Gleby

5.6.1. Stan aktualny

Klasy bonitacyjne gleb ornych sieci monitoringu chemizmu gleb:

 klasy I – gleby orne najlepsze. Są to gleby położone w dobrych warunkach fizjograficznych, najbardziej zasobne w składniki pokarmowe, posiadają dobrą naturalną strukturę, są łatwe do uprawy (czynne biologicznie, przepuszczalne, przewiewne, ciepłe, wilgotne);

 klasy II – gleby orne bardzo dobre. Mają skład i właściwości podobne (lub nieco grosze) jak gleby klasy I, jednak położone są w mniej korzystnych warunkach terenowych lub mają gorsze warunki fizyczne, co powoduje, że plony roślin uprawianych na tej klasie gleb, mogą być niższe niż na glebach klasy I;

 klasy III (IIIa i IIIb) – gleby orne średnio dobre. W porównaniu do gleb klas I i II, posiadają gorsze właściwości fizyczne i chemiczne, występują w mniej korzystnych warunkach fizjograficznych. Odznaczają się dużym wahaniem poziomu wody w zależności od opadów atmosferycznych. Na glebach tej klasy można już zaobserwować procesy ich degradacji;

 klasy IV (IVa i IVb) – gleby orne średnie. Plony roślin uprawianych na tych glebach są wyraźnie niższe niż na glebach klas wyższych, nawet gdy utrzymywane są one nie posiadających melioracji albo takich, które do melioracji się nie nadają;

 klasy VI – gleby orne najsłabsze. W praktyce nadają się tylko do zalesienia.

Posiadają bardzo niski poziom próchnicy. Próba uprawy roślin na glebach tej klasy niesie ze sobą duże ryzyko uzyskania bardzo niskich plonów.

Badania składu chemicznego gleb oraz osadów wodnych, na obszarze gminy, nie wykazują istotnych zanieczyszczeń, ani skażenia metalami ciężkimi. Zawartość niektórych pierwiastków jest podwyższona, w stosunku do najniższych wartości odnotowanych na terenie całego kraju, jednak odchylenia te nie stanowią zagrożenia dla życia i zdrowia ludzi. W obrębie użytków rolnych dominują gleby wykształcone piasków gliniastych i glin pylastych, należące do IV klasy bonitacyjnej - stanowią ok. 44% użytków rolnych gminy.

Znaczący udział, bo prawie 30%, mają gleby klasy V. 7% użytków rolnych to ziemie sklasyfikowane jako bardzo słabe - klasa VI, do których należą gleby bielicowe oraz brunatne wyługowane i brunatne kwaśne. Można uprawiać na nich nieliczne gatunki roślin, dlatego z reguły, wskazane jest ich zalesienie. Gleby klasy III, oznaczone jako dobre, zajmują ok. 19% powierzchni. Jakość użytków rolnych przekłada się na zróżnicowanie kompleksów rolniczych. Na znacznej części gruntów ornych dominuje kompleks żytni słaby. Zbliżony jest także udział kompleksu żytniego dobrego i bardzo dobrego oraz pszennego dobrego.

Zdecydowanie mniejszy obszar pokrywa kompleks żytni najsłabszy. Znikomy udział mają, występujące na gruntach ornych, kompleksy: pszenny wadliwy, zbożowo-pastewny mocny oraz zbożowo-pastewny słaby. ⁷

Użytkowanie powierzchni ziemi

Użytki rolne na terenie Gminy Syców stanowią około 60 % całego obszaru. Dane na temat struktury użytkowania powierzchni ziemi na terenie gminy zostały zestawione w poniższej tabeli.

Tabela 34. Użytkowanie powierzchni ziemi na terenie Gminy Syców.

Lp. Nazwa

1. użytki rolne - razem ha 8 808

2. użytki rolne - grunty orne ha 6 894

3. użytki rolne - sady ha 48

4. użytki rolne - łąki trwałe ha 967

5. użytki rolne - pastwiska trwałe ha 419

6. użytki rolne - grunty rolne zabudowane ha 280

7. użytki rolne - grunty pod rowami ha 130

Pozostałe grunty

8. grunty leśne - razem ha 4 656

9. grunty leśne - lasy ha 4 624

10. grunty leśne – grunty zadrzewione i zakrzewione ha 32

11. grunty pod wodami razem ha 60

12. grunty pod wodami powierzchniowymi płynącymi ha 56

13. grunty pod wodami powierzchniowymi stojącymi ha 4

14. grunty zabudowane i zurbanizowane razem ha 948 15. grunty zabudowane i zurbanizowane - tereny mieszkaniowe ha 141 16. grunty zabudowane i zurbanizowane - tereny przemysłowe ha 23 17. grunty zabudowane i zurbanizowane – inne tereny

zabudowane ha 70

18. grunty zabudowane i zurbanizowane - tereny zurbanizowane

niezabudowane ha 146

7 Program Ochrony Środowiska dla Gminy Syców na lata 2017-2020

Lp. Nazwa

19. grunty zabudowane i zurbanizowane - tereny

rekreacyjno-wypoczynkowe ha 44

20. grunty zabudowane i zurbanizowane - tereny komunikacyjne –

drogi ha 469

21. grunty zabudowane i zurbanizowane – tereny komunikacyjne –

kolejowe ha 50

22. grunty zabudowane i zurbanizowane – użytki kopalniane ha 5

23. tereny różne ha 10

24. nieużytki ha 29

POWIERZCHNIA OGÓŁEM ha 14 511 źródło: GUS, stan na 31.12.2014r.

5.6.2. Zagadnienia horyzontalne Adaptacja do zmian klimatu

Efektem przewidywanych zmian klimatycznych będzie wzrost częstotliwości oraz intensywności susz co będzie miało negatywny wpływ na gleby oraz rolnictwo. Wymagane będzie zintensyfikowane nawadnianie terenów dotkniętych suszami. Do działań adaptacyjnych będzie można zaliczyć wsparcie inwestycyjne gospodarstw oraz szkolenia i doradztwo technologiczne a także doskonalenie systemu tworzenia i zarządzania rezerwami żywności, materiału siewnego i paszy na wypadek nieurodzaju.

Nadzwyczajne zagrożenia środowiska

Do nadzwyczajnych zagrożeń gleb można zaliczyć brak stosowania tzw. „dobrych praktyk rolniczych”, awarie w zakładach przemysłowych, zanieczyszczenia powstające podczas ruchu komunikacyjnego, odprowadzanie ścieków do gleby oraz gromadzenie odpadów na dzikich wysypiskach.

Działania edukacyjne

Działania edukacyjne dotyczące rolnictwa oraz zagospodarowania gleb powinny dotyczyć tematów jakich jak dobre praktyki rolnicze, ochrona gleb, bezpieczne stosowanie środków ochrony roślin oraz nawozów oraz ograniczanie erozji gleb. Szkolenia poruszające tematy rolnicze organizowane są przez Dolnośląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego we Wrocławiu oraz jego oddziały.

Monitoring środowiska

Monitoringiem jakości gleb zajmuje się Okręgowa Stacja Chemiczno-Rolnicza we Wrocławiu oraz Instytut Uprawy, Nawożenia i Gleboznawstwa – Państwowy Instytut Badawczy w Puławach.

5.6.3. Analiza SWOT

G L E B Y

SILNE STRONY SŁABE STRONY

1. Użytki rolne zajmują 60 % obszaru gminy. 1. Wyrzucanie odpadów komunalnych na porzucone użytki rolne(odłogi).

2. Odprowadzanie przez mieszkańców nieoczyszczonych ścieków do gleby.

SZANSE ZAGROŻENIA

1. Wdrażanie zasad dobrej praktyki rolniczej.

2. Zwiększenie świadomości ekologicznej rolników.

3. Ograniczenie użycia chemicznych środków ochrony roślin oraz nawozów sztucznych.

4. Zalesianie gleb o niskim potencjale rolnym.

5. Przeciwdziałanie zakwaszeniu gleb poprzez wapnowanie.

1. Zanieczyszczenie powietrza atmosferycznego.

2. Zanieczyszczenia przy szlakach komunikacyjnych.

3. Nieprawidłowe praktyki rolnicze.

4. Degradacja gleb.

5. Brak środków finansowych na inwestycje związane z ochroną powierzchni ziemi.