżej próby; potrakto
w any azotanem kobaltawym (w dm. utl.) staje się traw iasto-zielony. Kulka szlakowana do p. f.
barw i ją lazurowo, a dm. red.: Cu met. W obec
ności Ag, po przejściu do szlaki CuO pozostaje kulka Ag met. Zw ykle także As (r. o.).
nieforemna ziarnisty nerkowata zbity
w łó kn isty skorupowaty
R. z.: rozpryskuje się gw ałtow nie, niewyr. subl.
R. o.: S 0 2, a sama próbka brunatnieje. Na w.
(dm. red.): zw ykle w pierw słaby czerwonawo-bru- natny nalot (ślady kadmu) — następnie biały (na gorąco żółty) nalot ZnO, który z azotanem kobal
taw ym w dm. utl. przybiera barwę traw iasto-zie- loną. Pozostałość po sproszkowaniu i wyprażeniu barw i p. b. (dm. utl.) na czerwonawo-żółto (Fe>Os).
W HNOs rozp., wydzielając S.
nieforemna pręcikowa
promienisto-w łóknista
prom ienisty R. z.: H2O. P. b. (dm. u tl.): ametystowo-czerwona (dm. red.) sła b o -ró żo w a . P. f. (dm. u tl.): ame
tystowa, dm. red.: bezbarwna. Z sodą: stop nie- bieskawo-zielony (Na^MnCb). W HC1 rozp., w y dzielając Cl.
nieforemna ziarnisty R. z.: nie daje FPO; zresztą jak manganit.
nieforemna zbity
drobno-ziar-nisty
silnie magnety
czny, czasem magnetyzm bie
gunowy (mag
nes naturalny)
P. b. (dm. u tl.): na gorąco ciemno-czerwona, na zimno jasno-żółta, dm. red.: butelkowo-zielona.
Trudno top. W HC1 ła tw o rozp. (roztw ór żółty).
nieforemna ziarnisty zbity
nieforemna ziarnisty zbity
rzadko magnety
czny, czasem zielona, ziem i
sta naleciałość czasem magne
tyczny
D m .: nietop. Z saletrą daje po w yługow aniu stopu w wodzie ro ztw ó r żó łty (od chromianu potasu).
P. b. (dm. u tl.): zielonawo-żółta, dm. red.: szma
ragdowa. P. f. (dm. utl. i dm. red.): szmaragdowa.
D m .: nietop. Ogrzany ze stężonym H»S02 — roz
tw ó r niebieski. P. f. (dm. u tl.): żółtawa, dm. red.:
brunatnawo-czerwona.
nieforemna ziarnisty
zbity na gładkich ścia
nach kryszta
łó w blask me- taliczno-dia- m entow y; nie
co przezroczy
sty
D m .: nietop. P. b. (dm. utl. i dm. red.): bezbarwna lub słabo żółtaw a; p. f., dm. red.: ametystowa, a wobec Fe2Qs krw isto-czerwona.
3*
16 I. M inerały o połysku metalicznym.
N azwa i skład
chemiczny B arw a Rysa T w a r
dość Spójność K ry s zta ły :
układ po krój łu pliw ość
Kasyteryt SnOs
jak ru tyl (str. 14)
blado-brunatna 6‘/a kruchy III słupki piram idy
«gły
niewyr. //
śc. słu
pów
Błyszcz żelaza Fe»Os
między stalow o- szarą, a żelaz- no-czarną
brunatna- wo-czer- wona do w iś n io - wo-czer- wonej
6Va kruchy II łuski tabliczki
rzadko wyraźna / / śc.
rom boe- dru
5. Czarne. 17
Skupienia: Własności
szczególne Reakcje chemiczne
postać przełam
nieforenina ziarnisty zbity w łó kn isty
połysk diamen- D m .: nietop. Z sodą na w. daje Sn met. Na w., to w y — tłusty dm. red.: b ia ły nalot tlenku cyny, któ ry potrakto
w any azotanem kobaltawym w dm. utl. przybiera barwę niebieską. W kwasach nierozp., ty lk o w sto
pionym wodzianie potasu.
często grupy różyczko- wate (żelaz
ne rozetki), masy blasz- kowate lub łuskowate (m ikażelaz-
na)
ziarnisty zbity w łó kn isty
często z pstrą naleciałością
Dm. u tl.: nietop., dm. red.: czernieje, nadtapia się na krawędziach i przybiera własności magnetyczne.
P. b. (dm. u tl.): żółta lub czerwonawo-żółta, dm.
red.: butelkowo-zielona. W HC1 rozp. (roztw ór żółty).
II. M in e ra ły o połysku półm etalicznym
1. Rysa czarna lub ciemno-.
Nazwa i skład
chemiczny Połysk B arw a Rysa T w a r
dość Spójność K ryszta-układ pokrój A sbolan
CoMn.Oi + 4 H ,0 (z domieszką Cu)
tłu sta w y niebieskawo-czarna
tłustaw y sm olisto-czama
W ęgiel kamienny C, H, O
tłustaw y szklisty jedw abisty
czarna szarawo- lub brunatnawo-
czarna czarna 3 kruchy bezpo
stacio
w y Blenda
(odm. chrystofit) ZmFeSs
tłustaw y czarna ciemno-szara