7. OCENA STANU ŚRODOWISKA W POSZCZEGÓLNYCH KOMPONENTACH
7.5. GOSPODARKA WODNO - ŚCIEKOWA
Program Ochrony Środowiska dla Gminy Ełk na lata 2018-2021 z perspektywą na lata 2022-2025
7.4.3. ZAGROŻENIA
Do głównych zagrożeń, które mogą negatywnie wpłynąć na środowisko wodne na terenie gminy, można zaliczyć:
zanieczyszczenia obszarowe – zanieczyszczenia spłukiwane opadami atmosferycznymi z terenów zurbanizowanych, nieposiadających systemów kanalizacyjnych oraz z obszarów rolnych. Szczególny udział mają zanieczyszczenia obciążone związkami biogennymi – azotem i fosforem, pochodzenia rolniczego.
zanieczyszczenia liniowe – zanieczyszczenia pochodzenia komunikacyjnego, wytwarzane przez środki transportu i spłukiwane z powierzchni dróg lub torfowisk oraz pochodzące z rurociągów, gazociągów, kanałów ściekowych, osadowych.
Zagrożenia związane z turystyczną funkcją gminy.
7.5. GOSPODARKA WODNO - ŚCIEKOWA
Zaopatrzenie w wodę
Sieć wodociągowa na terenie gminy Ełk jest stosunkowo dobrze rozwinięta. Łącznie z sieci wodociągowej na terenie gminy Ełk korzysta 80,4 % mieszkańców. Charakterystyka sieci wodociągowej została przedstawiona w poniższej tabeli.
Tabela 11. Charakterystyka sieci wodociągowej na terenie gminy Ełk (stan na 31.12.2016 r.).
Lp. Wskaźnik Jednostka Wartość
1 Długość czynnej sieci rozdzielczej km 224,8
2 Przyłącza prowadzące do budynków mieszkalnych
i zbiorowego zamieszkania szt. 2201
3 Woda dostarczona gospodarstwom domowym dam3 341,9
4 Ludność korzystająca z sieci wodociągowej osoba 9109
5 % ludności korzystający z instalacji % 80,4
6 Zużycie wody na jednego mieszkańca m3 30,3
Źródło: Bank Danych Lokalnych, GUS.
Na terenie gminy Ełk funkcjonują dwa ujęcia wody, w tym jedno gminne (Stacja Uzdatniania Wody w Woszczelach – dz. nr 258/2 – obr. Woszczele) zaopatrujące mieszkańców gminy oraz jedno – w m.
Przykopka (zarządzane przez PWiK Spółka z o.o. w Ełku) zaopatrujące miasto Ełk i częściowo teren gminy.
Program Ochrony Środowiska dla Gminy Ełk na lata 2018-2021 z perspektywą na lata 2022-2025
Sieć kanalizacyjna
W porównaniu do istniejącej sieci wodociągowej sieć kanalizacji sanitarnej istnieje w ograniczonym zakresie.
W roku 2016 długość czynnej sieci kanalizacyjnej na terenie gminy wynosiła 78,1 km. Charakterystykę sieci kanalizacyjnej na terenie gminy przedstawiono w poniższej tabeli.
Tabela 12. Charakterystyka sieci kanalizacyjnej na terenie gminy Ełk (stan na 31.12.2016 r.).
Lp. Wskaźnik Jednostka Wartość
1 Długość czynnej sieci kanalizacyjnej km 78,1
2 Przyłącza prowadzące do budynków mieszkalnych
i zbiorowego zamieszkania szt. 1229
3 Ścieki odprowadzone dam3 152,0
4 Ludność korzystająca z sieci kanalizacyjnej osoba 5940
5 % ludności korzystający z instalacji % 52,5
Źródło: Bank Danych Lokalnych, GUS.
Obecnie z sieci kanalizacyjnej korzysta 52,5 % mieszkańców.
Niewysoki poziom skanalizowania Gminy wynika głównie z jej typowo rolniczego charakteru, a więc zabudowy rozproszonej. Układ zabudowy uniemożliwia rozbudowę sieci kanalizacyjnej na obszarze całej Gminy ze względów ekonomicznych.
Ścieki nieobjęte systemem kanalizacyjnym i gromadzone w zbiornikach przydomowych wywożone są taborem asenizacyjnym do oczyszczalni ścieków. W 2016 r. istniało na terenie gminy Ełk 1348 bezodpływowych zbiorników oraz 110 przydomowych oczyszczalni ścieków.
Oczyszczanie ścieków
Na terenie gminy Ełk znajduje się jedna miejska mechaniczno – biologiczna oczyszczalnia ścieków, o przepustowości 13 tys. m3/d, zlokalizowana w miejscowości Nowa Wieś Ełcka, obsługująca część posesji z miejscowości należących do terenu gminy Ełk.
Oczyszczalnia ścieków w Nowej Wsi Ełckiej
Do oczyszczalni są odprowadzane komunalne ścieki sanitarne z miasta Ełk za pomocą systemu dwóch rurociągów tłocznych.
Program Ochrony Środowiska dla Gminy Ełk na lata 2018-2021 z perspektywą na lata 2022-2025
Rysunek 9. Położenie oczyszczalni ścieków w Nowej Wsi Ełckiej.
Źródło: Opracowanie własne.
Odległość od najbliższych zabudowań wynosi około 500 m. Uciążliwość spowodowana przykrymi zapachami w dużym stopniu została wyeliminowana dzięki zastosowaniu technologii opartej na fotokatalitycznej dezodoryzacji, jak również na biomasach organicznych. Zwarty kompleks leśny otaczający teren oczyszczalni ze strony wschodniej, zachodniej i południowej, stanowi naturalny bufor ograniczający uciążliwość akustyczną i zapachową, ograniczając wpływ istniejącego obiektu na środowisko [23].
Na pozostałym terenie gminy istnieją dwie lokalne oczyszczalnie ścieków, tj.:
1. Oczyszczalnia ścieków - Chełchy
Lokalizacja – działki nr 4/12 i 4/16 o łącznej pow. 0,7641 ha – obr. Chełchy, gm. Ełk.
Oczyszczone w fizyczno – biologicznych, okresowo wspomaganych chemicznie procesach ścieki socjalno – bytowe odprowadzane są do odkrytego rowu melioracyjnego (działki nr 4/15 i 4/13), który ma połączenie z rzeką Legą, która jest ostatecznym odbiornikiem oczyszczonych ścieków.
Oczyszczalnia ścieków wybudowana została w 1990 r. w celu oczyszczania ścieków bytowo – gospodarczych z sektora mieszkaniowego w Chełchach.
W ramach modernizacji w oczyszczalni zamontowano system automatyki, który zapewnia możliwość monitoringu oraz sterowania wszystkimi urządzeniami w sposób ręczny,
Program Ochrony Środowiska dla Gminy Ełk na lata 2018-2021 z perspektywą na lata 2022-2025
automatyczny lokalny z panela sterownika. Praca poszczególnych urządzeń monitorowana jest całodobowo systemem bezprzewodowego powiadamiania o zaistniałych awariach.Rysunek 10. Położenie oczyszczalni ścieków w Chełchach.
Źródło: Opracowanie własne.
Odległość od najbliższych zabudowań wynosi około 140 – 160 m.
2. Oczyszczalnia ścieków - Lega
Lokalizacja – działka nr 23/70 o pow. 0,0400 ha – obr. Sędki, gm. Ełk.
Oczyszczone w fizyczno – biologicznych, okresowo wspomaganych chemicznie procesach ścieki socjalno – bytowe odprowadzane są do rowu melioracyjnego (działka nr 92) połączonego z rzeką Lega (działka nr 108).
Do oczyszczalni doprowadzane są ścieki bytowo – gospodarcze pochodzące z systemu kanalizacji sanitarnej dopływających z budynków mieszkalnych osiedla.
Praca poszczególnych urządzeń monitorowana jest całodobowo systemem bezprzewodowego powiadamiania o zaistniałych awariach.
Program Ochrony Środowiska dla Gminy Ełk na lata 2018-2021 z perspektywą na lata 2022-2025
Rysunek 11. Położenie oczyszczalni ścieków w Ledze.
Źródło: opracowanie własne.
Odległość od najbliższych zabudowań wynosi około 60 m.
Urządzenia oczyszczalni stanowią:
studzienka S1,
studzienka S2,
pompownia ścieków surowych,
oczyszczalnia biologiczna systemu „BIOGES”,
budynek wielofunkcyjny: szafa sterownicza, zbiornik PIX wraz z pompą dozującą,
osadnik prostokątny.
Program Ochrony Środowiska dla Gminy Ełk na lata 2018-2021 z perspektywą na lata 2022-2025
7.5.1. ANALIZA SWOT
GOSPODARKA WODNO - ŚCIEKOWA
MOCNE STRONY SŁABE STRONY
- oczyszczalnie ścieków
- stosunkowo wysoki stopień zwodociągowania gminy
- niski stopień skanalizowania gminy
SZANSE ZAGROŻENIA
- bieżąca modernizacja sieci wodociągowo – kanalizacyjnej
- rozbudowa sieci kanalizacyjnej
- nieprawidłowa gospodarka ściekami na terenie gminy
- nieszczelne zbiorniki bezodpływowe
7.5.2. ZAGROŻENIA
Istotnym problem w gminie Ełk jest słabo rozwinięta sieć kanalizacyjna co powoduje występowanie dużej ilości zbiorników bezodpływowych, których częstą wadą jest nieszczelność i uwalnianie szkodliwych związków do gruntu i wód gruntowych jak również do powietrza.